Kryteria ocen z języka polskiego dla kl. IV- VI Program nauczania: A. Klimowicz, K. Brząkalik "Teraz polski" Program nauczania ogólnego języka polskiego w klasach IV - VI szkoły podstawowej. JĘZYK POLSKI WYMAGANIA EDUKACYJNE KLASA IV (ocenę wyższą otrzymuje uczeń, który spełnia wszystkie wymagania ocen niższych pozytywnych) OCENA CELUJĄCA Wiedza ucznia znacznie wykracza poza obowiązujący program nauczania. Doskonale opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej. Samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu trudności. Czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować i interpretować je w sposób pogłębiony i wnikliwy, posługując się terminologią z podstawy programowej. Posługuje się bogatym i różnorodnym słownictwem oraz poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie. Aktywnie uczestniczy w lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych. Z powodzeniem bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim. Tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, poprawne pod względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym. Wzorowo wykonuje prace domowe i zadania dodatkowe. Odznacza się samodzielnością i dojrzałością sądów. Współpracuje w zespole, podejmuje działania mające na celu sprawną realizację zadań. Wykorzystuje wiedzę, umiejętności i zdolności twórcze przy odbiorze i analizie tekstów oraz tworzeniu wypowiedzi. Interpretuje głosowo utwory poetyckie. Przygotowuje adaptację sceniczną. Przygotowuje portfolio lub prezentację multimedialną. Posiada umiejętności z zakresu nauki o języku wyższe niż przewidywane w programie nauczania klasy IV.
OCENA BARDZO DOBRA Uczeń opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej. Samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o znacznym stopniu trudności. Zazwyczaj aktywnie uczestniczy w lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych. Bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim. Wykonuje prace domowe, często angażuje się w zadania dodatkowe. Kształcenie literackie i językowe (I i II semestr) Wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem stylistyczno językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym. Doskonale potrafi posługiwać się formami wypowiedzi przewidzianymi w klasie IV tj. opowiadanie odtwórcze, opis postaci, przedmiotu, dialog, przepis,(i SEMESTR); ogłoszenie, list, opis zwierzęcia( ). Zachowuje trójdzielną kompozycję opowiadania. Dba o prawidłowy układ graficzny wypowiedzi pisemnej akapity. Redaguje notatkę. Formułuje morał wynikający z baśni. Wykazuje się bardzo dobrą znajomością przeczytanego tekstu. Samodzielnie sporządza plan odtwórczy tekstu literackiego i kompozycyjny własnej wypowiedzi. Redaguje plan ramowy szczegółowy. Nazywa cechy bohatera i przywołuje czyny, zachowania, które o tym świadczą. Potrafi nazywać stany psychiczne i ich przejawy. Ma bogaty zasób słownictwa i umiejętnie się nim posługuje. Samodzielnie i sprawnie posługuje się słownikiem ortograficznym, słownikiem języka polskiego, słownikiem wyrazów bliskoznacznych. Analizuje utwór poetycki, wskazując zwrotki, wersy, osobę mówiącą, adresata, rymy,uosobienia, ożywienia, porównania(i SEMESTR), wyrazy dźwiękonaśladowcze, epitet(ii SEMESTR). Posługuje się terminami autor, narrator, bohater. Uzasadnia wybór czasopisma lub jego działu(). Sprawnie korzysta z katalogów. Płynnie czyta nowy tekst. Czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować je samodzielnie, podejmuje próby interpretacji. I Semestr Doskonale potrafi posługiwać się formami wypowiedzi przewidzianymi w klasie IV tj. opowiadanie odtwórcze, opis postaci, przedmiotu, dialog, przepis. Analizuje utwór poetycki, wskazując zwrotki, wersy, osobę mówiącą, adresata, rymy, uosobienia, ożywienia, porównania. Doskonale potrafi posługiwać się formami wypowiedzi przewidzianymi w klasie IV tj. opowiadanie odtwórcze, opis postaci, przedmiotu, dialog, przepis, ogłoszenie, list, opis zwierzęcia. Analizuje utwór poetycki, wskazując zwrotki, wersy, osobę mówiącą, adresata, rymy, uosobienia, ożywienia, porównania, wyrazy dźwiękonaśladowcze, epitet.
