Us ugi prawne do rozstrzygania sporów

Us ugi prawne do rozstrzygania sporów 1 Ten zawiera informacje na temat ró nych dost pnych us ug prawnych, które pomagaj rozstrzyga spory. Jakie kroki nale y podj gdy znajdziemy si w sytuacji spornej Po pierwsze nale y omówi fakty dotycz ce naszej skargi lub zagadnienia bezpo rednio z dan osob, dostawc tej us ugi lub agencj i spróbowa samodzielnie rozstrzygn problem. Nast pnie - je li nie b dziemy w stanie rozwi za tego problemu poprzez rozmowy, dost pnych jest wiele us ug, które dostarcz wsparcia, informacji i porady na temat naszych praw i obowi zków. Poni ej znajduje si lista, z której mo na wybra us ugi najbardziej pasuj ce do naszego problemu czy skargi. Je li nie jeste my pewni, które us ugi s najodpowiedniejsze w naszej sytuacji, nale y zadzwoni do Serwisu Informacyjnego Seniorów (13 12 44), a oni skontaktuj Pana/Pani z najbli szym biurem Legal Aid Commission. Legal Aid Commission (Komisja Pomocy Prawnej) Legal Aid Commission dostarcza wiele us ug takich jak porady prawne i reprezentacja prawna. Jest dost pna pomoc w sprawach cywilnych jak i kryminalnych, prawie rodzinnym, federalnym i administracyjnym, cznie z zagadnieniami dotycz cymi Centrelink. Ka dy mo e otrzyma porad prawn w wi kszo ci biur Legal Aid, ale nale y umówi si na spotkanie. Je li potrzeba wi cej ni sam porad, nale y z o y podanie o pomoc prawn, co b dzie wymaga o testu maj tkowego i testu merytorycznego. Spis Biur Legal Aid znajduje si w ksi ce telefonicznej (White Pages) lub mo na zadzwoni do Law Access pod 1300 888 529. Law Access dostarcza informacji na temat pomocy prawnej, ale jej nie udziela. Rzecznik Praw Obywatelskich (Ombudsman) Rzecznik Praw Obywatelskich jest osob niezale n, która bada skargi dotycz ce administracji pa stwowej lub pó pa stwowej, cznie z us ugami finansowanymi z funduszu rz du. Rzecznik bada zachowanie, które mo e by

2 niezgodne z prawem, nierozs dne, niesprawiedliwe, gn bi ce lub dyskryminuj ce. Mog to by przypadki, kiedy si uwa a, e si zosta o niesprawiedliwie potraktowanym przez agencj lub pracownika agencji rz du NSW, lub przez prywatnych dostawców us ug (lub ich pracowników). Ka dy cz onek spo ecze stwa mo e zwróci si do Rzecznika Praw Obywatelskich o pomoc lub aby z o y skarg. Us ugi Rzecznika s niezale ne, bezstronne i bezp atne, a jego dochodzenie poufne. Ka dy stan ma swojego Rzecznika do Praw Obywatelskich. Rzecznik do Praw Obywatelskich w NSW (NSW Ombudsman) bada skargi dotycz ce wydzia ów i agencji Rz du NSW. W Kanberze (Canberra) znajduje si równie Rzecznik do Praw Obywatelskich Wspólnoty (Commonwealth Ombudsman) posiadaj cy biura w ka dym stanie, który bada skargi dotycz ce wydzia ów i w adz Wspólnoty, cznie z Centrelink. Rzecznik Praw Obywatelskich nie mo e rozpatrywa skarg dotycz cych dzia alno ci Parlamentu, Ministra (Minister of the Crown), s dów, prywatnych firm i obywateli. Je li Rzecznik Praw Obywatelskich stwierdzi, e skarga nie jest bezpodstawna, mo e on oferowa danemu wydzia owi lub zarz dowi swoje zalecenia, ale Rzecznik nie mo e wymusi jakiegokolwiek dzia ania. Rzecznik mo e jednak sporz dzi specjalny raport do Parlamentu, je li jego zalecenia zostan zignorowane. Dane kontaktowe: NSW Ombudsman 9286 1000 1800 451 524 (z rejonów wiejskich) TTY: 9264 8050 Faks: 9283 2911 Commonwealth Ombudsman 9218 3000 Faks: 9211 4402 Community Justice Centres O rodki Community Justice Centres (CJCs) dostarczaj alternatywny sposób na rozwi zywanie problemów w przypadkach gdy akcja prawna mo e nie by

