Załącznik nr 2 do Zarządzenia Nr.. PROGRAM STUDIÓW WYŻSZYCH ROZPOCZYNAJĄCYCH SIĘ W ROKU AKADEMICKIM... data zatwierdzenia przez Radę Wydziału kod programu studiów pieczęć i podpis dziekana Wydział Geograficzno-Biologiczny Studia wyższe na kierunku Obszar/ obszary kształcenia/ dyscyplina Forma prowadzenia Profil Stopień Monitoring środowiska przyrodniczego Obszar: nauki przyrodnicze (P) Dziedziny: nauki biologiczne, nauki o Ziemi Dyscypliny: biologia, ekologia, ochrona środowiska, geografia, geologia Studia stacjonarne Ogólnoakademicki Studia pierwszego stopnia Specjalność/ Specjalizacja brak Punkty ECTS 180 Czas realizacji 6 semestrów Uzyskiwany tytuł zawodowy Licencjat Warunki przyjęcia na studia Kandydaci z nową maturą Średnia wyników egzaminu maturalnego ze wszystkich zdawanych przedmiotów (poziom podstawowy lub rozszerzony część pisemna). Kandydatom zdającym maturę z biologii lub geografii na poziomie rozszerzonym wynik egzaminu zostanie przemnożony przez współczynnik 2, z biologii lub geografii na poziomie podstawowym przez współczynnik 1,5, a zdającym maturę z innych przedmiotów na poziomie rozszerzonym przez współczynnik 1,5. 1
Kandydaci ze starą maturą Kryterium dodatkowe Średnia ocen z wszystkich przedmiotów zdawanych na egzaminie dojrzałości (część ustna i pisemna). Kandydaci starej i nowej matury, którzy uczęszczali w szkole ponadgimnazjalnej (średniej) na dodatkowe zajęcia edukacyjne z zakresu biologii i geografii (wg zapisu na świadectwie ukończenia szkoły) lub uczestniczyli w etapie okręgowym olimpiady biologicznej lub geograficznej (wg pisemnego potwierdzenia) otrzymują dodatkowo 10 p. do rankingu. Efekty kształcenia Nazwa kierunku studiów: MONITORING ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO Stopień studiów: studia pierwszego stopnia (6 poziom EQF European Quality Framework) Profil kształcenia: ogólnoakademicki Symbol efektu kierunkoweg o K_W01 K_W02 K_W03 K_W04 K_W05 K_W06 Kierunkowe efekty kształcenia WIEDZA Ma podstawową wiedzę na temat czynników, procesów i zjawisk zachodzących w środowisku przyrodniczym w zakresie składników biotycznych i abiotycznych. Objaśnia ich wpływ na kształtowanie siedlisk naturalnych, seminaturalnych i rolniczych. Definiuje podstawowe pojęcia i terminy w tym zakresie, także w języku angielskim. Rozróżnia wybrane typy środowisk (siedlisk) przyrodniczych i charakteryzuje je pod kątem strukturalnym i funkcjonalnym oraz omawia podstawowe założenia ich ochrony. Interpretuje elementarne zasady klasyfikacji i nomenklatury organizmów oraz wymienia główne grupy systematyczne, omawia elementy budowy i funkcjonowania organizmów. Wyjaśnia podstawowe reguły i opisuje mechanizmy funkcjonowania życia na poziomie populacji, biocenozy i ekosystemu. Omawia wpływ działalności człowieka na środowisko, przyczyny i skutki oddziaływań antropogenicznych, stan środowiska w Polsce i na świecie (powietrze, woda, gleba). Objaśnia znaczenie wiedzy z zakresu toksykologii w ochronie środowiska. Przedstawia kryteria oceny działania toksycznego substancji chemicznych zawartych w środowisku na organizm ludzki, wymienia źródła zagrożenia dla środowiska, opisuje losy substancji zanieczyszczających i skażających środowisko, charakteryzuje metody oceny narażenia na ksenobiotyki i ich wpływ na organizmy żywe w ekosystemie. Odniesienie do efektów obszarowych (Y1A_W01 ) P1A_W01 P1A_W02 P1A_W03 P1A_W01 Y to obszar nauki: H nauki humanistyczne, S nauki społeczne, X - nauki ścisłe, P nauki przyrodnicze, T- nauki techniczne, M nauki medyczne, nauki o zdrowiu oraz nauki o kulturze fizycznej, R nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, A sztuka, 1 to studia pierwszego stopnia, 2 studia drugiego stopnia, A to profil ogólnoakademicki, P to profil praktyczny, W kategoria wiedzy, U kategoria umiejętności, K kategoria kompetencji społecznych. Np: H2A_W03 stanowi odniesienie do obszaru nauk humanistycznych, dla studiów drugiego stopnia, profilu ogólnoakademickiego do kategorii wiedzy numer 3. 2
