Rozwój wskaźników zrównoważonej gospodarki leśnej dla potrzeb bioekonomii Lyubov Andrushko Katedra Zarządzania i Marketingu, PŚK 14-16 marca 2017 Zimowa Szkoła Leśna, IBL lubowan@tu.kielce.pl
W obszarze strategicznym polityki gospodarczej ujawniono zawodność tradycyjnych szkół ekonomicznych - nie radzą sobie one ani z osiągnięciem klasycznych celów ekonomicznych, ani z nowymi problemami, jakie powstają wskutek nadmiernej eksploatacji zasobów
Zagadnienie problemowe Jak dalece można pogodzić zrównoważony rozwój ze stałym wzrostem gospodarczym?
TRANSFORMACJA EKONOMII Mikroekonomia Ekonomia Ekonomia Makroekonomia ochrony zrównoważonego Mezoekonomia http://www.biomasa.org/index.php?d=artykul&kat=62&art=59 środowiska rozwoju naturalnego Maksymalizacja zysku Efekty/Nakłady Nakłady/ Efekty Tradycyjne wskaźniki ekonomiczne absolutne i względne Problem konsumpcji Efekty ekologiczne Wzrasta znaczenie wskaźników ekologicznych Umiarkowany zysk Bioróżnorodność Efekty społeczne SFM (34 wskaźniki według 6 kryteriów) Gospodarka leśna Przemysł drzewny Green economy Brown economy Miejsca pracy Footprint Duecoupling Redukcja kosztów Materiałochłonność produkcji, Pracochłonność produkcji Bioekonomia Zwiększenie wartości dodanej brutto Prawo własności intelektualnej Biotechnologia Efektywność ekonomiczna, ekologiczna, społeczna 73 wskaźniki według 5 kryteriów Gospodarka leśna Przemysł drzewny Transport, Żywność Rolnictwo, Przemysł chemiczny, Przemysł energetyczny
Oczekiwania bioekonomii: zmniejszy się zużycie zasobów na jednego mieszkańca ujawnienie efektów zewnętrznych, które nie występują w cenie produktu ekologiczna a ekonomiczna efektywność na poziomie lokalnym regionalnym i krajowym biomasa powinna być stosowana tak, aby produkty wyprodukowane na jej podstawie stanowiły jak największą wartość dodaną zwiększenie konkurencyjności polepszenie i ochrona środowiska polepszenie jakości życia wymiana informacji, rozszerzania wiedzy, ze szczególnym uwzględnieniem wiedzy dotyczącej zmian klimatu i jej wpływu na lasy.
Cel strategiczny rozwoju biogospodarki Europa efektywnie korzystająca z zasobów. Przejście na biogospodarkę umożliwi Europie dokonanie znaczących postępów pod względem innowacji i konkurencyjności oraz przyczyni się do ugruntowania jej roli na arenie międzynarodowej. Należy zapewnić zintegrowane i interdyscyplinarne podejście w dziedzinie biogospodarki oraz zharmonizować rożne europejskie strategie polityczne dotyczące sektorów biogospodarki. Zródłó: http://biogospodarka.ochrona-srodowiska.eu/
W Komunikacie Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno Społecznego i Komitetu Regionów Nowa strategia leśna UE na rzecz lasów sektora leśnodrzewnego Bruksela, dnia 20.09. 2013 r. COM (2013) 659 final pod efektywnością gospodarowania zasobami rozumie się wykorzystanie zasobów leśnych w sposób minimalizujący wpływ na środowisko i klimat, a także nadanie priorytetowego znaczenia produktom o wyższej wartości dodanej, tworzenia nowych miejsc pracy i przyczyniania się do lepszego bilansu dwutlenku węgla. W tym że dokumencie określono cel strategiczny na rok 2020 tworzenia podstaw dla leśnictwa i całego łańcucha wartości w sektorze leśnym, aby mogły być konkurencyjnymi i zdolnymi do przetrwania stronami wnoszącymi wkład w gospodarkę opartą na biotechnologii. Podkreślono również, że konkurencyjność drewna w przeszłości wymaga jednak nowych procesów i produktów, efektywnych pod względem wykorzystania zasobów i energii i bardziej przyjaznych dla środowiska.
As a result, the bio-based sector in the EU-27 appears to comprise close to 480,000 enterprises, a turnover and production value per enterprise of about 1.2 million and a value added at factor cost per enterprise of about 521,000. Zródło:https://biobs.jrc.ec.europa.eu/sites/default/files/generated/files/stakeholders/Biobased%20Economy_report %202012_Nova%20Institut.pdf
Algorytm doboru wskaźników efektów i efektywności biogospodarki sektora leśno-drzewnego: Nadleśnictwo (źródło danych, skala mikroekonomiczna ) Regionalne Dyrekcje Lasów Państwowych (źródło danych) Województwo (agregatowe wskaźniki) Sektor leśno drzewny (porównawcza charakterystyka) Kraj (agregatowe wskaźniki) UE (a). udział wartości dodanej brutto biogospodarki Polski w produkcjie UE; b). patenty w dziedzinie biotechnologii sektora leśnodrzewnego).
Podsumowanie W nowoczesnych zagadnieniach środowiskowych związanych z wykorzystaniem zasobów naturalnych dobór wskaźników absolutnych i względnych charakteryzujących ich ekonomiczną efektywność będzie stanowić podstawę do oceny ekologicznej efektywności wykorzystania zasobów przyrody. Przez organy zarządzające należy kształcić świadomość społeczną oraz motywować i zachęcać społeczeństwo do udziału w podejmowaniu działań związanych z polepszeniem jakości środowiska naturalnego. Na efekty monitoringu środowiska naturalnego będzie wywierać wpływ prawidłowe określenie celów rozwojowych, dobór instrumentów oraz metod ekonomicznych, znalezienie środków finansowych. Systemowe podejście w dziedzinie racjonalności wykorzystywania zasobów naturalnych staje się gwarancja zmniejszenia ryzyka gospodarczego i ekologicznego.
http://lasy.ochrona-srodowiska.eu/ Soullie Catherine Należy wprowadzić specjalny system ochrony wyjątkowych drzew i ich rejestr na poziomie UE. Perello Rodriguez Andres Należy utworzyć wspólne przepisy na rzecz ochrony lasów i wspólną bazę danych. Prodi Vittorio Musimy podchodzić w sposób ostrożny i staranny do biomasy leśnej. Musimy zadbać o glebę. Nie można nadmiernie eksploatować zasobów wodnych. Konieczność szczegółowego monitoringu, globalnego systemu informacji o środowisku. Ferreira João Należy uwzględnić stan fitosanitarny lasów. Problemem jest ubytek gatunków, inwazja gatunków obcych i monokultura. Należy zapobiegać katastrofom naturalnym. Potencjał leśny i zasoby wód, na obszarach gdzie często występują klęski pożarów (Basen Morza Śródziemnego), powinny być zachowany poprzez sadzenie lasów mieszanych.