KOMENDA GŁÓWNA PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ

KOMENDA GŁÓWNA PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ Program szkolenia w zakresie posługiwania się ratowniczymi zestawami hydraulicznymi, ratowniczym sprzętem mechanicznym oraz pracy w sprzęcie ochrony układu oddechowego (dla funkcjonariuszy Biura Ochrony Rządu) Warszawa, maj 2013

Opracowanie merytoryczne: 1. bryg. Rafał Jankowski Komenda Główna PSP Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności. 2. mł. bryg. Paweł Leszko Komenda Główna PSP Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności. 3. st. kpt. Paweł Fliszkiewicz Mazowiecka Komenda Wojewódzka PSP, Ośrodek Szkolenia w Pionkach. Konsultacja metodyczna: 1. Biuro Szkolenia Komendy Głównej PSP. 2

SPIS TREŚCI: Roz. Temat Strona I. ZAŁOŻENIA DYDAKTYCZNO-WYCHOWAWCZE 4 1. Cel szkolenia 4 2. Sylwetka absolwenta 4 3. Warunki przyjęcia na szkolenie 5 II. REALIZACJA PROCESU DYDAKTYCZNEGO 5 1. Organizacja szkolenia 6 2. Zalecenia i wskazówki metodyczne 7 3. Plan nauczania 8 III. TREŚCI KSZTAŁCENIA 9 1. Organizacja KSRG, metodyka prowadzenia działań ratowniczych oraz zapoznanie słuchaczy z Zasad współdziałania Państwowej Straży Pożarnej z Biurem Ochrony Rządu w zakresie posługiwania się ratowniczymi zestawami hydraulicznymi, ratowniczym sprzętem mechanicznym oraz pracy w sprzęcie ochrony układu oddechowego. 9 2. Sprzęt ochrony układu oddechowego 9 3. Ratowniczy sprzęt hydrauliczny 10 4. Ratowniczy sprzęt mechaniczny 10 Załącznik wzór zaświadczenia 12 3

Warszawa, dnia maja 2013 r. I. ZAŁOŻENIA DYDAKTYCZNO WYCHOWAWCZE 1. Cel szkolenia Celem szkolenia jest przygotowanie słuchaczy do pracy w sprzęcie ochrony układu oddechowego oraz posługiwania się ratowniczymi zestawami hydraulicznymi i ratowniczymi sprzętem mechanicznym. 2. Sylwetka absolwenta Po ukończeniu szkolenia słuchacz powinien: a. W sferze poznawczej: omawiać organizację Krajowego Sytemu Ratowniczo Gaśniczego oraz zasady, możliwości operacyjne i pragmatykę działań ratowniczych prowadzonych przez jednostki PSP; wyjaśniać proces oddychania i skutki niedotlenienia organizmu; przedstawiać podział i budowę sprzętu ochrony układu oddechowego; omawiać zasady przygotowania do pracy sprzętu ochrony układu oddechowego; przedstawiać rodzaje zestawów hydraulicznych, ich skład i przeznaczenie; przedstawiać rodzaje sprzętu mechanicznego, jego przeznaczenie oraz budowę; omawiać zasady bezpiecznej pracy w sprzęcie ochrony układu oddechowego, omawiać zasady bezpiecznej pracy ratowniczymi zestawami hydraulicznymi oraz ratowniczym sprzętem mechanicznym; b. W sferze praktycznej: przygotowywać do pracy sprzęt ochrony układu oddechowego, ratownicze zestawy hydrauliczne oraz ratowniczy sprzęt mechaniczny jako narzędzia dotarcia do poszkodowanych i udzielenia im pomocy; pracować w sprzęcie ochrony układu oddechowego; obsługiwać ratownicze zestawy hydrauliczne i ratowniczy sprzęt mechaniczny; c. W sferze motywacyjnej, mieć ukształtowane podstawy: odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych; odpowiedzialności za stan techniczny sprzętu. 4

