RYNEK ZBÓŻ I OLEISTYCH W POLSCE I NA ŚWIECIE W SKRÓCIE

RYNEK ZBÓŻ I OLEISTYCH W POLSCE I NA ŚWIECIE W SKRÓCIE POLSKA W pierwszych dniach 2017 roku, handel ziarnem pozostaje umiarkowany. Rynkowa podaż ziarna w większości regionów kraju pozostaje uszczuplona, aczkolwiek pojawiło się więcej ofert sprzedaży ziarna, głównie ze strony firm handlowych. Na rynku często notuje się jednak rozbieżności pomiędzy cenami oferowanymi przez kupujących, a cenami żądanymi przez sprzedających. W dniu 4 stycznia ruszyła sprzedaż aukcyjna zbóż (pszenicy, kukurydzy, żyta, jęczmienia i owsa) z zapasów ELEWARR-u. W zależności od lokalizacji, ceny wywoławcze pszenicy konsumpcyjnej wahają się w przedziale 649-714 PLN/t, a kukurydzy paszowej - 573-640 PLN/t. Z kolei, ceny wywoławcze żyta konsumpcyjnego to przedział 575-606 PLN/t. Podczas pierwszych 2 aukcji, sprzedano kilkanaście tysięcy ton ziarna po cenach wywoławczych. W połowie tygodnia, ceny oferowane za zboża z dostawą do wytwórni/elewatorów kształtowały się następująco: pszenica konsumpcyjna (12,5% białka) 650-720 PLN/t, pszenica paszowa 630-670 PLN/t, żyto konsumpcyjne 530-580 PLN/t, żyto paszowe 510-550 PLN/t, pszenżyto 580-630 PLN/t, jęczmień paszowy 590-630 PLN/t, kukurydza 600-650 PLN/t. Ceny rzepaku w kraju cały czas trzymają się mocno. Wszystko za sprawą wysokich ceny rzepaku na MATIFie oraz uszczuplonej podaży nasion na rynku krajowym. Mała podaż rzepaku uzupełniana jest nasionami z importu. Warto zaznaczyć, iż obecnie w porcie Gdynia trwa rozładunek ponad 22 tys. ton rzepaku (drugi tej wielkości statek od początku bieżącego sezonu). W zależności od lokalizacji, wyjściowe ceny skupu rzepaku oferowane przez przetwórców kształtują się na poziomie około 1875-1890 PLN/t z dostawą w styczniu/lutym 2017. Rolnicy z reguły żądają jednak wyższych cen za dostarczony rzepak, powyżej 1900 PLN/t. W grudniu ub.r., wolumen eksportu pszenicy drogą morską z kraju był największy od początku bieżącego sezonu 2016/17 i wyniósł ponad 345 tys. ton. Z kolei, w grudniu ub.r. eksport kukurydzy wyniósł ponad 111 tys. ton. Warto zaznaczyć, iż w I połowie bieżącego sezonu 2016/17 (lipiec-grudzień) eksport pszenicy drogą morską wyniósł około 1,7 mln ton, a kukurydzy około 360 tys. ton. Dalszy, dynamiczny eksport tych zbóż przez porty notuje się także w styczniu br. Wiele wskazuje na to, iż w styczniu br. eksport pszenicy drogą morską będzie większy od wcześniejszych ocen i wyniesie ponad 250 tys. ton, a kukurydzy około 100 tys. ton. 1

Duży ruch w portach przekłada się na wysokie ceny ziarna pszenicy i kukurydzy oferowane przez eksporterów. W połowie tygodnia, ceny zbóż z dostawą do portów kształtowały się na następujących poziomach: pszenica konsumpcyjna 12,5% białka 740 PLN/t (dostawa I), pszenica konsumpcyjna 14,0% białka 760 PLN/t (dostawa I), kukurydza 665-670 PLN/t (dostawa I). Finalne ceny uzależnione są od odbiorcy, parametrów ziarna i terminu dostawy oraz aktualnych notowań cen ziarna na giełdzie MATIF i kształtowania się kursu euro w dniu podpisywania kontraktu. ŚWIAT Na przestrzeni analizowanego tygodnia, ceny pszenicy na giełdzie w Chicago