WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-XI.431.3.12.2012 Kraków, dnia 2013-06-24 Pani Anna Romańska Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Czernichowie 32-070 Czernichów 2 Zespół Kontrolny Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, na podstawie art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2009 r. Nr 31, poz. 206 z późn. zm.), art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.), art. 175 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), przeprowadził w dniach od 17 do 20 grudnia 2012 roku kontrolę kompleksową w kierowanym przez Panią Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Czernichowie. Zakres kontroli obejmował: organizację Ośrodka oraz kwalifikacje kadr, realizację zadań z zakresu administracji rządowej i zadań własnych gminy wynikających z ustawy o pomocy społecznej, realizację programu Pomoc państwa w zakresie dożywiania w roku 2011 oraz pracę socjalną z klientem Ośrodka. Ustaleń kontrolnych dokonano w oparciu o wyniki przeglądu dokumentacji, a także wyjaśnienia złożone przez Panią Kierownik i pracowników Ośrodka. Ustalenia zawarte zostały w protokole, podpisanym przez Panią 12 marca 2013 roku. W trakcie kontroli oceniano pracę Jednostki, zarówno pod kątem sposobu realizacji poszczególnych zadań, jak i pod względem prowadzonej dokumentacji, przyznając ogólnie ocenę pozytywną z uchybieniami. W trakcie prowadzonej kontroli kompleksowej GOPS ustalono m.in., co następuje: W trakcie wizji lokalnej pomieszczenia GOPS, usytuowanego w budynku nr 204 w Czernichowie stwierdzono, że wejście do budynku znajduje się w złym stanie technicznym, ponadto posiada bariery architektoniczne dla osób niepełnosprawnych. Brak było oznaczenia wejścia do budynku oraz samego pomieszczenia, w którym m.in. pracę socjalną wykonują pracownicy socjalni. Według Regulaminu Organizacyjnego, Ośrodek realizuje również zadania z zakresu świadczeń rodzinnych oraz pomocy osobom uprawnionym do alimentów. W 12 ust. 2 pkt. 3 lit. a tiret 3 i pkt. 5 Regulaminu umieszczono zapisy dotyczącego wypłacania w ramach świadczeń rodzinnych zasiłków rodzinnych wraz z dodatkiem z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, którego nazewnictwo wymaga dostosowania do aktualnie obowiązujących przepisów prawa. 31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 591 * fax 12 39 21 424 http://www.malopolska.uw.gov.pl
W Ośrodku jest zatrudnionych jest 7 pracowników socjalnych. Na dzień kontroli GOPS miał właściwą obsadę kadrową, gdyż gmina liczy 13325 mieszkańców (zameldowanych na stałe), jednak jak wykazały przeprowadzone czynności kontrolne jeden z pracowników socjalnych realizuje zadania z innego obszaru, niż pomoc społeczna. Jak wynika z jego zakresu czynności, jako starszy pracownik socjalny realizuje głównie zadania wynikające z ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, co potwierdza wywieszka na pokoju nr 210, w którym urzęduje. Ponadto wykonuje również zadania z pomocy społecznej, związane np. z realizacją projektów dofinansowywanych z EFS w ramach POKL. Uchwałą Nr XVI/207/07 Rady Gminy Czernichów z dnia 28 grudnia 2007 r. przyjęto Gminną Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Czernichów na lata 2007-2013. Analiza dokumentu wykazała, iż nie zawiera on wskazania ram finansowych określonych do realizacji strategii, co jest niezgodne z zapisami art. 16b ust. 2 pkt 3 lit. c ustawy o pomocy społecznej. Zgodnie z treścią Strategii Monitoring strategii odbywać się będzie na podstawie corocznej sprawozdawczości z wykonywania zadań. ( ). Z uzyskanej informacji wynika, iż w listopadzie 2011 oraz w listopadzie 2012 roku na posiedzeniach Komisji Edukacji i Spraw Społecznych została przedstawiona informacja o realizacji Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych. Informacje przedstawione były w formie pisemnej[...]