projekt- - Uchwała Nr.../.../ Rady Powiatu w Nidzicy z dnia. czerwca 2012r. w sprawie przyjęcia Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Nidzickim na lata 2012-2014 Na podstawie art. 4 ust.1 pkt. 3 i 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U z 2001 r., Nr 142, poz. 1592 z późn. zm) i w związku z art. 180 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. Nr 149, poz. 887 z późn. zm) Rada Powiatu uchwala, co następuje: 1 Przyjmuje się Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Nidzickim na lata 2012-2014 stanowiący załącznik do niniejszej uchwały 2 Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu w Nidzicy. 3 Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia Opracowała: A. Kalinowska Przewodniczący Rady Jacek Kosmala
Uzasadnienie Opracowanie i realizacja 3-letnich powiatowych programów dotyczących rozwoju pieczy zastępczej należy do zadań własnych powiatu, zgodnie z art.180 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. Nr 149, poz, 887 z późn. zm). Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Nidzickim na lata 2012-2014 uwzględnia lokalne uwarunkowania, określa kierunki działań w perspektywie 3-letniej, których głównym celem będzie zapewnienie odpowiedniej liczby miejsc w rodzinnych i instytucjonalnych formach opieki zastępczej, właściwe warunki oraz środki finansowe. Przyjęcie i wdrażanie Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Nidzickim na lata 2012-2014 pozwoli na pozyskiwanie środków finansowych ze źródeł zewnętrznych na realizację zadań wynikających z ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U.Nr 149, poz. 887 z późn. zm). Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nidzicy jako organizator pieczy zastępczej wnioskuje o przyjęcie w/w programu co umożliwi realizację zadania określonego w ustawie. Opracowała: Anna Kalinowska 2
Załącznik do Uchwały Nr./ /. Rady Powiatu w Nidzicy z dnia.2012 r. Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Nidzickim na lata 2012-2014 Nidzica 2012 3
Spis treści I. Wstęp...3 II. Podstawy prawne Programu.5 III. Charakterystyka pieczy zastępczej w powiecie nidzickim.6 IV. Cel główny i cele szczegółowe Programu 11 V. Limit rodzin zastępczych w powiecie nidzickim na lata 2012-2014 13 VI. Źródła finansowania Programu.13 VII. Beneficjenci Programu 13 VIII. Realizatorzy Programu 14 IX. Monitoring. 14 X. Ewaluacja 15 4
I. Wstęp Rodzina jako podstawowa komórka społeczeństwa oraz naturalne środowisko rozwoju i dobra wszystkich jej członków, a w szczególności dzieci, powinna być otoczona niezbędną ochroną, oraz wsparciem, aby mogła w pełnym zakresie wypełniać swoje obowiązki w społeczeństwie. Polityka rodzinna zajmuje szczególnie ważne miejsce w systemie polityki i pomocy społecznej. Obejmuje ona całokształt działań podejmowanych przez państwo, samorządy terytorialne, organizacje pozarządowe i inne podmioty w celu stworzenia odpowiednich warunków dla prawidłowego funkcjonowania rodziny i spełniania przez nie funkcji istotnych zarówno dla ich członków, jak i dla całego społeczeństwa. Dlatego polityka państwa oraz wszelkie działania instytucji samorządowych i organizacji pozarządowych powinny być nakierowane na pomoc udzielaną rodzinie i w rodzinie. Konieczność udzielania pomocy, wsparcia zewnętrznego lub interwencji zachodzi szczególnie w sytuacji, kiedy rodzina przeżywa kryzys i nie jest w stanie poradzić sobie z problemami, kiedy rodzice nie mogą, nie potrafią bądź nie chcą wywiązać się ze swoich rodzicielskich obowiązków. W myśl art. 72 ust.2 Konstytucji Rzeczypospolitej: Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych. 