PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA z religii kl. III zasadniczej szkoły zawodowej Został opracowany na podstawie,,programu Nauczania Religii Rzymskokatolickiej w Przedszkolach i Szkołach zatwierdzonego przez Komisję Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski w Białymstoku z dniu 9 czerwca 2010 r. Przedmiotowy System Oceniania z religii jest zgodny z Rozporządzeniem MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych oraz ze zmianami dokonanymi w tym rozporządzeniu z dnia 13 lipca 2007 r. Najważniejsze elementy przedmiotowego systemu oceniania z religii: 1. Cele. 2. Zasady. 3. Obszary podlegające ocenie z religii w klasie drugiej. 4. Wymagania programowe i kryteria oceniania. 5. Poprawa oceny. 6. Przewidywane osiągnięcia uczniów. ad. 1. Cele: 1. Poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie. 2. Kształtowanie motywacji do uczenia się oraz wspieranie aktywności edukacyjnej ucznia. 3. Pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu swego rozwoju intelektualnego i duchowego. 4. Dostarczanie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach, specjalnych uzdolnieniach ucznia. 5. Wychowanie do odpowiedzialności ucznia, co w konsekwencji ma prowadzić do samokontroli, samooceny i samokształcenia. 6. Kształtowanie postawy odpowiedzialności za budowanie relacji z Chrystusem i drugim człowiekiem. 7. Uświadomienie, że życie ludzkie jest święte od chwili poczęcia do naturalnej śmierci. 8. Kształtowanie postawy odpowiedzialności za przekazywanie życia ludzkiego. 9. Gotowość otwarcia się na Boga w modlitwie. 10. Poczucie przynależności, posiadanie własnego miejsca i odczytywanie własnych zdań w społeczności Kościoła, narodzie, rodzinie, grupie szkolnej i koleżeńskiej. ad. 2. Zasady : 1. Nauczyciel, na początku roku szkolnego, informuje uczniów i rodziców (opiekunów) o wymaganiach edukacyjnych z religii wynikających z realizowanego programu nauczania oraz o sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów. 2. Uczeń jest zobowiązany do noszenia zeszytu i katechizmu przedmiotowego oraz do systematycznego odrabiania prac domowych. 3. Sprawdziany wiedzy odbywają się minimum raz w semestrze i są zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem. Sprawdziany są obowiązkowe, jeśli uczeń w tym czasie był nieobecny na lekcji, powinien zaliczyć sprawdzian w terminie późniejszym, uzgodnionym z nauczycielem. 4. W przypadku wystąpienia poważnych przyczyn losowych, które przeszkodziły w przygotowaniu się ucznia do lekcji, uczeń nie ponosi żadnych konsekwencji, jeżeli są one potwierdzone pisemnie lub ustnie przez rodzica (opiekuna) przed lekcją. 5. Zgodnie z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania i na określonych w nim zasadach uczeń może skorzystać z np.,,szczęśliwego numerka i innych form przyjętych w danej szkole. 6. Jeśli uczeń ma trudności w opanowaniu materiału, ma prawo do pomocy ze strony nauczyciela lub innego ucznia. Warunkiem jest aktywna obecność na lekcjach lub usprawiedliwiona dłuższa nieobecność. 7. Każda ocena jest jawna i wystawiana według ustalonych kryteriów. 1
8. O ocenie niedostatecznej śródrocznej czy rocznej uczeń informowany jest ustnie, a jego rodzice (opiekunowie) w formie pisemnej na miesiąc przed radą pedagogiczną klasyfikacyjną. Za pisemne poinformowanie rodzica (opiekuna) odpowiada wychowawca. 9. Na 7 dni przed posiedzeniem klasyfikacyjnym rady pedagogicznej uczniowie są informowani o przewidywanych ocenach śródrocznych lub rocznych. 