Zachowania proekologiczne w warszawskich gospodarstwach domowych

Zachowania proekologiczne w warszawskich gospodarstwach domowych Raport z badania Warszawa 2015 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta

Spis treści Informacje o badaniu - str. 3 Podsumowanie - str. 5 Wyniki badania - str. 13 Informacje o próbie badawczej - str. 38 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 2

Informacje o badaniu Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 3

Informacje o badaniu Głównym celem badania było poznanie zachowań proekologicznych w warszawskich gospodarstwach domowych. Zakres tematyczny Technika Próba Realizacja Poziom wiedzy w warszawskich gospodarstwach domowych na temat różnych sposobów oszczędzania bieżącej wody, energii elektrycznej, ciepła i gazu. Najbardziej rozpowszechnione sposoby oszczędzania wody, energii elektrycznej i ciepła. Czynniki, które motywują gospodarstwa domowe do racjonalnego korzystania z wody oraz energii elektrycznej i ciepła. Poziom korzystania warszawskich gospodarstw domowych z odnawialnych źródeł energii. Preferowane kanały komunikacji dotyczące oszczędzania energii elektrycznej. Sondaż zrealizowany za pośrednictwem wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI). Ogólnowarszawska, losowo-kwotowa próba gospodarstw domowych. Termin: kwiecień 2015 r. Wykonawca: ARC Rynek i Opinia Współpraca Biuro Infrastruktury Urzędu m.st. Warszawy Ze względu na zaokrąglenia wartości po przecinku, w niektórych przypadkach dane na wykresach mogą się nie sumować do 100 proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 4

Podsumowanie Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 5

Podsumowanie (1/7) Zachowania Ogólna ocena proekologiczne pomysłu Z uzyskanych deklaracji wynika, że do najczęściej podejmowanych przez warszawskie gospodarstwa domowe działań proekologicznych należą: oszczędzanie ciepła 79%, oszczędzanie energii elektrycznej 76%, oszczędzanie wody 52%. W większości gospodarstw domowych (85%) mieszkańcy deklarują, że przy zakupie sprzętu AGD braliby pod uwagę klasę efektywności energetycznej tych urządzeń. Powyższe rozkłady odpowiedzi sugerują, że w opisywanych obszarach deklarowana świadomość ekologiczna mieszkańców warszawskich gospodarstw domowych jest stosunkowo wysoka. Należy jednak liczyć się z tym, że prezentowane wyniki mogą być nieco zawyżone ze względu na poprawność polityczną zachowań proekologicznych czy też pewnego rodzaju modę na ekologię. Z drugiej jednak strony, działania te często motywowane są czynnikami ekonomicznymi, tzn. chęcią płacenia niższych rachunków za dostawy wody, energii elektrycznej oraz ciepła. Wiedza Ogólna nt. ocena oszczędzania pomysłu wody Większość badanych gospodarstw (72%) deklaruje, że posiada wiedzę na temat różnych sposobów oszczędzania wody w swoim mieszkaniu, domu. Na przeciwległym biegunie znajdują się te, w których takiej wiedzy brakuje. Stanowią one 25% ogółu badanych gospodarstw. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 6

Podsumowanie (2/7) Metody Ogólna oszczędzania ocena pomysłu wody Niemal co piąta osoba (18%) pomimo znajomości metod oszczędzania wody, nie podejmuje w swoim mieszkaniu, domu działań służących ograniczeniu jej zużycia. W pozostałych gospodarstwach (52%) znajomości zasad oszczędzania wody towarzyszą zachowania proekologiczne. W grupie gospodarstw domowych spontanicznie deklarujących znajomość zasad oszczędzania wody najczęściej wymienianymi metodami są: zakręcanie bieżącej wody podczas mycia zębów, golenia (40%); ograniczanie jej zużycia podczas ręcznego mycia naczyń (37%); racjonalne korzystanie z wody w trakcie brania kąpieli, prysznica (36%). Spontaniczna znajomość powyższych sposobów oszczędzania wody oznacza, że spośród szerokiego wachlarza wymienianych przez respondentów metod te trzy są najlepiej zakorzenione w świadomości mieszkańców. Zdecydowanie mniej znane jest wykorzystywanie wody z kąpieli do spłukiwania toalety. Jest to kategoria, na którą wskazuje jedynie 6% respondentów. Jeszcze mniej osób do celów gospodarczych wykorzystuje wodę deszczową (1%). Przy badaniu dalszych kwestii zastosowano pytania wspomagane, tj. odczytywane przez ankietera. Ich analiza pozwoliła ocenić, jaki odsetek gospodarstw domowych oszczędza wodę w trakcie codziennych czynności, takich jak toaleta czy mycie naczyń. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 7

