PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI R O G Ó W K O NA LATA

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr XXXI/32/14 Rady Gminy Rogowo z 13 listopada 2014 roku PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI R O G Ó W K O NA LATA Rogówko, Rogowo

2 SPIS TREŚCI:. 1. Charakterystyka miejscowości Rogówko Położenie geograficzne Historia Rogówka Uwarunkowania przyrodnicze.7 2. Analiza zasobów miejscowości Rogówko Inwentaryzacja zasobów społecznych Inwentaryzacja infrastruktury Analiza SWOT dla miejscowości Rogówko Opis planowanych działań inwestycyjnych Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców Wdrażanie planu odnowy miejscowości Rogówko

3 1. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI ROGÓWKO 1.1. POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE Miejscowość Rogówko usytuowana jest w województwie kujawskopomorskim, na terenie powiatu rypińskiego, w środkowo-zachodniej części gminy Rogowo. Położenie miejscowości Rogówko przedstawia poniższa mapa. Mapa 1. Położenia miejscowości Rogówko na tle województwa, powiatu i gminy 3

4 Gmina Rogowo należy do powiatu rypińskiego, położonego we wschodniej części województwa kujawsko-pomorskiego. W skład powiatu wchodzi sześć gmin, w tym: jedna gmina miejska Rypin oraz pięć gmin wiejskich (Brzuze, Rogowo, Rypin, Skrwilno i Wąpielsk). Gmina Rogowo graniczy od strony zachodniej z gminami: Brzuze (pow. rypiński) i Chrostkowo (pow. lipnowski), od wschodu z gminą Skrwilno (pow. rypiński), zaś od strony południowej z gminą Skępe (pow. lipnowski) oraz gminą Szczutowo (pow. sierpecki) należącą do województwa mazowieckiego. Miejscowość Rogówko jest jednym z 22 sołectw (28 wsi) gminy wiejskiej Rogowo. Pozostałe miejscowości to: Borowo, Brzeszczki Duże, Brzeszczki Małe, Charszewo, Czumsk Duży, Czumsk Mały, Huta, Huta Chojno, Karbowizna, Kosiory, Lasoty, Lisiny, Nadróż, Narty, Nowy Kobrzyniec, Pinino, Pręczki, Rogowo, Rojewo, Ruda, Rumunki Likieckie, Sosnowo, Stary Kobrzyniec, Szczerby, Świeżawy, Wierzchowiska, Zamość. Powierzchnia miejscowości Rogówko wynosi 370,1242 ha, co stanowi 2,62% powierzchni gminy oraz 0,62% powierzchni powiatu rypińskiego. Miejscowość Rogówko zamieszkuje 83 osoby. Dominującym typem zabudowy Rogówka jest zwarta zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna oraz rozproszona zabudowa zagrodowa. Układ zagrodowy w gospodarstwach rolnych ma typowy charakter pomorski wejścia do zabudowania znajdują się od strony podwórka zaś zabudowa gospodarcza maskowana jest zadrzewieniami i krzewami. Najczęstszym układem zagrody rolniczej w Rogówku jest zagroda z budynkami częściowo zespolonymi najczęściej łączone są budynki inwestorskie ze składowymi lub gospodarczymi oraz zagroda wielobudynkowa luźna. W Rogówku miesza się obecnie nowoczesna zabudowa z zabudową rolniczą z dominującym typem zabudowań z lat 70-tych i 80-tych. Dominantą przestrzenną wsi Rogówko jest remiza OSP-świetlica wiejska. Jest ona usytuowana w centrum wsi, przy skrzyżowaniu dróg gminnych. Teren wokół świetlicy stanowi największą przestrzeń wspólną mieszkańców wsi Rogówko. W miejscu tym powstanie plac zabaw, jako miejsce rekreacyjno-wypoczynkowe dla dzieci. Znaczącym walorem przyrodniczym miejscowości Rogówko jest jezioro Kościan, o powierzchni 15 ha. Jezioro to zlokalizowane jest w północnej części miejscowości Rogówko, oddalone od zwartej zabudowy ok. 750 m HISTORIA ROGÓWKA Pierwsza wzmianka o wsi Rogówko według materiałów źródłowych pochodzi z początku XVI wieku. W 1502 roku nazwa tej miejscowości, określana jako Rogowo minor występuje w dokumencie dotyczącym parafii Rogowo. Według źródeł w XVI wieku miejscowość Rogówko określana również jako Rogowo Małe, Rogowo Borowe lub Rogowko Borne należała do drobnej i licznie rozrodzonej szlachty zagrodowej. Używali oni w tym czasie nazwiska Rogowski i posiadali przydomki: Pakosz, Podawca i Rożek. Z rejestrów poborowych za czasów rządu Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta wynika, że w XVI wieku na tym terenie brak jest większych właścicieli. Prawdopodobnie Rogowscy uprawiali ziemię bez pomocy chłopów. 4