. Analiza dokumentu z 2011 roku wykazała, iż zawiera on jedynie przytoczenie zapisów aktów prawnych, na podstawie których Ośrodek realizował zadania z zakresu pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego oraz statystykę wypłaconych z tego tytułu świadczeń. Ponadto, wymieniono poszczególne cele strategiczne i działania, poprzez które jest realizowany. Brak oceny poziomu wdrażania poszczególnych celów strategicznych, celów operacyjnych i kierunków działania oraz konkretnych wniosków z sugestiami proponowanych rozwiązań, których wyznaczenie przyczyniłoby się do bardziej efektywnej realizacji celów określonych w strategii. Zgodnie ze zmianą do ustawy o pomocy społecznej, wprowadzoną ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887), obowiązującą od 1 stycznia 2012 roku, w chwili obecnej do zadań własnych Gminy o charakterze obowiązkowym, należy m.in. prowadzenie i zapewnienie miejsc w mieszkaniach chronionych. Jak ustalono, Gmina Czernichów nie dysponuje mieszkaniem chronionym. Zgodnie z art. 53 ust. 3 ww. ustawy, mieszkanie tego typu może być prowadzone przez każdą jednostkę organizacyjną pomocy społecznej lub organizację pożytku publicznego. W przypadku trudności z utworzeniem mieszkania chronionego, można rozważyć podjęcie realizacji zadania wspólnie z sąsiednią gminą. Zasady przyznawania oraz odpłatności za usługi opiekuńcze w Gminie Czernichów reguluje Uchwała Nr XXXV/365/05 Rady Gminy Czernichów z dnia 21 stycznia 2005 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze oraz szczegółowych warunków częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, a także trybu ich pobierania. Stwierdzono, że ww. Uchwałą, ani żadnym innym aktem normatywnym, nie ustalono kosztu 1 godziny usługi opiekuńczej obowiązującej w danym roku. Kierownik GOPS sporządził wyjaśnienie, z którego wynika, że w projekcie budżetu na kolejny rok jest podawana szacunkowa liczba zarówno osób, które planujemy objąć wsparciem, liczba godzin świadczonych usług, jak również przewidywany koszt jednej godziny usług opiekuńczych. W 2011 roku na terenie Gminy Czernichów w trzech szkołach nie był realizowany program rządowy dożywiania z uwagi na brak zainteresowania ze strony szkół oraz rodziców uczniów, którzy do nich uczęszczali. Programem nie były też objęte osoby dorosłe z uwagi na, jak to określono w liście kontrolnej: brak zainteresowania tą formą wsparcia. Brak zainteresowania ze strony szkoły nie może być podstawą do zaniechania działań ze strony GOPS na rzecz wdrożenia Programu we wszystkich placówkach działających na terenie gminy. Natomiast przyczyny braku zainteresowania ze strony rodziców można by upatrywać bezpośrednio w fakcie braku możliwości dożywiania dziecka w danej szkole.
W trakcie kontroli ustalono, że w decyzjach dotyczących przyznania pomocy w formie gorącego posiłku rodzaj świadczenia określano przykładowo: zasiłek celowy w naturze w formie posiłków w postaci jednego gorącego posiłku. Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego Pomoc państwa w zakresie dożywiania (Dz. U. Nr 267, poz. 2259 z późn. zm.), pomoc przewidziana jest w formie posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności albo świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych. Jak ustalono w przypadku rodziny 5 osobowej z trójką dzieci w wieku szkolnym, opisanej w protokole, jako Przypadek II : Klientka mieszkała z konkubentem, oboje nie pracują, utrzymują się z zasiłków rodzinnych z dodatkami i alimentów. W trakcie wywiadu z 28 stycznia 2011 roku ustalono m.in., że konkubent nie może się zarejestrować w urzędzie pracy, gdyż nadal nie ma wyrobionego dowodu osobistego. Klientka zwróciła się o pomoc w formie dożywiania dzieci w szkole oraz pomoc finansową na zakup żywności. Pomimo ciężkiej sytuacji rodziny pracy socjalnej nie opisano w wywiadzie. Dożywianie dla 3 dzieci przyznano decyzjami z 7 lutego 2011 roku. Ponadto, decyzją z 7 lutego 2011 roku nr GOPS 5011/30/11, przyznano zasiłek okresowy z tytułu bezrobocia od 1 lutego do 31 marca 2011 roku w kwocie 301 zł miesięcznie, czyli 50% kryterium wynikającego z ustawy o pomocy społecznej. Kolejny wywiad przeprowadzono dopiero 26 września 2012 roku, pomimo, iż w rodzinie są dzieci w wieku szkolnym, która prawdopodobnie będą się kwalifikować do dożywiania. Decyzją z 13 stycznia 2011 roku nr GOPS-5024/2/11 przyznano zasiłek celowy z przeznaczeniem na zakup żywności dla 3 osób w łącznej kwocie 480 zł, w okresie od 1 stycznia do 28 lutego 2011 roku. Uzasadnienie przyznania zasiłku celowego nie pasuje do sytuacji rodziny, gdyż trudno mówić o stronie ekonomicznej tego rozwiązania w sytuacji, gdy 5 dzieci je w szkole, a zasiłek przyznano 3 osobom. Wydaje się, że przyczyna leży raczej w możliwości przyznania ciepłego posiłku. 23 lutego wpłynął kolejny wniosek o pomoc, wywiad przeprowadzono 24 lutego, w którym pracy socjalnej nie opisano. 22 grudnia 2010 roku klient złożył wniosek o przyznanie zasiłku stałego i zasiłku okresowego. Wywiad przeprowadzono 4 stycznia 2011 roku i ustalono, że klient nie posiada własnego dochodu. Decyzją z 10 stycznia 2011 roku nr GOPS-5010/2/11, przyznano zasiłek stały w kwocie 444 zł miesięcznie, od 1 stycznia 2011 roku do 31 grudnia 2013 roku, razem z opłacaniem składek na ubezpieczenie zdrowotne. Ponadto, decyzją z 10 stycznia 2011 roku nr GOPS-5011/4/11 przyznano zasiłek okresowy z tytułu niepełnosprawności w kwocie 20 zł na okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2011 roku. Zgodnie z przedłożonym wyjaśnieniem: Zasiłek stały wraz z zasiłkiem okresowym z tyt. niepełnosprawności zostały przyznane od miesiąca stycznia, a nie od miesiąca grudnia z uwagi na to, iż pełną dokumentację uzyskano w miesiącu styczniu 2011r.. Zgodnie z art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej Świadczenia pieniężne z pomocy społecznej przyznaje się i wypłaca za okres miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją. (...). Wobec braku w ustawie o pomocy społecznej odpowiednika art. 23 ust. 4 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.), w przypadku świadczeniobiorcy wnioskującego o przyznanie pomocy w formie zasiłku okresowego, będącego stałym klientem pomocy i korzystającego w OPS z różnych form pomocy, należy jedynie ustalić jego sytuację dochodową w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku, co w przypadku postępowania w sprawie świadczeń z pomocy społecznej następuje w drodze przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego, będącego szczególnym rodzajem dowodu, przewidzianym w ustawie o pomocy społecznej, a nie w oparciu o dokumenty przedstawione przez stronę i załączone do wniosku. Przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego leży w gestii Ośrodka, a nie strony i czasokres przeprowadzania postępowania wyjaśniającego przez organ administracji nie może rzutować na uprawnienia strony do otrzymania zasiłku. Jeżeli w ocenie GOPS wniosek zawierał braki