Podsumowanie (3/7) Metody Ogólna oszczędzania ocena pomysłu wody Powody Ogólna oszczędzania ocena pomysłu wody Wyniki wskazują, że odsetek gospodarstw deklarujących wspomaganą znajomość metod oszczędzania wody i jednocześnie ograniczających jej zużycie w trakcie mycia zębów, golenia wynosi 89% (suma zachowań występujących zawsze lub często w gospodarstwie domowym). Nieco mniejsza grupa 77% oszczędza wodę podczas brania prysznica, kąpieli, a 75% deklaruje, że w trakcie ręcznego mycia naczyń zawsze lub często ogranicza ilość zużywanej wody. Porównanie znajomości różnych metod oszczędzania bieżącej wody z odpowiedziami dotyczącymi występowania w gospodarstwie domowym konkretnych zachowań ekologicznych wskazuje, że skala podejmowanych na co dzień działań proekologicznych jest dużo większa, niż to wynika ze spontanicznych wypowiedzi respondentów. Może to sugerować, że w codziennym życiu część osób nie zastanawia się nad tym, czy to, co robi, ma wpływ na środowisko, zwłaszcza że zgromadzone dane pokazują, że głównym powodem oszczędzania wody są względy finansowe. W grupie gospodarstw domowych, które stosują dodatkowe metody, urządzenia ograniczające zużycie wody najbardziej rozpowszechnione są perlatory. Chęć obniżenia opłat za wodę to najczęściej wymieniany powód ograniczania jej zużycia. Na czynnik ekonomiczny wskazuje 86% gospodarstw, które deklarują, że w swoim mieszkaniu, domu oszczędzają wodę. Kolejnym ważnym powodem dbania o ograniczone zasoby wody jest ochrona środowiska. Na to zagadnienie zwraca uwagę ponad połowa gospodarstw (54%). Znacznie mniejszy odsetek gospodarstw wymienia proekologiczne wychowanie (5%), czy względy praktyczne, np. obawa przed przepełnieniem szamba (1%). Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 8

Podsumowanie (4/7) Wiedza Ogólna nt. ocena oszczędzania pomysłu energii Kanały komunikacji Większość (80%) respondentów swoją wiedzę na temat możliwych sposobów oszczędzania energii elektrycznej w gospodarstwie domowym ocenia jako wystarczającą, w tym 37% jako zdecydowanie wystarczającą. Brak informacji związanych z ww. tematem odczuwa 15% badanych. Pozostałe osoby (5%) nie potrafią ocenić tej sytuacji. Należy jednak pamiętać, że pozytywne deklaracje mają charakter subiektywny i nie muszą korespondować z posiadaniem rzetelnej wiedzy na temat oszczędzania energii. Pomimo powyższych zapewnień, 24% badanych nie orientuje się, jakie są zasady oszczędzania energii elektrycznej, gazu i ciepła. Prezentowany rozkład odpowiedzi, jak również opisywane w dalszej części raportu wyniki badania dotyczące poziomu zainteresowania warszawskich gospodarstw domowych otrzymywaniem informacji na temat możliwych sposobów oszczędzania energii elektrycznej, wyraźnie wskazują na potrzebę prowadzenia kampanii informacyjnych zwiększających świadomość ekologiczną warszawiaków. Wśród ogółu badanych gospodarstw 31% deklaruje zainteresowanie otrzymywaniem informacji na temat możliwych sposobów oszczędzania energii elektrycznej w mieszkaniu, domu. W ocenie badanych, głównym źródłem wiedzy w zakresie sposobów oszczędzania prądu w mieszkaniu, domu powinny być przede wszystkim media, tj. gazety, radio i telewizja. Ta kategoria wymieniana jest przez 84% mieszkańców. Na drugim miejscu badani wymieniają środki komunikacji miejskiej (76%) oraz ulotki, foldery dostarczane do domów (65%). Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 9