5 W czasie rządów Zygmunta Starego na działach w Rogówku siedzieli Jan Rożek ( ), Jakub (1538), Jan Pakosz (1535) i syn jego Szymon Pakosz (1546). Za czasów rządu Zygmunta Augusta cząstki szlacheckie w Rogówku posiadali: Jan, Mateusz, Szymon Pakosz i Wojciech ( ). Według rejestru poborowego z 1564 w Rogówku ziemię posiadali Jan Rogowski (1 łan), Mateusz Rogowski z przydomkiem Jakubassek (pół łana) i Wojciech Rogowski z braćmi (1 łan). XVII wiek, który był dla Rzeczypospolitej okresem wojen z państwami sąsiednimi objął również ziemię dobrzyńską. Mimo, że w źródłach brak jest opisu zniszczeń omawianego terenu dowiadujemy się, że głównie w wyniku przemarszu m.in. wojsk szwedzkich spustoszeniu uległa również miejscowość Rogówko. Szlachta dobrzyńska w 1673 roku powołała specjalną komisję, która stwierdziła, że w Rogówku zniszczone i wyludnione zostało gospodarstwo Jana Charszewskiego In villa Rogiewko sors nob. Joannie Charssewskide una quarta praedii et duobus hortulanis desolata, hominibus carens. Rogówko w XVII wieku nie tylko uległo zniszczeniu, ale także rozdrobnieniu na 11 cząstek szlacheckich i ubożeniu. W drugiej połowie tego wieku charakterystycznym zjawiskiem w okolicach Rogowa był system dzierżawy majątków szlacheckich. Z rejestru pogłównego z 1673 roku wynika, że właścicielami ziem w tym okresie był: Zglenicki, który dzierżawił cząstkę od Pawła Zglenickiego; Rogowski, który dzierżawił od Marcina Rogowskiego i Bęklewski od Wojciecha Rogowskiego. Wspólnie opodatkowane cząstki szlacheckie należały do Trzcińskiego i Bęklewskiego, Charszewskiego i Bęklewskiego, Cetkowskiego i Bęklewskiego oraz Trzcińskiego i Zglenickiego. Dzierżawienie ziem wynikało głównie ze słabości gospodarczej i finansowej właścicieli. Gospodarstwa szlacheckie m.in. w Rogówku nie różniły się od zagród chłopskich, a drobna szlachta uprawiała ziemię własnymi siłami. Prawdopodobnie wieś Rogówko w tym okresie była jedną z najbiedniejszych wsi ziemi dobrzyńskiej. Dane dotyczące liczby ludności dla miejscowości Rogówko ukazują się dopiero w drugiej połowie XVIII wieku. Według wykazu z 1775 roku Rogówko zamieszkiwało około 80 osób (14 dymów) i pojawiają się nazwiska, takie jak: Roznowski, Cetkowski, Bromirski, Kraszewski, Ostrowicki, Trzciński, Rogowski, Cetkowska, Zawadzka, Bęklewska i Chudodupski. Właścicielami ziemi w tym okresie był również Jan Nepomucen Czaki, który wykupił w 1780 roku część ziemi od Anny Bęklewskiej. W literaturze w końcu XVIII wieku, jako właściciele części szlacheckich Rogówka pojawiają się także Czermińscy. Mieszkańcy wsi Rogówko w omawianych czasach, tak jak w innych okolicach Rogowa tworzyli osady folwarczno-kmiece. Folwarki te szczególnie na silnie rozdrobnionych wsiach, do których zaliczano Rogówko nie były zbyt duże. Źródła podają, że na 15 częściach w Rogówku szlachta wysiewała 90 korcy żyta. W czasach, gdy Rzeczpospolita wraz z ziemią dobrzyńska znalazła się pod panowaniem pruskim części szlacheckie w Rogówku należały do Marianny z Ostrowskich Czartoryńskiej, Agnieszki z Zawadzkich Ostrowickiej, Piotra Cetkowskiego i Piotra Nadrowskiego. Duża działka, określana w literaturze jako Rogówko lit. B należała to Jana Rzeszotarskiego, który w 1799 roku w Rogówku pełnił funkcję tzw. dozorcy porządkowego, posiadających władzę policyjną na najbardziej rozdrobnionych gruntach szlacheckich. 5

6 Głównym celem za czasów władz pruskich było zaprzestanie dalszego rozdrabniania gruntów szlacheckich na polskiej wsi. W tym czasie wieś okolic Rogowa charakteryzowano jako częścią grunta, a szczególnie dziedziczne dobra w niektórych dystryktach tak są podrobnione, że 20 i więcej dziedziców w jednej wsi, małej obszerności razem mieszkają i często każdy z kilku tylko morgów żyje, które ledwo tylko przynoszą, żeby szlacheckiego stanu dziedzic z prac rąk swoich utrzymać się mógł. W tym celu w czerwcu 1798 roku wydano edykt wprowadzający zakaz dzielenia majątku przy sprzedaży, spadku i działach rodzinnych. Pierwszą dokładną liczbę ludności wsi okolic Rogowa podaje Tabela miast, wsi i osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia, ludności, alfabetycznie ułożona, wydana w 1827 roku przez Komisję Spraw Wewnętrznych Królestwa Polskiego. Według danych z 1822 roku miejscowość Rogówko liczyła 28 dymów i 94 mieszkańców. W pierwszej połowie XIX wieku, pomimo wielu prób zahamowania procesu podziału ziemi podejmowanych przez kilku właścicieli, m.in. w Rogówku następował dalszy podział cząstek szlacheckich. W tym czasie największym właścicielami Rogówka była rodzina Rzeszotarskich. Już w czasach pruskich cześć ziemi Rogówka należała do Jana Rzeszotarskiego. Po śmierci Jana, którego o znacznej pozycji społecznej świadczyły określenia generosus i magnificus ziemię przejęli jego synowie: Szymon i Roch. W 1830 roku jedynym właścicielem tej ziemi stał się Roch Rzeszotarski, a po nim jego synowie: Bartłomiej i Józef. Z powodu znacznego rozdrobnienia Rogówka, w połowie XIX wieku poszczególne części tej wsi nazywano od nazw właścicieli m.in Kraszewizną czy Trzcińszczyzną. W pierwszej połowie XIX wieku najważniejszym budynkiem wsi był dwór. Niestety brak w źródłach opisu dworku drobnoszlacheckiego w Rogówku. W dokumentach do Księgi Hipotecznej Rogówka z 1840 roku budynki opisano, że We wsi Rogówko, powiecie lipnowskim, guberni płockiej znajduje się część szlachecka wysiewu korcy 5 miary warszawskiej mająca, a po Marcinie Trzcińskim pozostała, z budowlą mianowicie: domem mieszkalnym o dwóch izbach, stodołą o jednym klepisku oraz szopą dalej placem, na którym zabudowania exystuyą, podwórzem, ogrodem w siedlisku i graniczącym miedzami z jednej strony Kraszewskich a z drugiej Suchcińskich, tudzież za drogą pod wieś Rogowo. W 1864 roku, po upadku powstania styczniowego za czasów cara Aleksandra II nastąpiło uwłaszczenie chłopów. Oprócz nadania chłopom ziemi, budynków i inwentarza przyznano im również prawo użytkowania lasów, łąk, pastwisk i wód dworskich, tzw. prawa serwitutowe. Rząd carski przystąpił do likwidacji odrębności ustrojowej Królestwa Polskiego i przeprowadził gruntową zmianę podziałów administracyjnych. Od 1867 roku wieś Rogówko, jako jedna z 30 miejscowości należała do gminy Rogowo, powiatu rypińskiego. Źródła podają, że w 1888 roku powierzchnia folwarku w Rogówku wynosiła 220 morgów, w której znajdowało się 20 domów i 238 mieszkańców. Z opisów dotyczących dworów i zabudowań folwarcznych okolic Rogowa pod koniec XIX wieku wynika, że nie nastąpiły większe zmiany w ich zabudowie, ale stan obecny budynków drewnianych i murowanych ustalony został za bardzo dobry. Z materiałów źródłowych wynika, że pomimo 6

