Szanse dla JST wynikające z Ustawy o Efektywności. Energetycznej Energooszczędne oświetlenie uliczne w gminach Konferencja pt: Lokalna polityka energetyczna prosumenckie (inteligentne) rozwiązania dla samorządu terytorialnego Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Ryszard Zwierchanowski Sosnowiec 05 czerwca 2013 r.
Streszczenie Mechanizmy wspierania efektywności energetycznej w Polsce Podstawowe zasady systemu Białych Certyfikatów Obowiązek pozyskiwania Białych Certyfikatów Przygotowanie i działanie systemu Białych Certyfikatów Przykłady PSPEE w oświetleniu zewnętrznym (studia przypadków) Jak skorzystać z systemu BC podsumowanie ESOLi europejski projekt IEE dot. oświetlenia ulicznego I konkurs GIS Sowa Energooszczędne oświetlenie uliczne NFOŚiGW Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 2
Mechanizmy wsparcia Efektywności Energetycznej Formalno - prawne: Ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontów (2008) fundusz termomodernizacyjny w sierpniu brak środków Ustawa o systemie zarządzania emisjami GHG (2009) Ustawa o efektywności energetycznej z dnia 15.04.2011-w oparciu o Dyrektywę 2006/32/WE z dn. 05.04.2006 uchylonej 25.10.2012 i obecnie obowiązuje dyrektywa 2012/27/UE Finansowe: Programy celowe granty (np. program SOWA) Pożyczki i kredyty preferencyjne Świadectwa EE tzw. Białe Certyfikaty Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 3
Ustawa o EE Drugi Krajowy Plan Działań Ścieżka dochodzenia do osiągnięcia celu indykatywnego 9% (53,5 TWh) tj. 4,5 Mtoe w zakresie oszczędności energii przewidzianego do 2016 r. Projekty w zakresie efektywności energetycznej realizowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Fundusz Termomodernizacji i Remontów Kampanie informacyjne i tzw. działania miękkie System białych certyfikatów ok. 0,7 Mtoe ok. 0,7 Mtoe ok. 0,9 Mtoe ok. 2,2 Mtoe Według szacunków NFOŚiGW Według szacunków Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A Według szacunków Ministerstwa Gospodarki Według szacunków Ministerstwa Gospodarki Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 4
Podstawowe zasady systemu Białych Certyfikatów Jednostka ewidencyjna B C to TGE (1 toe) (1 prawo majątkowe = 1 toe energii pierwotnej - tona oleju ekwiwalentnego - równoważnik jednej tony ropy naftowej o wartości opałowej równej 41 868 kj/kg, ) minimalna wartość średnich rocznych oszczędności energii pierwotnej osiągniętych w wyniku realizacji przedsięwzięcia lub przedsięwzięć tego samego rodzaju, uprawniających do udziału w przetargu (10 toe) maksymalna wartość oszczędności energii pierwotnej, do której nie jest obowiązkowe sporządzenie audytu energetycznego potwierdzającego tę oszczędność po zakończeniu przedsięwzięcia proefektywnościowego, z tytułu którego przyznano Biały Certyfikat (100 toe). Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 5
toe, a inne paliwa i jednostki energii 1,56 tony węgla kamiennego (Q = 26,8 MJ/kg) 41,87 GJ 2,38 ton drewna (15% wilgoci, Q = 17,62 MJ/kg) 1,43 tpu - tony paliwa umownego (tce ekwiwalent węgla (Q = 29,33 MJ/kg) 1 tona ropy naftowej (Q = 41,87 GJ) 1 toe (10 000 kcal) 1,22 m3p (metra sześciennego przeliczeniowego ilości gazu o Q = 34,3 GJ/m3) 1180 litrów oleju opałowego (Q = 35,60 MJ/l) 4,93 tony węgla krajowego węgla brunatnego (Q = 8,5 MJ/kg) 11,63 MWh 2,94 ton słomy (15% wilgoci, Q = 14,25 MJ/kg) Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 6
Uczestnicy systemu Białych Certyfikatów w Polsce Podmioty realizujące przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej (PSPEE) Podmioty objęte obowiązkiem pozyskania i umorzenia Białych Certyfikatów (BC) Wykaz PSPEE Odbiorcy końcowi, zakup energii elektrycznej, ciepła i gazu bezpośrednio od dostawcy Przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii (dla urządzeń potrzeb własnych) Przedsiębiorstwa zajmujące się przesyłem i dystrybucją energii lub nośników energii (zmniejszenie strat) Przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się sprzedażą energii elektrycznej, gazu i ciepła Odbiorcy końcowi, transakcje na giełdzie w swoim imieniu Domy maklerskie lub towarowe domy maklerskie, transakcje na giełdzie na zlecenie odbiorców końcowych Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 7