formalne, to należało stronę wezwać do jego uzupełnienia w trybie określonym w art. 64 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego. Brak określenia przez ustawodawcę rodzaju dokumentów, które winny być dołączone do wniosku o przyznanie zasiłku okresowego, nie może stanowić podstawy do przyznawania świadczenia od miesiąca, w którym Ośrodek zakończy prowadzenie postępowania wyjaśniającego. Analogiczny stan faktyczny stwierdzono w Przypadku XXVIII, gdzie na mocy decyzji nr GOPS-5011/53/11 z 4 kwietnia 2011 roku przyznano zasiłek okresowy z tytułu bezrobocia w okresie od 1 kwietnia do 31 maja 2011 roku w kwocie 299,55 zł miesięcznie, podczas gdy zasiłek winien zostać przyznany od miesiąca złożenia wniosku, tj. marca oraz Przypadku XXX, w którym decyzją nr GOPS-5011/35/11 z 16 lutego 2011 roku przyznano zasiłek okresowy z tytułu bezrobocia na okres od 1 lutego do 31 marca 2011 roku w kwocie 178,50 zł. W związku ze złożeniem wniosku o przyznanie pomocy 28 stycznia, świadczenie winno być przyznane od 1 stycznia 2011 roku. Uzyskano następujące wyjaśnienie P. ( ) wniosek o pomoc złożył w dniu 28.01.11r., wywiad został przeprowadzony w dniu 04.02.11r., pełna dokumentacja została skompletowana w dniu 15.02.2012r., zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, pomoc przysługuje od dnia złożenia wniosku wraz z pełną dokumentacją, zatem zasiłek okresowy został przyznany po skompletowaniu dokumentacji, czyli za m-c luty i marzec/11r.. 24 października 2011 roku klient zwrócił się z wnioskiem o przyznanie zasiłku stałego. W trakcie wywiadu środowiskowego przeprowadzonego 9 listopada 2011 roku ustalono, że klient mieszka z rodzicami, prowadząc osobne gospodarstwo domowe. Tymczasem z akt wynika, ze klient: nie pracuje zawodowo ani dorywczo, nie posiada własnych źródeł dochodów, od 14 listopada został pozbawiony statusu osoby bezrobotnej, jest osobą o lekkim upośledzeniu umysłowym, przewlekle chorą, wymaga stałej kontroli lekarza psychiatry i psychologa, ma też problemy z sercem i kręgosłupem. Orzeczeniem z 5 października 2011 roku został zaliczony do osób o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do 31 października 2014 roku. Obecnie pozostaje na utrzymaniu rodziców, w załatwianiu spraw urzędowych pomaga mu matka. Wywiad alimentacyjny u matki potwierdziła, że rodzice pomagają mu w formie żywności, schronienia i załatwianiu spraw urzędowych, ale nie są w stanie pomagać mu finansowo. Decyzją z 10 listopada 2011 roku nr GOPS-5010/22/11, przyznano zasiłek stały w kwocie 444 zł na okres od 1 listopada 2011 roku do 31 października 2014 roku. Chociaż klient złożył wniosek w październiku wraz z orzeczeniem uprawniającym do zasiłku stałego. Ponadto, decyzją z 10 listopada 2011 roku przyznano zasiłek okresowy tytułu niepełnosprawności w kwocie 20 zł, na okres od 1 listopada 2011 roku do 31 października. Podobnie jak w omawianym powyżej przypadku, świadczenia przyznano od miesiąca następnego, po miesiącu złożenia przez klienta wniosku. 13 stycznia 2011 roku klientka zwróciła się o pomoc finansową na zakup żywności. Wywiad przeprowadzono 26 stycznia, w którym pracy socjalnej nie opisano. Decyzją z 31 stycznia 2011 roku przyznano zasiłek okresowy z tytułu bezrobocia od 1 lutego do 31 marca 2011 roku. W wywiadzie nie opisano, dlaczego nie przyznano dożywiania dzieciom w szkole, skoro rodzina się kwalifikowała do tej formy pomocy. 