nieznacznie wzrosły. Cena pszenicy w kontrakcie najbliższym na giełdzie w Chicago znajduje się obecnie na poziomie nie notowanym od sierpnia ub.r. Zwyżka cen była w znacznie mierze wynikiem piątkowej publikacji szacunków areału zasiewów pszenicy ozimej w USA pod zbiory w 2017 roku. Jak podał USDA, areał zasiewów pszenicy ozimej w USA pod zbiory w 2017 roku wynosi jedynie 13,1 mln ha i jest o 10% mniejszy od powierzchni zasiewów tego zboża przed rokiem. Taka wielkość areału zasiewów pszenicy ozimej jest najmniejsza od 1909 roku, tj. od 108 lat. Niemniej jednak, dalsze zwiększenie przez USDA wielkości zapasów pszenicy na koniec bieżącego sezonu 2016/17 zarówno w USA jak i w skali świata hamowało większe odbicie cen pszenicy na giełdzie w Chicago. W piątek 13/01 cena pszenicy SRW w kontrakcie marcowym 2017 na giełdzie w Chicago wyniosła 156,53 USD/t i była o 0,7% wyższa niż przed tygodniem, a w kontrakcie majowym 2017 wzrosła o 1,2% i wyniosła 161,53 USD/t. Z kolei, w analizowanym tygodniu ceny pszenicy na MATIFie nieznacznie osłabły, na co w znacznej wpłynęło notowane umocnienie kursu euro do dolara. Ponadto, sygnały o raczej niewielkich stratach mrozowych w Rosji i na Ukrainie po ostatniej fali mroźnej pogody, a także niewielkie obawy o jej wpływ na kondycję zasiewów pszenicy ozimej u kluczowych w krajach Europy Zachodniej także osłabiły ceny pszenicy na giełdzie paryskiej. W piątek 13/01 cena pszenicy w kontrakcie marcowym 2017 na MATIFie wyniosła 169,75 EUR/t i była o 0,9% niższa w porównaniu do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie majowym 2017 spadła o 1,0% i wyniosła 171,50 EUR/t. W całym tygodniu, ceny soi na giełdzie CBOT wyraźnie wzrosły. Cena soi w kontrakcie najbliższym na giełdzie CBOT jest obecnie najwyższa od początku grudnia ub.r. Obawy o wpływ niekorzystnych warunków pogodowych na stan upraw soi w Argentynie przyczyniły się do zwyżki jej cen za oceanem. Ponadto, zmniejszenie przez USDA oceny zbiorów soi jak i wielkości zapasów soi w USA na koniec bieżącego sezonu zostało nieprzychylnie odebrane przez rynek. Należy także zaznaczyć, iż podany przez USDA szacunek wielkości zapasów soi w USA na dzień 1 grudnia 2016 roku był nieco mniejszy od oczekiwań rynku, pomimo rekordowo dużej wielkości zapasów. W piątek 13/01, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (styczeń 2017) wyniosła 383,02 USD/t i była o 2

5,7% wyższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w marcu 2017 roku wzrosła o 5,1% i wyniosła 384,41 USD/t. Na przestrzeni całego tygodnia, ceny rzepaku na MATIFie uległy jedynie niewielkim wahaniom. Notowany wzrost cen innych surowców oleistych, w tym soi oraz olejów roślinnych, a także ropy naftowej na giełdach światowych stanowił wsparcie cen rzepaku na MATIFie. Z drugiej jednak strony, prognozy rekordowo wysokich zbiorów soi w Brazylii przeciwdziałały większemu odbiciu cen rzepaku i canoli. W piątek 13/01 cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (luty 2017) wyniosła 415,00 EUR/t i była o 0,1% niższa od ceny przed tygodniem, podczas gdy cena rzepaku w kontrakcie majowym 2017 wyniosła 413,50 EUR/t i była o 0,2% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem. 3

