PEDAGOGICZNA BIBLIOTEKA WOJEWÓDZKA im. MARIANA REJEWSKIEGO W BYDGOSZCZY WYDZIAŁ INFORMACYJNO - BIBLIOGRAFICZNY ul. M. Skłodowskiej - Curie 4 85-094 Bydgoszcz tel. (052) 341-30-74 http:/www.pbw.bydgoszcz.pl e-mail:pbw@pbw.bydgoszcz.pl PRACA Z UCZNIEM ZDOLNYM zestawienie bibliograficzne w wyborze wydawnictw zwartych za lata 2004-2013 i artykułów z czasopism za lata 2011-2013 opracowane na podstawie zbiorów PBW w Bydgoszczy Opracowała: Ewa Bedełek Bydgoszcz 2013
1. Działalność szkoły we wspomaganiu rozwoju ucznia zdolnego / Agnieszka Hłobił. - Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2010. - 168 s. Sygnatury 153329 p, 153330 Zawiera rozdziały: Zdolności i kształcenie ludzi zdolnych w świetle dotychczasowych badań. Modelowe założenia rozwijania zdolności ucznia. Metodologiczne podstawy badań. Charakterystyka terenu badań. Analiza wyników badan własnych. 2. Dzieci zdolne, ambitne i utalentowane / Janet Bates, Sarah Munday. - Warszawa : K.E. Liber, 2005. - 81 s. sygnatury 145017 145018 Zawiera rozdziały: Praca ze szczególnie uzdolnionymi i utalentowanymi uczniami: Rozpoznawanie i strategie dla szkół. Opracowanie ogólnoszkolnej polityki. Uczenie się i nauczanie: Wyzwania w klasie. Rola rodziców i władz szkoły. Przydatne informacje dla nauczycieli i rodziców. Dodatek: Zasady identyfikacji szczególnie uzdolnionych i utalentowanych uczniów. Dodatek: Przykładowy kwestionariusz dla rodziców. 3. Jak pracować z uczniem zdolnym? : poradnik nauczyciela matematyki : praca zbiorowa / pod red. Małgorzaty Mikołajczyk. - Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2012. - 213 s. sygnatury 156673 p, 156672, 156674 Zawiera części: Jak uczyć, aby rozwijać potencjał intelektualny ucznia (czyli matematyka dla każdego). Jak uczyć geometrii (czyżby matematyka prawie dla każdego?). Jak uczyć, aby rozwijać zainteresowania ścisłe ucznia (czyli matematyka dla wielu). Jak uczyć, aby wychować laureata olimpiady (czyli matematyka dla wybranych) 4. Jak pracować ze zdolnymi? : poradnik dla nauczycieli i rodziców / Marcin Braun, Maria Mach. - Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, [2012]. - 63 s. sygnatura 155365, 155366 155367 Zawiera rozdziały: Przez rozbudzanie zainteresowań do odkrywania zdolności. Ciekawość to nie wszystko, trzeba jeszcze popracować jak mądrze motywować dzieci do pracy nad rozwojem zainteresowań. Zdrowo zaniedbaj swoje dziecko jak nie przesadzić ze stymulacją, czyli o straconym dzieciństwie. Inny, czyli jaki kłopoty z życiem społecznym. Kiedy dziecko wie lepiej. 5. O talentach w szkole czyli 7 wspaniałych : SPE (Specjalne Potrzeby Edukacyjne) / Wiga Bednarkowa. - Warszawa : Fraszka Edukacyjna, 2010. - 155 s. sygnatury 155412 Zawiera rozdziały: O szkole w XXI wieku. O talentach, czyli jak
