1
USTAWA O INFRASTRUKTURZE INFORMACJI PRZESTRZENNEJ AGATA PILLICH-KOLIPIŃSKA Główny specjalista Departament Geodezji i Kartografii UMWM 2
Ustawa o IIP Ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej (Dz.U. z dn. 7 maja 2010 r. Nr 76 poz. 489, z późn. zm.) Dyrektywa wiąże każde Państwo Członkowskie, do którego jest kierowana, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawia jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków. (Art. 288 Traktatu z Lizbony, dawny art. 249 TWE) Ustawa o IIP dokonuje transpozycji dyrektywy INSPIRE do prawodawstwa polskiego przenosi przepisy europejskie do prawa krajowego Art. 1. 1. Ustawa określa: 1) zasady tworzenia oraz użytkowania infrastruktury informacji przestrzennej; 2) organy administracji właściwe w sprawach, o których mowa w pkt. 1. 3
Ustawa o IIP - definicje organ administracji organ administracji rządowej lub organ jednostki samorządu terytorialnego, a także inny podmiot powołany z mocy prawa lub upoważniony na podstawie zadań publicznych dotyczących środowiska organ wiodący ustawa wymienia 12 organów wiodących, odpowiedzialnych za poszczególne tematy danych przestrzennych: 6 ministerstw i 6 organów centralnych osoba trzecia osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, niebędąca organem administracji, włączona do infrastruktury informacji przestrzennej 4
Ustawa o IIP zbiory danych Infrastruktura danych przestrzennych obejmuje zbiory: odnoszące się do terytorium RP lub z nim powiązane występujące w postaci elektronicznej utrzymywane przez organy administracji (zgodnie z ich zadaniami publicznymi) lub osoby trzecie należące do co najmniej jednego z tematów danych przestrzennych określonych w załączniku 5
Organy wiodące - zadania tworzenie i wdrożenie systemów szkoleń z zakresu m.in. tworzenia, aktualizacji i udostępniania metadanych (w uzgodnieniu z ministrem właściwym ds. informatyzacji) udostępnianie organom administracji i osobom trzecim informacji niezbędnych dla wprowadzania rozwiązań technicznych zapewniających interoperacyjność oraz harmonizację zbiorów i usług zatwierdzanie lub inicjowanie włączania do infrastruktury zbiorów i usług należących do osób trzecich współdziałanie w tworzeniu, utrzymywaniu i rozwijaniu infrastruktury organizowanie, koordynowanie i monitorowanie działań związanych z tworzeniem, utrzymywaniem i rozwijaniem infrastruktury 6
Organy wiodące tematy danych Nazwa organu wiodącego Numer tematu Nazwa tematu Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa 3.4. zagospodarowanie przestrzenne Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego 1.8. 3.15. 3.16. hydrografia warunki oceanograficzno-geograficzne obszary morskie 1.9. obszary chronione (w części dot. zabytków nieruchomych) Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi 3.9. obiekty rolnicze i akwakultury Ministerstwo Środowiska 1.9. 3.12. 3.13. 3.14. 3.19. obszary chronione strefy zagrożenia naturalnego warunki atmosferyczne warunki meteorologiczno-geograficzne rozmieszczenie gatunków Ministerstwo Zdrowia 3.5. zdrowie i bezpieczeństwo ludności 7
Organy wiodące tematy danych Nazwa organu wiodącego Numer tematu Główny Geodeta Kraju 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.6. 1.7. 2.1. 2.2. 2.3. 3.2. 3.3. 3.6. 3.8. 3.11. Nazwa tematu systemy odniesienia za pomocą współrzędnych systemy siatek georeferencyjnych nazwy geograficzne jednostki administracyjne adresy działki ewidencyjne sieci transportowe ukształtowanie terenu użytkowanie ziemi ortoobrazy budynki gleba usługi użyteczności publicznej i służby państwowe obiekty produkcyjne i przemysłowe gospodarowanie obszarem 8