28 lutego 2011 roku Dyrektor Zespołu Placówek Oświatowych w Czernichowie zwrócił się z prośbą o objęcie dzieci dożywianiem, chociaż powinien to zrobić wcześniej GOPS. Wniosek o przyznanie dożywiania w szkole dla dzieci klientka złożyła 5 września 2011 roku. Z akt wynika, iż GOPS nie skorzystał z możliwości wszczęcia postępowania z urzędu wcześniej, tak, aby dzieci mogły korzystać z posiłków od 1 września. Z akt wynika, że obecnie rodzina utrzymuje się ze świadczeń rodzinnych i renty rodzinnej, a klientka nie pracuje. W dokumentacji brak opisu pracy socjalnej prowadzonej z rodziną. Ustosunkowując się do powyższych ustaleń, Kierownik Ośrodka przedłożył wyjaśnienia, zacytowane na str. 26 protokołu. Decyzją z 20 kwietnia 2011 roku nr GOPS-5026/1-5/11 skierowano klienta do Domu Pomocy Społecznej dla Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie w Harbutowicach. W maju
2011 roku PCPR w Myślenicach poinformował o możliwości przyjęcia do DPS w I kwartale 2012 roku. W dokumentach brak jakiejkolwiek informacji nt. tego, co się działo z rodziną okresie od maja 2011 roku do października 2012 roku i dlaczego nie objęto rodziny pomocą, np. w formie usług opiekuńczych. Dopiero 29 października 2012 roku PCPR w Myślenicach wydał decyzję o umieszczeniu klienta w DPS w Harbutowicach, gdzie przebywa od 31 października 2012 roku. Zgodnie z udzielonymi wyjaśnieniami, rodzice klienta nie wyrażali zgody na wprowadzenie do ich domu osób obcych i tym samym usług opiekuńczych dla syna. Usługi opiekuńcze co drugi dzień zapewniał brat, który popołudniami, po pracy 2-3 razy w tygodniu przyjeżdżał do rodziców, natomiast pracownik socjalny utrzymywał regularny kontakt z rodziną. Decyzją z 1 kwietnia 2011 roku nr GOPS-5025/2/11, przyznano usługi opiekuńcze od 4 kwietnia do 30 czerwca 2011 roku w wymiarze 1,5 godzin dziennie. Przyznane usługi obejmowały: utrzymanie czystości w mieszkaniu, przygotowanie posiłków, zakup spożywczych i innych, pranie bielizny oraz podstawową opiekę higieniczno-sanitarną i załatwianie spraw urzędowych. Ustalono, że klient w okresie od lipca do listopada 2011 roku nie korzystał z usług opiekuńczych, chociaż z dokumentacji nie wynika, aby jego sytuacja zdrowotna uległa poprawie. Jak wyjaśniono, klient nie wyraził zgody na przedłużenie usług, czego jednak nie odnotowano w dokumentacji. W przypadku rodziny, oznaczonej w protokole jako Przypadek XVIII ustalono, iż Ośrodek nie objął dożywianiem wszystkich dzieci. W związku z objęciem dożywianiem w szkole tylko jednego z synów. Przedstawiono wyjaśnienie, z którego wynika, że drugi z synów nie chciał jeść w szkole, czego jednak nie odnotowano w dokumentacji. Podobny stan faktyczny stwierdzono w Przypadku XX, gdzie w okresie od stycznia do czerwca 2011 roku pięcioro dzieci uczęszczających do Zespołu Placówek Oświatowych w Rybnej objętych było dożywianiem w formie gorącego posiłku. W wywiadzie z 8 grudnia 2010 roku uwzględniono w potrzebach rodziny oraz w formach proponowanej pomocy dożywianie wszystkich dzieci uczęszczających do szkół. W związku ze stwierdzonymi rozbieżnościami między informacjami zawartymi w wywiadzie, a uwzględnionymi w rozstrzygnięciu decyzji, przedstawiono wyjaśnienie, z którego wynika m.in., ze dziewczynki nie chciały być dożywiane, Syn do przedszkola zaczął uczęszczać od września 2011 r., a w okresie od lipca do września 2011 r. w/w rodzina korzystała z pomocy społecznej w formie zasiłku okresowego. W kwestionariuszu wywiadu z 2 września 2011 roku (Przypadek XXII) rubryka praca socjalna nie została uzupełniona. Analogiczny stan stwierdzono w wywiadzie przeprowadzonym 26 września 2011 roku (Przypadek XXIII), wywiadzie z 3 czerwca 2011 roku (Przypadek XXIV), wywiadzie z 12 kwietnia 2011 roku (Przypadek XXV), wywiadzie przeprowadzonym 14 listopada 2011 roku (Przypadek XXVII) oraz wywiadzie z 21 stycznia i 12 września 2011 roku (Przypadek XXXI). Na podstawie skontrolowanych akt