Uzasadnia wybór czasopisma lub jego działu. Fleksja i składnia(i i II semestr) Biegle rozróżnia części mowy poznane w IV klasie: czasownik, rzeczownik, przymiotnik, przysłówek( I SEMESTR); spójnik, przyimek(). Wskazuje różnicę między osobową a nieosobową (bezokoliczniki) formą czasownika. Poprawnie stosuje formy liczby, osoby, rodzaju, czasu. Biegle odmienia rzeczowniki przez przypadki i poprawnie stosuje je w zdaniach. Odmienia przymiotniki i zauważa zależność form przymiotnika od określanego rzeczownika. Dostrzega związki między przysłówkiem a czasownikiem. Biegle rozróżnia części mowy poznane w IV klasie: czasownik, rzeczownik, przymiotnik, przysłówek oraz spójnik, przyimek. Rozwija zdania pojedyncze nierozwinięte odpowiednio dobranymi określeniami. Przekształca zdanie na równoważnik zdania (i odwrotnie). Rozpoznaje i przekształca zdania oznajmujące, pytające, rozkazujące. Rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze i złożone. Buduje zdanie z podanych związków wyrazowych. Wskazuje podmiot, orzeczenie, grupę podmiotu, grupę orzeczenia. Samodzielnie przedstawia za pomocą wykresu budowę zdania pojedynczego. Fonetyka(I i II semestr) Sprawnie odróżnia głoski od liter, spółgłoski od samogłosek. Rozróżnia i jako samogłoskę lub zmiękczenie. Sprawnie wykonuje ćwiczenia związane ze znajomością alfabetu. Stosuje przecinek przy wyliczaniu. II Semestr Oddziela zdania składowe(ii semestr). Nazywa cechy spółgłosek (twarda, miękka, ustna, nosowa, dźwięczna, bezdźwięczna). OCENA DOBRA W większości opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej. Samodzielnie rozwiązuje zadania o średnim stopniu trudności, a z pomocą nauczyciela trudne. Bierze czynny udział w lekcji. Wykonuje prace domowe, także nieobowiązkowe. Kształcenie literackie i językowe Czyta poprawnie, ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, samodzielnie odnajduje w nich informacje, stosuje zasady prawidłowego przestankowania. W wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia niewiele błędów językowych, ortograficznych i stylistycznych. Próbuje oceniać zachowania bohaterów literackich oraz formułuje ogólne wnioski o utworach. Potrafi posługiwać się formami wypowiedzi poznanymi w klasie IV. Redaguje pytania do tekstu.
Poprawnie sporządza plan ramowy. Zna i wymienia cechy gatunkowe baśni. Rozróżnia pojęcia: wyraz bliskoznaczny i wyraz przeciwstawny. Sprawnie posługuje się słownikiem ortograficznym, słownikiem języka polskiego, słownikiem wyrazów bliskoznacznych. Wskazuje w wierszu: porównanie, wyraz, rymy, wersy i strofy(i SEMESTR);epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy(). Fleksja i składnia(i i II semestr) Rozróżnia części mowy poznane w klasie czwartej. Poprawnie odmienia i stosuje w zdaniach czasowniki i rzeczowniki. Odróżnia czas przyszły złożony czasowników od czasu przyszłego prostego. Poprawnie odmienia przymiotniki. Tworzy przysłówki od przymiotników. Wskazuje w zdaniu podmiot, orzeczenie i określenia. Wyróżnia grupę podmiotu i grupę orzeczenia. Układa zdania pojedyncze i złożone. Rozpoznaje zdanie i równoważnik zdania. Przedstawia za pomocą wykresu budowę zdania pojedynczego (trudniejsze przykłady z pomocą nauczyciela). Fonetyka(I i II semestr) Wyróżnia głoski, litery, samogłoski i spółgłoski. Określa spółgłoski. Poprawnie dzieli wyrazy na sylaby. Wykonuje ćwiczenia związane ze znajomością alfabetu. Ortografia i interpunkcja(i i II semestr) Zna reguły dotyczące pisowni nie z czasownikiem, rzeczownikami, przymiotnikami i poprawnie je stosuje. Zna zasady dotyczące pisowni ą i ę w wyrazach. Stosuje poznane reguły ortograficzne w pracach pisemnych i ćwiczeniach. Poprawnie stosuje myślnik, cudzysłów. II Semestr Zna zasady dotyczące pisowni ą i ę w wyrazach. Poprawnie stawia przecinek w zdaniach pojedynczych i złożonych.
OCENA DOSTATECZNA W znacznej mierze opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej. Samodzielnie wykonuje tylko łatwe zadania, trudniejsze problemy i ćwiczenia rozwiązuje przy pomocy nauczyciela. Rzadko aktywnie uczestniczy w lekcjach. Wykonuje obowiązkowe prace domowe, ale popełnia w nich błędy. Kształcenie literackie i językowe(i i II semestr) W wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół poprawnie buduje zdania, właściwie stosuje poznane słownictwo i zasady ortograficzne. Z pomocą nauczyciela redaguje formy wypowiedzi przewidziane w programie klasy IV. Umie wymienić elementy świata przedstawionego. Odróżnia opis od opowiadania. Wie, co to jest epitet, porównanie, uosobienie, wers, strofa, rym. Zna pojęcie baśni. W baśniach odróżnia postacie i wydarzenia realistyczne od fantastycznych. Sprawnie posługuje się słownikiem ortograficznym, słownikiem języka polskiego. Fleksja i składnia(i i II semestr) Rozpoznaje poznane części mowy. Rozpoznaje rzeczownik w funkcji podmiotu i czasownik w roli orzeczenia. Odmienia rzeczowniki przez przypadki. Tworzy bezokoliczniki od czasowników w formie osobowej i odwrotnie. Nazywa osobę, liczbę, czas czasowników. Odróżnia przysłówek od innych części mowy. Rozpoznaje typy zdań ze względu na cel wypowiedzi (pytające, rozkazujące, oznajmujące). Podane zdania dzieli na pojedyncze i złożone Rozpoznaje rzeczownik w funkcji podmiotu i czasownik w roli orzeczenia. Podane zdania dzieli na pojedyncze i złożone Fonetyka(I i II semestr) Rozróżnia głoski, litery. Z pomocą nauczyciela określa spółgłoski. Dzieli wyrazy na sylaby. Sprawnie układa wyrazy w porządku alfabetycznym. Ortografia i interpunkcja(i i II semestr ) Zna reguły dotyczące pisowni wyrazów z ó, u, rz, ż, h, ch. Zna zasady dotyczące pisowni nie z czasownikiem, rzeczownikiem, przymiotnikiem i na ogół poprawnie je stosuje. Stosuje znaki przestankowe: przecinek (przy wymienianiu), dwukropek, myślnik.. Dokonuje poprawy popełnionych błędów.