1 Również Konwencja o prawach dziecka podkreśla, iż dziecko pozbawione czasowo lub na stałe swego środowiska rodzinnego lub, gdy ze względu na swoje dobro nie może pozostawać w tym środowisku, będzie miało prawo do specjalnej ochrony i pomocy ze strony państwa. Natomiast Państwa-strony zgodnie ze swym prawem wewnętrznym zapewnią takiemu dziecku opiekę zastępczą. Tego rodzaju opieka może obejmować między innymi umieszczanie w rodzinie zastępczej, adopcję lub - gdy jest to niezbędne umieszczanie w odpowiedniej instytucji powołanej do opieki nad dziećmi. Przy wyborze odpowiednich rozwiązań należy w sposób właściwy uwzględnić wskazania w zachowaniu ciągłości w wychowywaniu dziecka oraz jego tożsamości etnicznej, religijnej, kulturowej i językowej. 2 Narastające problemy społeczne takie jak rozszerzająca się sfera ubóstwa, bezrobocia, nasilające się zjawisko patologii społecznych, negatywnie odbijają się na funkcjonowaniu wielu rodzin w Polsce. Trudna sytuacja społeczno-ekonomiczna kraju odczuwana jest najdotkliwiej przez najsłabsze grupy społeczne, a do takich należą przede wszystkim dzieci. 1 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.1997 r., Nr 78, poz.483) 2 Konwencja o prawach dziecka (Dz.U. z 1991 r., Nr 120, poz. 526 z późn. zm) 5
Aby móc zapewnić im odpowiednie wsparcie często konieczne staje się umieszczenie ich w pieczy zastępczej. Opieka zastępcza funkcjonuje od kiedy człowiek-dziecko, potrzebuje wsparcia w szeroko rozumianym rozwoju fizycznym, psychicznym i społecznym. Opieka zastępcza jest próbą wypełniania braków w opiece nad dzieckiem ze strony rodziny biologicznej. W obliczu rosnącej liczby dzieci opuszczonych i zaniedbanych rodzina zastępcza, jako jedna z form wychowania - najbardziej zbliżona charakterem do rodziny naturalnej stanowi bardzo ważny element w systemie opiekuńczo-wychowawczym. W celu zapewnienia każdemu dziecku całkowicie lub częściowo pozbawionemu opieki rodziców, stabilnego, trwałego i rodzinnego środowiska wychowawczego, tworzy się programy wspierania rodziny (gminy) oraz programy rozwoju pieczy zastępczej (powiaty). Wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczych to zespół planowanych działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania tych funkcji. Natomiast system pieczy zastępczej - to zespół osób, instytucji i działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców. Obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz organizacji pieczy zastępczej, w zakresie ustalonym ustawą spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej. Obowiązek ten realizują w szczególności we współpracy ze środowiskiem lokalnym, sądami i ich organami pomocniczymi, policją, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz organizacjami społecznymi. Zadania z zakresu wspierania i rozwoju pieczy zastępczej są realizowane zgodnie z zasadą pomocniczości. Działaniom profilaktycznym mającym na celu stworzenie dziecku odpowiednich warunków życia w jego środowisku rodzinnym muszą towarzyszyć działania na rzecz doskonalenia i rozwoju różnych form pieczy zastępczej nad dzieckiem. Należy przy tym podkreślić, że powinny mieć one charakter okresowy i wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, zmierzać do integracji dziecka z jego rodziną. Wśród instytucji sprawujących pieczę zastępczą nad dzieckiem szczególne miejsce powinny zajmować rodzinne formy. Mają one ogromną przewagę nad instytucjonalnymi formami (placówki opiekuńczo-wychowawcze)nie tylko z uwagi na skutki społeczne w tym przede wszystkim dobro dziecka, ale także z punktu widzenia skutków ekonomicznych: koszty opieki i wychowania dziecka w każdej z rodzinnych form pieczy zastępczej są znacznie niższe niż w placówkach opiekuńczo- 6