stwierdzono, że niedostatecznie dokumentowano pracę socjalną w odniesieniu do pracy z osobami bezrobotnymi. W aktach brakowało dokumentacji, dotyczącej zobowiązywania stron do rejestracji w Urzędzie Pracy, poszukiwania pracy oraz do okazywania efektów w poszukiwaniu pracy. W aktach sprawy, opisanej jako Przypadek XXII, brak informacji o rejestracji męża klientki w Urzędzie Pracy. Podobnie w Przypadku XXIII brak w aktach sprawy (dot. objętego kontrolą roku 2011) informacji dotyczących rejestracji klientki w Urzędzie Pracy. W Przypadku XXX w kwestionariuszu wywiadu z 23 marca 2011 roku w rubryce praca socjalna w zakresie aktywizacji zawodowej klienta odnotowano Rozmowa dot. aktywności zawodowej, zapytałam klienta gdzie i od kiedy i w jakiej firmie zamierza podjąć zatrudnienie. ( ). Brak informacji o podjętych wspólnie z klientem ustaleniach. 22 lipca 2011 roku przeprowadzono wywiad, w rubryce praca socjalna odnotowano rozmowa dot. aktywizacji zawodowej klienta. Stwierdzono, iż kolejny raz brak było konkretnych informacji dotyczących ustaleń, które winny zostać podjęte wspólnie z klientem, w celu jego aktywizacji
zawodowej. Także w Przypadku XXXI stwierdzono w aktach sprawy rodziny brak informacji dotyczących aktywizacji zawodowej męża klientki oraz najstarszego syna. W Przypadku XXV - w wywiadzie przeprowadzonym 12 kwietnia 2011 roku, dochód z tytułu wynagrodzenia za pracę żony klienta oraz świadczeń rodzinnych został wyliczony za miesiąc marzec 2011 roku, natomiast z tytułu pobieranej przez klienta renty - za miesiąc luty 2011 roku. W związku z wliczeniem do dochodu rodziny dochodu z tytułu wynagrodzenia za pracę żony klienta oraz świadczeń rodzinnych za miesiąc marzec 2011 roku, a nie luty 2011 roku. Natomiast w Przypadku XXX - wniosek o udzielenie pomocy finansowej na zakup żywności wpłynął do Ośrodka 13 marca 2011 roku. 23 marca 2011 roku przeprowadzono wywiad, podczas którego ustalono, że sytuacja klienta nie uległa zmianie. W kwestionariuszu wywiadu środowiskowego wpisano, że dochód klienta jest zerowy, podczas gdy licząc dochód za miesiąc luty 2011 roku należało uwzględnić kwotę 178,50 zł z tytułu otrzymywanego w tym miesiącu zasiłku okresowego. Pracownik socjalny przedłożył następujące wyjaśnienie W trakcie wywiadu w dniu 23.03.11r. ustalono, że klient posiadał dochód w postaci zasiłku okresowego w kwocie 178,50 zł przyznanego na okres luty, marzec. W wywiadzie zasiłek okresowy został potraktowany, jako dochód utracony, wobec tego nie został wliczony do dochodu przy w/w wywiadzie.. Zgodnie z treścią art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania [ ]. Na podstawie decyzji zmieniającej nr GOPS-5010/5/10 z 18 listopada 2010 roku przyznano zasiłek stały w wysokości 301,00 zł miesięcznie, na okres od 1 listopada 2010 roku do 30 czerwca 2015 roku oraz składkę na ubezpieczenia zdrowotne od 1 października 2010 roku do 30 czerwca 2015 roku. W tym samym dniu wydano kolejną decyzję zmieniającą, którą ponownie ustalono, że Ośrodek opłaca składkę na ubezpieczenia zdrowotne od 1 października 2010 roku do 30 czerwca 2015 roku. Zgodnie z wyjaśnieniem pracownika socjalnego: Decyzja dot. zasiłku stałego znak; GOPS-5010/5/10 z dn. 18.11.2010r. dot. przyznania tylko składki zdrowotnej została wpięta do akt omyłkowo. (Przypadek XXVII). Ustalono także, że w Przypadku XXVIII - 4 kwietnia 2011 roku przeprowadzono wywiad, podczas którego ustalono dochód rodziny w wysokości 804,91 zł, w tym zasiłek dla bezrobotnych oraz zasiłek rodzinny. Do dochodu wliczono zasiłek dla bezrobotnych w błędnej kwocie 645,91 zł oraz kwotę 159,00 zł z tytułu pobieranego zasiłku