OCENA DOPUSZCZAJĄCA Uczeń opanował w niewielkim stopniu umiejętności zapisane w podstawie programowej. Większość zadań, nawet bardzo łatwych wykonuje przy pomocy nauczyciela. Nie jest aktywny na lekcjach, ale stara się wykonywać polecenia nauczyciela. Pracuje niesystematycznie, wymaga stałej zachęty. Często nie potrafi poprawnie wykonać samodzielnie i poprawnie zadań domowych, ale podejmuje takie próby. Kształcenie literackie i językowe Czyta niezbyt płynnie, niewłaściwie akcentuje wyrazy, często bez odpowiedniej intonacji. Nie potrafi samodzielnie analizować i interpretować tekstów, ale podejmuje próby ich odbioru. Ma ubogie słownictwo i trudności z formułowaniem zdań. Błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne popełniane w wypowiedziach pisemnych nie przekreślają wartości pracy i wysiłku, jaki uczeń włożył w ich napisanie. Posługuje się słownikiem ortograficznym. Fleksja i składnia Przy pomocy nauczyciela rozróżnia poznane części mowy. Odmienia rzeczowniki przez przypadki (łatwe przykłady). Odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy i rodzaje. Rozpoznaje typy zdań ze względu na cel wypowiedzi (pytające, rozkazujące, oznajmujące). II Semestr Podane zdania dzieli na pojedyncze i złożone. Wskazuje podmiot i orzeczenie. Fonetyka Wyróżnia głoski, litery i sylaby. Układa wyrazy w porządku alfabetycznym. Ortografia i interpunkcja(i i II semestr) Zna podstawowe zasady ortograficzne (pisownia wyrazów z ó wymiennym, rz, ż wymiennym, nie z czasownikiem, rzeczownikiem, przymiotnikiem, imion, nazwisk, prostych nazw geograficznych). Z pomocą nauczyciela dokonuje poprawy popełnionych błędów. Stosuje odpowiednie znaki przestankowe na końcu zdania. OCENA NIEDOSTATECZNA Uczeń nie opanował nawet podstawowych wiadomości z fleksji, składni, fonetyki, słownictwa, ortografii w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi.
Ma bardzo duże braki w wiedzy i umiejętnościach z zakresu podstawy programowej. Nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zadań o elementarnym stopniu trudności. Nie wykonuje zadań i poleceń nauczyciela. Zaniedbuje wykonywanie prac domowych. Nie opanował techniki głośnego i cichego czytania. Nie odnajduje w tekście informacji podanych wprost, nie rozumie dosłownego znaczenia wielu wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego. Wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym. W wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych oraz nie wyznacza granicy zdania. Zasady sprawdzania i oceniania postępów ucznia Ocenianie dydaktyczne na podstawie wiadomości i umiejętności związanych z programem nauczania. Ocenianie społeczno-wychowawcze wynikające ze stałej obserwacji dziecka (dotyczy m.in. wkładu pracy ucznia, jego zdolności, motywacji do uczenia się, stosunku do przedmiotu, aktywności na lekcjach, sytuacji środowiska, z którego pochodzi). Samoocena ucznia dotyczy podejmowania przez ucznia odpowiedzialności za proces uczenia się, rozpoznawania słabych i mocnych stron. Ocena dydaktyczna ma znaczenie podstawowe a ocena społeczno-wychowawcza i samoocena może ją podwyższyć lub obniżyć. Stopień szkolny Kryteria przyznania oceny - zdobył wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania w danej klasie - samodzielnie i twórczo rozwija swoje uzdolnienia celujący - biegle stosuje zdobytą wiedzę do rozwiązywania problemów teoretycznych lub praktycznych z programu nauczania - proponuje rozwiązania nietypowe, samodzielnie rozwiązuje zadania wykraczające poza program klasy - osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych - opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określonych programem nauczania bardzo dobry - sprawnie posługuje się zdobytą wiedzą oraz stosuje ją do samodzielnego wykonywania zadań teoretycznych i praktycznych ujętych w programie nauczania - potrafi zastosować swoją wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów w nowych sytuacjach