3 najlepszym sposobem na rozstrzygni cie konfliktów i sporów. Ich us ugi s bezp atne, bezstronne i poufne. Wyszkoleni mediatorzy pomagaj zwa nionym osobom osi gn rozwi zanie, które zadowoli obie strony. Mediacja polega na tym, e neutralna osoba trzecia zasiada ze zwa nionymi stronami i pomaga im zrozumie ich wzajemne pogl dy oraz osi gn rozwi zanie, które obie strony b d mog y zaakceptowa. Mediatorzy nie udzielaj porad ani nie daj zalece ich rol jest pomóc stronom samodzielnie rozwi za konflikt. Nale y pami ta, e wszelkie porozumienia osi gni te przy po rednictwie CJCs nie zobowi zuj prawnie adnej ze stron. Dane kontaktowe: Rejon sto eczny 9790 0656 Rejon zachodni 4732 1933 lub 1800 252 736 Rejon po udniowy 4228 0433 lub 1800 650 987 Rejon pó nocny 4925 1211 lub 1800 990 777 TTY: 1800 671 964 Law Access NSW Law Access NSW to bezp atne us ugi zapewniaj ce jeden punkt kontaktowy do pomocniczych us ug prawnych i zwi zanych z prawem, w ca ym stanie NSW. Udziela on informacji prawnej, skierowa i porad oraz wspó pracuje z innymi organizacjami prawnymi w NSW w celu u atwienia dost pu do tych us ug cz onkom spo ecze stwa. Dane kontaktowe: Telefon 1300 888 529 TTY: 1300 889 529 www.lawaccess.nsw.gov.au Je li kwestionowana jest wa no testamentu Gdy osoba umiera, ma ona prawo zostawi swój maj tek komu sobie yczy, a rol wykonawcy testamentu jest dopilnowanie aby tak si sta o. Prawo w Australii dostarcza jednak ograniczone sposobno ci do kwestionowania testamentu i starania si o cz spadku. Jedynymi osobami, które mog si o to stara s :

4 yj cy m lub ona ( cznie z partnerem/partnerk de facto) Dzieci zmar ej osoby ( cznie z dzie mi adoptowanymi) Osoby, które mog wykaza, e by y finansowo zale ne od zmar ej osoby ( cznie z wnukami) Podanie powinno zosta z o one jak najszybciej po zgonie danej osoby zanim jej maj tek zostanie rozdzielony. W NSW sprawy dotycz ce maj tków pozostawionych przez zmar ych s zazwyczaj rozstrzygane w S dzie Najwy szym (Supreme Court). Po wi cej informacji nale y si skontaktowa NSW Supreme Court pod 9230 8111 lub odwiedzi ich stron internetow www.lawlink.nsw.gov.au. Mo na równie dowiadywa si lub z o y papiery osobi cie pod adresem: Level 5, Law Courts Building Queens Square SYDNEY NSW 2000 Us ugi Doradcze dla Weteranów (Veterans Advocacy Service czyli VAS) Veterans Advocacy Service jest specjalistycznym serwisem us ugowym Legal Aid NSW. VAS udziela bezp atnych porad prawnych, pomoc i zapewnia reprezentacj prawn weteranom i osobom na ich utrzymaniu w sprawach dotycz cych ich praw zgodnie z Ustaw o Uprawnieniach Weteranów z roku 1986 (Veterans Entitlements Act (1986)). Po informacje i pomoc nale y dzwoni pod 9219 5148 (mi dzymiastowe rozmowy mog by na koszt abonenta). Us ugi Doradcze dla Lokatorów przy Biurze Uczciwego Handlu (Office of Fair Trading Tenancy Service) Biuro Uczciwego Handlu zatrudnia specjalistów ds. informacji, którzy udzielaj bezp atnej informacji na temat praw lokatorskich dzier awcom, w a cicielom i innym zainteresowanym osobom. Dane kontaktowe po wi cej informacji na temat: Dzier aw Kaucji czynszowych 9377 9000 lub 1800 451 301 (je li spoza Sydney) 9377 9000 lub