wychowawczych. Mając to na uwadze zakłada się, że podstawowymi formami pieczy zastępczej będą rodziny zastępcze spokrewnione, rodziny zastępcze niezawodowe, rodziny zastępcze zawodowe oraz rodzinne domy dziecka. W dniu 1 stycznia 2012 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Zgodnie z art. 180 pkt 1 w/w ustawy do zadań własnych powiatu należy opracowanie i realizacja 3-letnich powiatowych programów dotyczących rozwoju pieczy zastępczej. W powiecie nidzickim Zarządzeniem Starosty Nidzickiego Nr Z/31/2011 z dnia 1 grudnia 2011 r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nidzicy zostało wyznaczone na organizatora rodzinnej pieczy zastępczej. W celu usprawnienia realizacji zadań nałożonych ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz pozyskiwania środków z zewnątrz należało przystąpić do opracowania i realizacji Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2012-2014. W programie wskazano na konieczność podjęcia działań profilaktycznych, wspomagających i wspierających rodzinę biologiczną dziecka, rozwijających i wspierających rodzinną pieczę zastępczą, oraz usamodzielniających się wychowanków, a także utrzymujących poziom świadczonych usług przez instytucjonalną pieczę zastępczą funkcjonującą na terenie powiatu. Inspiracją dla programu jest również potrzeba uświadamiania społeczeństwu zadań, które wiążą się z rodzicielstwem zastępczym oraz potrzeba wsparcia istniejących rodzin zastępczych. Wspierać ich codzienny trud, pogłębiać kwalifikacje i umiejętności opiekuńczowychowawcze. Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej uwzględnia lokalne uwarunkowania, nakreśli kierunki działań w perspektywie 3-letniej, których głównym celem będzie zapewnienie odpowiedniej liczby miejsc w rodzinnych i instytucjonalnych formach opieki zastępczej, właściwych warunków oraz stosownych środków finansowych. II. Podstawy prawne programu: Działania w zakresie rozwoju pieczy zastępczej w tym zadania zapisane w niniejszym Programie, podejmowane i realizowane są w oparciu o następujące przepisy i dokumenty: 1) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.z 1997 r., Nr 78 poz. 483), 2) Konwencja o prawach dziecka (Dz.U. z 1991 r., Nr 120, poz.526 z późn. zm.), 3) Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tj. Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1592 z późn. zm), 7
4) Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. Nr 149, poz. 887 z późn. zm) 5) Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz.U. z 2009 r., Nr 175 poz. 1362 z późn. zm) 6) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz.U. z 2011 r., Nr 292, poz. 1720). III. Charakterystyka pieczy zastępczej w powiecie nidzickim W dzisiejszym społeczeństwie dzieci osierocone w coraz większym stopniu pochodzą z rodzin dysfunkcyjnych, patologicznych, w których występują konflikty rodzinne, nadużywanie alkoholu, niezaradność w sprawach opiekuńczo- wychowawczych ze strony rodziców. W takich rodzinach zerwane są więzi uczuciowe między małżonkami, a także między rodzicami a dziećmi. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wyraźnie dzieli kompetencje między samorząd gminny i powiatowy w zakresie pracy z rodziną biologiczną, co należy do zadań własnych gmin a organizację przez powiat pieczy zastępczej. Rodzinna piecza zastępcza: Rodzinna piecza zastępcza jest formą zapewnienia opieki dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej. Jest to przejściowa - okresowa forma opieki nad dzieckiem. W rodzinach zastępczych umieszcza się dzieci, których rodzice zostali trwale lub czasowo pozbawieni praw rodzicielskich lub gdy władza ta została im ograniczona. Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie postanwienia sądu i pozyskaniu zgody rodziców zastępczych. Formami rodzinnej pieczy zastępczej są: 1. Rodzina zastępcza a) spokrewniona b) niezawodowa c) zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna 2. Rodzinny dom dziecka. Rodzinę zastępczą tworzy się w celu zapewnienia dziecku opieki z powodu wystąpienia w ich rodzinach różnego rodzaju sytuacji kryzysowych. Celem działania rodziny zastępczej jest wzmocnienie rodziny naturalnej, aby dziecko mogło do niej powrócić wzmocnione i wyposażone w umiejętności np. tworzenie trwałych 8
Stan na dzień 31.12.2010r. Stan na dzień 31.12.2009r. r. związków emocjonalnych. Rodzina zastępcza zapewnia dziecku całodobową opiekę i wychowanie. Jak wynika z zebranych poniżej danych na terenie powiatu nidzickiego zdecydowaną większość stanowiły i stanowią rodziny zastępcze spokrewnione, tj. rodziny, w których opiekunami dzieci są dziadkowie, rodzeństwo bądź wujostwo. W związku z wejściem w życie w dniu 1 stycznia 2012 r. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, rodzinę zastępczą spokrewnioną stanowią jedynie wstępni lub rodzeństwo dziecka, a rodziny zastępcze niespokrewnione stają się rodzinami zastępczymi niezawodowymi. Liczba rodzin zastępczych i umieszczonych w nich dzieci w powiecie nidzickim Liczba rodzin zastępczych Liczba dzieci przebywających Rodziny zastępcze spokrewnione Rodziny zastępcze niespokrewnione Rodziny zawodowe niespokrewnione Wielodzietne Pogotowie rodzinne Razem 37 3 4 1 45 47 4 20 5 76 Liczba dzieci z powiatu nidzickiego umieszczonych w rodzinach zastępczych na terenie innych powiatów w 2009r. - 8 dzieci. Liczba rodzin zastępczych i umieszczonych w nich dzieci w powiecie nidzickim Liczba rodzin zastępczych Liczba dzieci przebywających Rodziny zastępcze spokrewnione Rodziny zastępcze niespokrewnione Rodziny zawodowe niespokrewnione Wielodzietne Pogotowie rodzinne Razem 31 5 4 1 41 43 10 21 3 77 Liczba dzieci z powiatu nidzickiego umieszczonych w rodzinach zastępczych na terenie innych powiatów w 2010 r.- 6 dzieci 9
Stan na dzień 31.12.2011r. Liczba rodzin zastępczych i umieszczonych w nich dzieci w powiecie nidzickim Liczba rodzin zastępczych Liczba dzieci przebywających Rodziny zastępcze spokrewnione Rodziny zastępcze niespokrewnione Rodziny zawodowe niespokrewnione Wielodzietne Pogotowie rodzinne Razem 27 3 4 1 35 37 4 23 10 74 Liczba dzieci z powiatu nidzickiego umieszczonych w rodzinach zastępczych na terenie innych powiatów w 2011 r. - 12 dzieci. Środki finansowe dla rodzin zastępczych w latach 2009-2011 Rok Środki pieniężne dla rodzin zastępczych w zł 2009 889.160,28 zł 2010 900.082,79 zł 2011 853.475,28 zł Wysokość środków w poszczególnych latach w dziale 85204 w rodziny zastępcze uzależniona była od liczby dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych oraz liczby świadczeń dla usamodzielnionych wychowanków. Jak wynika z dokumentacji Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Nidzicy w 2009r. zgodnie z postanowieniami sądu było 45 rodzin zastępczych, natomiast w 2010r. funkcjonowało 41 rodzin zastępczych, a w 2011r. 35 rodzin zastępczych. Od 2008r. na terenie powiatu funkcjonuje 5 rodzin zawodowych niespokrewnionych z dzieckiem w tym 1 pogotowie rodzinne. Z przedstawionych wyżej danych widać, że zmniejsza się liczba rodzin zastępczych, co wynika, z tego, że dzieci umieszczone w rodzinach zastępczych spokrewnionych osiągają pełnoletność. Instytucjonalna piecza zastępcza: Dziecko pozbawione częściowo lub całkowicie opieki rodzicielskiej po wyczerpaniu możliwości znalezienia rodziny zastępczej, umieszczone jest w placówkach opiekuńczowychowawczych. Placówka zapewnia całodobową, ciągłą lub okresową opiekę i wychowanie oraz zaspokaja jego niezbędne potrzeby bytowe, rozwojowe, w tym 10