- nie opanował w pełni wiedzy określonej programem nauczania dobry dostateczny dopuszczający niedostateczny - opanował przewidziane wiadomości na poziomie przekraczającym wymagania podstawowe - poprawnie wykonuje zadania teoretyczne i praktyczne typowe - opanował wiadomości i umiejętności określone programem nauczania na poziomie nie przekraczającym wymagań programowych - wykonuje zadania teoretyczne i praktyczne o średnim poziomie trudności - ma braki w opanowaniu wymagań na poziomie podstawowym - wykonuje typowe zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim stopniu trudności - nie opanował wiadomości i umiejętności na poziomie podstawowym - nawet z pomocą nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności - w ostentacyjny sposób lekceważy obowiązki związane z nauką przedmiotu, nie odrabia prac domowych, nie prowadzi zeszytu
KLASA V Program nauczania: A. Klimowicz, K. Brząkalik "Teraz polski" Program nauczania ogólnego języka polskiego w klasach IV - VI szkoły podstawowej. Ocena celująca - twórczo i samodzielnie rozwija uzdolnienia i zainteresowania, - proponuje rozwiązania oryginalne i wykraczające poza materiał programowy, - jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne oraz cechują się oryginalnością, - bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach, - wykazuje ponadprogramowe umiejętności w zakresie kształcenia literackiego i kulturalnego oraz nauki o języku. Kształcenie literackie i językowe Ocena bardzo dobra(i i II semestr) - czyta biegle nowy tekst, - wypowiada się ustnie i pisemnie całkowicie poprawnie pod względem stylistyczno - językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym, - doskonale potrafi posługiwać się formami wypowiedzi poznanymi w klasie IV oraz przewidzianymi dla kl. V, tj.: wywiad, opowiadanie z dialogiem, opisu scenografii, krajobrazu, sprawozdanie, kartka z życzeniami, pozdrowieniami, gratulacjami, zaproszenie(i SEMESTR) - wykazuje się bardzo dobrą znajomością lektur, - swobodnie analizuje tekst, stosując terminy świat przedstawiony, narrator, bohater pierwszoplanowy, bohater drugoplanowy, akcja, wątek, -ocenia postępowanie i poglądy bohaterów, zwraca uwagę na problematykę moralną utworów, - poprawnie stosuje słownictwo związane z teatrem i filmem, - wskazuje na różnice między wypowiedzią literacką, informacyjną a naukową, - porównuje cechy gatunkowe opowiadania, powieści, bajki (I SEMESTR), legendy, mitu(), - analizuje utwór liryczny, posługując się przewidzianymi w programie terminami literackimi (postać mówiąca, epitet, porównanie, przenośnia, pytanie retoryczne, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym), - sprawnie korzysta z encyklopedii, - wyraża własne opinie, - bierze aktywny udział w lekcjach. doskonale potrafi posługiwać się formami wypowiedzi poznanymi w klasie IV oraz przewidzianymi dla kl. V, tj.: wywiad, opowiadanie z dialogiem, opisu scenografii, krajobrazu, sprawozdanie, kartka z życzeniami, pozdrowieniami, gratulacjami, zaproszenie(i SEMESTR) oraz opis krajobrazu, postaci filmowej, eksponatu, streszczenie, e-mail () - porównuje cechy gatunkowe opowiadania, powieści, bajki (I SEMESTR), legendy, mitu(),
Ocena dobra(i i II semestr) - czyta poprawnie, stosując zasady prawidłowej intonacji i akcentowania, - w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia jedynie nieliczne błędy językowostylistyczne, logiczne i ortograficzne, - potrafi samodzielnie poprawić większość własnych błędów, - posługuje się formami wypowiedzi przewidzianymi dla kl. V, - w wypowiedziach ocenia i wartościuje problemy, zjawiska dotyczące języka, literatury oraz kultury, -rozpoznaje cechy gatunkowe opowiadania, powieści, bajki( I SEMESTR); legendy, mitu(); podaje przykłady utworów, - wykazuje się dobrą znajomością lektur, - wskazuje na różnice między wypowiedzią literacką, informacyjną a naukową, - w utworze lirycznym wskazuje postać mówiącą, epitety, porównania, przenośnie; nazywa ich funkcje, - korzysta z encyklopedii - wyraża własne opinie, - bierze aktywny udział w lekcjach. -rozpoznaje cechy gatunkowe opowiadania, powieści, bajki( I SEMESTR); legendy, mitu(); podaje przykłady utworów, - wykazuje się dobrą znajomością lektur, - poprawnie stosuje słownictwo związane z teatrem i filmem, Ocena dostateczna(i i II semestr) - w wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad poprawnościowych w zakresie budowy zdań, precyzyjnego stosowania poznanego słownictwa i ortografii, - w