Raport o stanie przedsiębiorczości w dzielnicy Ochota

Raport o stanie przedsiębiorczości w dzielnicy Ochota Warszawa, 2014

Raport o stanie przedsiębiorczości w dzielnicy Ochota Przygotowany w ramach Projektu Europejskiego Stołeczne Forum Przedsiębiorczości. Opracowanie, promocja oraz wdrożenie nowych metod współpracy warszawskiego samorządu i przedsiębiorstw dla skutecznego zarządzania zmianą gospodarczą. www.sfop.um.warszawa.pl

Centrum Przedsiębiorczości Akademii Leona Koźmińskiego (Partner Projektu) ul. Jagiellońska 59 (pokój B-15) 03-301 Warszawa tel.: +48 22 519 22 17 e-mail: sfop@kozminski.edu.pl www.sfop.kozminski.edu.pl Zespół redakcyjny: prof. ALK dr hab. Jerzy Cieślik - Kierownik Zespołu Redakcyjnego Mariusz Łopaciński dr Jan Dąbrowski dr Michał Klepka Aleksandra Pucek-Mioduszewska Magdalena Królak Marcin Sawicki Copyright by Stołeczne Forum Przedsiębiorczości Wydanie I Warszawa, październik 2014 Tytuł projektu: Stołeczne Forum Przedsiębiorczości. Opracowanie, promocja i pilotażowe wdrożenie nowych metod współpracy warszawskiego samorządu i przedsiębiorstw dla skutecznego zarządzania zmianą gospodarczą. Numer umowy: UDA-POKL.08.01.02-14-137/11 Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki Działanie 8.1 Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie Poddziałanie 8.1.2 Wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w regionie Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt okładki, skład i druk: GAMMA Sp. z o.o. Przeryty Bór 52 39-216 Stara Jastrząbka www.gamma24.pl Egzemplarz bezpłatny Spis treści Wprowadzenie 6 Część I. Struktura i tendencje rozwojowe przedsiębiorstw w dzielnicy Ochota analiza empiryczna 8 1. Aktywność przedsiębiorcza na Ochocie na tle Warszawy 8 1.1. Udział Ochoty w liczbie aktywnych podmiotów na terenie Warszawy 8 1.2. Aktywność przedsiębiorcza na Ochocie według sektorów priorytetowych Projektu SFoP 9 2. Struktura populacji przedsiębiorstw działających na Ochocie 10 2.1. Struktura gałęziowa (według sekcji PKD) 10 2.2. Struktura firm według wieku 11 2.3. Struktura firm według formy prawnej 12 2.4. Struktura firm według liczby zatrudnionych 12 3. Dynamika zmian w populacji przedsiębiorstw na Ochocie 13 3.1. Firmy nowo zarejestrowane w 2013 r. na tle 2012 r. 13 3.2. Zmiany w populacji przedsiębiorstw na Ochocie w okresie styczeń grudzień 2013 Barometr Lokalnej Przedsiębiorczości (BLP) 14 II. Aneks statystyczny 16 Część II: Wybrane zagadnienia dotyczące warunków prowadzenia działalności gospodarczej na Ochocie 20 1. Współpraca lokalnego samorządu z przedsiębiorcami na Ochocie 20 1.1. Zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej 20 1.2. Pozwolenie na budowę 22 1.3. Udostępnianie nieruchomości na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej 22 1.4. Zamówienia publiczne 23 1.5. Pomoc w pozyskiwaniu Funduszy Europejskich 23 1.6. Inne inicjatywy w zakresie kontaktów i współpracy UD ze środowiskiem przedsiębiorców na Ochocie 23 2. Instytucje otoczenia biznesu w dzielnicy Ochota 24 2.1. Instytucje niekomercyjne 24 2.2. Komercyjne firmy doradcze świadczące usługi dla biznesu na Ochocie 25 3. Wykorzystanie funduszy unijnych i innych środków publicznych przez przedsiębiorców dzielnicy Ochota w latach 2007-2013 26 3.1. Źródła danych 26 3.2. Firmy z dzielnicy Ochota i ich aktywność projektowa w latach 2007-2014 26 3.3. Aktywność w realizacji projektów wg przedmiotu wsparcia 28 3.4. Podsumowanie 28 4. Sieciowanie przedsiębiorców w ramach SFoP 29 4.1. Spotkania sieciujące założenia i uczestnicy 29 4.2. Spotkania networkingowe podstawowe dane 29 4.3 Spotkania sieciujące w ramach SFoP w dzielnicy komponent networkingowy 31 4.4. Spotkania sieciujące w ramach SFoP w dzielnicy komponent merytoryczny 32 4.5. Rozwój sieci rekomendowanie spotkań SFoP 33 Informacja ogólna o Projekcie SFoP 35

Wprowadzenie Niniejsze opracowanie to kolejna edycja Raportu o stanie przedsiębiorczości w dzielnicy Ochota, w której prezentujemy stan sektora przedsiębiorstw na koniec 2013 r., jak również omawiamy różnorodne zdarzenia i inicjatywy, które kształtują warunki dla prowadzenia działalności gospodarczej w Dzielnicy. Został on opracowany w ramach projektu Stołeczne Forum Przedsiębiorczości (SFoP), finansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Raport składa się z dwóch głównych części. W pierwszej prezentujemy aktualne dane ilościowe ilustrujące stan i tendencje rozwoju przedsiębiorczości w Dzielnicy Ochota 2013 r. Występujące trendy są przedstawione w ujęciu opisowym i graficznym, natomiast szczegółowe dane zamieszczone są w Aneksie Statystycznym. Źródłowe dane do opracowania pierwszej części Raportu zostały specjalnie przetworzone na potrzeby Projektu SFoP przez Urząd Statystyczny w Warszawie (WUS), Centrum Analityczne Administracji Celnej (CAAC) oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Na podstawie dodatkowych analiz ze wszystkich podmiotów zarejestrowanych na terenie Warszawy, zostały wyodrębnione firmy aktualnie prowadzące działalność. W konsekwencji wszelkie dane zbiorcze prezentowane w Raporcie dotyczą firm aktywnych. Istotne ograniczenia odnoszą się do możliwości przypisania konkretnej firmy do dzielnicy. Następuje to na podstawie lokalizacji jej głównej siedziby, co nie przesądza, że koncentracja rzeczywistej działalności może mieć miejsce w innych obszarach geograficznych. Podobnie, przypisanie podmiotu do określonej branży następuje poprzez zadeklarowany w Rejestrze REGON, główny przedmiot działalności. W drugiej części Raportu analizujemy cztery obszary, które tworzą szerszy klimat dla prowadzenia działalności gospodarczej w Dzielnicy. Warunki te są niewątpliwie kształtowane na styku Urząd Dzielnicowy przedsiębiorca, zarówno w przypadku kontaktów formalnych (rejestracja działalności, uzyskiwanie różnego rodzaju zezwoleń), jak i na wielu innych obszarach życia społecznego. Ważną rolę w kształtowaniu klimatu dla rozwoju przedsiębiorczości odgrywają także funkcjonujące na terenie dzielnicy instytucje otoczenia biznesu. Rok 2013 zakończył 7-letni okres finansowania różnorodnych form aktywności przedsiębiorczej w ramach perspektywy finansowej UE 2007 2013. Podjęliśmy próbę oszacowania w jakim stopniu z możliwości tych skorzystali przedsiębiorcy z Ochoty. Z analizy tej wynika, że pozyskane środki i doświadczenia w omawianej dziedzinie są pokaźne. Stanowi to solidną bazę do pozyskiwania środków w ramach perspektywy UE 2014-2020, w tym zwłaszcza realizacji preferowanych w tej perspektywie wspólnych projektów przedsiębiorstw, uczelni i ośrodków badawczych. Priorytetowym zadaniem, w ramach realizowanego w okresie wrzesień 2012 październik 2014 Projektu Stołeczne Forum Przedsiębiorczości było stymulowanie lokalnych relacji sieciowych między przedsiębiorcami w danej Dzielnicy. W końcowej części Raportu prezentujemy zebrane doświadczenia w tej dziedzinie, jak i sugestie dotyczące kierunków działań w przyszłości. Raport został przygotowany przez zespół, w skład, którego weszli pracownicy Akademii Leona Koźmińskiego (ALK) oraz Urzędu Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy. prof. ALK dr hab. Jerzy Cieślik (ALK) - Kierownik Zespołu Redakcyjnego, Mariusz Łopaciński (ALK), dr Jan Dąbrowski (ALK), dr Michał Klepka (ALK), Aleksandra Pucek-Mioduszewska (ALK), Magdalena Królak (ALK), Marcin Sawicki (ALK). 6 7

