Uchwała Nr XXV/205/09 Rady Gminy Bochnia z dnia 17 września 2009r. w sprawie: uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2009-2013. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1591) oraz art. 6 ust.2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. Nr 180 poz.1493 z póź. zm.) Rada Gminy Bochnia uchwala, co następuje: 1 Uchwala się Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2009-2013 w brzmieniu stanowiącym załącznik nr 1 do uchwały. 2 Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy. 3 Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Gminy Bochnia.
Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XXV/205/09 Rady Gminy w Bochni z dnia 17 września 2009r. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2009-2013
WSTĘP Rodzina jest podstawowym i naturalnym środowiskiem w Ŝyciu kaŝdej jednostki. Środowisko rodzinne jest głównym ośrodkiem rozwoju sfery emocjonalnej, osobowości oraz postaw moralnych dzieci. Jest takŝe grupą społeczną, w której kształtuje się umiejętności współŝycia zespołowego dziecka. Prawidłowa rodzina jest środowiskiem wychowawczym, które posiada elementarną wiedzę i umiejętności niezbędne w procesie opieki i wychowania dziecka. Powinna być wspólnotą emocjonalną, podporą i ostoją bezpieczeństwa, w chwilach trudnych, w sytuacjach Ŝyciowych wymagających podjęcia waŝnych decyzji. śycie rodzinne jest doskonałym źródłem informacji i doświadczeń. Dorosłe dzieci zakładając swoje rodziny bazują na uzyskanych wcześniej wzorcach pochodzących głównie z Ŝycia we własnym domu. Nieporadność Ŝyciowa, trudności w realizacji funkcji wychowawczych i ekspresyjno - emocjonalnych wobec dzieci, niejednokrotnie wynikają z nieprawidłowości Ŝyciowej rodziców. Przejawiają się w nadopiekuńczości wobec dzieci, ograniczaniu im swobody i rygoryzmie. Nieporadność wychowawcza rodziców wiąŝe się często z niemoŝnością sprostania kłopotom materialnym rodziny, z alkoholizmem współmałŝonka, niepełnosprawnością dziecka. NienaleŜyte wykonywanie obowiązków rodziców w stosunku do dzieci moŝe przybierać formę naduŝyć, zachowań patologicznych takich jak: maltretowanie dziecka, dawanie złego przykładu swoim postępowaniem i nałogami. Takie zachowanie rodziców jak: alkoholizm, rozwiązłość, kradzieŝe i rozboje, nakłanianie do przestępstwa prowadzą niejednokrotnie do sieroctwa społecznego. Do zjawisk, których skali nie moŝna precyzyjnie określić naleŝy psychiczne i fizyczne znęcanie się rodziców nad dziećmi, jednego małŝonka na drugim, a takŝe dorastających dzieci nad rodzicami. Dzieci wychowywane w środowisku pełnym przemocy odtwarzają te zachowania w swoim środowisku szkolnym lub dorosłym Ŝyciu, albo teŝ zamykają się w sobie i przyjmują rolę ofiar wypracowując strategie przetrwania. Najinteligentniejsze dzieci wybierają jakąś dziedzinę, w której osiągają mistrzostwo lub sukces. Inne starają się
Ŝyć niezauwaŝone w przedszkolu lub szkołach, nie nawiązując kontaktów z rówieśnikami przeŝywając swoje problemy w samotności. Często nauczycielom wydaje się, Ŝe są to najgrzeczniejsze dzieci, dobrze ułoŝone, nie sprawiające Ŝadnych problemów wychowawczych. Tymczasem ich bierność i potulność wynika tylko z panicznego strachu lub niechęci wobec dorosłych. Prasa, radio, telewizja coraz częściej podają róŝne opisy tragedii dzieci, upokarzanych, bitych, katowanych w domowym zaciszu. Wiele jest kobiet i dzieci, które nie są w stanie dopuścić do siebie myśli,ŝe ich partner jest alkoholikiem. Stwarzają mylne pozory dla sąsiadów i kolegów z pracy Ŝe są udaną rodziną a w domu tak naprawdę rozgrywa się dramat, którego świadkami są najczęściej dzieci. Dzieci maltretowane są częściej w tych rodzinach, w których następuje napięcie miedzy rodzicami, które mają stosunkowo niski poziom dochodu, oraz w których kary fizyczne są zasadniczym zjawiskiem słuŝącym do utrzymywania dyscypliny i sprawowania kontroli. Przemoc w rodzinie to zamierzone i wykorzystujące przewagę sił działanie przeciw członkowi rodziny, naruszające prawa i dobra osobiste, powodujące cierpienie i szkody. Rodzaje przemocy w rodzinie