Załącznik do Uchwały Nr XVII/33/12 Rady Gminy Rogowo z 30 października 2012 roku PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI S O S N O W O NA LATA 2012-2019 Sosnowo-Rogowo-2012 1
SPIS TREŚCI: 1. Charakterystyka miejscowości Sosnowo 3 1.1. Położenie geograficzne..4 1.2. Historia Sosnowa.4 1.3. Uwarunkowania przyrodnicze 6 2. Analiza zasobów miejscowości Sosnowo 8 2.1. Inwentaryzacja zasobów społecznych...8 2.2. Inwentaryzacja infrastruktury..13 3. Analiza SWOT dla miejscowości Sosnowo.15 4. Opis planowanych działań inwestycyjnych..16 5. Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców.18 6. Wdrażanie planu odnowy miejscowości Sosnowo.19 2
1. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI S O S N O W O 1.1. Położenie geograficzne Miejscowość Sosnowo usytuowana jest w województwie kujawskopomorskim, na terenie powiatu rypińskiego, w środkowo-wschodniej części gminy Rogowo. Położenie miejscowości Sosnowo przedstawia poniższa mapa. Mapa 1. Położenia miejscowości Sosnowo na tle województwa, powiatu i gminy 3
Gmina Rogowo należy do powiatu rypińskiego, położonego we wschodniej części województwa kujawsko-pomorskiego. W skład powiatu wchodzi sześć gmin, w tym: jedna gmina miejska Rypin oraz pięć gmin wiejskich (Brzuze, Rogowo, Rypin, Skrwilno i Wąpielsk). Gmina Rogowo graniczy od strony zachodniej z gminami: Brzuze (pow. rypiński) i Chrostkowo (pow. lipnowski), od wschodu z gminą Skrwilno (pow. rypiński), zaś od strony południowej z gminą Skępe (pow. lipnowski) oraz gminą Szczutowo (pow. sierpecki) należącą do województwa mazowieckiego. Miejscowość Sosnowo jest jednym z 22 sołectw (28 wsi) gminy wiejskiej Rogowo. Pozostałe miejscowości to: Borowo, Brzeszczki Duże, Brzeszczki Małe, Charszewo, Czumsk Duży, Czumsk Mały, Huta, Huta Chojno, Karbowizna, Kosiory, Lasoty, Lisiny, Nadróż, Narty, Nowy Kobrzyniec, Pinino, Pręczki, Rogówko, Rogowo, Rojewo, Ruda, Rumunki Likieckie, Stary Kobrzyniec, Szczerby, Świeżawy, Wierzchowiska, Zamość. Powierzchnia miejscowości Sosnowo wynosi 1 498,7948 ha co stanowi 10,66% powierzchni gminy, oraz 2,52% powierzchni powiatu rypińskiego. Miejscowość Sosnowo zamieszkuje 309 osób. Dominantą przestrzenną wsi jest Szkoła Podstawowa w Sosnowie, boisko sportowe Orlik, plac zabaw dla dzieci oraz świetlica wiejska. Są to obiekty usytuowane w centrum wsi przy drodze powiatowej w pobliżu skrzyżowania z drogą gminna. Istniejące boisko sportowe i plac zabaw dla dzieci jest miejscem skupiającym dzieci i młodzież w okresie wiosennoletnim. Świetlica wiejska będzie miejscem wypoczynku i spędzania wolnego czasu dla wszystkich mieszkańców miejscowości Sosnowo o każdej porze roku. W Sosnowie znajduje się zespół dworsko-parkowy wpisany do gminnej ewidencji zabytków, w skład którego wchodzą: dwór murowany, brama wjazdowa, park dworski, zespół folwarczny. Dominującym typem zabudowy Sosnowa jest zabudowa zwarta wielorodzinna, z uwagi na były PGR oraz zabudowa zagrodowa rozproszona. Układ zagrodowy w gospodarstwach rolnych ma typowy charakter pomorski wejścia do zabudowania znajdują się od strony podwórka zaś zabudowa gospodarcza maskowana jest zadrzewieniami i krzewami. Najczęstszym układem zagrody rolniczej w Sosnowie jest zagroda z budynkami częściowo zespolonymi najczęściej łączone są budynki inwestorskie ze składowymi lub gospodarczymi oraz zagroda wielobudynkowa luźna. W Sosnowie miesza się obecnie nowoczesna zabudowa z zabudową rolniczą z dominującym typem zabudowań z lat 70-tych i 80-tych, tak zabudowa zagrodowa tak i zabudowa wielorodzinna. 1.2. HISTORIA SOSNOWA Wieś Sosnowo pojawia się w dokumentach w 1502 roku jako jedna ze wsi w parafii Rogowo. W rejestrze z 1673 roku Sosnowo ujęte zostało łącznie ze Świeżawami. Trudno określić, gdzie rozmieszczone były 4
