Protokół posiedzenia Komisji Zdrowia, Polityki Społecznej i Rynku Pracy Nr 18 /2007 w dniu 12 października 2007r. Posiedzenie rozpoczęto o godz. 16:00 zakończono o godz. 18.30 Lp. Imię i nazwisko Podpis 1. Irena Wojewódzka - Kucz - Przewodnicząca Komisji Obecna 2. Tomasz Bociański - Wiceprzewodniczący Komisji Nieobecny 3. Sławomir Maciaszek - Sekretarz Komisji Obecny 4. Michał Piechocki Nieobecny 5. Krzysztof Migasiewicz Obecny 6. Tomasz Kranc Nieobecny 7. Wojciech Ćwik Obecny 8. Marceli Marzyński Nieobecny Nieobecni członkowie Komisji: 1. Tomasz Bociański 2. Michał Piechocki 3. Tomasz Kranc 4. Marceli Marzyński Ponadto w posiedzeniu uczestniczyli: 1. Irena Woźniak /MOPS Wągrowiec/; 2. Maria Kozłowska /MGOPS Gołańcz/; 3. Barbara Górna /BSOiZ Starostwo Powiatowe/; 4. Anna Popiel /GOPS Wapno/; 5. Jolanta Kalka /MGOPS Skoki/; 6. Irena Kotwica /PCPR Wągrowiec/; 7. Urszula Francuziak /pedagog ZSP nr 2 Wągrowiec/; 8. Barbara Balcerzak /p.o. Dyrektora SOSW Wągrowiec/; 9. Grażyna Witucka /GOPS Mieścisko/; 10. Anna Wolicka /PPPP Wągrowiec/. 1. PORZĄDEK POSIEDZENIA KOMISJI: 1. Otwarcie posiedzenia, stwierdzenie quorum; 2. Ocena osób w wieku podeszłym, osób samotnych na podstawie informacji Ośrodków Pomocy Społecznej. Informacja o rodzinach zastępczych. 3. Zakończenie posiedzenia Komisji. 2. OCENA SPOSOBU ZAŁATWIENIA WNIESIONYCH PRZEZ KOMISJĘ ZAPYTAŃ, OPINII, STANOWISK I WNIOSKÓW. Nie odnotowano. 1
3. SPRAWOZDANIE Z PRZEBIEGU DYSKUSJI 1. Otwarcie posiedzenia, stwierdzenie quorum. Posiedzenie rozpoczęło się o godz. 16.00. Obrady komisji poprowadziła przewodnicząca Komisji Irena Wojewódzka-Kucz, a protokołował Sławomir Maciaszek. Podczas posiedzenia obecnych było 4 członków Komisji. Gośćmi Komisji byli przedstawiciele Ośrodków Pomocy Społecznej z gmin należących do powiatu: Irena Woźniak /MOPS Wągrowiec/; Maria Kozłowska /MGOPS Gołańcz/; Jolanta Kalka /MGOPS Skoki/; Anna Popiel /GOPS Wapno/; Grażyna Witucka /GOPS Mieścisko/; oraz Barbara Górna /BSOiZ Starostwo Powiatowe/; Irena Kotwica /PCPR Wągrowiec/; Urszula Francuziak /pedagog ZSP nr 2 Wągrowiec/; Barbara Balcerzak /p.o. Dyrektora SOSW Wągrowiec/; Anna Wolicka /PPPP Wągrowiec/. Lista obecności stanowi załącznik do protokołu /załącznik nr 1/. Po powitaniu obecnych i stwierdzeniu quorum Przewodnicząca odczytała pisma otrzymane z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wągrowcu oraz Damasławku. Przedstawiciele tychże ośrodków nie mogli przybyć na posiedzenie Komisji. 2. Ocena osób w wieku podeszłym, osób samotnych na podstawie informacji Ośrodków Pomocy Społecznej. Informacja o rodzinach zastępczych. a) Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wągrowcu. Materiał otrzymany od Kierownika Grażyny Dembowskiej odczytała Przewodnicząca Komisji. Na terenie gminy wiejskiej Wągrowiec powyżej 60 lat żyje 807 kobiet, a powyżej 65 roku życia - 437 mężczyzn. Pomocą GOPS łącznie objęto 565 osób. Usługami opiekuńczymi GOPS obejmuje 3 osoby, a zasiłek stały otrzymują 3 osoby. GOPS Wągrowiec na co dzień działa zgodnie z ustawą o pomocy społecznej. Realizując działania na rzecz osób starszych współpracuje ze środowiskiem kombatanckim oraz sołtysami. Wraz z wójtem pracownicy odwiedzają najstarszych seniorów z gminy. Prowadzone są objazdy po domach najstarszych usprawniające wymianę dowodów. Dla najuboższych stosowane jest wsparcie w postaci pomocy żywnościowej oraz pomoc w załatwieniu sprzętu rehabilitacyjnego. Kierownik GOPS-u przewiduje w najbliższych latach większą skalę pomocy osobom starszym, co ma związek ze spadkiem bezrobocia. b) Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Damasławku. Materiał otrzymany od Kierownika ośrodka odczytała Przewodnicząca Komisji. W gminie Damasławek żyje 499 kobiet (>60 roku