DOSTĘP LINOWY. Zasady bezpiecznej pracy technikami dostępu linowego wymogi prawne - sprzęt zabezpieczający - nieprawidłowości.

Podobne dokumenty
ZASADY BEZPIECZNEJ PRACY W DOSTĘPIE LINOWYM. opracował: inż. Marcin Dudek instruktor i egzaminator OTDL

AKADEMIA Środki Ochrony Indywidualnej

NORMY EN EN EN 354 EN 355 EN 358 EN 360 EN 361 EN 362 EN 363 EN 795-A1 EN 795-A2 EN 795-B EN 795-C EN 795-D EN 813 EN 1496 EN 1497

Wytyczne Organizacji Techników Dostępu Linowego

Wytyczne Organizacji Techników Dostępu Linowego CZ. III - Zasady dotyczące wykorzystania dostępu linowego w przemyśle

Praca na wysokości Prace na dachu i przy krawędzi stropu

ZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY

REGULAMIN ROPE ACCESS MEETING 2017

Korczak Sp. z o.o. PRZEDISĘBIORSTWO ODZIEŻOWE DZIAŁ SPRZEDAŻY SKLEP FIRMOWY SKLEP FIRMOWY KSAWERÓW RASZYN. tel.:

REGULAMIN MISTRZOSTW POLSKI TECHNIKÓW DOSTĘPU LINOWEGO OTDL CUP 2016

Załącznik nr 9 do umowy nr./2019

Via ferrata podstawy przemieszczania się

SPRZĘT DO PRACY NA WYSOKOŚCI

Wytyczne Organizacji Techników Dostępu Linowego

Rozważ to wcześniej. SPRZĘT ASEKURACYJNY Szelki bezpieczeństwa Linki / Amortyzatory Urządzenia pomocnicze Zatrzaśniki...

BIURO USŁUG TECHNICZNYCH BUDOWNICTWA JAN-POL inż.jan Sobota ul. Karola Miarki 38 m Bytom

INSTRUKCJA Police Serwis Spółka z o.o. dotycząca wymagań minimalnych dla wykonawców w zakresie BHP, ochrony środowiska oraz ochrony przeciwpożarowej

INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA

4. Zadania wymienione w ust. 1, Rektor realizuje przy pomocy Prorektora do spraw Ogólnych, Dziekanów i Kanclerza.

Spis treści. 1. Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji poszczególnych. obiektów... 2

Szelki bezpieczeństwa 5. Urządzenia samozaciskowe przesuwne 10. Urządzenia samohamowne 11. Urządzenia do nadawania pozycji przy pracy 12

REGULAMIN ŚCIANY WSPINACZKOWEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 16 IM. BOLESŁAWA PRUSA W SIEMIANOWICACH ŚLĄSKICH

RAPORT DOTYCZĄCY BEZPIECZEŃSTWA PRACY I OCHRONY ZDROWIA DLA ZADANIA ZGODNIE Z UMOWĄ NR. za okres:...

Spis treści. Załączniki. Spis rysunków

USŁUGI BUDOWLANE Z ZAKRESU PROJEKTOWANIA I NADZOROWANIA ADAM NOSSOL WALCE UL. LIPOWA 4

SPIS TREŚCI. Spis rysunków: 1. Wentylacja zaplecza baru 1:50 - rys. 1

Informacje dla producentów dotyczące celowości i sposobów stosowania detektorów zadziałania w sprzęcie chroniącym przed upadkiem z wysokości

INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA NA PLACU BUDOWY.

2. Ocena konieczności sporządzenia planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia BIOZ

DYREKTYWA 2001/45/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY. z dnia 27 czerwca 2001 r.


INFORMACJA WENTYLACJA I KLIMATYZACJA

I WPROWADZENIE II ZAGADNIENIA III ŹRÓDŁA

6. ZJAZD NA LINIE. zjazd w rolce zjazdowej prostej, zjazd w rolce zjazdowej stop,

Obok przepisów Kodeksu Pracy należy wyróżnić ustawy regulujące kwestie kompetencji i zakresu działania organów nadzoru nad warunkami pracy takie, jak:

I N F O R M A C J A BIOZ do. marzec 2015 P R O J E K T U WYKONAWCZEGO. utwardzenia terenu BUDYNEK CENTARLI PKP SA

