Poziomy odzysku i recyklingu główny obowiązek wprowadzającego produkty w opakowaniach Jednym z obowiązków firm wprowadzających na rynek produkty w opakowaniach jest zapewnienie odzysku, w tym recyklingu, odpadów opakowaniowych. Odzyskowi należy poddać odpady opakowaniowe takiego samego rodzaju jak te, które pozostaną po produktach. Obowiązek ten można wykonać samodzielnie lub za pośrednictwem organizacji odzysku. W e-booku m.in.: Kto jest zobowiązany do osiągania określonych poziomów odzysku i recyklingu Jak udokumentować osiągnięte poziomy odzysku i recyklingu opakowań Kiedy uiszczamy opłatę produktową Kto jest zwolniony z obowiązku uiszczania opłaty produktowej Autorzy: Bartłomiej Matysiak specjalista ds. ochrony środowiska w firmie produkcyjnej sektora rolniczego Dorota Rosłoń specjalista z zakresu ochrony środowiska, wieloletni redaktor merytoryczny publikacji o tej tematyce
Kto jest zobowiązany do osiągania określonych poziomów odzysku i recyklingu Obowiązek zapewnienia odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych mają: prowadzący działalność polegającą na wytwarzaniu, imporcie lub wewnątrzwspólnotowym nabyciu produktów w opakowaniach, przedsiębiorcy, którzy pakują produkty wytworzone przez innego przedsiębiorcę i wprowadzają je na rynek krajowy, przedsiębiorcy, na zlecenie których został wytworzony produkt lub produkt w opakowaniu oraz których oznaczenie (znak towarowy w rozumieniu ustawy Prawo własności przemysłowej) zostało umieszczone na produkcie, przedsiębiorcy prowadzący jednostkę handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 500 m 2 lub więcej niż jedną jednostkę handlu detalicznego o łącznej powierzchni handlowej powyżej 5000m 2, sprzedający produkty w tych jednostkach pakowane. UWAGA! Samodzielnie można dokonać odzysku tylko wtedy, gdy poddaje się mu: wyłącznie odpady opakowaniowe wytworzone przez przedsiębiorstwo lub odpady opakowaniowe zebrane od innych posiadaczy odpadów, które są takiego samego rodzaju i w takiej samej masie jak odpady opakowaniowe powstałe z wprowadzonych przez nas do obrotu produktów w opakowaniach. Wprowadzający na rynek produkty w opakowaniach corocznie powinni osiągnąć poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych co najmniej w wysokości wynoszącej: 1) dla odzysku (opakowania razem) 61%, 2) dla recyklingu (opakowania razem) 56%: 1. opakowań z tworzyw sztucznych 23,5%, 2. opakowań z aluminium 51%,
3. opakowań ze stali, w tym z blachy stalowej 51%, 4. opakowań z papieru i tektury 61%, 5. opakowań ze szkła 61%, 6. opakowań z drewna 16%, 7. opakowań wielomateriałowych poziom określony odpowiednio według rodzaju materiału przeważającego w danym opakowaniu wielomateriałowym. Rozliczania z wymaganych poziomów odzysku i recyklingu dokonuje się w oparciu o masę opakowań danego rodzaju wprowadzonych do obrotu w poprzednim roku rozliczeniowym (a więc w roku 2017 należy rozliczyć się na podstawie masy opakowań wprowadzonych w 2016 roku, a w roku 2018 na podstawie masy opakowań wprowadzonych w 2017 roku itp.). Przy obliczaniu osiągniętych poziomów odzysku odpadów opakowaniowych do odzysku zalicza się procesy odzysku R1-R9 i R13. Z kolei przy obliczaniu osiągniętych poziomów recyklingu odpadów opakowaniowych do recyklingu wliczamy procesy odzysku R2-R9. UWAGA! Do osiągniętego poziomu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych zalicza się wyłącznie odzysk i recykling odpadów opakowaniowych zebranych na terytorium Polski. Ponadto do osiągniętych poziomów recyklingu odpadów opakowaniowych z tworzywa sztucznego zalicza się wyłącznie recykling, w wyniku którego otrzymuje się produkt wykonany z tworzywa sztucznego. Przy ustalaniu, ile odpadów opakowaniowych należy poddać odzyskowi, istotna jest data wprowadzenia opakowania lub produktu w opakowaniu na rynek. Jest to dzień: ich wydania z magazynu albo przekazania osobie trzeciej, w przypadku opakowań i produktów w opakowaniach wytworzonych na terytorium Polski, ich przywozu na terytorium Polski, wystawienia faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie opakowań albo wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów w opakowaniach.