K_W07 Posiada wiedzę z zakresu matematyki, fizyki i chemii, niezbędną do stosowania metod badawczych w monitoringu środowiska przyrodniczego. P1A_W03 K_W08 Opisuje zjawiska fizyczne, chemiczne i mikrobiologiczne oraz procesy mutagenne zachodzące w przyrodzie; tłumaczy związki i zależności między różnymi dyscyplinami nauk przyrodniczych, a w szczególności relacje między mikroorganizmami i przyrodą nieożywioną; charakteryzuje organizację i funkcjonowanie zespołów mikroorganizmów oraz relacje mikroorganizmyśrodowisko. P1A_W01 K_W09 Posiada wiedzę na temat technik i urządzeń pomiarowych, wykorzystywanych w naukach związanych z monitoringiem środowiska przyrodniczego, z uwzględnieniem jego składników biotycznych i abiotycznych. Zna zasady obsługi sprzętu i urządzeń służących do pozyskiwania, archiwizacji i przetwarzania danych o środowisku przyrodniczym. P1A_W06 P1A_W07 P1A_W09 K_W10 Omawia podstawowe metody analizy statystycznej w zakresie pozwalającym na opis i analizę zmian elementów środowiska przyrodniczego. P1A_W06 K_W11 Ma podstawową wiedzę w zakresie systemów informacji geograficznej. Rozumie i klasyfikuje metody prezentacji kartograficznej. P1A_W06 P1A_W07 K_W12 Ma podstawową wiedzę na temat instytucji zajmujących się pozyskiwaniem danych środowiskowych, regułach udostępniania danych pochodzących z monitoringu odpowiednich rodzajów służb. P1A_W07 K_W13 Klasyfikuje przejawy degradacji przyrody, wskazuje prawne, ekonomiczne i techniczne instrumenty jej ochrony. K_W14 Wymienia i omawia podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii. P1A_W09 K_W15 Definiuje podstawowe pojęcia i określa zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego oraz korzysta z zasobów informacji patentowej. Ma podstawową wiedzę dotyczącą funkcjonowania oraz zasad tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości. P1A_W10 P1A_W11 K_U01 K_U02 K_U03 K_U04 K_U05 UMIEJĘTNOŚCI Posługuje się terminologią związaną z podstawowymi naukami związanymi z monitoringiem środowiska przyrodniczego w języku polskim i angielskim. Wybiera samodzielnie optymalne metody pozyskiwania danych o środowisku przyrodniczym. Wykonuje standardowe pomiary i obserwacje biologiczne, gleboznawcze, geologiczne, hydrometryczne i meteorologiczne. Przeprowadza podstawowe badania fizyczne i chemiczne w terenie oraz w warunkach laboratoryjnych. Obsługuje podstawową aparaturę pomiarową. Analizuje przyczyny zagrożeń środowiska przyrodniczego w różnych skalach przestrzennych (globalnej, regionalnej i lokalnej), różnorodności biologicznej oraz wskazuje rodzaj działań zaradczych. Wykorzystuje techniki geoinformatyczne oraz podstawowe narzędzia i metody analizy statystycznej i przestrzennej. Wykazuje się samodzielnością w doborze odpowiednich technik. P1A_U02 P1A_U01 P1A_U01 P1A_U07 3
K_U06 K_U07 K_U08 K_U09 K_U10 K_U11 K_U12 K_U13 K_U14 K_K01 K_K02 K_K03 K_K04 K_K05 Poprawnie redaguje różnego typu mapy. Korzysta ze źródeł kartograficznych podczas badań terenowych oraz podczas opracowywania wyników badań. Interpretuje w stopniu podstawowym mapy i przekroje. Ocenia przydatność danych, pochodzących z różnych źródeł, dokonuje ich selekcji w celu poprawnego wnioskowania oraz wykorzystania ich do projektu naukowego lub aplikacyjnego. Odnajduje i krytycznie ocenia informacje z literatury fachowej związanej z wybranymi naukami z zakresu biologii i nauk o Ziemi. Tłumaczy proste teksty naukowe w języku angielskim. Planuje i realizuje prosty projekt badawczy pod kierunkiem opiekuna naukowego. Formułuje problemy badawcze, dobiera metody i analizuje wyniki badań. Analizuje przyczyny, przewiduje przebieg procesów i zjawisk w przyrodzie oraz określa ich konsekwencje dla środowiska przyrodniczego. Potrafi przedstawić wybrany problem w formie opracowania naukowego lub aplikacyjnego w języku polskim w określonej konwencji metodologicznej, z poprawną dokumentacją, a także jego streszczenie w języku obcym. Przedstawia wyniki badań w postaci prawidłowo opracowanej dokumentacji. Samodzielnie zdobywa i pogłębia wiedzę oraz rozwija swoje umiejętności, korzystając z literatury i nowoczesnych technologii. Korzysta z przepisów prawa oraz systemów normatywnych odnoszących się do monitoringu środowiska przyrodniczego. Posługuje się językiem obcym na poziomie B2 zgodnie z wymaganiami Europejskiego Opisu Kształcenia Językowego KOMPETENCJE SPOŁECZNE Wykazuje krytycyzm i ostrożność w przyjmowaniu informacji pochodzących z masowych mediów. Ma świadomość konieczności podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych oraz samodzielnego aktualizowania i