OCHRONA PRZED UPADKIEM Z WYSOKOŚCI

Szkolenie okresowe - OSP. Istota bezpieczeństwa i higieny pracy

INFORMACJA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA

INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA

INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA NA PLACU BUDOWY

PROJEKT ARCHITEKTONICZNO-BUDOWLANY INFORMACJA BIOZ

Praca na wysokości Praca na rusztowaniu, tymczasowym podeście roboczym

UZGODNIENIA SZCZEGÓŁOWE WARUNKÓW WSPÓŁPRACY POMIĘDZY STRONAMI

OCHRONA PRZED UPADKIEM Z WYSOKOŚCI

1. Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji poszczególnych obiektów

Umowa pracodawcy z placówką medycyny pracy na prowadzenie badań profilaktycznych pracowników

INFORMACJA BIOZ. mgr inż. Paweł Kudelski MAP/0337/POOL/08. Tramwaje Śląskie. Inwestor: Chorzów, ul. Inwalidzka 5

(obr. 13 Trzebinia) w granicy istn. pasa drogowego.

OPERATOR WĘZŁÓW CIEPLNYCH

Każdy SOI wykazujący objawy uszkodzenia powinien zostać poddany kwarantannie, zanim zostanie przeprowadzona szczegółowa kontrola.

INFORMACJA BIOZ. Pałac Scheiblera Muzeum. ADRES: Łódź, Pl. Zwycięstwa 1 (dz. nr ewid. 16/28) Pl. Zwycięstwa Łódź

Pracuję legalnie. OBOWIĄZKI PRACODAWCY w zakresie bhp

Zasady zatrudniania Firm zewnętrznych w TAURON Wytwarzanie S.A.

Wytyczne Organizacji Techników Dostępu Linowego CZ. I - System certyfikacji

... (nazwisko i imię)... (telefony kontaktowe, adres )

Ochrony indywidualne chroniące przed upadkiem z wysokości

Temat: podest montowany na budowie podest składany z elementów systemu szalunkowego na podstawie projektu opracowanego przez firmę szalunkową.

Program kursu podstawowego

ZASADY PRZYDZIAŁU ODZIEŻY ROBOCZEJ I OBUWIA ROBOCZEGO ORAZ ŚRODKÓW OCHRONY INDYWIDUALNEJ. Szkolenia bhp w firmie szkolenie wstępne ogólne 128

SZELKI BEZPIECZEŃSTWA P-61

2.Informacje dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowie 5,6 3.Oświadczenie projektanta

WYTYCZNE PROJEKTOWANIA STAŁYCH SYSTEMÓW ZABEZPIECZAJĄCYCH PRZED UPADKIEM Z WYSOKOŚCI NA DACHACH

VIII. INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA (BIOZ) Przebudowa ul. Orła Białego w Mysłowicach

INRFORMACJA BIOZ DO PROJEKTU MOSTU DROGOWEGO NA RZECE WIDAWCE W MIEJSCOWOŚCI RUDA, GMINA WIDAWA w km rzeki

Stać i chodzić uczymy się już w najmłodszym wieku. Jednocześnie dowiadujemy się

Procedura kontrolna LEZARD / IGUANE. 1. Znana historia produktu. 2. Kontrola wstępna. 3. Kontrola stanu obudowy 1/5. Kontrola SOI

Informacja DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA DZIAŁKI NR 23/8 W KULESZACH KOŚCIELNYCH

Projekt Sieci Ciepłowniczej Preizolowanej do Budynku Nowej Palmiarni

Temat: wybór odpowiedniego typu wysuwnicy należy uwzględnić na etapie planowania robót

PODSTAWY ERGONOMII i BHP. - Obowiązki pracodawców w. zakresie zabezpieczenia bezpiecznych warunków pracy

ZASADY ZATRUDNIANIA FIRM ZEWNĘTRZNYCH W TAURON WYTWARZANIE S.A. W ZAKRESIE STOSOWANIA PRZEPISÓW BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

OCHRONA PRZED UPADKIEM

projekt budowlany Autorzy opracowania: Funkcja BranŜa Imię i nazwisko Nr uprawnień Data Podpis

INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA.

INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA

WZÓR POROZUMIENIA BHP. do Umowy nr 14/AP/17 z dnia...