3. Warunki przyjęcia na szkolenie. W szkoleniu mogą uczestniczyć funkcjonariusze Biura Ochrony Rządu, którzy posiadają umiejętności z zakresu udzielania pierwszej pomocy oraz zostali skierowani przez właściwego przełożonego. 5

II. REALIZACJA PROCESU DYDAKTYCZNEGO 1. Organizacja szkolenia a. Szkolenie realizowane jest w dwóch etapach: Pierwszy etap. Szkolenie obejmujące zapoznanie słuchaczy z krajowym systemem ratowniczo-gaśniczym (KSRG), organizacją działań ratowniczych prowadzonych przez Państwową Straż Pożarną oraz z Zasadami współdziałania Państwowej Straży Pożarnej z Biurem Ochrony Rządu w zakresie posługiwania się ratowniczymi zestawami hydraulicznymi, ratowniczym sprzętem mechanicznym oraz pracy w sprzęcie ochrony układu oddechowego. Drugi etap. Szkolenie teoretyczno praktyczne z zakresu posługiwania się ratowniczymi zestawami hydraulicznymi, ratowniczym sprzętem mechanicznym oraz pracy w sprzęcie ochrony układu oddechowego. b. Szkolenie realizowane jest w ośrodkach szkolenia w komendach wojewódzkich Państwowej Straży Pożarnej oraz w obiektach Biura Ochrony Rządu. c. Podstawą organizacji procesu dydaktycznego jest plan nauczania. d. Podstawową formą nauczania jest lekcja, której odpowiada jedna godzina dydaktyczna trwająca 45 minut. Dopuszcza się łączenie dwóch jednostek lekcyjnych. e. Zajęcia dydaktyczne należy organizować w ilości nieprzekraczającej 8 godzin lekcyjnych dziennie. f. Zajęcia teoretyczne powinny być realizowane w pomieszczeniach zapewniających odpowiednie warunki higieny szkolnej oraz wyposażonych zarówno w proste, jak i techniczne środki dydaktyczne. g. Zajęcia praktyczne powinny odbywać się w miejscach, które umożliwiają ich sprawną i bezpieczną realizację. h. Na realizację programu szkolenia przewidziano 18 godzin dydaktycznych, w tym: rozpoczęcie i zakończenie szkolenia 1 godzina dydaktyczna, zajęcia dydaktyczne 17 godzin dydaktycznych. 6

i. Warunkiem ukończenia szkolenia jest obecność na wszystkich zajęciach przewidzianych w planie nauczania oraz zaliczenie poszczególnych tematów. Zaliczenie odbywa się w trakcie zajęć dydaktycznych i polega na wykonaniu określonego zadania. j. Zadania do wykonania w trakcie zaliczania mogą być zarówno zadaniami nisko symulowanymi, czyli wykonywanymi w warunkach zbliżonych do naturalnych, jak i zadaniami wysoko symulowanymi, czyli wykonywanymi w sytuacji umownej. k. Do oceny wykonania zadania stosuje się skalę zaliczył nie zaliczył. l. Słuchacze, którzy ukończyli szkolenie otrzymują zaświadczenie według wzoru określonego w załączniku. 3. Zalecenia i wskazówki metodyczne a. Zajęcia praktyczne mogą się odbywać w grupach liczących nie więcej niż 7 słuchaczy przypadających na 1 instruktora. b. Prowadzący zajęcia, w trakcie realizacji tematów przewidzianych w planie nauczania powinni zwracać szczególną uwagę na: poprawną terminologię, poprawne wykonywanie czynności, kształtowanie pożądanych umiejętności oraz koniecznych nawyków. c. W trakcie szkolenia należy zapewnić warunki do realizacji głównego celu szkolenia oraz celów szczegółowych m. in. poprzez: przestrzeganie zasad nauczania, łączenie metod asymilacji wiedzy z metodami samodzielnego dochodzenia do wiedzy. d. Zajęcia praktyczne powinny być realizowane z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. e. Zajęcia praktyczne należy poprzedzić instruktażem wstępnym, w trakcie którego instruktor zapoznaje słuchaczy z tematyką i celem ćwiczeń, omawia ich przebieg oraz przypomina zasady bezpieczeństwa pracy. W toku ćwiczeń instruktor kontroluje poprawność wykonania zadań, a w razie zauważenia nieprawidłowości, na bieżąco koryguje błędy w ramach instruktażu indywidualnego lub grupowego. W instruktażu końcowym prowadzący powinien podsumować zajęcia, przeanalizować najczęściej popełniane błędy oraz wskazać ich źródło. f. Zagadnienia bezpieczeństwa i higieny pracy powinny być włączane do tematyki zarówno zajęć teoretycznych, jak i zajęć praktycznych. Ponadto, w procesie nauczania należy zwracać uwagę na istniejące lub mogące wystąpić zagrożenia oraz wskazywać sposoby ich uniknięcia. 7