emocjonalne, społeczne, religijne, a także zapewnia korzystanie ze świadczeń zdrowotnych i kształcenia. Całodobowy pobyt dziecka w placówce ma charakter przejściowy, do czasu powrotu dziecka do rodziny naturalnej lub umieszczenia w rodzinie zastępczej. Na terenie powiatu funkcjonuje placówka opiekuńczo wychowawcza typu rodzinnego Rodzinny Dom Dziecka. Jest to placówka typu rodzinnego, zapewniająca opiekę zbliżoną do naturalnego środowiska. Realizuje zadania opieki całkowitej dzieci i młodzieży w warunkach naturalnego środowiska rodzinnego. W Rodzinnym Domu Dziecka przebywa 8 dzieci. Średni miesięczny koszt utrzymania jednego wychowanka w roku 2012 wynosi 1.866,43zł. Powiat prowadzenie Rodzinnego Domu Dziecka zleca Caritas Archidiecezji Warmińskiej na podstawie zawartej umowy w wyniku otwartego konkursu ofert. Liczba dzieci umieszczonych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Placówki, w których, Rok umieszczono dzieci 2009 2010 2011 Rodzinny Dom Dziecka w Nidzicy Placówki w innym powiecie 0 2 2 2 6 10 Liczba dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Placówki, w których, umieszczono dzieci Rodzinny Dom Dziecka w Nidzicy Placówki w innym powiecie Rok 2009 2010 2011 8 8 8 15 18 21 11
Z powyższej tabeli wynika, że wiele dzieci z terenu powiatu nidzickiego przebywa w placówkach opiekuńczo-wychowawczych na terenie innych powiatów w związku z czym powiat ponosi wysokie koszty. Osoby usamodzielniane: W życiu osieroconych dzieci szczególnie trudnym okresem jest moment usamodzielnienia. W domu rodzinnym przygotowanie do tego momentu odbywa się w sposób naturalny ponadto dziecko, jako człowiek już dorosły w dalszym ciągu otrzymuje wsparcie ze strony najbliższej rodziny. W przypadku usamodzielnionych wychowanków jest inaczej, gdyż możliwości korzystania z dotychczasowej pomocy są ograniczone. W skrajnych przypadkach wychowankowie zostają pozostawieni sami sobie, są niedostatecznie przygotowani do życia, z niskim poziomem wykształcenia często bez żadnych kwalifikacji zawodowych. Jednym z największych problemów osób usamodzielnianych, opuszczających pieczę zastępczą, jest trudność w pozyskiwaniu we własnym zakresie mieszkania i tym samym stworzenia sobie odpowiednich warunków mieszkaniowych. Ponadto osoby te cechują się często biernością, niechęcią do zmian w swoim życiu. Okoliczności te w istotny sposób utrudniają realizację programów usamodzielniania. Dlatego też wychowankowie, którzy osiągnęli pełnoletność w rodzinach zastępczych oraz placówkach opiekuńczo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych zostają objęci przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie pomocą mającą na celu ich życiowe usamodzielnienie i integrację ze środowiskiem, co przedstawiają poniższe tabele: Liczba wychowanków z rodzin zastępczych korzystających z różnych form pomocy w latach 2009-2011 Formy pomocy Lata Pomoc na Pomoc na Pomoc na kontynuowanie zagospodarowanie usamodzielnienie nauki w formie rzeczowej 2009 21 4 0 2010 18 6 7 2011 15 2 2 12