SYTUACJA NA RYNKU KRAJOWYM Średnie Oficjalne Ceny Zbóż w Kraju w Tygodniu 1 2017 Według danych Ministerstwa Rolnictwa, w tygodniu kończącym się 8 stycznia 2016 średnia cena skupu pszenicy konsumpcyjnej płacona przez przedsiębiorstwa prowadzące skup zbóż wyniosła 67,30 PLN/dt i była o 1,9% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem oraz była o 0,1% niższa niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. W analizowanym okresie, cena pszenicy paszowej wyniosła 68,60 PLN/dt i była o 1,9% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem oraz była o 0,1% niższa niż rok wcześniej. Z kolei, średnia cena skupu żyta konsumpcyjnego wyniosła 54,10 PLN/dt i była o 4,3% niższa w porównaniu do ceny przed tygodniem oraz o 0,3% niższa od ceny sprzed roku. W analizowanym okresie, średnia cena kukurydzy wyniosła 62,40 PLN/dt i była o 1,4% wyższa niż przed tygodniem oraz była o 9,1% niższa niż rok wcześniej. 4

ŚREDNIE OFICJALNE CENY PSZENICY KONSUMPCYJNEJ I ŻYTA KONSUMPCYJNEGO PŁACONE PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA PROWADZĄCE SKUP ZBÓŻ NA PODSTAWIE MONITORINGU CEN MRiRW (PLN/t) bez VAT Data Pszenica Konsumpcyjna Żyto Konsumpcyjne 8.01.17 673 541 1.01.17 660 566 25.12.16 668 547 18.12.16 650 537 11.12.16 661 527 4.12.16 662 536 27.11.16 674 522 20.11.16 654 527 13.11.16 621 526 6.11.16 637 531 30.10.16 637 526 23.10.16 638 525 16.10.16 633 521 9.10.16 620 521 2.10.16 646 527 25.09.16 624 510 18.09.16 629 512 11.09.16 618 505 4.09.16 619 495 28.08.16 629 489 21.08.16 616 487 14.08.16 601 485 7.08.16 595 481 31.07.16 608 477 24.07.16 631 490 17.07.16 657 498 10.07.16 635 514 3.07.16 646 532 26.06.16 655 524 19.06.16 654 530 12.06.16 636 531 5.06.16 641 527 29.05.16 634 521 22.05.16 645 526 15.05.16 646 530 8.05.16 646 532 1.05.16 645 535 24.04.16 646 515 8.01.17 +1,9% -4,3% 5

1.01.17 ŚREDNIE CENY SKUPU PSZENICY KONSUMPCYJNEJ I ŻYTA KONSUMPCYJNEGO W SEZONACH 2012/13-2016/17 (PLN/t) 1100 1050 1000 2012/13 2013/14 2014/15 2015/16 2016/17 950 900 850 800 750 700 PLN/t 650 600 550 500 450 400 15.07.12 12.08.12 9.09.12 7.10.12 4.11.12 2.12.12 30.12.12 27.01.13 24.02.13 24.03.13 21.04.13 19.05.13 16.06.13 14.07.13 11.08.13 8.09.13 6.10.13 3.11.13 1.12.13 29.12.13 26.01.14 23.02.14 23.03.14 20.04.14 18.05.14 15.06.14 13.07.14 10.08.14 7.09.14 5.10.14 2.11.14 30.11.14 4.01.15 1.02.15 1.03.15 29.03.15 26.04.15 24.05.15 21.06.15 19.07.15 16.08.15 13.09.15 11.10.15 8.11.15 6.12.15 10.01.16 7.02.16 6.03.16 3.04.16 1.05.16 29.05.16 26.06.16 24.07.16 21.08.16 18.09.16 16.10.16 13.11.16 11.12.16 8.01.17 pszenica konsumpcyjna żyto konsumpcyjne 6