Podsumowanie (5/7) Metody Ogólna oszczędzania ocena pomysłu energii Energooszczędne Ogólna ocena pomysłu urządzenia Większość osób (72%) deklaruje, że zna sposoby oszczędzania energii elektrycznej, gazu i ciepła w swoim gospodarstwie domowym. W tej grupie najczęściej spontanicznie wymieniane metody to: gaszenie światła w pomieszczeniach, w których nikt nie przebywa (48%); stosowanie energooszczędnych żarówek (45%); wyłączanie sprzętu, z którego się nie korzysta (34%); korzystanie tylko z niezbędnego oświetlenia (31%); wyłączanie ze stanu czuwania urządzeń elektrycznych (31%); obniżanie temperatury grzejników za pomocą zaworów (21%). W grupie gospodarstw deklarujących wspomaganą znajomość różnych metod oszczędzania prądu lub korzystających z pralki, czajnika elektrycznego, do najczęściej stosowanych, tj. zawsze lub często, sposobów ograniczania zużycia energii elektrycznej należą: gaszenie światła w pomieszczeniach, w których nikt nie przebywa (96%); korzystanie tylko z niezbędnego oświetlenia (90%); rozpoczynanie prania w pralce dopiero po zapełnieniu bębna (81%); gotowanie w czajniku tylko takiej ilości wody, jaka jest potrzebna w danej chwili (80%). Wśród gospodarstw domowych spontanicznie deklarujących znajomość różnych sposobów oszczędzania energii elektrycznej, ciepła, gazu, które można zastosować w mieszkaniu, domu, nieliczna grupa wskazuje na odnawialne źródła energii: odsetek wskazań obejmujący kolektory słoneczne oraz panele fotowoltaiczne wynosi odpowiednio 2% oraz 1%. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 10

Podsumowanie (6/7) Powody Ogólna oszczędzania ocena pomysłu energii Energooszczędne Ogólna ocena pomysłu urządzenia Monitorowanie zużycia prądu Głównym czynnikiem zachęcającym do oszczędzania prądu w mieszkaniu, domu jest chęć obniżenia opłat za energię elektryczną. Wśród osób oszczędzających prąd na motywację finansową zwraca uwagę 91% respondentów. Troska o środowisko, klimat, tj. chęć zmniejszenia emisji dwutlenku węgla, dbanie o czystsze powietrze, to czynnik wymieniany przez 33% gospodarstw. Na potrzebę zmniejszenia zużycia tradycyjnych surowców energetycznych, takich jak węgiel, gaz czy ropa, zwraca uwagę jedynie 8% badanych. Do urządzeń ograniczających zużycie prądu w warszawskich gospodarstwach domowych najczęściej należą: energooszczędne żarówki (korzysta z nich 87% badanych) oraz urządzenia AGD oznaczone odpowiednią klasą efektywności energetycznej (korzysta z nich 72% badanych). Ponad połowa respondentów (59%) deklaruje, że zwraca uwagę na zużycie energii elektrycznej w swoim gospodarstwie domowym. Według obserwacji badanych, zużycie prądu w ciągu ostatnich 12 miesięcy w większości przypadków (62%) utrzymywało się na tym samym poziomie. Zdaniem 7% respondentów zużycie energii elektrycznej zwiększyło się, a w opinii 27% zmniejszyło. Pozostałe osoby (3%) nie potrafią ocenić tej sytuacji. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 11

Podsumowanie (7/7) Źródła Ogólna ciepła ocena pomysłu Obniżanie Ogólna ocena temp. pomysłu grzejników Z uzyskanych deklaracji wynika, że do ogrzania swojego mieszkania, domu warszawiacy najczęściej wykorzystują ciepło z miejskiej sieci ciepłowniczej (82%), w dalszej kolejności gaz z sieci (15%). Trzecią pozycję zajmuje energia elektryczna (7%). Większość gospodarstw (79%) deklaruje, że w okresie grzewczym ogranicza zużycie ciepła. Głównym powodem zmniejszania temperatury w pomieszczeniach jest chęć zapewnienia komfortu cieplnego. Na ten element zwraca uwagę 72% osób, które w okresie grzewczym ograniczają zużycie ciepła. Drugim powodem jest chęć obniżenia opłat za ciepło (38%), a trzecim względy zdrowotne (18%). Podobny odsetek osób (11%) wymienia ogólną chęć zmniejszenia zużycia energii. Mniej niż co dziesiąte gospodarstwo uwzględnia kwestie środowiskowe, w tym potrzebę ograniczenia emisji dwutlenku węgla do atmosfery. Z powyższych danych wyłania się wniosek, że najskuteczniejszego motywu do oszczędzania wody i energii elektrycznej dostarczają bodźce ekonomiczne. Inaczej sytuacja wygląda przy oszczędzaniu ciepła. W tym przypadku ważniejszy jest komfort mieszkańców, tzn. dostosowanie temperatury pomieszczeń do indywidualnych wymagań mieszkańców. Względy finansowe są nieco mniej istotne. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 12

Wyniki badania Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 13

Oszczędzanie wody, energii elektrycznej oraz ciepła Czy w Pana(i) gospodarstwie domowym: (odpowiedzi twierdzące) Obniża się temperaturę grzejników lub za pomocą kotła, pieca zmniejsza się ogrzewanie Ogranicza się zużycie prądu 79% 76% Z uzyskanych danych wynika, że najwięcej warszawskich gospodarstw domowych oszczędza ciepło oraz energię elektryczną (odpowiednio: 79% oraz 76%). Nieco ponad połowa ogranicza zużycie wody. W tym przypadku odsetek pozytywnych deklaracji wynosi 52%. Ogranicza się zużycie wody z kranu 52% N=1000 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 14