Organy wiodące tematy danych Nazwa organu wiodącego Numer tematu Główny Geolog Kraju 2.4. 3.20. 3.21. Nazwa tematu geologia zasoby energetyczne zasoby mineralne Główny Inspektor Ochrony Środowiska 3.7. urządzenia do monitorowania środowiska Główny Konserwator Przyrody 3.17. 3.18. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego 3.1. 3.10. Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej 1.8. hydrografia regiony biogeograficzne siedliska i obszary przyrodniczo jednorodne jednostki statystyczne rozmieszczenie ludności (demografia) 9
zmiana od 1 stycznia 2017 r. Tworzenie, utrzymywanie i rozwijanie infrastruktury informacji przestrzennej w Polsce koordynuje minister właściwy ds. informatyzacji (wcześniej ds. administracji publicznej). Przejął również zadania Głównego Geodety Kraju w zakresie: tworzenia i utrzymywania centralnego geoportalu infrastruktury prowadzenia ewidencji zbiorów i usług danych przestrzennych odpowiadania za kontakty z Komisją Europejską w sprawach określonych ustawą 10
Organy administracji - zadania utrzymywanie zbiorów danych tworzenie, aktualizacja i udostępnianie zbiorów metadanych wprowadzanie rozwiązań technicznych zapewniających interoperacyjność zbiorów i usług oraz ich harmonizację prowadzenie rejestrów publicznych zawierających zbiory danych tworzenie i obsługiwanie sieci usług dotyczących zbiorów i usług danych przestrzennych zgłaszanie zbiorów i usług do ewidencji niezwłocznie po ich utworzeniu udostępnianie zbiorów i usług danych przestrzennych Obsługa i utrzymywanie elementów infrastruktury może odbywać się wspólnie z innymi organami administracji, w drodze porozumienia - w celu minimalizowania kosztów, optymalizowania dostępu do zbiorów i usług oraz ich harmonizacji, bezpieczeństwa i jakości. 11
Zasady dostępu do danych dostęp do usług wyszukiwania i przeglądania danych jest powszechny i nieodpłatny (art. 12 ust. 1) z wyjątkiem danych niejawnych dostęp do zbiorów za pośrednictwem usług pobierania, przekształcania i uruchamiania usług odbywa się z zachowaniem przepisów dot. rejestrów publicznych zawierających te zbiory (art. 12 ust. 3). Dotyczy to również ich udostępniania organom administracji innych państw członkowskich UE oraz instytucjom i organom UE na potrzeby zadań publicznych mogących oddziaływać na środowisko, a także na podstawie umów międzynarodowych. Objęte infrastrukturą zbiory i usługi są udostępniane nieodpłatnie: innym organom administracji, w zakresie realizacji zadań publicznych instytucjom i organom UE do celów sprawozdawczych w zakresie środowiska 12
Rozporządzenia wykonawcze do ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej: w sprawie Rady Infrastruktury Informacji Przestrzennej w sprawie ewidencji zbiorów i usług danych przestrzennych objętych infrastrukturą informacji przestrzennej do ustawy Prawo Geodezyjne i Kartograficzne: w sprawie ewidencji gruntów i budynków w sprawie bazy danych obiektów topograficznych BDOT500 oraz mapy zasadniczej w sprawie baz GESUT w sprawie państwowego rejestru nazw geograficznych w sprawie państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju w sprawie ewidencji miejscowości, ulic i adresów w sprawie bazy danych obiektów topograficznych oraz bazy danych ogólnogeograficznych, a także standardowych opracowań kartograficznych w sprawie baz danych dotyczących zobrazowań lotniczych, ortofotomapy i NMT w sprawie kartograficznych opracowań tematycznych i specjalnych w sprawie organizacji i trybu prowadzenia państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego 13