7 wprowadzenia przez władze rosyjskie pozwoleń na budowę w 1860 roku w Rogówku zbudowano wiatrak. W czasie I wojny światowej, po kolejnych zmianach administracyjnych Rogówko znalazło się w powiecie lipnowskim Genrał-Gubernatorstwa Warszawskiego. W styczniu 1919 roku gmina Rogowo weszła ponownie w skład powiatu rypińskiego. 1 kwietnia 1938 roku Rogowo i okolice wraz z całym powiatem rypińskim stało się integralną częścią województwa pomorskiego z siedzibą w Toruniu. W Rogówku w okresie międzywojennym istniało tylko jedno gospodarstwo folwarczne o powierzchni 106 ha. W 1926 roku właścicielem tego folwarku był Teodor Napiórkowski. Źródła podają, że w latach dwudziestych i na początku trzydziestych właścicielem majątku był Tadeusz Paweł Napiórkowski. W marcu 1936 roku przejął go Bartłomiej z żoną Amelią i posiadał do września 1939 roku. Rogowo i okoliczne wsie za czasów niepodległej Polski leżało poza głównymi szlakami komunikacyjnymi. Brak dróg i nieurodzajne gleby pogłębiały trudną sytuację gospodarczą wsi. Liczne pożary, spowodowane nietrwałością materiałów z jakich budynki zostały wzniesione, obejmowały także miejscowość Rogówko i znacznie przyczyniły się zmiany przebudowy architektonicznej wsi. W 1939 roku 7 i 8 września wojska niemieckie zajęły gminę Rogowo, należącą w czasie okupacji do powiatu rypińskiego. Wiosną 1941 roku nastąpiły masowe wysiedlenia chłopów, którzy zostali pozbawienia wszelkiego mienia. Gospodarstwa ich zasiedlono Niemcami z Basarabii lub przydzielono miejscowym kolonistom niemieckim. Nastąpiła komasacja mniejszych gospodarstw w większe, które oddawano w dzierżawę, nawet polskim rolnikom. Powierzchnia Rogówka, nazywana w języku niemiecki Ragenesee w 1944 roku wynosiła 337,57 ha, liczyła 50 gospodarstw i 216 mieszkańców. Akcja wysiedleń połączona była z masowym wywożeniem Polaków na roboty przymusowe do Niemiec. Przeludnione wsie okolic Rogowa były doskonałym źródłem polskiej siły roboczej dla niemieckiej gospodarki wojennej. Brak dokumentacji uniemożliwia ustalenie liczby osób wywiezionych do niewolniczej pracy UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE Ukształtowanie terenu Pod względem fizyczno-geograficznym gmina Rogowo podzielona jest na dwie części. Część północna, zachodnia i południowo-zachodnia gminy należy do Pojezierza Dobrzyńskiego, natomiast część wschodnia i południowowschodnia znajduje się w obrębie Równiny Urszulewskiej. Powierzchnia terenu gminy Rogowo kształtowała się pod wpływem działalności erozyjnej i akumulacyjnej lodowca, w związku z czym charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem. W północno-zachodniej części gminy najbardziej charakterystycznym elementem rzeźby terenu są pagórki morenowe oraz przełom rzeki Ruziec. Zupełnie innymi cechami charakteryzuje się centralna i 7

8 wschodnia część gminy Rogowo, związana z sandrem rzeki Skrwy. Teren w tym miejscu jest z reguły płaski lub lekko falisty z występującymi zagłębieniami wytopiskowymi oraz płytkimi rynnami subglacjalnymi. Hydrologia Pod względem hydrologicznym, północna i zachodnia część gminy Rogowo należy do zlewni rzeki Drwęca, część południowo-wschodnia do zlewni rzeki Skrwy, zaś część południowa do zlewni rzeki Mień. Gmina Rogowo charakteryzuje się stosukowo bogatą siecią wód powierzchniowych. Składają się na nią położone w północno-zachodniej części gminy jeziora: Ruda, Huta i część jeziora Głęboczek oraz cieki: Ruziec, Kanał Rojewo i Kanał Gójsk. Ponadto, na terenie gminy występują liczne mniejsze zbiorniki i oczka wodne jak np. jezioro Kościan położne w dnie rynny polodowcowej, jezioro Rojewskie wypełniające zagłębienia wytopiskowe oraz jeziora położone w miejscowościach Nadróż i Huta wypełniające dna lokalnych obniżeń terenowych. W istotny sposób sieć wód powierzchniowych wzbogaca kilka dużych jezior, których linia brzegowa biegnie na granicy gminy. Wśród jezior tych wyróżnić można: - Jezioro Urszulewskie - Jezioro Wielkie - Jezioro Sarnowskie - Jezioro Likieckie - Jezioro Ławki Ważnym elementem systemu hydrologicznego gminy obok jezior i cieków stanowią również kompleksy łąkowo-bagienne wypełniające zagłębienia i doliny cieków. Na obszarze gminy występuje sześć takich kompleksów, spośród których większość ma istotne znaczenie dla retencji i funkcjonowania cieków wodnych. Klimat Zgodnie z podziałem obszaru Polski na dzielnice rolniczo-klimatyczne W. Okołowicza, teren gminy Rogowo należy do mazurskiej dzielnicy rolniczoklimatycznej. Opady roczne kształtują się w tym rejonie na poziomie mm. Okres wegetacji trwa tu ca dni, średnia roczna temperatura oscyluje w granicach 7,6 O C. Bogata rzeźba terenu, duże kompleksy leśne, liczne zbiorniki wodne oraz występujące tu tereny podmokłe sprawiają, iż klimat gminy jest zróżnicowany. W centralnej i wschodnie części gminy największy wpływ na klimat mają lasy i podmokłe tereny, natomiast w zachodniej części gminy urozmaicone ukształtowanie terenu i związane z tym zmienne nasłonecznienie. Gleby 8