życia) oraz 248 mężczyzn (>65 roku życia). Z usług opiekuńczych korzysta 1 osoba. W domach pomocy społecznej jest ulokowanych obecnie 5 osób (Srebrna Góra 4 osoby / Falmierowo 1 osoba). Pomocą finansową na zakup opału lub leków - w formie zasiłków celowych - objęto 16 rodzin, w których bytują osoby starsze. W gminie odbywa się dożywianie osób samotnych 5 osób (w 2007r.). c) Powiatowa Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Wągrowcu Temat omówiła: Anna Wolicka /Kierownik PPPP/. Poradnia funkcjonuje przy ulicy Wierzbowej, w jednym budynku z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie. Dzięki likwidacji bariery architektonicznej (wybudowanie podjazdu) osoby niepełnosprawne i starsze mogą bez problemu dotrzeć do specjalnie przygotowanego dla nich pokoju. Jeśli chodzi o rodziny zastępcze poradnia współpracuje z terenowymi Ośrodkami Pomocy Społecznej. 2
d) Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Wągrowcu Temat omówiła: Urszula Francuziak /opiekun wolontariuszy/. W ZSP nr 2 w Wągrowcu jest już ponad 100 wolontariuszy. Młodzież uczy się opieki nad osobami starszymi i niepełnosprawnymi. W szkole od 5 lat funkcjonuje z powodzeniem profil socjalny. Praktykują na co dzień pomoc osobom starszym i dzieciom w odrabianiu lekcji. Przez okres 5 lat kurs wolontariusza przeszło już ponad 130 osób. Wolontariusze pomagają w funkcjonowaniu wągrowieckiego Hospicjum oraz Środowiskowego Domu Samopomocy. Szkoła współpracuje z Centrum Wolontariatu w Poznaniu. Co roku organizuje Andrzejki oraz Mikołajki oraz Dzień Wolontariusza. Przewodnicząca Komisji podkreśliła wielką rolę wolontariuszy i zachęca inne szkoły do takiego działania. Poinformowała, że Kluby Wolontariuszy działają już m.in. w: Wapnie oraz w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Gołańczy. e) Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy w Wągrowcu Temat omówiła: Barbara Balcerzak /p.o. Dyrektora SOSW/. Do ośrodka mogą uczęszczać młodzi w wieku od 7 do 24 lat. Jednak najstarszym uczniem jest 19- latek. W ramach struktury placówki jest szkoła podstawowa, gimnazjum (dla niepełnosprawnych z lekkim, umiarkowanym i znacznym upośledzeniem) oraz szkoła ponadgimnazjalna (dla niepełnosprawnych z umiarkowanym, znacznym upośledzeniem oraz sprzężeniami). Ze wszystkich typów szkół korzysta łącznie 123 uczniów. Przy SOSW działa internat grupy wychowawcze z którego korzysta 28 wychowanków. Internat jest wsparciem dla dziecka, ale i także dla rodziny często ubogiej. Pobyt w nim jest zazwyczaj dofinansowany przez gminy za pośrednictwem OPS. Wychowankowie mają kontakt z pracownikami socjalnymi tych ośrodków. f) Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wągrowcu Temat omówiła: Irena Kotwica /pracownik PCPR/ - załącznik nr 2. W powiecie jest 75 rodzin zastępczych 57 spokrewnionych oraz 18 niespokrewnionych (dane na koniec września 2007r.) W rodzinach tych przebywało 105 dzieci. Spośród nich jest 9 dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności. 38 wychowanków kontynuuje naukę. Najwięcej rodzin zastępczych jest w gminie miejskiej Wągrowiec 33 oraz w gminach miejsko wiejskich: Skoki - 16 oraz Gołańcz 11. Jest znaczny problem z wystarczającą liczbą rodzin zastępczych. Pomimo akcji promocyjnej rodziny nie zgłaszają się po dzieci (telewizja kablowa, co drugi miesiąc ogłoszenie w Kurierze Powiatowym). Aktualnie 1 rodzina oczekuje na przeszkolenie. Bardzo trudno zebrać grupę do przeszkolenia. Każda rodzina może przyjąć maksymalnie 3 dzieci, chyba że jest to rodzeństwo i tak zadecyduje sąd. Kryzys instytucji rodziny zastępczej wynika z mentalności środowisk oraz trudności w wychowywaniu dzieci, które należy uczyć od początku żyć w normalnej rodzinie. Po przyjęciu dziecka rodziny