1 z 7 2016-11-16 16:29 I SA/Wa 739/16 - Wyrok WSA w Warszawie Data orzeczenia 2016-08-24 orzeczenie nieprawomocne Data wpływu 2016-05-25 Sąd Sędziowie Symbol z opisem Skarżony organ Treść wyniku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie Gabriela Nowak /przewodniczący sprawozdawca/ 6100 Nabycie mienia państwowego z mocy prawa przez gminę Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji Oddalono skargę SENTENCJA Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Marta Kołtun-Kulik Sędziowie WSA Gabriela Nowak (spr.) WSA Dariusz Pirogowicz Protokolant referent stażysta Anna Głowacka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 sierpnia 2016 r. sprawy ze skargi Gminy Miejskiej K. i Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prezydenta Miasta K. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] marca 2016 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę. I SA/Wa 739/16 UZASADNIENIE UZASADNIENIE Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzją z dnia [...] marca 2016 r. nr [...], po rozpatrzeniu wniosku Prezydenta Miasta K. o ponowne rozpatrzenie sprawy rozstrzygniętej decyzją Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia [...] września 2015 r., nr [...] - utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia [...] września 2015 r. Przedmiotowa decyzja wydana została w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i prawne: Minister Administracji i Cyfryzacji decyzją z dnia [...] września 2015 r. nr [...], stwierdził nieważność decyzji Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 1992 r. nr [...] stwierdzającej nabycie przez Gminę K. z mocy prawa, nieodpłatnie własności nieruchomości ozn. w ewidencji gruntów w jednostce ewidencyjnej [...] obręb nr [...], jako działka nr [...], uregulowanej w księdze wieczystej Kw nr [...], opisanej w karcie inwentaryzacyjnej nr [...], stanowiącej integralną część powyższej decyzji. Z wnioskiem o stwierdzenie nieważności ww. decyzji Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 1992 r. wystąpili K. M., H. A., A. M., B. D., E. L. oraz J. D. Ze zgromadzonej w niniejszej sprawie dokumentacji wynika, że nieruchomość położona w K. oznaczona jako działka nr [...], zabudowana budynkiem mieszkalnym przy ul. [...], stanowiąca masę spadkową po A. D. przejęta została na własność Skarbu Państwa na mocy decyzji Naczelnika [...] z dnia [...] lutego 1984 r. nr [...]. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. decyzją z dnia [...] października 2012 r. sygn. akt [...], stwierdziło nieważność ww. decyzji wydanej z upoważnienia Naczelnika Urzędu [...] z dnia [...] lutego 1984 r. nr [...]. Następnie decyzją z dnia [...] marca 2013 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. utrzymało w mocy decyzję z dnia [...] października 2012 r.
2 z 7 2016-11-16 16:29 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 24 października 2013 r. sygn. akt II SA/Kr 620/13 oddalił skargę na decyzję z dnia [...] marca 2013 r. nr [...]. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 22 grudnia 2015 r. sygn. akt I OSK 857/14 oddalił skargę kasacyjną Prezydenta Miasta K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 24 października 2013 r. sygn. akt II SA/Kr 620/13. Organ wskazał, że w karcie inwentaryzacyjnej nr [...], stanowiącej integralną część zaskarżonej decyzji z dnia [...] stycznia 1992 r. nie powołano dokumentu, na mocy którego Skarb Państwa został uznany za właściciela działki nr [...], widnieje w niej natomiast numer księgi wieczystej Kw [...]. Z wypisów ww. księgi wynika, że podstawą wpisu Skarbu Państwa jako właściciela działki nr [...] była decyzja Kierownika Urzędu [...] z dnia [...] maja 1989 r. nr [...] przekazująca w zarząd odpłatnie na czas nieokreślony T. [...] z P. [...] Oddział w K. "[...]" K., ul. [...] nieruchomości położonej w K. w gm. kat. [...], obręb [...], jako działka nr [...]