RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 211326 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 386300 (22) Data zgłoszenia: 17.10.2008 (51) Int.Cl. B23B 31/00 (2006.01) B23B 31/30 (2006.01) F15B 15/08 (2006.01) (54) Zespół blokady (43) Zgłoszenie ogłoszono: 26.04.2010 BUP 09/10 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.05.2012 WUP 05/12 (73) Uprawniony z patentu: ZAKŁADY MECHANICZNE PAMET SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Imielin, PL (72) Twórca(y) wynalazku: MAREK STOLORZ, Imielin, PL MICHAŁ STOLORZ, Imielin, PL (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Ireneusz Marzec PL 211326 B1
2 PL 211 326 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest zespół blokady ruchu posuwisto-zwrotnego, zwłaszcza do blokady uchwytu wiertła w wiertarkach obrotowo-udarowych. Znane są z obrotu rynkowego różnego rodzaju zespoły powodujące blokadę ruchu posuwisto- -zwrotnego elementów ruchomych. Znany jest z polskiego opisu wzoru użytkowego nr PL-61 702 siłownik hydrauliczny jednostronnego działania z blokadą niezamierzonego ruchu jego tłoczyska. Wzór użytkowy rozwiązuje zagadnienie blokady niezamierzonego ruchu tłoczyska siłownika hydraulicznego jednostronnego działania wywołanego zewnętrzną siłą rozciągającą lub spychającą. Siłownik hydrauliczny ma cylinder roboczy z wysuwanym na zewnątrz przez jego górny króciec tłoczyskiem, połączony trwale u swej nasady z obudową pompy ręcznej. Górny króciec jest nad cylindrem roboczym połączony trwale z cylindrem pośrednim przyłączonym nakrętką spinającą do cylindra zewnętrznego złączonego trwale z cylindrem zasobnika. Wewnątrz cylindra pośredniego oraz cylindra zewnętrznego jest prowadzony przesuwnie na zewnętrznej ścianie cylindra roboczego dwustopniowy tłok pośredni o stopniowanych średnicach zewnętrznych, którego stosunek powierzchni nadtłokowej do powierzchni podtłokowej jest równy stosunkowi powierzchni nadtłokowej do powierzchni podtłokowej tłoka tłoczyska. Dwustopniowy tłok pośredni oddziela szczelnie wraz z tłokiem tłoczyska zasobnik nadtłokowy medium hydraulicznego od zasobnika podtłokowego medium hydraulicznego połączonego poprzez zawór ssący i zawór tłoczny z pompą ręczną, której tłok ma wyprofilowane gniazdo czołowe do przepływu medium hydraulicznego. Znana jest z polskiego opisu wzoru użytkowego nr PL-62 275 blokada tłoczyska. Przedmiotem wzoru użytkowego jest blokada tłoczyska nakładana bezpośrednio na tłoczysko w celu zablokowania możliwości jego przesuwu, zwłaszcza w mechanizmach kierowniczych ciągników rolniczych i innych maszyn roboczych. Blokada posiada obejmę w kształcie odwróconej litery i oddzielną belkę zamykającą. Do jednego ramienia obejmy wprowadzona jest i trwale z nią połączona tuleja zamkowa, z którą współpracuje element blokujący w postaci trzpienia. Element blokujący zawiera zamek z wyprowadzonym na zewnątrz zaczepem, zakończony z jednej strony połączoną z nim współosiowo zasuwą w postaci sworznia, a drugiej strony tulejką osłonową zamka. Tuleja zamkowa posiada na swej wewnętrznej powierzchni rowek obwodowy, z którym współpracuje zaczep. W tulei zamkowej, na styku ze ścianą obejmy, umieszczona jest sprężyna powrotna. Na drugim ramieniu obejmy współosiowo z tuleją zamkową znajduje się tulejka podporowa z nieprzelotowym otworem roboczym na zasuwę. Belka zamykająca ma w przekroju poprzecznym kształt zbliżony do dwuteownika z zagłębioną do wewnątrz górną półką, a w ścianie pionowej posiada przelotowy otwór belki. Znana jest z polskiego opisu zgłoszenia patentowego nr P-341 591 tuleja pośrednia z blokadą obrotu w uchwycie noża górniczego. Wynalazek charakteryzuje się tym, że tuleja pośrednia ma na swym obwodzie wykonany rowek, w którym umieszczony jest element elastyczny, korzystnie pierścień elastyczny typu O, przylegający do wewnętrznej powierzchni pierścienia ciernego. Wynalazek znajduje zastosowanie głównie do tulei pośrednich w uchwytach nożowych kombajnów górniczych. Znany jest z polskiego opisu zgłoszenia wynalazku nr P-378 794 siłownik pneumatyczno- -hydrauliczny z blokadą jego tłoczyska. Siłownik pneumatyczno-hydrauliczny z blokadą jego tłoka, posiadający cylinder z dwiema końcowymi pokrywami, umieszczone w nim tłoczysko