PRZEMOC FIZYCZNA bicie, popychanie, obezwładnianie, przytrzymywanie, policzkowanie, kopanie, duszenie, bicie otwartą ręką i pięściami, bicie przedmiotami, rzucanie przedmiotami, parzenie, polewanie substancjami Ŝrącymi, uŝycie broni, porzucanie w niebezpiecznej okolicy, nieudzielanie pomocy, itp. PRZEMOC PSYCHICZNA sprawowanie przez sprawcę przemocy psychicznej kontroli nad ofiarą np. straszenie zabójstwem, uŝyciem przemocy, zabraniem dzieci, niszczenie lub groŝenie zniszczeniem rzeczy, upokarzanie, uŝywanie wulgarnych słów, mówienie kobiecie, Ŝe jest do niczego, Ŝe jest brzydka, głupia, chora psychicznie, Ŝe nikt jej nie chce, Ŝe bez sprawcy sobie nie poradzi. PRZEMOC SEKSUALNA wymuszanie poŝycia seksualnego, wymuszanie nieakceptowanych pieszczot i praktyk seksualnych, wymuszanie seksu z osobami trzecimi, sadystyczne formy współŝycia seksualnego, demonstrowanie zazdrości, krytyka zachowań seksualnych kobiety, itp.
PRZEMOC EKONOMICZNA odbieranie zarobionych pieniędzy, uniemoŝliwianie podjęcia pracy zarobkowej, nie zaspakajanie podstawowych, materialnych potrzeb rodziny, itp. Jednym z podstawowych zadań Niebieskich Kart jest tworzenie warunków współpracy, oraz łączenie kompetencji róŝnych słuŝb np. policji, prokuratury, pomocy społecznej i gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Współpraca nie tylko podnosi skuteczność udzielanej pomocy ofiarom przemocy w rodzinie, ale takŝe daje moŝliwość szybkiego zareagowania i objęcia rodziny kompleksową pomocą i ochroną do czasu rozwiązania problemu. ZADANIA SŁUśB : Policja Do podstawowych zadań policji naleŝy min: Ochrona Ŝycia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra, Inicjowanie i organizowanie działań mających na celu zapobieganie popełniania przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami pozarządowymi. Wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców. Działania chroniące ofiary przemocy domowej podejmowane przez policję zgodnie z obowiązującym prawem: Interwencja, Sporządzanie dokładnego opisu zdarzenia (notatka urzędowa), Zatrzymywanie sprawców przemocy domowej stwarzających w sposób oczywisty zagroŝenie dla Ŝycia bądź zdrowia ofiar, a takŝe mienia, Wszczynanie postępowań przygotowawczych przeciwko sprawcy przemocy w przypadku zgłoszenia lub stwierdzenia popełnienia przestępstwa, Zabezpieczanie dowodów popełnienia przestępstwa, Podjęcie działań prewencyjnych wobec sprawcy przemocy,
Udzielanie informacji ofiarom o moŝliwości uzyskania pomocy. Osoby wzywające policję mają prawo do: a) Uzyskania od policjantów zapewnienia doraźnego bezpieczeństwa, b) Uzyskania informacji, kto przyjechał na wezwanie - numer identyfikacyjny policjantów, nazwa i siedziba jednostki, c) Wykorzystania dokumentacji z interwencji policyjnej jako dowodów w sprawie karnej przeciw sprawcy przemocy, d) Zgłoszenia interweniujących policjantów na świadków w sprawie sądowej. Prokuratura Osoby poszkodowane na skutek przemocy domowej, a takŝe świadkowie mogą złoŝyć w prokuraturze bądź na policji zawiadomienie o przestępstwie ściganym w trybie publiczno-skargowym lub wniosek o ściganie przestępstwa (dotyczy to przestępstw ściganych na wniosek osoby poszkodowanej). W przypadku uzasadnionego podejrzenia, Ŝe popełniono przestępstwo prokuratura wspólnie z policją ma obowiązek: a. Wszcząć postępowanie przygotowawcze mające na celu sprawdzenie czy faktycznie popełniono przestępstwo, b. Wyjaśnienia okoliczności czynu, c. Zebrania i zabezpieczenia dowodów, d. Ujęcia sprawcy, e. W uzasadnionym przypadku zastosować środek zapobiegawczy wobec sprawcy przemocy w postaci: -dozoru policyjnego, -tymczasowego aresztowania Działalność gmin Obowiązek przeciwdziałania przemocy w rodzinie, szczególnie w rodzinie z problemem alkoholowym, spoczywa takŝe na samorządach lokalnych. Zgodnie ze znowelizowaną Ustawą o Wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, do zadań własnych gminy naleŝy m.in. udzielanie rodzinom w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychologicznej i prawnej, a w szczególności ochrona przed przemocą w rodzinie.