ABSORBICA, ASAP'SORBER

INFORMACJA BIOZ. stadium dokumentacji projektowej. INWESTOR: Starostwo Powiatowe w Pisecznie ul. Chyliczkowska Piaseczno

SPIS TREŚCI. 1. Podstawa prawna Zakres robót...2

Projekt Przyłączy Wodnych i Kanalizacyjnych dla Budynku Nowej Palmiarni

III. INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA

INFORMACJA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA

Obowiązki pracodawcy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy

1. UWAGI OGÓLNE 1.1.WPROWADZENIE.

Część opisowa. 1. Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji poszczególnych obiektów.

matej & matej www. matej.pl24 Egz. nr 1 INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA DLA ROBÓT REALIZOWANYCH W OPARCIU O: PROJEKT BUDOWLANY

I N F O R M A C J A BEZPIECZEŃSTWO I OCHRONA ZDROWIA

WYKONANIE DOKUMENTACJI PROJEKTOWEJ MODERNIZACJI SIECI KOMPUTEROWEJ MINISTERSTWA FINANSÓW INFORMACJA BIOZ

INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA

INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA

Załącznik nr 1 do umowy UZGODNIENIA SZCZEGÓŁOWE WARUNKÓW WSPÓŁPRACY POMIĘDZY STRONAMI

INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA.

I /30 INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA LIN RDZENIOWYCH W OPLOCIE O MAŁEJ ROZCIĄGLIWOŚCI PA 10-K-24

Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Wójt Gminy Turawa Waldemar Kampa, ul. Pustkowska 13, Węgry

OFERTA CENOWA NA SPRZĘT RATOWNICTWA WYSOKOŚCIOWEGO W RAMACH WYPOSAŻENIA KSRG

zadanie I. PRZEBUDOWA UL. LISTOPADOWEJ INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA

Ocena ryzyka zawodowegoto proste! Copyright by Zdzisław Wiszniewski

Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia

Transkrypt:

ORGANIZACJA TECHNIKÓW DOSTĘPU LINOWEGO ORGANIZATION OF ROPE ACCESS TECHNICIANS DOSTĘP LINOWY Zasady bezpiecznej pracy technikami dostępu linowego wymogi prawne - sprzęt zabezpieczający - nieprawidłowości

ORGANIZACJA TECHNIKÓW DOSTĘPU LINOWEGO ORGANIZATION OF ROPE ACCESS TECHNICIANS DOSTĘP LINOWY Zasady bezpiecznej pracy technikami dostępu linowego wymogi prawne - sprzęt zabezpieczający - nieprawidłowości Kraków 2011

Autorzy: Marcin Dudek Dominik Szmajda Redakcja Techniczna Michał Czubak Korekta Tomasz Syga Wydawca: Organizacja Techników Dostępu Linowego ul. Spółdzielcza 3/15 42-450 Łazy koło Zawiercia Tel. 502 188 084 503 104 514 e-mail: biuro@otdl.pl Wydanie pierwsze Kraków 2011 Rysunki Klaudyna Gondek Projekt i druk PWR Top-art www.drukarnia-topart.pl

Spis treści Wstęp 1. Dostęp linowy technika pracy na wysokości 2. Zasady pracy w dostępie linowym 3. Dobór sprzętu 4. Podstawowe techniki pracy w dostępie linowym 5. Nieprawidłowości 6. Organizacja Techników Dostępu Linowego 7. Akty prawne 8. Inne dokumenty 4 5 6 8 15 22 24 25 27 3

Wstęp Prace na wysokości związane są nieodłącznie z ryzykiem jakie niesie ze sobą specyfika tej pracy upadkiem z wysokości. Możliwe jest ograniczanie tego ryzyka poprzez stosowanie środków organizacyjno technicznych, a także przestrzegając wymogów formalno prawnych określających bezpieczne warunki wykonywania takich prac. Istnieją przepisy, które nakładają obowiązki na osoby odpowiedzialne za organizowanie takich działań oraz ich prowadzenie. Ponadto należy kierować się ogólnie przyjętymi dobrymi zwyczajami i standardami bezpieczeństwa. Jednakże najważniejszym czynnikiem wpływającym na redukcję zagrożeń podczas wykonywanych prac jest kultura bezpieczeństwa, na którą składa się wiele czynników. Należy tu przede wszystkim wymienić świadomość ryzyka i jego konsekwencji wśród wszystkich uczestników tego procesu. Niniejszy biuletyn jest propozycją opartą przede wszystkim na dobrej praktyce wspieraną aktami prawa oraz wieloletnim doświadczeniem wspomaganym zasadami bezpieczeństwa wielu systemów dostępu linowego z całego świata. Ma on charakter informacyjny i skierowany jest w szczególności do grona osób zajmujących się nadzorem oraz kontrolą prac na wysokości z zastosowaniem technik dostępu linowego, ale może służyć również, jako świetne narzędzie dla każdego pracodawcy organizującego tego typu prace. 4

