Nauczyciel i uczeń w cyberprzestrzeni. Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu. Izabela Bajor Anna Dąbrowska bajor@womczest.edu.pl dabrowska@womczest.edu.pl 1
Kierunki polityki oświatowej państwa Wspieranie rozwoju dziecka młodszego w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego. Podniesienie jakości kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych. Działania szkoły na rzecz zdrowia i bezpieczeństwa uczniów. Kształcenie uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych. 2
Plan prezentacji Korzyści wynikające z użytkowania Internetu Zagrożenia wybrane zjawiska i sposoby radzenia sobie z nimi Działania profilaktyczne w szkole Postępowanie w przypadku ujawnienia cyberprzemocy w szkole Legalne i etyczne posługiwanie się informacją Umiejętności nauczyciela w cyfrowym świecie Programy, kampanie społeczne i edukacyjne Przydatne strony i portale Oferta edukacyjna dla uczniów 3
INTERNET - sprzymierzeniec czy wróg? 4
Korzyści wynikające z użytkowania Internetu Różnorodność oferowanych usług Szybki i łatwy dostęp Niewielki koszt Atrakcyjność treści Komunikacja Oszczędność czasu Praca online Studia i nauka online 5
ZAGROŻENIA!!! To nie Internet jest źródłem zagrożeń, lecz ludzie, którzy z niego korzystają i zamieszczają różne treści. Słysz Anna, Arcimowicz Beata, Przyjaciele w internecie, Gdańsk 2009, s. 77 6
Zagrożenia wybrane zjawiska i sposoby radzenia sobie z nimi Złośliwe oprogramowanie 7
Uzależnienie od Internetu i gier komputerowych 8
Zagrożenia związane z kontaktami z nieznajomymi w sieci Pornografia dziecięca i uwodzenie dzieci 9
Oszustwa internetowe Wyłudzanie danych osobistych i informacji majątkowych phishing. 10
Cyberprzemoc 11
Działania profilaktyczne w szkole stworzenie przyjaznego środowiska wyraźnie wytyczone granice posługiwania się technologią komunikacyjną zagrożenia z użytkowania Internetu i telefonii komórkowej. zasady korzystania z technologii współpraca nauczycieli z rodzicami 12
Postępowanie w przypadku ujawnienia cyberprzemocy w szkole udzielenie wsparcia ofierze przemocy; zabezpieczenie dowodów i ustalenie okoliczności zdarzenia; wyciągnięcie konsekwencji wobec sprawcy przemocy oraz praca nad zmianą postawy ucznia; monitorowanie sytuacji ofiary przemocy, czy nie są wobec niego podejmowane dalsze działania przemocowe bądź odwetowe ze strony sprawcy; poinformowanie rodziców ofiary i sprawcy cyberprzemocy o problemie. 13
Uwaga!!! W polskim prawie istnieje obowiązek zawiadomienia o przestępstwie. Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub policję. Instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub policję (art. 304 1 i 2 k.p.k.). W przypadku cyberprzemocy przestępstwami ściganymi z urzędu są: włamania, groźby: karalna i bezprawna. 14
Legalne i etyczne posługiwanie się informacją Internet to skarbnica wiedzy, trzeba jednak umiejętnie z niej korzystać. Oprócz sprawdzania wiarygodności informacji należy też upewnić się o dostępności tych materiałów i możliwości ich kopiowania, udostępniania czy modyfikowania. Korzystając z tekstów, obrazów i plików wideo, zarówno nauczyciel jak i uczeń, powinien przestrzegać prawa autorskiego, dokumentować źródła, z których korzysta. 15