9 Na terenie gminy Rogowo przeważają gleby bielicoziemne, powstałe z piasków i żwirów pochodzenia morenowego i wodnolodowcowego. Jedynie w północnej części gminy w obrębie wysoczyzny morenowej znajdują się wytworzone z glin i piasków gliniastych gleby płowe, brunatne i czarne ziemie. Natomiast gleby pochodzenia organicznego (torfowe i murszowe) występują na terenach podmokłych w pobliżu cieków oraz wokół jezior. Analizując strukturę gruntów zarówno w gminie Rogowo, jak i na terenie miejscowości Rogówko-przewagę stanowią użytki rolne, z czego zdecydowaną większość tworzą grunty orne. Wykres 1. Podział gruntów w miejscowości Rogówko na tle gminy Rogowo Podział gruntów w miejscowości Rogówko 10,27% 16,28% 73,45% Podział gruntów w gminie Rogowo 7,05% 34,13% 58,82% Użytki rolne Lasy i grunty leśne Użytki rolne Lasy i grunty leśne Pozostałe grunty Pozostałe grunty Podział użytków rolnych w miejscowości Rogówko 0,04% 0,86% Podział użytków rolnych w gminie Rogowo 0,01% 0,77% 23,94% 75,16% 23,51% 75,71% Grunty orne Sady Łąki i pastwiska Pozostałe Grunty orne Łąki i pastwiska Sady Pozostałe Lesistość 9

10 Lasy na terenie gminy Rogowo zajmują powierzchnię 4812,00 ha, co stanowi 34,13% ogólnej powierzchni gminy. Kompleksy leśne rozmieszczone są nieregularnie. Największe to lasy usytuowane we wschodniej części gminy (w otoczeniu jeziora Urszulewskiego), a także lasy położone na północ i południowy-wschód od Rogowa oraz na południe od Rojewa. Przeważają lasy na siedliskach boru mieszanego świeżego, boru świeżego i boru suchego oraz olsu. Większość lasów stanowią lasy państwowe, będące pod zarządem Nadleśnictwa Skrwilno jednostka administracyjno-gospodarcza Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu. 2. ANALIZA ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI ROGÓWKO 2.1. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SPOŁECZNYCH PODZIAŁ DEMOGRAFICZNY LUDNOŚCI Miejscowość Rogówko zajmuje powierzchnię 3,7012 km 2 i liczy 83 mieszkańców, co daje gęstość zaludnienia 22 os./km 2. Spośród wszystkich mieszkańców wsi 49,40% stanowią kobiety, zaś 50,60% mężczyźni. Strukturę wiekową przedstawia poniższa tabela. Tabela 1. Struktura wiekowa mieszkańców miejscowości Rogówko na tle gminy (dane na dzień r.) Grupa wiekowa m. Rogówko gm. Rogowo osoby % osoby % ludność w wieku 14 16, ,41 przedprodukcyjnym ludność w wieku 53 63, ,24 produkcyjnym ludność w wieku poprodukcyjnym 16 19, ,35 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Rogowie Analizując strukturę wieku mieszkańców Rogówka wyraźnie widać, że przeważającą grupę stanowią osoby w wieku produkcyjnym. Udział tejże grupy stanowi bowiem nieco ponad 63% wszystkich mieszkańców analizowanej miejscowości. Kolejną lokatę z udziałem na poziomie 19,28% - zajmują osoby w wieku poprodukcyjnym. Najmniejszy udział równy 16,87% przypada zaś na grupę osób w wieku przedprodukcyjnym. Podobna sytuacja przedstawia się dla całej gminy Rogowo. Tutaj również największy udział przypada na osoby w wieku produkcyjnym, jednak najmniejszy na osoby w wieku poprodukcyjnym. BEZROBOCIE 10

