Dostępność komunikacyjna i mobilność przestrzenna a funkcjonowanie pomorskiego rynku pracy Robert Guzik Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński
Prezentowane badanie jest efektem zleconego przez Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego projektu badawczego: Projekt realizowany w ramach PO KL Priorytet VIII. Regionalne kadry gospodarki Działanie 8.1. Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie Poddziałanie 8.1.4. Przewidywanie zmiany gospodarczej Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Plan prezentacji Wprowadzenie, koncepcja badania i źródła danych Dostępność przestrzenna w systemie transportu publicznego Dojazdy do pracy w województwie pomorskim Podsumowanie: dostępność komunikacyjna, mobilność a rynek pracy
Wprowadzenie Dostępność przestrzenna dostępność przestrzenna łatwość osiągnięcia miejsca lub funkcji z innego miejsca/miejsc wyrażona dystansem do pokonania, kosztem transportu bądź czasem podróży odległość czas koszt dostępność fizyczna dostępność czasowa dostępność ekonomiczna dostępność osobista dostępność jako cecha osoby dostępność jako cecha miejsca zależy od rozmieszczenia dobra/usługi i sposobu organizacji przestrzeni
Wprowadzenie DOSTEPNOŚĆ PRZESTRZENNA Jakość życia Inkluzja społeczna Paradygmat mobilności (Urry 2004) Szanse życiowe (sprawiedliwość społeczna) Rozwój gospodarczy Paradygmat zrównoważonego rozwoju +zrównoważony transport Dostępność do: Edukacja Służba zdrowia Zakupy Praca Miasta usługowe
Wprowadzenie DOSTĘPNOŚĆ MOBILNOŚĆ Motoryzacja indywidualna Transport publiczny Młodzież szkolna Osoby starsze Niepełnosprawni Ubodzy Dojazdy do nisko płatnych miejsc pracy Turyści [ ]
Wprowadzenie DOSTĘPNOŚĆ MOBILNOŚĆ Paradygmat zrównoważonego rozwoju +zrównoważony transport Motoryzacja indywidualna Transport publiczny wymiar środowiskowy wymiar społeczny Zrównoważony rozwój
Wprowadzenie Planowanie mobilności Zmiana paradygmatu Planowanie dostępności renesans transportu publicznego minimalny poziom obsługi koncepcja regionów miejskich koncepcja spójności terytorialnej Rozwój zorientowany sektorowo Zmiana paradygmatu Rozwój zorientowany terytorialnie
Wprowadzenie Transport publiczny Dostępność przestrzenna Funkcjonowanie rynku pracy SPATIAL MISMATCH HYPOTHESIS TEORIA SIECI SPOŁECZNYCH przestrzenne niedopasowanie popytu i podaży pracy znaczenie kapitału społecznego wykształcenie kontakty wiedza zwyczaje mobilnościowe koszt dojazdów
Wprowadzenie Koszt dojazdu do pracy na odległość 30 km (miesięcznie) samochód osobowy ZTM Gdańsk PKS Bytów PA Gryf (Kartuzy) PR PKP 600-700 zł 94 zł zł 319 zł 156 zł 189 zł 60 km: samochód 1200 zł PKP 289 zł TARYFY ZINTEGROWANE
Wprowadzenie Źródła danych dojazdy do pracy Dane GUS Bank Danych Lokalnych badanie GUS z 2006 roku pt.: Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w 2006 r. dane systemu Poltax powiększone koszty uzyskania przychodu wynikające z różnicy między miejscem zamieszkania a miejscem zatrudnienia bez samozatrudnionych w części obejmuje nie tylko dojazdy, ale także migracje uwzględnia tylko dojazdy przekraczające granice gmin
Wprowadzenie Źródła danych dostępność komunikacyjna Rozkłady jazdy transportu publicznego (PKP, PKS, MPK-MZK, inni przewoźnicy) Liczba połączeń (bezpośrednich) i czas przejazdu z każdej miejscowości do: a. najbliższego miasta b. do miasta powiatowego c. do Gdańska d. wszystkich miast w obrębie powiatu e. innych miast poza powiatem (spełniających kryteria ograniczające) odrębnie dla a. połączeń kolejowych b. połączeń autobusowych c. komunikacji miejskiej (kursy wychodzące poza miasta) według przedziałów 1753 miejscowości woj. pomorskiego + 65 miejscowości gminnych w powiatach wokół woj. pomorskiego obejmuje ponad 200 000 połączeń 4:00-6:00 6:00-8:00 8:00-10:00 cała doba niedziela
Wprowadzenie stopa bezrobocia w województwie pomorskim - funkcja dostępności przestrzennej do Trójmiasta!!!
