01.10 Międzynarodowy Dzień Walki z WZW typu C
Problem HCV - epidemiologia Wirusowe zapalenie wątroby typu C zostało uznane przez Światową Organizację Zdrowia za jedno z największych światowych zagrożeń epidemicznych. Ze względu na wieloletni bezobjawowy przebieg zakażenia HCV, chorobę określono mianem wirusowej bomby zegarowej lub cichej epidemii. Choroba budzi ogromny niepokój środowisk medycznych. WHO wskazuje, że na świecie zakażonych jest co najmniej 170 milionów ludzi (2,2-3% populacji światowej). Rozpowszechnienie zakażeń HCV na świecie jest silnie zróżnicowane geograficznie i waha się od poniżej 0,1% (kraje skandynawskie) do ponad 20% (Egipt), a w regionie europejskim wynosi średnio 1,1-1,3%. W Polsce rozpowszechnienie aktywnych zakażeń HCV szacuje się na 0.6%, co w skali kraju odpowiada około 230 tysiącom osób zakażonych wirusem HCV i sytuuje Polskę wśród krajów europejskich o średnim współczynniku rozpowszechnienia tego wirusa.
Problem HCV epidemiologia cd. Ostatnie badania wykazały, że przeciwciała anty-hcv mogą być obecne u około 0,9% populacji polskiej. Wykrycie przeciwciał anty-hcv w teście ELISA możliwe jest po 4 10 tygodniach (średnio 7 8) od zakażenia. Problem oznaczenia polega na tym, iż samo wykrycie przeciwciał nie wskazuje na zakażenie wirusem. Owszem, wynik dodatni świadczy o kontakcie z wirusem HCV, ale nie można z całą pewnością określić czy jest to świeże, aktywne zakażenie, czy jest to dawne zarażenie w przypadku którego czynnik sprawczy został już wyeliminowany. Celem potwierdzenia diagnozy zaleca się w przypadku uzyskania dodatniego wyniku anty-hcv wykonać oznaczenie HCV-RNA metodą PCR. Rejestrację zachorowań na WZW C rozpoczęto w Polsce w 1997 r., notując rocznie od 800 do nawet 3000 zakażeń HCV. Szacunki wskazuję, że 80% - 95% zakażonych Polaków nie jest świadomych zakażenia. Ok. 80% zakażeń jest bezobjawowych. Częstość występowania anty-hcv u pracowników medycznych w Polsce wynosi 1,42%.
HCV (ang. Hepatistis C Virus) to wirus powodujący wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C) Jest to choroba zakaźna, która najczęściej przebiega przewlekle! Zakażenie to prowadzi do uszkodzenia wątroby, które przebiega w większości przypadków bez charakterystycznych objawów i może ujawnić się po wielu latach od wniknięcia HCV do organizmy, gdy przewlekłe zapalenie wątroby doprowadza do: marskości, niewydolności wątroby oraz lub raka wątrobowokomórkowego.
HCV w liczbach Według oceny Polskiej Grupy Ekspertów szacunkowa liczba przewlekle zakażonych HCV waha się w granicach 200 230tyś. osób, a 80% z nich jeszcze nie wie, że ma wirusa we krwi.
Źródła i drogi zakażenia Źródłem zakażenia HCV jest zakażony człowiek. Wirus HCV znajduje się we krwi i innych tkankach osoby zakażonej. Do zakażenia dochodzi bezpośrednio przez przetoczenie skażonej krwi lub pośrednio przez wspólne użytkowanie przedmiotów zanieczyszczonych skażoną krwią, gdy dojdzie do uszkodzenia skóry lub błony śluzowej, przez które wirus może dostać się do organizmu osoby zdrowej. Zakażenie HCV dokonuje się przez kontakt z krwią osoby chorej Wirus HCV może również przenosić się z matki na dziecko w czasie ciąży i porodu. Ryzyko oceniane jest na ok. 6% i zależne jest od ilości wirusa we krwi matki, genotypu wirusa, rodzaju porodu. Wirus nie przenosi się w trakcie karmienia Przeciw HCV do chwili obecnej nie opracowano szczepionki!!!