Jeżeli wprowadzenie do obrotu opakowań i produktów w opakowaniach nastąpiło w dwóch różnych terminach, za dzień wprowadzenia uważa się ten, który wypada wcześniej. W razie wątpliwości to przedsiębiorca, który je wprowadza do obrotu, będzie musiał udowodnić, kiedy to nastąpiło. Jak udokumentować osiągnięte poziomy odzysku i recyklingu opakowań Aby potwierdzić wywiązanie się z obowiązku uzyskania określonych poziomów odzysku i recyklingu opakowań, wprowadzający produktu w opakowaniach musi złożyć wniosek firm zajmujących się odzyskiem i recyklingiem o wystawienie dokumentów DPO i DPR. DPR to dokument potwierdzający recykling odpadów opakowaniowych, w tym określający masę tych odpadów i sposób ich recyklingu. Natomiast DPO dokument potwierdzający inny niż recykling proces odzysku odpadów opakowaniowych, w tym określający masę tych odpadów i sposób ich odzysku. Wniosek o wydanie DPR i DPO może złożyć wprowadzający produkty w opakowaniach lub organizacja odzysku. Taki przypadek następuje, jeżeli odpady nie są przekazywane innemu, kolejnemu posiadaczowi odpadu (np. przetwarzającemu odpady na paliwo). W przypadku odpadów opakowaniowych pochodzących wyłącznie z gospodarstw domowych, przekazywanych przedsiębiorcy prowadzącemu recykling lub inny niż recykling proces odzysku odpadów opakowaniowych, wniosek o wydanie DPR i DPO powinni złożyć: odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, prowadzący regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych, prowadzący punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych lub gminy, które organizują odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Przedsiębiorca, który wystawia DPO/DPR, w polu Podmiot wnioskujący o wydanie
dokumentu powinien wpisać tych, którzy wnioskują o DPO/DPR na odpady pochodzące tylko i wyłącznie z gospodarstw domowych. W przypadku odzysku lub recyklingu tych odpadów pozycja wprowadzającego odpady opakowaniowe lub organizacji odzysku pozostaje pusta i wypełnia ją sam wnioskujący. Jeżeli któryś z wymienionych wyżej podmiotów przekazał odpady innemu posiadaczowi odpadów, to nowy posiadacz może w ich imieniu złożyć wniosek (ale nie jest wnioskującym) o wydanie DPO lub DPR na odpady pochodzące z gospodarstw domowych. We wniosku muszą się znaleźć przede wszystkim takie informacje, jak: określenie podmiotu wnioskującego (nazwa, adres, telefon, NIP), określenie wprowadzającego produkty w opakowaniach lub nazwa organizacji odzysku opakowań, dla których przeznaczony jest ten dokument (nazwa, adres, telefon, NIP), masa odpadów przekazanych do odzysku/recyklingu, nr KPO (potwierdzający przekazanie odpadu prowadzącemu odzysk i recykling), informacja, czy odpady pochodzą z gospodarstw domowych, informacja, czy podmiot wnioskujący należy do którejś z wymienionych wcześniej grup. Dokumenty te wystawia przedsiębiorca prowadzący recykling lub inny niż recykling proces odzysku odpadów opakowaniowych na wniosek firmy wprowadzającej na rynek produkty w opakowaniach lub organizacji odzysku opakowań. Natomiast w przypadku odpadów opakowaniowych pochodzących wyłącznie z gospodarstw domowych dokumenty DPO i DPR są wystawiane przez przedsiębiorcę prowadzącego recykling lub inny niż recykling proces odzysku odpadów opakowaniowych na wniosek: 1) podmiotu odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, 2) podmiotu prowadzącego instalację regionalną do przetwarzania odpadów komunalnych, 3) podmiotu prowadzącego punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych, 4) gminy organizującej odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Wniosek o wydanie dokumentu DPR lub DPO należy złożyć w terminie 30 dni od upływu
kwartału, w którym odpady opakowaniowe zostały przekazane przedsiębiorcy prowadzącemu recykling lub inny niż recykling proces odzysku. Jeżeli odpady przekazywane są przez inny podmiot, wówczas to ten przekazujący musi wystąpić w naszym imieniu o dokumenty. Dokumenty DPR, DPO trzeba przechowywać przez pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, którego dokumenty dotyczą. Wzory DPR i DPO można znaleźć w rozporządzeniu ministra środowiska z 15 grudnia 2014 r. w sprawie wzorów dokumentów DPO i DPR. Kiedy uiszczamy opłatę produktową Jeżeli firma wprowadzająca na rynek produkty w opakowaniach nie zapewniła odzysku odpadów opakowaniowych na określonym w danym roku poziomie, musi wnieść opłatę produktową. Oblicza się ją oddzielnie dla recyklingu, w tym recyklingu dla wszystkich opakowań razem, oraz dla odzysku. Opłatę produktową należy wnieść na specjalny rachunek prowadzony przez marszałka województwa do 15 marca, za poprzedni rok kalendarzowy. Szczegółowe stawki opłat produktowych dla poszczególnych opakowań Poz. Rodzaje opakowań (jednostkowych, transportowych i zbiorczych) 1 opakowania z tworzyw sztucznych 2,70 2 opakowania z aluminium 1,40 3 opakowania ze stali, w tym z blachy stalowej 0,80 4 opakowania z papieru i tektury 0,70 5 opakowania ze szkła 0,30 6 opakowania z drewna 0,30 7 opakowania wielomateriałowe 1,70 8 pozostałe opakowania 1,00 Jednostkowa stawka w zł za 1 kg
