WPŁYW LASÓW I GOSPODARKI LEŚNEJ NA WODY POWIERZCHNIOWE

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "WPŁYW LASÓW I GOSPODARKI LEŚNEJ NA WODY POWIERZCHNIOWE"

Seweryn Zając
5 lat temu
Przeglądów:

1 WPŁYW LASÓW I GOSPODARKI LEŚNEJ NA WODY POWIERZCHNIOWE

Definicja lasu według ustawy o lasach (administracyjna) Na podstawie ustawy o lasach, lasem jest grunt o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) -

2 Definicja lasu według ustawy o lasach (administracyjna) Na podstawie ustawy o lasach, lasem jest grunt o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) - drzewami i krzewami oraz runem leśnym lub przejściowo jej pozbawiony. Ponadto musi spełniać jeden z poniższych warunków: być przeznaczony do produkcji leśnej stanowić rezerwat przyrody lub wchodzić w skład parku narodowego być wpisany do rejestru zabytków.

dynamiczny twór przyrody, w którym są zespolone w niepodzielną

określona roślinność z przeważającym udziałem form drzewiastych,

3 Definicja lasu według profesora J.J. Karpińskiego (przyrodnicza) Las lub biocenoza leśna to dynamiczny twór przyrody, w którym są zespolone w niepodzielną całość układem zależności, powiązań i wzajemnych wpływów: określona roślinność z przeważającym udziałem form drzewiastych, związanych z nim zwierzętami oraz wykorzystywane przez rośliny i zwierzęta podłoże geologiczne, gleba, woda i klimat.

4 Lesistość w poszczególnych krajach Europy

5 Podział lasów w Polsce ze względu na ich dominującą funkcję 1.41% 0.41% 2.28% 14.21% 1.54% 19.79% 1.89% 4.17% 44.46% 9.84% Glebochronne Uszk odzone przez przemysł Na stałych powierzchniach badawczych Ostoje zwierząt chronionych Uzdrowisk owe Wodochronne Cenne przyrodniczo Nasienne Podmiejsk ie Obronne

Pryncypia, jakimi kieruję się polskie leśnictwo to wszechstronne rozpoznanie stanu ekosystemów leśnych, zapobieganie degradacji stosunków wodnych, półnaturalna hodowla lasu ze

6 Pryncypia, jakimi kieruję się polskie leśnictwo to wszechstronne rozpoznanie stanu ekosystemów leśnych, zapobieganie degradacji stosunków wodnych, półnaturalna hodowla lasu ze szczególnym preferowaniem odnowień naturalnych, przywracanie i wspieranie bioróżnorodności biocenoz leśnych. Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych. Autor: Marian Pigan (m.pigan@lasy.gov.pl)

Wywierają one znaczny wpływ na znaczenie podstawowych funkcji lasu i gospodarki

7 Wpływ na stan lasów Okres od XIX wieku charakteryzuje się dynamicznymi przemianami społecznymi, ekonomicznymi i politycznymi. Wywierają one znaczny wpływ na znaczenie podstawowych funkcji lasu i gospodarki leśnej. Oprócz dostarczania surowca drzewnego las w coraz większym stopniu pełni funkcje, które określane są jako pozaprodukcyjne.

8 Zagrożenia lasu RYS. Kazimierz Rykowski

9 Uwarunkowania społeczne vs. zapotrzebowanie na wodę pitną Ludność na świecie: tyś. Ludność w Polsce tyś. Ludność w Chinach tyś. Ludność w Indiach tyś. Zapotrzebowanie na wodę pitną w kontekście warunków klimatycznych oraz ich zmian (strefy z deficytem opadów, zaburzone opady zimą, wichury i burze, okresowe susze, krótkotrwałe opady o wysokiej intensywności).

Rola i znaczenie lasu Pozaprodukcyjne funkcje lasu - naturalne funkcje lasu związane z jego stabilizującym oddziaływaniem na środowisko przyrodnicze (obieg wody, opady, wiatry, temperaturę,

10 Rola i znaczenie lasu Pozaprodukcyjne funkcje lasu - naturalne funkcje lasu związane z jego stabilizującym oddziaływaniem na środowisko przyrodnicze (obieg wody, opady, wiatry, temperaturę, mikroklimat, erozję gleb), oddziaływanie na jakość naszego życia (jakość powietrza, czystość wód powierzchniowych, wypoczynek, turystykę, wartości estetyczne, krajobrazowe, kulturalne). Poza tymi funkcjami, wymienić należy jeszcze pozytywny wpływ lasu na rozwój kultury, ale też zdrowie fizyczne oraz psychiczne człowieka.

Retencja wodna Retencja wodna - naturalne zjawisko okresowego magazynowania wody

Retencja wodna powierzchniowa - zatrzymanie wody w dolinach rzek, jeziorach, zbiornikach

występująca w skałach podłoża, gdzie tworzą się zbiorniki wody podziemnej, które

12 Retencja wodna Retencja wodna - naturalne zjawisko okresowego magazynowania wody opadowej, opóźniające jej odpływ z danego terenu. Retencja wodna powierzchniowa - zatrzymanie wody w dolinach rzek, jeziorach, zbiornikach retencyjnych, bagnach, a także w postaci lodu i śniegu, Retencja wodna podziemna - występująca w skałach podłoża, gdzie tworzą się zbiorniki wody podziemnej, które sprzyjają powstawaniu wód mineralnych, gdyż woda uwięziona w podłożu, często przez wiele lat, podlega mineralizacji, rozpuszczając skały, w których krąży.