Źródła i drogi zakażenia cd. Do zakażenia wirusem HCV może dojść podczas Wykonywania tatuażu Piercingu Akupunktury Zabiegów kosmetycznych manicure, pedicure Zabiegów fryzjerskich Zastrzyku Pobierania krwi Zabiegu stomatologicznego Zabiegów chirurgicznych Dializy nerek Iniekcji narkotyków Wypadku Używanie wraz z osobą zakażoną wspólnych przedmiotów: nożyczek, obcinaczy do paznokci, cążków o ile dochodzi do przerwania ciągłości tkanek.
Źródła i drogi zakażenia cd. Grupą szczególnie podatną na wszelkie zakażenia krwiopochodne, w tym zakażenia HCV, są osoby, które używają narkotyków, zwłaszcza w formie iniekcji. Dotyczy to szczególnie igieł i strzykawek, lecz HCV może również przenosić się poprzez inne przedmioty, np. garnki, filtry, wodę do rozpuszczenia narkotyku. Badania epidemiologiczne szacują, że w Polsce ok. 65% iniekcyjnych narkomanów ma przeciwciała anty-hcv, co oznacza, że miało kontakt z wirusem. Wśród użytkowników narkotyków nieiniekcyjnych ten odsetek wynosi 6,5%. W każdej z tych grup połowa jest zakażona HCV, tzn. ma wirusa we krwi.
Źródła i drogi zakażenia cd. Zakażenie HCV nie jest zaliczane do chorób przenoszonych drogą płciową. Wirus nie przenosi się przez: kichanie i kaszel trzymanie się za ręce, przytulanie, obejmowanie, całowanie się korzystanie z tej samej toalety, wanny, prysznica spożywanie żywności przygotowanej przez osobę zakażoną (jeżeli żywność nie miała kontaktu z zakażoną krwią) pływanie w tych samych zbiornikach wodnych
Jak może objawiać się HCV Zakażenie wirusem HCV w większości przypadków przebiega bezobjawowo lub z objawami, które są bagatelizowane lub mylnie przypisywane innym chorobom. Najczęściej podawanymi dolegliwościami są: osłabienie przewlekłe się zmęczenie nadmierna senność depresja objawy grypopodobne: bóle mięśni, bóle stawów, stany podgorączkowe utrata apetytu nudności wymioty wzdęcia zmniejszenie masy ciała powiększenie wątroby i śledziony świąd skóry zażółcenie białkówek zażółcenie skóry
Rozpoznanie HCV Podstawowym celem leczenia jest zatrzymanie lub cofnięcie procesów degeneracyjnych w wątrobie. Współczesne metody leczenia dają szansę na wyleczenie większości chorych. Leczenie polega na podawaniu leków przeciwwirusowych. Diagnostyka i leczenie pacjentów zakażonych HCV jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Leczenie odbywa się w ramach programu lekowego Ministerstwa Zdrowia
Projekt Narodowego Programy Zwalczania Zakażeń HCV Określenie sytuacji epidemicznej w Polsce Unieszkodliwienie źródeł i dróg transmisji zakażeń HCV Badania przesiewowe HCV Zapewnienie pełnego dostępu do opieki medycznej Stworzenie sieci ośrodków referencyjnych Szkolenie pracowników ochrony zdrowia Edukacja społeczeństwa Analiza potrzeb terapeutycznych z uwzględnieniem reterapii
Kampanie społeczne w ramach Programu W Polsce świadomość, na temat wirusa HCV jest wciąż niska Według NIZP-PZH 55% badanych deklaruje, że nie słyszała o HCV.
HCV można pokonać 2005/2006 Zostańcie w grze Ty i Twoje Dziecko 2007/2008 STOP! HCV 2010/2011
Anna Simińska Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 09; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Dziękujemy za uwagę Warszawa, 1 października 2017 r.