Jak obliczyć wysokość opłaty produktowej Wysokość opłaty produktowej za niewykonanie obowiązku recyklingu odpadów opakowaniowych powstałych z opakowań z tworzyw sztucznych, z aluminium, ze stali, w tym z blachy stalowej, z tektury, ze szkła oraz z drewna oblicza się według następującego wzoru: Gdzie: OP rec. wysokość należnej opłaty produktowej w zł, M masa w kg opakowań danego rodzaju, w których zostały wprowadzone do obrotu produkty, Prec wymagany poziom recyklingu w %, OR osiągnięty poziom recyklingu odpadów opakowaniowych obliczony jako iloraz masy opakowań faktycznie poddanych recyklingowi i masy opakowań wprowadzonych do obrotu, wyrażony w %, SO stawka opłaty produktowej w zł za kg. Natomiast wysokość opłaty produktowej za niewykonanie obowiązku odzysku odpadów opakowaniowych obliczamy przy zastosowaniu następującego wzoru: gdzie: OPodz wartość należnej opłaty produktowej w zł, M z indeksem liczbowym masa w kg opakowań danego rodzaju, w których zostały wprowadzone produkty, w tym: o M1 opakowania z tworzyw sztucznych, o M2 opakowania z aluminium, o M3 opakowania ze stali, w tym z blachy stalowej, o M4 opakowania z papieru i tektury, o M5 opakowania ze szkła,
o M6 opakowania z drewna, o M7 opakowania wielomateriałowe, o M8 pozostałe opakowania; SO z indeksem liczbowym stawka opłaty produktowej w zł za kg, w tym: o SO1 opakowania z tworzyw sztucznych, o SO2 opakowania z aluminium, o SO3 opakowania ze stali, w tym z blachy stalowej, o SO4 opakowania z papieru i tektury, o SO5 opakowania ze szkła, o SO6 opakowania z drewna, o SO7 opakowania wielomateriałowe, o SO8 pozostałe opakowania; Podzysku wyrażony ułamkiem dziesiętnym wymagany w danym roku kalendarzowym poziom odzysku, Mcałkowita suma mas w kg wszystkich rodzajów opakowań wprowadzonych do obrotu przez firmę wprowadzającą produkty w opakowaniach, Modzyskana suma mas w kg wszystkich rodzajów opakowań wprowadzonych do obrotu przez wprowadzającego produkty w opakowaniach. Z kolei wysokość opłaty produktowej za niewykonanie obowiązku recyklingu w odniesieniu do sumy wszystkich opakowań należy obliczyć przy zastosowaniu takiego wzoru: gdzie: OPrec. wartość należnej opłaty produktowej w zł M z indeksem liczbowym masa w kg opakowań danego rodzaju, w których zostały wprowadzone produkty przyporządkowanie indeksów do rodzajów opakowań jak przy poprzednim wzorze SO z indeksem liczbowym stawka opłaty produktowej w zł za kg przyporządkowanie
indeksów do rodzajów opakowań jak przy poprzednim wzorze Precyklingu wyrażony ułamkiem dziesiętnym wymagany w danym roku kalendarzowym poziom recyklingu Mcałkowita suma mas w kg wszystkich rodzajów opakowań wprowadzonych do obrotu przez wprowadzającego produkty w opakowaniach Mpoddana recyklingowi suma mas w kg wszystkich rodzajów odpadów opakowaniowych poddanych recyklingowi Kto jest zwolniony z obowiązku uiszczania opłaty produktowej Przedsiębiorcy zwolnieni z obowiązku uzyskania wymaganych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych są jednocześnie zwolnieni z opłaty produktowej. Mowa tu o podmiotach, które w danym roku kalendarzowym wprowadziły do obrotu: produkty w opakowaniach o łącznej masie opakowań nieprzekraczającej 1 Mg, w drodze importu lub wewnątrzwspólnotowego nabycia produkty w opakowaniach, a następnie w tym samym roku dokonali eksportu lub wewnątrzwspólnotowej dostawy tych opakowań bez produktów lub wraz z nimi. UWAGA! Eksport lub wewnątrzwspólnotowa dostawa może być wykonana przez inny podmiot, niekoniecznie przez tę samą firmę, która wprowadza produkty na rynek. Pomoc de minimis Zwolnienie z obowiązku poniesienia opłaty produktowej stanowi pomoc de minimis. Przyjmuje się, że wartość tej pomocy to wartość niezapłaconej opłaty produktowej, obliczonej z zastosowaniem maksymalnej stawki opłaty produktowej dla opakowań. Przedsiębiorcy zwolnieni z opłaty produktowej do 15 marca każdego roku są zobowiązani