Metadane Art. 5 ust. 2. Metadane obejmują informacje dotyczące w szczególności: 1) zgodności zbiorów z obowiązującymi przepisami, dotyczącymi tematów danych przestrzennych określonych w załączniku do ustawy; 2) warunków uzyskania dostępu do zbiorów i ich wykorzystania, usług danych przestrzennych oraz wysokości opłat, jeżeli są pobierane; 3) jakości i ważności zbiorów ( ); 4) organów administracji odpowiedzialnych za tworzenie, aktualizację i udostępnianie zbiorów oraz usług danych przestrzennych; 5) ograniczeń powszechnego dostępu do zbiorów i usług danych przestrzennych oraz przyczyn tych ograniczeń. 14
Metadane profile metadanych Stosowane profile metadanych wynikają: z norm PN-EN ISO 19115-1:2014-08 i PN-EN ISO 19115-2:2010 z Rozporządzenia Komisji(WE) NR 1205/2008 z dnia 3 grudnia 2008 r. w sprawie wykonania dyrektywy 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie metadanych (z późn. zm.) z Rozporządzenia Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 5 września 2013 r. w sprawie organizacji i trybu prowadzenia państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (załącznik 2) 15
Metadane Edytor i walidator, dostępne na geoportal.gov.pl Aplikacje 16
Usługi danych przestrzennych wyszukiwania co najmniej na podstawie: słów kluczowych, klasyfikacji danych i zbiorów, stopnia zgodności ze standardami technicznymi, położenia geograficznego, warunków dostępu i korzystania ze zbiorów i usług, organów administracji odpowiedzialnych za zbiory przeglądania co najmniej wyświetlanie, nawigowanie, powiększanie i pomniejszanie, przesuwanie lub nakładanie na siebie zobrazowanych zbiorów oraz wyświetlanie objaśnień symboli kartograficznych i zawartości metadanych pobierania pobieranie kopii zbiorów lub ich części oraz, gdy jest to wykonalne, bezpośredni dostęp do tych zbiorów przekształcania przekształcenie zbiorów w celu osiągnięcia interoperacyjności zbiorów i usług danych przestrzennych umożliwiające uruchamianie usług danych przestrzennych 17
Geoportal Punkt dostępu do usług danych przestrzennych: europejski - http://inspire-geoportal.ec.europa.eu/discovery/ polski - http://mapy.geoportal.gov.pl/imap/, centralny punkt dostępowy na poziomie krajowym, utrzymywany przez ministra właściwego do spraw informatyzacji regionalny: węzły wojewódzkie, np. http://msip.wrotamazowsza.pl/ lokalny: węzły powiatowe i gminne 18
Geoportal INSPIRE inspire-geoportal.ec.europa.eu portal mapowy z wyszukiwarką zbiorów i usług walidator metadanych interaktywna przeglądarka metadanych i zbiorów edytor metadanych 19
inspire-geoportal.ec.europa.eu/proxybrowser Geoportal Dane planistyczne Wolfsburg, Niemcy [przykłady] 20
inspire-geoportal.ec.europa.eu/discovery Geoportal Wyszukiwanie zbiorów i usług danych europejskich 21
inspire-geoportal.ec.europa.eu/discovery Geoportal Mapa glebowa 1:1 000 000 Czechy [przykłady] 22
inspire-geoportal.ec.europa.eu/discovery Geoportal Ortofotomapa - Polska [przykłady] 23
inspire-geoportal.ec.europa.eu/discovery Geoportal Państwowy Rejestr Granic - Polska [przykłady] 24
inspire-geoportal.ec.europa.eu/discovery Geoportal Medatane dla danych geologicznych - Niemcy [przykłady] 25