Działanie systemu Białych Certyfikatów w Polsce Realizacja PSPEE, wydanie BC PRZETARG 1. Ogłoszenie przetargu, ustalenie puli BC, informacja o t (art. 16) Prezes URE 2. Zgłoszenie PSPEE do przetargu: deklaracja przetargowa + audyt ee (art. 19) 6. Zawiadomienie o wydaniu BC dla zakończonego PSPEE. Zapisanie BC na koncie w RŚEE. Powstanie praw majątkowych wynikających z BC (art. 25.2) Realizacja PSPEE 5. Członkostwo w Rejestrze ŚEE (BC) oraz na Rynku Praw Majątkowych TGE rejestracja i obrót BC Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 8
Działanie systemu BC w Polsce Uzyskanie i przedstawienie do umorzenia BC Prezes URE 10. Informowanie o wniesionych opłatach zastępczych NFOŚiGW 6. Zawiadomienie o wydaniu BC dla zakończonego PSPEE (art. 21.6, art. 22.5), Zapisanie BC na koncie w RŚEE, Powstanie praw majątkowych wynikających z BC (art. 25.2) 9. Zawiadomienie o umorzeniu BC, (art. 27.6) 8a. Ewentualne uiszczenie opłaty zastępczej (art. 12.1.2), charakter wtórny do obowiązku 8 TGE rejestracja i obrót BC 7. Zakup Białych Certyfikatów na TGE lub OTC z obowiązkiem rejestracji (art. 25.3) Obowiązek pozyskania i umorzenia BC Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 9
Ramy czasowe działania systemu Białych Certyfikatów w Polsce Rozliczenie obowiązku za poprzedni rok do 31.03 Obowiązek pozyskania i umorzenia Białych Certyfikatów X X X 2013 2014 2015 31.03. 2016 2011 2011 Przetargi na Białe Certyfikaty 2012 2013 2014 2015 Obowiązywanie Ustawy o efektywności energetycznej 10.8. 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Zakończenie PSPEE kwalifikujących się do przetargu na BC 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 10
Przykładowe rodzaje przedsięwzięć proefektywnościowych (art. 17) Poprawie efektywności energetycznej służą następujące rodzaje przedsięwzięć: 1) izolacja instalacji przemysłowych; 2) przebudowa lub remont budynków; 3) modernizacja: a) urządzeń przeznaczonych do użytku domowego, b) oświetlenia, c) urządzeń potrzeb własnych, d) urządzeń i instalacji wykorzystywanych w procesach przemysłowych, e) lokalnych sieci ciepłowniczych i lokalnych źródeł ciepła; 4) odzysk energii w procesach przemysłowych; Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 11
Przykładowe rodzaje przedsięwzięć proefektywnościowych (art. 17) Poprawie efektywności energetycznej służą następujące rodzaje przedsięwzięć c.d.: 5) ograniczenie: a) przepływów mocy biernej, b) strat sieciowych w ciągach liniowych, c) strat w transformatorach; 6) stosowanie do ogrzewania lub chłodzenia obiektów energii wytwarzanej we własnych lub przyłączonych do sieci odnawialnych źródłach energii (w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne), ciepła użytkowego w kogeneracji (jw.), lub ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 12
Przykład na osiągnięcie oszczędności energii Wymiana opraw oświetleniowych w systemie zarządzania 1 toe = 41,9 GJ 11,64 MWh Współczynnik spr. energii pierwotnej dla energii elektr. = 0,267 przed modern. po modern. Oszczędność Moc zainstalowana[w] 3476820 1766166 1710654 W Czas [h] - 4092 h 14227147440 7227151272 6999996168 Wh Energia pierwotna 53285,20 27067,98 26217,21 MWh Minimalny BC - 10 toe 11,64 2253 szt Białe Certyfikaty 1000 PLN/toe 2253 toe 2,25 mln PLN Szacunkowy koszt inwestycji : 25 mln PLN Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 13 13
Przykład na osiągnięcie oszczędności energii Wymiana szaf oświetleniowych na energooszczędne 1 toe = 41,9 GJ 11,64 MWh Współczynnik spr. energii pierwotnej dla energii elektr. = 0,267 25% redukcji Oszczędność Moc zainstalowana[w] 648270 486230 162040 W Czas [h] - 4015 h 2602804050 1952213450 650590600 Wh Energia pierwotna 9748,33 7311,66 2436,67 MWh Minimalny BC - 10 toe 11,64 209 szt Białe Certyfikaty 1000 zł/toe 209 toe 209000 zł Szacunkowy koszt inwestycji : 700 tys. PLN Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 14 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 14