5 1800 422 021 (je li spoza Sydney) Zwi zek Lokatorów w NSW (Tenants Union of NSW) Tenants Union reprezentuje interesy lokatorów w sektorze prywatnym jak i w mieszkaniach publicznych, pensjonariuszy, sublokatorów i osób mieszkaj cych w tzw. residential parks. Po wi cej informacji i porad nale y dzwoni pod 9251 6590. Biuro Uczciwego Handlu (Office of Fair Trading) Biuro to, b d ce cz ci Ministerstwa Handlu NSW (NSW Department of Commerce), udziela informacji biznesom i spo ecze stwu na temat ich praw i obowi zków podczas handlowania towarami i us ugami. Informacje, które mog szczególnie zainteresowa osoby starsze, dotycz osiedli emerytów (retirement villages), pojazdów samochodowych, ogólnych zagadnie dotycz cych konsumentów, budowy i remontów. Po broszury na temat praw konsumenta nale y skontaktowa si s Biurem Uczciwego Handlu pod 13 32 20 lub odwiedzi lokalny O rodek Uczciwego Handlu (Fair Trading Centre) jest ich ponad 25 w ca ym stanie NSW. Prosz odwiedzi witryn internetow Biura www.fairtrading.nsw.gov.au po wi cej informacji. Community Legal Centres Community Legal Centres (CLCs) s niezale nymi, nie dla zysku organizacjami dostarczaj cymi cz onkom spo ecze stwa bezp atnej porady prawnej, skierowa i informacji. Jest 37 CLCs w ca ym stanie NSW. Po dane kontaktowe najbli szego CLC, nale y skontaktowa si z Community Legal Centres State Office pod 9318 2355 lub zadzwoni do Serwisu Informacyjnego Seniorów pod 13 12 44. Dyskryminacja ze wzgl du na wiek Komisja Praw Cz owieka i Równouprawnienia Dyskryminacja ze wzgl du na wiek wyst puje wtedy, gdy osobie odmawia si szansy na co, wy cznie z powodu jej wieku, gdy wiek nie ma adnego wp ywu na mo liwo wykorzystania tej szansy. Przyk adem mo e by odmowa wynajmu zakwaterowania lub uzyskania cz onkostwa klubu sportowego ze wzgl du na wiek. Je li Pan/Pani uwa a, e dozna /a dyskryminacji ze wzgl du na swój wiek, mo na z o y skarg do Komisji Praw Cz owieka i Równouprawnienia. Cz onek

6 rodziny lub znajomy równie mo e skontaktowa si z Komisj w naszym imieniu. Dane kontaktowe (Biuro w NSW): Adres pocztowy GPO Box 5218, Sydney NSW 2001 Skargi - Linia Informacyjna 1300 656 419 (koszt lokalnej rozmowy) lub 1800 620 241 (numer bezp atny) Faks: (02) 9284 9611 Email: complaintsinfo@humanrights.gov.au Chamber Magistrates Chamber Magistrates udziela wielorakiej pomocy prawnej. Oferuj oni informacje na temat procesów prawnych i procedur s dowych, wyja niaj dost pne opcje pomocy prawnej i kieruj do odpowiedniego doradcy prawnego w celu mediacji. Pilne sprawy (takie jak staranie si o Apprehended Violence Order) mog zosta rozpatrzone w tym samym dniu, ale w innych sprawach trzeba czasami czeka do tygodnia na spotkanie. Nale y skontaktowa si z Chamber Magistrate telefonicznie lub odwiedzi najbli szy s d lokalny (Local Court). LawConsumers Association (NSW) LawConsumers sprzedaje po dost pnych cenach wiarygodne pakiety dotycz ce wielu zagadnie cznie z testamentami, kuratel, przenoszeniem tytu u w asno ci, dyrektyw na przysz o dot. opieki lekarskiej (advanced care directives) i potwierdzania autentyczno ci testamentów (probate). LawConsumers znajduje si w Sydney w o rodku Addison Road Community Centre, 142 Addison Road, Marrickville. Po wi cej informacji, nale y zadzwoni pod 9564 6933. Serwis dla Seniorów jest inicjatyw Rz du NSW. Przygotowuj c ten dokument do o ono wszelkich stara, aby informacje w nim zawarte by y prawid owe. Serwis Seniorów nie popiera, nie poleca ani nie daje gwarancji na us ugi wymienione w tym u m, w adnej innej publikacji, ani w jego witrynie. Przed ubieganiem si o porad lub us ug, nale y najpierw samemu sprawdzi dok adno i prawid owo podanych informacji aby zadecydowa, czy produkt lub us uga jest dobrej jako ci i

7 czy odpowiadaj naszym potrzebom. Wydzia ds. Starzenia si, Niepe nosprawno ci i Opieki Domowej (Department of Ageing, Disability & Home Care) radzi zasi gn profesjonalnej porady je eli jest to konieczne. Serwis Seniorów (Seniors Information Service) Grudzie 2006