inspire-geoportal.ec.europa.eu/discovery Geoportal Adres usługi dla danych geologicznych - Niemcy [przykłady] 26
Geoportal [przykłady] inspire-geoportal.ec.europa.eu/discovery Mapa glebowa Czechy, obszary chronione Słowacja, ortofotomapa i Państwowy Rejestr Granic Polska 27
Geoportal [przykłady] mapy.geoportal.gov.pl/imap Mapa glebowa Czechy, obszary chronione Słowacja, ortofotomapa i Państwowy Rejestr Granic Polska 28
mapy.geoportal.gov.pl/imap Geoportal [przykłady] http://uslugi.wrotamazowsza.pl/geoserver/tematyczne/wms adres URL przykładowej usługi do podania w oknie Dodaj mapę, pozwala pobrać właściwości i wyświetlić warstwy 29
Adres usługi Skoro to adres URL, to jak on wygląda w przeglądarce internetowej? http://uslugi.wrotamazowsza.pl/geoserver/tematyczne/wms potrzebne są parametry i odpowiednia składnia. Ale w portalu mapowym wystarczy sam adres! 30
Ręczne pobranie właściwości: http://uslugi.wrotamazowsza.pl/geoserver/tematyczne /wms?service=wms&request=getcapabilities Ale w portalu mapowym wiedza o parametryzacji nie jest potrzebna! 31
Ręczne pobranie danych: http://uslugi.wrotamazowsza.pl/ geoserver/tematyczne/wms? SERVICE=wms&REQUEST=GetMap &TRANSPARENT=TRUE&FORMAT= image/png&version=1.3.0&layers =gminy,wody,czarne_punkty&styles =&BBOX=352477.844,517613.844,6272 43.188,781450.375&CRS=EPSG:2180& EXCEPTIONS=xml&WIDTH=880& HEIGHT=916 Ale w portalu mapowym wiedza o parametryzacji nie jest potrzebna! 32
Geoportal [przykłady] mapy.geoportal.gov.pl/imap Mapa glebowa Czechy, obszary chronione Słowacja, ortofotomapa i Państwowy Rejestr Granic Polska, dane regionalne dot. potencjału geotermalnego - Niemcy 33
mapy.geoportal.gov.pl/imap Geoportal [przykłady] usługa przekształcania zmiana układu współrzędnych 34
mapy.geoportal.gov.pl/imap Geoportal [przykłady] 35
mapy.geoportal.gov.pl/imap Geoportal [przykłady] geoportal jako centralny punkt dostępowy do usług baza wiedzy o ich adresach 36 obiekty użyteczności publicznej (zasięgi) łódzkie, baza danych obiektów topograficznych mazowieckie
msip.wrotamazowsza.pl Geoportal [przykłady] obiekty użyteczności publicznej (zasięgi) oraz baza danych obiektów topograficznych łódzkie, baza danych obiektów topograficznych mazowieckie 37
msip.wrotamazowsza.pl Geoportal korytarze [przykłady] ekologiczne MSIP, baza danych ogólnogeograficznych oraz obszary chronione - podlaskie 38
msip.wrotamazowsza.pl Geoportal [przykłady] bazowe dane MSIP + VMAP L2 (drogi, tory kolejowe, wody, tereny zadrzewione) + tereny inwestycyjne woj. lubelskie + zasięgi dokumentów planistycznych woj. lubelskie 39
msip.wrotamazowsza.pl budynki, działki, numery działek EGiB Legionowa, sieci komunikacyjne i drzewa BDOT10k z MSIP, ortofotomapa i barwiony Numeryczny Model Rzeźby Terenu geoportal.gov.pl 40
msip.wrotamazowsza.pl budynki, działki, numery działek EGiB Legionowa, sieci komunikacyjne i drzewa BDOT10k z MSIP, ortofotomapa geoportal.gov.pl, obszary zagrożenia hałasem GDDKiA 41
msip.wrotamazowsza.pl budynki, działki, numery działek EGiB Legionowa, sieci komunikacyjne i drzewa BDOT10k z MSIP, ortofotomapa geoportal.gov.pl, obszary zagrożenia hałasem GDDKiA (półprzezroczystość) 42
Ewidencja zbiorów i usług danych 43 geoportal.gov.pl Ewidencja zbiorów i usług http://www.geoportal.gov.pl/ewidencja-zbiorow-i-uslug
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ www.geodezja.mazovia.pl www.wrotamazowsza.pl 44