. Organ zaznaczył, że ww. decyzja z dnia [...] maja 1989 r. nr [...] nie mogła stanowić podstawy nabycia tytułu własności Skarbu Państwa do działki nr [...] z obrębu nr [...], bowiem przekazywała ona jedynie w zarząd ww. nieruchomość. Wskazał że, Prezydent Miasta K. na mocy ostatecznej decyzji z dnia [...] sierpnia 1990 r. nr [...] uchylił ww. decyzję Kierownika Urzędu [...] z dnia [...] maja 1989 r. nr [...]. Organ wskazał iż oznacza to, że Skarb Państwa nie legitymował się prawem własności w stosunku do skomunalizowanej nieruchomości ozn. jako działka nr [...], obręb nr [...], a decyzja Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 1992 r. w sposób rażący narusza art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 32, poz. 191 z późn. zm.). Organ również zwrócił uwagę, że decyzja Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 1992 r. nr [...] nie wywołała nieodwracalnych skutków prawnych. Przypomniał, że z nieodwracalnością skutków prawnych mamy do czynienia wtedy, gdy organ administracji we własnym zakresie nie może usunąć skutków prawnych decyzji, z uwagi na brak przepisów prawnych mogących stanowić dla niego podstawę prawną do podjęcia aktów lub czynności cofających, znoszących lub odwracających skutki prawne wywołane przez decyzję administracyjną dotkniętą wadą nieważności. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzją z dnia [...] marca 2016 r. nr [...], po rozpatrzeniu wniosku Prezydenta Miasta K. o ponowne rozpatrzenie sprawy rozstrzygniętej decyzją Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia [...] września 2015 r., nr [...] - utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia [...] września 2015 r. Organ odwoławczy wskazał, ze ponowna analiza akt, która nastąpiła na skutek złożonego wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, nie wykazała nowych istotnych dla sprawy okoliczności, które mogłyby wpłynąć na zmianę oceny legalności decyzji Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 1992 r. Natomiast odnosząc się do zarzutu zawartego we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy podkreślił, że organ miał również na względzie treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 maja 2015 r. wydanego w sprawie P 46/13. W wyroku tym Trybunał Konstytucyjny orzekł, że "art. 156 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. - Kodeks postępowania administracyjnego w zakresie, w jakim nie wyłącza dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa, gdy od wydania decyzji nastąpił znaczny upływ czasu, a decyzja była podstawą nabycia prawa lub ekspektatywy, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej". Mając powyższe na względzie organ odwoławczy zauważył, iż decyzja komunalizacyjna ma charakter stricte deklaratoryjny. Nie jest ona źródłem nabycia prawa własności przez gminę i nie kreuje tego prawa. Jej celem jest potwierdzenie faktu nabycia prawa, a poprzez to
3 z 7 2016-11-16 16:29 umożliwienie gminie skutecznego powoływania się w obrocie cywilnoprawnym na przysługujący jej tytuł W związku z tym w opinii organu przywołany wyrok Trybunału Konstytucyjnego nie ma znaczenia w rozpatrywanej sprawie. Gdyby jednak uznać, że decyzja komunalizacyjna ma charakter mieszany, tj. deklaratoryjno-konstytutywny należałoby wskazać, iż uzasadniając podjęte w sprawie P 46/13 rozstrzygnięcie Trybunał posłużył się nieostrą przesłanką "znaczny upływ czasu". Trybunał zastrzegając, iż przedmiotowy wyrok nie przesądził jaki termin ma być brany pod uwagę, nie dał wskazówek dla organów stosujących prawo do jego ustalenia. Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku wskazał, że z uwagi na zakres konstytucyjności, obejmujący pominięcie ustawodawcze, nie przesądził o tym, czy właściwym sposobem realizacji tego postulatu jest przewidziany aktualnie w art. 156 2 Kpa dziesięcioletni termin prekluzyjny, który ogranicza stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnych obarczonych niektórymi wadami. Zatem istnieje poniekąd swoboda w wyborze instrumentów prawnych służących realizacji wskazanych przez Trybunał wartości konstytucyjnych. Skargę na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] marca 2016 r. nr [...], do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego złożyła Gmina Miejska K. - Prezydent Miasta K. i Skarb Państwa reprezentowany przez Prezydenta Miasta K. Skarżący zarzucał zaskarżonej decyzji naruszenie przepisów postepowania: - art. 77 1 w związku z art. 7 kpa poprzez niewyczerpujące i niedostateczne zebranie i rozpatrzenie materiału dowodowego w sprawie, w szczególności zaś poprzez niepodjęcie wszelkich czynności do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, w sytuacji kiedy to stan prawny wprost implikuje przywrócenie do obrotu prawnego decyzji z dnia [...] listopada 1983 roku i powrót do stanu prawnego powstałego wskutek uostatecznienia się tejże decyzji. art. 156 2 k.p.a. poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na błędnym przyjęciu przez Organ, że od daty wydania przez Wojewodę [...] decyzji z dnia [...] stycznia 1992 r. nr [...], nie upłynął znaczny upływ czasu, podczas gdy od daty wydania powołanego orzeczenia upłynęły 24 lata, co winno być uznane przez Organ jako znaczny upływ czasu. Wnosił o uchylenie w całości decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] marca 2016 roku nr [...], utrzymującą w mocy decyzję Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia [...] września 2015 roku nr [...]. W uzasadnieniu skargi skarżący wskazał, że w ocenie Organu stwierdzenie nieważności decyzji z dnia [...] lutego 1984 r. wywołuje skutki prawne ex tunc, tzn. od dnia wydania decyzji oraz następuje przywrócenie do stanu poprzedniego, obowiązującego przed wydaniem takiej decyzji. Skarżący zgadza się z powyższym twierdzeniem - jednakże zwraca uwagę, że w niniejszym stanie faktycznym i prawnym decyzja z dnia [...] lutego 1984 r. powinna być czytana wraz z treścią ostatniego akapitu tej decyzji, gdzie wprost zapisane zostało: "Równocześnie unieważnia się decyzję Urzędu [...] Wydział Gospodarki Komunalnej nr: [...] z dnia [...] listopada 1983 r. ".A zatem, konsekwencją stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] lutego 1984 r. jest przywrócenie do obrotu prawnego decyzji Naczelnika [...] z dnia [...] listopada 1983 r. nr [...] oraz powrót do stanu prawnego powstałego wskutek uostatecznienia się tej decyzji, co oznacza, że Skarb Państwa nabył własność przedmiotowej nieruchomości, ale na podstawie innej, opisanej wyżej decyzji z dnia [...] listopada 1983 r. dotyczącej przejęcia na własność Skarbu Państwa nieruchomości położonej w K., przy ul. [...]. Ponadto skarżący nie zgadza się z twierdzeniem organu, że przywołany we wniosku o ponowne rozpoznanie
4 z 7 2016-11-16 16:29 sprawy wyrok Trybunału Konstytucyjnego nie ma znaczenia w przedmiotowej sprawie. Zdaniem skarżącego organ nie uwzględniając w toku swojego postępowania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 maja 2015 r. sygn. akt P 46/13 naruszył zasadę praworządności wyrażoną w art. 6 k.p.a. w związku z art. 190 ust. 1 ustawy zasadniczej. Organ administracji publicznej ma obowiązek działać na podstawie przepisów prawa. Organ - w ocenie skarżącego - był zobligowany do zbadania czy zachodzi przesłanka znacznego upływu czasu i zastosowanie przepisu art. 156 2 k.p.a. w pełni uwzględniając orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego Zdaniem skarżącego należałoby przyjąć, iż okres czasu, o którym mówi w rzeczonym wyroku Trybunał, wynosi co najmniej 10 lat, czyli czas, który wskazany jest w art. 156 2 k.p.a. jako odnoszący się do przesłanek określonych art. 156 1 pkt 1, 3, 4 i 7 k.p.a. Na gruncie przedmiotowej sprawy od wydania przez Wojewodę [...] upłynęły 24 lata. Zatem uprawniony jest wniosek, że na gruncie przedmiotowej sprawy nastąpił znaczny okres czasu. W odpowiedzi