Część I. Struktura i tendencje rozwojowe przedsiębiorstw w dzielnicy Ochota analiza empiryczna 1. Aktywność przedsiębiorcza na Ochocie na tle Warszawy 1.1. Udział Ochoty w liczbie aktywnych podmiotów na terenie Warszawy Diagram 1. Przedsiębiorstwa aktywne na Ochocie jako % Warszawy według sekcji PKD (stan 31.12.2013) PRZEMYSŁ BUDOWNICTWO HANDEL I NAPRAWY Na terenie Dzielnicy Ochota na koniec 2013 r. aktywnych było 7,5 tys. podmiotów, co stanowi 4,7% wszystkich podmiotów na terenie Warszawy (158,5 tys.). Jest to więc udział niższy od proporcji ludności (5%). W podziale na poszczególne sektory gospodarki (sekcje PKD) zwraca uwagę wysoki udział Ochoty w kulturze i rekreacji, w opiece zdrowotnej i społecznej (Diagram 1) oraz w zakwaterowaniu i gastronomii. W ujęciu porównawczym, najsłabiej są reprezentowane takie sektory jak: przemysł i budownictwo. 3,8% Na Ochocie funkcjonuje 4,7% wszystkich aktywnie działających przedsiębiorców Warszawy 1.2. Aktywność przedsiębiorcza na Ochocie według sektorów priorytetowych Projektu SFoP W Projekcie SFoP zostały określone pewne priorytetowe sektory oraz rodzaje aktywności, odgrywające kluczową rolę w rozwoju całej Warszawy. Diagram 2 ilustruje procentowy udział aktywnych firm na Ochocie na tle całego Miasta. Diagram 2 ilustruje % udział aktywnych firm na Ochocie na tle całego Miasta. Jest on wyraźnie niższy w przemyśle, telekomunikacji oraz wśród firm zaangażowanych w działalność eksportowo-importową. Znacznie lepiej wypada Ochota jeśli chodzi o liczbę przedsiębiorstw wyspecjalizowane w działalności badawczo-rozwojowej, liczbę firm z udziałem zagranicznym oraz w przemysłach kreatywnych. Diagram 2. Przedsiębiorstwa aktywne na Ochocie jako % Warszawy w sektorach priorytetowych SFoP (stan 31.12.2013) PWWT - PRZEMYSŁY WYSOKIEJ TECHNIKI PWST - PRZEMYSŁY ŚREDNIO-WYSOKIEJ TECHNIKI TELK - TELEKOMUNIKACJA 3,2% 4,2% Na Ochocie funkcjonuje 4,7% wszystkich aktywnie działających przedsiębiorców Warszawy TRANSPORT I GOSPODARKA MAGAZYNOWA ZAKWATEROWANIE I GASTRONOMIA INFORMACJA I KOMUNIKACJA DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA I UBEZPIECZENIOWA OBSŁUGA RYNKU NIERUCHOMOŚCI DZIAŁALNOŚĆ PROFESJONALNA NAUKOWA I TECHNICZNA ADMINISTROWANIE I DZIAŁALNOŚĆ WSPIERAJĄCA EDUKACJA 3,7% HODS - USŁUGI OPROGRAMOWANIA, 3,7% DORADZTWO 4,4% 5,2% 4,5% BNPR - BADANIA I ROZWÓJ 5,3% 4,3% 5,0% HTCS - SEKTOR KREATYWNY (HIGH TECH) 4,5% 5,3% 5,1% 3,9% CSEK - SEKTOR KREATYWNY (PODSTAWOWY) 5,1% 4,5% 4,6% 5,1% 5,6% 5,6% EKSPORTERZY (2012R.) FIRMY Z UDZIAŁEM ZAGRANICZNYM 6,3% 6,9% OPIEKA ZDROWOTNA I POMOC SPOŁECZNA KULTURA I REKREACJA 4,7% Zob. Tabela 2. Aneks statystyczny POZOSTAŁE RAZEM Zob. Tabela 1. Aneks statystyczny 8 9

2. Struktura populacji przedsiębiorstw działających na Ochocie 2.1. Struktura gałęziowa (według sekcji PKD) Struktura gałęziowa aktywnych podmiotów gospodarczych na Ochocie jest zbliżona do podobnej struktury dla całej Warszawy (Diagram 3). Wiodący udział mają firmy działające w usługach profesjonalnych, naukowo-technicznych, w sferze handlu i napraw. Diagram 3. Struktura firm aktywnych na Ochocie według sekcji PKD 2007 (stan 31.12.2013) 2.2. Struktura firm według wieku Wśród firm aktywnych na Ochocie 65% zostało zarejestrowanych po roku 2000 (Diagram 4), z czego 19% w latach 2011-2013. Ponadto warto zaznaczyć, że nadal działa 176 firm, które rozpoczęły działalność do roku 1990, z czego 85 zarejestrowano jeszcze w okresie realnego socjalizmu, a 91 powstało w przełomowym dla transformacji ustrojowej roku 1990. 2011-2013 18,9% Diagram 4. Struktura firm aktywnych na Ochocie według daty rejestracji (stan 31.12.2013) POZOSTAŁE DZIAŁALNOŚĆ PROFESJONALNA, NAUKOWA I TECHNICZNA 23,0% 3,7% 1,8% 2,6% 3,4% KULTURA I REKREACJA ZAKWATEROWANIE I GASTRONOMIA 3,5% EDUKACJA DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA I UBEZPIECZENIOWA 2001-2010 45,9% HANDEL I NAPRAWY 3,6% OBSŁUGA RYNKU NIERUCHOMOŚCI 17,8% 4,9% 5,7% ADMINISTROWANIE I DZIAŁALNOŚĆ WSPIERAJĄCA 1991-2000 32,9% INFORMACJA I KOMUNIKACJA 9,0% OPIEKA ZDROWOTNA I POMOC SPOŁECZNA 8,7% 6,6% 5,7% PRZEMYSŁ BUDOWNICTWO TRANSPORT I GOSPODARKA MAGAZYNOWA Zob. Tabela 1. Aneks statystyczny DO 1990 2,4% Zob. Tabela 3. Aneks statystyczny 10 11