gospodarstwa szlachty. Sosnowo połączone było w I poł. XVIII wieku ze Świeżawami i należało do Stanisława Świeżawskiego. Po jego śmierci (po 1729 roku, a przed 1756 rokiem) Sosnowo oddzielone zostało od Świeżaw i przeszło w posiadanie córki Stanisława, Katarzyny. Właścicielką tych dóbr była jeszcze w 1789 roku. Katarzyna ze Świeżawskich ożeniona była z Piotrem Machczyńskim. W ten sposób Sosnowo przeszło w posiadanie rodziny Machczyńskich herbu Machwicz. Piotr Machczyński zmarł prawdopodobnie przed 1789 rokiem, gdyż wówczas jako właścicielka majątku Sosnowo występuje już tylko jego żona Katarzyna. Pozostawił synów: Franciszka, Wojciecha i Hipolita. W 1799 roku Hipolit prawdopodobnie już nie żył, ponieważ nie występuje we wspomnianym dokumencie sprzedaży Sosnowa. Franciszek i Wojciech, prawdopodobnie wkrótce po śmierci matki w 1799 roku, umową zawartą w Toruniu dokonali cesji dóbr Sosnowa. Wojciech stał się wówczas jedynym właścicielem wsi, która pozostała w posiadaniu jego potomków do 1918 roku. Wojciech był dobrym gospodarzem w Sosnowie. W majątku pobudował pałac i założył park. Zmarł w 1824 roku i został pochowany przy kościele w Rogowie. Majątek Sosnowo przekazał swoim synom. Z tabeli miast, wsi i osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia, ludności, alfabetycznie ułożona, wydana 1827 roku przez Komisję Spraw Wewnętrznych Królestwa Polskiego wynika, że w Sosnowie liczba ludności wynosiła 230 osób, a liczba dymów 12. Właściciele Sosnowa w 1824 roku został Ignacy Machczyński. W 1825 roku w skład jego dóbr wchodzą: Sosnowo. Podczumsk, Korzeniewo, Kobyle Łąki. Wkrótce majątek ten powiększył dokupując w 1832 roku wieś Zakroczek, a w 1840 od cząstkowych właścicieli Brzeszczki Małe. Dwór w Sosnowie, zbudowany został przez Machczyńskich w I połowie XIX wieku. Obecny stan nie odpowiada układowi założenia pierwotnego. Budynek ten został bowiem w znacznym stopniu rozbudowany przez rodzinę Piwnickich w II połowie XIX stulecia i przebudowany po 1945 i 1960 roku. Brak opisów dóbr Sosnowa uniemożliwia poznanie gospodarki leśnej na interesującym nas terenie. W czasie powstania styczniowego niezwykłą odwagę wykazał Ignacy Machczyński. W drugiej połowie lutego 1863 roku gościł przez kilkanaście dni na swoim dworze w Sosnowie Zygmunta Padlewskiego, wojskowego naczelnika powstania na województwo płockie. Dwór w Sosnowie Padlewski traktował jako bazę do organizacji powstania na terenie rypińskim. Po śmierci Ignacego Machczyńskiego majątek został przepisany na córkę Anielę, która w 1865 roku wyszła za mąż za Adolfa Piwnickiego ze Starorypina. W ten sposób Sosnowo przeszło w posiadanie rodu Piwnickich herbu Lubicz. Sosnowo w okresie międzywojennym należało do Ignacego Piwnickiego i było największym majątkiem ziemskim w okolicach Rogowa. W roku 1926 powierzchnia folwarku w Sosnowie wynosiła 806 ha. W skład tych dóbr wchodził także folwark w Korzeniewie liczący 437 ha. Dnia 7 i 8 września 1939 roku wojska niemieckie zajęły Rogowo i okolice. Rozpoczął się pięcioletni okres okupacji. Na terytorium przedwojennej gminy Rogowo powstał urząd obwodowy, do którego należało Sosnowo. Dobra ziemskie Sosnowo jesienią 1939 roku należały do córki Ignacego Piwnickiego, Ireny i jej męża Tadeusza Janty-Połczyńskiego. Po 5
wybuchu wojny właściciele nie opuścili swojego majątku. Tadeusz Janta- Połczyński w październiku 1939 roku został aresztowany przez Selbstschutz i rozstrzelany w lasach skrwileńskich. Irena Janta-Połczyńska wysiedlona przez Niemców z dworu, zamieszkała we wsi Podlesie koło Rogowa, następnie wyjechała do Warszawy. Majątek Sosnowo administracja niemiecka przejęła 27 października 1939 roku. W styczniu 1945 roku w Rogowie została utworzona komendantura gminna NKWD. Rozpoczęło się życie w nowej rzeczywistości politycznej. 1.3. UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE Ukształtowanie terenu Pod względem fizyczno-geograficznym gmina Rogowo podzielona jest na dwie części. Część północna, zachodnia i południowo-zachodnia gminy należy do Pojezierza Dobrzyńskiego, natomiast część wschodnia i południowo-wschodnia znajduje się w obrębie Równiny Urszulewskiej. Powierzchnia terenu gminy Rogowo kształtowała się pod wpływem działalności erozyjnej i akumulacyjnej lodowca, w związku z czym charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem. W północnozachodniej części gminy najbardziej charakterystycznym elementem rzeźby terenu są pagórki morenowe oraz przełom rzeki Ruziec. Zupełnie innymi cechami charakteryzuje się centralna i wschodnia część gminy Rogowo, związana z sandrem rzeki Skrwy. Teren w tym miejscu jest z reguły płaski lub lekko falisty z występującymi zagłębieniami wytopiskowymi oraz