DLA DZIECI PIÊCIOLETNICH I. Bóg mówi do nas s³owami Pisma Œwiêtego i przez Pana Jezusa Katechezy 1-9
30 7. WIELKIE ZMARTWIENIE 1. Cele katechetyczne Odkrywamy z dzieckiem wielkie zadanie cz³owieka, jakim jest poszukiwanie Boga. Pomagamy dziecku nawi¹zywaæ kontakt z Bogiem poprzez uczestnictwo w modlitwie wspólnoty Koœcio³a. 2. Treœci katechezy Dwunastoletni Jezus w œwi¹tyni. Jezus mówi do nas: Po to przyszed³em na œwiat, aby przebywaæ w domu mojego Ojca (por. k 2, 48). Nasze starania o to, aby z Bogiem rozmawiaæ i z Nim przebywaæ. 3. Zadania nauczyciela religii Zachêcanie dziecka, aby przebywa³o z Jezusem w koœciele w Domu Ojca. Kszta³towanie postawy modlitwy we wspólnocie Koœcio³a. 4. Metody i œrodki Zabawa: Kogo poœród nas brakuje, czytanie s³owa Bo ego, inscenizacja, czytanie opowiadania Wielkie zmartwienie.
7. Wielkie zmartwienie 31 Praca z podrêcznikiem W podrêczniku dziecka jest narysowane wnêtrze œwi¹tyni jerozolimskiej i kilku siedz¹cych nauczycieli. Dzieci wklejaj¹ postaæ dwunastoletniego Jezusa, Maryi i Józefa oraz w odpowiednim miejscu znaczek 7. ze œwi¹tyni¹. Pomoce: rekwizyty dla postaci Maryi, Józefa i dwunastoletniego Jezusa. 5. Propozycja katechezy Zabawa: Kogo poœród nas brakuje? Podczas zabawy dziecko mo e sprawdziæ swoj¹ spostrzegawczoœæ. Te doœwiadczenia mog¹ dopomóc mu podczas uczestniczenia w wydarzeniu biblijnym, które mówi o odnalezieniu Jezusa w œwi¹tyni. Ustalamy, kto bêdzie odgadywa³, kogo poœród dzieci brakuje. Ci, którzy zg³osz¹ siê do odgadywania, maj¹ za zadanie, aby dobrze przygl¹dn¹æ siê wszystkim uczestnikom zabawy, po czym jedno dziecko wychodzi z sali. Wtedy wybieramy dziecko, które chowa siê tak, by byæ zupe³nie niewidocznym. Gdy powróci uczestnik zabawy, który wyszed³, zgaduje, kogo brakuje. Powtarzamy grê kilkakrotnie. Po zakoñczeniu zabawy odczytujemy dzieciom tekst biblijny, który mówi o odnalezieniu Jezusa w œwi¹tyni. Opowiadanie oparte na s³owach Pisma Œwiêtego Maryja i Józef chodzili co roku do Jerozolimy na Œwiêto Paschy. Gdy Jezus mia³ lat dwanaœcie, udali siê tam zwyczajem œwi¹tecznym. Kiedy wracali po skoñczonych uroczystoœciach, Jezus zosta³ w Jerozolimie, a tego nie zauwa yli Jego Rodzice. Przypuszczaj¹c, e jest w towarzystwie pielgrzymów, uszli dzieñ drogi i szukali Go wœród krewnych i znajomych. Gdy Go nie znaleÿli, wrócili do Jerozolimy i szukali Go. Dopiero po trzech dniach odnaleÿli Go w œwi¹tyni, gdzie siedzia³ miêdzy nauczycielami, przys³uchiwa³ siê im i zadawa³ pytania. Wszyscy zaœ, którzy Go s³uchali, byli zdumieni bystroœci¹ Jego umys³u i odpowiedziami. Na ten widok zdziwili siê bardzo, a Jego Matka rzek³a do Niego: Synu, czemuœ nam to uczyni³? Oto z bólem serca szukaliœmy Ciebie. Lecz On im odpowiedzia³: Czemuœcie Mnie szukali? Czy nie wiedzieliœcie, e powinienem byæ w tym, co nale y do mego Ojca?.