Zgłoszenie do przetargu przedsięwzięć proefektywnościowych (1) Przedsięwzięcie lub przedsięwzięcia tego samego rodzaju SPEE do przetargu może zgłosić podmiot, który je zrealizował lub podmiot przez niego upoważniony (łączenie w pakiety powyżej 10 toe). Do przetargu mogą być zgłoszone przedsięwzięcia: służące poprawie efektywności energetycznej, w wyniku których uzyskuje się oszczędność energii pierwotnej w ilości stanowiącej równowartość co najmniej 10 toe średnio w ciągu roku z jednego przedsięwzięcia albo co najmniej łącznie 10 toe średnio w ciągu roku z przedsięwzięć tego samego rodzaju. zakończone po 1 stycznia 2011 roku. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 15
Zgłoszenie do przetargu przedsięwzięć proefektywnościowych (2) Do przetargu NIE mogą być zgłoszone przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej, na których realizację: przyznano premię termomodernizacyjną, o której mowa w art. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów, lub uzyskano środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej lub z budżetu państwa, zgłoszone przez przedsiębiorstwa energochłonne w oświadczeniach przedstawianych przedsiębiorstwom energetycznym (art. 13 ust. 1). Ustawodawca nie wyklucza innych form finansowania PSPEE, zatem można korzystać z ESCO i kredytów! Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 16
Przyznawanie świadectw efektywności energetycznej (Białych Certyfikatów) Świadectwa efektywności energetycznej (BC) przyznawane są przedsiębiorstwu przez Prezesa URE w drodze przetargu ogłaszanego min. dwa miesiące przed dniem jego przeprowadzenia. Prezes URE określa ilość i wartość świadectw przewidzianych do wydania w danym przetargu oraz informuje o tzw. współczynniku akceptacji ofert (t), w pierwszym przetargu miał wartość t=0.5. Co najmniej raz w roku Prezes URE ogłasza i przeprowadza przetarg. Celem przetargu jest wybór przedsięwzięć energooszczędnych, kryterium wyboru wartość efektu energetycznego ω. Im wyższa wartość efektu energetycznego tym większe szanse wygranej. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 17
Zasady rozstrzygnięcia przetargu na Białe Certyfikaty W przetargu zaakceptowane zostają oferty tych podmiotów, które zadeklarowały wartość efektu energetycznego (ω) zawierający się w przedziale: gdzie poszczególne symbole oznaczają: t - (t x ω śr ; ω max ), współczynnik akceptacji ofert określany przez Ministra Gospodarki (dla pierwszego przetargu t = 0,5), ω max - najwyższą zadeklarowaną w danym przetargu wartość efektu energetycznego, ω śr - średnią wartość efektu energetycznego - jako średnią zadeklarowanych w danym przetargu wartości ω ważoną ilością energii zaoszczędzonej w wyniku realizacji zgłoszonego do przetargu PSPEE w łącznej ilości energii zaoszczędzonej przez wszystkie zgłoszone do przetargu PSPEE. BC otrzymują wygrani mieszczący się w puli przetargu. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 18
Wynik przetargu i wydanie BC: t = 0.5, pula = 200 toe, ω max = 4.1,ω śr = 2.62 Suma BC [toe] 450 400 350 300 250 Pula 200 toe 200 150 100 50 0 18 17 16 1514 t x ω śr = 1,31 13 12 11 10 Oferty zaakceptowane: 1-12 Zwycięzcy przetargu (otrzymują BC): 1-9 9 8 7 6 5 4 0,33 0,50 0,80 1,00 1,10 1,20 1,50 1,68 1,80 2,00 2,30 2,60 2,67 3,20 3,50 3,77 4,00 4,10 ω max Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 19 3 2 1 ω