płytkimi rynnami subglacjalnymi. Hydrologia Pod względem hydrologicznym, północna i zachodnia część gminy Rogowo należy do zlewni rzeki Drwęca, część południowowschodnia do zlewni rzeki Skrwy, zaś część południowa do zlewni rzeki Mień. Gmina Rogowo charakteryzuje się stosukowo bogatą siecią wód powierzchniowych. Składają się na nią położone w północnozachodniej części gminy jeziora: Ruda, Huta i część jeziora Głęboczek oraz cieki: Ruziec, Kanał Rojewo i Kanał Gójsk. Ponadto, na terenie gminy występują liczne mniejsze zbiorniki i oczka wodne jak np. jezioro Kościan położne w dnie rynny polodowcowej, jezioro Rojewskie wypełniające zagłębienia wytopiskowe oraz jeziora położone w miejscowościach Nadróż i Huta wypełniające dna lokalnych obniżeń terenowych. W istotny sposób sieć wód powierzchniowych wzbogaca kilka dużych jezior, których linia brzegowa biegnie na granicy gminy. Wśród jezior tych wyróżnić można: - Jezioro Urszulewskie - Jezioro Wielkie - Jezioro Sarnowskie 6
- Jezioro Likieckie - Jezioro Ławki Ważnym elementem systemu hydrologicznego gminy obok jezior i cieków stanowią również kompleksy łąkowo-bagienne wypełniające zagłębienia i doliny cieków. Na obszarze gminy występuje sześć takich kompleksów, spośród których większość ma istotne znaczenie dla retencji i funkcjonowania cieków wodnych. Klimat Zgodnie z podziałem obszaru Polski na dzielnice rolniczoklimatyczne W. Okołowicza, teren gminy Rogowo należy do mazurskiej dzielnicy rolniczo-klimatycznej. Opady roczne kształtują się w tym rejonie na poziomie 550-600 mm. Okres wegetacji trwa tu ca 210-220 dni, średnia roczna temperatura oscyluje w granicach 7,6 O C. Bogata rzeźba terenu, duże kompleksy leśne, liczne zbiorniki wodne oraz występujące tu tereny podmokłe sprawiają, iż klimat gminy jest zróżnicowany. W centralnej i wschodnie części gminy największy wpływ na klimat mają lasy i podmokłe tereny, natomiast w zachodniej części gminy urozmaicone ukształtowanie terenu i związane z tym zmienne nasłonecznienie. Gleby Na terenie gminy Rogowo przeważają gleby bielicoziemne, powstałe z piasków i żwirów pochodzenia morenowego i wodnolodowcowego. Jedynie w północnej części gminy w obrębie wysoczyzny morenowej znajdują się wytworzone z glin i piasków gliniastych gleby płowe, brunatne i czarne ziemie. Natomiast gleby pochodzenia organicznego (torfowe i murszowe) występują na terenach podmokłych w pobliżu cieków oraz wokół jezior. Analizując strukturę gruntów zarówno w gminie Rogowo, jak i na terenie miejscowości Sosnowo- przewagę stanowią użytki rolne, z czego zdecydowaną większość tworzą grunty orne. 7
Wykres 1 Podział gruntów w miejscowości Sosnowo na tle gminy Rogowo Podział gruntów w miejscowości Sosnowo Podział gruntów w gminie Rogowo Podział użytków rolnych w miejscowości Sosnowo Podział użytków rolnych w gminie Rogowo Grunty orne I i II klasy bonitacyjnej nie występują na terenie gminy Rogowo. Gleby klas bonitacyjnych IIIa i IIIb zajmują 2,97 % powierzchni gruntów ornych (w Sosnowie nie występują), grunty klasy IVa i IVb 16,65 % powierzchni gruntów ornych (w Sosnowie nie występują), zaś 80,38 % tworzą gleby V i VI klasy bonitacyjnej (w Sosnowie 100%). Spośród użytków zielonych gminy Rogowo dominujący udział na poziomie 68,33 % - przypada na użytki zielone V i VI klasy bonitacyjnej. Pozostałą część (31,67%) stanowią użytki zielone IV klasy. Użytki zielone I, II, III klasy bonitacyjnej na terenie gminy Rogowo nie występują. Lesistość Lasy na terenie gminy Rogowo zajmują powierzchnię 4 64 ha, co stanowi 33,23% ogólnej powierzchni gminy. Kompleksy leśne rozmieszczone są nieregularnie. Największe to lasy usytuowane we wschodniej części gminy (w otoczeniu jeziora Urszulewskiego), a także lasy położone na północ i południowy-wschód od Rogowa oraz na południe od Rojewa. Większość lasów stanowią lasy państwowe, będące pod zarządem Nadleśnictwa Skrwilno 8