Znajomość zasad racjonalnego korzystania z surowców naturalnych Czy zna Pan(i) jakieś sposoby oszczędzania wody z kranu, które można zastosować w Pana(i) gospodarstwie domowym? Czy zna Pan(i) jakieś sposoby oszczędzania energii elektrycznej, ciepła, gazu, które można zastosować w Pana(i) gospodarstwie domowym? Tak 72% Tak 72% Nie 25% Nie 24% Trudno powiedzieć 4% Trudno powiedzieć 4% N=1000 N=1000 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 15

Znajomość zasad oszczędzania wody i jej racjonalne zużycie Odsetek warszawskich gospodarstw domowych deklarujących: Wiem, jak oszczędzać wodę i ją oszczędzam Wiem, jak oszczędzać wodę, ale jej nie oszczędzam 18% 52% W większości warszawskich gospodarstw domowych (72%) znane są zasady oszczędzania bieżącej wody. Jednak część osób (18%) pomimo znajomości zasad racjonalnego korzystania z wody, nie stosuje ich w codziennym życiu. Trudno powiedzieć 2% W pozostałych gospodarstwach (52%) znajomości zasad oszczędzania wody towarzyszą zachowania proekologiczne. Znajomość zasad ogółem 72% N=1000 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 16

Spontaniczna znajomość różnych metod oszczędzania bieżącej wody 1/2 Najczęściej wymieniane sposoby oszczędzania wody z kranu w gospodarstwie domowym D Zakręcanie bieżącej wody podczas mycia zębów, golenia Ograniczanie zużycia wody podczas ręcznego mycia naczyń, np. mycie w misce, zlewie, a nie pod bieżącą wodą Ograniczanie zużycia wody podczas brania kąpieli, prysznica 37% 36% 40% Mycie naczyń w zmywarce 19% Dbanie o to, aby w domu nie było kapiących kranów, nieszczelnych uszczelek itp. Stosowanie perlatorów (aeratorów) 14% 13% Ograniczanie zużycia wody podczas prania w pralce lub prania ręcznego 9% Wykorzystywanie wody z kąpieli do spłukiwania toalety Zmywanie naczyń w zmywarce wtedy, gdy uzbiera się pełna komora lub korzystanie z oszczęd. progra. zmywania 6% 6% Znajomość spontaniczna, tj. świadomość istnienia określonych zachowań, które nie są czytane respondentom. n=718 (gospodarstwa domowe deklarujące znajomość metod oszczędzania wody) Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 17

Spontaniczna znajomość różnych metod oszczędzania bieżącej wody 2/2 Rzadziej wymieniane sposoby oszczędzania wody z kranu w gospodarstwie domowym Stosowanie spłuczki z funkcją stop lub podziałem na spłukiwanie pełne i oszczędne Oszczędzanie wody, tj. racjonalne zużycie Stosowanie baterii łazienkowych, kuchennych z jednym uchwytem Wielokrotne używanie wody Stosowanie baterii termostatycznych umożliwiających ustawienie odpowiedniej temperatury wody w kranie Montaż urządzeń lub stosowanie programów ograniczających zużycie wody Pobór wody oligoceńskiej/ ze źródła 4% 3% 3% 2% 2% 1% 1% Wykorzystanie wody deszczowej 1% Inne, np. zakup wody butelkowanej 1% Znajomość spontaniczna, tj. świadomość istnienia określonych zachowań, które nie są czytane respondentom. n=718 (gospodarstwa domowe deklarujące znajomość metod oszczędzania wody) Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 18

Sposoby oszczędzania bieżącej wody (znajomość wspomagana) Przeczytam Panu(i) kilka możliwych sposobów oszczędzania wody z kranu. Proszę powiedzieć, które z nich i jak często stosuje się w Pana(i) gospodarstwie domowym: Domownicy dbają o to, aby w domu nie było kapiących kranów, nieszczelnych uszczelek itp. 97 2 1 W czasie mycia zębów, golenia domownicy zakręcają bieżącą wodę 71 18 6 4 1 Przy ręcznym myciu naczyń domownicy ograniczają ilość zużywanej wody 52 23 14 9 2 Podczas brania kąpieli, prysznica domownicy ograniczają zużycie wody 48 29 14 7 2 n=525 (gospodarstwa domowe deklarujące oszczędzanie wody) Gospodarstwa domowe wyposażone w zmywarkę do naczyń* Domownicy rozpoczynają zmywanie naczyń w zmywarce wtedy, gdy uzbiera się pełna komora lub korzystają z oszczędnościowych programów zmywania l 84 12 4 1 Do mycia naczyń domownicy używają zmywarki do naczyń 60 30 9 Tak, zawsze Tak, często Tak, czasami Nie, nigdy Trudno powiedzieć Znajomość wspomagana oznacza, że respondenci wybierają odpowiedzi z czytanej przez ankietera listy. *n=171 (gospodarstwa domowe deklarujące oszczędzanie wody oraz wyposażone są w zmywarkę do naczyń) Dane w proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 19