2.3. Struktura firm według formy prawnej Jednoosobowa działalność gospodarcza jest reprezentowana najliczniej (blisko 78%), spośród wszystkich firm prowadzących działalność zarejestrowanych na Ochocie (Diagram 5). W skali całej Warszawy udział ten wynosi odpowiednio 80%. Równocześnie przedsiębiorcy z Ochoty w relatywnie większym stopniu wykorzystuję bardziej zaawansowane formy, jak spółka z o.o. (14,5%). Trzeba podkreślić wyraźny wzrost zainteresowania spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, ze względu na wprowadzoną ostatnio obniżkę minimalnego progu wymaganego kapitału oraz uproszczenie procedury rejestracyjnej. Tylko 78 firm jest prowadzone w formie spółki akcyjnej. Także w tym zakresie sytuacja dzielnicy na tle całej Warszawy jest nieco bardziej korzystna. Diagram 5. Struktura firm aktywnych na Ochocie według formy prawnej (stan 31.12.2013) POZOSTAŁE 3,3% SPÓŁKA AKCYJNA 1,0% SPÓŁKA JAWNA 0,9% SPÓŁKA CYWILNA 2,6% SPÓŁKA Z O.O. 14,5% 3. Dynamika zmian w populacji przedsiębiorstw na Ochocie 3.1. Firmy nowo zarejestrowane w 2013 r. na tle 2012 r. Pewną wskazówką, jeśli chodzi o kierunek i dynamikę zmian w populacji przedsiębiorstw jest liczba nowo zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w kolejnych latach. W przypadku Ochoty liczba chętnych do podjęcia działalności gospodarczej była w 2013 o 7% wyższa w porównaniu do ubiegłego roku. Był to wyraźnie niższy przyrost w porównaniu do całej Warszawy (17%). Jednak ten syntetyczny wskaźnik był wypadkową różnokierunkowych tendencji, jakie obserwujemy w poszczególnych rodzajach działalności. Przede wszystkim wystąpił wyraźny spadek liczby nowych firm w przemyśle POZOSTAŁE (-22%), a także niewielki spadek w handlu (-6%). Z drugiej strony aż o 34% wzrosła liczba nowych przedsiębiorców zainteresowanych uruchomieniem firm edukacyjnych (+39%), w działalności finansowo-ubezpieczeniowej (+34%) i administracyjnej (+27%). W ocenie wysokich stóp wzrostu we wspomnianych branżach należy być ostrożnym, bowiem liczba nowych podmiotów była w 2012 r. niewielka, a w takim przypadku pojawienie się kilku dodatkowych firm zaowocowało znaczącą dynamiką wzrostu. Diagram 7. Struktura nowo zarejestrowanych firm na Ochocie w 2013 r. KULTURA I REKREACJA EDUKACJA JEDNOOSOBOWA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA 77,6% Zob. Tabela 4. Aneks statystyczny OBSŁUGA RYNKU NIERUCHOMOŚCI ZAKWATEROWANIE I GASTRONOMIA 39-9% 24 +20% 61 +39% 2.4. Struktura firm według liczby zatrudnionych Struktura firm aktywnych na Ochocie odzwierciedla generalne tendencje występujące w tej dziedzinie w skali całej Warszawy (Diagram 6). I tak 61% wszystkich podmiotów to firmy, w których aktywni są tylko właściciele (średnia krajowa ok. 66%, w Warszawie ok. 58%). 93% to mikroprzedsiębiorstwa (w całym kraju i w Warszawie ok. 95%). 250 I WIĘCEJ ZATRUDNIONYCH 1,3% 50-249 ZATRUDNIONYCH 3,0% 10-49 ZATRUDNIONYCH 6,1% 6-9 ZATRUDNIONYCH 4,7% Diagram 6. Struktura firm aktywnych na Ochocie według liczby zatrudnionych (stan 31.12.2013) DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA I UBEZPIECZENIOWA ADMINISTROWANIA I DZIAŁALNOŚĆ WSPIERAJĄCA OPIEKA ZDROWOTNA I POMOC SPOŁECZNA INFORMACJA I KOMUNIKACJA PRZEMYSŁ 42 +17% 38 +19% 78 +34% 74 +27% 73 +12% 134 +7% 54-22% 56 +4% 1-5 ZATRUDNIONYCH 29,8% BUDOWNICTWO 38-2% 274 +9% FIRMY NIEZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW 55,1% TRANSPORT I GOSPODARKA MAGAZYNOWA DZIAŁALNOŚĆ PROFESJONALNA, NAUKOWA I TECHNICZNA 178-6% HANDEL I NAPRAWY Zob. Tabela 6. Aneks statystyczny Zob. Tabela 5. Aneks statystyczny 12 13

3.2. Zmiany w populacji przedsiębiorstw na Ochocie w okresie styczeń grudzień 2013 Barometr Lokalnej Przedsiębiorczości (BLP) Do pomiaru krótkookresowych zmian, czyli koniunktury przedsiębiorczej w dzielnicy, służy Barometr Lokalnej Przedsiębiorczości (BLP). Barometr został opracowany w ramach Projektu SFoP. W tym przypadku podstawowym okresem obserwacji jest miesiąc. Tendencje zmian w koniunkturze przedsiębiorczej są analizowane przez pryzmat miesięcznych przyrostów/spadków liczby aktywnych firm, działających na danym terenie. Przyrosty w poszczególnych miesiącach są wynikiem rejestracji nowych LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH I 2013 II 2013 III 2013 IV 2013 V 2013 VI 2013 VII 2013 83 88 32 63 37 80 35 80 29 100 47 19 94 34 60 42 53 45 71 108 119 47 58 53 80 54 48 100 podmiotów oraz wznowienia działalności firm wcześniej zawieszonych. Te dodatnie efekty są pomniejszane zarówno przez zawieszenia, jak i całkowite wyrejestrowanie działalności gospodarczej. Miernikiem koniunktury przedsiębiorczej jest efekt netto wspomnianych tendencji. Diagram 8 ilustruje tendencje przyrostu/spadku liczby firm aktywnych w Dzielnicy Ochota w okresie styczeń grudzień 2013. Zmiany w cyklu miesięcznym były różnokierunkowe: miesiące ujemne przeplatały się z dodatnimi. W rezultacie w całym 2013 roku liczba aktywnych podmiotów na Ochocie minimalnie wzrosła (o 49 czyli poniżej 1%). W tym samym okresie w całej Warszawie wzrosła o 2,7%. Diagram 8. Barometr Lokalnej Przedsiębiorczości Ochota 2013. VIII 2013 IX 2013 X 2013 XI 2013 XII 2013 77 79 86 117 77 91 60 56 22 28 43 57 53 45 58 39 57 40 39 96 WYREJESTROWANE ZAWIESZONE WZNOWIONE ZAREJESTROWANE 1024 490 754 711 WSKAŹNIK ROCZNY 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 I 2013 0,9 0,3 II 2013 1,3 0,6 III 2013 1,4 0,8 IV 2013 1,0 0,5 V 2013 1,9 0,4 VI 2013 1,5 0,7 VII 2013 2,0 2,0 0,3 Barometr pozwala także ustalić źródła występujących negatywnych tendencji (Diagram 9). Okazuje się, że relacja liczby firm nowo zarejestrowanych i wyrejestrowanych (wskaźnik rotacji finalnej) była dodatnia. Natomiast stagnacja aktywności przedsiębiorczej na Ochocie w 2013 r. była przede wszystkim wynikiem znaczących miesięcznych różnic między liczbą firm zawieszonych i tych, które zdecydowały się wznowić zawieszoną wcześniej działalność (wskaźnik rotacji przejściowej). Jeśli chodzi o interpretację zaobserwowanych zmian w koniunkturze przedsiębiorczej na Ochocie, trzeba zachować ostrożność. Są to bowiem dane zagregowane i dla pogłębionej analizy należałoby uwzględnić czynniki jakościowe, a więc np. liczbę zatrudnionych firm wychodzących i wchodzących na rynek, czy też ich strukturę branżową. Diagram 9. Wskaźnik rotacji finalnej* i przejściowej** podmiotów gospodarczych na Ochocie w 2013 r. VIII 2013 1,0 IX 2013 1,5 1,3 WSKAŹNIK ROTACJI FINALNEJ X 2013 1,2 0,4 XI 2013 2,0 0,5 XII 2013 2,0 1,4 WSKAŹNIK ROCZNY 0,6 WSKAŹNIK REAKCJI PRZEJŚCIOWEJ *Wskaźnik rotacji finalnej: podmioty nowo zarejestrowane/podmioty wyrejestrowane. **Wskaźnik rotacji przejściowej: podmioty, które wznowiły działalność/podmioty, które zawiesiły działalność. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS. Zob. Tabela 7. Aneks statystyczny EFEKT NETTO -88-7 15-24 21 5-39 41 42-14 13 84 49 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS. Zob. Tabela 7. Aneks statystyczny 14 15