jednostka administracyjno-gospodarcza Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu. 2. ANALIZA ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI SOSNOWO 2.1. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SPOŁECZNYCH PODZIAŁ DEMOGRAFICZNY LUDNOŚCI Miejscowość Sosnowo zajmuje powierzchnie 14,9879 km 2 i liczy 303 mieszkańców, co daje gęstość zaludnienia 20 os./km 2. Spośród wszystkich mieszkańców wsi 47,25% stanowią kobiety, zaś 52,75% mężczyźni. Strukturę wiekową przedstawia poniższa tabela. Tabela 1 Struktura wiekowa mieszkańców miejscowości Sosnowo na tle gminy (dane na dzień 31.12.2011 r.) Grupa wiekowa m. Sosnowo gm. Rogowo osoby % osoby % ludność w wieku 65 21,04 1077 21,69 przedprodukcyjnym ludność w wieku 205 66,34 3127 62,98 produkcyjnym ludność w wieku po produkcyjnym 39 12,62 761 15,33 Źródło : opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Rogowie Analizując strukturę wieku mieszkańców Sosnowa wyraźnie widać, że przeważającą grupę stanowią osoby w wieku produkcyjnym. Udział tejże grupy stanowi bowiem nieco ponad 66% wszystkich mieszkańców analizowanej miejscowości. Kolejną lokatę z udziałem na poziomie 21% - zajmują osoby w wieku przedprodukcyjnym. Najmniejszy udział równy 12,62% przypada zaś na grupę osób w wieku poprodukcyjnym. Analogiczna sytuacja przedstawia się dla całej gminy Rogowo. Tutaj również największy udział przypada na osoby w wieku produkcyjnym, najmniejszy zaś na osoby w wieku poprodukcyjnym. BEZROBOCIE Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Rypinie, na terenie gminy Rogowo odsetek osób pozostających bez pracy wśród ludności w wieku produkcyjnym wynosił na koniec 2011 roku 18,1%, podczas gdy dla powiatu rypińskiego stopa bezrobocia wynosiła 18,8 %, dla województwa kujawsko-pomorskiego 17 %. Niepokojący jest również fakt, że 66% z nich stanowią kobiety. Prawdopodobną przyczyną takiej dysproporcji płciowej w strukturze osób bezrobotnych może być tradycyjny podział ról w rodzinie, zgodnie z którym kobiety poświęcają swój czas pracom domowym i opiece nad dziećmi. Powodem może być także brak ofert pracy skierowanych do kobiet. 9
ROLNICTWO Rolnictwo stanowi najważniejszą funkcję gospodarczą zarówno w miejscowości Sosnowo, jak i w całej gminie, o czym świadczy struktura gruntów przedstawiona w podrozdziale 1.3 Uwarunkowania przyrodnicze niniejszego opracowania. Według Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 roku liczba gospodarstw rolnych na terenie gminy Rogowo wynosiła 864. Podział gospodarstw rolnych pod względem wielkości areału zaprezentowany na poniższym wykresie świadczy o rozdrobnieniu struktury agrarnej. Wykres 2 Podział gospodarstw rolnych w gminie Rogowo pod względem wielkości areału W gminie Rogowo największy udział gospodarstw rolnych przypada na takie, które liczą do 1 ha włącznie (21,81%). Drugą pozycję zajmują gospodarstwa rolne o wielkości od 7 do mniej niż 10 ha (16,24%), trzecią gospodarstwa rolne od 2 do mniej niż 5 ha (14,04%). Natomiast najmniejszy udział przypada na gospodarstwa rolne zajmujące od 50 do mniej niż 100 ha (0,58%). Niewielkim udziałem na poziomie 6,96% - charakteryzują się również gospodarstwa rolne o powierzchni od 1 do mniej niż 2 ha. Na terenie miejscowości Sosnowo istnieją obecnie 24 gospodarstwa rolne. Gospodarstwa te zajmują się głównie hodowlą bydła i trzody chlewnej oraz produkcją roślinną z przewagą zbóż 10
TURYSTYKA I REKREACJA Gmina Rogowo usytuowana jest w regionie Pojezierza Dobrzyńskiego, charakteryzującego się wysokimi walorami przyrodniczymi. Decyduje o tym charakter rzeźby terenu, duże powierzchnie lasów oraz w miarę bogata siec hydrologiczna. Niewątpliwie ważny element w układzie przestrzennym wsi oraz krajobrazie naturalnym stanowią obiekty zabytkowe o wartościach kulturalnych związanych z ośrodkami wiejskimi. Tworzą one bowiem w powiązaniu z elementami przyrodniczymi ciekawy krajobraz przyrodniczo-kulturowy. Wśród obiektów zabytkowych gminy na uwagę zasługują: Zespoły dworskie w Sosnowie i Nadrożu Zespół kościoła rzymsko-katolickiego w Rogowie obejmujący: - kościół parafialny p.w. św. Bartłomieja z 1878 roku - cmentarz przykościelny z końca XIX wieku - bramę z ogrodzeniem z końca XIX wieku. > figura murowana św. Bartłomieja z 1907 r. w Rogowie; > murowana kaplica p.w. św. Erazma; > kapliczka przydrożna w Wierzchowiskach i Rogowie; > Wiatrak Koźlak w Rogowie Młyniku; > Budynek po byłej szkole w Pręczkach; > domy wiejskie w Pręczkach, Czumsku Dużym i Nartach. BAZA NOCLEGOWA Na terenie gminy Rogowo funkcjonuje Gminny Ośrodek Wczasowy SITNICA, obejmujący domki dwu trzy oraz czteroosobowe, salę konferencyjną na 100 miejsc i jadalnię. Goście do dyspozycji mają: Restaurację Kawiarnię Bilard Boisko sportowe Plac zabaw Parking Wypożyczalnię sprzętu wodnego Strzeżone kąpielisko Ponadto na terenie gminy działają gospodarstwa agroturystyczne w Rogowie, Nartach i Brzeszczkach Dużych. OŚWIATA Na terenie miejscowości Sosnowo znajduje się Szkoła Podstawowa w Sosnowie. Poza wymienioną szkołą na terenie gminy funkcjonują jeszcze: - Szkoła Podstawowa w Nowym Kobrzyńcu - Szkoła Podstawowa w Rogowie - Szkoła Podstawowa w Nadrożu 11