miarę samodzielnie wypowiada się w przewidzianych dla kl. V formach pisemnych, - opanował technikę poprawnego czytania i doskonali ją pod względem dykcji, intonacji, akcentowania, - ma świadomość mechanizmów popełnianych błędów i potrafi je poprawiać przy pomocy nauczyciela, - błędy językowo-stylistyczne, logiczne i ortograficzne popełniane w wypowiedziach pisemnych nie przekreślają wartości pracy i wysiłku, jaki włożył w ich napisanie, - umie wymienić i omówić elementy świata przedstawionego (miejsce i czas akcji, bohaterów, wydarzenia), wykazując się znajomością lektur, - ocenia zachowania bohaterów literackich, filmowych czy teatralnych, - gromadzi słownictwo wokół danego hasła, - korzysta z encyklopedii, - wskazuje na różnice między wypowiedzią informacyjną a naukową, - porządkuje słownictwo związane z teatrem i filmem, - nazywa cechy gatunkowe opowiadania, powieści, bajki(i SEMESTR); legendy, mitu(ii SEMESTR);podaje przykłady utworów, - odróżnia zdarzenia, postacie fantastyczne od realistycznych, - w utworze lirycznym wskazuje porównania, epitety, przenośnie, - bierze udział w lekcjach. -porządkuje słownictwo związane z teatrem i filmem, - nazywa cechy gatunkowe opowiadania, powieści, bajki(i SEMESTR); legendy, mitu(ii SEMESTR);podaje przykłady utworów,
Ocena dopuszczająca(i i II semestr) - w wypowiedziach pisemnych popełnia liczne błędy językowo-stylistyczne, logiczne i ortograficzne, ale nie przekreślają one pracy i wysiłku, jakie włożył ich napisanie, - przy pomocy nauczyciela buduje wypowiedzi ustne i pisemne, potwierdzając umiejętność redagowania planu, opowiadania, dialogu, opisu, listu, sprawozdania na podstawie planu, zaproszenia, notatki z lektury, - umie wymienić i omówić elementy świata przedstawionego (miejsce i czas akcji, bohaterów, wydarzenia), wykazując się znajomością przynajmniej jednej powieści z listy lektur, - odróżnia zdarzenia i postacie fantastyczne od realistycznych, narratora od bohatera, - wypowiada się ustnie na temat przeczytanego utworu, a względna poprawność językowa i rzeczowa świadczą o zrozumieniu treści, - odróżnia poezję od prozy, - rozpoznaje partie narracyjne, dialogowe, opisowe, - podaje przykłady bajki, powieści, opowiadania(i SEMESTR); mitu, legendy(ii SEMESTR), - łączy bohaterów z autorem i tytułem utworu, - przedstawia i ocenia zachowania bohaterów literackich, filmowych czy teatralnych, - technika cichego i głośnego czytania pozwala na zrozumienie tekstu, - bierze udział w lekcjach. - podaje przykłady bajki, powieści, opowiadania(i SEMESTR); mitu, legendy(ii SEMESTR). Fleksja i składnia Ocena bardzo dobra(i i II semestr) -rozpoznaje czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki, liczebniki, przysłówki, przyimki, spójniki, - określa formę gramatyczną czasowników, rzeczowników, przymiotników, - wskazuje różnicę pomiędzy formą osobową a nieosobową czasownika, - poprawnie odmienia czasowniki typu: umiem, rozumiem, idę, - w odmianie rzeczownika wyróżnia tematy oboczne, - poprawnie odmienia i stopniuje przymiotniki, nazywa stopniowanie, -poprawnie stopniuje przysłówki, nazywa stopniowanie, - w zdaniu wskazuje wyrażenia przyimkowe, nazywa ich rolę, - podaje poprawne formy liczebników, poprawnie je zapisuje, - stosuje w zdaniu liczebnik zbiorowy w odpowiednim przypadku, - klasyfikuje rodzaje wypowiedzeń, podaje ich przykłady, - przekształca zdanie na równoważnik zdania i odwrotnie, - nazywa części zdania, wskazuje sposób ich wyrażania, -wskazuje związki wyrazowe w zdaniach, - układa zdanie pojedyncze rozwinięte według podanego wykresu, - przeprowadza klasyfikację zdań złożonych,