II. Aneks statystyczny Tabela 1. Liczba i % udział aktywnych firm w dzielnicy Ochota na tle Warszawy, w podziale na sekcje PKD (stan 31.12.2013) Kod sekcji PKD 2007 Nazwa sekcji Liczba firm aktywnych Ochota Jako % Razem jako % Warszawa Ochota Warszawy Warszawa Ochota B,C,D,E Przemysł 11 147 424 3,8% 7,0% 5,7% F Budownictwo 11 420 428 3,7% 7,2% 5,7% G Handel i naprawy 30 440 1 334 4,4% 19,2% 17,8% H Transport i gospodarka magazynowa 10 883 495 4,5% 6,9% 6,6% I Zakwaterowanie i gastronomia 3 722 197 5,3% 2,3% 2,6% J Informacja i komunikacja 13 469 673 5,0% 8,5% 9,0% K Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 5 826 264 4,5% 3,7% 3,5% L Obsługa rynku nieruchomości 5 241 268 5,1% 3,3% 3,6% M Działalność profesjonalna naukowa i 33 525 1 721 5,1% 21,1% 23,0% techniczna N Administrowanie i działalność wspierająca 7 142 366 5,1% 4,5% 4,9% P Edukacja 5 704 258 4,5% 3,6% 3,4% Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 11 606 650 5,6% 7,3% 8,7% R Kultura i rekreacja 2 376 133 5,6% 1,5% 1,8% Pozostałe 6 038 278 4,6% 3,8% 3,7% Tabela 2. Liczba i % udział aktywnych firm w dzielnicy Ochota na tle Warszawy w priorytetowych sektorach SFoP (stan 31.12.2013) Sektory priorytetowe w ramach projektu SFoP Liczba firm aktywnych Warszawa Ochota Ochota jako % Warszawy Przemysły wysokiej techniki PWWT 567 24 4,2% Przemysły średnio-wysokiej techniki PWST 878 28 3,2% Telekomunikacja TELK 675 25 3,7% Usługi oprogramowania, doradztwo HODS 7 322 381 5,2% Badania i rozwój BNPR 434 30 6,9% Sektor kreatywny (high tech) HTCS 3 971 170 4,3% Sektor kreatywny (podstawowy) CSEK 11 245 595 5,3% Pozostałe 133 447 6 236 4,7% Razem 158 539 7 489 4,7% w tym: Eksporterzy i/lub importerzy 11 772 454 3,9% Firmy z udziałem zagranicznym 6 931 437 6,3% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, CAAC i ZUS. Razem: 158 539 7 489 4,7% 100% 100% 16 17

Tabela 3. Struktura aktywnych firm w dzielnicy Ochota według daty rejestracji (stan 31.12.2013) Przedziały według roku rejestracji Liczba % Razem do 1990 176 2,4% 1991-2000 2 465 32,9% 2001-2010 3 434 45,9% 2011-2013 1 414 18,9% Razem: 7 486 100% Tabela 4. Struktura aktywnych firm w dzielnicy Ochota według formy prawnej (stan 31.12.2013) Forma prawna Liczba % Razem Jednoosobowa działalność gospodarcza 5 808 77,6% Spółka cywilna 197 2,6% Spółka jawna 71 0,9% Spółka z o.o. 1 089 14,5% Spółka akcyjna 78 1,0% Pozostałe 246 3,3% Razem: 7 489 100% Tabela 6. Dynamika firm nowo zarejestrowanych w dzielnicy Ochota w latach 2012 2013 według sekcji PKD Kod sekcji PKD 2007 Nazwa sekcji 2012 2013 % wzrost/spadek w 2013 w porównaniu do 2012 B,C,D,E Przemysł 69 54-22% F Budownictwo 54 56 +4% G Handel i naprawy 189 178-6% H Transport i gospodarka magazynowa 39 38-2% I Zakwaterowanie i gastronomia 32 38 +19% J Informacja i komunikacja 125 134 +7% K Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 58 78 +34% L Obsługa rynku nieruchomości 36 42 +17% M Działalność profesjonalna naukowa i techniczna 251 274 +9% N Administrowanie i działalność wspierająca 58 74 +27% P Edukacja 44 61 +39% Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 65 73 +12% R Kultura i rekreacja 20 24 +20% Pozostałe 43 39-9% Razem: 1 083 1 163 +7% Tabela 5. Struktura firm w dzielnicy Ochota według wielkości (liczby zatrudnionych) (stan 31.12.2013) Klasa zatrudnienia Liczba % Razem Firmy niezatrudniające pracowników 4 574 61,0% 1-5 zatrudnionych 2 111 28,0% 6-9 zatrudnionych 352 4,0% 10-49 zatrudnionych 273 3,6% 50-249 zatrudnionych 139 1,8% 250 i więcej zatrudnionych 40 1,6% Razem: 7 489 100% Tabela 7. Zmiany w populacji przedsiębiorstw na Ochocie w okresie styczeń grudzień 2013 Firmy 01.2013 02.2013 03.2013 04.2013 05.2013 06.2013 07.2013 08.2013 09.2013 10.2013 11.2013 12.2013 Razem 2013 Nowozarejestrowane 88 63 80 80 100 83 94 79 86 117 77 77 1 024 Wznawiające działalność 32 37 35 29 19 47 34 60 56 22 28 91 490 Wyrejestrowane 100 47 58 80 53 54 48 40 57 96 39 39 711 Zawieszone 108 60 42 53 45 71 119 58 43 57 53 45 754 Efekt netto -88-7 15-24 21 5-39 41 42-14 13 84 49 18 19

