Seminarium naukowe Badania empiryczne nad dziennikarzami w Polsce: doświadczenia wyzwania - perspektywy Poznań, 9 czerwca 2017 r. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Zakład Komunikacji Społecznej ul. Umultowska 89a, Poznań, sala 43 Badania empiryczne nad dziennikarzami są cennym źródłem wiedzy na temat ich poglądów, pełnionych ról oraz postaw wobec aktorów politycznych i kwestii społecznych. Nadto, odzwierciedlają rzeczywistą kondycję zawodu, jak również sygnalizują problemy, z którymi borykają się dziennikarze. Badania empiryczne uzupełnione o refleksję teoretyczną pozwalają także formułować wyzwania i kreślić perspektywy związane z ewolucją, dynamiką i przyszłością zawodu dziennikarskiego w dobie rozwoju mediów online. Studia nad dziennikarstwem mają długą i bogatą tradycję w Polsce. Niemniej, przez wiele lat podejście deskrypcyjne dominowało nad badaniami o charakterze empirycznym w tym obszarze. Deficyt takich badań widać było przede wszystkim w aspekcie międzynarodowych eksploracji porównawczych, ukazujących polskie dziennikarstwo i dziennikarzy na tle doświadczeń zagranicznych. Wyraźną zmianę w tym zakresie widać od ponad dekady - coraz liczniejsza grupa polskich badaczy prowadzi samodzielnie badania empiryczne nad kondycją zawodu dziennikarza oraz włącza się w prace międzynarodowych zespołów badawczych. To właśnie te doświadczenia postanowiliśmy uczynić przedmiotem seminarium naukowego. Do udziału w spotkaniu zaprosiliśmy badaczy prowadzących badania empiryczne wśród polskich dziennikarzy zarówno tych, którzy pracują w mediach lokalnych, jak i ogólnopolskich (tradycyjnych i on-line). Liczymy na to, że seminarium będzie okazją do wymiany poglądów oraz spostrzeżeń na temat wyzwań, jakie wiążą się z prowadzeniem tego typu badań. W centrum zainteresowania znajdą się zarówno teorie leżące u podstaw badań empirycznych, jak i stosowane przez badaczy metody i narzędzia. Zaplanowana dyskusja służyć ma także określeniu kierunków, perspektyw i obszarów badań nad polskim dziennikarstwem.
Komitet organizacyjny: prof. UAM dr hab. Agnieszka Stępińska kierownik naukowy dr Bartłomiej Secler sekretarz dr Ewa Jurga Wosik dr Dominika Narożna Wolontariusze: Denis Halagiera Paulina Popek Bartłomiej Gawłowski Uczestnicy seminarium: dr Izabela M. Bogdanowicz, Uniwersytet Warszawski dr Barbara Brodzińska-Mirowska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu dr hab. Alicja Gałczyńska, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach dr Bernard Grzonka, Uniwersytet Śląski w Katowicach dr Ewa Jurga-Wosik, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu dr Michał Kuś, Uniwersytet Wrocławski mgr Paweł Łokić, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu dr Dominika Narożna, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu dr Szymon Ossowski, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu prof. UAM dr hab. Dorota Piontek, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu dr Bartłomiej Secler, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu dr Karina Stasiuk Krajewska, SWPS, Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wrocław prof. UAM dr hab. Agnieszka Stępińska, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu dr hab. Lucyna Szot, Uniwersytet Wrocławski dr Agnieszka Szymańska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie dr Magdalena Ślawska, Uniwersytet Śląski w Katowicach mgr Małgorzata Tadeusz Ciesielczyk, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