Ocena dobra(i i II semestr) - określa formę gramatyczną czasowników, - stosuje w zdaniu czasownik w formie osobowej i nieosobowej, - odmienia rzeczowniki, - wskazuje przyimki i wyrażenia przyimkowe, - tworzy przysłówki od przymiotników, stosuje je w zdaniach i określa ich rolę, -stopniuje przymiotniki i przysłówki. - określa formę gramatyczną przymiotnika, - zastępuje słowem liczebniki podane cyfrą i odwrotnie, - stosuje w zdaniu liczebniki w odpowiednim przypadku, - przekształca zdanie na równoważnik zdania i odwrotnie, - podaje przykłady współrzędnego i podrzędnego zespołu składniowego, - przedstawia graficznie budowę zdania pojedynczego, nazywa części zdania, - przekształca zdanie pojedyncze na złożone i odwrotnie, - rozpoznaje i tworzy zdanie złożone współrzędnie i podrzędnie, Ocena dostateczna - tworzy bezokoliczniki od czasowników w formie osobowej i odwrotnie, - odmienia przez przypadki rzeczownik o prostej odmianie, - rozpoznaje rzeczownik w roli podmiotu i określenia rzeczownika, - odróżnia przyimek i przysłówek od innych części mowy, - rozpoznaje czasownik w roli orzeczenia, - odmienia przymiotnik przez przypadki, -stopniuje przymiotniki i przysłówki. - łączy przymiotnik z rzeczownikiem, określa przypadek, liczbę i rodzaj, - rozpoznaje w zdaniu liczebnik, określa przypadek, - rozróżnia zdanie, równoważnik zdania, podaje przykłady typów zdań, - łączy w zespoły składniowe wyrazy tworzące zdanie, - przedstawia graficznie budowę zdania pojedynczego, - zna części zdania, przy ich rozpoznawaniu popełnia nieliczne błędy, - podane zdania dzieli na pojedyncze i złożone, - z podanych zdań pojedynczych tworzy zdanie złożone. Ocena dopuszczająca(i i II semestr) - wymienia części mowy, - odmienia czasownik przez osoby, liczby, czasy, - odmienia rzeczownik i przymiotnik przez przypadki, liczby, - wymienia części zdania, - wskazuje podmiot, orzeczenie, określenie,
- wskazuje związki wyrazowe, - buduje zdania pojedyncze i złożone, - odróżnia zdanie od równoważnika. Fonetyka Ocena bardzo dobra(i i II semestr) - wskazuje różnice między samogłoską i spółgłoską, - określa cechy głoski, - podaje zasady akcentowania wyrazów, - poprawnie akcentuje wyrazy na 2,3,4 sylabie od końca. Ocena dobra(i i II semestr) - określa cechy głoski, - poprawnie akcentuje na 2,3,4 sylabie od końca. Ocena dostateczna(i i II semestr) - odróżnia samogłoski od spółgłosek, - określa przynajmniej dwie cechy głoski, - dzieli wyrazy na sylaby, - poprawnie akcentuje wyrazy na 2 sylabie od końca, Ocena dopuszczająca(i i II semestr) - wyróżnia głoski, litery i sylaby w podanym wyrazie, - wymienia samogłoski, - określa przynajmniej jedną cechę spółgłoski, - poprawnie akcentuje wyrazy na 2 sylabie od końca. Graficzna organizacja wypowiedzi. Estetyka pisma Ocena bardzo dobra(i i II semestr) - wyodrębnia akapity, - pisze czytelnie, starannie, - dba o właściwy kształt liter, ich połączenie, odległość między wyrazami. Ocena dobra(i i II semestr) - wyodrębnia akapity, - pisze czytelnie, starannie, - dba o właściwy kształt liter, ich połączenie, odległość między wyrazami.
Ocena dostateczna(i i II semestr) - wydziela kolejne nowe myśli, - pisze czytelnie, - bezbłędnie przepisuje tekst. Ocena dopuszczająca(i i II semestr) - pisze czytelnie, - bezbłędnie przepisuje tekst. Ortografia i interpunkcja Ocena bardzo dobra(i i II semestr) - zna i poprawnie stosuje przewidziane programem zasady ortograficzne - poprawnie pisze zakończenia bezokolicznika oraz form czasu przeszłego, - poprawnie pisze wyrazy z cząstką -by - popranie pisze końcówki rzeczowników(-i, -ii, -ji), - popranie pisze wyrazy z ą, e, om, on, en, em,} - poprawnie stosuje przecinek w zdaniu pojedynczym i złożonym,} - poprawnie stosuje interpunkcję w dialogach, - poprawnie stosuje dwukropek, - poprawnie zapisuje liczebniki i daty. - popranie pisze wyrazy z ą, e, om, on, en, em,} - poprawnie stosuje przecinek w zdaniu pojedynczym i złożonym,} Ocena dobra(i i II semestr) - zna i poprawnie stosuje podstawowe zasady ortograficzne, sporadycznie popełnia błędy, - sporadycznie popełnia błędy przy stosowaniu przecinka w zdaniu pojedynczym i złożonym, - poprawnie stosuje interpunkcję w dialogach, - poprawnie stosuje dwukropek, - poprawnie zapisuje liczebniki i daty.
Ocena dostateczna(i i II semestr) - bezbłędnie przepisuje tekst, - uzasadnia pisownię wyrazu znaną zasadą ortograficzną, - poprawnie stosuje interpunkcję w dialogach, - poprawnie zapisuje liczebniki i daty. - porównuje zapis w zeszycie z podanym w słowniku ortograficznym. Ocena dopuszczająca(i i II semestr) - bezbłędnie przepisuje tekst, - uzasadnia pisownię wyrazu znaną zasadą ortograficzną, - poprawnie stosuje interpunkcję w dialogach. Ucznia obowiązuje systematyczne i staranne prowadzenie zeszytu przedmiotowego.