Część II: Wybrane zagadnienia dotyczące warunków prowadzenia działalności gospodarczej na Ochocie 1. Współpraca lokalnego samorządu z przedsiębiorcami na Ochocie 1 W tej części Raportu przedstawione zostaną relacje Urzędu Dzielnicowego z przedsiębiorcami prowadzącymi działalność gospodarczą na Ochocie. Związane są one w pierwszej kolejności z obsługą przedsiębiorców w zakresie rejestracji działalności gospodarczej i uzyskiwaniem pozwoleń na budowę. Przedsiębiorcy mają także kontakt z Urzędem w związku z ubieganiem się o nieruchomości w dyspozycji władz Dzielnicy oraz uczestnicząc w przetargach organizowanych przez Urząd w ramach realizowanych w trybie zamówień publicznych. Korzystają także ze wsparcia doradczego Urzędu Dzielnicowego, które dotyczy korzystania z funduszy unijnych. Dodatkowo realizowane są działania, których celem jest włączenie przedsiębiorców w różnorodne lokalne inicjatywy społeczne i kulturalne, a także charytatywne. Większość Wydziałów Urzędu Dzielnicy Ochota w swojej pracy ma styczność z lokalnie działającymi przedsiębiorcami. Najbardziej zaangażowane we współpracę z przedsiębiorcami Wydziały, to: Wydział Działalności Gospodarczej i Zezwoleń, Wydział Promocji i Funduszy Europejskich, Wydział Spraw Społecznych i Zdrowia, Wydział Zasobów Lokalowych. 1.1. Zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej Obsługą w tym zakresie zajmuje się Wydział Działalności Gospodarczej i Zezwoleń, który rejestruje zmiany w Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej, a także wydaje zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych oraz handlu obwoźnego. Tabela 8. Wnioski dotyczące działalności gospodarczej zarejestrowane przez Urząd Dzielnicy Ochota w roku 2012 oraz 2013. Liczba zarejestrowanych Nazwa wniosku wniosków 2012 2013 Wnioski o wpis do CEiDG 877 912 Wnioski o zmianę we wpisie do CEiDG 2 969 2 965 Wnioski o wpis informacji o zawieszeniu działalności gospodarczej 924 914 Wnioski o wpis informacji o wznowieniu działalności gospodarczej 398 502 Wnioski o wykreślenie wpisu w CEiDG 576 613 Razem: 5 744 5 906 Tabela 9. Zezwolenia dotyczące napojów alkoholowych Źródło: Informacje uzyskane z Urzędu Dzielnicy Ochota na podstawie wniosków wpływających do CEIDG. Liczba zezwoleń Rodzaj zezwoleń 2012 2013 Jednorazowa sprzedaż alkoholu 135 164 Sprzedaż alkoholu podczas przyjęć 12 11 Wyprzedaż alkoholu 3 - Sprzedaż napojów alkoholowych - detal 155 146 Sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych - gastronomia 88 98 Źródło: Informacje uzyskane z Urzędu Dzielnicy Ochota 1.1.1 Wnioski CEIDG Wpisy, zmiany, zawieszenie, wykreślenie, udzielanie koncesji na alkohol wydawane są przez Wydział Działalności Gospodarczej. W poniższej tabeli zaprezentowano szczegółowe dane dotyczące działalności gospodarczej w UD Ochota. Aktywność przedsiębiorców rejestrujących wnioski o wpis do CEiDG była zdecydowanie wyższa od tych, którzy zgłaszali wykreślenie, zarówno w roku 2012 jak i 2013. Najwięcej jednak, zanotowano zgłoszeń o zmianę we wpisie do CEIDG, co z pewnością wynika z faktu, iż przedsiębiorcy mają możliwość kontaktu online (za pomocą internetu). Przyczyny zawieszeń i wznowień działalności gospodarczej nie są ujawniane przez rejestrujących się w Urzędzie Dzielnicy. W procedurze składania wniosku przedsiębiorcy mają najwięcej problemów i wątpliwości z podatkami, datą zawieszeń oraz wznowień. 1.1.2 Zezwolenia dotyczące napojów alkoholowych W ramach zakresu prowadzonej działalności Wydział Działalności Gospodarczej i Zezwoleń udzielił koncesji na alkohol: 393 w roku 2012 oraz 419 w roku 2013. W poniższej tabeli przedstawiono szczegółowe dane liczbę zezwoleń w latach 2012-2013. Analizując powyższe dane tabelaryczne, warto odnotować wyraźny wzrost liczby zezwoleń jednorazowych na sprzedaż napojów alkoholowych (o 21%). 1.1.3. Szkolenia i seminaria dotyczące sprzedaży alkoholu w Dzielnicy Ochota W 2013 r. przeprowadzono szkolenie dla właścicieli lokali, w których dokonywana jest sprzedaż napojów alkoholowych oraz sprzedawców dokonujących sprzedaży napojów alkoholowych. Celem szkoleń było podniesienie wiedzy i świadomości pracowników w zakresie regulacji prawnych, rozwiązywania problemów, z jakimi sprzedawcy spotykają się na co dzień w sprzedaży i serwowaniu napojów alkoholowych. Była to też okazja do wypracowania wzorców odpowiedzialnej sprzedaży i podawania tych produktów. 1.1.4. Obsługa przedsiębiorców w zakresie handlu obwoźnego W 2013 r. Wydział Działalności Gospodarczej nie uczestniczył w działaniach dotyczących handlu obwoźnego. 1.1.4. Kadry i wyposażenie komórki zajmującej się rejestracją CEIDG oraz zezwoleniami Bezpośrednią obsługą mieszkańców w UD Ochota zajmuje się 4 pracowników. Istnieje możliwość obsługi osób niepełnosprawnych oraz w języku angielskim. Przedsiębiorcy cenią sobie możliwość załatwiania spraw za pomocą systemu Q-matic, systemu kierowania przepływem (zwanego potocznie systemem kolejkowym). Stanowi on narzędzie zmieniające zarówno sam sposób obsługi, jak również wizerunek urzędu. System towarzyszy klientowi od momentu jego przybycia, przez cały czas pobytu w biurze obsługi. UD Ochota nie odnotował potrzeby zainstalowania stanowiska komputerowego dla samodzielnej rejestracji przez przedsiębiorców (brak zainteresowania w/w stanowiskiem). 1 Ten fragment raportu został opracowany na podstawie materiałów przekazanych przez Urząd Dzielnicowy na Ochocie 20 21

1.2. Pozwolenie na budowę Wydział Architektury i Budownictwa dla Dzielnicy Ochota nie prowadzi rejestrów pozwoleń na budowę, pod kątem prowadzonej przez inwestorów działalności gospodarczej. Trzeba jednak podkreślić, że w dużych projektach inwestycyjnych (o powierzchni całkowitej powyżej 15.000 m 2 i o wysokości powyżej 30 m), zgodnie z obowiązującymi przepisami decyzje wydaje Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego Urzędu m. st. Warszawy. Wydział Nieruchomości Wydział Zasobów Lokalowych Zakład Gospodarowania Nieruchomościami 1.3. Udostępnianie nieruchomości na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej Komórkami odpowiedzialnymi za udostępnienie nieruchomości na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej Urzędu Dzielnicy Ochota są: Wydział Zasobów Lokalowych, Wydział Nieruchomości, Zakład Gospodarowania Nieruchomościami. Szczegółowy podział zadań między nimi ilustruje Diagram 10. Jeśli chodzi o aktywność Urzędu Dzielnicy w zakresie udostępniania powierzchni na potrzeby działalności gospodarczej, w 2013 r. nastąpił wyraźny wzrost liczby umów na dzierżawę terenów (o 135%) i o najem lokali użytkowych w porównaniu do roku ubiegłego (o 30%) (Tabela 10). Diagram 10. Jednostki organizacyjne Urzędu Dzielnicowego Ochota zajmujące się udostępnianiem nieruchomości na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej. nabywanie i zbywanie w drodze kupna/sprzedaży nieruchomości na cele inwestycyjne o zasięgu dzielnicowym, kompleksowa obsługa Zarządu Dzielnicy, w zakresie kompetencji Wydziału itd. utrzymanie, eksploatowanie i dysponowanie mieszkaniowym oraz użytkowym zasobem lokalowym m.st. Warszawy na terenie Dzielnicy, współpraca z zarządami Wspólnot Mieszkaniowych, itd. gospodarowanie zasobem mieszkaniowym m.st. Warszawy oraz powierzonym zasobem nieruchomości, podejmowanie działań na rzecz określania sposobu zarządu nieruchomością wspólną Tabela 10. Udostępnianie nieruchomości na potrzeby działalności gospodarczej na Ochocie w 2013 r. w porównaniu do 2012 r. Umowy/zdarzenia Rodzaj zezwoleń 2012 2013 Najem lokali użytkowych 188 245 Najem powierzchni reklamowych 8 1 Dzierżawa terenów 17 40 Dzierżawa miejsc dla handlu obwoźnego - - Dzierżawa nieruchomości w gestii M. st. Warszawy 2 1 Inne formy udostępniania nieruchomości przedsiębiorcom (np. wystawy, eventy) - - Źródło: Informacje uzyskane z Urzędu Dzielnicy Ochota 1.4. Zamówienia publiczne Wydział Zamówień Publicznych nie prowadzi centralnego rejestru zamówień publicznych. Rejestry te prowadzone są w wydziałach merytorycznych zlecających zamówienia. Szczególną aktywność w tej dziedzinie przejawia Wydział Spraw Społecznych i Zdrowia dla Dzielnicy Ochota, który zrealizował programy na rzecz rodzin z problemem alkoholowym, kampanii profilaktycznych, szkoleń dla profesjonalistów, działań edukacyjno informacyjnych, warsztatów umiejętności wychowawczych, ewaluacji i badań społecznych. W 2013 roku Wydział Spraw Społecznych i Zdrowia, zarejestrował 59 umów do 14 tys. euro oraz 55 zamówień na łączną kwotę 367 108,70 zł. Były to wielkości o kilka % wyższe niż w 2012 r. W zakresie robót budowlanych w 2013r. realizowane były m.in. modernizacja drogi wewnętrznej, modernizacja boiska przedszkolnego, budowa ścieżki rowerowej, konserwacje ulic, remonty w obiektach oświatowych, modernizacja budynku Teatru Ochota. W zakresie usług w roku 2013 realizowano m.in. roboty porządkowe (np. zimowe i letnie oczyszczanie ulic), opróżnianie koszy ulicznych, utrzymanie parków i zieleni miejskiej, dowóz dzieci niepełnosprawnych do szkół i placówek wychowawczych, wykonanie dokumentacji na planowane roboty. Z kolei, usługi związane z obsługą Urzędu to: telekomunikacja, poczta, sprzątanie, konserwacja urządzeń oraz ochrona. Urząd Dzielnicy Ochota nie prowadzi zestawienia ilości przedsiębiorców zainteresowanych przetargami. W skali roku zwykle około 100 przedsiębiorców interesuje się zamówieniami publicznymi. Zgodnie z obowiązującymi przepisami Urząd udziela doradztwa dla firm uczestniczących w przetargach. 1.5. Pomoc w pozyskiwaniu Funduszy Europejskich W 2013 r. Urząd Dzielnicowy na Ochocie realizował szereg projektów z wykorzystaniem środków unijnych. Nie były one bezpośrednio adresowane do przedsiębiorców. Natomiast zarówno przedsiębiorcy, jak i pracownicy Urzędu uczestniczyli w tego typu projektach, realizowanych przez Urząd m. st. Warszawy. W pierwszej kolejności dotyczy to uczestnictwa Dzielnicy w Projekcie Stołeczne Forum Przedsiębiorczości. Więcej szczegółów na ten temat przedstawiamy w p. 4 niżej. W odpowiedzi na zapotrzebowanie przedsiębiorców, Wydział Funduszy Europejskich przygotował dokument Informator dla Przedsiębiorców, dotyczący możliwości pozyskania dofinansowania z funduszy europejskich w latach 2007-2013. Dokument dostępny jest na stronie: http://www.urzadochota. waw.pl/data/other/informator_dla_przedsiebiorcow.pdf Jak wynika z danych przedstawionych w p. 3. niżej, przedsiębiorcy z Ochoty już obecnie w widocznym zakresie korzystają z funduszy UE. W latach 2007 2013 aż 97 firm podjęło łącznie 278 projektów. Ewidencja udzielonego wsparcia wskazała zarazem, iż 28 firm otrzymało wsparcie na inwestycje i rozwój technologiczny. Dominującą formą wsparcia była natomiast tzw. pomoc de minimis, z której skorzystało 403 firm. 1.6. Inne inicjatywy w zakresie kontaktów i współpracy UD ze środowiskiem przedsiębiorców na Ochocie Urząd Dzielnicy Ochota nie prowadzi okresowych spotkań władz Dzielnicy z przedsiębiorcami. Włączanie przedsiębiorców w przedsięwzięcia charytatywne, kulturalne, społeczne inicjowane przez Urząd Dzielnicowy odbywa się za pośrednictwem Wydziału Spraw Społecznych i Zdrowia. Cyklicznie, od 7 lat, w Parku Szczęśliwickim organizowany jest Dzień Dziecka. Przy okazji tego wydarzenia Dzielnica zaprasza do współpracy instytucje pozarządowe (NGO sy), sklepy oraz małą gastronomię. Wspomniana wyżej impreza, cieszy się zainteresowaniem ochockich oraz warszawskich przedsiębiorców. Na terenie Ochoty niezmiennie, od kilku lat organizowane są również Targi Pracy. W roku 2012 podczas V Targów Pracy,,Z Ochotą do pracy zarejestrowano udział 32 przedsiębiorców. Rok później, zainteresowanie przedsiębiorców było niższe, obecnych było 23 uczestników. Wśród wystawców można wymienić m. in. Allianz, Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości przy SGH, SOLID SECURITY, TUiR ALLIANZ POLSKA S., Avon, Kelly Services, Centrum Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych, Polską Organizację Pracodawców Osób Niepełnosprawnych, Projekt Stołeczne Forum Przedsiębiorczości. 22 23