wielointeligentnie zarządzać zdolnościami i wspierać talenty dzieci i młodzieży. Siedmioro Wspaniałych autorytety uportretowione. Na skrzydłach zamiast na plecach, czyli konkretnie o lekcjach w klasie. Dwie strony medalu, czyli nie wszystko złoto, co się świeci. Ewa, Lu, Acja o tym, jak oceniać. Odpowiednie dać rzeczy słowo. 6. Osobowościowe i środowiskowe uwarunkowania rozwoju ucznia zdolnego. T. 1 / pod red. Wiesławy Limont, Joanny Dreszer i Joanny Cieślikowskiej. - Toruń : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2010. - 253 s. sygnatury 154400 154401 Zawiera części: Zdolności z perspektywy psychologicznej. Osobowościowy kontekst rozwoju ucznia zdolnego. Twórczość jako wymiar zdolności. 7. Osobowościowe i środowiskowe uwarunkowania rozwoju ucznia zdolnego. T. 2 / pod red. Wiesławy Limont, Joanny Cieślikowskiej i Joanny Dreszer. - Toruń : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2010. - 217 s. sygnatury 154400 154401 Zawiera części: Środowiskowy kontekst rozwoju ucznia zdolnego. Wokół dobrej praktyki szkolnej. 8. Poradnik pracy z uczniem zdolnym w zakresie fizyki w szkole ponadgimnazjalnej / Włodzimierz Zielicz. - Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2012. - 86 s. sygnatury 156663 p, 156664 156665 Zawiera rozdziały: Jak dostrzec wybitnie uzdolnionego ucznia? Jakie wsparcie zewnętrzne jesteśmy w stanie zaproponować uczniowi wybitnie uzdolnionemu i gdzie samemu możemy na ten temat poszukiwać informacji? Podstawowe rodzaje aktywności i preferowane przez uczniów wybitnie uzdolnionych w zakresie fizyki i formy współzawodnictwa oraz programy, w ramach których może je realizować. Zajęcia pozalekcyjne dla uczniów wybitnie uzdolnionych. Uczeń wybitnie zdolny w klasie jak wykorzystać jego potencjał do rozwoju i jego, i klasy. Formy pracy szkoły i nauczyciela z uczniami wybitnie uzdolnionymi w czasie ferii, wakacji, dni wolnych obozy, warsztaty itd. Jak rozwijać matematyczne i informatyczne umiejętności ucznia wybitnie uzdolnionego w zakresie fizyki? Indywidualny program i indywidualny tok nauki w przypadku ucznia wybitnie uzdolnionego. Rozwój społeczny ucznia wybitnie uzdolnionego. 9. Praca z uczniem zdolnym na lekcjach języka polskiego i zajęciach pozalekcyjnych / Teresa Kosyra-Cieślak. - Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2013. - 223 s. sygnatury 156675 p, 156676 156678
Zawiera rozdziały: Jak rozpoznajemy uczniów zdolnych? Jak podstawa programowa z języka polskiego pokazuje ucznia zdolnego? Praca z uczniem uzdolnionym na lekcjach ja polskiego i zajęciach pozalekcyjnych. Praca uczniów uzdolnionych z lektura szkolna i tekstem kultury. Uczeń uzdolniony jako twórca tekstów mówionych i pisanych. Każdy uczeń jest inny. 10. Praca z uczniem zdolnym na zajęciach lekcyjnych z wiedzy o społeczeństwie : poradnik dla nauczycieli / Lidia Pasich, Jolanta Gwóźdź. - Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2013. - 88 s. sygnatury 156660 p, 156661 156662 Zawiera rozdziały: Prawo w służbie zdolności. Koncepcja koncepcji nierówna. Teoretyczne podstawy pracy z uczniem zdolnym. Bogactwo zdolności potęga człowieka. Portret ucznia zdolnego. Kto kogo wspiera i jak? Kompetencje nauczyciela w zakresie pracy z uczniem zdolnym. Bogactwo w różnorodności. Mój talent mój skarb. Praca ucznia zdolnego nad sobą. 11. Rozwijanie zainteresowań i zdolności matematycznych uczniów klas I-III szkoły podstawowej : poradnik dla nauczyciela / Iwona Fechner-Sędzicka, Barbara Ochmańska, Wiesława Odrobina. - Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2012. - 112 s. sygnatury 155362 p, 155363 155364 Zawiera rozdziały: Dziecko w młodszym wieku szkolnym a edukacja matematyczna. Rozwijanie zainteresowań i zdolności matematycznych uczniów na I etapie edukacyjnym praktyczne rozwiązania. 