W przypadku, gdy aktom przemocy towarzyszy picie alkoholu naleŝy powiadomić gminną komisję rozwiązywania problemów alkoholowych, która zgodnie z prawem powinna: Przeprowadzić dokładne rozeznanie sytuacji (wywiad środowiskowy), Wezwać osobę naduŝywającą alkoholu i stosującą przemoc na rozmowę ostrzegawczą, informującą o prawnych konsekwencjach stosowania przemocy wobec bliskich, Udzielić wsparcia socjalnego, psychologicznego, prawnego osobom poszkodowanym, Poinformować członków rodzin o moŝliwościach szukania pomocy w zakresie problemów alkoholowych i przemocy domowej, Prowadzić dokumentację przypadku, W przypadku stwierdzenia bądź podejrzenia popełnienia przestępstwa powiadomić organy ścigania, W razie konieczności powiadomić policję i wnioskować o objęcie rodziny działaniami zgodne z kompetencjami, np. wizyty dzielnicowego, W razie konieczności powiadomić ośrodek pomocy społecznej i wnioskować o objęcie rodziny działaniami zgodne z kompetencjami, Wnioskować do sądu rejonowego o zastosowanie, wobec osoby uzaleŝnionej od alkoholu, obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego, Współpracować z innymi instytucjami i organizacjami pomagającymi ofiarom przemocy domowej w środowisku lokalnym, Pomoc społeczna Celem działania pomocy społecznej (zgodnie z ustawą o pomocy społecznej) jest umoŝliwienie osobom i rodzinom przezwycięŝanie trudnych sytuacji Ŝyciowych, których same nie są w stanie pokonać, a takŝe zapobieganie powstawaniu tych sytuacji. Pomoc społeczna jest udzielana między innymi w przypadku przemocy w rodzinie. Przemoc domowa jest przyczyną dysfunkcji rodziny, a takŝe moŝe być konsekwencją dysfunkcji o innym podłoŝu. Pomocy społecznej udziela się takŝe w przypadku: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, alkoholizmu, narkomanii,
bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych. Wszystkie te sytuacje mogą sprzyjać występowaniu przemocy wobec bliskich bądź z niej wynikać. W strukturze działa Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Bezpośrednią pomocą rodzinom i osobom potrzebującym zajmują się pracownicy socjalni działający zgodnie z ustaloną rejonizacją. W ramach swoich kompetencji pomoc społeczna realizuje m.in. następujące zadania : Przeprowadza wywiad środowiskowy umoŝliwiający diagnozę sytuacji rodziny lub osoby. (Niebieska karta - załącznik do wywiadu), Przygotowuje wszechstronny plan pomocy, Monitoruje efekty podjętych działań, Pomaga w załatwianiu spraw urzędowych i innych waŝnych spraw bytowych, Udziela szeroko rozumianego poradnictwa, np. prawnego, psychologicznego lub wskazuje miejsca gdzie moŝna uzyskać taką pomoc, Udziela informacji o przysługujących świadczeniach i formach pomocy, W uzasadnionych przypadkach: Udziela pomocy finansowej w formie zasiłków stałych, okresowych, celowych, Udziela pomocy rzeczowej np. odzieŝy, Ŝywności, Informuje o moŝliwościach uzyskania pomocy w środowisku lokalnym, Wskazuje miejsca zajmujące się pomaganiem ofiarom przemocy domowej, w tym o moŝliwościach otrzymania schronienia np. w schroniskach, hostelach, ośrodkach, W razie potrzeby bądź na Ŝyczenie zainteresowanych zwraca się do policji o podjęcie działań prewencyjnych wobec sprawcy, zgodnie z kompetencjami policji, W przypadku stwierdzenia bądź podejrzenia popełnienia przestępstwa powiadamia organy ścigania, MoŜe organizować i prowadzić np. punkty informacyjne, ośrodki pomocy, grupy wsparcia dla ofiar przemocy domowej, świetlice dla dzieci, Współpracuje z innymi instytucjami i organizacjami