zastępcze spotykają się, aby omawiać bieżące problemy i uczyć się jak postępować z dziećmi. Co pół roku mają nadzór kuratora, który bada sytuację opiekuńczo wychowawczą. Z każdym dzieckiem należy postępować indywidualnie. PCPR bardzo często współpracuje z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, Specjalnym Ośrodkiem Szkolno Wychowawczym oraz Ośrodkami Pomocy Społecznej. Anna Wolicka dodała, że często dzieci są uszkodzone psychicznie, co jest wynikiem życia w rodzinie patologicznej - są nadpobudliwe oraz mają zespół poalkoholowy. Muszą się uczyć od podstaw życia w nowym środowisku. g) Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Mieścisku. Temat omówiła: Grażyna Witucka /Kierownik GOPS/ - załącznik nr 3. W gminie Mieścisko na rzecz osób starszych działają młodzi wolontariusze. Działanie to odbywa się pod okiem wychowawcy. Kierownik OPS poprosiła PCPR o dodatkowe informacje na temat rodzin zastępczych. Pomimo kilku rodzin zastępczych funkcjonujących w gminie informacja na ten temat jej zdaniem nie jest wystarczająca. 3
Osoby starsze w gminie Mieścisko mają najczęściej problem z samotnością. Niestety pracownicy socjalni nie mają czasu na wystarczającą rozmowę ze starszymi. Według kierowniczki OPS najlepszym rozwiązaniem jest życie w swoim otoczeniu, a nie przenoszenie osób starszych do domów pomocy społecznej, pomimo ciągłej poprawy usług opiekuńczych w nim świadczonych. W różnych DPS obecnie jest 11 starszych mieszkańców gminy. OPS świadczy usługi opiekuńcze w domach. W samym Mieścisku jest opiekunka, a w poszczególnych wsiach funkcjonuje pomoc sąsiedzka (osoba zaufana wskazana przez osobę starszą podpisuje umowę zlecenie z OPS na świadczenie pomocy sąsiedzkiej). Z pomocy OPS w Mieścisku korzysta 250 rodzin, w tym 43 osoby samotne. W gminie funkcjonują 3 rodziny zastępcze. h) Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wapnie. Temat omówiła: Lidia Popiel /Kierownik GOPS/ - załącznik nr 4. Gminę zamieszkuje 3,275 osób. 15% mieszkańców gminy Wapno jest w wieku poprodukcyjnym (9,6% to kobiety a 5,4% to mężczyźni). Z różnych form pomocy OPS korzysta 6,8% ogółu mieszkańców, tj. 223 osoby. Zauważa się ujemny przyrost naturalny i wszystko idzie w złym kierunku społeczeństwo się starzeje, a młodzi wyjeżdżają. Gmina typowo rolnicza. Starsi często są głównym filarem dochodu rodzin. W 2006 roku z pomocy skorzystały 237 rodziny, w tym 59 to starsi oraz 14 samotni. Zasiłki stałe otrzymywało 29 osób, w tym 12 starszych. Zasiłek specjalny na zakup opału otrzymało 105 osób, w tym 16 osób starszych. Z darmowej żywności korzystało między innymi 9 osób samotnych oraz 20 starszych. W usługach opiekuńczych odnotowuje się wzrost w 2006 była 1, obecnie 3 osoby. W DPS-ie znajduje się 1 osoba. W 7 przypadkach wykorzystywana jest tez pomoc sąsiedzka. Od zagranicznych partnerów gminy starsi otrzymują paczki pomocowe. Zasiłki pielęgnacyjne wypłacone są 13 osobom. OPS działa na rzecz integracji osób starszych, współpracując z organizacjami pozarządowymi (Polski Związek Emerytów i Rencistów, Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju gminy Wapno, Szkolny Klub Wolontariusza). Do największych problemów osób starszych w gminie Wapno Kierownik zalicza: trudności w dostępie do usług specjalistycznych finansowanych z NFOZ, trudności komunikacyjne, brak dostępu do rehabilitacji oraz zły status materialny. i) Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Skokach. Temat omówiła: Jolanta Kalka /Kierownik MGOPS/. W Skokach niestety nie ma inicjatyw związanych z wolontariatem jest to pole do dalszego działania. W gminie są 32 osoby samotne. W 12 przypadkach jest pomoc sąsiedzka. j) Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Gołańczy. Temat omówiła: Maria Kozłowska /Kierownik MGOPS/ - załącznik nr 5. Na 8.520 mieszkańców gminy 1.188 to osoby powyżej 55 roku życia (722 kobiety / 466 mężczyźni), co stanowi 14% ogółu. Z pomocy OPS korzysta 524 osób, w tym jest 56 osób samotnych oraz 124 starszych. 