zaopatrzone w tłok, przemieszczające się pomiędzy tymi pokrywami oraz w śrubę oczkową, przy czym obie te pokrywy połączone są ze sobą poprzez łączniki kątowe łącznikiem rurkowym, charakteryzuje się tym, że na jednym końcu wewnątrz tulei cylindrycznej osadzona jest szczelnie pokrywa przednia z zespołem blokującym, a na drugim końcu w tej tulei osadzona jest szczelnie pokrywa tylna z zespołem blokującym. Zarówno pokrywa przednia, jak i pokrywa tylna wyposażone są w zespoły blokujące o podobnej konstrukcji, przy czym zespół blokujący pokrywy przedniej stanowi tłoczek, osadzony szczelnie na tłoczysku i w gnieździe korpusu tulejowego, pomiędzy którymi umieszczone są kulki stalowe, przylegające również do powierzchni tłoczyska, który dociskany jest od góry sprężynami śrubowymi, osadzonymi w deklu, przysłaniającym górny koniec korpusu tulejowego oraz osadzony obrotowo na jego zewnętrznej powierzchni pierścień odblokowujący, który za pomocą elementów sprężystych, ograniczających jego kąt obrotu, połączony jest z tym korpusem. Istota rozwiązania zespołu blokady według wynalazku polega na tym, że zespół blokady składa się z korpusu, wewnątrz którego osadzony jest sworzeń blokady, sprężyna blokady, kulka łożyskowa, pierścień uszczelniający oraz z pierścienia oporowego, przy czym sworzeń blokady ma w części czo-
PL 211 326 B1 3 łowej gniazdo klucza, a na powierzchni cylindrycznej ma wydrążoną bieżnię kulki łożyskowej, z tym, że korzystnie jest, gdy wydrążona bieżnia kulki łożyskowej ma kształt litery L. Przedmiot wynalazku jest bliżej objaśniony na przykładzie wykonania uwidocznionym na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia zespół blokady w zabudowie w widoku czołowym, fig. 2 przedstawia zespół blokady w zabudowie w przekroju A-A, fig. 3 przedstawia zespół blokady w zabudowie w przekroju B-B, fig. 4 przedstawia sworzeń blokady w widoku. Jak przedstawiono na rysunku fig. 1, fig. 2, fig. 3 i fig. 4, zespół blokady składa się z korpusu (16), wewnątrz którego osadzony jest sworzeń blokady (17), sprężyna blokady (19), kulka łożyskowa (57), pierścień uszczelniający (72) oraz pierścień oporowy (18). Sworzeń blokady (17) ma w części czołowej gniazdo klucza (80), a na powierzchni cylindrycznej ma wydrążoną bieżnię (77) kulki łożyskowej (57), przy czym wydrążona bieżnia (77) kulki łożyskowej (57) ma kształt litery L. Posługiwanie się zespołem blokady, zabudowanej przykładowo w wiertarce hydraulicznej udarowej, polega na tym, że po ujęciu w dłonie wiertaki, wkładamy do gniazda klucza (80) klucz i wciskamy sworzeń blokady (17) w kierunku pierścienia oporowego (18), a następnie przekręcamy w prawo sworzeń blokady (17) i zwalniamy na niego nacisk. W czasie przekręcania w prawo sworznia blokady (17) kulka łożyskowa (57) przemieszcza się z dłuższego ramienia wydrążonej bieżni (77) do ramienia krótszego i tym samym powoduje zatrzymanie sworznia blokady (17) w położeniu wciśniętym, które powoduje zablokowanie ruchu wstecznego uchwytu wiertła (10). Odblokowanie ruchu wstecznego uchwytu wiertła (10) polega na włożeniu klucza do gniazda klucza (80), wciśnięcia sworznia blokady (17) i przekręceniu w lewo sworznia blokady (17), co powoduje powrót kulki łożyskowej (57) do dłuższego ramienia wydrążonej bieżni (77), a tym samym następuje odblokowanie ruchu wstecznego uchwytu wiertła (10). Przedstawiony przykład nie wyczerpuje możliwości zastosowania zespołu blokady. Zastrzeżenia patentowe 1. Zespół blokady, znamienny tym, że składa się z korpusu (16) wewnątrz którego osadzony jest sworzeń blokady (17), sprężyna blokady (19), kulka łożyskowa (57), pierścień uszczelniający (72) oraz pierścień oporowy (18). 2. Zespół blokady według zastrz. 1, znamienny tym, że sworzeń blokady (17) ma w części czołowej gniazdo klucza (80). 3. Zespół blokady według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że sworzeń blokady (17) na powierzchni cylindrycznej ma wydrążoną bieżnię (77) kulki łożyskowej (57). 4. Zespół blokady według zastrz. 3, znamienny tym, że wydrążona bieżnia kulki łożyskowej (57) ma kształt litery L.
4 PL 211 326 B1 Rysunki
PL 211 326 B1 5
6 PL 211 326 B1
PL 211 326 B1 7
8 PL 211 326 B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,46 zł (w tym 23% VAT)