INSTYTUT BADAWCZY DRÓG I MOSTÓW 03-302 Warszawa, ul. Instytutowa 1 tel.: 22 814 50 25 fax: 22 814 50 28 APROBATA TECHNICZNA IBDiM Nr AT/2010-02-2587 Nazwa wyrobu: Powier zchni owy opózni acz wi azania do betonu Sik a Rugasol ST Wnioskodawca: Si ka Pol and Sp. z o. o. ul. K arczunkowska 89 02-871 Warszawa Termin waznosci: 2015-04-15 Dokument Aprobaty Technicznej IBDiM Nr AT/2010-02-2587 zawiera 11 stron. Tekst tego dokumentu mozna kopiowac tylko w calosci. Publikowanie lub upowszechnianie w kazdej innej formie fragmentów tekstu Aprobaty Technicznej wymaga pisemnego uzgodnienia z Instytutem Badawczym Dróg i Mostów w Warszawie.
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 str. 2/11 A. POSTANOWIENIA OGÓLNE I TECHNICZNE 1 PRZEDM IOT APROBATY TECHNI CZNEJ 1.1 Identyfikacja techniczna wyrobu budowlanego Przedmiotem Aprobaty Technicznej jest powierzchniowy opózniacz wiazania do betonu Sika Rugasol ST zwany dalej preparatem Sika Rugasol ST. Preparat Sika Rugasol ST jest ciecza koloru bialego o gestosci od 1,00 g/cm 3 do 1,02 g/cm 3 i ph od6,0do8,0. 1.2 Symboleklasyfikacji wyrobu PKWiU: 24.66.47-50.00 PCN: 3824 40 00 0 2 PRZEZNACZENIE, ZAK RES I WARUNK I STOSOWANIA 2.1 Przeznaczenie Preparat Sika Rugasol ST przeznaczony jest do wykonywania nawierzchni betonowych z odslonietym kruszywem (beton plukany). Preparat naniesiony cienka warstwa na powierzchnie swiezego betonu opóznia wiazanie zaprawy cementowej przez co umozliwia jej latwe usuniecie z powierzchni betonu poprzez szczotkowanie lub plukanie woda. Preparat Sika Rugasol ST wykazuje jednoczesnie wlasciwosci pielegnacyjne, zapobiegajace przedwczesnemu wysychaniu betonu. 2.2 Zakr es stosowania Aprobata Techniczna stwierdza przydatnosc wyrobu budowlanego o nazwie powierzchniowy opózniacz wiazania do betonu Sika Rugasol ST do stosowania w inzynierii komunikacyjnej w zakresie dróg publicznych bez ograniczen, w rozumieniu i zgodnie z warunkami okreslonymi w rozporzadzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadac drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 43, poz. 430). Preparat Sika Rugasol ST stosowany jest do opóznienia wiazania betonu na jego powierzchni w celu nadania jej specjalnej faktury. 2.3 Warunki stosowania Preparat Sika Rugasol ST i stosuje sie w ilosci ok. 200 g/m 2. Preparat Sika Rugasol ST aplikuje sie przy zachowaniu nastepujacych warunków: temperatura podloza - min.+5 C,max.35 C, temperatura otoczenia - min.+5 C,max.35 C. Szczególowe warunki techniczne stosowania preparatu Sika Rugasol ST powinny byc zgodne z instrukcja producenta preparatu.