SłuŜba zdrowia Głównym zadaniem słuŝby zdrowia jest ochrona zdrowia pacjenta. Zjawisko przemocy domowej kwalifikuje się do zakresu sytuacji objętych świadczeniami zdrowotnymi, poniewaŝ: a) bardzo często towarzyszą mu wyraźne uszkodzenia zdrowia somatycznego, b) zawsze występują powaŝne uszkodzenia zdrowia psychicznego. W dziedzinie pomocy ofiarom przemocy domowej, oprócz zadań podstawowych, takich jak np. udzielenie pomocy medycznej, istotne jest: o Rozpoznawanie sygnałów świadczących o występowaniu przemocy, szczególnie gdy ofiary bądź świadkowie próbują to ukryć, o Umiejętność przeprowadzenia rozmowy umoŝliwiającej rozpoznanie form przemocy i częstotliwości jej występowania, o Informowanie ofiar o moŝliwościach szukania pomocy, o Wystawianie na prośbę poszkodowanych zaświadczenia lekarskiego o stwierdzonych obraŝeniach. o Informowanie ofiar o miejscach i warunkach wystawienia obdukcji, o W przypadku stwierdzenia takiej konieczności lub na prośbę poszkodowanych powiadamianie innych słuŝb np. pomocy społecznej, policji, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o W przypadku stwierdzenia podczas badania lub podejrzenia popełnienia przestępstwa, np. ślady cięŝkiego uszkodzenia ciała, ślady podejrzanych oparzeń, wykorzystania seksualnego, powiadamianie organów ścigania, Organizacji pozarządowe Informacja o działalności lokalnych organizacji pozarządowych powinna być dostępna w kaŝdej gminie, w przychodni, poradni, szkole, komisariacie, itp. Organizacje pozarządowe to są głównie stowarzyszenia, fundacje, kluby.
Pomoc ofiarom przemocy domowej organizują: Telefony zaufania, punkty informacyjno - konsultacyjne, ośrodki pomocy, schroniska, hostele, świetlice dla dzieci W ramach swojej działalności oferują, m.in.: Pomoc psychologiczną, w grupie i kontakcie indywidualnym, Pomoc prawną, w tym pisanie pozwów, wniosków Pomoc socjalną Grupy wsparcia, Grupy samopomocowe, Pomoc socjoterapeutyczną dla dzieci, Udział w prowadzeniu wywiadów środowiskowych, Udział w pracach zespołów pomagających ofiarom przemocy np. przy gminnej komisji czy ośrodku pomocy społecznej, Udział w interwencjach, Pilotowanie przypadków, Pomoc w załatwianiu spraw urzędowych i innych METODY PRACY NAD PROGRAMEM 1. Powołanie zespołu do opracowania Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie Zespół opracował diagnozy problemu przemocy w Gminie Bochnia. 2. Współpraca z instytucjami Ofiary przemocy domowej potrzebują zwykle pomocy psychologicznej, prawnej, materialnej, socjalnej, medycznej, a takŝe wsparcia. Niezmiernie istotna jest współpraca i przepływ informacji pomiędzy róŝnymi instytucjami i organizacjami zajmującymi się pomaganiem ofiarom przemocy domowej, a co za tym idzie tworzenie koalicji lokalnych. Przy opracowaniu diagnozy dotyczącej problemu przemocy pozyskano niezbędne dane liczbowe do opracowania programu profilaktycznego z: Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bochni; Świetlicy Opiekuńczo- Wychowawczej Wsparcia Dziennego w Bochni;
Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w Bochni; Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Bochni; Sądu Rejonowego w Bochni- Zespół Kuratorski; Komendy Powiatowej Policji w Bochni; Zespołu Szkół Gminnych w miejscowościach: Nieszkowice Wielkie, Stanisławice, Baczków, Siedlec, Bogucice, Damienice, Gawłów, Nieszkowice Małe, Pogwizdów, Brzeźnica, Łapczyca, Proszówki, Dąbrowica. I. ADRESACI PROGRAMU Program przeznaczony jest dla mieszkańców gminy Bochnia. II. DIAGNOZA ŚRODOWISKA LOKALNEGO: Gmina Bochnia połoŝona jest na granicy dwóch krain geograficznych Pogórza Wielickiego i Kotliny Sandomierskiej. W skład gminy wchodzi 31 miejscowości, które zajmują obszar 131 km 2. Mieszka w nich 18661 osób z których 11737 osób jest w wieku aktywności zawodowej., w tym 351 osoby bezrobotne (w tym długotrwale bezrobotnych 57 (16,2%). Struktura