11 Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Rypinie, na terenie gminy Rogowo odsetek osób pozostających bez pracy wśród ludności w wieku produkcyjnym wynosił na koniec 2013 roku 10,05%, podczas gdy dla powiatu rypińskiego stopa bezrobocia wynosiła 18,1%, dla województwa kujawskopomorskiego 18,2%. Niepokojący jest również fakt, że 66% z nich stanowią kobiety. Prawdopodobną przyczyną takiej dysproporcji płciowej w strukturze osób bezrobotnych może być tradycyjny podział ról w rodzinie, zgodnie z którym kobiety poświęcają swój czas pracom domowym i opiece nad dziećmi. Powodem może być także brak ofert pracy skierowanych do kobiet. ROLNICTWO Rolnictwo stanowi najważniejszą funkcję gospodarczą zarówno w miejscowości Rogówko jak i w całej gminie, o czym świadczy struktura gruntów przedstawiona w podrozdziale 1.3 Uwarunkowania przyrodnicze niniejszego opracowania. Według danych z ewidencji podatkowej Urzędu Gminy w Rogowie w 2014 roku liczba gospodarstw rolnych na terenie gminy Rogowo wynosiła Podział gospodarstw rolnych pod względem wielkości areału zaprezentowany na poniższym wykresie świadczy o rozdrobnieniu struktury agrarnej. Wykres 2. Podział gospodarstw rolnych w gminie Rogowo pod względem wielkości areału 1,79 0,56 5,56 70,34 21,75 od 1 do 10 ha od 10 do 20 ha od 20 do 30 ha od 30 do 50 ha od 50 do 100 ha W gminie Rogowo największy udział gospodarstw rolnych przypada na gospodarstwa o powierzchni od 1 do 10 ha i wynosi aż 70,34%. Drugą pozycję zajmują gospodarstwa rolne o wielkości od 10 do 20 ha (21,75%), trzecią gospodarstwa rolne od 20 do 30 ha (5,56%). Niewielkim udziałem na poziomie 1,79% charakteryzują się gospodarstwa od 30 do 50 ha. Natomiast 11

12 najmniejszy udział przypada na duże gospodarstwa rolne zajmujące od 50 do 100 ha i powyżej- zaledwie 0,56%. Na terenie miejscowości Rogówko istnieją obecnie 29 gospodarstw rolnych. Gospodarstwa te zajmują się głównie hodowlą bydła i trzody chlewnej oraz produkcją roślinną z przewagą zbóż. TURYSTYKA I REKREACJA Gmina Rogowo usytuowana jest w regionie Pojezierza Dobrzyńskiego, charakteryzującego się wysokimi walorami przyrodniczymi. Decyduje o tym charakter rzeźby terenu, duże powierzchnie lasów oraz w miarę bogata sieć hydrologiczna. Niewątpliwie ważny element w układzie przestrzennym wsi oraz krajobrazie naturalnym stanowią obiekty zabytkowe o wartościach kulturalnych związanych z ośrodkami wiejskimi. Tworzą one bowiem w powiązaniu z elementami przyrodniczymi ciekawy krajobraz przyrodniczo-kulturowy. Wśród obiektów zabytkowych gminy na uwagę zasługują: Zespoły dworskie w Sosnowie i Nadrożu Zespół kościoła rzymsko-katolickiego w Rogowie obejmujący: - kościół parafialny p.w. św. Bartłomieja z 1878 roku - cmentarz przykościelny z końca XIX wieku - bramę z ogrodzeniem z końca XIX wieku. Figura murowana św. Bartłomieja z 1907 r. w Rogowie; Murowana kaplica p.w. św. Erazma; Kapliczka przydrożna w Wierzchowiskach i Rogowie; Wiatrak Koźlak w Rogowie Młyniku; Budynek po byłej szkole w Pręczkach; Domy wiejskie w Pręczkach, Czumsku Dużym, Nartach. BAZA NOCLEGOWA Na terenie gminy Rogowo funkcjonuje Gminny Ośrodek Wczasowy SITNICA, obejmujący domki dwu trzy oraz czteroosobowe, salę konferencyjną na 100 miejsc i jadalnię. Goście do dyspozycji mają: Restaurację Kawiarnię Bilard Boisko sportowe Plac zabaw Parking Wypożyczalnię sprzętu wodnego Strzeżone kąpielisko Ponadto na terenie gminy działają gospodarstwa agroturystyczne w Rogowie, Nartach i Brzeszczkach Dużych. 12

13 OŚWIATA Na terenie miejscowości Rogówko brakuje placówki edukacyjnej zarówno na poziomie podstawowym, gimnazjalnym oraz ponadgimnazjalnym. Najbliższe tego typu placówki znajdują się w Nadrożu Szkoła Podstawowa im. Zygmunta Padlewskiego w Nadrożu oraz Zespół Szkół Nr 4 im. Ziemi Dobrzyńskiej w Nadrożu, w skład którego wchodzi: Liceum Ogólnokształcące Technikum Ogrodnicze Technikum Geodezyjne Technikum Architektury Krajobrazu Technikum Budowlane Technikum Pojazdów Samochodowych Liceum Profilowane Szkoła Policealna Szkoła Zawodowa Poza wymienionymi szkołami na terenie gminy funkcjonują jeszcze: Szkoła Podstawowa w Nowym Kobrzyńcu Szkoła Podstawowa w Rogowie Szkoła Podstawowa w Nadrożu Publiczne Gimnazjum w Rogowie OBSŁUGA LUDNOŚCI Zaopatrzenie ludności w miejscowości Rogówko w punkty obsługi mieszkańców jest niedostateczna. Na terenie miejscowości nie istnieje sklep i nie ma żadnego obiektu gastronomicznego. Ponadto w Rogówku brakuje przychodni lekarskiej. Najbliższy ośrodek zdrowia znajduje się w Rogowie. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej KAMED zapewnia podstawową opiekę zdrowotną mieszkańcom całej gminy. W Rogowie znajduje się punkt apteczny, gdzie mieszkańcy gminy mogą zaopatrzyć się w potrzebne leki. Natomiast najbliższy szpital usytuowany jest w mieście powiatowym Rypin. Najbliższy urząd pocztowy, oddział banku, stacja benzynowa, placówki kulturalnooświatowe znajdują się w Rogowie. W Rogówku nie ma żadnej świątyni. Miejscowość należy do rzymskokatolickiej parafii p.w. św. Bartłomieja w Rogowie. Oprócz Rogówka należą również: Borowo, Bógzapłać, Brzeszczki Duże, Brzeszczki Małe, Charszewo, część Dębian, Dziekciary, Glinki, Huta, 13