Dodatkowe metody służące oszczędzaniu bieżącej wody Czy w Pana(i) gospodarstwie domowym stosuje się jeszcze jakieś dodatkowe metody czy też urządzenia ograniczające zużycie wody z kranu? Dodatkowe metody, urządzenia ograniczające zużycie wody Perlatory (aeratory) 52% 3% 12% Spłuczka z funkcją stop lub podzia. na spłukiwa. pełne i oszczędne Baterie łazienkowe, kuchenne z jednym uchwytem Montaż urządzeń lub stosowanie programów oszczędzających wodę Baterie termostatyczne umożliwia. ustawienie tempera. wody w kranie Woda z kąpieli wykorzystywana jest do spłukiwania toalety W czasie prania ręcznego lub w pralce automa. ogranicza się zużycie wody 25% 14% 8% 5% 5% 5% 85% Wielokrotne używanie wody Pobór wody oligoceńskiej, ze źródła 5% 5% Tak Nie Trudno powiedzieć Oszczędzanie wody poprzez małe zużycie Wykorzystywanie wody deszczowej 3% 3% Inne, np. filtry 6% Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. n=525 (gospodarstwa domowe deklarujące oszczędzanie wody) n=64 (gospodarstwa domowe stosujące dodatkowe metody oszczędzania wody) Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 20

Powody oszczędzania bieżącej wody Co skłania członków Pana(i) gospodarstwa domowego do oszczędzania wody? Chęć obniżenia opłat za wodę 86% Chęć dbania o środowisko, np. ograniczone zasoby wody 54% D Wychowanie, wyrobiony nawyk 5% Ze wględów pragmatycznych (szambo, terma) Ogólna chęć oszczędzania Trudno powiedzieć 1% 1% 2% Oszczędzaniu wody towarzyszy przede wszystkim motywacja ekonomiczna, choć warto zwrócić uwagę, że drugim ważnym czynnikiem zachęcających mieszkańców do racjonalnego korzystania z wody jest troska o środowisko. Mniej znaczące są proekologiczne wychowanie czy względy praktyczne, np. obawa przed zapełnieniem szamba. n=525 (gospodarstwa domowe deklarujące oszczędzanie wody) Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 21

Wiedza na temat sposobów oszczędzania energii elektrycznej Jak Pan(i) ocenia, czy Pana(i) wiedza na temat sposobów oszczędzania energii elektrycznej w Pana(i) gospodarstwie domowym jest wystarczająca czy też niewystarczająca? 2 5 13 37 43 Zdecydowanie wystarczająca Raczej wystarczająca Raczej niewystarczająca Zdecydowanie niewystarczająca Trudno powiedzieć Opierając się na uzyskanych deklaracjach można sądzić, iż stopień poinformowania warszawskich gospodarstw domowych o możliwych sposobach oszczędzania energii elektrycznej w mieszkaniu, domu jest zadowalający. Większość badanych (80%) przyznaje, że ich wiedza na ten temat jest wystarczająca, w tym 37% twierdzi, że jest ona zdecydowanie wystarczająca. Brak rozeznania w tej sprawie deklaruje 15% badanych. Należy jednak pamiętać, że subiektywne oceny respondentów nie muszą korespondować z posiadaniem rzetelnej wiedzy na temat oszczędzania energii. Innymi słowy, osoby mające ograniczone potrzeby informacyjne jednocześnie mogą czuć się dobrze poinformowane. N=1000 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 22

Zainteresowanie otrzymywaniem informacji na temat możliwych sposobów oszczędzania energii elektrycznej Czy chciał(a)by Pan(i) otrzymywać informacje o możliwych sposobach oszczędzania energii w swoim gospodarstwie domowym? 3 11 39 20 Z uzyskanych deklaracji wynika, że 31% gospodarstw wyraża zainteresowanie otrzymywaniem informacji na temat możliwych sposobów oszczędzania energii elektrycznej w mieszkaniu, domu. 27 Zdecydowanie tak Raczej nie Raczej tak Zdecydowanie nie Trudno powiedzieć N=1000 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 23