bezrobocia według wykształcenia kształtuje się następująco: osoby z wyŝszym wykształceniem 33( 9,4%), policealnym i średnim zawodowym 136 (38,7%), średnim ogólnokształcącym 39 (11,1%), zasadniczym zawodowym 89 (25,4 %), gimnazjalnym i niŝszym 54 (15,4%). W roku 2008 roku - 1461 osoby z 375 rodzin zostały objęte pomocą Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bochni co stanowi 7,8% mieszkańców Gminy. (Źródło: sprawozdanie MPIPS 2008). Głównymi powodami udzielania pomocy były: ubóstwo (306 rodzin), długotrwała lub cięŝka choroba (276 rodzin),
niepełnosprawność (116 rodzin), bezrobocie (81 rodzin). Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Bochni realizując zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w róŝnych jej formach współpracuje z : Policją, Sądem, Dyrektorami szkół Pedagogami szkolnymi Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczna Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej Świetlica Opiekuńczo Wychowawcza Wsparcia Dziennego Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie Z informacji uzyskanych z Komendy Powiatowej Policji w 2008 roku wynika, Ŝe na terenie gminy Bochnia wprowadzono w 46 rodzinach procedurę,,niebieskiej Karty. W rodzinach tych odnotowano 229 interwencji domowych, podczas których kaŝdorazowo sporządzono druk,,niebieska Karta w 45 przypadkach sprawcą przemocy był męŝczyzna natomiast w jednym kobieta. Na 34 przeprowadzone postępowania 24 zakończono aktem oskarŝenia, 9 umorzono ze względu na brak znamion przestępstwa, 1 umorzono ze względu na brak poczytalności sprawcy. W 2008 roku Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Bochni objął pomocą 1 osobę oraz 3 rodziny dotknięte przemocą z terenu gminy Bochnia. W Ŝadnym przypadku nie było konieczne udzielenie schronienia ofiarom przemocy. Osoby i rodziny dotknięte przemocą mogą korzystać z następujących form pomocy świadczonej przez OIK: - porad - konsultacji - interwencji ( m.in. małŝeńskiej, rodzinnej, prawnej, socjalnej itp)
Opieką Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Bochni w 2008r. z terenu gminy Bochnia było objętych pomocą 148 dzieci. Głównymi problemami dzieci i ich rodzin jest trudna sytuacja materialna, eurosieroctwo i przemoc w rodzinie /problem zgłaszany był u ok. 20 %./ W 2008 roku do Gminnej Komisji Przeciwdziałania i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zostało skierowanych 56 osób w tym 20 przez Komendę Powiatową Policji, 15 osób przez Prokuraturę Rejonową, 7 osób przez pracowników socjalnych (GOPS), 2 osoby przez Zespół Kuratorskiej SłuŜby Sądowej oraz 12 osób zostało skierowanych z wniosku rodziny. W około 30 % rodzin osób zgłoszonych do GKPiRPA dochodziło do przemocy. Na terenie Gminy Bochnia działa Świetlica Opiekuńczo-Wychowawcza Wsparcia Dziennego, do której na zajęcia uczęszcza 105 dzieci. Dzieci te kierowane są przez pedagoga szkolnego ze względu na problemy wychowawcze, jakie sprawiają w szkole bądź ze względu na swoją cięŝką sytuację rodzinną. Zdaniem wychowawców najczęstszymi problemami występującymi wśród dzieci jest agresja, nadpobudliwość, skłonność do spędzania czasu wolnego przed komputerem i telewizorem. Częstym zjawiskiem jest uŝywanie przez dzieci wulgaryzmów i przekleństw. Wśród dzieci uczęszczających na Świetlicę nie występuje problem naduŝywania alkoholu lub innych uŝywek. ZauwaŜalne są zaniedbania ze strony rodziców w zakresie higieny, wyŝywienia dzieci oraz organizację czasu wolnego. Główne problemy z jakimi stykają się kuratorzy Sądu Rejonowego w Bochni to uzaleŝnienie alkoholowe i wynikająca z niego bieda, brak stałej pracy zarobkowej,niezaradność Ŝyciowa, przemoc, problemy natury psychicznej, niski stopień rozwoju, nieprzystosowanie społeczne dzieci i młodzieŝy oraz popełniane przez niektórych nieletnich czyny karalne. Pod koniec 2008 roku 60 rodzin w tym 148 osób z terenu Gminy Bochnia pozostawało pod nadzorem kuratora zastosowanych nad wykonywaniem władzy rodzicielskiej. W większości rodzin objętych nadzorem istnieje zjawisko przemocy domowej.