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 str. 3/11 Wyrób budowlany nalezy stosowac zgodnie z przeznaczeniem, zakresem i warunkami, które podano w aprobacie technicznej oraz w przepisach techniczno-budowlanych wlasciwych dla poszczególnych rodzajów budowli w inzynierii komunikacyjnej. Przed zastosowaniem wyrobu budowlanego w sposób niezgodny z przepisami techniczno-budowlanymi nalezy uzyskac zgode na odstepstwo od tych przepisów w trybie okreslonym w art. 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. Nr 156 z 2006 r. poz. 1118). 3WLASCIWOSCITECHNICZNO - UZYTKOWE, WYMAGANIA 3.1 Pr epar at Sika Rugasol ST Wymagania odnosnie preparatu Sika Rugasol ST przedstawiono w tablicy 1. Lp. Wlasciwosci Jednostki Wymagania Metody badan wedlug 1 2 3 4 5 1 Jednorodnosc - plynna ocena wizualna 2 Barwa - biala ocena wizualna 3 Gestosc w temp. 20 o C g/cm 3 od 1,01 do 1,03 ISO 758 4 WartoscpH - od 6,0do 8,0 ISO4316 5 Umowna zawartosc suchej substancji % (m/m) od 17,4 do 21,2 PN-EN 480-8:1999 6 Lepkosc mpa s 40 PN-EN ISO 2555:1999 Wymagania dotyczace powlok z preparatem Sika Rugasol ST przedstawiono w tablicy 2. Lp. Wlasciwosci Jednostki Wymagania Metody badan wedlug 1 2 3 4 5 Dzialanie zamykajace 1 2 3 (wspólczynnik zamykania) Czas wysychania w temp. (20 ± 2) ºC (stopien wyschniecia III) Wplyw na wiazanie betonu po 6h % =50 Informacje. Instrukcje Zeszyt Nr 16 IBDiM h =4 PN-C-81519:1979 - Tablica1 3.2 Wymagani a dla powl ok z pr epar at em Sika Rugasol ST Tablica2 Mozliwosc usuniecia zaprawy na glebokosc min. 3 mm Procedura Badawcza IBDiM Nr PB/TB-1/28:2009 4 WYTYCZNE DOTYCZACE PAKOWANIA, TRANSPORTU I SKLADOWANIA ORAZ SPOSÓB OZNAK OWANIA WYROBU BUDOWLANEGO 4.1 Pakowanie Preparat Sika Rugasol ST jest konfekcjonowany i dostarczany w opakowaniach ztworzywa sztucznego o masie 190 kg i kontenerach o masie 900 kg.
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 str. 4/11 4.2 Tr anspor t Preparat Sika Rugasol ST nalezy transportowac krytymi srodkami transportu chroniac opakowania przed uszkodzeniami mechanicznymi, zgodnie z prawem przewozowym. 4.3 Skladowanie Preparaty Sika Rugasol ST nalezy przechowywac w czystych, szczelnie zamknietych pojemnikach, chronic przed promieniowaniem slonecznym oraz przed mrozem. Okres przydatnosci do stosowania preparatu Sika Rugasol ST wynosi 12 miesiecy. 4.4 Sposób oznakowania wyr obu budowlanego Wyrób nalezy oznakowac znakiem budowlanym zgodnie z rozporzadzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodnosci wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198, poz. 2041 z pózniejszymi zmianami). Kazdy pojemnik powinien miec etykiete zawierajaca co najmniej nastepujace dane: nazwe wyrobu, nazwe i adres producenta, date produkcji i okres przydatnosci do stosowania, ogólne zasady przechowywania i stosowania, numer i date wystawienia krajowej deklaracji zgodnosci, informacje, ze wyrób uzyskal Aprobate Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587. Informacje nalezy dolaczyc do wyrobu budowlanego w sposób umozliwiajacy zapoznanie sie z nia przez stosujacego ten wyrób. 5 OCENA ZGODNOSCI WYROBU BUDOWLANEGO 5.1 Obowiazujacy system oceny zgodnosci Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1, pkt. 3orazart.8ust.1ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881) wyrób, którego dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, moze byc wprowadzony do obrotu i stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadajacym jego wlasciwosciom uzytkowym i przeznaczeniu, jezeli producent dokonal oceny zgodnosci, wydal krajowa deklaracje zgodnosci z Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 i oznakowal wyrób znakiem budowlanym, zgodnie z obowiazujacymi przepisami. Zgodnie z rozporzadzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodnosci wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198, poz. 2041 z pózniejszymi zmianami) oceny zgodnosci wyrobu z Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 dokonuje producent, stosujac system 2+.