1. Dostęp linowy technika pracy na wysokości Dostęp linowy to rodzaj pracy na wysokości prowadzony w podwieszeniu lub w podparciu. Powstał on poprzez wykorzystanie technik wspinaczkowych i jaskiniowych do pracy w przemyśle. W pracach tych stosuje się dwa oddzielnie zakotwiczone i współdziałające systemy linowe, jeden roboczy, drugi zabezpieczający. Systemy te stosuje się w połączeniu z uprzężą i innymi urządzeniami w celu przemieszczania się po linach. Osoby wykonujące prace technikami linowymi nie muszą być alpinistami, ale muszą posiadać stosowne przeszkolenie kwalifikacyjne z zakresu technik dostępu linowego oraz zasad ratownictwa. 5

2. Zasady pracy w dostępie linowym Chcąc bezpiecznie organizować i wykonywać prace na wysokości technikami dostępu linowego, należy zapoznać się z szeregiem przepisów obowiązujących w tym zakresie. Rozdział ten przedstawia wszelkie prawne wymogi w tym zakresie oraz zasady obowiązujące podczas prowadzenia takich prac. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Prace muszą być wykonywane przez minimum dwóch pracowników, co jest podyktowane względami ratunkowymi. Przed przystąpieniem do wykonania prac dokonać oceny ryzyka i zastosować środki eliminujące bądź zmniejszające to ryzyko. W przypadkach szczególnych sporządzić plan BIOZ. Określić plan pracy z imiennym podziałem na kolejność wykonywanych zadań. Każdy pracownik musi posiadać aktualne szkolenie BHP. Każdy pracownik musi posiadać zaświadczenie lekarskie o braku przeciw- wskazań do pracy na wysokości powyżej 3 m. Każdy pracownik powinien posiadać przeszkolenie z dostępu linowego, uwzględniające procedury autoratownictwa. Wszyscy pracownicy powinni odbyć instruktaż stanowiskowy oraz złożyć pisemne potwierdzenie, że zostali zapoznani z oceną ryzyka, planem BIOZ i wymaganą dokumentacją dotyczącą miejsca pracy (plan pracy, metoda dostępu, plan ratowniczy itp.). Osoby nadzorujące powinny nabyć umiejętności udzielania pierwszej po- mocy przedmedycznej potwierdzone certyfikatem oraz są w stanie podjąć działania ratunkowe w przypadku pojawienia się sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia. 6

9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Należy używać tylko sprzęt zgodny z Polskimi Normami dotyczącymi sprzętu do pracy na wysokości. Stosowany sprzęt powinien umożliwiać ewakuację pracowników w przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa. Stosowanie sprzętu sportowego do prac wysokościowych jest łamaniem przepisów prawa oraz zasad bezpieczeństwa. Praca powinna być wykonywana z użyciem, co najmniej dwóch lin. Liny ro- boczej - jako drogi wejścia/zejścia i podtrzymującej. Liny asekuracyjnej - jako ubezpieczającej w przypadku uszkodzenia liny roboczej. Lina asekuracyjna musi być wyposażona w urządzenie samozaciskowe zgod- ne z Polskimi Normami, podążające za ruchami pracownika. Używany sprzęt musi być kontrolowany, przeglądany i konserwowany przez osobę kompetentną. Każdy użytkownik powinien dokonywać oględzin przed każdorazowym użyciem sprzętu, a w przypadkach określonych przez producenta nie rzadziej niż raz na rok przez osobę kompetentną. Każde miejsce, gdzie wykonywane są prace powinno być zabezpieczone przed dostępem osób postronnych oraz powinna zostać wygrodzona strefa niebezpieczna, w której istnieje zagrożenie spadającymi przedmiotami. Wszystkie narzędzia i akcesoria używane przez pracownika muszą być odpo- wiednio przytwierdzone do pracownika i zabezpieczone przed upuszczeniem. Powinien zostać opracowany prosty system komunikacji pomiędzy pracow- nikami i zapewniony stały kontakt wzrokowy w celu podjęcia sprawnej akcji ratowniczej. Prace należy wykonywać tylko wtedy, gdy warunki pogodowe nie zagrażają bezpieczeństwu i zdrowiu pracowników. 7

3. Dobór sprzętu Do wykonywania prac w dostępie linowy wykorzystuje się środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości. Powinny one spełniać wymogi norm przeznaczone dla sprzętu stosowanego w systemach powstrzymywania spadania. Niedopuszczalne jest wykorzystywanie sprzętu alpinistycznego do asekuracji przy pracach wysokościowych. Sprzęt taki podlega innym wymogom technicznym, wytrzymałościowym oraz bezpieczeństwa, niż sprzęt chroniący przed upadkiem w przemyśle. Poszczególne grupy indywidualnego sprzętu chroniącego przed upadkiem, wykorzystywane w dostępie linowym, określają normy, gdzie zapisane są wymagania, jakim powinny odpowiadać. 8