13 Mała retencja nizinna i górska Retencja wodna jest ważnym elementem w gospodarce wodnej. Współczesne działania człowieka, np. nadmierne wycinanie lasów powodują zmniejszenie retencji wodnej, co wywołuje niekorzystne skutki, jak wzrost zagrożenia powodziowego.

Zjawisko transpiracji roślin Transpiracja czynne parowanie wody z nadziemnych części roślin przez: aparaty szparkowe (transpiracja szparkowa), skórkę (transpiracja kutykularna) i przetchlinki

14 Zjawisko transpiracji roślin Transpiracja czynne parowanie wody z nadziemnych części roślin przez: aparaty szparkowe (transpiracja szparkowa), skórkę (transpiracja kutykularna) i przetchlinki (transpiracja przetchlinkowa). Transpiracja szparkowa stanowi około 75-90% transpiracji ogólnej, natomiast kutykularna nie przekracza kilku procent, przy czym u drzew i roślin cieniolubnych udział transpiracji przez kutykulę jest większy niż u roślin światłolubnych.

Im więcej roślinności i im więcej pięter zbiorowości roślinnej, tym więcej wody jest zatrzymywane i nie dochodzi

15 Zjawisko intercepcji roślin Intercepcja proces zatrzymywania wody opadowej przez rośliny lub obiekty abiotyczne (dachy budynków, drogi). Im więcej roślinności i im więcej pięter zbiorowości roślinnej, tym więcej wody jest zatrzymywane i nie dochodzi do powierzchni gruntu. Można wyróżnić 3 podstawowe piętra zbiornika intercepcji: piętro drzew, krzewów oraz runa leśnego. Zjawisko intercepcji zmniejsza dopływ wody do ziemi i zwiększa czas tego dopływu.

Zjawisko ewapotranspiracji Ewapotranspiracja proces parowania terenowego, obejmujący transpirację (parowanie z komórek roślinnych) oraz ewaporację (parowanie z gruntu):

16 Zjawisko ewapotranspiracji Ewapotranspiracja proces parowania terenowego, obejmujący transpirację (parowanie z komórek roślinnych) oraz ewaporację (parowanie z gruntu): ewapotranspiracja aktualną (rzeczywista), ewapotranspiracja potencjalna wskaźnik klimatyczny mówiący o tym, jak szybko mogłoby zachodzić parowanie, gdyby dostępność wody była wystarczająca.

Spływ powierzchniowy naturalny proces? Spływ powierzchniowy jeden z wariantów krążenia wody w przyrodzie, polegający na tym, że część opadu, spływa po powierzchni gruntu do zbiorników wodnych.

17 Spływ powierzchniowy naturalny proces? Spływ powierzchniowy jeden z wariantów krążenia wody w przyrodzie, polegający na tym, że część opadu, spływa po powierzchni gruntu do zbiorników wodnych. Jest to woda z opadów atmosferycznych, która nie została wchłonięta przez rośliny i/lub glebę. Spływ powierzchniowy zachodzi po znacznych opadach lub w wyniku topnienia śniegu na wiosnę. Prędkość spływu powierzchniowego zależy od nachylenia i pokrycia terenu.

Spływ powierzchniowy zagrożenia Wpływ spływu powierzchniowego na przyrodę: wody, które spływają z powierzchni, transportują ze sobą zanieczyszczenia i

gleby i ściółki sole mineralne i próchnicę powodując ubożenie gleb, woda może zmienić swój odczyn, co w konsekwencji wpływa negatywnie na okoliczne

18 Spływ powierzchniowy zagrożenia Wpływ spływu powierzchniowego na przyrodę: wody, które spływają z powierzchni, transportują ze sobą zanieczyszczenia i środki chemiczne (nawozy, pestycydy), które trafiają do jezior i wód rzecznych, wody, które spływają z powierzchni leśnej wymywają z wierzchniej warstwy gleby i ściółki sole mineralne i próchnicę powodując ubożenie gleb, woda może zmienić swój odczyn, co w konsekwencji wpływa negatywnie na okoliczne rośliny, zwierzęta i ekosystemy, które z niej korzystają, wzmożony spływ powierzchniowy przy obfitych opadach i małych oporach przepływu powoduje powstawanie powodzi

Podsumowanie Lasy i gospodarka leśna: Wpływają korzystnie na warunki życia człowieka Odgrywają istotną rolę w kształtowaniu klimatu Pełnią rolę

24 Podsumowanie Lasy i gospodarka leśna: Wpływają korzystnie na warunki życia człowieka Odgrywają istotną rolę w kształtowaniu klimatu Pełnią rolę retencyjną gromadząc wodę w żyjących w nich organizmach roślinnych i zwierzęcych Ograniczają spływ powierzchniowy wody Stanowią naturalny element przeciwpowodziowy

Podobne dokumenty

Zasoby leśne Polski funkcje lasów / zadrzewień

Zasoby leśne Polski funkcje lasów / zadrzewień czym jest las? Las (biocenoza leśna) kompleks roślinności swoistej dla danego regionu geograficznego, charakteryzujący się dużym udziałem drzew rosnących