Joanna Mirosław-Grabowska Jeziora nie tylko dla żeglarzy
Jeziora - Czasowe zbiorniki wody - Różnice: geneza rozmiar strefowość czas retencji rodzaj mieszania wód rodzaj osadów organizmy żywe okres istnienia
Jezior a magazyn osadów Zapis warunków środowiskowych
Prace terenowe w lecie prace kartograficzne pobór rdzenia osadów w zimie
Osady jeziorne węglanowe organiczne mineralne laminowane nielaminowane Kreda jeziorna Gytja węglanowa Gytja detrytusowa Dy, tofry Piaski, mułki, iły
Metodyka badań Analizy litologiczne, sedymentologiczne (granulometryczna) Analizy mineralogiczne (minerały ciężkie, RTG) Analizy chemiczne (np. zawartość CaCO 3, pierwiastków głównych) Analizy paleobotaniczne (makroszczątki, palinologia, okrzemki) Analizy paleozoologiczne (np. Cladocera, małżoraczki, mięczaki) Analizy izotopowe (datowania: 14 C, 210 Pb; izotopy trwałe: O, C, N, H, S) Analiza archeologiczna
Węglanowe osady jeziorne Obraz SEM Kreda jeziorna okrzemka Gytja węglanowo -detrytusowa Fragm. roślin
Paleobotanika Pyłki roślin Makroszczątki roślinne Okrzemki Historia roślinności, biostratygrafia, klimat, trofia, batymetria zbiornika, zasolenie wód, temperatura i przezroczystość wody
Paleozoologia Mięczaki Wioślarki Małżoraczki Biowskaźniki: trofii, batymetrii zbiornika, zasolenia wód, temperatury i przezroczystości wody
Rekonstrukcja rozwoju roślinności
Rekonstrukcja rozwoju roślinności Romoty M.Obremska
Czwartorzęd: biostratygrafia Okres subatlantycki Okres subborealny Okres atlantycki Okres borealny Okres preborealny Młodszy Dryas Allerød E7 E6 E5 E4 E3 E2 E1 Pinus Picea-Abies-Alnus Carpinus-Corylus-Alnus Corylus-Quercus-Tilia Quercus-Fraxinus-Ulmus Pinus-Betula-Ulmus Pinus-Betula Dryas octopetala
Rekonstrukcja warunków klimatycznych
Rekonstrukcja warunków klimatycznych ka B.P. 116 118 120 122 124 126 128 130 INTERGLACJAŁ EEMSKI Zlod. Wisły Zlod. Warty E7 E6 E5 E4 E3 E1-2 temperatura stycznia śr.+ 1,7 o C temperatura lipca opady -10-8 -6-4 -2 0 +2 +4 o C 10 12 14 16 18 20 o C 600 800 1000 mm/r śr. 17 o C śr. 700 mm/r wg (Zagwijn, 1996; Cheddadi et al., 1998; Kupryjanowicz, 2008)
Odtworzenie składu gatunkowego flory okrzemkowej Zielony Staw Gąsienicowy (Tatry) E. Sienkiewicz
Rekonstrukcja ph i TP na podstawie okrzemek Czarny Staw Gąsienicowy (Tatry) E. Sienkiewicz
Geochemia izotopów trwałych: tlen, węgiel, azot, wodór, siarka
Analiza izotopowa osady węglanowe osady organiczne
Analiza izotopowa osadów węglanowych
Skład izotopowy tlenu... 18 δ O = 18 16 ( O/ O) próbka 18 16 ( O/ O) standard - 1 x 1 000 - odległość od oceanu - wysokość n.p.m. - cyrkulacja atmosferyczna - ilość opadów - wielkość parowania - dopływ wód powierzchniowych - dopływ wód podziemnych
Skład izotopowy węgla... δ 13 C = 13 12 ( C/ C) próbka 13 12 ( C/ C) standard - 1 x 1 000 - wymiana CO 2 - typ roślinności - rośliny wodne - plankton - CH 4 - dopływ wód powierzchniowych - dopływ wód podziemnych
Analiza izotopowa osadów węglanowych Besiekierz 3.50 3.70 horyzonty izotopowe Is9 3.90 Is8 4.10 4.30 4.50 4.70 4.90 5.10 5.30 5.50 5.70 5.90 6.10-12 -10-8 -6-4 -2 0 2 b a Is7 Is6 Is5 Is4 Is3 Is2 Is1 δ 18 O δ 13 C J. Mirosław-Grabowska
Analiza izotopowa osadów węglanowych Studzieniec lithology depth [m] 10.5 Is 10 Is 9 11.0 11.5 E 7 E 6 Is 8 12.0 Is 7 12.5 Is 6 13.0 13.5 E 5 δ 18 O (V-PDB) 14.0 δ 13 C (V-PDB) 14.5 Is 5 15.0 15.5 16.0 E 4 16.5 Is 4 Is 3 17.0 17.5 18.0 E 3 E 1 E 2 Is 2 18.5 19.0 Is 1 19.5-10 -8-6 -4-2 0 2 4 6 8 J. Mirosław-Grabowska
Analiza izotopowa osadów organicznych
Rzecino Analiza izotopowa osadów organicznych J. Mirosław-Grabowska
Analiza izotopowa osadów organicznych Skaliska J. Mirosław-Grabowska
Badania paleolimnologiczne Zmiany klimatu Warunki środowiska jeziornego Ewolucja basenów jeziornych Ekologia jezior Wpływ człowieka
Określenie trofii wody, chemizmu osadów, cech materii organicznej (okrzemki, Cladocera, geochemia)
Rekonstrukcja zmian poziomu morza Morze Bałtyckie Jezioro Resko Przymorskie Mrzeżyno paleojezioro Trzebiatów
Rekonstrukcja zmian poziomu morza Trzebiatów E. Zawisza
Rekonstrukcja rozwoju zbiorników jeziornych Romoty litologia M. Obremska E. Zawisza J. Mirosław-Grabowska
Rekonstrukcja rozwoju zbiorników jeziornych L PAZ R PAZ Is Clad DAZ fazy rozwoju Ruszkówek R8 EV1 Is 8 VI 6 5 P5 spłycanie R7 E7 Is 7 Is 6 Vb Va P4 R6 R5 E6 E5 Is 5 IVb IVa III 4 P3 trofia + max głębokość R4 E4 Is 4 II spłycanie R3 E3 3 R2 E2 Is 3 P2 R1 E1 Is 2 I 2 1 Is 1 P1 M. Niska Z. Janczyk-Kopikowa J. Mirosław- E. Sienkiewicz Grabowska
Jeziora (osady) też można badać!