Szelki bezpieczeństwa jest to specjalna uprząż wykonana z taśm opinająca całe ciało użytkownika, pozwalająca na wykonywanie prac zarówno w podwieszeniu, jak i w podparciu. Szelki muszą posiadać odpowiednie punkty spełniające wymagania określone w normach: 1. 2. 3. Punkt asekuracyjny powyżej środka ciężkości oznaczony literą A, służy do połą- czenia uprzęży z urządzeniem asekuracyjnym. Spełnia wymogi normy PN - EN 361. Punkt centralny znajdujący się przy połączeniu pasa biodrowego z taśmami udo- wymi. Służy do połączenia uprzęży z urządzeniem zjazdowym. Spełnia wymogi normy PN - EN 813. Punkty boczne nie są obowiązkowe w przypadku pracy w podwieszeniu, ale ko- nieczne w przypadku pracy w podparciu. Ulokowane zawsze po bocznych stronach pasa biodrowego. Spełniają wymogi normy PN - EN 358. Mogą posiadać wbudowane urządzenie zaciskowe. Wymagania: PN - EN 361, PN - EN 813 oraz zaleca się PN - EN 358 Złe praktyki: Stosowanie tylko uprzęży biodrowych, stosowanie uprzęży sportowych.. 9

Kask ochronny jest zabezpieczeniem głowy użytkownika przed spadającymi przedmiotami oraz urazami spowodowanymi bezwładnym uderzeniem o przeszkodę. Bardzo ważnym elementem budowy kasku jest jego czteropunktowa więźba z paskiem podbródkowym, która zapewnia stabilność kasku na głowie podczas upadku. Wymagania: PN - EN 397, PN - EN 12492. Złe praktyki: Stosowanie kasków bez więźby czteropunktowej, stosowanie kasku z otworami w miejscach niedozwolonych, stosowanie kasków niespełniających normy. Lonże są to linki bezpieczeństwa wpięte do punktu centralnego szelek bezpieczeństwa. Dopuszcza się stosowanie lonż wiązanych z liny dynamicznej, gdyż węzły lepiej pochłaniają energię. Ze względu na ich miejsce wpięcia nie służą do asekuracji!!! Stosuje się je w technice hakowej oraz jako tymczasowy punkt podwieszenia. Istnieje bezwzględny zakaz naklejania własnych oznaczeń (np. naklejanie taśmy izolacyjnej) lub opisywania markerami niedopuszczonymi przez producenta. Wymagania: PN - EN 354 lub wiązane PN - EN 892 Złe praktyki: Stosowanie lonży z kawałków lin półstatycznych, stosowanie lonży, jako asekuracji ( np. poprzez podczepianie urządzenia asekuracyjnego). 10

Urządzenia zjazdowe są to przyrządy umożliwiające wykonywanie kontrolowanych zjazdów na linach i zatrzymywanie się w dowolnym miejscu bez wykorzystania rąk. Muszą posiadać automatyczną blokadę uniemożliwiającą samoczynny zjazd. Wymagania: PN - EN 12841 typ C, tylko ratownictwo PN - EN 341 typ A Złe praktyki: Stosowanie urządzenia bez hamulca. Urządzenia asekuracyjne są urządzeniami i regulacyjnymi dla lin asekuracyjnych to- warzyszące użytkownikowi podczas pracy na linach. Blokują się automatycznie na linie pod obciążeniem statycznym lub dynamicznym. Ich konstrukcja musi pozwalać na samoczynne podążanie za ruchami pracownika. Wymagania: PN - EN 12841 typ A lub PN - EN 353-2 Złe praktyki: Stosowanie urządzeń niezgodnie z instrukcją, stosowanie przyrządów zaciskowych, jako urządzeń asekuracyjnych. 11

Przyrządy zaciskowe są to urządzenia mechaniczne zapinane na linie w taki sposób, aby pod obciążeniem w jednym kierunku zaciskały się, natomiast obciążone w przeciwnym kierunku przesuwają się swobodnie. Przeznaczone do wychodzenia po linie oraz w systemach wyciągowych. Wymagania: PN - EN 12841 typ B, lub PN - EN 567 Złe praktyki: Stosowanie przyrządów zaciskowych, jako urządzeń asekuracyjnych. Liny (półstatyczne) wykonane są z włókien syntetycznych o małej rozciągliwości, składają się z rdzenia otoczonego oplotem. Rdzeń jest głównym elementem przenoszącym obciążenia. Używane są zarówno, jako liny robocze jak i asekuracyjne. Optymalna średnice lin używanych w dostępie linowym wynosi 10,5-12 mm. Każda lina powinna mieć opaski na końcach lin określająca jej średnicę, typ, datę produkcji, nazwę producenta, długość. Wymagania: PN - EN 1891 typ A, lub PN - EN 353-2 Złe praktyki: Stosowanie tylko jednej liny, asekurowanie się przez dwóch pracowników za pomocą jednej liny, nieodpowiedni sposób zakładania stanowisk. 12