14 Karbowizna, Nowy Kobrzyniec, Stary Kobrzyniec, Korzeniewo, Kosiory, część Lasot, Likiec, Lisiny, Pręczki, Rejki, Rogowo, Rojewo, Sarnowo, Sosnowo, Świeżawy, Wierzchowiska, Zamość, Zasadki. W Rogówku znajduje się świetlica wiejska/remiza OSP spełniająca funkcję spotkań integracyjnych i kulturalnych, jednak ze względu na zły stan techniczny konieczny jest remont obiektu. GOSPODARKA W rejestrze podmiotów gospodarczych REGON w 2014 roku w gminie Rogowo zarejestrowanych było 145 podmiotów gospodarczych. Zdecydowana większość zarejestrowanych firm to podmioty małe, często jednoosobowe. W strukturze podmiotów gospodarczych dominowały jednostki sekcji handlu hurtowego i detalicznego (30,34%), budownictwa (27,59%) oraz przetwórstwa przemysłowego (13,10%) Najmniejszy udział przypada na podmioty gospodarcze z sekcji B. Górnictwo wydobywanie (0,69%) oraz z sekcji J. informacja i komunikacja, usługi gastronomiczne i odpady (1,38%). Strukturę podmiotów gospodarki narodowej według sekcji PKD przedstawia poniższy wykres: Wykres 3. Struktura podmiotów gospodarki narodowej gminy Rogowo zarejestrowanych w rejestrze REGON wg sekcji PKD (Stan na 2014 roku) 5,52 3,45 1,38 3,45 1,38 2,76 6,9 2,06 0,69 13,1 1,38 30,34 27,59 Sekcja A Sekcja B Sekcja C Sekcja E Sekcja F Sekcja G Sekcja H Sekcja I Sekcja J Sekcja M Sekcja N Sekcja Q Sekcja R 2.2. INWENTARYZACJA INFRASTRUKTURY WODOCIĄGI I KANALIZACJA 14

15 Woda dla potrzeb mieszkańców miejscowości Rogówko pozyskiwana jest z ujęcia wody w Rogowie, które zaopatruje w wodę łącznie 13 miejscowości gminy. Ujęcie wody w Rogowie charakteryzuje się następującymi parametrami: średnia dobowa produkcja wody 290 m 3 średni dobowy pobór wód podziemnych 292 m 3 dwa odwierty studni głębinowych o wydajności: 1 studnia 59,48 m 3 /h, 2 studnia 31,3 m 3 /h; zbiornik wyrównawczy 300 m 3. W miejscowości Rogówko brak jest sieci kanalizacyjnej sanitarnej, dlatego mieszkańcy gromadzą ścieki w zbiornikach bezodpływowych. GOSPODARKA ODPADAMI STAŁYMI Na terenie gminy Rogowo nie funkcjonuje żadne składowisko odpadów. Plan zagospodarowania odpadów województwa kujawsko-pomorskiego wskazuje składowisko znajdujące się w gminie Rypin, w miejscowości Puszcza Miejska jako Regionalne Centrum Zagospodarowania Odpadów dla gminy Rogowo. Składowisko to stanowi część Regionalnego Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych Rypin i zarządzane jest przez Związek Gmin Rypińskich. ZAOPATRZENIE W CIEPLO System grzewczy w miejscowości Rogówko- podobnie jak w przypadku całej gminy Rogowo oparty jest o indywidualne kotłownie przydomowe. Są to w głównej mierze kotłownie węglowe i miałowe, tylko nieznaczną część stanowią kotłownie opalane drewnem. ELEKTRYFIKACJA Miejscowość Rogówko zelektryfikowana jest w 100%. GAZOWNICTWO Aktualnie Rogówko nie posiada dostępu do gazu przewodowego, dlatego też mieszkańcy korzystają z butli gazowych. Gmina Rogowo należy do Związku Gmin Północnego Mazowsza, którego głównym celem jest gazyfikacja na odcinku Brodnica-Osiek-Rypin-Rogowo. KOMUNIKACJA TELEFONICZNA Teren gminy Rogowo jest obsługiwany w zakresie telefonii kablowej przez centrale automatyczną w Rypinie. Natomiast obsługę w zakresie telefonii 15

16 bezprzewodowej zapewniają cztery stacje bazowe i wieże telefonii komórkowej w Starym Kobrzyńcu, Rogowie, Borowie i Pininie. DROGI I TRANSPORT Obsługę komunikacyjną w gminie Rogowo zapewnia system dróg o znaczeniu wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Łączna długość dróg w gminie wynosi 181,535 km, z czego 45,18% stanowią drogi o nawierzchni utwardzonej. Na pełną infrastrukturę drogową w gminie składają się następujące drogi: - drogi wojewódzkie o łącznej długości 15,876 km w tym: Droga nr 557 (Rypin Lipno) Droga nr 560 (Brodnica-Rypin-Sierpc-Bielsk) - drogi powiatowe o łącznej długości 47,459 km (w tym o nawierzchni utwardzonej 46,937 km) - drogi gminne o łącznej długości 118,400 km (w tym o nawierzchni utwardzonej 34,000 km). 3. ANALIZA SWOT DLA MIEJSCOWOŚCI ROGÓWKO Analiza SWOT jest narzędziem pozwalającym zidentyfikować i uporządkować czynniki mogące mieć wpływ na realizację dowolnego projektu. Swoją nazwę wzięła od pierwszych liter angielskich słów strengtchz, weaknesses, opportunities, threats. Oznaczają one odpowiednio mocne strony słabe strony, szanse i zagrożenia. Słabe i mocne strony danego przedsięwzięcia dotyczą jego własnych uwarunkowań i zasobów natomiast szanse i zagrożenia odnoszą się do potencjalnych bądź rzeczywiście występujących pozytywnych i negatywnych wpływów otoczenia projektu. Tak więc pierwsza para określeń związana jest z czynnikami wewnętrznymi zaś druga z czynnikami zewnętrznymi. Na podstawie przedstawionej poniżej analizy zasobów miejscowości Rogówko oraz przeprowadzonych z mieszkańcami wsi i jej władzami konsultacji, zidentyfikowano elementy każdej z czterech kategorii i zestawiono je w poniższej tabeli. Mocne strony Czyste środowisko naturalne (brak zanieczyszczeń przemysłowych). Jezioro Rogówko (Kościan) Bliska odległość do ośrodka wczasowego i jeziora Sitnica. Bliska odległość do miasta powiatowego Rypina. Dostęp do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Dostęp do sieci telefonii stacjonarnej i komórkowej. Słabe strony Brak działalności pozarolniczej w gospodarstwach (niewykształcona agroturystyka i rolnictwo ekologiczne. Niezadowalający stan nawierzchni dróg. Brak dostępu do gazu bezprzewodowego. Niedostateczny dostęp do komunikacji autobusowej. Niska jakość życia w aspekcie kulturalnym i wypoczynkoworekreacyjnym. 16