Preferowane kanały komunikacji na temat możliwych sposobów oszczędzania energii elektrycznej W jaki sposób chciał(a)by Pan(i) być informowany(a) o możliwych sposobach oszczędzania energii w swoim gospodarstwie domowym? Poprzez gazety, radio, telewizję 84% W środkach komunikacji publicznej (na ekranach w wagonach metra, w tramwajach, autobusach) 76% Poprzez otrzymywanie ulotek, broszur, folderów do domu 65% Poprzez stronę internetową Urzędu m.st. Warszawy lub urzędu dzielnicy 56% Poprzez udział w imprezach, takich jak: pikniki, zajęcia ekologiczne, warsztaty 44% Drogą mailową Dodatek do rachunku, faktury Telefonicznie lub sms Inne, np. internet, szkoła, spotkania z administracją osiedla 9% 1% 1% 5% Według badanych, głównym źródłem informacji dostarczającym wiedzy w zakresie sposobów oszczędzania energii elektrycznej powinny być przede wszystkim media, tj. gazety, radio i telewizja. Na drugim miejscu badani wymieniają środki komunikacji miejskiej, a na trzecim ulotki, broszury i foldery dostarczane do domów. n=310 (gospodarstwa zainteresowane otrzymywaniem informacji nt. sposobów oszczędzania energii) Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 24

Znajomość różnych metod oszczędzania energii elektrycznej, ciepła i gazu Czy zna Pan(i) jakieś sposoby oszczędzania energii elektrycznej, ciepła, gazu, które można zastosować w Pana(i) gospodarstwie domowym? 4% 24% W większości warszawskich gospodarstw domowych (72%) znane są zasady oszczędzania energii elektrycznej, ciepła oraz gazu. 72% Tak Nie Trudno powiedzieć N=1000 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 25

Spontaniczna znajomość różnych metod oszczędzania energii elektrycznej, ciepła i gazu 1/2 Czy zna Pan(i) jakieś sposoby oszczędzania energii elektrycznej, ciepła, gazu, które można zastosować w Pana(i) gospodarstwie domowym? Gaszenie światła w pomieszczeniach, w których nikt nie przebywa Stosowanie energooszczędnych żarówek 45% 48% Wyłączanie sprzętu, z którego się nie korzysta, np. żelazka, telewizora Wyłączanie ze stanu czuwania urządzeń elektrycznych, np. odtwarzacz wideo, sprzęt grający Korzystanie tylko z niezbędnego oświetlenia 31% 31% 34% Obniżanie temperatury grzejników za pomocą zaworu Gotowanie w czajniku tylko takiej ilości wody, jaka jest potrzebna w danej chwili Dbanie o to, aby okna lub drzwi zewnętrzne nie powodowały strat ciepła, np. wymiana na nowe lub ich izolowanie Wietrzenie pomieszczeń w zimie przy zakręconych zaworach grzejnikowych Ocieplenie ścian zewnętrznych lub dachu budynku Korzystanie z energooszczędnych urządzeń Stosowanie oszczędnościowych programów prania lub obniżanie temperatury wody Rozpoczynanie prania w pralce dopiero po zapełnieniu bębna 9% 7% 6% 6% 5% 5% 5% 21% Znajomość spontaniczna, tj. świadomość istnienia określonych zachowań, które nie są czytane respondentom. n=718 (gospodarstwa domowe deklarujące znajomość zasad oszczędzania energii, ciepła, gazu) Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 26

Spontaniczna znajomość różnych metod oszczędzania energii elektrycznej, ciepła i gazu 2/2 Czy zna Pan(i) jakieś sposoby oszczędzania energii elektrycznej, ciepła, gazu, które można zastosować w Pana(i) gospodarstwie domowym? Wymiana instalacji elektrycznych, grzewczych, np. pieca, grzejników na bardziej energooszczędne Likwidacja, ograniczone korzystania z czajnika elektrycznego, piekarnika, żelazka, telewizora Gotowanie pod przykryciem 4% 4% 4% Dodatkowe urządzenia, np. czujniki ruchu, programatory 3% Korzystanie z energii produkowanej przez kolektory słoneczne Korzystanie z dodatkowych źródeł energii, np. węgiel, drewno Mniejsze zużycie gazu w trakcie gotowania 2% 2% 2% Korzystanie z energii produkowanej przez panele fotowoltaiczne Dwutaryfowy system poboru energii Inne, np. zamykanie drzwi lodówki 1% 1% 1% Znajomość spontaniczna, tj. świadomość istnienia określonych zachowań, które nie są czytane respondentom. n=718 (gospodarstwa domowe deklarujące znajomość zasad oszczędzania energii, ciepła, gazu) Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 27