- Publiczne Gimnazjum w Rogowie - Zespół Szkół Nr 4 im. Ziemi Dobrzyńskiej w Nadrożu w skład którego wchodzi Liceum Ogólnokształcące Technikum Ogrodnicze Technikum Architektury Krajobrazu Technikum Budowlane Liceum Profilowane Szkoła Policealna Szkoła Zawodowa Technikum Pojazdów Samochodowych OBSŁUGA LUDNOŚCI Zaopatrzenie ludności w miejscowości Sosnowo w punkty obsługi mieszkańców jest niedostateczna. Na terenie miejscowości istnieje tylko jeden sklep, nie ma żadnego obiektu gastronomicznego. Ponadto w Sosnowie brakuje przychodni lekarskiej. Najbliższy ośrodek zdrowia znajduje się w Rogowie. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej KAMED zapewnia podstawową opiekę zdrowotną mieszkańcom całej gminy. W Rogowie znajduje się punkt apteczny, gdzie mieszkańcy gminy mogą zaopatrzyć się w potrzebne leki. Natomiast najbliższy szpital usytuowany jest w mieście powiatowym Rypin. Najbliższy urząd pocztowy, oddział banku, stacja benzynowa, placówki kulturalno-oświatowe znajdują się w Rogowie. W Sosnowie nie ma żadnej świątyni. Miejscowość należy do rzymskokatolickiej parafii p.w. św. Bartłomieja w Rogowie. Oprócz Sosnowa należą również: Borowo, Bógzapłać, Brzeszczki Duże, Brzeszczki Małe, Charszewo, część Dębian, Dziekciary, Glinki, Huta, Karbowizna, Nowy Kobrzyniec, Stary Kobrzyniec, Korzeniewo, Kosiory, część Lasot, Likiec, Lisiny, Pręczki, Rejki, Rogówko, Rogowo, Rojewo, Sarnowo, Świeżawy, Wierzchowiska, Zamość, Zasadki. W Sosnowie znajduje się świetlica wiejska spełniająca funkcję spotkań integracyjnych i kulturalnych, jednak ze względu na zły stan techniczny konieczny jest remont obiektu. GOSPODARKA W rejestrze podmiotów gospodarczych REGON w końcu 2009 roku w gminie Rogowo zarejestrowanych było 288 podmiotów gospodarczych. Zdecydowana większość (93%) stanowiły podmioty sektora prywatnego. Zaledwie 18 podmiotów (6%) stanowiły podmioty sektora publicznego. W sektorze prywatnym dominowały osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Zdecydowana większość zarejestrowanych firm w sektorze prywatnym to podmioty małe, często jednoosobowe. W strukturze podmiotów gospodarczych dominowały jednostki sekcji handlu hurtowego i detalicznego (30,55%), budownictwa (22,57%), oraz przetwórstwa przemysłowego (9,03%) natomiast najmniejszy udział przypada na podmioty gospodarcze z sekcji B.Górnictwo wydobywanie (0,35%) oraz z sekcji J. informacja i 12
komunikacja (0,35%). Strukturę podmiotów gospodarki narodowej według sekcji PKD przedstawia poniższy wykres: Wykres 3 struktura podmiotów gospodarki narodowej gminy Rogowo zarejestrowanych w rejestrze REGON wg sekcji PKD (Stan na koniec 2011 roku) 2.2. INWENTARYZACJA INFRASTRUKTURY WODOCIĄGI I KANALIZACJA Woda dla potrzeb mieszkańców miejscowości Sosnowo pozyskiwana jest z ujęcia wody w Sosnowie, które zaopatruje w wodę łącznie 7 miejscowości gminy. Ujęcie wody w Sosnowie charakteryzuje się następującymi parametrami: - średnia dobowa produkcja wody 100m 3 - średni dobowy pobór wód podziemnych 105 m 3 - dwa odwierty studni głębinowych (jeden z odwiertów jest zamknięty ze względu na małą wydajność, wydajność drugiego odwiertu to 38 m 3 /godz. Miejscowość Sosnowo jest objęta siecią kanalizacji gminnej. Tabela 2 sieć wodociągowo-ściekowa w miejscowości Sosnowo Długość sieci (km) Długość przyłączy (km) Ilość przyłączy (szt.) Sieć wodociągowa 10,8 1,9 40 Sieć kanalizacyjna 4,5 1,8 20 Źródło: dane Urzędu Gminy Rogowo. 13