10. Kryteria odpowiadające poszczególnym śródrocznym i rocznym stopniom szkolnym zgodne są z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania. ad. 3. Obszary podlegające ocenianiu na katechezie w klasie III: Formy ustne: Odpowiedzi ustne Opowiadania odtwórcze i twórcze Prezentacja (referat, prezentacja multimedialna) Formy pisemne: Sprawdziany, testy, kartkówki Zadania domowe Wypracowania (opowiadanie, charakterystyka, list, zaproszenie, telegram) Ćwiczenia wykonane podczas lekcji Formy praktyczne: Realizacja projektów (np. album, gazetka, przedstawienia) Podejmowanie działań wynikających z głównego celu katechezy szkolnej Pomoce dydaktyczne Rozwijanie postawy religijnej (np. udział w przedstawieniach szkolnych o charakterze religijnym, konkursach religijnych, poszerzanie wiadomości o literaturę religijną, korzystanie ze stron internetowych o tematyce religijnej). Aktywność ucznia na lekcji i współpraca w zespole. Uczeń ma obowiązek: Prowadzić zeszyt przedmiotowy. Zaliczyć wszystkie sprawdziany i testy. W razie nieobecności na sprawdzianie lub teście zaliczyć pracę w ciągu 2 tygodni od dnia powrotu do szkoły. Poprawić ocenę niedostateczną w ciągu tygodnia od otrzymania wyników sprawdzianu wiedzy. Dodatkowo uczeń może: Za prace typu: projekty, albumy, prezentacje multimedialne uzyskać dodatkowe oceny (od dobrej do celującej po wcześniejszym uzgodnieniu z nauczycielem). Za zajęcie I, II, III miejsca lub wyróżnienia w konkursach religijnych otrzymać ocenę celującą. Za bardzo dobre wyniki nauczania, zajęcie najwyższych miejsc lub wyróżnień w konkursach przedmiotowych z religii (np. Konkurs Biblijny, Olimpiada Teologii Katolickiej) na etapie dekanalnym, diecezjalnym, ogólnopolskim otrzymać ocenę celującą śródroczną lub końcoworoczną. Katecheta ma obowiązek: Powiadomić ucznia o sprawdzianie lub teście na 1 tydzień przed terminem. Sprawdzić prace pisemne w ciągu 2 tygodni, w razie potrzeby z wynikami testu zapoznać rodziców w czasie konsultacji lub Dni Otwartych Szkoły. Udzielać informacji rodzicom i uczniom na temat prac pisemnych i postępów ucznia. Nauczyciele dostosowują wymagania do indywidualnych możliwości ucznia, uwzględniając przy tym rodzaj dysfunkcji: W przypadku dysortografii: Błędy ortograficzne nie mają wpływu na ocenę pracy pisemnej. W przypadku dysgrafii: Nie ocenia się estetyki pisma w zeszycie przedmiotowym oraz na testach i kartkówkach. 2
Uczeń ma prawo przeczytać nauczycielowi treść pracy pisemnej, gdy ten ma trudności z jej odczytaniem. Uczeń z głęboką dysgrafią może zaliczyć sprawdzian w formie odpowiedzi ustnej. W przypadku dysleksji: Zachęcanie uczniów do czytania krótkich tekstów. Wydłużanie czasu pracy. Ograniczenie ilości wykonywanych w czasie zajęć ćwiczeń. Oceny bieżące stanowią o śródrocznej i końcowo rocznej ocenie ucznia. Powiadamianie rodziców o ocenach ich dzieci odbywa się zgodnie z przyjętymi zasadami w Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania. ad. 4. Wymagania programowe i kryteria oceniania: Podstawowe: Na ocenę niedostateczną uczeń: Nie prowadził zeszytu. Nie opanował minimum programowego. Nie skorzystał z pomocy nauczyciela i kolegów w celu poprawienia oceny. Na ocenę dopuszczającą uczeń: Opanował konieczne pojęcia religijne. Prowadzi zeszyt. Przy pomocy nauczyciela udziela odpowiedzi na postawione pytania. Prezentuje minimalny poziom postawy i umiejętności. Wykonuje jedynie część wyznaczonej pracy. Czasem angażuje się w pracę grupy. Na ocenę dostateczną uczeń: Przychodzi przygotowany do zajęć. Prowadzi zeszyt. Opanował łatwe, całkowicie niezbędne wiadomości, umiejętności. Udziela odpowiedzi na pytania nauczyciela. Czasem angażuje się w pracę grupy. Na ocenę dobrą uczeń: Prowadzi zeszyt, odrabia zadania domowe. Samodzielnie udziela odpowiedzi (nie wyczerpuje poruszonego zagadnienia). Angażuje się w daną jednostkę lekcyjną. Opanował materiał programowy z religii. Konsekwentnie wykonuje zadaną pracę, stara się być aktywnym na lekcji. Na ocenę bardzo dobrą uczeń: Prowadzi zeszyt i odrabia zadania domowe. Prezentuje wiedzę, wypowiadając się swobodnie i wyczerpująco. W poruszanych tematach dostrzega związki między faktami, potrafi wyciągnąć wnioski, dokonać całościowej oceny poruszanego zagadnienia. Odznacza się dużą aktywnością na katechezie. Umie współpracować w grupie. Szczegółowe wymagania programowe i kryteria oceniania dla klasy trzeciej: Na ocenę celującą uczeń: Opanował materiał przewidziany programem w stopniu bardzo dobrym. Biegle posługuje się zdobytą wiedzą. Uzupełnia zdobytą na lekcjach wiedzę przez lekturę literatury religijnej. Uczestniczy w organizowanych konkursach, zajął wysokie miejsce w konkursie na temat życia świętej Gianny Beretta Molla. Wykonał dodatkowe prace, np. album, prezentacje multimedialną. Jest wzorem i przykładem dla innych uczniów. W życiu codziennym kieruje się dobrem własnym i drugiego człowieka. 3