Jakie umiejętności są potrzebne nauczycielowi, by odnalazł się w świecie cyfrowych tubylców? Posługiwanie się narzędziami techniki cyfrowej: tablica interaktywna, aparat cyfrowy, kamera, skaner, drukarka, rzutnik multimedialny. Posługiwanie się osobistymi (mobilnymi) urządzeniami techniki cyfrowej, takimi jak: laptop, tablet, smartfon. Wykorzystywanie programów przydatnych w edukacji takich, jak: pakiety biurowe, programy do edycji zdjęć, audio, wideo, programy do tworzenia prezentacji multimedialnych, gry symulacyjne, programy do komunikacji, portale społecznościowe, wyszukiwarki internetowe. Stosowanie kryteriów oceny zasobów cyfrowych, w tym między innymi aktualność treści, ich obiektywność, zgodność z podstawą programową i programem nauczania. 16
Programy, kampanie społeczne i edukacyjne Kampanie społeczne: W którym świecie żyjesz? Pomyśl, zanim wrzucisz Zakup kontrolow@ny Dbaj o fejs Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie Dla rodziców: Kampanie edukacyjne: sieciaki.pl sieciaki na wakacjach siewie necio.pl best dzień z życia numanuma.pl Zostań znajomym swojego dziecka 17
Przydatne strony i portale Helpline.org.pl Dyżurnet.pl Dzieckowsieci.pl Saferinternet.pl Scholaris.pl Nina.gov.pl Wolnelektury.pl Ninateka.pl Flickr.com Edukacjamedialna.edu.pl Edukacjamedialna.pl Sieciaki.pl 18
Jak być bezpiecznym w sieci? Zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży www.bibliotekawomczest.edu.pl - Działalność edukacyjna 19
Bibliografia: Cyberświat : możliwości i zagrożenia / red. nauk. Józef Bednarek, Anna Andrzejewska ; [tł. abstraktów Beata Buksińska]. - Warszawa : Wydaw. Akademickie Żak, 2009 Dziecko w sieci / Bartosz Danowski, Alicja Krupińska. - Gliwice : Wydaw. HELION, cop. 2007 Internet a dzieci : uzależnienia i inne niebezpieczeństwa / Parry Aftab ; przeł. Barbara Nicewicz. - Warszawa : Prószyński i S-ka, 2003 Miłość w sieci : internet i emocje / Aharon Ben-Ze'ev ; przekł. Anna Zdziemborska. - Poznań : Dom Wydaw. REBIS, 2005. Praktyczny przewodnik po Internecie dla bibliotekarzy / Bożena Boryczka. - Bydgoszcz ; Warszawa : Oficyna Wydaw. BRANTA, 2004. - 196 s. : il. ; 24 cm + płyta CD Przyjaciele w internecie / Anna Słysz, Beata Arcimowicz. - Gdańsk : Gdańskie Wydaw. Psychologiczne, 2009 Technologie informacyjne i komunikacyjne w pracy nauczyciela / Anna Śmigielska. - Warszawa : Wydaw. MIKOM, 2002 Uzależnienie od komputera i Internetu u dzieci i młodzieży / Paulina Chocholska, Małgorzata Osipczuk. - Warszawa : Hachette Polska, cop. 2009 Zagrożenia w sieci Internet / Agnieszka Korusiewicz ; Centrum Edukacji Bibliotekarskiej, Informacyjnej i Dokumentacyjnej im. Heleny Radlińskiej w Warszawie. - Warszawa : Wydaw. Centrum Edukacji Bibliotekarskiej, Informacyjnej i Dokumentacyjnej, 2007 Materiały graficzne użyte w prezentacji służą jedynie do wizualizacji omawianych projektów. 20
Nauczyciel i uczeń w cyberprzestrzeni. Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu by Anna Dąbrowska and Izabela Bajor are licensed under a Creative Commons Uznanie autorstwa Użycie Niekomercyjne - Bez utworów zależnych 3.0 Polska 21
Dziękujemy za uwagę Izabela Bajor bajor@womczest.edu.pl Anna Dąbrowska dabrowska@womczest.edu.pl 22
Zaproszenie na warsztaty i szkolenia dla nauczycieli 23
NEWSLETTER 24