GOSPODARKA ODPADAMI STAŁYMI Na terenie gminy Rogowo nie funkcjonuje żadne składowisko odpadów. Plan zagospodarowania odpadów województwa kujawsko-pomorskiego wskazuje składowisko znajdujące się w gminie Rypin, w miejscowości Puszcza Miejska jako Regionalne Centrum Zagospodarowania Odpadów dla gminy Rogowo. Składowisko to stanowi część Regionalnego Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych Rypin i zarządzane jest przez Związek Gmin Rypińskich. ZAOPATRZENIE W CIEPLO System grzewczy w miejscowości Sosnowo- podobnie jak w przypadku całej gminy Rogowo oparty jest o indywidualne kotłownie przydomowe. Są to w głównej mierze kotłownie węglowe i miałowe, tylko nieznaczną część stanowią kotłownie opalane drewnem. ELEKTRYFIKACJA Miejscowość Sosnowo zeelektryfikowana jest w 100%. GAZOWNICTWO Aktualnie Sosnowo nie posiada dostępu do gazu przewodowego, dlatego też mieszkańcy korzystają z butli gazowych. Gmina Rogowo należy do Związku Gmin Północnego Mazowsza, którego głównym celem jest gazyfikacja na odcinku Bodnica-Osiek-Rypin-Rogowo. KOMUNIKACJA TELEFONICZNA Teren gminy Rogowo jest obsługiwany w zakresie telefonii kablowej przez centrale automatyczną w Rypinie. Natomiast obsługę w zakresie telefonii bezprzewodowej zapewniają cztery stacje bazowe i wieże telefonii komórkowej w Starym Kobrzyńcu, Rogowie, Borowie i Pininie. DROGI I TRANSPORT Obsługę komunikacyjną w gminie Rogowo zapewnia system dróg o znaczeniu wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Łączna długość dróg w gminie wynosi 181,535 km, z czego 45,18% stanowią drogi o nawierzchni utwardzonej. Na pełną infrastrukturę drogową w gminie składają się następujące drogi: - drogi wojewódzkie o łącznej długości 15,876 km w tym: Droga nr 557 (Rypin Lipno) Droga nr 560 (Brodnica-Rypin-Sierpc-Bielsk) - drogi powiatowe o łącznej długości 47,459 km ( w tym o nawierzchni utwardzonej 46,937 km) - drogi gminne o łącznej długości 118,200 km( w tym o nawierzchni utwardzonej 20,600 km). Drogi pozostałe o znaczeniu publicznym stanowią 259, 290 km. 14
3. ANALIZA SWOT DLA MIEJSCOWOŚCI SOSNOWO Analiza SWOT jest narzędziem pozwalającym zidentyfikować i uporządkować czynniki mogące mieć wpływ na realizację dowolnego projektu. Swoją nazwę wzięła od pierwszych liter angielskich słów strengtchz, weaknesses, opportunities, threats. Oznaczają one odpowiednio mocne strony słabe strony, szanse i zagrożenia. Słabe i mocne strony danego przedsięwzięcia dotyczą jego własnych uwarunkowań i zasobów natomiast szanse i zagrożenia odnoszą się do potencjalnych bądź rzeczywiście występujących pozytywnych i negatywnych wpływów otoczenia projektu. Tak więc pierwsza para określeń związana jest z czynnikami wewnętrznymi zaś druga z czynnikami zewnętrznymi. Na podstawie przedstawionej poniżej analizy zasobów miejscowości Sosnowo oraz przeprowadzonych z mieszkańcami wsi i jej władzami konsultacji, zidentyfikowano elementy każdej z czterech kategorii i zestawiono je w poniższej tabeli. mocne strony słabe strony Czyste środowisko naturalne Brak działalności pozarolniczej (brak zanieczyszczeń przemysłowych). Bliska odległość do miasta powiatowego Rypina. Dostęp do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Dostęp do sieci telefonii stacjonarnej i komórkowej. Wysoki odsetek ludności w wieku produkcyjnym. Dostęp do boisk sportowych ORLIK. Szkoła Podstawowa w Sosnowie. szanse Wykorzystanie funduszy strukturalnych. Poprawa nawierzchni dróg. Rozwinięcie turystyki w tym agroturystyki. Rozwój rolnictwa w gospodarstwach (niewykształcona agroturystyka i rolnictwo ekologiczne. Niezadowalający stan nawierzchni dróg. Brak dostępu do gazu bezprzewodowego. Niedostateczny dostęp do komunikacji autobusowej. Niska jakość życia w aspekcie kulturalnym i wypoczynkoworekreacyjnym. Brak przychodni lekarskiej i punktu aptecznego. Mała świadomość ekologiczna mieszkańców Sosnowa. Wysoki odsetek ludności z wykształceniem podstawowym i zawodowym. Tereny po byłym PGR z dużą liczba osób które utraciły pracę. zagrożenia Brak kapitału na inwestycje infrastrukturalne. Migracja młodzieży związana z edukacją i poszukiwaniem pracy. Emigracja wykształconych 15