Łączniki zwane potocznie karabinkami są urządzeniami używanymi do połączeń składników systemu asekuracyjnego w celu podpięcia się bezpośrednio lub pośrednio do punktu kotwiczącego. Muszą posiadać blokadę otwarcia zamka. Wymagania: PN - EN 362 Złe praktyki: Stosowanie łączników bez blokady zamka. 13

Urządzenia kotwiczące w dostępie linowym do budowy stanowisk wykorzystuje się punkty i urządzenia kotwiczące takie jak strukturalne punkty, zaczepy taśmowe, bezwładne masy. Wymagania: PN - EN 795 (z wyjątkiem typ C) Złe praktyki: Stosowanie uszkodzonych urządzeń kotwiczących, niezgodnie z przeznaczeniem. 14

4. Podstawowe techniki Podchodzenie na linie Polega na przemieszczaniu się pracownika na linie za pomocą przyrządów zaciskowych. Punkt piersiowy jest punktem przenoszącym obciążenie. Urządzenie asekuracyjne zostaje wpięte w górny punkt asekuracyjny oznaczony literką A. Ręczny przyrząd zaciskowy Piersiowy przyrząd zaciskowy Urządzenie asekuracyjne 15

Zjazd na linie Polega na przemieszczaniu się pracownika w dół za pomocą urządzenia zjazdowego. Urządzenie asekuracyjne zostaje wpięte w górny punkt asekuracyjny oznaczony - punkt A. Urządzenie asekuracyjne Urządzenie zjazdowe 16

Transfer linowy Najpopularniejszy sposób to stosowanie punktu piersiowego do przemieszczania się w wybranym kierunku oraz zwalniania liny za pomocą przyrządu zjazdowego. W przypadku, gdy lina, na którą przenosi się pracownik znajduje się w odległości do 2 m, dopuszcza się stosowanie w trakcie operacji jednego przyrządu asekuracyjnego. Powyżej 2 m, zaleca się stosowanie dodatkowego urządzenia asekuracyjnego, lub jako tymczasowe rozwiązanie specjalnego węzła. Urządzenie zjazdowe Piersiowy iowy przyrząd zaciskowy Urządzenie asekuracyjne 17

Technika sztucznych ułatwień Polega na przemieszczaniu się pod stropem/konstrukcją dachu za pomocą lonży Lonża Lonża regulowana Drabinka nożna 18

Przejście przez przeszkodę Polega na ominięciu stanowiska (tzw. przepinka) lub odciągu. Obie techniki stosowane są w celu omijania zagrożeń, bądź zmiany kierunku położenia lin. Stanowisko przepinkowe omijające przeszkodę Urządzenie zjazdowe Urządzenie asekuracyjne 19

Ratownictwo Jako jedną z najprostszych, najczęściej stosowaną techniką jest dostanie się do poszkodowanego i przetransportowanie go w bezpieczne miejsce. Każdy z pracowników na każdym poziomie wyszkolenia, powinien zostać przeszkolony z technik ratownictwa. Urządzenie zjazdowe Urządzenie asekuracyjne 20

Układy wyciągowe Służą do zmniejszenia przełożenia w celu użycia minimalnej siły do przetransportowania określonego obciążenia. Urządzenie zjazdowe służące jako sprzęgło Bloczki 21