2. Instytucje otoczenia biznesu w dzielnicy Ochota Mówiąc o instytucjach otoczenia biznesu (IOB) mamy na myśli dwa rodzaje podmiotów. Do pierwszej należą organizacje nie nastawione na zysk (fundacje, stowarzyszenia, wyspecjalizowane agendy rządowe i samorządowe), aktywne w obszarze wspierania przedsiębiorczości, samozatrudnienia, transferu i komercjalizacji technologii oraz poprawy konkurencyjności MSP. Dodatkowo uwzględniamy organizacje komercyjne, świadczące różnego typu usługi doradcze dla mniejszych firm, bowiem dostępność tego typu usług w skali lokalnej ma istotne znaczenie, zwłaszcza gdy przedsiębiorcy zamierzają rozwijać swoje firmy. 2.1. Instytucje niekomercyjne Konsorcjum Biocentrum Ochota Konsorcjum naukowe Biocentrum Ochota powołane zostało 1 stycznia 2008 roku, z inicjatywy sześciu instytutów badawczych, działających na terenie Kampusu Ochota w Warszawie. Założycielami i członkami Konsorcjum są: Instytut Biochemii i Biofizyki PAN Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej PAN Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN Instytut Medycyny Klinicznej i Doświadczalnej PAN Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN Instytuty Konsorcjum oprócz prowadzenia zaawansowanych badań naukowych rozwija również projekty badawczo - rozwojowe, których rezultaty mają wychodzić naprzeciw potrzebom współczesnej gospodarki. Tego typu działania mają na celu tworzenie stałych powiązań pomiędzy instytutami naukowymi Biocentrum Ochota a podmiotami gospodarczymi, którym zależy na wprowadzaniu innowacyjnych rozwiązań i technologii. Działalność Biocentrum Ochota nadzoruje Rada Dyrektorów, w skład której wchodzą przedstawiciele członkowskich Instytutów. Przy Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej powstał Ośrodek Transferu Technologii - Bio&Technology Innovations Platform (OTT BioTech-IP), który w ramach projektu Wsparcie przedsiębiorczości naukowców bio-tech-med poprzez stypendia, staże i szkolenia (2010-2014), rozpoczął wdrażanie programu stypendialnego dla doktorantów realizujących projekty aplikacyjne. Ośrodek Transferu Technologii BioTech-IP stanowi pierwszy punkt kontaktowy dla firm zainteresowanych zleceniem przeprowadzenia w instytutach Biocentrum Ochota badań kontraktowych oraz dla naukowców pragnących znaleźć odbiorców dla opracowanych przez siebie technologii i posiadanych patentów z takich dziedzin jak: biotechnologia, biomedycyna, bioinformatyka, bioinżynieria, technologie materiałowe czy bionanotechnologia. Główne cele OTT Bio Tech-IP to: pobudzanie kreatywnej i przedsiębiorczej postawy w środowisku akademickim poprzez propagowanie komercyjnego wykorzystania wyników badań, wyszukiwanie projektów badawczych mających duży potencjał aplikacyjny, weryfikacja ich potencjału komercyjnego i komercjalizacja, inicjowanie współpracy na linii naukabiznes oraz promowanie specjalistycznych usług badawczych oferowanych przez Biocentrum Ochota. Centrum Innowacji FIRE Fundacja FIRE została ustanowiona przez Agencję Rozwoju Przemysłu S.A. w 1995 roku. Działa ona pod nazwą Centrum Innowacji FIRE, a jej misją jest pomoc w komercjalizacji przedsięwzięć innowacyjnych wywodzących się głównie ze sfery akademickiej oraz wspomaganie rozwoju innowacyjnych firm. Model Centrum Innowacji FIRE został oparty na rozwiązaniach funkcjonujących z powodzeniem w krajach wysokorozwiniętych. Celem Centrum Innowacji jest wzrost innowacyjności polskiej gospodarki poprzez: zwiększenie skali i efektywności procesu transferu nowoczesnych technologii, upowszechnianie postaw przedsiębiorczych, pomoc w tworzeniu i rozwoju nowych, innowacyjnych firm działających w obszarze zaawansowanych technologii. Fundacja Centrum Innowacji FIRE wspomaga rozwój przedsiębiorstw działających w obszarze zaawansowanych technologii. Dzięki biznesowemu podejściu do transferu i komercjalizacji technologii, Fundacja CI FIRE rozwija kontakty z przedsiębiorcami oraz inwestorami instytucjonalnymi, np. funduszami zalążkowymi, funduszami wysokiego ryzyka, pomagając młodym firmom technologicznym w dostępie do kapitału. Osoby z pomysłem na założenie innowacyjnej firmy bazującej na nowoczesnych technologiach, uzyskują w Fundacji pomoc w zakresie określenia biznesowego modelu przedsięwzięcia, przygotowania biznesplanu i pozyskania finansowania. Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych Unii Europejskiej działa przy Instytucie Podstawowych Problemów Techniki PAN. Do głównych celów należy realizacja zadań wyznaczonych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego polegającym na konsolidacji Sieci Punktów Kontaktowych na obszarze całego kraju, aby utworzyć zaplecze wspierania uczestnictwa polskich jednostek w kolejnym Programie Ramowym UE Horyzont, również skierowanym dla małych i średnich przedsiębiorstw. W skład zespołu KPK wchodzą wysokiej klasy eksperci z największych ośrodków akademickich, Polskich Platform Technologicznych i kluczowych klastrów posiadających wiedzę z zakresu programów sektorowych, jak i budowy konsorcjów, prowadzenia negocjacji, przygotowania wniosków projektowych, lobbingu, koordynacji i rozliczeń formalno-finansowych projektów. 2.2. Komercyjne firmy doradcze świadczące usługi dla biznesu na Ochocie Na terenie dzielnicy działają liczne firmy doradcze świadczące usługi na rzecz przedsiębiorców (Tabela 11). Ich liczba w 2013 r. w porównaniu do 2012 r. zwiększyła się o 7%, a w kategorii Pozostałe doradztwo gospodarcze aż o 13%. Szczególną uwagę zwraca duża liczba firm świadczących usługi prawnicze. Generalnie na terenie całej Warszawy występuje znaczne skupienie firm doradczych. Także na terenie Ochoty, niejako w zasięgu ręki, istnieje duża i zróżnicowana paleta tego typu usług dla przedsiębiorców. Tabela 11. Firmy doradcze świadczące usługi dla przedsiębiorców na Ochocie (stan: 31.12.2013) Rodzaje usług doradczych Liczba firm 2012 2013 % przyrostu/spadku 2013 do 2012 Działalność prawnicza 345 360 4% Działalność rachunkowo-księgowa, doradztwo podatkowe 177 180 2% Stosunki międzyludzkie (public relations) i komunikacja 53 57 7% Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania 307 346 13% Razem: 882 943 7% 24 25