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 str. 5/11 W przypadku systemu 2+ oceny zgodnosci, producent moze wystawic krajowa deklaracje zgodnosci wyrobu z Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 na podstawie: a) zadania producenta: wstepnego badania typu, zakladowej kontroli produkcji, badan próbek pobranych w zakladzie produkcyjnym zgodnie z ustalonym planem badania, jezeli dodatkowo wymaga tego zharmonizowana specyfikacja techniczna, b) zadania akredytowanej jednostki - certyfikacji zakladowej kontroli produkcji na podstawie: wstepnej inspekcji zakladu produkcyjnego i zakladowej kontroli produkcji oraz ciaglego nadzoru, oceny i akceptacji zakladowej kontroli produkcji. 5.2 Wstepnebadanietypu Wstepne badanie typu jest badaniem potwierdzajacym wymagane wlasciwosci technicznouzytkowe, wykonywanym przed wprowadzeniem wyrobu do obrotu i stosowania. Wstepne badanie typu obejmuje badania okreslone w punkcie 3. Badania typu nalezy wykonac ponownie jedynie wówczas, gdy zmienia sie wyrób, ZKP lub dokument odniesienia, a wiec w sytuacjach, gdy mozna poddac w watpliwosc wyniki uprzednio wykonanych badan. Koniecznosc powtórzenia badan typu moze wynikac ze zmian konstrukcyjnych wyrobów, zmiany surowców lub elementów skladowych, istotnych zmian w technologii lub warunków wytwarzania (np. wymiana linii technologicznej, przeniesienie zakladu produkcyjnego, itd.). Badania, które w procedurze aprobacyjnej byly podstawa do ustalenia wlasciwosci techniczno-uzytkowych moga stanowic wstepne badanie typu w ocenie zgodnosci. Jezeli uzyto materialy skladowe, których wlasciwosci byly juz okreslone przez dostawce materialu na podstawie zgodnosci z innymi specyfikacjami technicznymi, to wlasciwosci te nie musza byc ponownie sprawdzane pod warunkiem, ze wlasciwosci uzytkowe tych materialów pozostaly bez zmian. 5.3 Wymagani a dla zakl adowej kontr oli pr odukcji Zakladowa kontrola produkcji (ZKP) jest to wewnetrzna kontrola produkcji wykonywana przez producenta, podczas której wszystkie elementy, wymagania i dzialania podjete przez producenta powinny byc dokumentowane w formie pisemnej. Zakladowa kontrola produkcji ma na celu wykazanie zdolnosci producenta do wytwarzania wyrobu spelniajacego wyspecyfikowane wymagania. Zakladowa kontrola produkcji powinna umozliwiac podjecie efektywnych dzialan w zakresie zapewnienia jakosci i kontroli produkcji. Dokumentacja ZKP powinna opisywac sposoby postepowania pozwalajace zidentyfikowac i przesledzic procesy, które wplywaja bezposrednio na jakosc i zgodnosc wyrobu z Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587. Dokumentacja ZKP wyrobu bedacego przedmiotem Aprobaty Technicznej powinna zawierac: strukture organizacyjna producenta uwzgledniajaca osobe odpowiedzialna za jakosc wyrobu, procedury i/lub instrukcje, specyfikacje techniczne, i/lub normy oraz przepisy prawne zwiazane z produkcja wyrobu,
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 str. 6/11 procedury i zapisy dotyczace szkolen, procedury nadzoru nad dokumentami i zapisami, zapisy dokumentujace podejmowane dzialania, opis techniczny wyrobu, dokumentacje technologiczna wyrobu, procedury kontroli i wymagania odnosnie surowców i komponentów stosowanych do produkcji wyrobu, które powinny byc zgodne z wymaganiami p. 3 Aprobaty Technicznej, procedury kontroli wyrobu w trakcie wytwarzania, procedury kontroli i badan gotowego wyrobu, w tym: procedury pobrania próbek oraz wymagania odnosnie czestosci kontroli i badan, które powinny byc zgodne z p. 3, p. 5.4 i p. 5.5 Aprobaty Technicznej IBDiM Nr AT/2010-02-2587, wymagania dla warunków srodowiskowych zwiazanych z produkcja, przechowywaniem i transportem wyrobu, spis urzadzen produkcyjnych oraz plan ich utrzymania i przegladów, spis wyposazenia pomiarowego i badawczego oraz plan jego sprawdzania lub wzorcowania, procedury postepowania z wyrobem niezgodnym oraz reklamacjami, procedury prowadzenia dzialan korygujacych i zapobiegawczych. Dokumentacja ZKP powinna byc nadzorowana przez wyznaczona do tego osobe. Posiadanie certyfikatu wg PN-EN ISO 9001 nie jest jednoznaczne z posiadaniem zakladowej kontroli produkcji. 5.4 Badania 5.4.1 Pr ogr am badan Program badan obejmuje: badania biezace, badania uzupelniajace. 5.4.2 Badania biezace Badania biezace obejmuja sprawdzenie wlasciwosci preparatu Sika Rugasol ST, zgodnie z tablica 3. Tablica3 Lp. Wlasciwosci Metody badan wedlug 1 2 3 1 Jednorodnosc ocena wizualna 2 Barwa ocena wizualna 3 Gestosc w temperaturze 20 o C ISO 758 4 Umowna zawartosc suchej substancji PN-EN 480-8:1999 5 WartoscpH ISO 4316 6 Lepkosc PN-EN ISO 2555:1999