17 Wysoki odsetek ludności w wieku produkcyjnym. Funkcjonowanie Ochotniczej Straży Pożarnej Brak przychodni lekarskiej i punktu aptecznego. Mała świadomość ekologiczna mieszkańców Rogówka. Wysoki odsetek ludności z wykształceniem podstawowym i zawodowym. Szanse Wykorzystanie funduszy strukturalnych. Poprawa nawierzchni dróg. Rozwinięcie turystyki w tym agroturystyki. Rozwój rolnictwa ekologicznego. Rozwój przedsiębiorczości Zwiększenie połączeń komunikacji publicznej. Pozyskiwanie inwestorów. Wypromowanie posiadanych zasobów. Zagrożenia Brak kapitału na inwestycje infrastrukturalne. Migracja młodzieży związana z edukacją i poszukiwaniem pracy. Emigracja wykształconych osób. Niska opłacalność produkcji rolnej. Bezrobocie w regionie. Starzenie się społeczeństwa. 4. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH Plan Odnowy Miejscowości Rogówko zakłada realizację wielu działań w sferze społeczno-kulturalnego i gospodarczego życia mieszkańców. Celem planowanych inwestycji jest poprawa warunków życia oraz pomoc w procesie integracji mieszkańców wsi Rogówko. Aby rozwijać życie kulturalne i poprawić jakość życia wsi należy zrealizować zadania : 1. Remont i wyposażenie remizy OSP świetlicy wiejskiej Priorytetem wśród zadań inwestycyjnych jest remont i wyposażenie świetlicy wiejskiej. Inwestycja ta ma na celu zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi poprzez możliwość organizowania różnych form życia kulturalnego w wyremontowanej świetlicy. Oczekiwane rezultaty: - Rozwój tożsamości społeczności wiejskiej; - Zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych; - Poprawa jakości życia mieszkańców; - Wzrost atrakcyjności turystycznej miejscowości; - Poprawa estetyki miejscowości; 2. Budowa placu zabaw 17

18 Celem zadania ma być wzrost atrakcyjności turystycznej wsi oraz wzbogacenie oferty aktywnego spędzania wolnego czasu dla najmłodszych mieszkańców Rogówka. Wybudowany plac zabaw ma być przede wszystkim miejscem rekreacyjno-wypoczynkowym dla dzieci. Oczekiwane rezultaty: - Zaspokojenie potrzeb najmłodszych mieszkańców; - Poprawa jakości życia mieszkańców; - Poprawa estetyki miejscowości; 3. Budowa parkingu. Bardzo istotnym zadaniem jest budowa parkingu. Inwestycja ta poprawi bezpieczeństwo. Oczekiwane rezultaty zadania: - Poprawa bezpieczeństwa; - Poprawa warunków życia na wsi; - Poprawa estetyki miejscowości - Zaspokojenie potrzeb lokalnej społeczności 4. Zmiana oświetlenia ulicznego. Kolejną inwestycją na terenie Rogówka jest zmiana oświetlenia ulicznego. Zadanie powyższe wpłynie na zwiększenie bezpieczeństwa oraz poprawi estetykę wsi. Oczekiwane rezultaty: - Poprawa stanu bezpieczeństwa; - Zmiana estetyki wsi; - Zaspokojenie potrzeb społeczeństwa. 5. Przebudowa drogi gminnej Bardzo istotnym zadaniem jest budowa dróg gminnych: Droga gmina nr C Rogówko-Rojewo oraz droga nr C Rogówko. Inwestycja ta poprawi bezpieczeństwo i ułatwi przemieszczanie się mieszkańców Rogówka i okolic. Oczekiwane rezultaty: - Poprawa stanu bezpieczeństwa; - Poprawa warunków życia mieszkańców; - Poprawa estetyki miejscowości; - Zaspokojenie potrzeb lokalnej społeczności. 6. Remont dwóch kapliczek przydrożnych Ważnym elementem architektury krajobrazu i kultu religijnego są przydrożne kapliczki, które ulegają niszczeniu jak wszystkie obiekty. 18