Oszczędzanie energii w mieszkaniu, domu Czy w Pana(i) gospodarstwie domowym w jakiś sposób ogranicza się zużycie prądu? 2% 23% Nieco ponad ¾ mieszkańców ogranicza zużycie prądu w swoim mieszkaniu, domu. 76% Tak Nie Trudno powiedzieć N=1000 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 28

Najbardziej rozpowszechnione sposoby oszczędzania energii elektrycznej Przeczytam Panu(i) kilka możliwych sposobów oszczędzania prądu. Proszę powiedzieć, które z nich i jak często stosuje się w Pana(i) gospodarstwie domowym: Domownicy gaszą światło w pomieszczeniach, w których nikt nie przebywa 77 19 31 Domownicy korzystają tylko z niezbędnego oświetlenia 66 24 7 2 Domownicy wyłączają ze stanu czuwania urządzenia elektryczne, np. odtwarzacz wideo, sprzęt grając 39 21 21 17 2 n=759 (gospodarstwa domowe ograniczające zużycie prądu) Pytania adresowane wyłącznie do gospodarstw wyposażonych w automatyczną pralkę lub czajnik elektryczny* Domownicy rozpoczynają pranie w pralce dopiero po zapełnieniu bębna (n=727) 66 15 10 5 3 Domownicy gotują w czajniku elektrycznym tylko taką ilość wody, jaka jest potrzebna w danej chwili (n=415) 57 23 13 6 2 Domownicy stosują oszczędnościowe programy prania lub obniżają temperaturę wody w pralce (n=727) 42 22 14 17 5 Tak, zawsze Tak, często Tak, czasami Nie, nigdy Trudno powiedzieć Znajomość wspomagana oznacza, że respondenci wybierają odpowiedzi z czytanej przez ankietera listy. n= gospodarstwa domowe ograniczające zużycie prądu Dane w proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 29

Powody oszczędzania energii elektrycznej Co skłania członków Pana(i) gospodarstwa domowego do oszczędzania prądu? Chęć obniżenia opłat za prąd 91% Troska o środowisko, klimat (chęć zmniejszenia emisji dwutlenku węgla, dbanie o czystsze powietrze itp.) 33% Potrzeba zmniejszenia zużycia tradycyjnych surowców energetycznych, takich jak węgiel, gaz, ropa Przyzwyczajenie Troska o zdrowie własne i członków rodziny Wychowanie Ogólna chęć oszczędzania Inne Trudno powiedzieć 8% 3% 2% 2% 1% 1% 2% W opinii gospodarstw, które oszczędzają energię elektryczną, najważniejszym powodem, dla którego należy oszczędzać energię elektryczną jest chęć obniżenia opłat za prąd. Kwestia ta dystansuje inne wskazania, choć warto zwrócić uwagę, że troska o środowisko zajmuje także wysoką drugą pozycję. n=759 (gospodarstwa domowe ograniczające zużycie prądu) Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 30

Korzystanie z urządzeń ograniczających zużycie energii elektrycznej i ciepła Czy w Pana(i) gospodarstwie domowym korzysta się z: Energooszczędnych żarówek 87 13 1 Urządzeń gospodarstwa domowego oznaczonych klasą efektywności energetycznej A( +), A(++) lub niższych, np. C, B 72 15 14 Innych urządzeń ograniczających zużycie energii 3 86 10 N=1000 Pytania adresowane wyłącznie do mieszkańców domków jednorodzinnych* Kolektorów słonecznych (systemów solarnych) do podgrzewu ciepłej wody 4 96 Małych elektrowni wiatrowych do produkcji prądu 1 99 Paneli fotowoltaicznych (paneli słonecznych) do produkcji prądu 99 1 Tak Nie Trudno powiedzieć *n=119 Dane w proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 31

Zainteresowanie zużyciem prądu oraz ocena jego zużycia Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy sprawdzał(a) Pan(i) zużycie prądu w swoim gospodarstwie domowym? 1% Czy w tym okresie zużycie prądu w Pana(i) gospodarstwie domowym: Zwiększyło się 7 40% 59% Utrzymywało się na podobnym poziomie 62 Zmniejszyło się 27 Tak Nie Trudno powiedzieć Świadomość ilości zużywanego prądu charakteryzuje ponad połowę (59%) warszawskich gospodarstw domowych. Trudno powiedzieć 3 N=1000 n=594 (gospodarstwa domowe monitorujące zużycie prądu) Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 32