5. Nieprawidłowości Najczęstszymi nieprawidłowościami, do jakich dochodzi w procesie wykonywania prac w dostępie linowym to: 1. Stosowanie nieprawidłowego sprzętu zabezpieczającego. - dostęp do miejsca pracy przy użyciu jednej liny, - stosowanie urządzeń zaciskowych, jako urządzeń asekuracyjnych, - wpinanie przyrządu zjazdowego do ławki, a nie bezpośrednio do punktu centralnego w uprzęży (ławka zw. siedziskiem służy do poprawy komfortu pracy i nie jest środkiem ochrony indywidualnej powinna być wpięta niezależnie do punktu centralnego), - wpinanie urządzenia asekuracyjnego w lonże, - użytkowanie sprzętu niezgodnego z wyżej wymienionymi normami jest to najczęściej sprzęt wspinaczkowy, którego stosowanie jest łamaniem przepisów prawa oraz zasad bezpieczeństwa, gdyż nie jest on do tego przeznaczony, a w wielu przypadkach stwarza zagrożenie dla użytkownika, 2. Brak szkoleń kwalifikacyjnych pracowników. Pracownicy nie posiadają stosownej wiedzy na temat prawidłowych technik linowych oraz szkolenia w zakresie technik ratowniczych. Szkolenia prowadzone są przez niekompetentne osoby. 3. Brak badań lekarskich do pracy na wysokości powyżej 3 m. Bardzo często prace w dostępie linowym mają charakter interwencyjny, co powoduje zatrudnianie pracowników na umowę-zlecenie lub umowę o dzieło. Dlatego pracodawcy bazując na rzadkich kontrolach zatrudniają osoby na okres jednego lub dwóch dni bez ważnych badań lekarskich. 4. Zła organizacja pracy i nieskuteczny nadzór. Niedopełnienie obowiązków wynikających z organizacji pracy na wysokości (brak instruktażu stanowiskowego, zadaniowego planu pracy, planu ratunkowego). Nie egzekwowanie od pracowników przestrzegania zasad bezpieczeństwa pracy. 5. Pozostawianie sprzętu zabezpieczającego w zabrudzonym środowisku. Z uwagi na kategorie trzecią środków ochrony indywidualnej, wszelkie materiały tekstylne (liny, szelki bezpieczeństwa, lonże itp.), powinny być przechowywane w miejscu suchym oraz zabezpieczone przed jakimkolwiek kontaktem ze środkami chemicznymi (farby, lakiery itp.). Nieużywane odcinki lin powinny być zabezpieczone przed możliwością ich uszkodzenia. 22

Lp. Pytanie kontrolne TAK NIE 1 Czy przyrząd asekuracyjny jest zgodny z PN - EN 12841 typ A lub PN - EN 353-2? 2 Czy szelki spełniają wymagania PN - EN 361, PN - EN 813? 3 Czy hełm ochronny posiada więźbę czteropunktową i spełnia wymagania PN - EN 397? 4 Czy przyrząd zjazdowy jest zgodny z PN - EN 12841 typ C? 5 Czy liny robocze i asekuracyjne posiadają na końcach metkę informacyjną? 6 Czy łączniki (karabinki) są zgodne z PN - EN 362? 7 8 9 10 Czy pracownicy posiadają zaświadczenia lekarskie do pracy na wysokości powyżej 3 m? Czy pracownicy posiadają zaświadczenia kwalifikacyjne w zakresie pracy na wysokości? Czy pracownicy posiadają zaświadczenia o ukończeniu szkolenia okresowego bhp? Czy miejsce pracy jest wygrodzone i wyznaczona jest strefa niebezpieczna? 11 Czy został przeprowadzony instruktaż stanowiskowy? 12 Czy została sporządzona adekwatna ocena ryzyka? 12 Czy jest sprawowany bezpośredni nadzór nad pracownikami? 13 Czy w miejscu pracy jest apteczka? 14 15 Czy stosowane są dwie niezależnie zakotwiczone liny: robocza i asekuracyjna? Czy prace wykonywane są przez minimum 2 pracowników wysokościowych? 16 Czy wszystkie narzędzia są zabezpieczone przed upadkiem? 17 Czy został sporządzony plan pracy oraz procedury ratunkowe? 18 Czy stosowany sprzęt ma aktualne przeglądy? 23

6. Organizacja Techników Dostępu Linowego Organizacja Techników Dostępu Linowego zrzesza pracowników i przedsiębiorców wykorzystujących dostęp linowy, w celu poprawy bezpieczeństwa pracy na wysokości, zwiększenia prestiżu wykonywanego zawodu, kształtowania nowych przepisów w zakresie pracy na wysokości oraz kształtowania zasad etyki zawodowej. OTDL realizuje swe cele poprzez: 1. Szkolenia, warsztaty oraz konferencje w zakresie bezpiecznej pracy w dostępie linowym swoich członków. 2. Wprowadzanie nowych wytycznych, co do szkoleń oraz technik linowych. 3. Współpracę z instytucjami sprawującymi nadzór nad warunkami pracy (PIP, OSPS- BHP), Federacją Arborystów Polskich oraz innych organizacji i stowarzyszeń zgodnie z podjętymi uchwałami Zarządu. 4. Testy i niezależne badania sprzętu wykorzystywanego w dostępie linowym. 5. Rozwiązywanie sporów między pracownikami, a pracodawcami zrzeszonymi w OTDL. 6. Promowanie osób zrzeszonych w OTDL na rynku prac wysokościowych. 7. Promowanie technik dostępu linowego, jako bezpiecznej, szybkiej i skutecznej formy pracy na wysokości. 8. Szkolenie pracowników służb BHP oraz inspektorów PIP z zakresu kontroli pracy w dostępie linowym. 24