Według Ministerstwa Rolnictwa, średnie oficjalne ceny zbóż paszowych w ostatnich tygodniach kształtowały się następująco: ŚREDNIE OFICJALNE CENY SKUPU ZBÓŻ W PRZEDSIĘBIORSTWACH PASZOWYCH NA PODSTAWIE MONITORINGU CEN MRiRW (PLN/t) bez VAT Data Pszenica Żyto Pszenżyto Jęczmień Kukurydza 8.01.17 686 555 601 607 624 1.01.17 674 566 582 599 616 25.12.16 665 525 583 581 622 18.12.16 677 502 582 583 617 11.12.16 671 475 574 570 601 4.12.16 644 491 576 562 598 27.11.16 642 498 565 557 600 20.11.16 647 526 562 553 596 13.11.16 637 478 555 549 583 6.11.16 655 473 549 537 563 30.10.16 647 476 546 529 564 23.10.16 639 478 540 529 564 16.10.16 640 501 549 524 569 9.10.16 630 477 549 547 561 2.10.16 615 491 557 520 573 25.09.16 601 484 538 522 584 18.09.16 605 495 532 514 641 11.09.16 589 489 534 511 649 4.09.16 615 459 521 521 642 28.08.16 613 454 524 510 664 21.08.16 605 469 516 512 670 14.08.16 579 446 514 515 670 7.08.16 626 492 530 513 687 31.07.16 635 486 535 526 707 24.07.16 662 491 573 523 728 17.07.16 666 532 560 524 718 8.01.17 1.01.17 +1,9% -1,9% +3,4% +1,2% +1,4% 7

ŚREDNIE CENY SKUPU ZBÓŻ PASZOWYCH W PRZEDSIĘBIORSTWACH SKUPOWYCH W SEZONACH 2012/13-2016/17 (PLN/t) 1100 1050 1000 2013/14 2014/15 2015/16 2016/17 950 900 850 800 750 700 PLN/t 2012/13 650 600 15.07.12 12.08.12 9.09.12 7.10.12 4.11.12 2.12.12 30.12.12 27.01.13 24.02.13 24.03.13 21.04.13 19.05.13 16.06.13 14.07.13 11.08.13 8.09.13 6.10.13 3.11.13 1.12.13 29.12.13 26.01.14 23.02.14 23.03.14 20.04.14 18.05.14 15.06.14 13.07.14 10.08.14 7.09.14 5.10.14 2.11.14 30.11.14 4.01.15 1.02.15 1.03.15 29.03.15 26.04.15 24.05.15 21.06.15 19.07.15 16.08.15 13.09.15 11.10.15 8.11.15 6.12.15 10.01.16 7.02.16 6.03.16 3.04.16 1.05.16 29.05.16 26.06.16 24.07.16 21.08.16 18.09.16 16.10.16 13.11.16 11.12.16 8.01.17 550 500 450 400 pszenica paszowa żyto paszowe jęczmień paszowy kukurydza 8

SYTUACJA NA RYNKU ŚWIATOWYM EKSPORT ZBÓŻ Z UE-28 DO KRAJÓW TRZECICH W BIEŻĄCYM SEZONIE 2016/17 Według niepełnych danych, w 28-ym tygodniu sprawozdawczym bieżącego sezonu 2016/17 zakończonym 10/01, eksport pszenicy miękkiej z UE wyniósł 137 tys. ton wobec 239 tys. ton wyeksportowanych w poprzednim tygodniu. Jak dotychczas, fizyczny wolumen eksportu pszenicy miękkiej z unijnego rynku w pierwszych 28 tygodniach sezonu 2016/17 wyniósł prawie 13,2 mln ton, tj. o 1% mniej od wielkości eksportu w porównywalnym okresie poprzedniego sezonu. W analizowanym okresie, spośród krajów UE-28 najwięcej pszenicy do krajów trzecich wyeksportowały: Rumunia (3,92 mln ton), Francja (2,53 mln ton), Niemcy (2,47 mln ton) i Polska (1,66 mln ton). Z kolei, eksport zbóż ogółem (łącznie z mąką pszenną i słodem) z UE-28 w pierwszych 28 tygodniach bieżącego sezonu 2016/17 wyniósł ponad 19,8 mln ton, tj. o 16% mniej niż w porównywalnym okresie minionego sezonu. UKRAINA WIĘKSZY NIŻ ZAKŁADANO EKSPORT RZEPAKU W SEZONIE 2016/17 W sezonie 2016/17 eksport rzepaku z Ukrainy może się zmniejszyć z 1,44 mln ton do 0,92 mln ton na skutek spadku produkcji w zeszłym roku. Przyczyną poprawy grudniowych prognoz UkrAgroConsult wobec listopada (wówczas zakładano poziom wywozu 0,88 mln ton) jest mniejszy niż zakładano przerób rzepaku. Przemysł olejarski wschodniego sąsiada wytłoczy około 250 tys. ton surowca do produkcji oleju rzepakowego, a nie jak zakładano (w listopadzie 2016) 300 tys. ton wobec 355 tys. ton sezon wcześniej. Firma konsultingowa UkrAgroConsult zakładała wzrost areału rzepaku pod zbiory w 2017 roku do 844 tys. ha, co powinno zaowocować wzrostem zbiorów do maksimum 1,7 mln ton (patrz: wiadomości z 2 grudnia 2016 