g. W ramach tematu Sprzęt ochrony układu oddechowego każdy słuchacz musi odbyć ćwiczenia w komorze dymowej. 4. Plan nauczania Lp. Temat T P R 1. Organizacja KSRG, metodyka prowadzenia działań ratowniczych oraz zapoznanie słuchaczy z Zasad współdziałania Państwowej Straży Pożarnej z Biurem Ochrony Rządu w zakresie posługiwania się 2-2 ratowniczymi zestawami hydraulicznymi, ratowniczym sprzętem mechanicznym oraz pracy w sprzęcie ochrony układu oddechowego. 2. Sprzęt ochrony układu oddechowego 1 4 5 3. Ratownicze zestawy hydrauliczne 1 5 6 4. Ratowniczy sprzęt mechaniczny 1 3 4 RAZEM 5 12 17 T - zajęcia teoretyczne, P - zajęcia praktyczne, R razem III. TREŚCI KSZTAŁCENIA 1. Organizacja KSRG, metodyka prowadzenia działań ratowniczych oraz zapoznanie słuchaczy z Zasad współdziałania Państwowej Straży Pożarnej z Biurem Ochrony Rządu w zakresie posługiwania się ratowniczymi zestawami hydraulicznymi, ratowniczym sprzętem mechanicznym oraz pracy w sprzęcie ochrony układu oddechowego 2T; Materiał nauczania: organizacja KSRG, metodyka prowadzenia działań ratowniczych, Zasady współdziałania Państwowej Straży Pożarnej z Biurem Ochrony Rządu w zakresie posługiwania się ratowniczymi zestawami hydraulicznymi, ratowniczym sprzętem mechanicznym oraz pracy w sprzęcie ochrony układu oddechowego. Cele szczegółowe: W wyniku realizacji tematu słuchacz powinien umieć: omówić organizację KSRG; omówić metodykę prowadzenia działań ratowniczych; omówić zasady współdziałania PSP z BOR w zakresie posługiwania się ratowniczymi zestawami hydraulicznymi, ratowniczym sprzętem mechanicznym oraz pracy w sprzęcie ochrony układu oddechowego. 8