Na ocenę bardzo dobrą uczeń: Potrafi wyjaśnić, na czym polega istota wiary. Na przykładach z Pisma Świętego i codziennego życia charakteryzuje i porównuje poszczególne rodzaje powołania. Umie przedstawić rolę i zadania kapłana oraz zakonnika w Kościele. Na podstawie Kodeksu Prawa Kanonicznego oraz fragmentów Pisma Świętego omawia cechy, cele i sens sakramentu małżeństwa. Charakteryzuje przeszkody do zawarcia związku małżeńskiego oraz wady zgody małżeńskiej. Na przykładzie wybranych świętych małżeństw: Maryja i Józef, Luigi i Maria Beltrame Quattrocchi wyjaśnia, na czym polega świętość w małżeństwie. Opisuje różnice między NPR a antykoncepcją. Przedstawia stanowisko Kościoła wobec metody in vitro, naprotechnologii, antykoncepcji. Na podstawie wybranych fragmentów Adhortacji Apostolskiej Familiaris consortio wyjaśnia zadania rodziny chrześcijańskiej, wskazuje na zagrożenia współczesnej rodziny. Wyjaśnia, dlaczego uzależnienia stanowią zagrożenie dla wolności człowieka oraz jak im przeciwdziałać. Dokonuje oceny moralnej aborcji, eutanazji i eksperymentów genetycznych. Przedstawia stanowisko Kościoła oraz wyjaśnia, czym jest: klonowanie, eksperymenty genetyczne, eutanazja, kara śmierci, uprawniona obrona. Na podstawie nauczania św. Jana Pawła II charakteryzuje zadania Kościoła we współczesnym świecie. Wymienia formy prześladowania chrześcijan w XX i XXI wieku. Umie przedstawić rolę Prymasa Tysiąclecia w Polskim Kościele. Wyjaśnia nauczanie papieża Benedykta XVI dotyczące: miłości chrześcijańskiej oraz integralnego rozwoju ludzkiego w miłości i prawdzie. Wie, dlaczego rodzina jest nazywana domowym Kościołem, rozumie konieczność szacunku należnego ludziom starszym. Charakteryzuje podstawowe obowiązki człowieka wobec wiary. Przedstawia św. Jana Pawła II jako Papieża Pielgrzyma oraz rozumie rolę pielgrzymowania w życiu człowieka wierzącego. Potrafi wymienić najważniejsze wydarzenie z życia św. Gianny Beretta Molla i św. Kingi. Stara się o świadome przeżywanie gestów, słów i postaw religijnych wynikających z obchodów roku liturgicznego. Zna podstawowe zagadnienia z Małego Katechizmu. Na ocenę dobrą uczeń: Określa rodzaje powołań: powołanie do życia rodzinnego, kapłańskiego, w samotności. Potrafi wyjaśnić istotę ślubu: posłuszeństwa, czystości, ubóstwa. Charakteryzuje terminy: narzeczeństwo, konkubinat, związek małżeński cywilny, związek małżeński sakramentalny, małżeństwo konkordatowe, Umie wyjaśnić pojęcia: węzeł małżeński, separacja, rozwód, orzeczenie nieważności małżeństwa, przeszkody do zawarcia związku małżeńskiego oraz wady zgody małżeńskiej. Wymienia, jakie są zadania dobrego ojca i dobrej matki. Charakteryzuje nauczanie kościoła nt. in vitro, adopcji, naprotechnologii, antykoncepcji. Zna metody NPR. Zna etapy rozwoju dziecka w okresie prenatalnym, wie, czym jest aborcja oraz syndrom postaborcyjny. 4
Umie wyjaśnić pojęcia: badania prenatalne, eliminowanie chorób dziedzicznych, transplantologia. Zna skutki uzależnienia od narkomanii, alkoholizmu, nikotynizmu, pornografii. Definiuje, czym były systemy totalitarne oraz charakteryzuje życiorys i znaczenie ks. kard. Stefana Wyszyńskiego. Podaje przykłady celebracji rodzinnych. Zna najważniejsze elementy nauczania papieża Benedykta XVI oraz omawia znaczenie Roku Jubileuszowego. Wyjaśnia obowiązki wynikające z życia wiarą. Potrafi wymienić najważniejsze wydarzenie z życia L. i M. Beltrame Quattrocchi, św. Gianny Beretta Molla i św. Kingi. Stara się o świadome przeżywanie gestów, słów i postaw religijnych