19 Oczekiwane rezultaty: - Poprawa estetyki wsi; - Zachowanie od zapomnienia dorobku przeszłych pokoleń. 7. Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków W związku z brakiem kanalizacji ściekowej ważnym zadaniem jest budowa przydomowych oczyszczalni ścieków Oczekiwane rezultaty: - poprawa estetyki wsi; - ograniczenie zanieczyszczeń wód gruntowych; - ochrona środowiska. 8. Montaż systemów ogrzewania wody energią słoneczną Mając na uwadze zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery, oraz redukcję kosztów ogrzewania wody montaż ogniw fotowoltaicznych jest ważnym zadaniem dla mieszkańców miejscowości. Oczekiwane rezultaty: - poprawa warunków życia mieszkańców; - ograniczenie zanieczyszczeń wprowadzanych do atmosfery. Inwestycje w infrastrukturę nie tylko zapewnia poprawę warunków życia mieszkańców wsi Rogówko, ale również pozytywnie wpłyną na atrakcyjność osiedleńczą tego terenu. Realizacja zadań w ramach Planu Odnowy Miejscowości Rogówko przyczyni się do polepszenia wizerunku miejscowości, poprawy jakości życia społeczności lokalnej, stworzenia szerokiej oferty w zakresie kultury oraz pobudzenia aktywności sportowo-rekreacyjnej. Ma służyć integracji społeczności lokalnej, rozwojowi organizacji społecznych oraz zmniejszenia problemów w sferze patologii społecznych. Arkusz planowania Odnowy Miejscowości Rogówko przedstawiony został w tabeli poniżej. Tabela 3. Arkusz planowania Odnowy Miejscowości Rogówko Projekt Remont budynku i wyposażenie remizy OSP-świetlicy wiejskiej Budowa placu zabaw i rekreacji Okres Przybliżony realizacji koszt (PLN) ca PLN ca PLN Budowa parkingu ca PLN Źródła finansowania Środki Gminy Rogowo Środki unijne Środki Gminy Rogowo, PROW Odnowa wsi Środki Gminy Rogowo, środki unijne 19

20 Zmiana oświetlenia ulicznego Przebudowa drogi Rogówko-Rojewo, Rogówko Remont przydrożnych kapliczek Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków Montaż systemów ogrzewania wody energią słoneczną ca PLN ca PLN ca PLN ca PLN ca PLN Środki Gminy Rogowo, środki unijne Środki Gminy Rogowo, środki unijne, FOGR Środki Gminy Rogowo, środki unijne Środki Gminy Rogowo, środki unijne Fundusz ochrony środowiska Środki Gminy Rogowo, środki unijne Fundusz ochrony środowiska 5.OPIS I CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW O SZCZEGÓLNYM ZNACZENIU DLA ZASPOKAJANIA POTRZEB MIESZKAŃCÓW Do obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców Rogówka, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych należy obszar wokół świetlicy wiejskiej-remizy OSP. Jest to centrum wsi, przy skrzyżowaniu dróg gminnych. Teren wokół świetlicy stanowi największą przestrzeń wspólną mieszkańców. Przed świetlicą planuje się usytuowanie placu zabaw. Planowane tam są też miejsca parkingowe służące zarówno mieszkańcom, jak i przyjezdnym osobom. Obecny budynek świetlicy, aby spełniać swoje funkcje wymaga remontu. Odnowiona świetlica, wraz z zagospodarowanym wokół terenem stanowić będzie ośrodek życia kulturalnego miejscowości i sprzyjać integracji mieszkańców. Stworzone zostaną miejsca i warunki do spotkań, nawiązywania kontaktów oraz pobudzania aktywności społeczności lokalnej. Teren wokół świetlicy wiejskiej w celu poprawy estetycznego wyglądu wsi wymaga dodatkowego zagospodarowania. Zakłada się zmianę oświetlenia ulicznego. Zmiana oświetlenia zapewni bezpieczeństwo pieszych (zwłaszcza dzieci uczęszczających do szkoły), a także pozwoli na podniesienie standardu życia mieszkańców wsi. Będzie to miało wpływ na polepszenie warunków w zakresie sąsiedzkiego komunikowania się, co będzie sprzyjać nawiązywaniu kontaktów społecznych. Zmiana oświetlenia ulicznego wpłynie także na poprawę bezpieczeństwa w zakresie dojazdu do wyżej wymienionych obiektów. 20

21 6.WDRAŻANIE PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROGÓWKO ZADANIA WYNIKAJACE Z WDRAŻANIA PLANU Wdrożenie Planu Odnowy Miejscowości Rogówko rozpocznie się od wprowadzenia go w życie Uchwałą Zebrania Wiejskiego w miejscowości Rogówko oraz uchwałą Rady Gminy Rogowo. Plan Odnowy jest dokumentem planistycznym powiązanym i zgodnym z innymi dokumentami planowania strategicznego na poziomie gminnym, powiatowym, wojewódzkim i krajowym. Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późniejszymi zmianami) określa zadania poszczególnych organów gminy, w tym Wójta jako organu wykonawczego określając jego kompetencje i realizującego uchwały Rady Gminy. Wójt gminy dysponuje instrumentami prawnymi związanymi z realizacją i wdrażaniem niniejszego Planu Odnowy: Podejmuje czynności niezbędne do realizacji planu, wynikające z kompetencji zapisanych w przepisach prawnych, Rekomenduje Radzie zadania objęte planem i wprowadza je pod obrady Rady Gminy do wieloletniego programu inwestycyjnego w formie projektu uchwały Rady Gminy, Proponuje radzie zmiany planu i jego uzupełnienia, Składa Radzie coroczne sprawozdania o postępach w realizacji planu oraz przedkłada tą informację na zebraniach wiejskich i spotkaniach z Radą Sołecką. Wdrażanie Planu opiera się również o stanowiska w gminie w referacie ogólnym i finansowym, które to: przygotowują dokumentacje formalnoprawną, zarządzają planem zgodnie z zasadą zintegrowanego działania, przygotowują wójtowi informacje dotyczące etapów realizacji podejmowanych zadań inwestycyjnych. Plan Odnowy powinien być dokumentem ogólnodostępnym. W tym celu można wykorzystać np. stronę internetową gminy Rogowo. ZMIANY W PLANIE ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Plan Odnowy miejscowości Rogówko ma charakter otwarty, tzn. że w przypadku wystąpienia czynników natury społecznej, gospodarczej czy prawnej może ulec zmianom lub uzupełnieniom. Zmiany wprowadza się na drodze stosownej uchwały zebrania wiejskiego i Rady Gminy Rogowo. Wnioskodawcą zmiany w Planie może być: Rada Gminy, Wójt gminy, zebranie wiejskie, podmioty gospodarcze i instytucje kultury. W tym celu należy monitorować plan i rejestrować propozycje zmian w planie. 21