Bieżące wyzwania dla Ośrodków Transferu Technologii. dr Aleksander Bąkowski

Transkrypt

1 Bieżące wyzwania dla Ośrodków Transferu Technologii dr Aleksander Bąkowski BIURO ZARZĄDU Ul. Baśniowa 3, pok.312, Warszawa, tel./fax ; Tezy wystąpienia Cele działalności ACTT Akademickie Centra Transferu Technologii; Środki publiczne dedykowane ACTT; Bardzo duże zróżnicowanie ACTT; Potrzeba profesjonalizacji usług oferowanych przez ACTT; Kwestie integracji usług; Bariery rozwoju i perspektywy 2 1

2 Znaczący wzrost liczby CTT Raport 2010, PARP Ośrodki Innowacji i Przedsiębiorczości w Polsce 90 CTT, w tym 21 to jednostki uczelniane, W ramach badania OPI Akademickie Ośrodki Innowacji, maj akademickie CTT, przy ogólnej liczbie 69; - 72,2% Akademickich CTT jednostki w ramach Uczelni; - 27,8% - odrębne od uczelni podmioty (spółki, fundacja) 3 Liczba polskich CTT w latach

3 Główne cele działalności CTT 5 Cele działalności ACTT (N=18) 6 3

4 Czy nastąpiła zmiana jakościowa? Pozostałe elementy systemu: Akademickie CTT działające jako zewnętrzne podmioty w stosunku do Uczelni Biura Rzeczników Patentowych, struktury powołane ds. współpracy z gospodarką; Centra Zaawansowanych Technologii, Międzywydziałowe Centra Badawcze, Biura Karier, Uczelniane Ośrodki Innowacji i Przedsiębiorczości Działy Transferu Technologii Centra Innowacji 7 Potencjał CTT wybrane charakterystyki Wyszczególnienie Liczba centrów Powierzchnia m Zatrudnienie - etaty Zatrudnienie umowy zlecenia Budżet ośrodka (w tys. zł) w tym dochody własne 2,5 3, Bd ,8 Bd , , , , ,5 Liczba klientów

5 Środki publiczne dedykowane ACTT Średnio ACTT dysponuje rocznym budżetem w wysokości PLN (od 120 tys. do 3,4 mln PLN) Granty i projekty 65% w tym: - fundusze programów europejskich - 28% - fundusze krajowe NCN i NCBR 23% - europejskie fundusze strukturalne 15% - finansowanie instytucji macierzystej 21% Wpływy z własnej działalności 8% budżetu!!! Aż 45% ośrodków w badanej grupie nie posiada wpływów z prowadzonej działalności własnej; 16,7% posiada wpływy własne przekraczające 10% budżetu Najlepiej funkcjonujące CTT deklarują przychody własne na poziomie od 19 do 35% 9 Udział dochodów własnych w finansowaniu CTT w latach (w%)

6 Budżet ACTT (N=18) 2012 r 11 Środki publiczne dedykowane ACTT Na koniec 2009 roku ACTT dysponowały rocznym budżetem jedynie o 10% niższym w stosunku do 2012 r.; Zaobserwowano wzrost wkładu instytucji macierzystej z 8,8% do 21%; Wpływy z własnej działalności znacząco spadły - średnio z 24,3 % do 8% budżetu!!!; Spadek przychodów z działalności własnej został zrekompensowany wzrostem wpływów z instytucji macierzystej; WNIOSEK: Działalność ACTT jest coraz bardziej uzależniona od funduszy publicznych!!!