r.). UKRAINA: REKORDOWY EKSPORT ZBÓŻ W 2016 R. W 2016 r. Ukraina wyeksportowała rekordową ilość zbóż ponad 39 mln ton, tj. o 13% więcej w porównaniu z wynikiem z poprzedniego roku. Bardzo dobre zbiory odnotowane w zeszłym roku wskazują na kontynuację wysokiego tempa eksportu również w I półroczu 2017 roku. ARGENTYNA: ZBIORY PSZENICY PROGNOZOWANE NA 15 MLN TON Według giełdy zbożowej w Buenos Aires, zbiory pszenicy w Argentynie w sezonie 2016/17 osiągną 15 mln ton, wobec 12,5 mln ton we wcześniejszym oszacowaniu. Korekta prognozowanej produkcji jest związana ze wzrostem areału z poprzednich 4,3 mln ha do 4,7 mln ha. Jest to konsekwencja zniesienia ceł w eksporcie pszenicy i kukurydzy na jesieni 2015 r. Od tego czasu argentyńscy rolnicy zwiększają powierzchnię upraw obu tych gatunków, co odbywa się m.in. kosztem soi, której areał stopniowo się kurczy. W przypadku soi nie dokonano bowiem całkowitego zniesienia ceł wywozowych, a jedynie ich stosunkowo niewielkiej redukcji. Prognozy giełdy zbożowej są niższe od oficjalnych. Rząd prognozuje zbiory pszenicy w bieżącym sezonie na 15,7 mln ton w porównaniu do 11,3 mln ton zebranych sezon wcześniej. 9

CENY ZBÓŻ, SOI I ŚRUTY SOJOWEJ NA GIEŁDACH ŚWIATOWYCH Na przestrzeni analizowanego tygodnia, ceny pszenicy na giełdzie w Chicago nieznacznie wzrosły. Cena pszenicy w kontrakcie najbliższym na giełdzie w Chicago znajduje się obecnie na poziomie nie notowanym od sierpnia ub.r. Zwyżka cen była w znacznie mierze wynikiem piątkowej publikacji szacunków areału zasiewów pszenicy ozimej w USA pod zbiory w 2017 roku. Jak podał USDA, areał zasiewów pszenicy ozimej w USA pod zbiory w 2017 roku wynosi jedynie 13,1 mln ha i jest o 10% mniejszy od powierzchni zasiewów tego zboża przed rokiem. Taka wielkość areału zasiewów pszenicy ozimej jest najmniejsza od 1909 roku, tj. od 108 lat. Niemniej jednak, dalsze zwiększenie przez USDA wielkości zapasów pszenicy na koniec bieżącego sezonu 2016/17 zarówno w USA jak i w skali świata hamowało większe odbicie cen pszenicy na giełdzie w Chicago. W piątek 13/01 cena pszenicy SRW w kontrakcie marcowym 2017 na giełdzie w Chicago wyniosła 156,53 USD/t i była o 0,7% wyższa niż przed tygodniem, a w kontrakcie majowym 2017 wzrosła o 1,2% i wyniosła 161,53 USD/t. Z kolei, w analizowanym tygodniu ceny pszenicy na MATIFie nieznacznie osłabły, na co w znacznej wpłynęło notowane umocnienie kursu euro do dolara. Ponadto, sygnały o raczej niewielkich stratach mrozowych w Rosji i na Ukrainie po ostatniej fali mroźnej pogody, a także niewielkie obawy o jej wpływ na kondycję zasiewów pszenicy ozimej u kluczowych w krajach Europy Zachodniej także osłabiły ceny pszenicy na giełdzie paryskiej. W piątek 13/01 cena pszenicy w kontrakcie marcowym 2017 na MATIFie wyniosła 169,75 EUR/t i była o 0,9% niższa w porównaniu do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie majowym 2017 spadła o 1,0% i wyniosła 171,50 EUR/t. W całym tygodniu, ceny soi na giełdzie CBOT wyraźnie wzrosły. Cena soi w kontrakcie najbliższym na giełdzie CBOT jest obecnie najwyższa od początku grudnia ub.r. Obawy o wpływ niekorzystnych warunków