wynikających z obchodów roku liturgicznego. Zna podstawowe zagadnienia z Małego Katechizmu. Na ocenę dostateczną uczeń: Potrafi wyjaśnić istotę ślubu: posłuszeństwa, czystości, ubóstwa. Wyjaśnia różnice między kobietą a mężczyzną oraz zna zadania wynikające z ludzkiej płciowości. Potrafi podać różnice pomiędzy: konkubinatem, związkiem małżeńskim cywilnym, związkiem małżeńskim sakramentalnym. Opisuje cechy, cele i przymioty sakramentu małżeństwa oraz wagę przysięgi małżeńskiej oraz przeszkody do zawarcia związku małżeńskiego oraz wady zgody małżeńskiej. Wyjaśnia, co to znaczy być dobrym ojcem, dobrą matką. Zna metody NPR oraz wyjaśnia terminy metoda in vitro, naprotechnologia, antykoncepcja. Wymienia rodzaje i warunki adopcji. Wymienia etapy rozwoju dziecka w okresie prenatalnym, zna zagrożenia płynące z manipulacji genetycznych. Potrafi wymienić metody dokonywania aborcji, wie, co stanowi alternatywę dla aborcji. Wie, czym jest uzależnienie i gdzie szukać pomocy w sytuacji uzależnienia. Potrafi wyjaśnić, czym był komunizm, faszyzm, marksizm, stalinizm oraz wie, kim był ks. kard. Stefan Wyszyński. Zna treść Przykazania Miłości, rozumie, dlaczego należy szanować ludzi starszych. Opisuje Jasną Górę jako miejsce spotkania z Matką Zbawiciela. Potrafi wymienić najważniejsze wydarzenie z życia św. Gianny Beretta Molla. Stara się o świadome przeżywanie gestów, słów i postaw religijnych wynikających z obchodów roku liturgicznego. Zna podstawowe zagadnienia z Małego Katechizmu. Na ocenę dopuszczającą uczeń: Wie, kim jest kapłan oraz zakonnik w Kościele. Wyjaśnia, czym jest jedność i nierozerwalność sakramentu małżeństwa oraz wymienia dokumenty niezbędne do zawarcia sakramentu małżeństwa. Zna treść przysięgi małżeńskiej, zna przeszkody do zawarcia związku małżeńskiego oraz wady zgody małżeńskiej. Podaje cechy dobrych rodziców. Opisuje, czym jest ciąża i wymienia najważniejsze etapy rozwoju dziecka w okresie prenatalnym oraz wyjaśnia pojęcia aborcja, eutanazja, klonowanie. Wie, czym jest uzależnienie i gdzie szukać pomocy w sytuacji uzależnienia. Potrafi wyjaśnić, czym był komunizm, faszyzm, marksizm, stalinizm, 5
Wie, kim był ks. kard. Stefan Wyszyński. Potrafi wymienić najważniejsze wydarzenie z życia św. Gianny Beretta Molla. Wie, co to jest Adwent, Boże Narodzenie, Wielki Post, Wielkanoc. Stara się o świadome przeżywanie gestów, słów i postaw religijnych. Zna Dekalog i Credo. Na ocenę niedostateczną uczeń: Nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. ad. 5. Poprawa oceny: W przypadku otrzymania ze sprawdzianu oceny niedostatecznej, uczeń ma prawo do jednorazowej jej poprawy, przy czym w dzienniku zachowane są dwie oceny. W przypadku otrzymania z odpowiedzi ustnej lub kartkówki oceny niedostatecznej uczeń ma prawo do jej poprawienia w terminie uzgodnionym z nauczycielem. ad. 6. Przewidywane osiągnięcia uczniów: Poznanie Chrystusa i Jego nauki. Opanowanie wiedzy i umiejętności określonych w programie nauczania katechezy na poszczególnych poziomach zgodnie z systemem oceniania. Umiejętność odczytania przesłania poznanych fragmentów biblijnych. Znajomość cech, celów i sensu małżeństwa sakramentalnego. Znajomość przeszkód do zawarcia związku małżeńskiego oraz wady zgody małżeńskiej. Znajomość nauczania Kościoła nt. rodziny. Znajomość nauczania Kościoła dotyczącego godności i świętości życia ludzkiego. Znajomość roli i zadań Kościoła we współczesnym świecie. Aktywne uczestnictwo w Eucharystii. Zastosowanie wskazań prawa Bożego w konkretnych sytuacjach życiowych. Umiejętność kształtowania własnego sumienia, osobowości, charakteru w oparciu o prawo Boże. Umiejętność rozwiązywania trudnych sytuacji w duchu chrześcijańskim. Zdolność do reagowania na niewłaściwe zachowania. Odczytywanie własnych zadań we wspólnocie: parafialnej, rodzinnej, kościelnej, koleżeńskiej, szkolnej. Zaangażowanie w różne formy apostolstwa. Umiejętność wyrażania własnych opinii. Postawa akceptacji i tolerancji. 6