KLASA VI Program nauczania: Program nauczania: A. Klimowicz, K. Brząkalik "Teraz polski" Program nauczania ogólnego języka polskiego w klasach IV - VI szkoły podstawowej. Ocena celująca - twórczo i samodzielnie rozwija uzdolnienia i zainteresowania, - proponuje rozwiązania oryginalne i wykraczające poza materiał programowy, - jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne i oryginalne, - nie powiela cudzych poglądów, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturalnej rzeczywistości, - bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach, - wykazuje ponadprogramowe umiejętności w zakresie kształcenia literackiego i kulturalnego oraz nauki o języku. Kształcenie literackie i językowe Ocena bardzo dobra(i i II semestr) - wypowiada się ustnie i pisemnie całkowicie poprawnie pod względem ortograficznym i logicznym, - potrafi samodzielnie myśleć logicznie i wnioskować, - biegle posługuje się słownikami i encyklopedią, - samodzielnie sporządza notatki z lekcji, selekcjonuje materiał rzeczowy, - określa motywację czynów bohaterów, ocenia ich postępowanie, - opowiadania twórcze wzbogaca dialogami, elementami opisów, - ten sam tekst potrafi przedstawić w formie streszczenia, opisu, opowiadania, -przekształca tekst ciągły na dialog i odwrotnie, - redaguje list prywatny i oficjalny; -redaguje opowiadanie(twórcze i odtwórcze) z dialogiem; - bardzo dobra znajomość tekstu pozwala mu na odtwórcze opowiadanie losów bohaterów, omówienie elementów świata przedstawionego, streszczenie wątków, - samodzielnie pisze sprawozdanie z wycieczki, uroczystości szkolnej,zawodów sportowych, tworzy komiks, - poprawnie pisze plan ramowy i szczegółowy, - ustnie i pisemnie opisuje wygląd przedmiotu, krajobrazu, postaci, dzieła sztuki, - tworzy plan własnego opowiadania z zastosowaniem różnych struktur językowych, - redaguje notatkę jako krótki wniosek wypływający z przebiegu lekcji czy notatkę z lektury, - samodzielnie redaguje ogłoszenie, zaproszenie, - dokonuje samodzielnie analizy i interpretacji wiersza; odróżnia obrazowanie realistyczne od fantastycznego, objaśnia morał bajki, przesłanie basni, - wskazuje poznane środki stylistyczne, mówi o ich funkcji,
- rozpoznaje typy powieści, utwór literacki i nieliteracki, - poprawnie stosuje słownictwo związane z teatrem i filmem, prasą, radiem i telewizją, - uzasadnia wybór czasopisma, jego działu lub artykułu, - wskazuje na różnice między wypowiedzią literacką a informacyjną naukową, - biegle czyta nowy tekst, - bierze czynny udział w lekcji. Ocena dobra(i i II semestr) - w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia jedynie nieliczne błędy językowe, - wypowiada się w opowiadaniu twórczym z dialogiem, z elementami opisu, w sprawozdaniu, - omawia elementy świata przedstawionego, - dobra znajomość lektur pozwala mu na odtwórcze opowiadanie losów bohaterów, - poprawnie pisze plan ramowy i szczegółowy, - wskazuje poznane środki stylistyczne w wierszu i nazywa ich funkcje, - poprawnie posługuje się terminami: powieść, opowiadanie, baśń,legenda, mit, bajka, fraszka porównanie, przenośnia, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy, wers, strofa, rym, rytm, wiersz rymowany i biały narrator, refren, nadawca, odbiorca utworu, - poprawnie stosuje słownictwo związane z teatrem i filmem, prasą, radiem i telewizją, - uzasadnia wybór czasopisma, jego działu lub artykułu, - wskazuje na różnice między wypowiedzią literacką a informacyjną naukową, - samodzielnie sporządza notatki z lekcji, - posługuje się słownikami i encyklopedią, - poprawnie czyta nowy tekst, - bierze czynny udział w lekcji. Ocena dostateczna(i i II semestr) - w wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad poprawnościowych w zakresie budowy zdań, stosowania poznanego słownictwa i ortografii, - w miarę samodzielnie potrafi posługiwać się formami wypowiedzi dla klasy VI (opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, streszczenie, opis, sprawozdanie, list, notatka, pisma użytkowe), - tworzy proste opowiadania twórcze (także o cechach opowiadania fantastycznonaukowego), - technika czytania pozwala na zrozumienie tekstu, - umie wyróżnić podstawowe elementy świata przedstawionego, - opowiada przygody bohaterów lektur, wykazując się znajomością tekstu, - odróżnia podmiot liryczny od bohatera utworu, - zna przewidziane programem gatunki literackie, - gromadzi słownictwo na podany temat, np. teatr, film, prasa, radio, telewizji, - uzasadnia wybór artykułu, filmu, spektaklu lub audycji radiowej, - wskazuje na różnice między wypowiedzią informacyjną a naukową, - korzysta ze słowników i encyklopedii, - wymienia obrazy poetyckie; potrafi nazwać podmiot liryczny, - rozpoznaje epitet, przenośnię, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, - redaguje plan różnych wypowiedzi, - stosuje różne typy notatek, - skraca wypowiedzi i eliminuje jej drugorzędne elementy, - bierze udział w lekcji.