12. Rozwijanie zdolności uczenia się : wybrane konteksty i problemy : [praca zbiorowa] / pod red. Ewy Filipiak. - Bydgoszcz : Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2008. - 214, [1] s. sygnatury 151232 Zawiera: Nauczyciel i uczeń w kulturze uczenia. Myślenie o uczeniu uczenia. O możliwościach i problemach samoregulowanego uczenia się. 13. Rozwijanie zdolności uczenia się : z Wygotskim i Brunerem w tle / Ewa Filipiak. - Sopot : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2012. - 223 s. sygnatury 155960 Zawiera części: Część I. Co wnoszą teorie socjokulturowe Wygotskiego i Brunera do myślenia o zmianie i rozwoju w edukacji? 1. Założenia dotyczące uczenia się i tworzenia wiedzy. 2. Strategie pracy nauczyciela z uczniem: w kierunku budowania rusztowania i wrażliwej kontroli nauczania, negocjowania wiedzy i konstruowania znaczeń. 3. Dziecko uczeń w teorii socjokulturowej. 4. Nauczyciel i jego rola w perspektywie socjokulturowej. 5. Motywacja do uczenia się kontekst socjokulturowy. 6. Szkolne środowisko uczenia się, reguły kierowania klasą i proces uczenia uczenia się.
7. Planowanie i organizacja pracy ucznia. Od działania ze wsparciem do działania samodzielnego. 8. Ocenianie i monitorowanie pracy ucznia. Część II. Rozwijanie zdolności uczenia się metoda naukowego poznania i narzędzia ucznia. 9. Narzędzia ogólne strategie generujące uczenie się i umożliwiające opanowanie metody naukowego poznania. 10. Rola i znaczenie strategii rozwiązywania problemów w rozwijaniu samodzielności myślenia i działania. 11. Pytania ich znaczenie dla rozwijania zdolności uczenia i myślenia. 12. Budowanie rusztowania dla rozwoju języka. 13. Budowanie rusztowania dla myślenia i uczenia się mapy mentalne. 14. Budowanie rusztowania dla interpretacji i rozumienia tekstu. 15. Strategie pracy samokształceniowej. 14. Uczeń zdolny - metody pracy / Małgorzata Boraczyńska. - Warszawa : Dr Josef Raabe Spółka Wydawnicza, 2012. - 115 s. sygnatury 155208 p, 155209 Zawiera rozdziały: Miedzy taktyką kury a strategią orła. Utalentowany uczeń jego wrogowie przyjaciele. Uczniowie wybitnie zdolni w szkole radość czy kłopot? Jak pracować z uczniem zdolnym, aby wykorzystać jego potencjał twórczy. Uczeń zdolny w twojej klasie. 15. Uczeń zdolny : jak go rozpoznać i jak z nim pracować / Wiesława Limont. - Sopot : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2010. - 317 s. sygnatury 152797 p, 152798 153041 Zawiera rozdziały: Pojęcie zdolności. Zagadnienie zdolności w świetle ustaw oświatowych. Koncepcje zdolności. Charakterystyka osób zdolnych. Identyfikacja uczniów zdolnych. Koncepcje kształcenia uczniów zdolnych. Programy edukacyjne rozwijające zdolności twórcze. Ewaluacja programu kształcenia. Modele ewaluacji. Nauczyciel ucznia zdolnego. Uczniowie zdolni z problemami w uczeniu się. Uczniowie zdolni z niskimi wynikami w nauce. Opieka pedagogiczno-psychologiczna nad osobami zdolnymi. 