2. Sprzęt ochrony układu oddechowego 1T, 4P; Materiał nauczania: proces oddychania, oddychanie podczas wysiłku fizycznego, stany i skutki niedotlenienia organizmu, podział i przeznaczenie sprzętu ochrony układu oddechowego, budowa aparatu izolującego nadciśnieniowego, maski i butle do aparatów powietrznych, zasady bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) podczas eksploatacji sprzętu ochrony układu oddechowego, czynności przed przystąpieniem do pracy, w czasie pracy i po pracy, praca w aparatach powietrznych w warunkach normalnych i zadymienia, konserwacja bieżąca sprzętu ochrony układu oddechowego. Cele szczegółowe: W wyniku realizacji tematu słuchacz powinien umieć: omówić proces oddychania; wymienić stany niedotlenienia organizmu; podać skutki niedotlenienia organizmu; przedstawić podział sprzętu ochrony układu oddechowego; wymienić zasady BHP podczas eksploatacji sprzętu ochrony układu oddechowego; omówić budowę aparatu izolującego nadciśnieniowego; sprawdzić aparat powietrzny nadciśnieniowy przed przystąpieniem do pracy; sprawdzić, dopasować i założyć maskę; zamontować butlę do aparatu i zdemontować ją; wykonać w aparacie powietrznym pracę powodującą wysiłek; przeprowadzić konserwację bieżącą sprzętu ochrony układu oddechowego. 3. Ratownicze zestawy hydrauliczne 1T, 5P; Materiał nauczania: rodzaje zestawów hydraulicznych i ich przeznaczenie, skład ratowniczych zestawów hydraulicznych, BHP podczas przygotowywania zestawów do pracy oraz wykonywania czynności ratowniczych, konserwacja bieżąca narzędzi i osprzętu. Cele szczegółowe: W wyniku realizacji tematu słuchacz powinien umieć: wymienić rodzaje zestawów hydraulicznych; 9

rozróżnić narzędzia i osprzęt wchodzące w skład zestawów hydraulicznych; wskazać przeznaczenie rozpieraka szczękowego, rozpieraka kolumnowego, nożyc i pompy hydraulicznej; podać przeznaczenie osprzętu współdziałającego z narzędziami hydraulicznymi; wymienić zasady BHP podczas przygotowania zestawów hydraulicznych do pracy i podczas wykonywania czynności ratowniczych; przygotować sprzęt hydrauliczny do pracy; obsłużyć zestawy hydrauliczne w ramach wykonywania czynności ratowniczych podczas procesu wykonywania dostępu do poszkodowanych; przeprowadzić konserwację bieżącą narzędzi i osprzętu. 4. Ratowniczy sprzęt mechaniczny 1T, 3P. Materiał nauczania: rodzaje sprzętu mechanicznego i jego przeznaczenie, budowa przecinarek tarczowych, młotów udarowych, BHP podczas przygotowania sprzętu do pracy, jego eksploatacji i obsługi, przygotowanie sprzętu mechanicznego do pracy, obsługa i konserwacja bieżąca sprzętu mechanicznego. Cele szczegółowe: W wyniku realizacji tematu słuchacz powinien umieć: wymienić rodzaje sprzętu mechanicznego; wskazać przeznaczenie przecinarek tarczowych oraz młotów udarowych; wymienić zasady BHP podczas przygotowania do pracy i eksploatacji sprzętu mechanicznego; wymienić i pokazać podzespoły przecinarek tarczowych; podać wymagania eksploatacyjne przecinarek tarczowych; wyjaśnić technikę cięcia przecinarką tarczową; sprawdzić przecinarkę tarczową przed pracą; przygotować przecinarkę tarczową do pracy; wykonać cięcie przecinarką tarczową; wskazać przeznaczenie młotów udarowych i młotów udarowo-obrotowych; wymienić i pokazać podzespoły młotów udarowych i udarowo-obrotowych; wyjaśnić technikę pracy młotem udarowym i młotem udarowo-obrotowym; przygotować do pracy młot udarowy i młot udarowo-obrotowy; wykonać pracę młotem udarowym i udarowo-obrotowym; przeprowadzić konserwację bieżącą sprzętu mechanicznego. 10

Załącznik Wzór zaświadczenia ZAŚ WIADCZENIE... (imię i nazwisko) Urodzony(a) dnia... r. w... woj.... ukończył(a) Szkolenie w zakresie posługiwania się ratowniczymi zestawami hydraulicznymi, ratowniczym, sprzętem mechanicznym oraz pracy w sprzęcie ochrony układu oddechowego (dla funkcjonariuszy Biura Ochrony Rządu) przeprowadzone w... w dniach... r. według programu z dnia... zatwierdzonego przez........., dnia...r. (miejscowość) Nr... ORGANIZATOR... (pieczęć, podpis) 11