Ocena dopuszczająca(i i II semestr) - w wypowiedziach pisemnych popełnia błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne, które jednak nie przekreślają wartości pracy i wysiłku ucznia, - względna poprawność językowa i rzeczowa wypowiedzi ustnych świadczy o zrozumieniu analizowanego zagadnienia, - wymienia bohaterów lektur, przedstawia ich przygody, - podaje przykłady opowiadań, powieści,baśni, legend, mitów, bajek, - rozpoznaje opis, opowiadanie, dialog, sprawozdanie, - pisze plan różnych wypowiedzi, - na podstawie planu pisze opowiadanie, opis, sprawozdanie, list, przedstawia charakteryzowaną postać, - technika czytania pozwala na zrozumienie tekstu, - rozpoznaje strofy, wersy, przenośnie, porównania, epitety, - odróżnia narratora od bohatera literackiego, - przedstawia czasopismo lub artykułu, - przedstawia film, spektakl lub audycję radiową, - posługuje się słownikiem, encyklopedią, - bierze udział w lekcji. Fleksja i składnia. Słowotwórstwo Ocena bardzo dobra(i i II semestr) - bezbłędnie określa osobę, liczbę, czas, rodzaj czasowników, - potrafi wyjaśnić, od czego zależą formy odmiany rzeczowników, - wymienia rodzaje zaimków, omawia ich budowę, funkcję w zdaniu, uzasadnia zastosowanie skróconych form zaimków rzeczowych, - biegle stopniuje przymiotniki, nazywa rodzaj stopniowania; pisze poprawnie nie z formami stopnia wyższego i najwyższego, - poprawnie pisze przyimki złożone i wyrażenia przyimkowe, - rozpoznaje różne typy liczebników, określa jego formy gramatyczne i funkcje w zdaniu, potrafi uzasadnić użycie liczebnika; odmienia liczebniki złożone, - stosuje w zdaniu rzeczowniki w różnych funkcjach składniowych (podmiotu, dopełnienia, przydawki), - omawia, podając przykłady, różne sposoby wyrażania podmiotu, przydawki i dopełnienia, - nazywa związki wyrazowe, - rysuje wykresy zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie, - bezbłędnie redaguje zdania złożone współrzędnie i podrzędnie -przekształca zdania pojedyncze w złożone i odwrotnie,a także zdania w równoważniki zdań i odwrotnie. Ocena dobra(i i II semestr) - wyróżnia w tekście czasowniki w formie osobowej i nieosobowej, określa formę fleksyjną, - odmienia rzeczownik, - nazywa funkcje rzeczowników w zdaniu,
- rozpoznaje zaimki, - poprawnie stopniuje przymiotniki i przysłówki, - podaje przykłady liczebników, - nazywa części zdania oraz sposób ich wyrażenia, - nazywając związki wyrazów w zdaniu sporadycznie popełnia błędy, - rozróżnia zdania podrzędnie i współrzędnie złożone, - układa przykłady zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie. Ocena dostateczna(i i II semestr) - wyróżnia czasowniki w formie osobowej i nieosobowej; określa formę fleksyjną czasownika, - określa funkcję czasowników w zdaniu, - odmienia podane rzeczowniki przez przypadki, - rozpoznaje zaimki, przysłówki, przymiotniki i liczebniki; potrafi rozpoznać ich związek z wyrazem określanym, - stopniuje przymiotniki, - rozróżnia przyimki proste, wyrażenia przyimkowe, - rozróżnia spójniki,przed którymi stawiamy przecinki i nie stawiamy przecinków, - nazywa funkcje rzeczowników w zdaniu, - rozpoznaje zdanie bezpodmiotowe, - na łatwych przykładach omawia sposób wyrażania podmiotów, - nazywa w zdaniu części zdania (na prostych przykładach), - wymienia związki wyrazowe, - układa zdania złożone z podanych zdań pojedynczych, - wśród zdań złożonych rozróżnia zdania złożone podrzędnie i współrzędnie. Ocena dopuszczająca(i i II semestr) - rozpoznaje części mowy i określa ich funkcje w zdaniu (na prostych przykładach), - określa formę fleksyjną czasownika, - rzeczowniki i przymiotniki odmienia przez przypadki. - rozpoznaje zdania pojedyncze i złożone, - na prostych przykładach przedstawia związki wyrazów w zdaniu pojedynczym, - wskazuje zdania złożone współrzędnie, - wskazuje zdania złożone podrzędnie. Ortografia i interpunkcja Ocena bardzo dobra(i i II semestr) - poprawnie pisze z ó, rz, ż, h, ch wymiennym i niewymiennym, komentuje pisownię, - zna zasady i poprawnie pisze wyrazy wielkimi i małymi literami, - poprawnie pisze wyrazy z ą, ę, om, on,em, en, - poprawnie pisze zakończenia rzeczowników i, ii, ji oraz dztwo i ctwo, -poprawnie pisze zakończenia bezokoliczników ść, -źć, -poprawnie pisze cząstki s-, z-, ws-, wz-, wes-, wez-, - poprawnie pisze nie z rzeczownikiem, czasownikiem, przymiotnikiem, zaimkami, - poprawnie pisze wyrazy z cząstką -by, - stawia przecinek w zdaniu złożonym, komentuje konieczność użycia, - uzasadnia użycie przecinka w zdaniu pojedynczym
Ocena dobra(i i II semestr) Uczeń posiada wiadomości i umiejętności jak na ocenę bardzo dobrą (sporadycznie popełnia błędy). Ocena dostateczna(i i II semestr) - wyjaśnia pisownię wyrazów znaną zasadą ortograficzną, - poprawnie pisze wielką literę w nazwach kontynentów, państw, miast, dzielnic, w tytułach książek, - poprawnie pisze nie z czasownikiem, rzeczownikiem, przymiotnikiem, przysłówkiem w stopniu równym, - oddziela przecinkiem zdania składowe. Ocena dopuszczająca(i i II semestr) - zna podstawowe zasady ortograficzne - uzasadnia pisownie wyrazów z ó, rz, ż wymiennym, - poprawnie pisze nazwy kontynentów, państw, miast, dzielnic, - poprawnie pisze nie z czasownikiem, przymiotnikiem, przysłówkiem, rzeczownikiem. Wymagania z zakresu graficznej organizacji wypowiedzi i estetyki pisma jak klasie V. Ucznia obowiązuje systematyczne i staranne prowadzenie zeszytu przedmiotowego.