pogodowych na stan upraw soi w Argentynie przyczyniły się do zwyżki jej cen za oceanem. Ponadto, zmniejszenie przez USDA oceny zbiorów soi jak i wielkości zapasów soi w USA na koniec bieżącego sezonu zostało nieprzychylnie odebrane przez rynek. Należy także zaznaczyć, iż podany przez USDA szacunek wielkości zapasów soi w USA na dzień 1 grudnia 2016 roku był nieco mniejszy od oczekiwań rynku, pomimo rekordowo dużej wielkości zapasów. W piątek 13/01, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (styczeń 2017) wyniosła 383,02 USD/t i była o 5,7% wyższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w marcu 2017 roku wzrosła o 5,1% i wyniosła 384,41 USD/t. Na przestrzeni całego tygodnia, ceny rzepaku na MATIFie uległy jedynie niewielkim wahaniom. Notowany wzrost cen innych surowców oleistych, w tym soi oraz olejów roślinnych, a także ropy naftowej na giełdach światowych stanowił wsparcie cen rzepaku na MATIFie. Z drugiej jednak strony, prognozy rekordowo wysokich zbiorów soi w Brazylii przeciwdziałały większemu odbiciu cen rzepaku i canoli. W piątek 13/01 cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (luty 2017) wyniosła 415,00 EUR/t i była o 0,1% niższa od ceny przed tygodniem, podczas gdy cena rzepaku w kontrakcie majowym 2017 wyniosła 413,50 EUR/t i była o 0,2% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem. 10

CENY ZBÓŻ NA ŚWIECIE NA WYBRANYCH GIEŁDACH TOWAROWYCH CBOT - KUKURYDZA USD/t 18.XI 25.XI 2.XII 9.XII 16.XII 23.XII 30.XII 6.I 13.I 13.I/6.I III'17 139,13 141,02 136,69 141,49 140,23 136,06 138,58 140,94 141,10 0,11% V'17 141,73 143,77 139,44 144,17 142,89 138,73 140,70 143,54 143,85 0,22% VII'17 144,56 146,84 142,35 147,00 145,82 141,73 143,38 146,21 146,61 0,27% IX'17 147,08 149,36 145,27 149,68 148,65 144,56 146,13 148,65 149,36 0,48% XII'17 150,39 152,51 148,65 152,91 152,12 148,10 149,60 151,72 152,04 0,21% CBOT - PSZENICA SRW USD/t 18.XI 25.XI 2.XII 9.XII 16.XII 23.XII 30.XII 6.I 13.I 13.I/6.I III'17 156,23 154,10 148,52 152,93 150,35 144,55 149,91 155,50 156,53 0,66% V'17 161,30 159,47 153,22 156,47 154,91 149,40 154,47 159,69 161,53 1,15% VII'17 166,67 165,20 158,37 161,08 159,69 154,54 159,54 164,68 167,04 1,43% IX'17 172,11 170,71 163,95 166,23 164,68 159,91 164,46 169,18 172,47 1,94% XII'17 179,01 177,18 170,93 172,70 170,64 166,60 170,86 174,90 178,57 2,10% MGE - PSZENICA DNS USD/t 18.XI 25.XI 2.XII 9.XII 16.XII 23.XII 30.XII 6.I 13.I 13.I/6.I III'17 193,46 194,23 197,83 197,02 199,96 194,96 197,68 203,04 214,07 5,43% V'17 194,92 195,48 198,42 197,83 198,63 194,15 196,21 200,99 207,82 3,40% VII'17 196,76 197,09 199,37 199,66 199,66 195,55 197,68 200,69 205,47 2,38% IX'17 198,97 199,66 201,58 201,58 201,43 197,75 199,89 202,16 206,28 2,04% XII'17 202,55 203,41 205,03 204,44 204,15 201,06 202,97 205,10 208,56 1,69% KCBT - PSZENICA HRW USD/t 18.XI 25.XI 2.XII 9.XII 16.XII 23.XII 30.XII 6.I 13.I 13.I/6.I III'17 158,37 157,78 150,13 151,90 152,34 149,25 153,74 159,25 164,98 3,60% V'17 162,77 162,11 154,47 156,23 156,67 153,37 158,00 163,51 169,39 3,60% VII'17 166,82 166,23 158,88 160,72 161,08 157,63 162,11 167,70 173,65 3,55% IX'17 