złożyć marszałkowi województwa: zaświadczenie o pomocy de minimis, którą otrzymali, bądź oświadczenie o nieotrzymaniu takiej pomocy, informacje niezbędne do udzielenia pomocy de minimis, m.in.: nazwę firmy lub imię i nazwisko, identyfikator gminy, w której wnioskodawca ma miejsce zamieszkania albo siedzibę, NIP, formę prawną działalności, wielkość firmy czy zaliczana jest do mikroprzedsiębiorców, małych przedsiębiorstw, średnich, przedsiębiorstw innych niż wymienione powyżej, dane na temat sytuacji ekonomicznej, np. czy w przypadku spółki akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki komandytowo-akcyjnej wysokość niepokrytych strat przewyższa 50% kapitału zarejestrowanego, w tym czy wysokość strat w ciągu ostatnich 12 miesięcy przewyższa 25% tego kapitału lub czy wnioskodawca należy do grupy kapitałowej. Szczegółowy zakres informacji, które należy przedstawić, znajduje się w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się do pomoc de minimis z 29 marca 2010 r. (Dz.U. z 2010 r. nr 53, poz. 311 ze zm.). Ponadto przedsiębiorcy, którzy nie podlegają przepisom o rachunkowości, muszą przedstawić także inne dokumenty pozwalające ocenić ich sytuację finansową w okresie trzech ostatnich lat obrotowych. PODSTAWA PRAWNA Ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi z 13 czerwca 2013 r. (tekst jedn.: (Dz.U. z 2016 r. poz. 1863). Ustawa o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej z 30 kwietnia 2004 r. (tekst jedn.: (Dz.U. z 2016 r. poz. 1808).
Ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej z 11 maja 2001 r. (tekst jedn.: (Dz.U. z 2016 r. poz. 1478). Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc de minimis z 29 marca 2010 r. (Dz.U. z 2010 r. nr 53, poz. 311 ze zm.). Rozporządzenie ministra środowiska z 12 marca 2014 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 412). Rozporządzenie ministra środowiska z 16 kwietnia 2014 r. w sprawie minimalnych rocznych poziomów odzysku i recyklingu dla opakowań wielomateriałowych oraz dla opakowań po środkach niebezpiecznych, w poszczególnych latach, poniżej których nie mogą zostać określone poziomy w porozumieniu zawieranym z marszałkiem województwa (Dz.U. z 2014 r. poz. 618). Rozporządzenie ministra środowiska z 16 grudnia 2014 r. w sprawie stawek opłat produktowych dla poszczególnych rodzajów opakowań (Dz.U. z 2014 r. poz. 1972). Rozporządzenie ministra środowiska z 15 grudnia 2014 r. w sprawie wzorów dokumentów DPO i DPR (Dz.U. z 2014 r. poz. 1966). Rozporządzenie ministra środowiska z 8 października 2014 r. w sprawie wzorów dokumentów EDPO i EDPR (Dz.U. z 2014 r. poz. 1405). Rozporządzenie ministra środowiska z 10 lutego 2016 r. w sprawie wzoru formularza sprawozdania za rok 2015 i za rok 2016 (Dz.U. z 2016 r. poz. 182)
Redaktor: Anna Kolasa Menedżer produktu: Mariusz Miętusiewicz Kierownik grupy wydawniczej: Julita Lewandowska-Tomasiuk Korekta: Zespół Numer produktowy: 2BL0029 ISBN: 978-83-269-5966-0 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z.o.o. 03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a Tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, e-mail: ochronasrodowiska@wip.pl NIP: 526-19-92-256 Numer KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy. Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2017 Poziomy odzysku i recyklingu główny obowiązek wprowadzającego produkty w opakowaniach wraz z przysługującymi Czytelnikom innymi elementami dostępnymi w subskrypcji (e-letter, strona www i inne) chronione są prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w Poziomy odzysku i recyklingu główny obowiązek wprowadzającego produkty w opakowaniach oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. 1BL001 Publikacja została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówki, porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji Poziomy odzysku i recyklingu główny obowiązek wprowadzającego produkty w opakowaniach lub w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przykładów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma prawo odmówić zamieszczenia reklamy, jeżeli jej treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem publikacji oraz interesem Wydawnictwa Wiedza i Praktyka. Centrum Obsługi Klienta: Tel: 22 518 29 29 2BL0029