61 osób korzysta ze stałych zasiłków w tym 51 samotnych i 5 starszych. Z usług opiekuńczych korzystają 4 osoby 1 etat opiekunki. Często wypłacany jest zasiłek specjalny na zakup leków czy opału. W domu opieki społecznej znajduje się 9 osób. Z pomocy żywnościowej skorzystało łącznie 2.688 osób, w tym 98 osób starszych. Bardzo pomocne są działania Gminnego Centrum Informacji skierowane do starszych. k) Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Wągrowcu. Temat omówiła: Irena Woźniak /Kierownik MOPS/. Problemem osób starszych są niskie dochody. Często muszą wybierać pomiędzy zakupem leków lub żywności. Obserwuje się wzrost usług opiekuńczych. Jedna opiekunka załatwia sprawy związane z 4 5 podopiecznymi. Niestety w mieście Wągrowcu nie funkcjonuje pomoc sąsiedzka. Funkcjonuje natomiast z powodzeniem Dzienny Dom Seniora. Na 60 wolnych miejsc zajętych jest 58. Pobyt pensjonariuszy opłaca gmina. W DPS-ie jest z kolei 17 osób z gminy miejskiej Wągrowiec, w tym 11 w Srebrnej Górze. Roczny koszt dofinansowania przez samorząd pobytu tych osób wynosi około 200 tys. złotych rocznie. Według Kierownika w przyszłości trzeba się zastanowić nad organizacją takich usług w samym Wągrowcu, aby środki te zostawały na miejscu. 4
W samym mieście działa wiele organizacji zrzeszających osoby starsze, tym samym sytuacja jest pod tym względem lepsza niż w innych gminach. l) Starostwo Powiatowe w Wągrowcu. Temat omówiła: Barbara Górna /Kierownik BSOiZ/. Jeśli chodzi o pomoc osobom starszym powiat ma inne zadania aniżeli gminy, gównie prowadzi on akcje informacyjne prozdrowotne. Po przedstawieniu informacji przez poszczególnych gości Przewodnicząca Komisji zapoczątkowała dyskusję nad tematem. Radny S.Maciaszek pytał o szkolenia dla pracowników socjalnych przy koordynacji tego zadania przez PCPR. I.Kotwica odpowiedziała, że były realizowane przez PCPR szkolenia dla OPS-ów finansowane z budżetu jednostki. Przedstawicie OPS-ów zgodnie stwierdzili, że szkoleń tego typu jest zdecydowanie za mało. Radny S.Maciaszek kontynuował ten temat i zwrócił uwagę na możliwości realizacji przez PCPR projektu szkoleniowego dla pracowników socjalnych przy współfinansowaniu funduszy unijnych, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Radna I.Wojewódzka - Kucz zwróciła uwagę na potrzebę wprowadzenia do tematyki konkursu dla organizacji pozarządowych, działań na rzecz osób starszych i samotnych. 3. Zakończenie posiedzenia Komisji. Zakończenie obrad nastąpiło o godzinie 18.30. 4. ZAPYTANIA, OPINIE, STANOWISKA I WNIOSKI 4.1 Zapytania Zapytania odnotowano w Sprawozdaniu z przebiegu dyskusji. 4.2 Opinie Nie odnotowano. 4.3 Stanowiska Komisji Zdrowia, Polityki Społecznej i Rynku Pracy przyjmuje stanowisko, aby podjąć dalsze kroki uaktualniające obszary działania ujęte w Strategii Rozwoju Pomocy Społecznej na lata 2002-2010. 4.4 Wnioski Komisja Zdrowia, Polityki Społecznej i Rynku Pracy wnioskuje do Zarządu Powiatu, o rozeznanie możliwości przygotowania przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie cyklu działań szkoleniowych dla pracowników socjalnych z wykorzystaniem środków unijnych oraz wzięcie tego pod uwagę przy konstruowaniu budżetu powiatu na 2008 rok. Komisja Zdrowia, Polityki Społecznej i Rynku Pracy wnioskuje do Zarządu Powiatu o rozszerzenie tematyki konkursowej dla organizacji pozarządowych o organizację szkolenia opiekuna osób starszych i samotnych. Protokołował: Przewodnicząca Komisji : /Sławomir Maciaszek/ / Irena Wojewódzka-Kucz/ 5