rodzinnego. W dokumentacji sprawy znajdowała się Indywidualna karta wypłat zasiłków wydana 8 marca 2011 roku przez Urząd Pracy Powiatu Krakowskiego, z której wynikało, iż za miesiąc luty 2011 roku klient otrzymał zasiłek w kwocie 645,31 zł, nie zaś 645,91 zł, jak wliczono błędnie do dochodu rodziny. Nadmienić należy, iż w treści uzasadnienia decyzji podano prawidłową wysokość wliczonego do dochodu zasiłku. Z wyjaśnień pracownika socjalnego wynika, iż Prawidłowa kwota zasiłku dla bezrobotnych powinna być 645,31 zł, a omyłkowo została wliczona kwota: 645,91 zł ( ). Różnica wynosi 0,60 zł. Zatem prawidłowa wysokość zasiłku okresowego winna była wynieść 299,85 zł. W Przypadku XXXI odnotowano na trzeciej stronie kwestionariusza wywiadu z 12 września 2011 roku, że wnioskuje się o przyznanie zasiłku m.in. ze względu na niepełnosprawność. Pracownik socjalny przeprowadzający rodzinny wywiad środowiskowy nie potrafił uzasadnić, dlaczego wnioskował o przyznanie świadczenia m.in. z uwagi na niepełnosprawność, skoro w aktach sprawy rodziny brak było dokumentu potwierdzającego ten fakt. Podczas kontroli ustalono, że decyzje doręczano klientom ze znacznym opóźnieniem. Decyzję z 29 września 2011 roku nr GOPS-5024/77/11 wysłano 4 października 2011 roku (Przypadek XXIII). Decyzja nr GOPS-5012/55/11 z 15 czerwca 2011 roku została wysłana dopiero 22 czerwca 2011 roku (Przypadek XXIV). Decyzja nr GOPS-5011/43/11 z 4 marca 2011 roku została wysłana dopiero 17 marca 2011 roku (Przypadek XXVI). Decyzja nr
GOPS-5011/35/11 z 16 lutego 2011 roku została wysłana dopiero 21 lutego 2011 roku (Przypadek XXX). Stosownie do zapisu art. 110 k.p.a. Organ administracji publicznej, który wydał decyzję, jest nią związany od chwili jej doręczenia lub ogłoszenia, o ile kodeks nie stanowi inaczej., a zgodnie z treścią postanowienia WSA w Warszawie z 31 lipca 2009 r. (III SAB/Wa 33/09) 1. Bezsprzecznie egzystencja prawna decyzji rozpoczyna się więc dopiero w chwili jej doręczenia, a nieprawidłowe doręczenie jest równoznaczne z jej nieistnieniem w obrocie prawnym. Załatwienie sprawy polega zatem na wydaniu i doręczeniu stronie decyzji [ ]. Stwierdzono, że w kwestionariuszach rodzinnych wywiadów środowiskowych dokonywano zmian przy użyciu korektora (Przypadek XVIII w wywiadzie przeprowadzonym 23 lutego i 20 czerwca 2011 roku, Przypadek XX w wywiadzie przeprowadzonym 7 lipca i 9 września 2011 roku, Przypadek XXII wywiad z 5 grudnia 2011 roku, Przypadek XXV wywiad z 12 kwietnia 2011 roku, Przypadek XXVIII w wywiadzie z 11 stycznia i 4 kwietnia 2011 roku, Przypadek XXX wywiad z 22 i 26 lipca 2011 roku, Przypadek XXXI wywiad z 21 stycznia i 12 września 2011 roku). Zgodnie w wyrokiem WSA w Bydgoszczy z 9 listopada 2011 r. (II SA/Bd 429/11) Rodzinny wywiad środowiskowy, o którym stanowi art. 106 ust. 4 u.p.s. należy traktować jako swoiste postępowanie dowodowe, a ponieważ sporządzany jest na urzędowym formularzu stanowi jednocześnie protokół w rozumieniu k.p.a., natomiast w myśl zapisów art. 71 k.p.a Skreśleń i poprawek w protokole należy tak dokonywać, aby wyrazy skreślone i poprawione były czytelne. Skreślenia i poprawki powinny być stwierdzone w protokole przed jego podpisaniem. Ponadto ustalono, ze w kwestionariuszu wywiadu przeprowadzonego 5 września 2011 roku, do decyzji nr GOPS-5023/75/11 z 9 września 2011 roku - brak podpisu osoby, z którą go przeprowadzono. W przypadku stwierdzenia uchybień, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), konieczną czynnością jest wskazanie osoby odpowiedzialnej za ich powstanie. Działając w oparciu o art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.), proszę Panią Kierownik, jako osobę kierującą Jednostką i wobec tego odpowiedzialną za uchybienia i nieprawidłowości, o ich wyeliminowanie poprzez: 1. Oznakowanie budynku, w którym wyremontowano dodatkowe pomieszczenia dla GOPS oraz samych pomieszczeń, w których urzędują pracownicy socjalni. 