16. Utalentowany uczeń i jego wrogowie / Andreas Salcher. - Rzeszów : Wydawnictwo Oświatowe Fosze, 2009. - 255, [1] s. sygnatury 151253 Zawiera m. in. rozdziały: Dziesięć wielkich tematów tabu związanych ze szkoła. Masowe niszczenie talentów Indywidualne uzdolnienia jako przeszkoda Dyktatura średniaków Ciemna strona bezsilności Niewychowane pokolenie Zasada samoodpowiedzialności Szkoła jako dobry trening przed walką Wróg czai się w nas samych. Przyjaciel utalentowanego ucznia. 17. Zdolne, ale rozkojarzone : wspieranie rozwoju dziecka za pomocą treningu umiejętności wykonawczych / Peg Dawson, Richard Guare. - Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012. - 379, [1] s. sygnatury 155576 p, 155841
Zawiera części: Co sprawia, ze twoje dziecko jest zdolne, ale rozkojarzone. Podstawy udanych interwencji. Jak to wszystko połączyć (m.in.: Ogólny plan działania. Gotowe plany uczenia codziennych czynności. Jak zwiększyć umiejętności hamowania reakcji. Jak poprawić pamięć roboczą. Jak zwiększyć umiejętność planowania i ustalania priorytetów. Jak kształtować umiejętność metapoznania. 18. Zdolni w szkole czyli o zagrożeniach i możliwościach rozwojowych uczniów zdolnych : poradnik dla nauczycieli i wychowawców : praca zbiorowa / pod red. Wiesławy Limont, Joanny Cieślikowskiej, Dominiki Jastrzębskiej. - Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, [2012]. - 173 s. sygnatury 155359 p, 155360 155361 Zawiera rozdziały: Psychologiczne i społeczne uwarunkowania rozwoju uczniów zdolnych. Dobre praktyki psychoedukacji i kształcenia uczniów zdolnych. Zdolności twórcze uczniów jako ważny komponent rozwoju uzdolnień. Rozwijanie potencjału uczniów uzdolnionych kierunkowo. 19. Zjawiska niepowodzeń szkolnych uczniów zdolnych : rozpoznawanie i przeciwdziałanie / Beata Dyrda. - Kraków : Oficyna Wydawnicza Impuls, 2007. - 98, [2]s. Sygnatury 152183 p, 152184 Zawiera rozdziały: Uczeń zdolny i jego rozpoznawanie. Zjawiska niepowodzeń szkolnych uczniów zdolnych. Przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym uczniów zdolnych. ARTYKUŁY Z CZASOPISM 1. Abecadło ucznia zdolnego / Bożena Żuk // Edukacja i Dialog. - 2013, nr 5/6, s. 54-57 2. Charakterystyka funkcjonowania dziecka zdolnego / Monika Cegłowska // Remedium. - 2011, nr 6, s. 9-11 3. Charakterystyka trudności dziecka zdolnego. Cz. 2 / Monika Cegłowska // Remedium. - 2011, nr 7/8, s. 18-20 4. Co kraj to obyczaj... : o wspieraniu rozwoju ucznia zdolnego w Europie / Krystyna Szymankiewicz // Języki Obce w Szkole. - 2011, nr 1, s. 25-27 5. Dzieci uzdolnione matematycznie. Cz. 1 / Edyta Gruszczyk-Kolczyńska // Psychologia w Szkole. - 2011, nr 1, s. 106-116