32 I. Bóg mówi do nas s³owami Pisma Œwiêtego i przez Pana Jezusa Potem poszed³ z nimi i wróci³ do Nazaretu; i by³ im pos³uszny. A Matka Jego chowa³a wiernie wszystkie te wspomnienia w swym sercu. Jezus zaœ czyni³ postêpy w m¹droœci, w latach i w ³asce u Boga i u ludzi (por. k 2, 41-52). Po czytaniu proponujemy dzieciom podró wyobraÿni. Zabawa: Podró wyobraÿni Wybieramy trzy osoby, które podczas podró y wyobraÿni bêd¹ przedstawiaæ rolê Jezusa, Maryi i Józefa. Gwiazdkami oznaczamy w tekœcie przerwy, w których dajemy dzieciom czas na prze ywanie doœwiadczeñ. Usi¹dŸcie jedno za drugim. WyobraŸcie sobie, e jest piêkny dzieñ. * Dzieci mog¹ patrzeæ w niebo i wyci¹gaæ rêce w stronê s³oñca. Wsiadacie do auta, by powêdrowaæ bardzo daleko: a do Ziemi Œwiêtej, na której dawno temu y³ Jezus. * Dzieci jad¹, trzymaj¹c w rêce kierownicê i pochylaj¹c siê w ró ne strony inscenizuj¹ jazdê samochodem. Mog¹ równie naœladowaæ jego odg³osy. Jad¹c, mijacie piêkne widoki. Jesteœcie coraz dalej od swoich domów i od przedszkola. * Zauwa acie, e przed wami jest wielkie morze. Zatrzymujecie siê i wsiadacie na motorówkê, która zaczyna p³yn¹æ z coraz wiêksz¹ prêdkoœci¹. * Czujecie na twarzach mi³y powiew wiatru oraz zapach morskiej wody. * Nagle wszystko cichnie i wysiadacie na brzeg. Przed wami stoi piêkna œwi¹tynia. Wchodzicie do œrodka. * Dzieci wyciszaj¹ siê. Wœród ludzi zebranych w œwi¹tyni stoi Jezus. * Wchodzi dziecko odgrywaj¹ce rolê Jezusa, trzymaj¹c w rêce Bibliê. Jezus siada i otwiera j¹. Wstajecie i rozgl¹dacie siê, poszukuj¹c Maryi i Józefa. * Poniewa Ich nie widzicie, wychodzicie ze œwi¹tyni, szukaæ gdzie indziej. Gdy ju odeszliœcie od œwi¹tyni, zauwa acie, e w jej stronê pod¹ aj¹ jacyœ ludzie. * Wchodzi Maryja i Józef. S¹ zmartwieni i rozgl¹daj¹ siê. Podpowiadamy dzieciom, o co maj¹ Ich zapytaæ, np.: Dlaczego jesteœcie smutni? Maryja odpowiada: Nie wiemy, gdzie jest Jezus. Józef mówi: Szukamy Go ju trzy dni. Nie widzieliœcie Jezusa? Dzieci odpowiadaj¹: Jest w œwi¹tyni. Widzieliœmy Go. Dzieci wskazuj¹ Maryi i Józefowi, sk¹d przyszli. Id¹ razem w stronê siedz¹cego Jezusa. Gdy ju s¹ przy Nim, Jezus mówi: Po to przyszed³em na œwiat, aby przebywaæ w domu mojego Ojca. Jezus wstaje i podchodzi do Maryi i Józefa, po czym razem wychodz¹.