Z informacji uzyskanych ze Szkół działających na terenie Gminy Bochnia wynika Ŝe zauwaŝalny jest problem agresji wśród uczniów jest to: agresja werbalna i niewerbalna ( przedrzeźnianie, gestykulacja i mimika) agresja naśladowcza ( uczniowie naśladują osoby dla nich znaczące) agresja patologiczna (związana z procesami chorobowymi) agresja instrumentalna (stosowanie emocjonalnego szantaŝu w celu uzyskania korzyści) Ponadto wśród uczniów występują inne problemy wychowawcze tj: brak motywacji i niechęć do nauki brak kontroli rodziców nad uczniami nadopiekuńczość ze strony rodziców lub bagatelizowanie problemów uczniów wysoka absencja szkolna usprawiedliwiana przez rodziców Szkoły nie sygnalizują problemu uŝywania alkoholu, papierosów i innych uŝywek. Ponadto nadmieniają Ŝe rodzice współpracują ze szkołą: chętnie uczestniczą w imprezach i uroczystościach szkolnych włączając się w ich przygotowanie, współpracują z wychowawcami klas oraz z pedagogiem szkolnym III. PODSTAWA PRAWNA PROGRAMU Zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, zasady postępowania wobec osób dotkniętych przemocą w rodzinie, oraz zasady postępowania wobec osób stosujących przemoc w rodzinie określa : ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493 z póz. zm.); Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie; Ustawa z dnia 25 luty 1964r Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy; (Dz. U. Nr 9, poz. 59, z późn. zm); Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych; Ustawa z dnia 12 marca 2004r o pomocy społecznej, (Dz. U. Nr 64, poz. 593, z późn. zm); Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych,
Ustawa z dnia 26 października 19982r o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi (Dz. U. z 2002r. Nr 147, poz. 1231, z późn. zm); Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii; Kodeks karny (Dz. U. z 1997r. Nr 88, poz. 553; Nr 128, poz. 840, z późn. zm); IV. OGÓLNE ZAŁOZENIA PROGRAMU Cel główny: Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie oraz zwiększenie dostępności i skuteczności pomocy dla rodzin, w których stosowana jest przemoc. Cele szczegółowe: 1. Zmiana postaw mieszkańców wobec przemocy w rodzinie, 2. Wzrost liczby przeszkolonych osób przygotowanych do pomagania rodzinie z problemem przemocy, 3. Zwiększenie dostępności pomocy oraz zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych, 4. Podejmowanie działań profilaktycznych w zakresie przeciwdziałania przemocy, 5. Podnoszenie świadomości społecznej w zakresie zjawiska przemocy i sposobów radzenia sobie z tym problemem, 6. Wspieranie ofiar przemocy w sytuacjach kryzysowych, 7. Ograniczenie występowania zachowań agresywnych wśród uczniów (ze szczególnym uwzględnieniem agresji słownej), 8. Współpraca z placówkami opiekuńczo wychowawczymi. Strategie i metody osiągania celów: 1. Ochrona ofiar przemocy poprzez wsparcie prawne i psychologiczne, 2. Budowanie skutecznych form pomocy dla ofiar przemocy w rodzinie, 3. Zamieszczanie na tablicach ogłoszeń na terenie gminy, stronie internetowej informacji o moŝliwościach i miejscach uzyskania pomocy, 4. Systematyczne podnoszenie wiedzy i kwalifikacji przedstawicieli róŝnych grup zawodowych stykających się z problematyką przemocy w rodzinie, 5. Systematyczna edukacja środowiska lokalnego na temat przemocy w rodzinie.