6. Dzieci uzdolnione matematycznie: mity i realia. [Cz.] 2 / Edyta Gruszczyk-Kolczyńska // Matematyka. - 2011, nr 9, s. 10-19 7. Dzieci zdolne i możliwości ich rozwoju / Jadwiga Raczkowska // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2011, nr 6, s. 11-20 8. Dziecko uzdolnione muzycznie w edukacji : specyfika kształcenia i opieki / Mirosław Kisiel / red. Stanisław Juszczyk ) // Chowanna. - 2012, t. 2, s. [159]-177 9. Indywidualizacja drogą do sukcesu każdego dziecka / Alicja Dorozińska // Bliżej Przedszkola. - 2011, nr 9, s. 48-49 10. Indywidualny tok i program nauczania dla zdolnych uczniów / Dorota Mielcarek // Dyrektor Szkoły. - 2013, nr 2, s. 48-53 11. Jak lepiej ćwiczyć uczniowskie zdolności? / Julian Piotr Sawiński // Edukacja i Dialog. - 2012, nr 11/12, s. 44-48 12. Jak rozwijać zdolności umysłowe dzeici? / Dorota Chmielewska-Łuczak // Psychologia w Szkole. - 2011, nr 1, s. 96-105 13. Jaką miarą mierzyć zdolności? / Maria Szmaj, Karolina Bień // Remedium. - 2013, nr 3, s. 6-7 14. Każde dziecko jest zdolne / Grażyna Kozioł // Psychologia w Szkole. - 2011, nr 1, s. 130-135 15. Koncepcja systemowego wspomagania rozwoju uczniów zdolnych / Jolanta Boryszewska // Dyrektor Szkoły. - 2011, nr 2, s.65-70 16. Kształcenie uczniów uzdolnionych i opieka nad nimi / Paweł Broda // Nauczyciel i Szkoła. - 2011, nr 1, s. [71]-78 17. Kształcenie zdolnych czy rozwijanie zdolności? O dwóch stronach tej samej monety / Maciej Karwowski // Psychologia w Szkole. - 2011, nr 1, s. 86-94 18. Kształtowanie kompetencji kluczowych gimnazjalistów w programie "e-akademia Przyszłości" / Anna Okońska-Walkowicz // Meritum. - 2011, [nr] 3, s. 58-61
19. Kuźnia talentów czy zaprzepaszczonych szans? / Małgorzata Sagan // Wychowawca. - 2011, nr 9, s. 18-21 20. Liga mistrzów... matematyki / Irena Dominik, Zofia Lewandowska // Edukacja i Dialog. - 2013, nr 5/6, s. 50-53 21. Na tropie Janka Muzykanta / Andrzej Sękowski ; rozm. przepr. Anna Raczyńska // Edukacja i Dialog. - 2013, nr 5/6, s. 18-21 22. Norma jako inhibitor rozwoju uczniów zdolnych / Ilona Drapała // Edukacja i Dialog. - 2011, nr 5/6, s. 55-57 23. Norma jako inhibitor rozwoju uczniów zdolnych / Ilona Drapała // Edukacja i Dialog. - 2011, nr 11/12, s. 62-66 24. Nowa, wolna kultura uczenia się / Julian Piotr Sawiński // Nowa Szkoła. - 2013, nr 2, s. 19-23 25. Nowe spojrzenie na dobrego ucznia w dydaktyce językowej / Mirosław Pawlak // Języki Obce w Szkole. - 2011, nr 1, s. 28-36 26. O matematycznie uzdolnionych starszych przedszkolakach : cechy umysłów tych dzieci, ile ich jest w przedszkolach i co się z nimi dzieje w szkole. Cz.1 / Edyta Gruszczyk-Kolczyńska // Bliżej Przedszkola. - 2011, nr 11, s. 8-12 27. O matematycznie uzdolnionych starszych przedszkolakach : nauczycielska diagnoza rozpoznawania uzdolnień matematycznych dzieci (charakterystyka drugiego segmentu diagnozy). Cz. 3 / Edyta Gruszczyk-Kolczyńska // Bliżej Przedszkola. - 2012, nr 1, s. 10-13 28. O specjalnych potrzebach edukacyjnych ucznia zdolnego / Aneta Paszkiewicz // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2011, nr 6, s. 20-26 29. O sztuce wyzwalania kreatywności i jej pomiarze / Andrzej Łopata // Język Polski w Liceum. - 2011/2012, nr 3, s. 75-89 30. O zarządzaniu talentami : lekcja 8 rok szkolny 2010/2011 / Renata Gut, Anna Brzosko // Dyrektor Szkoły. - 2011, nr 4, s. 27-34 31. Odkryty talent / Anna Kozdój // Języki Obce w Szkole. - 2011, nr 1, s. 52-54