poszerzania wiedzy i umiejętności. Szanuje powierzany mu sprzęt, jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych, a także za realizację podjętych zadań. Wykazuje gotowość do działań indywidualnych i społecznych na rzecz zachowania równowagi ekologicznej, ochrony zasobów Ziemi i racjonalnego gospodarowania nimi. Docenia walory pracy w zespole i krytycznie ocenia własną rolę w grupie, a dzięki kompetencjom w zakresie komunikacji społecznej, organizacji pracy, negocjacji i podejmowania decyzji, umie P1A_U01 PA1_U03 PA1_U07 PA1_U07 P1A_U02 P1A_U07 P1A_U09 P1A_U08 P1A_U09 P1A_U10 P1A_U07 P1A_U02 - P1A_K01 P1A_K05 P1A_K07 P1A_K06 P1A_K02 P1A_K02 P1A_K03 P1A_K04 4
twórczo radzić sobie w sytuacjach problemowych. P1A_K08 K_K06 K_K07 Ma świadomość konieczności postępowania zgodnie z zasadami etyki. Myśli i działa w sposób przedsiębiorczy i rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie. P1A_K04 P1A_K01 P1A_K05 P1A_K08 Sylwetka absolwenta Uzyskiwane kwalifikacje oraz uprawnieni a zawodowe Dostęp do dalszych studiów Po ukończeniu studiów oraz napisaniu pracy dyplomowej absolwent studiów posiada wiedzę i umiejętności w zakresie zjawisk i procesów zachodzących w środowisku przyrodniczym oraz ich wzajemnych relacji. Z użyciem nowoczesnych technik pomiarowych i obserwacji potrafi monitorować zmiany zachodzące w biosferze, litosferze, hydrosferze i atmosferze. Jest przygotowany do gromadzenia, archiwizowania, weryfikacji i przetwarzania danych pochodzących z monitoringu środowiskowego, a także do interpretacji tych danych w kontekście znajdowania przyczyn zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym. Absolwent jest przygotowany do przeprowadzania waloryzacji środowiska, a także oceny zagrożeń środowiskowych. Posiada umiejętność wykonywania raportów z oceny stanu środowiska przyrodniczego, z uwzględnieniem obszarów chronionych. Absolwent studiów I stopnia jest osobą, która wykazuje postawę przedsiębiorczą, potrafi pracować indywidualnie oraz w zespole, zna podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, posiada wiedzę z zakresu ochrony własności intelektualnych, jest świadom konieczności podnoszenia swoich kompetencji zawodowych i społecznych oraz ma świadomość postępowania zgodnie z zasadami etyki. Absolwent studiów pierwszego stopnia kierunku monitoring środowiska przyrodniczego jest przygotowany do pracy w: 1) wydziałach jednostek administracji samorządowej, związanych z ochroną środowiska, gospodarką wodną i geologią, 2) organach Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, 3) państwowych instytucjach badawczych i naukowo-badawczych do których należą: Państwowa Służba Hydrogeologiczna, Państwowa Służba Hydrologiczno-Meteorologiczna, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz ich laboratoria i stacje terenowe, 4) prywatnych firmach konsultingowych i doradczych przygotowujących oceny oddziaływania na środowisko, 5) prywatnych biurach projektowych, przedsiębiorstwach wykonawczych i instytucjach nadzorujących oraz eksploatujących urządzenia wodne, komunalne i ochrony środowiska. Uzyskany tytuł licencjata daje możliwość podjęcia studiów II stopnia i studiach podyplomowych na kierunkach związanych z: 1) naukami o Ziemi (geografia, geologia), 2) naukami biologicznymi (biologia, ekologia, ochrona środowiska), a po uzupełnieniu wiedzy 3) na wybranych kierunkach dyscyplin nauk technicznych (inżynieria środowiska). Jednostka naukowo-dydaktyczna Wydziału właściwa merytorycznie dla tych studiów Instytut Biologii 5
Załącznik do programu studiów Łączna liczba punktów ECTS, którą student musi uzyskać na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich i studentów Łączna liczba punktów ECTS, którą student musi uzyskać w ramach zajęć z zakresu nauk podstawowych, do których odnoszą się efekty kształcenia dla określonego kierunku, poziomu i profilu kształcenia Łączna liczbę punktów ECTS, którą student musi uzyskać w ramach zajęć o charakterze praktycznym, w tym zajęć laboratoryjnych i projektowych Minimalną liczbę punktów ECTS, którą student musi uzyskać, realizując moduły kształcenia oferowane na zajęciach ogólnouczelnianych lub na innym kierunku studiów 90 106 38 (45) 4 1 Minimalną liczbę punktów ECTS, którą student musi uzyskać na zajęciach z wychowania fizycznego 6