3. Wykorzystanie funduszy unijnych i innych środków publicznych przez przedsiębiorców dzielnicy Ochota w latach 2007-2013 3.1. Źródła danych Fundusze europejskie stały się w ostatnich latach istotnym źródłem zasilania przedsiębiorstw w wiedzę, technologie, kontakty, rozwiązania organizacyjne. W wielu przypadkach zmieniły podstawę konkurencyjności przedsiębiorstw na rynku. Uzyskanie tego wsparcia nie jest jednakże kwestią prostą, wymaga przejścia skomplikowanych procedur konkursowych, potwierdzenia doskonałości swojego pomysłu w ramach rywalizacji z innymi firmami, a fakt udzielenia wsparcia rodzi wiele konsekwencji po stronie przedsiębiorcy związanych np. z zarządzaniem, przepływami finansowymi czy koniecznością osiągnięcia założonych wskaźników. Wysiłek ten nie jest pozbawiony wartości dla przedsiębiorstw, z tego też względu konkurencja o te środki zawsze była bardzo wysoka. W niniejszej części raportu przedstawione zostały wybrane dane na temat aktywności firm z dzielnicy Ochota w projektach finansowanych z funduszy unijnych. Niniejszy rozdział Raportu został przygotowany na podstawie danych z Krajowego Systemu Informatycznego SIMIK 07-13 oraz Bazy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, według stanu na 31.01.2014r. W analizie uwzględniono firmy aktywne, zarejestrowane na terenie dzielnicy Ochota w systemie CEIDG/REGON według stanu na 31.12.2013r. 3.2. Firmy z dzielnicy Ochota i ich aktywność projektowa w latach 2007-2014 Firmy z dzielnicy Ochota charakteryzuje zauważalna aktywność oparta o fundusze publiczne pochodzące z funduszy unijnych. Ogólny obraz aktywności projektowej charakteryzują takie dane jak: 1. Ilość firm realizujących projekty w dzielnicy, 2. Ilość projektów realizowanych w zidentyfikowanych firmach, 3. Rozkład ilości realizowanych projektów w przedsiębiorstwach, 4. Dane finansowe zagregowane dla zakontraktowanych projektów w firmach w dzielnicy. Skalę zaangażowania przedsiębiorców Ochoty w realizację tów prawie 58% pochodzi z firm, które realizowały tylko jeden projektów dofinansowanych ze środków UE ilustrują poniższe projekt finansowany z Funduszy Strukturalnych. Jest to relatywnie dane. dobry wynik, który stawia Ochotę ponownie na pozy- Ilość zakontraktowanych projektów 278 Ilość firm - realizatorów projektów 97 Dofinansowanie dla projektów 1 281 mln PLN Wydatki kwalifikowane projektów 899,2 mln PLN Wartość projektów 2 168 mln PLN Źródło: opracowanie własne w oparciu o dane SIMIK i GUS W okresie obejmującym lata 2007-2014, firmy działające cji lidera. Rozkład danych w kontekście ilości realizowanych w dzielnicy Ochota otrzymały ponad 1 281 mln PLN wsparcia projektów w firmach z Ochoty przedstawia Diagram 11. ze środków Unii Europejskiej. Jeśli chodzi o średnią wyso- kość dofinansowania na 1 przedsiębiorstwo, dzielnica Ochota Jak wynika z powyższej analizy w dzielnicy Ochota odnotowano znalazła się na pierwszym miejscu w rankingu dzielnic objętych 40 firm, które wykazały więcej aniżeli jeden projekt projektem SFoP, z wynikiem 171,1 tys. PLN. Podobnie (42% podmiotów) oraz 2 firmy, które zrealizowały więcej niż analiza udzielonego wparcia, w kontekście ilości projektów, 10 projektów. Aktywność projektowa była zatem dotychczas na 1000 firm aktywnych stawia Ochotę na pierwszym miejscu zauważalnym źródłem zasilania firm z Ochoty w wartości w rankingu dzielnic objętych projektem SFoP z wynikiem 37,1. niezbędne do funkcjonowania i rozwoju. Dzielnicę Ochota charakteryzuje zatem największa ilość i średnia wartość projektów w odniesieniu do ilości aktywnych firm Pogłębiona analiza baz projektów zwróciła szczególną uwagę działających na jej terenie. Równie dobrze sytuacja dzielnicy na fakt, iż w dzielnicy Ochota odnotowano kilka przy- Ochota prezentuje się pod kątem ilości projektów realizowanych padków wystąpienia projektów o dużej skali. Przykładem w przedsiębiorstwach. Na zidentyfikowanych 278 projek- może tu być Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kana- Ilość firm z więcej niż 10 projektami 2 Ilość firm z projektami w przedziale od 5 do 9 6 Ilość firm z 4 projektami 2 Ilość firm z 3 projektami 12 Ilość firm z 2 projektami 18 Razem 40 Diagram 11. Rozkład aktywności projektowej firm w dzielnicy Ochota wg ilości projektów w przedsiębiorstwach. 2,1% 2,1% 6,3% POWYŻEJ 10 PROJEKTÓW 4 PROJEKTY 12,6% PRZEDZIAŁ OD 5 DO 9 PROJEKTÓW 3 PROJEKTY 57,9% 1 PROJEKT 18,9% 2 PROJEKTY Źródło: opracowanie własne w oparciu o dane SIMIK i GUS 26 27