ekologicznego. Rozwój przedsiębiorczości Zwiększenie połączeń komunikacji publicznej. Pozyskiwanie inwestorów. Wypromowanie posiadanych zasobów. osób. Niska opłacalność produkcji rolnej. Bezrobocie w regionie. Starzenie się społeczeństwa. 4. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH Plan Odnowy Miejscowości Sosnowo zakłada realizację wielu działań w sferze społeczno-kulturalnego i gospodarczego życia mieszkańców. Celem planowanych inwestycji jest poprawa warunków życia oraz pomoc w procesie integracji mieszkańców wsi Sosnowo. Aby rozwijać życie kulturalne i poprawić jakość życia wsi należy zrealizować zadania : 1. Przebudowa budynku administracyjnego na bibliotekę i świetlicę wiejską z wyposażeniem. Priorytetem wśród zadań inwestycyjnych jest remont i wyposażenie świetlicy wiejskiej z biblioteką. Inwestycja ta ma na celu zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi poprzez możliwość organizowania różnych form życia kulturalnego w wyremontowanej świetlicy. Oczekiwane rezultaty: - Rozwój tożsamości społeczności wiejskiej; - Zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych; - Poprawa jakości życia mieszkańców; - Wzrost atrakcyjności turystycznej miejscowości; - Poprawa estetyki miejscowości; 2. Budowa chodników i parkingu. Bardzo istotnym zadaniem jest budowa chodników i parkingu. Inwestycja ta poprawi bezpieczeństwo. Oczekiwane rezultaty zadania: - Poprawa bezpieczeństwa; - Poprawa warunków życia na wsi; - Poprawa estetyki miejscowości - Zaspokojenie potrzeb lokalnej społeczności 3. Zmiana oświetlenia ulicznego. Kolejną inwestycją na terenie Sosnowa jest zmiana oświetlenia ulicznego. Zadanie powyższe wpłynie na zwiększenie bezpieczeństwa oraz poprawi estetykę wsi. Oczekiwane rezultaty: - Poprawa stanu bezpieczeństwa; 16
- Zmiana estetyki wsi; - Zaspokojenie potrzeb społeczeństwa. 4. Budowa drogi gminnej Sosnowo-Pręczki Bardzo istotnym zadaniem jest budowa drogi gminnej Sosnowo-Pręczki. Inwestycja ta poprawi bezpieczeństwo i ułatwi przemieszczanie się mieszkańców Sosnowa i okolic. Oczekiwane rezultaty: - Poprawa stanu bezpieczeństwa; - Poprawa warunków życia mieszkańców; - Poprawa estetyki miejscowości; - Zaspokojenie potrzeb lokalnej społeczności. 5. Odtworzenie parku dworskiego. Ważnym zadaniem jest odbudowa zdewastowanego parku dworskiego, który jest wpisany do gminnej ewidencji zabytków. Oczekiwane rezultaty: - Zachowanie od zapomnienia dorobku byłych pokoleń; - Poprawa estetyki wsi; - Poprawa warunków życia mieszkańców. 6. Remont dwóch kapliczek przydrożnych Ważnym elementem architektury krajobrazu i kultu religijnego są przydrożne kapliczki, które ulegają niszczeniu jak wszystkie obiekty. Oczekiwane rezultaty: - Poprawa estetyki wsi; - Zachowanie od zapomnienia dorobku przeszłych pokoleń. Inwestycje w infrastrukturę nie tylko zapewnia poprawę warunków życia mieszkańców wsi Sosnowo, ale również pozytywnie wpłyną na atrakcyjność osiedleńczą tego terenu. Realizacja zadań w ramach Planu Odnowy Miejscowości Sosnowo przyczyni się do polepszenia wizerunku miejscowości, poprawy jakości życia społeczności lokalnej, stworzenia szerokiej oferty w zakresie kultury oraz pobudzenia aktywności sportowo-rekreacyjnej. Ma służyć integracji społeczności lokalnej, rozwojowi organizacji społecznych oraz zmniejszenia problemów w sferze patologii społecznych. Arkusz planowania Odnowy Miejscowości Sosnowo przedstawiony został w tabeli poniżej. 17
Tabela 3 Arkusz planowania Odnowy Miejscowości Sosnowo Projekt Przebudowa budynku administracyjnego na bibliotekę i świetlicę wiejską z wyposażeniem w Sosnowie. budowa chodników i parkingu zmiana oświetlenia ulicznego budowa drogi Sosnowo-Pręczki odtworzenie parku dworskiego Remont przydrożnych kapliczek okres realizacji 2012 2015 przybliżony koszt (PLN) ca 700 000PLN 2012-2016 ca 200 000PLN 2012-2018 ca 100 000 PLN 2012-2018 ca 5 000 000 PLN 2012-2020 ca 250 000 PLN 2012-2018 Ca 50 000 PLN Źródła finansowania Środki Gminy Rogowo PROW Odnowa wsi Środki Gminy Rogowo, środki unijne Środki Gminy Rogowo, środki unijne Środki Gminy Rogowo, środki unijne, FOGR Środki Gminy Rogowo, środki unijne Środki Gminy Rogowo, środki unijne 5.OPIS I CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW O SZCZEGÓLNYM ZNACZENIU DLA ZASPOKAJANIA POTRZEB MIESZKAŃCÓW Do obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców Sosnowa, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych należy obszar wokół świetlicy wiejskiej. Jest to centrum wsi, w bliskiej odległości od skrzyżowania drogi powiatowej