SPRAWIEDLIWOŚĆ W EUROPIE UNIJNY PROGRAM SPRAWIEDLIWOŚĆ 2014 2020 Sprawiedliwość
ŚRODKI FINANSOWE Z UE NA EUROPEJSKĄ PRZESTRZEŃ SPRAWIEDLIWOŚCI Od współpracy w zakresie wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych i karnych zależy dobre funkcjonowanie europejskiej przestrzeni sprawiedliwości. Realizowany przez Unię Europejską program Sprawiedliwość ma na celu propagowanie zasady wzajemnego uznawania, a także budowanie zaufania między państwami członkowskimi. W celu osiągnięcia tego celu promowana jest w jego ramach współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach cywilnych i karnych oraz zapewniana jest pomoc w szkoleniach sędziów i innych osób wykonujących zawody prawnicze. Program przewiduje również wsparcie prowadzonych przez UE działań antynarkotykowych. Przepisy unijnego prawa cywilnego i karnego obejmują szeroki zakres zagadnień, od spraw z zakresu prawa upadłościowego i prawa do mediacji po sprawy dotyczące praw ofiar oraz praw oskarżonych do rzetelnego procesu. Program Sprawiedliwość został ustanowiony w celu zapewnienia, że prawo unijne jest stosowane w sposób równy i spójny. Misją tego programu jest zagwarantowanie właściwego dostępu do wymiaru sprawiedliwości osobom fizycznym i prawnym z Europy, zwłaszcza tym, które mieszkają, wykonują pracę, prowadzą działalność lub odpowiadają przed sądem w innym państwie członkowskim UE. Programem zarządza Dyrekcja Generalna Komisji Europejskiej ds. Sprawiedliwości (DG ds. Sprawiedliwości).
FINANSOWANIE DZIAŁAŃ Program Sprawiedliwość ma ułatwić utworzenie europejskiej przestrzeni sprawiedliwości opartej na zasadach wzajemnego uznawania i zaufania. W ramach tego programu promuje się: współpracę wymiarów sprawiedliwości w sprawach cywilnych, w tym w sprawach z zakresu prawa handlowego, upadłościowego i spadkowego; współpracę wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych; szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości, w tym szkolenia językowe w zakresie terminologii prawniczej; ułatwianie dostępu do wymiaru sprawiedliwości w UE, w tym propagowanie i wspieranie praw ofiar przestępstw oraz uprawnień procesowych w postępowaniu karnym; inicjatywy w dziedzinie polityki antynarkotykowej, w tym inicjatywy w zakresie współpracy wymiarów sprawiedliwości i zapobiegania przestępstwom. Środki finansowe są kierowane do organów publicznych, organizacji pozarządowych i innych podmiotów zajmujących się realizacją tych celów. Główne działania finansowane w ramach tego programu to szkolenia, wzajemne nauczanie i analizy (w tym studia naukowe i sondaże). Wszystkie takie działania muszą zapewniać wartość dodaną na szczeblu unijnym, czyli muszą przynosić korzyści dla co najmniej dwóch państw członkowskich.
BUDŻET Łączny budżet programu Sprawiedliwość na okres 2014 2020 wynosi 378 mln EUR. KRAJE Uczestnikami tego programu mogą być wszystkie państwa członkowskie UE z wyjątkiem Danii i Zjednoczonego Królestwa. INFORMACJE O PROGRAMIE Informacje na temat zaproszeń do składania wniosków o finansowanie w ramach programu Sprawiedliwość można znaleźć pod adresem http://ec.europa.eu/justice/grants/index_en.htm
PRZYKŁADY PROGRAM SPRAWIEDLIWOŚĆ W PRAKTYCE SZKOLENIA OSÓB WYKONUJĄCYCH ZAWODY PRAWNICZE W EUROPIE Europejska przestrzeń sprawiedliwości potrzebuje osób, które doskonale znają przepisy prawa europejskiego, a także mogą zapewnić spójne ich stosowanie w całej Unii Europejskiej oraz sprawne prowadzenie transgranicznych postępowań sądowych. Wspomniane szkolenia są przeznaczone dla sędziów, prokuratorów, pracowników wymiaru sprawiedliwości, prawników, radców prawnych, adwokatów, notariuszy, komorników i mediatorów. Podmioty zajmujące się szkoleniem kadr wymiaru sprawiedliwości w poszczególnych państwach członkowskich zostały skupione w ramach Europejskiej Sieci Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości (EJTN), wspomaganej przez DG ds. Sprawiedliwości. EJTN określa potrzeby szkoleniowe sędziów i prokuratorów, przygotowuje standardy i programy nauczania, koordynuje wymiany, upowszechnia metody szkoleniowe oraz propaguje współpracę między wchodzącymi w jej skład podmiotami. POMOC DLA OFIAR PRZESTĘPSTW Jednym z głównych obszarów zainteresowania UE są prawa, ochrona i pomoc dla ofiar przestępstw. Wspierane przez DG ds. Sprawiedliwości projekty mają na celu zaspokajanie potrzeb ofiar, w tym poszanowanie i ochronę ich praw, udzielanie im niezbędnej pomocy oraz zapewnienie skutecznego dostępu do wymiaru sprawiedliwości. Projekty te skupiają się na wymiarze praktycznym możliwym do szybkiego zastosowania na skalę krajową, na przykład na opracowywaniu dobrych narzędzi, wytycznych lub instrukcji postępowania i wskazywaniu najlepszych praktyk w danym zakresie. NIECH ZADZIAŁA E-SPRAWIEDLIWOŚĆ Technologie informatyczne zapewniają każdej osobie dostęp do europejskiego wymiaru sprawiedliwości. Z tego względu DG ds. Sprawiedliwości finansuje różne projekty wprowadzające w życie założenia planu działania dotyczącego europejskiego e-prawa. Wspierane są szczególnie te projekty, w ramach których tworzy się powiązania między krajowymi rejestrami, opracowuje narzędzia ułatwiające znalezienie dobrego prawnika lub notariusza lub zapewnia skuteczniejsze i sprawniejsze rozwiązania ułatwiające mieszkańcom UE egzekwowanie prawa w sytuacjach transgranicznych. Więcej informacji na ten temat można znaleźć na europejskim portalu e-sprawiedliwość (https://e-justice.europa.eu).
DS-02-14-607-PL-N SPRAWIEDLIWOŚĆ WEUROPIE W Europie otwartych granic DG ds. Sprawiedliwości dba o poszanowanie praw, ochronę danych osobowych i równe traktowanie osób oraz ich pełny dostęp do wymiaru sprawiedliwości w całej UE. ISBN 978-92-79-38358-8 doi:10.2838/19139