2. Dostosowanie zapisów Regulaminu Organizacyjnego do aktualnie obowiązujących przepisów prawa. 3. Doprecyzowanie wymiaru czasu pracy pracownika socjalnego, realizującego zadania z zakresu pomocy osobom uprawnionym do alimentów, pod kątem zapewnienia normy, o której mowa w art. 110 ust.11 ustawy o pomocy społecznej. 4. Opracowanie strategii rozwiązywania problemów społecznych Gminy z uwzględnieniem wszystkich elementów, o których mowa w treści art. 16b ustawy o pomocy społecznej, a po jej uchwaleniu, wdrożenie jej skutecznego monitoringu. 5. Podjęcie starań zmierzających do utworzenia na terenie gminy mieszkania chronionego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 12 ustawy o pomocy społecznej. 6. Ustalanie kosztu 1 godziny opiekuńczej, świadczonej w ramach zadań własnych gminy i podawanie jej do publicznej wiadomości w sposób ogólnie przyjęty. 7. Podjęcie działań zmierzających do wdrożenia programu Pomoc państwa w zakresie dożywiania we wszystkich placówkach działających na terenie gminy.
8. Przyznawanie pomocy w formie dożywiania, zgodnie z rodzajem świadczeń przewidzianych w ustawie z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego Pomoc państwa w zakresie dożywiania. 9. Opisywanie pracy socjalnej prowadzonej na rzecz klientów i ich rodzin oraz dokumentowanie wszelkich ustaleń mających wpływ na ocenę ich aktualnej sytuacji i przyznawanych w związku z nią świadczeń. 10. W przypadku prowadzenia pracy socjalnej z osobami bezrobotnymi, zobowiązywanie klientów do rejestracji w Urzędzie Pracy, aktywnego poszukiwania pracy oraz do okazywania efektów ww. poszukiwań. 11. Podejmowanie działań z urzędu, celem zapewnienia ciągłości i skuteczności udzielanych świadczeń osobom lub rodzinom, których sytuacja jest Ośrodkowi znana. 12. Przyznawanie świadczeń zgodnie z art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej. 13. Prawidłowe obliczanie dochodu rodziny, o którym mowa w art. 6 pkt 4 ustawy o pomocy społecznej, którego wysokość ma wpływ na kwotę przyznanego świadczenia. 14. W sytuacji wydania decyzji administracyjnej, dostarczanie jej stronom bez zbędnej zwłoki, z zachowaniem reguł, o których mowa w rozdziale 8 K.p.a. 15. W przypadku konieczności dokonania poprawek w kwestionariuszu rodzinnego wywiadu środowiskowego, dokonywanie ich zgodnie z zasadami określonymi w art. 71 k.p.a. Zawieranie w kwestionariuszu wywiadu informacji zgodnych ze stanem faktycznym oraz zapewnienie, by dokument był opatrzony podpisem klienta, z którym wywiad został przeprowadzony. O sposobie realizacji powyższych wniosków proszę mnie poinformować w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Informuję Panią Kierownik, iż na podstawie art. 128 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, przysługuje Panu uprawnienie do złożenia zastrzeżeń do zaleceń pokontrolnych, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Jednocześnie na gruncie art. 128 ust. 4 i 5 ustawy o pomocy społecznej jest Pani zobowiązana: 1) w przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków; 2) w przypadku uwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków, mając na uwadze zmiany wynikające z uwzględnionych zastrzeżeń. Z up. Wojewody Małopolskiego /-/ mgr iż. Małgorzata Lechowicz Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: - Wójt Gminy Czernichów