7. Wielkie zmartwienie 33 Po tej podró y wyobraÿni przypominamy, e jesteœmy ju w przedszkolu i czytamy opowiadanie Wielkie zmartwienie. Praca z podrêcznikiem Jest w nim narysowane wnêtrze œwi¹tyni Jerozolimskiej, w której siedz¹ nauczyciele. Dzieci wklejaj¹ postaæ dwunastoletniego Jezusa, Maryi Józefa oraz w odpowiednim miejscu znaczek 7. ze œwi¹tyni¹. Modlitwa Zapalmy œwiecê i zapraszamy do modlitwy. Zamyœlenie dziecka przy Sercu Pana Jezusa Panie Jezu, chcê z Tob¹ przebywaæ w Domu Twojego i mojego Ojca. Chcê iœæ do koœcio³a i byæ tam z Tob¹. Przewidywane osi¹gniêcia dziecka Wiedza co dziecko wie? Dziecko wie, e Jezus pragnie byæ w Domu swojego Ojca. Umiejêtnoœci co dziecko potrafi? Dziecko potrafi rozmawiaæ ze œwiêtymi poznanymi na kartach z Biblii. Interioryzacja wartoœci co dziecko ceni? Dziecko ceni dar, jakim jest obecnoœæ Jezusa w koœciele. 6. Wspó³praca z rodzin¹ i parafi¹ Rodzice id¹ razem z dzieckiem do koœcio³a. W koœciele przypominaj¹ mu, gdzie pali siê czerwone œwiate³ko, na znak, e Jezus nas tutaj oczekuje. Rozmawiaj¹ z dzieckiem o tym, e Jezus cieszy siê nasz¹ obecnoœci¹ i chce nam opowiadaæ o swoim Ojcu.
34 8. UDANE WESELE 1. Cele katechetyczne Pomagamy dziecku odkryæ, co ma czyniæ, aby jego ycie by³o udane. Uczymy dziecko nawi¹zywaæ z Bogiem relacjê poprzez s³owa w³asnej modlitwy proœby. 2. Treœci katechezy Maryja mówi do nas: Uczyñcie to, co wam poleca Jezus. Mo emy mówiæ w modlitwie do Boga. 3. Zadania nauczyciela religii Wspomagamy dziecko, aby potrafi³o, razem z Maryj¹, swoimi s³owami prosiæ Boga. 4. Metody i œrodki Zabawa: Zgadnij, kto ciebie wo³a, czytanie s³owa Bo ego, modlitwa proœby, czytanie opowiadania Udane wesele. Praca z podrêcznikiem W podrêczniku dziecka jest narysowana uczta weselna, Jezus, Maryja, para nowo eñców, goœcie weselni i szeœæ dzbanów. Rysunki do wklejenia: dwaj s³udzy nalewaj¹ wodê z dzbana oraz znaczek 8. z dzbanami.
8. Udane wesele 35 Pomoce: nagranie spokojnej muzyki. 5. Propozycja katechezy Zabawa: Zgadnij, kto ciebie wo³a Zabawa polega na tym, e dzieci siadaj¹ w ró nych miejscach na sali, a jedno z nich staje do nich ty³em. Dzieci kolejno wo³aj¹, np.: Jolu, zgadnij, kto ciebie wo³a?. Je eli dziecko nie odgadnie, kto je zawo³a³, zamienia siê z wo³aj¹cym miejscem. Tok zabawy powtarzamy kilkakrotnie, aby wszystkie dzieci mog³y wzi¹æ udzia³ w zabawie, po czym opowiadamy: Ludzie zwracaj¹ siê do siebie z ró nymi sprawami, na przyk³ad po to, aby siê z kimœ przywitaæ, coœ powiedzieæ... Kiedy jeszcze? Gdy dzieci wypowiedz¹ siê, czytamy lub opowiadamy tekst biblijny o cudzie na weselu w Kanie Galilejskiej. Opowiadanie oparte na s³owach Pisma Œwiêtego Gdy odbywa³o siê wesele w Kanie Galilejskiej, by³a tam Matka Jezusa. Zaproszono na to wesele tak e Jezusa i Jego uczniów. A kiedy zabrak³o wina, Matka Jezusa powiedzia³a do Niego: Nie maj¹ ju wina. Jezus Jej odpowiedzia³: Czy to moja lub Twoja sprawa, Niewiasto? Czy jeszcze nie nadesz³a godzina moja?. Wtedy Matka Jego powiedzia³a do s³ug: Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie. Sta³o