171,67 171,37 164,32 166,52 166,52 162,85 167,26 172,77 178,43 3,28% XII'17 178,21 177,62 171,67 174,31 173,21 169,76 173,87 179,16 185,04 3,28% MATIF - PSZENICA EURO/t 18.XI 25.XI 2.XII 9.XII 16.XII 23.XII 30.XII 6.I 13.I 13.I/6.I III'17 170,75 169,75 164,75 165,50 167,75 165,75 168,00 171,25 169,75-0,88% V'17 173,50 172,25 167,50 168,25 170,00 168,75 171,00 173,25 171,50-1,01% IX'17 174,00 172,50 169,50 169,00 171,25 171,50 172,00 174,25 172,75-0,86% XII'17 175,75 175,00 172,50 172,75 174,25 174,25 175,00 176,50 175,00-0,85% III'18 177,50 177,25 176,25 174,75 176,00 177,00 177,50 179,00 177,25-0,98% LIFFE - PSZENICA Funt/t 18.XI 25.XI 2.XII 9.XII 16.XII 23.XII 30.XII 6.I 13.I 13.I/6.I I'17 140,00 140,75 136,95 134,90 135,40 138,00 138,90 142,65 146,65 2,80% III'17 140,25 141,30 137,40 136,70 136,45 139,30 139,95 143,70 147,70 2,78% V'17 140,50 141,30 137,90 137,50 137,90 140,75 141,00 144,75 148,25 2,42% VII'17 141,55 141,75 138,90 138,45 138,80 141,75 142,70 145,10 149,05 2,72% XI'17 135,95 134,95 132,00 131,50 131,95 133,65 135,30 136,75 138,35 1,17% CBOT - Chicago Board of Trade KCBT - Kansas City Board of Trade MATIF - Marche A Terme International De France MGE - Minneapolis Grain Exchange LIFFE - London International Financial Futures and Options Exchange 11

euro/t 295,0 285,0 275,0 265,0 255,0 245,0 235,0 225,0 215,0 205,0 195,0 185,0 175,0 165,0 155,0 145,0 135,0 NOTOWANIA CEN PSZENICY KONSUMPCYJNEJ NA GIEŁDZIE MATIF (euro/t) KONTRAKT NAJBLIŻSZY 29.VI'2012 20.VII 10.VIII 31.VIII 21.IX 12.X 2.XI 23.XI 14.XII 4.I'2013 25.I 15.II 8.III 28.III 19.IV 10.V 31.V 21.VI 12.VII 6.IX 27.IX 18.X 8.XI 29.XI 20.XII 10.I'2014 31.I 21.II 14.III 4.IV 25.IV 16.V 6.VI 27.VI 18.VII 8.VIII 29.VIII 19.IX 10.X 31.X 21.XI 12.XII 2.I'2015 23.I 13.II 6.III 27.III 17.IV 8.V 29.V 19.VI 10.VII 31.VII 21.VIII 11.IX 2.X 23.X 13.XI 4.XII 24.XII 15.I'2016 5.II 26.II 18.III 8.IV 29.IV 20.V 10.VI 1.VII 22.VII 12.VIII 2.IX 23.IX 14.X 4.XI 25.XI 16.XII 6.I'2017 230,0 NOTOWANIA CEN PSZENICY PASZOWEJ NA GIEŁDZIE LIFFE (funt/t) KONTRAKT NAJBLIŻSZY 220,0 210,0 200,0 190,0 180,0 170,0 funt/t 160,0 150,0 140,0 130,0 120,0 110,0 100,0 90,0 29.VI'2012 20.VII 10.VIII 31.VIII 21.IX 12.X 2.XI 23.XI 14.XII 4.I'2013 25.I 15.II 8.III 28.III 19.IV 10.V 31.V 21.VI 12.VII 6.IX 27.IX 18.X 8.XI 29.XI 20.XII 10.I'2014 31.I 21.II 14.III 4.IV 25.IV 16.V 6.VI 27.VI 18.VII 8.VIII 29.VIII 19.IX 10.X 31.X 21.XI 12.XII 2.I'2015 23.I 13.II 6.III 27.III 17.IV 8.V 29.V 19.VI 10.VII 31.VII 21.VIII 11.IX 2.X 23.X 13.XI 4.XII 24.XII 15.I'2016 5.II 26.II 18.III 8.IV 29.IV 20.V 10.VI 1.VII 22.VII 12.VIII 2.IX 23.IX 14.X 4.XI 25.XI 16.XII 6.I'2017 12

390,0 NOTOWANIA CEN PSZENICY SRW, HRW I DNS NA GIEŁDACH W CHICAGO, KANSAS CITY I MINNEAPOLIS (USD/t) KONTRAKT NAJBLIŻSZY 370,0 350,0 330,0 310,0 290,0 USD/t 270,0 250,0 230,0 210,0 190,0 170,0 150,0 130,0 29.VI'2012 20.VII 10.VIII 31.VIII 21.IX 12.X 2.XI 23.XI 14.XII 4.I'2013 25.I 15.II 8.III 28.III 19.IV 10.V 31.V 21.VI 12.VII 6.IX 27.IX 18.X 8.XI 29.XI 20.XII 10.I'2014 31.I 21.II 14.III 4.IV 25.IV 16.V 6.VI 27.VI 18.VII 8.VIII 29.VIII 19.IX 10.X 31.X 21.XI 12.XII 2.I'2015 