lizacji w m.st. Warszawie S.A, które otrzymało dofinansowanie na kwotę 884 348 410,99 PLN, co stanowi 27% środków otrzymanych przez wszystkie firmy. Zwrócono zarazem uwagę na istotne dofinansowanie m.in. spółek grupy PKP posiadających siedzibę na Ochocie (PKP Intercity S.A., PKP Cargo S.A. - łączna kwota 1 020 414 949,27 PLN). Fakt ten miał istotny wpływ na osiągane miejsce Dzielnicy Ochota w ww. rankingach i powodował istotne zaburzenia w analizie. Aby uniknąć tak dużych różnic w wartościach dofinansowania pomiędzy badanymi dzielnicami pominięto w analizie wymienione wyżej Spółki. Pomimo tego zabiegu dzielnica Ochota nadal utrzymała pozycję lidera w rankingu dzielnic objętych projektem SFoP pod kątem ilości i średniej wartości projektów w odniesieniu do ilości aktywnych firm działających na jej terenie. 3.3. Aktywność w realizacji projektów wg przedmiotu wsparcia Na podstawie analizy danych bazy UOKIK wyodrębniono dane dotyczące skali zaangażowania środków publicznych pochodzących ze źródeł zagranicznych i (występujących łącznie) krajowych i zagranicznych w rozwój przedsiębiorstw w dzielnicy. W oparciu o specjalnie zdefiniowane kryteria selekcji firm, i przeznaczenia wsparcia, określone zostały następujące obszary aktywności firm związane z wykorzystywaniem pomocy publicznej: 1. Statystyka firm korzystających z pomocy de minimis, 2. Statystyka firm korzystających z pomocy na rozwój technologiczny, 3. Statystyka firm korzystających z pomocy na inwestycje. Syntetyczne dane w ww. obszarach z podziałem na wielkość firm przedstawione zostały w Tabeli 12. Tabela 12. Rozkład aktywności projektowej firm w dzielnicy Ochota wg wielkości przedsiębiorstwa i rodzaju otrzymanego wsparcia. Wielkość przedsiębiorstwa Pomoc de minimis Wartość nominalna pomocy (mln PLN) Ilość firm objętych pomocą Pomoc na rozwój technologiczny Wartość nominalna pomocy (mln PLN) Przedsiębiorstwa działające na terenie Dzielnicy Ochota aktywnie korzystały z pomocy de minimis. Mając na uwadze fakt, iż wsparcie to określane jest jako pomoc nieznaczna i nie może zaburzać konkurencji, w praktyce przybierało niekiedy formę działań masowych, kierując się założeniem o konieczności udzielania drobnej pomocy bez skutków finansowych dla odbiorców. Konsekwentnie nie dziwi fakt, iż znacząca większość firm wykazujących korzystanie z takiej formy pomocy to mikro przedsiębiorstwa - stanowią one ponad 75% wszystkich firm objętych wsparciem de minimis. W pozostałych przypadkach: 11,9% to przedsiębiorstwa małe, 6,7% średnie i 6% duże. Charakterystyczne dla dzielnicy jest małe zaangażowanie się firm w realizację przedsięwzięć zorientowanych na rozwój technologiczny oraz inwestycje w przedsiębiorstwach, przy zauważalnym dużym zainteresowaniem pomocą de minimis. 3.4. Podsumowanie Na podstawie przedstawionych ogólnych danych empirycznych można sformułować ogólny wniosek, iż skala wykorzystania środków publicznych odzwierciedla statystykę firm w Dzielnicy Ochota - duża ilość firm mikro korzystających z pomocy de minimis, a zarazem niewielka ilość firm korzystających ze wsparcia na rozwój technologiczny. W rankingu dzielnic objętych projektem SFoP dzielnicę Ochota charakteryzuje największa ilość i średnia wartość projektów w odniesieniu do ilości aktywnych firm. Na terenie dzielnicy Ochota mamy liczne przykłady firm, które potrafiły efektywnie wykorzystać środki publiczne (zwłaszcza UE) dla przyspieszenia własnego rozwoju. Ważnym wyzwaniem staje się, zarówno dla firm jak i władz samorządowych i instytucji wsparcia firm w dzielnicy, zwiększenie zdolności do absorpcji środków publicznych przez przedsiębiorstwa w nadchodzących latach. Pierwszym krokiem może być Ilość firm objętych pomocą Pomoc na inwestycje w przedsiębiorstwach Wartość nominalna pomocy Ilość firm objętych pomocą Mikro 21,4 304 - - 6,3 13 Małe 5,6 48 2,2 1 5,7 8 Średnie 1,2 27 - - 4,8 5 Duże 0,5 24 3,6 1 - - Suma 28,7 403 5,8 2 16,8 26 Źródło: opracowanie własne na podstawie GUS i UOKIK. upowszechnienie informacji na temat doświadczeń przedsiębiorstw z Ochoty w zakresie pozyskiwania i wykorzystywania środków publicznych. To może ułatwić wymianę dobrych praktyk oraz podejmowanie wspólnych projektów, także we współpracy z ośrodkami badawczymi. Tego typu wspólne przedsięwzięcia będą traktowane priorytetowo w nowej perspektywie UE 2014-2020. 4. Sieciowanie przedsiębiorców w ramach SFoP 4.1. Spotkania sieciujące założenia i uczestnicy Networking to budowanie sieci kontaktów przedsiębiorców za pomocą ciągłych relacji, których celem jest wymiana informacji, doświadczeń, udzielanie sobie wsparcia i pomocy, ale także do identyfikowania możliwości rozwijania biznesu z partnerami. Dzięki projektowi Stołeczne Forum Przedsiębiorczości, organizowanemu przez Urząd m. st. Warszawy (lidera projektu) oraz Akademię Leona Koźmińskiego (partnera merytorycznego) na terenie dzielnicy Ochota zainicjowane zostały networkingowe warsztaty przedsiębiorców. Miejscem spotkań był Urząd Dzielnicy. Dla koordynacji działań w tym zakresie stworzono w Projekcie stanowisko Animatora Współpracy z MSP. Zasadnicza rola Animatora polegała na odpowiedniej promocji spotkań networkingowych oraz właściwym doborze grup przedsiębiorców i tematów poszczególnych warsztatów. Do wsparcia budowania relacji biznesowych w dzielnicy została powołana także Rada Przedsiębiorców. Składała się ona z 17.05.2013 28.05.2013 14.06.2013 18.06.2013 23.07.2013 23.08.2013 10.09.2013 08.10.2013 22.10.2013 50 40 38 40 38 29 30 24 20 14 11 10 8 6 0 grupy najbardziej aktywnych przedstawicieli dzielnicy Ochota zainteresowanych rozszerzaniem idei lokalnego networkingu. Rada zbierała się w cyklach miesięcznych dyskutując nad formułą i tematyką poszczególnych spotkań. Same spotkania networkingowe odbywały się według wypracowanej autorskiej metody networkingowej zaproponowanej przez zespół Akademii Leona Koźmińskiego pod kierownictwem prof. Jerzego Cieślika. Zastosowana metoda zakłada wykorzystanie podstawowych mechanizmów networkingowych. Głównym moderatorem wszystkich spotkań był specjalista ds. networkingu dr Jan Dąbrowski. Jako narzędzie wspomagające proces sieciowania, w ramach projektu SFoP, dla przedsiębiorców uruchomiona platformę internetową, gdzie przedsiębiorcy mogli zapoznać się z kalendarzem interesujących wydarzeń, zapoznać się z wypowiedziami ekspertów, w trybie online wziąć udział w dyskusji na ciekawe tematy. 4.2. Spotkania networkingowe podstawowe dane W spotkaniach networkingowych w dzielnicy Ochota wzięło udział łącznie 525 przedsiębiorców, średnio na każdym SFoP-ie pojawiało się 29 osób. Diagram 12 przedstawia rozkład liczby osób na poszczególnych spotkaniach. Diagram 12. Statystyki obecności na warsztatach Ochota 05.11.2013 03.12.2013 17.01.2014 11.02.2014 07.03.2014 01.04.2014 20.05.2014 05.06.2014 08.07.2014 44 42 41 35 36 34 31 31 23 Źródło: opracowanie własne. 28 29