32. "Paradoks edukacyjny": uczniowie zdolni z grupy wysokiego ryzyka / Beata Dyrda / red. Anna Nowak // Chowanna. - 2012, t. 1, s. [153]-164 33. Pedagog zdolności. W stronę rozwiązań modelowych / Ilona Drapała // Edukacja i Dialog. - 2013, nr 5/6, s. 22-26 34. Poznać siebie, zrozumieć innych : uwolnić potencjał ucznia. Cz. 4 / Joanna Duchniewicz, Przemysław Duchniewicz // Psychologia w Szkole. - 2011, nr 1, s. 67-76 35. Prawo do edukacji dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych / Mirosława Suchocka // Dyrektor Szkoły. - 2011, nr 2, s. 79-[81] 36. Projekt zajęć dla uczniów uzdolnionych / Katarzyna Pluta // Nauczanie Początkowe : materiały metodyczne dla nauczycieli. - 2012/2013, nr 3, s. 86-93 37. Pułapka na zdolnych / Natalia i Krzysztof Minge // Edukacja i Dialog. - 2013, nr 5/6, s. 16-17 38. "Regionalny program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych" / Monika Wilkowska, Małgorzata Gasik // Meritum. - 2012, nr 1, s. 55-59 39. Rozpoznawanie i rozwijanie zdolności u dzieci w wieku przedszkolnym / Krystyna Żuchelkowska // Wychowanie na Co Dzień. - 2011, nr 6, s. 3-8 40. Rozwijanie zdolności wychowanków w bursie / Maria Łasocha // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2011, nr 6, s. 26-28 41. Ruch rozwija intelekt / Katarzyna Rojkowska, Marta Łykowska // Bliżej Przedszkola. - 2012, nr 4, s. 36-[37] 42. Szkolna sztywność i elastyczność / Maciej Karwowski // Meritum. - 2012, nr 1, s. 2-7 43. Toruńskie liceum dla ponadprzeciętnie zdolnych / Jolanta Rubiniec // Edukacja i Dialog. - 2013, nr 5/6, s. 58-59 44. Uczeń zdolny a szkolne i pozaszkolne przestrzenie edukacyjne / Agnieszka Włoch // Nowa Szkoła. - 2013, nr 2, s. 7-18
45. Uczeń zdolny w aspekcie kapitału indywidualnego i społecznego / Eugeniusz Piotrowski // Wychowanie na Co Dzień. - 2012, nr 7/8, s. 28-33 46. Uczeń zdolny na wyprawie w nieznane / Dariusz Laskowski // Matematyka w Szkole : czasopismo dla nauczycieli. - 2011, nr 60, s. 35-37 47. Uczeń zdolny w klasie - wyróżnienie czy...? / Aleksandra Wachowiak // Język Polski w Szkole IV-VI. - 2012/2013, nr 4, s. 60-72 48. Węgrzy na szczytach / András Asztalos // Edukacja i Dialog. - 2013, nr 5/6, s. 34-38 49. Wykorzystanie potencjału uczniów zdolnych w nauczaniu języka obcego / Anna K. Kiełczewska // Języki Obce w Szkole. - 2011, nr 1, s. 43-47 50. Zadania szkoły we wspomaganiu ucznia zdolnego / Beata Bryś // Dyrektor Szkoły. - 2013, nr 1, s. 54-57 51. Zdolni, utalentowani... : od diagnozy do samorozwoju / Elżbieta Madalińska // Język Polski w Gimnazjum. - 2011/2012, nr 2, s. 88-94 52. Zdolności człowieka jako wymiar psychologiczny / Andrzej E. Sekowski, Olha Bilyakovska // Języki Obce w Szkole. - 2011, nr 1, s. 18-24 53. Zdolny uczeń w szkole podstawowej. Cz. 1 / Halina Balbier // Matematyka w Szkole : czasopismo dla nauczycieli. - 2012, nr 66, s. 56-58 54. Zdolny uczeń w szkole podstawowej. Cz. 2 / Halina Balbier // Matematyka w Szkole : czasopismo dla nauczycieli. - 2012, nr 67, s. 56-58 55. Zdolny uczeń w szkole podstawowej. Cz. 3 / Halina Balbier // Matematyka w Szkole : czasopismo dla nauczycieli. - 2013, nr 68, s. 47-50 56. Zdolny uczeń w szkole podstawowej. Cz. 4 / Halina Balbier // Matematyka w Szkole : czasopismo dla nauczycieli. - 2013, nr 69, s. 49-51