na skargę Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji wnosił o jej oddalenie i podtrzymał w całości argumentacje przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. W ocenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji przedmiotowa skarga jest niezasadna. Minister, działający jako organ II instancji, stoi na stanowisku, że przedmiotowy wyrok Trybunału Konstytucyjnego jest zakresowy o pominięciu prawodawczym, co w praktyce oznacza, że skutkiem stwierdzenia niekonstytucyjności pominięcia prawodawczego jest jedynie zobowiązanie ustawodawcy do dokonania odpowiednich zmian w przepisach objętych kontrolą Trybunału Konstytucyjnego. Zatem przedmiotowy wyrok z dnia 12 maja 2015 r. nie powoduje uchylenia niekonstytucyjnego przepisu. Na rozprawie w dniu 16 sierpnia 2016 r. pełnomocnik uczestników adw. [...] oświadczył, ze decyzja Naczelnika [...] z dnia [...] listopada 1983 r. została wyeliminowana z obrotu prawnego na podstawie decyzji z dnia [...] lipca 1984 r. nr [...] wydanej przez Dyrektora Wydziału Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej urzędu Miasta K. Złożył do akt potwierdzony za zgodność skan przedmiotowej decyzji. Skarżący w piśmie procesowym z dnia 22 sierpnia 2016 r. ustosunkował się do odnalezionego dokumentu decyzji Dyrektora Wydziału Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej urzędu Miasta K. Wskazał iż podjął próby mające na celu wyjaśnienie ostatecznego charakteru postepowania zakończonego decyzją z dnia [...] lipca 1984 r., jednakże nie jest w stanie obecnie ustalić czy przedmiotowa decyzja jest w obrocie prawnym. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje: Skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd administracyjny właściwy jest do kontroli decyzji administracyjnych tylko w oparciu o kryterium legalności, a więc zgodności z prawem. Uwzględnienie skargi przez Sąd następuje w przypadku naruszenia przepisów prawa materialnego lub istotnych wad w przeprowadzonym postępowaniu. W rozpoznawanej sprawie tego rodzaju wady i uchybienia nie wystąpiły i w związku z tym skarga nie mogła zostać uwzględniona. Przedmiotowe postępowanie prowadzone było w trybie postępowania nadzwyczajnego
5 z 7 2016-11-16 16:29 (nieważnościowego). Istotą sprawy niniejszej było po dokonaniu wykładni art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 32, poz. 191 z późn. zm.), zbadanie, czy w analizowanej sytuacji zachodził przypadek rażącego naruszenia prawa, określony w art. 156 1 pkt 2 k.p.a. Stwierdzenie nieważności decyzji z przyczyny określonej w art. 156 1 pkt 2 k.p.a. może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy organ ustali, że decyzja w sposób oczywisty i bezsporny narusza konkretny przepis prawa. Oczywistość naruszenia polega na rzucającej się w oczy sprzeczności pomiędzy treścią rozstrzygnięcia, a przepisem prawa stanowiącym jego podstawę prawną. W orzecznictwie sądowo administracyjnym wskazuje się ponadto, iż o rażącym naruszeniu prawa w rozumieniu art. 156 1 pkt 2 k.p.a. decydują łącznie trzy przesłanki: oczywistość naruszenia prawa, charakter przepisu, który został naruszony oraz racje ekonomiczne lub gospodarcze - skutki, które wywołuje decyzja. Wskazać również należy, że w postępowaniu toczącym się w trybie nieważnościowym organ nie rozstrzyga o istocie sprawy będącej przedmiotem postępowania prowadzonego w trybie zwykłym, lecz jego działanie ukierunkowane jest wyłącznie na kontrolę decyzji w aspekcie wystąpienia przesłanek wymienionych w art. 156 1 k.p.a. Organ rozpatrując sprawę w postępowaniu o stwierdzenie nieważności decyzji działa więc jako organ kasacyjny i w oparciu o materiał dowodowy, który posłużył do wydania badanego orzeczenia. Charakter postępowania uniemożliwia bowiem gromadzenie nowych dowodów i czynienie nowych ustaleń faktycznych w sprawie. Stąd też organ orzekający w tym trybie dokonuje oceny legalności decyzji na podstawie akt