PODSTAWOWE ZADANIA GMINY DO REALIZACJI W LATACH 2009-2013. I. Utworzenie gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 1. Systematyczna edukacja środowiska lokalnego na temat przemocy w rodzinie (ulotki, plakaty, broszury, artykuły do prasy, udział w audycjach radiowych, organizowanie konferencji, seminariów na terenie gminy). 2. Systematyczne podnoszenie kwalifikacji i wiedzy przedstawicieli róŝnych grup zawodowych stykających się z problematyką przemocy w rodzinie. 3. Wymiana doświadczeń pomiędzy środowiskami lokalnymi i placówkami, uczestniczenie w konferencjach, naradach, seminariach, orientacja w działaniach ogólnopolskich. 4. Monitorowanie prowadzonych działań, które pozwalają na systematyczną ocenę efektów. II. Opracowanie i realizacja programów ochrony ofiar przemocy w rodzinie. 1. Budowanie skutecznych form pomocy dla ofiar przemocy w rodzinie. 2. Zwiększenie skuteczności i dostępności terapii dla osób doznających przemocy w rodzinie poprzez grupę terapeutyczną i grupę wsparcia. 3. Nawiązywanie współpracy z przedstawicielami poszczególnych słuŝb i instytucji 4. Monitorowanie prowadzonych programów, które pozwala na systematyczną ocenę efektów programów a takŝe umoŝliwia ich korektę.
III. Zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie: Lp. ZADANIA DZIAŁANIE REALIZATOR 1. Udzielanie pomocy oraz wsparcia dzieciom i rodzinom dotkniętym przemocą. 2. Ochrona przed dalszą przemocą. 3. Działania realizowane w ramach Gminnego Programu Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. - Interwencja kryzysowa. - Praca socjalna. - Poradnictwo medyczne. pedagogiczna, prawne, socjalne. - Telefon zaufania. - Procedura Niebieskiej Karty. - Odseparowanie sprawcy przemocy od ofiar. - Zakaz kontaktowania się z osobami krzywdzonymi. - Udzielanie schronienia osobom dotkniętym przemocą które są zmuszone do opuszczenia miejsca zamieszkania. - Realizacja zadań związanych z przeciwdziałaniem przemocy u osób uzaleŝnionych lub współuzaleŝnionych. - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Bochni - Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Bochni - Policja - Sąd - Prokuratura - Organizacje pozarządowe - Gminne Zespoły Szkół - Świetlica Opiekuńczo Wychowawcza Wsparcia Dziennego - Policja - Sąd - Prokuratura - Organizacje pozarządowe - Placówki działające na rzecz ofiar przemocy w rodzinie - Świetlica Opiekuńczo Wychowawcza Wsparcia Dziennego - Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych - Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych - GOPS - Kościół - Stowarzyszenie ARKA - Klub Abstynenta - Świetlica Opiekuńczo Wychowawcza Wsparcia Dziennego