7 Bardzo duże zróżnicowanie ACTT (1/2) Powierzchnia użytkowa od 14 do 900 m2; Zatrudnienie: od 1 do 26 pracowników etatowych oraz od 0 do 58 osób umowy zlecenia i o dzieło Zróżnicowany dostęp do infrastruktury technicznej; Budżety od 120 tyś. do 3,4 mln PLN; Międzynarodowe relacje sieciowe 44,4% ACTT działa w międzynarodowych sieciach transferu technologii; Brak kontaktów międzynarodowych i/lub sieciowych stwierdzono aż w 22,2% ośrodków 13 Bardzo duże zróżnicowanie ACTT (2/2) 60% ACTT posiada duży potencjał i prowadzi bardzo zróżnicowaną działalność; 40% ACTT to ośrodki słabe; 50% ACTT wypracowuje ok. 80% efektów;

8 Świadczone usługi Struktura usług CTT wg nakładu czasu pracy (N=18) 15 Usługi proinnowacyjne realizowane przez CTT w 2011 r

9 Usługi wspierające oferowane przez CTT Usługi finansowe ACTT (N=18) 17 Usługi specyficzne oferowane przez CTT Organizacja seminariów i konferencji Organizacja warsztatów zamkniętych Organizacja spotkań branżowych i targów kooperacyjnych; Organizacja wizyt studyjnych i misji zagranicznych; Organizacja staży zawodowych, Udział w targach i wystawach; Przygotowywanie opinii o innowacyjności, Tworzenie baz danych; Organizacja badań zleconych, obsługa projektów badawczych Źródło: Opracoanie własne

10 Potrzeba profesjonalizacji usług oferowanych przez ACTT Brak opracowanej metodologii analizy potrzeb klientów; Zbyt mała koncentracja na fazie implementacji transferu technologii; ACTT nie działają aktywnie na rzecz partnerów biznesowych mentoring deklaruje 27,8%; mentoring jako indywidualne wsparcie i strategiczne doradztwo dla przedsiębiorcy, przeprowadzane przez doświadczonego praktyka biznesu zaledwie 11,1% Działalność koncentruje się na usługach wspierających proces wewnątrz uczelni; ACTT powinny opracować metodologię zarządzania procesem a nie usługą 19 Potrzeba profesjonalizacji usług oferowanych przez ACTT ACTT powinny opracować metodologię zarządzania procesem a nie usługą; Nie ma ujednoliconych procedur profesjonalizacja usługi; Należy zdefiniować proces i każde ogniwo procesu powinno zostać pokryte usługami wewnętrznymi lub zewnętrznymi; Nie można stosować ujednoliconego systemu wsparcia dla wszystkich centrów

11 Kwestie integracji usług Najlepsze ACTT dążą do integracji usług: - usługi świadczone przez ACTT: działalność związana z transferem i komercjalizacją technologii, szkolenia, doradztwo, usługi informacyjne i inne specyficzne działania); - preinkubacja; - usługi finansowe np. fundusz kapitału zalążkowego; - inkubator 21 Bariery rozwoju Wyszczególnienie niechęć środowiska naukowego do działań komercjalizacyjnych i współpracy z biznesem 2,9 ograniczenia prawne i brak procedur transferu technologii 2,9 szara strefa w zakresie doradztwa, komercjalizacji i usług technologicznych 2,8 zawiłe procedury prawne transferu i komercjalizacji technologii 2,8 brak projektów do komercjalizacji 2,6 niskie zainteresowanie tworzeniem nowych firm technologicznych 2,6 inne 2,5 niezrozumienie idei Centrum i jego funkcji, słaby image 2,4 niski budżet, brak wsparcia finansowego 2,3 brak rynku na nowoczesne/technologiczne produkty i technologie 2,3 małe zainteresowanie biznesu ofertą Centrum 2,2 problemy współpracy z lokalnymi i regionalnymi instytucjami, brak wsparcia 2,1 ciasne ramy organizacyjne i wymagania narzucone przez organizatorów Centrum 2,