Liczba wychowanków z placówek opiekuńczo- wychowawczych korzystających z różnych form pomocy w latach 2009-2011 Lata Formy Pomocy Kontynuowanie Zagospodarowanie Usamodzielnienie 2009 3 1 1 2010 4 4 1 2011 6 2 3 IV. Cel główny i cele szczegółowe Programu: Cel główny: Budowanie w powiecie nidzickim skutecznego systemu pieczy zastępczej. Cel szczegółowy nr 1: Przygotowanie warunków do efektywnego rozwoju pieczy zastępczej. 1. Organizacja rodzinnej pieczy zastępczej. 2. Pozyskiwanie rodzin zastępczych oraz rodzinnych domów dziecka i kierowanie do nich dzieci. 3. Promowanie w środowisku lokalnym zastępczych form rodziny. 4. Współpraca z Ośrodkami Pomocy Społecznej w zakresie udzielania pomocy dziecku umieszczonemu w rodzinie zastępczej. 5. Współpraca z Sądami i ich organami pomocniczymi zwłaszcza w zakresie oceny sytuacji i zasadności pobytu dziecka w pieczy zastępczej. 6. Współpraca z instytucjami oświatowymi oraz placówkami wsparcia dziennego. 7. Współpraca z podmiotami leczniczymi poprzez zapewnienie przeprowadzenia przyjętemu do pieczy zastępczej dziecku niezbędnych badań lekarskich oraz dalszej opieki medycznej. 8. Współpraca z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz dziecka i rodziny a także kościołami i związkami wyznaniowymi. 9. Organizowanie dla rodzin zastępczych oraz prowadzących rodzinny dom dziecka pomocy wolontariuszy. Cel szczegółowy nr 2: Organizowanie systemu profesjonalnego poradnictwa (wsparcia) dla rodzin, rodzin zastępczych i rodzinnych form pieczy zastępczych. 13
1. Budowanie kompleksowego systemu poradnictwa specjalistycznego, jako wsparcia w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczych rodzin. 2. Zapewnienie pomocy prawnej osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego. 3. Organizowanie grup wsparcia dla rodzinnych form pieczy zastępczej oraz rodzin pomocowych. Cel szczegółowy nr 3: Pomoc w usamodzielnianiu wychowanków pieczy zastępczej. 1. Wczesne przygotowanie wychowanków placówek opiekuńczo wychowawczych i rodzin zastępczych do usamodzielniania. 2. Budowanie pozytywnego wizerunku wychowanka placówki opiekuńczo wychowawczej w środowisku lokalnym. 3. Wsparcie wychowanków w doskonaleniu umiejętności prospołecznych oraz aktywnego poruszania się na rynku pracy. 4. Przyznawanie pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki, usamodzielnianie i zagospodarowanie. Cel szczegółowy nr 4: Organizowanie systemu szkoleń. 1. Prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzenia rodzinnego domu dziecka. 2. Kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzenia rodzinnego domu dziecka. 3. Organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo wychowawczej typu rodzinnego. Wydawanie zaświadczeń kwalifikacyjnych zwierających potwierdzenie ukończenia szkolenia, opinię o spełnianiu warunków, ocenę predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej. 4. Zapewnienie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinny dom dziecka szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji, biorąc pod uwagę ich potrzeby. Cel szczegółowy nr 5: Zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego rodzin. 1. Zapewnienie środków finansowych na realizację świadczeń zgodnie z zapisami ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. Nr 149, poz. 887 z późn. zm.). 14