5.4.3 Badania uzupelniajace Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 str. 7/11 Badania uzupelniajace obejmuja sprawdzenie wlasciwosci preparatu Sika Rugasol ST zgodnie z tablica 4. Lp. Wlasciwosci Metody badan wedlug 1 2 3 1 Dzialanie zamykajace (wspólczynnik zamykania) 2 Czas wysychania w temp. (20 ± 2) ºC (stopien wyschniecia III) 3 Wplyw na wiazanie betonu 5.5 Czestotliwosc badan Tablica4 Informacje. Instrukcje Zeszyt Nr 16 IBDiM PN-C-81519:1979 Procedura Badawcza IBDiM Nr PB/TB-1/28:2009 Badania biezace powinny byc wykonywane zgodnie z ustalonym planem badan, ale nie rzadziej niz: zgodnie z tablica 3, punkt 1 3 dla kazdej partii wyrobu. Wielkosc partii powinna byc okreslona w dokumentacji zakladowej kontroli produkcji. Badania uzupelniajace powinny byc wykonywane zgodnie z ustalonym planem badan, ale nie rzadziej niz: zgodnie z tablica 3, punkt 4-6 1razna rok, zgodnie z tablica 4, punkt 1-3 1 raz na 3 lata. 5.6 M etody badan Badania powinny byc wykonywane wedlug norm i metod podanych w punkcie 3. 5.7 Pobieraniepróbek do badan Próbki do badan nalezy pobierac zgodnie ze specyfikacja okreslona wedlug zakladowej kontroli produkcji. 5.8 Ocena wyników badan Wyprodukowany wyrób nalezy uznac za zgodny z wymaganiami niniejszej Aprobaty Technicznej IBDiM Nr AT/2010-02-2587 jezeli wyniki wszystkich badan sa pozytywne. 6 USTALENIA FORM ALNOPRAWNE 6.1 Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 nie narusza uprawnien wynikajacych z ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo wlasnosci przemyslowej (Dz. U. Nr 119 z 2003 r., poz. 1117 z pózniejszymi zmianami). Zapewnienie tych uprawnien nalezy do obowiazków producentów skladajacych wniosek o wydanie Aprobaty Technicznej IBDiM.
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 str. 8/11 6.2 Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 jest dokumentem stwierdzajacym przydatnosc powierzchniowego opózniacza wiazania do betonu Sika Rugasol ST w inzynierii komunikacyjnej, w zakresie wynikajacym z postanowien Aprobaty Technicznej IBDiM. 6.3 Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 nie jest dokumentem dopuszczajacym wyrób do obrotu i stosowania w budownictwie drogowym. Zgodnie z art. 10, ustawy z dnia 7 lipca 1994 r., Prawo budowlane (Dz. U. Nr 156 z 2006 r., poz. 1118 z pózniejszymi zmianami) wyrób, którego dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 mozna stosowac przy wykonywaniu robót budowlanych wylacznie, jezeli wyrób ten zostal wprowadzony do obrotu zgodnie z odrebnymi przepisami. 6.4. Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 nie jest dokumentem upowazniajacym do oznakowania wyrobu znakiem budowlanym przed wprowadzeniem do obrotu. Zgodnie z art. 5.1, pkt. 3orazart.8ust.1ustawyzdnia16kwietnia2004r.owyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881) wyrób nadaje sie do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych jezeli jest oznakowany znakiem budowlanym. Oznakowanie wyrobu budowlanego znakiem budowlanym jest dopuszczalne, jezeli producent dokonal oceny zgodnosci i wydal, na swoja wylaczna odpowiedzialnosc krajowa deklaracje zgodnosci z Aprobata Techniczna IBDiM. 6.5 Instytut Badawczy Dróg i Mostów w Warszawie wydajac Aprobate Techniczna IBDiM nie bierze odpowiedzialnosci za ewentualne naruszenie praw wylacznych i nabytych. 6.6 Wszelkie odstepstwa od postanowien Aprobaty Technicznej IBDiM wymagaja pisemnej zgody Instytutu Badawczego Dróg i Mostów w Warszawie. 6.7 Aprobata Techniczna IBDiM nie zwalnia producenta od odpowiedzialnosci za wlasciwa jakosc powierzchniowego opózniacza wiazania do betonu Sika Rugasol ST oraz wykonawców robót budowlanych od odpowiedzialnosci za jego wlasciwe zastosowanie. 6.8 Instytut Badawczy Dróg i Mostów w Warszawie moze uchylic Aprobate Techniczna z uzasadnionych przyczyn. 6.9 Aprobata Techniczna IBDiM nie zastepuje pozwolen wladz budowlanych niezbednych do prowadzenia robót w zakresie inzynierii komunikacyjnej. 6.10 Wnioskodawca niniejszej Aprobaty Technicznej IBDiM jest zobowiazany do przekazywania odbiorcom powierzchniowego opózniacza wiazania do betonu Sika Rugasol ST firmowej instrukcji w jezyku polskim, okreslajacej warunki stosowania, skladowania i transportu. 7 TERMIN WAZNOSCI Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 jest wazna do dnia 15 kwietnia 2015 r. Waznosc Aprobaty Technicznej IBDiM Nr AT/2010-02-2587 moze byc przedluzona na kolejne okresy, jezeli jej wnioskodawca lub formalny nastepca wystapi w tej sprawie do Instytutu Badawczego Dróg i Mostów w Warszawie z odpowiednim wnioskiem, nie pózniej niz 3 miesiace przed uplywem terminu waznosci tego dokumentu.