23.I 13.II 6.III 27.III 17.IV 8.V 29.V 19.VI 10.VII 31.VII 21.VIII 11.IX 2.X 23.X 13.XI 4.XII 24.XII 15.I'2016 5.II 26.II 18.III 8.IV 29.IV 20.V 10.VI 1.VII 22.VII 12.VIII 2.IX 23.IX 14.X 4.XI 25.XI 16.XII 6.I'2017 HRW KCBT SRW CBOT DNS MGE CENY SOI I ŚRUTY SOJOWEJ NA GIEŁDZIE W CHICAGO ORAZ RZEPAKU NA GIEŁDZIE MATIF CBOT - SOJA USD/t 18.XI 25.XI 2.XII 9.XII 16.XII 23.XII 30.XII 6.I 13.I 13.I/6.I I'17 365,08 384,34 377,50 381,18 380,88 363,39 366,11 362,29 383,02 5,72% III'17 368,24 387,42 381,10 385,22 384,56 366,48 368,91 365,45 384,41 5,19% V'17 371,26 389,56 383,75 388,09 387,85 369,79 371,99 368,69 387,79 5,18% VII'17 373,46 391,10 385,51 390,07 389,12 372,29 374,42 371,33 390,00 5,03% VIII'17 373,17 389,85 384,19 389,12 387,79 371,33 373,90 370,89 388,45 4,73% CBOT - ŚRUTA SOJOWA USD/sh.t 18.XI 25.XI 2.XII 9.XII 16.XII 23.XII 30.XII 6.I 13.I 13.I/6.I I'17 312,60 323,10 312,50 318,80 317,10 308,00 312,90 307,50 332,50 8,13% III'17 315,10 325,60 315,60 322,90 321,40 311,60 316,60 311,30 333,90 7,26% V'17 317,40 327,40 317,90 325,30 324,10 314,30 319,20 314,10 336,40 7,10% VII'17 320,10 329,20 320,00 327,50 327,00 317,40 322,00 317,20 337,80 6,49% VIII'17 319,90 328,30 319,30 326,00 325,90 316,20 321,00 316,10 334,90 5,95% MATIF-RZEPAK EUR/t 18.XI 25.XI 2.XII 9.XII 16.XII 23.XII 30.XII 6.I 13.I 13.I/6.I II'17 397,50 401,75 409,75 412,00 417,25 405,25 408,50 415,25 415,00-0,06% V'17 399,50 403,75 409,75 411,00 416,00 404,25 407,50 412,50 413,50 0,24% VIII'17 382,50 385,00 391,25 388,75 393,75 382,25 380,25 385,25 387,75 0,65% XI'17 384,75 386,25 392,50 390,00 394,00 384,50 383,25 387,25 389,50 0,58% II'18 380,75 386,75 389,75 390,00 394,75 386,25 393,00 388,75 390,75 0,51% 13

540,0 NOTOWANIA CEN RZEPAKU NA GIEŁDZIE MATIF (euro/t) KONTRAKT NAJBLIŻSZY 520,0 500,0 480,0 460,0 440,0 euro/t 420,0 400,0 380,0 360,0 340,0 320,0 300,0 29.VI'2012 20.VII 10.VIII 31.VIII 21.IX 12.X 2.XI 23.XI 14.XII 4.I'2013 25.I 15.II 8.III 28.III 19.IV 10.V 31.V 21.VI 12.VII 6.IX 27.IX 18.X 8.XI 29.XI 20.XII 10.I'2014 31.I 21.II 14.III 4.IV 25.IV 16.V 6.VI 27.VI 18.VII 8.VIII 29.VIII 19.IX 10.X 31.X 21.XI 12.XII 2.I'2015 23.I 13.II 6.III 27.III 17.IV 8.V 29.V 19.VI 10.VII 31.VII 21.VIII 11.IX 2.X 23.X 13.XI 4.XII 24.XII 15.I'2016 5.II 26.II 18.III 8.IV 29.IV 20.V 10.VI 1.VII 22.VII 12.VIII 2.IX 23.IX 14.X 4.XI 25.XI 16.XII 6.I'2017 580,0 550,0 520,0 490,0 NOTOWANIA CEN SOI (USD/t) I ŚRUTY SOJOWEJ (USD/sh. t) NA GIEŁDZIE W CHICAGO KONTRAKT NAJBLIŻSZY USD/t--sh. t 460,0 430,0 400,0 370,0 340,0 310,0 280,0 250,0 28.IX'2012 19.X 9.XI 30.XI 21.XII 11.I'2013 1.II 22.II 15.III 5.IV 26.IV 17.V 7.VI 28.VI 19.VII 13.IX 4.X 25.X 15.XI 6.XII 27.XII 17.I'2014 7.II 28.II 21.III 11.IV 2.V 23.V 13.VI 3.VII 25.VII 15.VIII 5.IX 26.IX 17.X 7.XI 28.XI 19.XII 9.I'2015 30.I 20.II 13.III 2.IV 24.IV 15.V 5.VI 26.VI 17.VII 7.VIII 28.VIII 18.IX 9.X 30.X 20.XI 11.XII 31.XII 22.I'2016 12.II 4.III 24.III 15.IV 6.V 27.V 17.VI 8.VII 29.VII 19.VIII 9.IX 30.IX 21.X 11.XI 2.XII 23.XII 13.I'2017 SOJA ŚRUTA SOJOWA ŹRÓDŁA DANYCH: Informa Economics, ARR, GUS, WGT, MRiRW, Komisja Europejska, Reuters, Interfax (za FAMMU/FAPA) 14