WARSZTAT PRZETARG GŁÓWNE WNIOSKI Im większa wartość efektu energetycznego ω tym większa szansa na akceptację oferty przetargowej. Ostateczna wygrana zależy również od poziomu puli BC ustalonej dla danego przetargu przez Prezesa URE. Współczynnik akceptacji ofert dla pierwszego przetargu jest ustalony i wynosi 0,5 przy takim poziomie większość ofert zostanie zaakceptowana. W kolejnych przetargach współczynnik akceptacji t może osiągnąć poziom powodujący odrzucenie sporej części ofert o niższych wartościach ω. Stąd pierwszy przetarg był szczególnie atrakcyjny. Zgłoszenie do przetargu na BC kilku mniejszych przedsięwzięć pozwala na zróżnicowanie wartości ω i zwiększenie szans na wygraną dla części PSPEE. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 20
Audyt efektywności energetycznej ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 10 sierpnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu sporządzania audytu efektywności energetycznej, wzoru karty audytu efektywności energetycznej oraz metod obliczania oszczędności energii Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 21
Obwieszczenie Ministra Gospodarki Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 22
Lp. Audyt efektywności energetycznej PRZEDSIĘWZIĘCIA SŁUŻĄCE POPRAWIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ, DLA KTÓRYCH MOŻE BYĆ SPORZĄDZANY AUDYT EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ W SPOSÓB UPROSZCZONY Przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej 1 Ocieplenie ściany zewnętrznej, dachu lub stropodachu 2 Ocieplenie stropu pod nieogrzewanym poddaszem 3 Ocieplenie stropu nad piwnicą 4 Modernizacja lub wymiana stolarki okiennej 5 Modernizacja lub wymiana instalacji ciepłej wody użytkowej 6 Modernizacja opraw oświetleniowych lub źródeł światła 7 Wymiana urządzeń przeznaczonych do użytku domowego (pralki, suszarki, zmywarki do naczyń, chłodziarki lub piekarnika) 8 Wymiana urządzeń IT 9 Wymiana napędów do urządzeń, w szczególności silników elektrycznych o mocy znamionowej do 100 [kw] 10 Racjonalne użytkowanie energii w mieszkalnych budynkach pasywnych Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 23
Jak skorzystać z systemu Białych Certyfikatów podsumowanie 1 a. Wstępna identyfikacja potencjalnych PSPEE w przedsiębiorstwie (zakończonych po 1 stycznia 2011 roku, w toku oraz planowanych) b. Wybór audytora efektywności energetycznej c. Audyt efektywności energetycznej wykonany przez profesjonalnego audytora d. Decyzja o udziale w przetargu na Białe Certyfikaty dla wybranych PSPEE, wybór strategiczny wartości ω Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 24
Jak skorzystać z systemu Białych Certyfikatów podsumowanie 2 e. Udział w przetargu na Białe Certyfikaty ogłoszonym przez Prezesa URE f. Zawiadomienie przez Prezesa URE o pozytywnym wyniku przetargu, złożenie wniosku o wydanie świadectwa ee g. Wydanie BC, informacja w BIP URE h. Realizacja PSPEE i. Audyt potwierdzający dla PSPEE pow. 100toe Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 25
Jak skorzystać z systemu Białych Certyfikatów podsumowanie 3 j. Zawiadomienie Prezesa URE o zrealizowaniu PSPEE przez podmiot w ciągu 30 dni od zakończenia k. Zawiadomienie TGE przez Prezesa URE wydaniu BC dla zakończonego przedsięwzięcia, rejestracja na TGE i nabranie praw majątkowych do BC l. Sprzedaż praw majątkowych do świadectwa na TGE podmiotowi objętemu obowiązkiem m. Umorzenie przez Prezesa URE świadectwa ee przedłożonego przez podmiot objęty obowiązkiem Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 26
Obrót Białymi Certyfikatami na Towarowej Giełdzie Energii (5) Krótka specyfikacja obrotu prawami majątkowymi ze świadectw efektywności energetycznej: Jednostka notowania: 1 prawo majątkowe Kurs: wyrażony z dokładnością do 0,01 PLN/toe Nominał: 1 prawo majątkowe odpowiada 1 toe zaoszczędzonej energii wynikającej z zarejestrowanych Białych Certyfikatów Wartość: kurs x nominał Domy maklerskie działające na TGE w zakresie Rejestru Praw Majątkowych: DM Noble Securities S.A., DM BOŚ S.A., DM Penetrator S.A., DM Amer Brokers S.A., Internetowy Dom Maklerski Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 27