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 str. 10/11 1 Slowakluczowe: POWIERZCHNIOWY OPÓZNIACZ WIAZANIA DO BETONU Sika Rugasol ST 2 NORM Y I DOK UM ENTY POWOL ANE C. INFORM ACJE DODATK OWE Dla powolan norm datowanych stosuje si e tylko cytowana edycje. W przypadku powolan niedatowanych stosuje sie ostatnie wydanie (wraz z poprawkami) powolanej publikacji. PN-EN 480-8:1999 Domieszki do betonu, zaprawy i zaczynu -- Metody badan -- Oznaczanie umownej zawartosci suchej substancji PN-EN ISO 2555:1999 Tworzywa sztuczne -- Polimery w stanie cieklym, w postaci emulsji lub dyspersji -- Oznaczanie lepkosci pozornej metoda Brookfielda PN-EN ISO 9001:2009 Systemy zarzadzania jakoscia -- Wymagania PN-C-81519:1979 Wyroby lakierowe -- Okreslenie stopnia wyschniecia i czasu wysychania ISO 758 Liquid chemical products for industrial use Determination of density at 20 C (Ciekle wyroby chemiczne do przemyslowego stosowania Oznaczanie gestosci w 20 C) ISO 4316 Surface active agebts Determination of ph of aqueous solutions Potentiometric method (Substancje powierzchniowoczynne Oznaczanie ph roztworów wodnych Metoda potencjometryczna) Procedura Badawcza IBDiM Nr PB/TB-1/28:2009 Badanie wplywu powierzchniowych opózniaczy wiazania betonu Informacje. Instrukcje Zeszyt Nr 16 IBDiM z roku 1983: Wstepne wytyczne oceny przydatnosci preparatów powlokowych oraz powlok do pielegnacji nawierzchni z betonu cementowego Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r., Prawo budowlane (Dz. U. Nr 156 z 2006 r., poz. 1118 z pózniejszymi zmianami) Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r., Prawo wlasnosci przemyslowej (Dz. U. Nr 119 z 2003 r., poz. 1117 z pózniejszymi zmianami) Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r., o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881) Rozporzadzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadac drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 43, poz. 430) Rozporzadzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodnosci wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198, poz. 2041 z pózniejszymi zmianami) Rozporzadzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. w sprawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upowaznionych do ich wydawania (Dz. U. Nr 249, poz. 2497 z pózniejszymi zmianami)
Aprobata Techniczna IBDiM Nr AT/2010-02-2587 str. 11/11 3 DOK UM ENTY WYK ORZYSTANE W POSTEPOWANIU APROBACYJNYM Karta techniczna preparatu Sika Rugasol ST Raport z badan z 4 wrzesnia 2009 r., Bauhaus Universität Wiemar Raport z badan nr B 202-1/06 z 25 sierpnia 2006 r., Rorschingsinsitut der Verienigung der Österreichischen Zementindustrie Sprawozdanie z badan nr TB-1/124/09 ze stycznia 2010 r., Instytut Badawczy Dróg i Mostów w Warszawie Karta charakterystyki substancji chemicznej dla preparatu Sika Rugasol ST z dnia 23.03.2010 4 WNIOSK ODAWCA / PRODUCENT SIKA POLAND Sp. z o. o. ul. Karczunkowska 89 02-871 Warszawa tel.:223100700 fax: 22 31 00 800 www.sika.pl Sika Deutschland GmbH Peter-Schumacher-Strasse 8 69181 Leimen Niemcy 6 ZESPÓL APROBAT TECHNI CZNYCH IBDiM Instytut Badawczy Dróg i Mostów ul. Jagiellonska 80 03-301 Warszawa tel.: 22 614 56 59, 811 32 31 w. 278 fax: 22 814 50 28, 675 41 27 www.ibdim.edu.pl