PROGRAM 09:00 Rejestracja uczestników 10:00 Rozpoczęcie seminarium, powitanie uczestników przez prof. UAM dr hab. Macieja Walkowskiego, prodziekana Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM ds. nauki 10:15 Sesja I: Stan badań nad dziennikarstwem w Polsce: doświadczenia i oczekiwania Prowadzenie: prof. UAM dr hab. Agnieszka Stępińska dr hab. Lucyna Szot, Uniwersytet Wrocławski: Złożoność badań ilościowych i jakościowych w dziennikarstwie dr Bartłomiej Secler, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Badania nad dziennikarstwem w Polsce perspektywa międzynarodowa. Problemy, dylematy, wyzwania mgr Paweł Łokić, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Główne nurty badań nad dziennikarstwem w Polsce perspektywa porównawcza dr Szymon Ossowski, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Problem użyteczności badań nad dziennikarzami. Kilka uwag nad istotnością i sposobem prowadzenia badań nad dziennikarzami z perspektywy zarządcy (właściciela) przedsiębiorstwa medialnego 1. Badania nad dziennikarzami: kto ich potrzebuje? Jak zachęcić dziennikarzy do udziału w badaniach? 2. Badania krajowe: jak organizować przegląd dotychczasowych badań? Jak obserwować zmiany i trendy? 3. Badania międzynarodowe: jak interpretować wyniki? Jak prowadzić analizę porównawczą? 11:30 11:45 Przerwa
11:45 13:45 Sesja II: Metody i narzędzia w badaniach nad dziennikarzami Prowadzenie: prof. UAM dr hab. Dorota Piontek dr Agnieszka Szymańska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie: Pogłębiony wywiad indywidualny z dziennikarzami jako metoda badawcza uwagi warsztatowe prof. UAM dr hab. Agnieszka Stępińska i dr Ewa Jurga Wosik, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Od ankiety do analizy zawartości: metody badań nad percepcją (perception) i wykonaniem (performance) dr Karina Stasiuk Krajewska, SWPS, Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wrocław: Blogi i blogowanie w kontekście współczesnego dziennikarstwa. Próba zastosowania metodologii analizy dyskursu w badaniu samoopisu blogerów dr Magdalena Ślawska, Uniwersytet Śląski w Katowicach: Wypowiedzi dziennikarskie ujęcie lingwistyczne dr Bernard Grzonka, Uniwersytet Śląski w Katowicach: Powiązania między elitami sfery mediów i polityki w Polsce w perspektywie doświadczeń niemieckich założenia projektu i wstępne wyniki przeprowadzonych badań 1. Projektowanie badania: jak dobrać metodę i próbę badawczą? Jak zorganizować zbieranie danych? 2. (Auto)prezentacja dziennikarska: o czym faktycznie mówią dziennikarze wypełniając ankiety? 3. Analiza zawartości przekazów jako źródło wiedzy o dziennikarzach: jak badać wypowiedzi dziennikarskie? Jak interpretować te wypowiedzi? 13:45 14:30 Obiad (Wydział Biologii UAM w Poznaniu, ul. Umultowska 89, Poznań)
14:30 16:30 Sesja III: Edukacja dla dziennikarstwa: wymiar normatywny i praktyczny Prowadzenie: dr hab. Lucyna Szot dr Izabela M. Bogdanowicz, Uniwersytet Warszawski: Badania adeptów zawodu dziennikarza zarys refleksji dr Dominika Narożna, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Dziś student, jutro dziennikarz? Badania nad studentami jako źródło wiedzy o przyszłości dziennikarstwa mgr Małgorzata Tadeusz Ciesielczyk, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Poziom świadomości językowej dziennikarzy i studentów dziennikarstwa jako element wiarygodności wizerunku medialnego diagnoza i postulaty dr Michał Kuś, Uniwersytet Wrocławski: Dziennikarstwo obywatelskie w Polsce i w Europie aspekty edukacyjne 1. Adepci dziennikarstwa: jakiej wiedzy o (przyszłych) dziennikarzach dostarczają badania nad studentami? 2. Nauka i edukacja: Jak i w jakim stopniu wiedzę o dziennikarzach można wykorzystać w procesie edukacji? 3. Dziennikarze obywatelscy: jak badać ich znaczenie dla procesu przepływu informacji? Jak porównywać ich działalność z pracą (profesjonalnych) dziennikarzy? 16:30 Podsumowanie dyskusji i omówienie planów dotyczących publikacji