REGULAMIN POKAZÓW, WARSZTATÓW I KURSÓW DOKSZTAŁCAJĄCYCH ODBYWAJĄCYCH SIĘ W LABORATORIACH BIOLOGICZNYCH WYDZIAŁU MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZEGO AKADEMII IM. JANA DŁUGOSZA Uwagi ogólne 1. Pokazy, kursy oraz warsztaty w pracowniach organizowane są dla grup 11 osobowych (10 uczniów / kursantów oraz 1 opiekun grupy). 2. Warunkiem przystąpienia uczestnika pokazu, warsztatu lub kursu do zajęć jest pisemne potwierdzenie zapoznania się z niniejszym regulaminem (Załącznik nr 1 do Regulaminu) 3. Pokaz prowadzi adiunkt lub asystent ponadto w laboratorium może przebywać pracownik techniczny. Jedna z tych osób musi być przeszkolona (posiadał stosowne zaświadczenie) w zakresie udzielania pierwszej pomocy zgodnie z Rozporządzeniem MNiSW z 5 lipca 2007 r. 4. Termin zajęć w porozumieniu z opiekunem grupy oraz prowadzącym zajęcia ustalany jest przez Dyrekcję Instytut Chemii, Ochrony Środowiska i Biotechnologii. 5. W czasie pokazów biologicznych uczniowie będą oglądać, natomiast w czasie warsztatów będą pracować z materiałem biologicznym (preparaty utrwalone, hodowla bakterii, grzybów, preparaty DNA itp.). Fakt ten zmusza do jak najdalej idącej ostrożności ze względu na bezpieczeństwo własne jak i otoczenia. 6. Pomieszczenia, w których odbywają się pokazy, warsztaty, kursy wyposażone jest w instrukcje dotyczącą zasad udzielania pierwszej pomocy oraz w apteczkę pierwszej pomocy wraz z niezbędnymi środkami do udzielania pierwszej pomocy, których okres ważności nie upłynął. 7. Uczestnicy pokazów, kursów i warsztatów są zobowiązani przed rozpoczęciem zajęć do poinformowania Prowadzącego o krótkotrwałych i przewlekłych chorobach (np. choroby układu krążenia, alergie, uczuleniach, choroby grożące nagłą utratą przytomności) oraz o wszelkich dolegliwościach zdrowotnych, które mogą utrudniać lub uniemożliwić udział w zajęciach. 8. Przed zajęciami uczestnicy pokazów, kursów warsztatów zgłaszają Prowadzącemu ewentualne problemy zdrowotne, które mogą mieć znaczenie ze względu na spodziewany kontakt z czynnikiem biologicznym. 9. Przed rozpoczęciem pokazów i warsztatów prowadzący zajęcia zapoznaje uczestników z regulaminem bhp pracowni i zasadami pierwszej pomocy przedmedycznej.
Bezpieczeństwo w czasie pokazów 1. Odzież wierzchnią oraz teczki i torby należy zostawić w szatni. 2. Podczas pokazów uczniowie zajmują ściśle określone miejsca i w czasie pokazów ich nie opuszczają. 3. W pomieszczeniach i na sali ćwiczeń obowiązuje cisza. 4. W pomieszczeniach obowiązuje bezwzględny zakaz używania telefonów komórkowych, kamer i aparatów fotograficznych. 5. Palenie papierosów, jedzenie oraz picie na sali ćwiczeń jest bezwzględnie zakazane. 6. W czasie pokazów należy zachować na stołach porządek i czystość. 7. W razie rozbicia probówki z hodowla mikroorganizmów lub jej rozlania należy natychmiast zawiadomić o tym prowadzącego pokaz. 8. W razie zniszczenia preparatów mikrobiologicznych należy natychmiast zawiadomić o tym prowadzącego pokaz. 9. Nie wolno samodzielnie otwierać probówek, szalek i innych pojemników. 10. Wszystkie substancje znajdujące się w pracowni biologicznej należy traktować jako mniej lub bardziej trujące 11. W czasie pokazów uczniowie nie wykonują samodzielnie doświadczeń. 12. O każdym wypadku lub złym samopoczuciu należy natychmiast powiadomić nauczyciela. 13. Po opuszczeniem sali wszyscy uczniowie powinni dokładnie umyć ręce czego powinien dopilnować opiekun grupy. Bezpieczeństwo w czasie warsztatów 1. Odzież wierzchnią oraz teczki i torby należy zostawić w szatni. 2. Uczestnik warsztatów musi bezwzględnie ubrać fartuch ochronny z długim rękawem, rękawiczki lateksowe lub nitrylowe (jednorazowego użytku). Organizator warsztatów nie zapewnia odzieży ochronnej. 3. Podczas warsztatów uczestnicy zajmują ściśle określone miejsca i w czasie wykonują doświadczenia ściśle wg przygotowanych instrukcji i wskazówek prowadzącego zajęcia. 4. W pomieszczeniach i na sali ćwiczeń obowiązuje cisza. 5. W pomieszczeniach obowiązuje bezwzględny zakaz używania telefonów komórkowych, kamer i aparatów fotograficznych. 6. Palenie papierosów, jedzenie oraz picie na sali ćwiczeń jest bezwzględnie zakazane. 7. W czasie pokazów należy zachować na stołach porządek i czystość.