postępowania zwykłego. Nie może prowadzić postępowania w takim zakresie, w jakim ma to miejsce w postępowaniu zwykłym, lecz obowiązany jest skoncentrować się na materiale zgromadzonym w postępowaniu zakończonym weryfikowaną decyzją i ustaleniach poczynionych na jego podstawie. Istotą postępowania zakończonego wydaniem kwestionowanej decyzji była kontrola zgodności z prawem decyzji komunalizacyjnej Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 1992 r. nr [...] dotyczącej stwierdzenia nabycia przez Gminę K. z mocy prawa, nieodpłatnie własności nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jednostce ewidencyjnej [...] obręb nr [...] - działka nr [...]. W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Minister Administracji i Cyfryzacji trafnie uznał, że decyzja Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 1992 r. wydana została z rażącym naruszeniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 2 stycznia 1992 r. Przepisy wprowadzające(...). W myśl art. 5 ust. 1 powołanej ustawy, jeżeli dalsze przepisy nie stanowią inaczej, mienie ogólnonarodowe (państwowe) należące do rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego, przedsiębiorstw państwowych dla których rady narodowe i terenowe organy administracji państwowej stopnia podstawowego pełnią funkcję organów założycielskich, zakładów lub innych jednostek organizacyjnych podporządkowanych powołanym wyżej organom staje się w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy z mocy prawa mieniem właściwych gmin. Decyzja w przedmiocie komunalizacji ma charakter deklaratoryjny, co oznacza, iż stwierdza ona fakt prawny, jaki zaistniał w dniu 27 maja 1990 r., tj. w dniu wejścia tej ustawy w życie. Bezspornym jest, że nieruchomość położona w K. oznaczona jako działka nr [...], zabudowana budynkiem mieszkalnym przy ul. [...], stanowiąca masę spadkową po A. D. przejęta została na własność Skarbu Państwa na mocy decyzji Naczelnika [...] z dnia [...] lutego 1984r. nr [...]. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. decyzją z dnia [...] października 2012r. sygn. akt [...] (utrzymaną w mocy decyzją z dnia [...] marca 2013r. nr [...]) stwierdziło nieważność ww. decyzji. Bezsporne jest również, że stwierdzenie nieważności decyzji z dnia [...] lutego 1984 r. wywołuje skutki
6 z 7 2016-11-16 16:29 prawne ex tunc, tzn. od dnia wydania decyzji oraz następuje przywrócenie do stanu poprzedniego, obowiązującego przed wydaniem takiej decyzji. Skarżący słusznie zwrócił uwagę, że decyzja z dnia [...] lutego 1984 r. zawiera w ostatnim akapicie zapis iż: " Równocześnie unieważnia się decyzję Urzędu [...] Wydział Gospodarki Komunalnej nr: [...] z dnia [...] listopada 1983 r. ". A zatem, jak słusznie zauważył skarżący konsekwencją stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] lutego 1984 r. jest przywrócenie do obrotu prawnego decyzji Naczelnika [...] z dnia [...] listopada 1983 r. nr [...] oraz powrót do stanu prawnego powstałego wskutek uostatecznienia się tej decyzji, co oznacza, że Skarb Państwa nabył własność przedmiotowej nieruchomości, ale na podstawie innej, opisanej wyżej decyzji z dnia [...] listopada 1983 r. dotyczącej przejęcia na własność Skarbu Państwa nieruchomości położonej w K., przy ul. [...]. Jednakże na rozprawie w dniu 16 sierpnia 2016 r. pełnomocnik uczestników złożył do akt poświadczoną za zgodność decyzję Dyrektora Wydziału Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Urzędu Miasta K. z dnia [...] lipca 1984 r. nr [...] stwierdzającą nieważność decyzji Naczelnika [...] z dnia [...] listopada 1983 r. nr [...] dotyczącą przejęcia na własność Skarbu państwa nieruchomości położonej w K. przy ul. [...]