zaœ tam szeœæ st¹gwi, czyli wielkich dzbanów kamiennych. Rzek³ Jezus do s³ug: Nape³nijcie st¹gwie wod¹!. I nape³nili je a po brzegi. Potem do nich powiedzia³: Zaczerpnijcie teraz i zanieœcie staroœcie weselnemu!. Oni zaœ zanieœli. A gdy starosta weselny skosztowa³ wody, która sta³a siê winem nie wiedzia³ bowiem, sk¹d ono pochodzi, ale s³udzy, którzy czerpali wodê, wiedzieli przywo³a³ pana m³odego i powiedzia³ do niego: Ka dy cz³owiek stawia najpierw dobre wino, a gdy siê napij¹, wówczas gorsze. Ty zachowa³eœ dobre wino a do tej pory. Taki to pocz¹tek znaków uczyni³ Jezus w Kanie Galilejskiej. Objawi³ swoj¹ chwa³ê i uwierzyli w Niego Jego uczniowie (por. J 2, 1-11). Po odczytaniu tekstu, rozmawiamy z dzieæmi. Co odbywa³o siê w miasteczku Kana Galilejska? Kto by³ na tym weselu? Dlaczego nowo eñcy byli zmartwieni? O czym Maryja powiedzia³a Jezusowi? Co Jezus poleci³ s³ugom?
36 I. Bóg mówi do nas s³owami Pisma Œwiêtego i przez Pana Jezusa Dlaczego starosta wesela zdziwi³ siê? O czym mo emy mówiæ do Jezusa? Czego nam potrzeba? Modlitwa Zapalmy œwiecê. Prosimy dzieci, aby zg³asza³y siê i wypowiedzia³y modlitwy proœby, np.: Jezu, chleba nam potrzeba, Panie Jezu, proszê Ciê o zdrowie itp. Nastêpnie czytamy dzieciom parafrazê tekstu biblijnego. Maryja mówi dzisiaj do nas: UCZYÑCIE TO, CO WAM POLECA JEZUS (por. J 2, 5). Praca z podrêcznikiem Dzieci powtarzaj¹ z katechet¹ tekst, a nastêpnie pracuj¹ ze swoim podrêcznikiem, gdzie jest narysowana uczta weselna, Jezus, Maryja, para nowo eñców, goœcie weselni i szeœæ dzbanów. Wklejaj¹ postaci s³ug, którzy nalewaj¹ wodê z dzbana oraz w odpowiednim miejscu znaczek 8. z dzbanami. Dorysowuj¹ tak e wylewan¹ wodê. W czasie pracy mo emy w³¹czyæ spokojn¹ muzykê. Na zakoñczenie czytamy opowiadanie Udane wesele. Zamyœlenie dziecka przy Sercu Matki Bo ej Matko Bo a,ty znasz nasze potrzeby. Powiedz Jezusowi, czego nam potrzeba. Przewidywane osi¹gniêcia dziecka Wiedza co dziecko wie? Dziecko wie, e Bóg s³ucha Jego próœb. Umiejêtnoœci co dziecko potrafi? Dziecko potrafi swoimi s³owami prosiæ Boga w ró nych potrzebach. Interioryzacja wartoœci co dziecko ceni? Dziecko ceni obecnoœæ Maryi, która modli siê z Nim do Jezusa. 6. Wspó³praca z rodzin¹ i parafi¹ Prosimy, by dzieci w domu modli³y siê do Jezusa, prosz¹c o pomoc Maryjê.
40 Spis treœci I. Bóg mówi do nas s³owami Pisma Œwiêtego i przez Pana Jezusa Ogólna prezentajca i wprowadzenie do pracy z podrêcznikiem Radoœæ Dzieci Bo ych.............................. 1 1. Niezwyk³a ksiêga.................................. 5 2. Wszystko, co Bóg stworzy³, jest dobre................. 9 3. Cz³owiek jest dobry............................... 13 4. Ró ne g³osy œwiata............................... 17 5. Wybrane serce................................... 21 6. Zadziwiona gwiazda.............................. 26 7. Wielkie zmartwienie.............................. 30 8. Udane wesele.................................... 34 9. Jezus i dzieci.................................... 37