2. Zapewnienie środków finansowych na realizację wynagrodzeń zgodnie z zapisami ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. Nr 149, poz. 887 z późn. zm.). V. Limit rodzin zastępczych w powiecie nidzickim w latach 2012 2014 2012 2013 2014 2 3 3 Z uwagi na fakt, że nie jest możliwym precyzyjne wyliczenie liczby rodzin zastępczych, jakie zostaną utworzone w danym roku, ilu małoletnich zostanie umieszczonych w pieczy zastępczej, podstawą określenia limitu rodzin zastępczych zawodowych jest analiza danych w tym zakresie oraz dotychczasowe doświadczenie i obserwacja w zakresie tworzenia rodzin zastępczych i umieszczania w nich małoletnich. VI. Źródła finansowania Programu Realizacja poszczególnych zadań, dla osiągnięcia zamierzonych celów, odbywać się będzie sukcesywnie, w ścisłej zależności od posiadanych środków finansowych: - budżetu powiatu, - budżetu samorządów gminnych, - dotacji celowych z budżetu państwa, - funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, - dotacji i środków pochodzących z innych źródeł. VII. Beneficjenci Programu: - małoletni przebywający w pieczy zastępczej, - osoby, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej - rodziny zastępcze, - rodziny funkcjonujące w systemie pieczy zastępczej, - rodzice biologiczni dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej, - rodziny niezaradne życiowo, niewydolne w sprawach opiekuńczo wychowawczych. 15
VIII. Realizatorzy Programu: Realizatorem Programu jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nidzicy jako organizator pieczy zastępczej przy współpracy: - rodzin zastępczych, - osób/rodzin funkcjonujących w systemie pieczy zastępczej, - placówek opiekuńczo wychowawczych, - sądów, sędziów, kuratorów zawodowych i społecznych, - samorządów terytorialnych, - ośrodków pomocy społecznej, - organizacji pozarządowych, kościołów i związków wyznaniowych, - wolontariuszy. IX. Monitoring Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej określa perspektywy polityki prorodzinnej Powiatu w perspektywie czasowej 2012 2014. W/w program ma charakter otwarty i elastyczny. Pojawienie się nowych możliwości czy to organizacyjnych, prawnych czy też zidentyfikowanie nowych potrzeb społecznych będzie uzasadniało uzupełnienie programu o nowe zapisy. Monitoring programu będzie miał na celu pomiar postępu, systematyczne kontrolowanie, czy wszystkie zaplanowane czynności przebiegają zgodnie z planem na każdym etapie realizacji projektu. Monitorowanie będzie spełniać funkcję wewnętrznej kontroli realizacji zadań. Kontrola ta będzie obejmować kontrolę bieżącą, czyli ocenę skuteczności poszczególnych działań oraz sposobu realizacji pracy oraz kontrolę końcową sprawdzenie czy wytyczone cele zostały zrealizowane. Nadzór nad realizacją całości zadań założonych w Powiatowym Programie Rozwoju Pieczy zastępczej będzie należał do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Nidzicy. Skuteczna realizacja niniejszego programu będzie uzależniona od dostępności środków finansowych niezbędnych do realizacji zapisów programu, zaangażowania lokalnych zasobów instytucjonalnych w wspólne działania, koordynacji działań i współpracy zainteresowanych podmiotów oraz zaangażowania kandydatów do pełnienia funkcji zawodowych rodzin zastępczych. 16
X. Ewaluacja Ewaluacja to proces systematycznego gromadzenia informacji na temat działania, właściwości i rezultatów programów, personelu oraz produktów, które są wykorzystywane przez specjalistów do redukowania niepewności wokół programu i poprawienia jego efektywności, a także służą podejmowaniu decyzji z uwagi na to, co owe programy, personel lub produkty robią oraz czego dotyczą. Podstawą gromadzenia danych dotyczących wdrażania Programu, wywołanych skutków, zamierzonych celów, oczekiwanych rezultatów, będą wypowiedzi/opinie beneficjentów i realizatorów Programu, ocena sytuacji dziecka oraz zasadności dalszego pobytu dziecka w pieczy zastępczej, indywidualne programy usamodzielnienia, decyzje administracyjne wydane na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Opracowała: Anna Kalinowska 17