Dostępność komunikacyjna 429 miejscowości (24%) brak transportu publicznego; średnio 2 km do przystanku TP Czy wszędzie dociera komunikacja publiczna?
Dostępność komunikacyjna 437 miejscowości (24%) posiada bezpośrednie połączenia z Gdańskiem; (67% mieszkających poza Gdańskiem) Dostępność do stolicy regionu
Dostępność komunikacyjna Dostępność do stolicy regionu
Dostępność komunikacyjna Dostępność do stolicy powiatu
Dostępność komunikacyjna Dostępność do stolicy powiatu
Dostępność komunikacyjna Dostępność do najbliższego miasta
Dostępność komunikacyjna Dostępność do najbliższego miasta
Dostępność komunikacyjna Dostępność do najbliższego miasta
Dostępność komunikacyjna Dostępność do najbliższego miasta - 6:00-8:00
Dostępność komunikacyjna Dostępność do najbliższego miasta - niedziela
Dostępność komunikacyjna Powiązania międzymiastowe w woj. pomorskim mapa syntetyczna
Dostępność komunikacyjna Natężenie ruchu pociągów pasażerskich w województwie pomorskim
Dostępność komunikacyjna Delimitacja FOM (funkcjonalne obszary miejskie)
Dojazdy do pracy Skala dojazdów na poziomie zbliżonym do średniej ogólnopolskiej
Dojazdy do pracy Skala dojazdów do Gdańska mniejsza niż w innych miastach o podobnej wielkości
Dojazdy do pracy ponad 2/3 przyjazdów do pracy koncentruje się w Trójmiejskim Obszarze Metropolitalnym
Dojazdy do pracy ponad 2/3 przyjazdów do pracy koncentruje się w Trójmiejskim Obszarze Metropolitalnym
Dojazdy do pracy Współczynnik liczby osób przyjeżdżających do pracy do osób wyjeżdżających
Dojazdy do pracy Mobilność pracownicza między powiatami
Dojazdy do pracy
Dojazdy do pracy
Dojazdy do pracy Dojeżdżający do pracy w Trójmieście na 1000 pracujących mieszkańców gminy
Dojazdy do pracy
Dojazdy do pracy Dojeżdżający do pracy w Słupsku na 1000 pracujących mieszkańców gminy
Dojazdy do pracy Dojeżdżający do pracy w Kwidzyniu na 1000 pracujących mieszkańców gminy
Dojazdy do pracy
Dojazdy do pracy
Dojazdy do pracy
Dojazdy do pracy Nazwa obszaru dojazdów Liczba dojeżdżając ych w skali całego obszaru Liczba pracując ych w całym obszarze Metropolitalna strefa dojazdów 94 917 314 672 Obszar Słupska 12 147 41 792 Obszar Starogardu Gd. 4 730 17 323 Obszar Chojnic 4 047 18 920 Obszar Kwidzyna 3 849 20 128 Obszar Bytowa 2 788 8 970 Obszar Lęborka 2 348 9 201 Obszar Człuchowa 1 937 6 302 Obszar Malborka 1 573 9 985 Obszar Sztumu 1 408 3 951 Obszar Łeby 1 054 1 906 Obszar Miastka 849 3 319 Obszar Czarnego 293 1 353 Obszar Dzierzgonia 169 1 161 Delimitacja obszarów dojazdów do pracy w woj. pomorskim
Dojazdy do pracy Dojazdy uczniów do liceów ogólnokształcących (z gmin województwa pomorskiego )
Podsumowanie stopa bezrobocia w województwie pomorskim - funkcja dostępności przestrzennej do Trójmiasta!!!
Podsumowanie Silnie spolaryzowany rozwój Niska spójność terytorialna Słaba dostępność komunikacyjna obszerne peryferia Poza obszarem metropolitalnym Trójmiasta niska mobilność pracownicza
Podsumowanie Dostępność MOBILNOŚĆ SPÓJNOŚĆ Transport publiczny Rynek pracy ZRÓWNO- WAŻONY ROZWÓJ Uwaga: relacje dwustronne
Podsumowanie rewitalizacja transportu publicznego Wnioski i rekomendacje dla woj. pomorskiego: integracja standard obsługi informacja konkurencja Uwaga: efekty dopiero w dłuższym horyzoncie czasu wspieranie mobilności pracowniczej finansowanie organizacja informacja Uwaga: efekty szybciej widoczne, problem trwałości
Podsumowanie Wzorce dobrych praktyk: SZWAJCARIA CZECHY minimalny poziom obsługi planowanie dostępności taktowy rozkład jazdy priorytet zintegrowany transport publiczny konkurencja o rynek zamiast na rynku