Oferta KAPE S.A. dla przedsiębiorstw związana zapisami wynikającymi z Ustawy o efektywności energetycznej. Wykonywanie audytów energetycznych i audytów efektywności energetycznej w zakładach produkcyjnych do deklaracji przetargowej i potwierdzających. Audyty efektywności energetycznej dostarczania ciepła. Konsultacje przy wprowadzeniu procedury tzw. audytu wewnętrznego w zakładach przemysłowych. Szkolenia w zakresie zarządzania energią w zakładzie i energooszczędnego wykorzystania urządzeń. Szkolenia pracowników na audytorów efektywności energetycznej Przygotowanie dokumentów do przetargu w systemie BC. Przegląd inwestycji zakończonych po 1 stycznia 2011 r. Łączenie małych inwestycji w pakiety powyżej 10 toe i zgłaszanie całych pakietów do przetargu. Wsparcie przy pozyskiwaniu finansowania z innych źródeł np. NFOŚiGW. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 28
Projekt ESOLi IEE-09-927 16 partnerów z 14 państw UE Koordynator Berlińska Agencja Energetyczna BEA Urzędy miast Gothenburg SE Oslo - NO Producenci / Przemysł ELC (Association) BE Luminext NL SELC IE Firmy instalatorskie / Energy Service Companies (ESCOs) Javna razsvetljava SL SECE ES ELTODO CZ Agencje energetyczne / firmy konsultingowe BEA DE BSREC BG Ekodoma LV, GIF IT KAPE PL, SITO FI SEVEn CZ ZRMK SL Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 29
Miasta i budynki, potencjał oszczędności! W miastach aż 75% ogólnego zużycia energii elektrycznej przeznaczone jest na oświetlenie Oświetlenie budynków sektora publicznego i usługowego zużywają około 60% energii elektrycznej Pozostałe 15% zużycia energii elektrycznej związane jest z oświetleniem zewnętrznym Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 30
Priorytety miasta a oświetlenie Energooszczędność Bezpieczeństwo Ekologia Strumień świetlny Monitoring Emisje CO2 Konserwacja Poprawa wizerunku miasta Zaśmiecanie otoczenia Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 31 31
Typowe miasto Typowe miejsca zużycia energii na oświetlenie Obwodnice i autostrady Dzielnice mieszkaniowe zabytki Centrum Strefa przemysłowa Drogi i ulice lokalne Parki Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 32 3 2
Centrum Białe światło poprawia wizerunek miasta i zwiększa poczucie bezpieczeństwa Zastosowanie dynamicznego sterowania oświetleniem stwarza atrakcyjne warunki dla mieszkańców, inwestorów i turystów Opracowanie zmiennych scenariuszy z dostosowaniem do kalendarza imprez Możliwość natychmiastowego wykrywania awarii pozwala zachować prawidłowy wizerunek miasta Dostosowanie poziomu natężenia oświetlenia do otoczenia pozwala zapobiegać konfliktowym sytuacjom w domach mieszkańców i zrekompensować oświetlenie witryn sklepowych. Warunki życia mają znaczny wpływ na decyzje lokalne czasami ważniejsze od potencjalnych zysków Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 33 33
Dzielnice mieszkaniowe Mieszkańcy chcą czuć się bezpiecznie na z reguły mało ruchliwych ulicach osiedlowych kolor biały światła Koszty eksploatacyjne powinny być jak najmniejsze Punkty oświetleniowe rozmieszczane w pobliżu domów nie powinny przeszkadzać mieszkańcom domów i przyrody Charakter i tożsamość danej społeczności będzie spotykać się z różnorodnymi technikami i technologiami oświetleniowymi Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 34 34
Obwodnice i autostrady Bezpieczeństwo i zapobieganie wypadkom to podstawowe zasady na drogach, W pogarszających się warunkach pogodowych wskazane jest stosowanie większego natężenia światła Oszczędności energetyczne powstają w przypadku ściemniania przy mniejszym natężeniu ruchu Optymalizacja planowania konserwacji dzięki narzędziom zarządzania infrastrukturą oświetleniową Zgodność z normami i przepisami Dobre Oświetlenie Autostrad jest to kodeks postępowania w zakresie zarządzania oświetleniem na autostradach i drogach ekspresowych zapewniający władzom lokalnym wytycznych dotyczących zarządzania oświetleniem, tworząc solidne podstawy prawidłowego i trwałego systemu oświetlenia drogowego Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 35 35