7. Akty prawne 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21 poz. 94 z późn. zm., tekst jednolity). Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w spra- wie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, z późn. zm., tekst jednolity). Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej (Dz. U. z 1996 r. Nr 62, poz. 287). Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623, tekst jednolity). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpie- czeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. z 2003 r. Nr 47, poz. 401). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie infor- macji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz. U. z 2003 r. Nr 120, poz. 1126). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. z 2002 r. Nr 191, poz. 1596, z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadni- czych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. z 2005 r. Nr 259, poz. 2173). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/104/WE z dnia 16 września 2009 r. dotycząca minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny użytkowania sprzętu roboczego przez pracowników podczas pracy. 25

10. 11. 12. 13. 14. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 września 2003 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 178 poz. 1745). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadni- czych wymagań dla środków ochrony indywidualnej ( Dz. U. z 2005 r. Nr 259 poz. 2173). Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w spra- wie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z 1996 r. Nr 69 poz. 332, z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 28 czerwca 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szkolenia e dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2005 r. Nr 116 poz. 972) Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dn. 27 lipca 2004 r. w sprawie szkole- nia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 180, poz. 1860). 26

8. Inne dokumenty 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Wytyczne Organizacji Techników Dostępu Linowego. Zasady dotyczące wykorzy- stania dostępu linowego w przemyśle Bartosz Baran, Marcin Dudek - Organizacja Techników Dostępu Linowego, Łazy 2009 r. Wytyczne Organizacji Techników Dostępu Linowego. System certyfikacji Bartosz Baran, Marcin Dudek, Michał Sobkiewicz - Organizacja Techników Dostępu Linowego, Łazy 2009 r. PN-EN 12492:2002 Sprzęt alpinistyczny -- Kaski dla alpinistów -- Wymagania bezpieczeństwa i metody badań. PN-EN 12841:2009 Środki indywidualnej ochrony przed upadkiem z wysokości -- Linowe systemy asekuracyjne i wspomagające pracę -- Urządzenia regulacyjne dla lin. PN-EN 1891:2002 Sprzęt ochrony indywidualnej zapobiegający upadkom z wysokości -- Liny rdzeniowe w oplocie o małej rozciągliwości. PN-EN 341:1999 Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości -- Urządzenia do opuszczania. PN-EN 353-1:2005 Środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości -- Część 1: Urządzenia samozaciskowe ze sztywną prowadnicą. PN-EN 353-2:2005 Środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości -- Część 2: Urządzenia samozaciskowe z giętką prowadnicą. PN-EN 354:2010 Środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości -- Linki bezpieczeństwa. 27

10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. PN-EN 358:2002 Indywidualny sprzęt ochronny ustalający pozycję podczas pracy i zapobiegający upadkom z wysokości -- Pasy ustalające pozycję podczas pracy i ograniczające przemieszczanie oraz linki ustalające pozycję podczas pracy. PN-EN 361:2005 Środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości -- Szelki bezpieczeństwa. PN-EN 362:2006 Środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości -- Łączniki. PN-EN 365:2006 Środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości -- Ogólne wymagania dotyczące instrukcji użytkowania, konserwacji, badań okresowych, napraw, znakowania i pakowania. PN-EN 397:1997 Przemysłowe hełmy ochronne. PN-EN 567:2000 Sprzęt alpinistyczny -- Klamry liny -- Wymagania bezpieczeństwa i metody badań. PN-EN 795:1999 Ochrona przed upadkiem z wysokości -- Urządzenia kotwiczące -- Wymagania i badania. PN-EN 795:1999/A1:2003 Ochrona przed upadkiem z wysokości -- Urządzenia kotwiczące -- Wymagania i badania. PN-EN 813:2008 Indywidualny sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości -- Uprząż biodrowa. PN-EN 892:2006 Sprzęt alpinistyczny -- Dynamiczne liny do wspinaczki -- Wymagania bezpieczeństwa i metody badań. 28

ORGANIZACJA TECHNIKÓW DOSTĘPU LINOWEGO ul. Spółdzielcza 3/15 42-450 Łazy koło Zawiercia Tel. 502 188 084 503 104 514 e-mail: biuro@otdl.pl