z drogą gminna. Teren wokół świetlicy stanowi największą przestrzeń wspólną. Wyremontowana zostanie świetlica z biblioteką, w pobliżu (po drugiej stronie ulicy) znajduje się zespół boisk ORLIK i szkoła podstawowa. Planowane tam też są miejsca parkingowe służące zarówno mieszkańcom jak i przyjezdnym osobom. Obecny stan techniczny świetlicy wymaga remontu. Aby świetlica mogła spełniać swoje funkcje niezbędny jest wyremontowany obiekt. Odnowiona świetlica stanowić będzie ośrodek życia kulturalnego miejscowości, sprzyjać również będzie integracji mieszkańców. W ten sposób stworzone zostaną miejsca i warunki do spotkań, nawiązywania kontaktów oraz pobudzania aktywności społeczności lokalnej. Teren wokół świetlicy wiejskiej wymaga dodatkowego zagospodarowania w celu poprawy estetycznego wyglądu wsi. 18
Zakłada się zmianę oświetlenia ulicznego. Świetlica wiejska z bibliteką, budowa chodników, parkingu niezwykle istotne z punktu widzenia społeczno-kulturalnego życia wsi, zlokalizowane są w pobliżu centrum wsi. Dla osób korzystających z tych obiektów duże znaczenie ma także uporządkowanie i bezpieczne dotarcie do niego. Z punktu widzenia mieszkańców ważna jest zmiana oświetlenia ulicznego oraz budowa chodnika. Zmiana oświetlenia oraz budowa chodnika zapewni bezpieczeństwo pieszych (zwłaszcza dzieci uczęszczających do szkoły), a także pozwoli na podniesienie standardu życia mieszkańców wsi. Wskutek realizacji zadania poprawi się również bezpieczeństwo kierowców i rowerzystów. Będzie to miało wpływ na polepszenie warunków w zakresie sąsiedzkiego komunikowania się, co będzie sprzyjać nawiązywaniu kontaktów społecznych. Zmiana oświetlenia ulicznego wpłynie także na poprawę bezpieczeństwa w zakresie dojazdu do wyżej wymienionych obiektów. Ze względu na fakt, iż przez Sosnowo prowadzą drogi gminne i droga powiatowa to zwiększenie bezpieczeństwa ruchu oraz polepszenia warunków korzystania z dróg wpłynie nie tylko na miejscowość Sosnowo, ale także na całą gminę Rogowo i sąsiednie gminy. 6.WDRAŻANIE PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI SOSNOWO ZADANIA WYNIKAJACE Z WDRAŻANIA PLANU Wdrożenie Planu Odnowy Miejscowości Sosnowo rozpocznie się od wprowadzenia go w życie Uchwałą Zebrania Wiejskiego w miejscowości Sosnowo oraz uchwałą Rady Gminy Rogowo. Plan Odnowy jest dokumentem planistycznym powiązanym i zgodnym z innymi dokumentami planowania strategicznego na poziomie gminnym, powiatowym, wojewódzkim i krajowym. Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późniejszymi zmianami) określa zadania poszczególnych organów gminy, w tym Wójta jako organu wykonawczego określając jego kompetencje i realizującego uchwały Rady Gminy. Wójt gminy dysponuje instrumentami prawnymi związanymi z realizacją i wdrażaniem niniejszego Planu Odnowy: Podejmuje czynności niezbędne do realizacji planu, wynikające z kompetencji zapisanych w przepisach prawnych, Rekomenduje Radzie zadania objęte planem i wprowadza je pod obrady Rady Gminy do wieloletniego programu inwestycyjnego w formie projektu uchwały Rady Gminy, Proponuje radzie zmiany planu i jego uzupełnienia, Składa Radzie coroczne sprawozdania o postępach w realizacji planu oraz przedkłada tą informację na zebraniach wiejskich i spotkaniach z Radą Sołecką. Wdrażanie Planu opiera się również o stanowiska w gminie w referacie ogólnym i finansowym, które to: przygotowują dokumentacje formalnoprawną, zarządzają planem zgodnie z zasadą zintegrowanego działania, 19
przygotowują wójtowi informacje dotyczące etapów realizacji podejmowanych zadań inwestycyjnych. Plan Odnowy powinien być dokumentem ogólnodostępnym. W tym celu można wykorzystać np. stronę internetową gminy Rogowo. ZMIANY W PLANIE ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Plan Odnowy miejscowości Sosnowa ma charakter otwarty, tzn. że w przypadku wystąpienia czynników natury społecznej, gospodarczej czy prawnej może ulec zmianom lub uzupełnieniom. Zmiany wprowadza się na drodze stosownej uchwały zebrania wiejskiego i Rady Gminy Rogowo. Wnioskodawcą zmiany w Planie może być: Rada Gminy, Wójt gminy, zebranie wiejskie, podmioty gospodarcze i instytucje kultury. W tym celu należy monitorować plan i rejestrować propozycje zmian w planie. 20