Analiza zachowań konsumenckich Czy planując zakup artykułów gospodarstwa domowego, np. pralki, lodówki, zmywarki, brał(a)by Pan(i) pod uwagę ilość prądu zużywanego przez te urządzenia? 7 3 10 6 Skłonność do zakupów proekologicznych deklaruje 85% badanych. 75 Zdecydowanie tak Raczej nie Trudno powiedzieć Raczej tak Zdecydowanie nie N=1000 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 33

Korzystanie z różnych źródeł ciepła oraz obniżanie temperatury grzejników W gospodarstwach domowych stosuje się różne sposoby ogrzewania pomieszczeń. Proszę powiedzieć, które z następujących źródeł ciepła wykorzystuje Pan(i) w okresie grzewczym do ogrzania swojego mieszkania, domu: Ciepło z miejskiej sieci ciepłowniczej 82 18 Gaz z sieci 15 85 Energię elektryczną 7 93 Drewno, brykiet 4 96 Węgiel, koks 2 98 Olej opałowy, gaz z butli 1 99 Tak Nie N=1000 Dane w proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 34

Obniżanie temperatury grzejników Czy w okresie grzewczym w swoim gospodarstwie domowym obniża Pan(i) temperaturę grzejników lub za pomocą kotła, pieca zmniejsza Pan(i) ogrzewanie w mieszkaniu, domu? 1 21 Z deklaracji respondentów wynika, że w większości gospodarstw domowych obniża się temperaturę grzejników lub za pomocą kotła, pieca zmniejsza ogrzewanie w mieszkaniu, domu. 79 Tak Nie Trudno powiedzieć N=1000 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 35

Powody oszczędzania ciepła Z jakich powodów w Pana(i) gospodarstwie domowym w okresie grzewczym obniża się temperaturę grzejników? Dla komfortu, aby było chłodniej 72% Dla zmniejszenia opłat za ciepło 38% Ze względów zdrowotnych, np. aby nie przegrzewać organizmu 18% Dla zmniejszenia zużycia energii 11% Dla ochrony środowiska Dla ochrony klimatu (zmniejszona emisja dwutlenku węgla, czystsze powietrze) Dobra izolacja cieplna mieszkania, budynku Z powodu nieobecności w mieszkaniu, domu Potrzeba ograniczenia zużycia tradycyjnych źródeł energii, takich jak węgiel, ropa, gaz (bezpieczeństwo energetyczne) Inne, np. wpływ programów edukacyjnych, solidarność z innymi pokoleniami Trudno powiedzieć 5% 3% 1% 1% 1% 2% 1% W gospodarstwach domowych, w których obniża się temperaturę grzejników, głównym powodem takiego działania jest chęć zapewnienia komfortu cieplnego. Drugim czynnikiem motywującym mieszkańców do oszczędzania ciepła są względy finansowe. Zwraca na nie uwagę 38% badanych. Mniej znaczące są względy zdrowotne (18%) oraz chęć zmniejszenia zużycia prądu (11%). Mniej niż co dziesiąte gospodarstwo zwraca uwagę na aspekt środowiskowy lub potrzebę zmniejszenia emisji dwutlenku węgla do atmosfery. n=786 (gospodarstwa domowe obniżające temperaturę grzejników) Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 36

Oszczędzanie ciepła Czy i jak często w Pana(i) gospodarstwie domowym w okresie grzewczym: Zwraca się uwagę na to, aby grzejniki nie były zastawione meblami, zasłonięte zasłonami 72 10 6 11 2 Zwraca się uwagę na temperaturę grzejników, tak aby pomieszczenia nie były przegrzane 63 15 6 13 3 Pomiędzy pomieszczeniami ogrzewanymi i nieogrzewanymi zamyka się drzwi 19 9 9 43 1 20 N=1000 Pytanie adresowane do mieszkańców obniżających temperaturę grzejników* W pomieszczeniach, z których rzadziej się korzysta, obniża się temperaturę grzejników do minimum 46 16 12 13 2 11 Tak, zawsze Tak, często Tak, czasami Nie, nigdy Trudno powiedzieć Nie dotyczy (nie ma takich pomieszczeń) *n=786 Dane w proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 37

Informacje o próbie badawczej Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 38

Charakterystyka badanych gospodarstw domowych Liczba osób w gospodarstwie domowym: Odsetek osób korzystających z: Rodzaj budynku: Jedna Dwie 37% 30% Z automatycznej pralki 95% Dom wielorodzinny 88% Trzy 18% Z elektrycznego czajnika 54% Cztery Pięć osób i więcej 4% 11% Ze zmywarki do naczyń 33% Dom jednorodzinny 12% N=1000 N=1000 N=1000 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 39

badanie@um.warszawa.pl Biuro Marketingu Miasta Urząd m.st. Warszawy tel. 22 44 33 400, e-mail: badanie@um.warszawa.pl Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 40