. Skarżący w zakreślonym terminie nie przedstawił dowodu świadczącego, iż wskazana decyzja została wyeliminowana z obrotu prawnego. Oznacza to, że Skarb Państwa nie legitymował się prawem własności w stosunku do skomunalizowanej nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...], obręb [...] położonej w K., co powoduje, że decyzja Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 1992 r. nr [...] w sposób rażący naruszyła art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r., co z kolei uznać należy za wypełnienie przesłanki wymienionej w art. 156 1 pkt 2 Kpa. zobowiązującej organ do stwierdzenia nieważności decyzji. Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 156 2 k.p.a. poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na błędnym przyjęciu przez Organ, że od daty wydania przez Wojewodę [...] decyzji z dnia [...] stycznia 1992 r. nr [...], nie upłynął znaczny upływ czasu, podczas gdy od daty wydania powołanego orzeczenia upłynęły 24 lata, co winno być uznane przez Organ jako znaczny upływ czasu stwierdzić należy iż rację ma organ nadzoru. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 12 maja 2015 r. w sprawie P 46/13 orzekł, ze art. 156 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267, ze zm.) w zakresie, w jakim nie wyłącza dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa, gdy od wydania decyzji nastąpił znaczny upływ czasu, a decyzja była podstawą nabycia prawa lub ekspektatywy, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ustawodawca w 156 2 kpa wyłączył możliwość stwierdzenia nieważności decyzji z uwagi na upływ czasu. Zdaniem Trybunału, niezbędne jest ustanowienie odpowiednich granic dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji. Ustawodawca nie może z jednej strony deklarować trwałości decyzji z uwagi na jej ostateczność, a z drugiej strony przewidywać, nieograniczoną terminem, możliwość wzruszania decyzji, na podstawie której strona nabyła prawo lub ekspektatywę. W szczególności występuje to w razie powołania się na otwartą i nieostrą przesłankę (wadę) "rażącego naruszenie prawa", która w istocie dopełniająco obejmuje sytuacje rażącego naruszenia prawa inne niż te, które zostały wyraźnie opisane w pozostałej części wyliczenia zawartego w art. 156 1 k.p.a. Wyrok stwierdzający niekonstytucyjność art. 156 2 k.p.a. w zakresie opisanym w sentencji ma charakter
7 z 7 2016-11-16 16:29 zakresowy o pominięciu prawodawczym. Wyrok taki nie powoduje zmiany normatywnej, w szczególności nie oznacza derogacji tego przepisu. Stwierdzenie niekonstytucyjności w zakresie pominięcia prawodawczego nakłada na ustawodawcę obowiązek rozszerzenia unormowania art. 156 2 k.p.a., przewidującego ograniczenia możliwości stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej wydanej z rażącym naruszeniem prawa, gdy od wydania decyzji nastąpił znaczny upływ czasu, a decyzja była podstawą nabycia prawa lub ekspektatywy. Trybunał wskazuje na konieczność dokonania wykładni art. 156 2 w związku z art. 156 1 pkt 2 in fine k.p.a. nie tylko z uwzględnieniem zasady praworządności, przewidzianej w art. 7 Konstytucji, ale również z uwzględnieniem, wynikających z art. 2 Konstytucji, zasady pewności prawa oraz zasady zaufania obywatela do państwa. Jak wskazał organ uzasadniając podjęte w sprawie P 46/13 rozstrzygnięcie Trybunał Konstytucyjny posłużył się nieostrą przesłanką "znaczny upływ czasu". Trybunał zastrzegając, iż przedmiotowy wyrok nie przesądził jaki termin ma być brany pod uwagę, nie dał wskazówek dla organów stosujących prawo do jego ustalenia. Poprawienie stanu prawnego w tym zakresie należy do ustawodawcy, który powinien tego dokonać bez zbędnej zwłoki. Tak wiec wyrok ten choć orzekł o niekonstytucyjności art. 156 2 kpa w zakresie, w jakim nie wyłącza dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa, gdy od wydania decyzji nastąpił znaczny upływ czasu, a decyzja była podstawą nabycia prawa lub ekspektatywy, nie zmienił sytuacji skarżących powołujących się na znaczny upływ czasu, bowiem muszą oni czekać na rozwiązania ustawowe. Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.), Sąd orzekł jak w sentencji.