8. W razie rozbicia probówki z hodowla mikroorganizmów lub jej rozlania należy natychmiast zawiadomić o tym prowadzącego warsztaty 9. Wszystkie substancje znajdujące się w pracowni biologicznej należy traktować jako mniej lub bardziej trujące 10. W razie zniszczenia preparatów mikrobiologicznych należy natychmiast zawiadomić o tym prowadzącego warsztaty 11. O każdym wypadku lub złym samopoczuciu należy natychmiast powiadomić nauczyciela. 12. Po opuszczeniem sali wszyscy uczestnicy powinni dokładnie umyć ręce czego powinien dopilnować opiekun grupy. Opracowała: Magdalena Myga-Nowak Zaopiniowała: Ewa Piwowarczyk Zatwierdził: Wojciech Ciesielski
Rodzaj zajęć: pokaz, warsztaty, kurs dokształcający* Miejsce zajęć:..... Termin zajęć (data i godzina): Prowadzący (imię i nazwisko, podpis): 1.... 2.... Załącznik nr 1 Zapoznałem/-am się z regulaminem pokazów, warsztatów i kursów dokształcających odbywających się w laboratoriach biologicznych Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Akademii im. Jana Długosza Opiekun grupy (imię i nazwisko, podpis): 1.... 2.... L.p. Imię i nazwisko Podpis Uwagi 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
Załącznik nr 2 OZNACZENIA NA OPAKOWANIACH SUBSTANCJI CHEMICZNYCH Wszystkie pojemnik, w których przechowywane są substancje chemiczne muszą posiadać odpowiednie oznakowanie w postaci piktogramów, czyli symboli informujących o właściwościach danej substancji pod kątem zagrożenia dla człowieka i środowiska, umożliwiając bezpieczną pracę w laboratorium.
PODSTAWOWE ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY W laboratorium bardzo ważna jest umiejętność zachowania się w razie wypadku. Należy szybko ocenić sytuację, usunąć, jeśli to możliwe, przyczynę zagrożenia. 1. Pożar Załącznik nr 3 Należy zachować spokój, nie ulegać panice, nie tarasować przejść. Pożar w laboratorium należy gasić przy użyciu gaśnic oraz koców gaśniczych. Płonące osoby gasi się przy użyciu koców gaśniczych lub wilgotnych fartuchów laboratoryjnych. Nigdy nie należy kierować wylotu gaśnicy na płonące osoby. Pożaru w laboratorium nie gasimy wodą z uwagi na niebezpieczeństwo porażenia prądem elektrycznym. Jeśli ognia nie da się ugasić należy wezwać straż pożarną. 2. Oparzenia termiczne Mogą być wywołane bezpośrednim zetknięciem z otwartym ogniem, rozgrzanym przedmiotem lub gorącą cieczą. Miejsce oparzone należy natychmiast przemyć zimną wodą (co najmniej kilkanaście minut), a następnie osłonić sterylną gazą. W żadnym wypadku nie natłuszczać. Przy rozległych lub głębokich oparzeniach należy zasięgnąć porady lekarskiej. 3. Oparzenia środkami chemicznymi Kwasy oparzone miejsce zmyć dużą ilością zimnej wody, następnie 5% roztworem kwaśnego węglanu sodu (NaHCO3) i ponownie wodą. W przypadku poparzenia stężonym kwasem siarkowym, należy najpierw wytrzeć kwas suchą ścierką, dopiero potem zmyć wodą, kwaśnym węglanem sodu i ponownie wodą. Alkalia przemyć dużą ilością zimnej wody, następnie 1% roztworem kwasu octowego (CH3COOH) lub bornego (H3BO3) i ponownie wodą. 4. Dostanie się środków chemicznych do oka Oko należy bezzwłocznie przemywać dużą ilością zimnej wody przez kilkanaście minut. W przypadku kwasu dodatkowo przemyć 1% wodnym roztworem węglanu sodu (Na2CO3) i ponownie wodą. W przypadku zasad przemywać wodą, 1% wodnym roztworem kwasu bornego (H3BO3) i ponownie wodą. Bezwzględnie należy udać się do lekarza okulisty, a w poważniejszych przypadkach wezwać pomoc medyczną.
5. Zatrucia środkami chemicznymi W przypadku zaobserwowania oznak zatrucia: ból głowy, osłabienie, duszność, wymioty, omdlenie, należy poszkodowanemu zapewnić dostęp świeżego powietrza. Jako odtrutkę podawać duże ilości mleka. Wezwać lekarza. 6. Omdlenia Należy zapewnić dostęp świeżego powietrza. Osobę należy ułożyć w takiej pozycji, aby głowa spoczywała nieco niżej niż tułów, rozluźnić wszystkie części garderoby, utrudniające oddychanie czy swobodny obieg krwi i wezwać pomoc medyczną. 7. Skaleczenia i zranienia Z rany należy usunąć resztki obcego ciała przy użyciu pincety i przez kilkanaście sekund pozwolić na krwawienie (jeśli nie jest ono zbyt obfite). Rany nie powinno się obmywać. Brzegi rany i przylegającą powierzchnię skóry należy zdezynfekować jodyną, 70% etanolem lub wodą utlenioną, a następnie nałożyć jałowy opatrunek. W przypadku znacznego krwawienia nakłada się opatrunek uciskowy powyżej rany (ucisk nie powinien być stosowany dłużej niż 5 minut). Należy wezwać pomoc medyczną.