Dzielnice przemysłowe Bezpieczeństwo pracy uzależnione jest od oświetlenia Ilość światła na danym stanowisku pracy zależy od charakteru i obciążenia na danym stanowisku a więc oszczędność energii zależy od mocy źródła światła i prawidłowości oświetlenia Na rozległych obszarach powinno stosować się zdalne sterowanie, szczególnie w sytuacjach kryzysowych (pełna moc) Monitoring awarii może przeciwdziałać występowaniu wypadków i kolizji Oświetlenie ułatwia dostrzec niebezpieczeństwo np. nieprawidłowo składowane towary, sprzęt czy ludzi w pobliżu maszyn Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 36 36
Parki i ogrody Dobre oświetlenie powinno sprzyjać wzrost owi zainteresowania użytkowaniem terenów zielonych ale tak aby uniknąć wypadków wandalizmu Prawidłowo oświetlone ciągi piesze świadczą o dbałości władz lokalnych o tereny wypoczynku mieszkańców Monitoring pozwala na szybkie wykrycie awarii i podnosi poczucie bezpieczeństwa Prawidłowe i estetyczne oświetlenie parkowe sprzyja niższej przestępczości i świadczy o wyższych kwalifikacja służb odpowiedzialnych za konserwację i obsługę oświetlenia Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 37 37
System inteligentnego oświetlenia ulicznego Typowy przykład Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 38
Przejście na inteligentne sieci oświetleniowe Tradycyjny sposób oświetlenia Różnorodne poziomy oświetlenia Maksymalny pobór mocy podczas działania obwodów oświetleniowych Szacowanie zużycia W przypadku wielu podmiotów podłączonych do sieci zużycie energii jest w przybliżeniu szacowane przez zakład energetyczny Inteligentny system oświetleniowy Inteligentne ściemnianie i przygotowywanie scenariuszy Możliwość regulacji natężenia strumienia świetlnego w zależności od czynników zewnętrznych w celu zwiększenia bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego Inteligentny system pomiaru poboru energii i rozliczeń Inteligentne systemy pomiarowe obliczają bieżące zużycie energii wg różnych taryf i automatycznie wystawiają rachunki dla wszystkich odbiorców Brak bieżącej kontroli W celu usunięcia awarii inspekcje zespołów monterskich odbywają się w porze nocnej Dokumentacja i archiwizacja tylko w formie papierowej Do celów konserwacyjnych używane są mapy i dokumentacja w formie papierowej Zdalny monitoring Awarie oświetlenia są automatycznie raportowane poprzez system zmniejszając koszty obsługi i serwisowania Inteligentne zarządzanie aktywami System cyfrowy w sposób precyzyjny planuje czas i trasy działań konserwatorskich minimalizując koszty obsługi Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 39
Zdalne sterowanie Grupowe / punktowe Różne rodzaje sterowania Sterowanie punktem świetlnym - statyczne.system lokalnie ustawia odpowiednią ilość światła w odpowiednim miejscu w odpowiednim czasie na danym punkcie świetlnym Zarządzanie grupowe System zapewnia monitorowanie i kontrolę nad grupami punktów świetlnych (obwodami) Zarządzanie indywidualne - dynamiczne System w pełni kontroluje ilość światła w odpowiednim miejscu w odpowiednim czasie i zapewnić monitorowanie każdego indywidualnego punktu światła Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 40 40
Wielkość kosztów inwestycji Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 41 41
Wykonanie projektu: Analiza planów i zamierzeń władz miasta Mapa bieżącej działalności Ocena aktualnej infrastruktury Identyfikacja bieżących potrzeb (całościowo) Podsumowan ie Analiza sytuacji miasta Identyfikacja potrzeb miasta Wstępna propozycja Analiza opcji Wsparcie w przygotowaniu SIWZ Przetarg Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 42
PLATFORMA SIECI OŚWIETLENIOWEJ GIS System Informacji Geograficznej (GIS, ang. Geographic Information System) system informacyjny służący do wprowadzania, gromadzenia, przetwarzania oraz wizualizacji danych geograficznych. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 43