12 Perspektywy rozwoju Kierunki działań własnych niezbędnych do dalszego rozwoju ACTT 1. Konieczność wzmocnienia potencjału ludzkiego CTT i infrastruktury, doskonalenia kompetencji pracowników, profesjonalizacji usług i rozwój usług komercyjnych. 2. Wzmocnienie kontaktów zewnętrznych z przedsiębiorcami oraz stworzenie sieci współpracy z przedsiębiorcami i inwestorami w celu usprawnienia komercjalizacji innowacji, wyników badań naukowych i wiedzy. 3. Wzmocnienie swojej pozycji przede wszystkim w regionie, wzmocnienie kontaktów w regionie i rozszerzanie ich poza jego obszar. 4. Kreowanie wśród naukowców potrzeby prowadzania badań, które można zaimplementować w gospodarce. 5. Rozwijanie działalności w zakresie przedsiębiorczości akademickiej i kreowania firm start-up i spin-off, w tym realizacja projektów dedykowanych zwiększaniu świadomości w przedmiocie przedsiębiorczości akademickiej i procesów komercjalizacji 6. Integracja działań związanych z transferem technologii na uczelni. Wymaga to intensyfikacji współpracy z jednostką macierzystą oraz koordynacji działań z innymi jednostkami uczelnianymi i podmiotami zewnętrznymi, związanymi z uczelnią w zakresie wsparcia na uczelni przedsiębiorczości, transferu technologii, współpracy z gospodarką i promocji Wnioski (1/2) ACTT stanowią różnorodną grupę instytucji wsparcia; Zaobserwowano różne strategie działania: - profesjonalizacja usług komercjalizacji technologii i zwiększenia przychodów z tej działalności; - działania miękkie, budowanie świadomości, promocja osiągnięć naukowych, wyszukiwanie i zgłaszanie technologii do ochrony patentowej; - działalność statutowa jest prowadzona okazyjnie lub wcale ACTT to głównie jednostki organizacyjne Uczelni; często są to struktury wewnętrzne i zewnętrzne ale słabo koordynowane; Misja i rola coraz lepiej rozumiana przez uczelnie; Potencjał ludzki ACTT jest często zbyt słaby aby realizować cele; Akademickie CTT działają głównie do wnętrza uczelni ; Słabo rozpoznają potrzeby przedsiębiorstw, kuleje marketing technologii; Współpraca z klastrami branżowymi i specjalizacja w określonych branżach;

13 Wnioski (2/2) ACTT nie uczestniczą w tworzeniu regionalnych systemów innowacji; Pomimo dostępu do kapitału zalążkowego i kapitału ryzyka, oferta ACTT jest w tym zakresie bardzo ograniczona; ACTT dostrzegają, że nie dostatecznie koncentrują się na głównym przedmiocie swojej działalności; Zbyt duże zaangażowanie w działalność projektową; Ważny dla ACTT jest ich udział w sieci EEN jako źródło procedur transferu technologii, kontaktów międzynarodowych, narzędzi informatycznych oraz finansowania publicznego. Poza siecią EEN współpraca międzynarodowa jest raczej ograniczona Rekomendacje (1/2) Konieczność wprowadzenia i przestrzegania systemu eksploatacji praw własności intelektualnej na uczelniach a ACTT powinny uczestniczyć bezpośrednio lub pośrednio we wszystkich projektach TT i sprzedaży IPR realizowanych na uczelni macierzystej; Konieczna profesjonalizacja usług i koncentracja na działalności statutowej; Rozwijanie współpracy z przedstawicielami biznesu jako mentorami i doradcami (zarządzanie i doświadczenia w transferze technologii); Integracja działalności z preinkubatorami, inkubatorami i finansowaniem wysokiego ryzyka poprzez utworzenie własnego funduszu kapitału zalążkowego;

14 Rekomendacje (2/2) Rekomendowany jest rozwój współpracy sieciowej, Zwiększenie atrakcyjności ACTT i kreowanie popytu na usługi w celu zwiększenia przychodów z działalności własnej; Wzmocnienie kontaktów zewnętrznych z firmami, klastrami i platformami technologicznymi, Przełamywanie barier niechęci środowiska akademickiego do komercjalizacji wyników badań naukowych i stworzenie zachęt do podejmowania takiej działalności Dziękuję za uwagę??? a.bakowski@sooipp.org.pl