4. Zapobieganie stosowaniu przemocy w rodzinie 5. Zwiększenie skuteczności działań osób zobowiązanych i uprawnionych do przeciwdziałania przemocy 6. Włączenie lokalnej społeczności w monitorowanie zjawisk związanych z występowaniem przemocy (uwraŝliwienie społeczeństwa na skalę zjawiska i negatywne jego skutki) -Poradnictwo pedagogiczne, psychologiczne, prawne, rodzinne, socjalne. -Terapia - Szkolenia z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie - Poradnictwo - Wywiady środowiskowe w środowiskach szczególnie zagroŝonych - DyŜury interwencyjne - GOPS - Organizacje pozarządowe - Kościół - Policja - Sąd - Prokuratura - PCPR - Ośrodek Interwencji Kryzysowej - Placówki oświatowe - Świetlica Opiekuńczo Wychowawcza Wsparcia Dziennego - Wszyscy realizatorzy programu - GOPS - Wszyscy realizatorzy programu - GOPS - Policja - Placówki oświatowe - Organizacje pozarządowe - Lokalna społeczność
IV. Przewidywane efekty realizacji programu 1. Zmiana postaw społecznych wobec zjawiska przemocy w rodzinie. 2. Udzielanie pomocy ofiarom przemocy w rodzinie. 3. Usprawnienie systemu pomocy rodzinom dotkniętym przemocą. 4. Zwiększenie zaangaŝowania społeczności w sprawy przeciwdziałania przemocy. 5. Zbudowanie systemu działań w zakresie pomocy rodzinom i osobom dotkniętym przemocą. 6. Niwelowanie skutków zjawiska przemocy. 7. Zmniejszenie skali występujących w rodzinach dysfunkcji wynikających z przemocy. V. Realizatorzy 1. Wójt Gminy Bochnia, 2. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 3. Poradnia Leczenia UzaleŜnień, 4. Ośrodek Interwencji Kryzysowej, 4. Komenda Powiatowa Policji, 5. Sąd Rejonowy w Bochni, 6. Prokuratura Rejonowa w Bochni, 7. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, 8. Zespoły Szkół Gminnych, 9. Świetlica Wsparcia Dziennego. VI. Finansowanie Źródłem finansowania zadań Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie będą środki finansowe budŝetu gminy.
VII. Monitoring Wójt Gminy Bochnia sprawuje na bieŝąco nadzór nad realizacją programu i podejmuje niezbędne działania zmierzające do osiągnięcia celów wyznaczonych w programie.
Załącznik nr 1 Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2009-2013 Wykaz placówek działających na rzecz ofiar przemocy w rodzinie 1. Ośrodek Interwencji Kryzysowej ul. Karolina 14 d, 32-700 Bochnia tel. 014 611 28 92, 014 611 28 93 E-mail: oik.bochnia@op.pl 2. Sąd Rejonowy w Bochni Zespół Kuratorskiej SłuŜby Sądowej Bochnia, ul. Kościuszki 4 tel. (014) 615-21-15 615-21-31 3.Komenda Powiatowa Policji Bochnia, ul. Krakowska 39 tel.(014) 615-22-22 4. Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Bochnia, ul. Dąbrowskiego1 tel. (014) 612-36-91 612-29-17 5. Gminny Zespół Obsługi Szkół i Przedszkoli w Bochni z siedzibą w Łapczycy 32-744 Łapczyca 334 gzosip@onet.pl tel. (014) 61-00-240 - automat. sekretarka (014) 61-00-241 - dyrektor
6. BOCHEŃSKI KLUB ABSTYNENTÓW ul. Rynek 1, 32-700 Bochnia" tel. 604 997 498 7. ARKA - PORADNIA SPECJALISTYCZNA I TELEFON ZAUFANIA W TARNOWIE ODDZIAŁ TERENOWY W BOCHNI ul. Bernardyńska 14 Wikarówka, 32-700 Bochnia tel. (014) 611-95-95 8. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Bochnia ul. Windakiewicza 9/5 tel.(014) 611-97-40 9. Prokuratura Rejonowa Bochnia ul. Windakiewicza 9/2 tel.(014) 612-36-97 10. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Poradnia Zdrowia Psychicznego i Neurologiczna "SANUS" ul. Proszowska 1 32-700 Bochnia (woj. małopolskie) tel. 014-6123655