Topografia obszaru z zaznaczeniem obiektów: opraw oświetleniowych, linii zasilających w podziale na linie nieizolowane (kolor niebieski), izolowane (fioletowy) i kablowe (czerwony) i skrzynki SON, naniesione z dokładnością 30cm. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 44
Budowa Bazy Danych dla systemu oświetlenia parametry dróg: - - kategoria drogi pod kątem wymagań oświetlenia - - szerokość jezdni - - rodzaj nawierzchni parametry punktów oświetlenia: parametry układu sterowania: - moc oprawy 1. Stacje Transformatorowe - typ ( rodzaj ) oprawy - system ochrony - odległość między oprawami - ilość obwodów - wysokość zawieszenia oprawy - nr. Licznika - odległość oprawy od krawędzi jezdni (wysięg) - budowa ( napowietrzna, kontener... ) - kąt zawieszenia oprawy 2. SON - rodzaj wysięgników - nr. umowy - rodzaj i numeracja słupów - ilość obwodów - układ opraw (prawostronny, lewostronny) - własność - nazwa (numer) stacji trafo - nr. licznika - rejestr czynności konserwacyjnych Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 45
Plan konserwacji oświetlenia Konserwator - Procedury techniczne Plan konserwacji Miasto - Procedury organizacyjne System oświetlenia Naprawy bieżące Inspekcje prewencja Pomiary regulacje Naprawy planowe Wymiany grupowe Czyszczeni e opraw Działania antykorozyj ne Gospodarka zielenią energooszc zędność System zasilania Inspekcje operacyjne Naprawy bieżące Pomiary elektryczne Inspekcje prewencja Pomiary spadku napięcia Pomiary uziemienia Naprawy planowe System zarządzania - telemanagement Inspekcje operacyjne Centrum dyspozycyj ne poziom serwerowni Zarządzani e obwodami poziom oświetlenia ulicznego Serwisowan ie regulacje Centrum dyspozycyj ne poziom serwerowni Zarządzani e obwodami poziom oświetlenia ulicznego Regulacje prognostycz ne ustawienia długotermin owe Przetarg kontrakt wyposażenie Zarządzanie i nadzór Ocena środków i rezerw Szkolenia personelu i opracowanie procedur Pomiary licznikowe Krajowa Agencja Poszanowania Energii Kontrola S.A. 46 Pomiary czujników oszczędnoś ci energii 46 PR Relacje środowiskowe
Program priorytetowy GIS SOWA Energooszczędne oświetlenie uliczne Wdrożenie: 2013 2015 (koszty kwalifikowane od 01.01.2012 31.12.2015) Minimalny poziom redukcji emisji 40% Min. Wielkość emisji 250 Mg CO2/rok Budżet dotacje 160 mln PLN, pożyczki - 196 mln PLN Max. kwota dotacji 15 mln PLN -45% Max. kwota pożyczki 18,3mln PLN 55% (bez umorzenie) Warunki: 10 lat, WIBOR 3M 150 pkt./rok > 3% Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 47
Program priorytetowy GIS SOWA Beneficjenci: JST z tytułem prawnym do dysponowania infrastrukturą oświetleniową ( np.: umowa dzierżawy, użyczenia) Koszty kwalifikowane: Audyty, projekty, dokumentacja, koncepcje techniczne, Modernizacja: oprawy, źr. światła, zapłonniki, słupy Systemy inteligentnego sterowania oświetleniem, reduktorów mocy, stabilizacji napięcia Demontaż i utylizacja Nabór wniosków: konkurs ( 1-szy nabór od 01-30.04 2013) Regulamin 31.12.2012 Kryterium selekcji wskaźnik DGC efektywność kosztowa Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 48
Program priorytetowy GIS SOWA W dniu 30.04.2013 r. zakończył się nabór wniosków w ramach ww. programu priorytetowego. Do NFOŚiGW wpłynęły wnioski o dofinansowanie dla 48 przedsięwzięć, na sumę 265,83 mln PLN. Wnioskowana forma dofinansowania Liczba przedsięwzięć Wnioskowania kwota dofinansowania dotacja mln PLN http://www.nfosigw.gov.pl/system-zielonych-inwestycji--- gis/konkursy/i-konkurs-sowa/ pożyczka mln PLN dotacja 14 40,73 0 dotacja + pożyczka 34 77,54 90,37 Razem 48 118,27 90,37 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 49
Laboratorium przemysłowe Polsko Japońskiego Centrum Efektywności Energetycznej Dziękujemy za uwagę Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. www.kape.gov.pl ul. Nowowiejska 21/25 tel. 22 825 86 92 fax. 22 825 78 74 rzwierchanowski@kape.gov.pl kape@kape.gov.pl Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 50