WITRYNA STATYSTYCZNA CHEMII 2017/2 Wyniki branż przemysłu chemicznego w 2016 roku W poprzednich miesiącach GUS ogłosił szereg danych statystycznych odnośnie do wyników, jakie osiągnął przemysł, w tym przemysł chemiczny, w minionym 2016 roku. Były to jednak zawsze wielkości dotyczące przemysłu w podziale na sekcje i działy te ostatnie w przypadku przemysłu chemicznego, w podziale na PKD 20 Chemikalia, PKD 21 Farmaceutyki oraz PKD 22 Wyroby z gumy i tworzyw sztucznych. Dopiero niedawno ogłoszono bardziej szczegółowe dane w tym zakresie, a mianowicie w podziale na grupy przemysłowe. Opierając się na udostępnionych danych, opracowano poniżej zestaw najważniejszych informacji dla grup przemysłu chemicznego. Niestety, w bieżącym roku, GUS, po raz pierwszy od kilku lat, zgodnie z obowiązującymi w uzasadnionych przypadkach przepisami, objął częściową tajemnicą statystyczną cały dział przemysłu Farmaceutyki. Stąd w prezentowanych dalej zestawieniach zabrakło wybranych wielkości dotyczących przemysłu leków, a co najważniejsze, uniemożliwiło to dokonania, wzorem poprzednich lat, prezentacji zbiorczych danych dotyczących całego przemysłu chemicznego. Nieco tak zubożone informacje statystyczne, prezentowane po raz pierwszy w podziale na grupy przemysłu chemicznego, dotyczące minionego 2016 roku, zaprezentowano w tablicach 1 i 2. 1
Wyniki branż przemysłu chemicznego w 2016 r. Stan podmiotów, inwestycje Tablica 1 PKD C 20 Działy i grupy przemysłu PRZEMYSŁ PRZETW. KRAJU Wyroby chemiczne Liczba podmiotów Zatrudnienie Liczba podmiotów rentownych Inwestycje Sztuk A Osób A Sztuk A Mln zł. A Udział produkcji na eksport w % (wart. Przybliżone) 14.643 1,1 1.912 3,0 11.971-0,1 53.195 1,8 40 492 2,3 71 3,0 420 2,7 3.518-4,6 40 20.1 Chemikalia 176 4,8 28 2,7 151 4,1 2.487-7,5 40 20.15 - nawozy i zw. azotowe 20 17,7 9,7-0,1 18 12,5 1.023 39,9 40 20.2 Agrochemikalia /pestycydy/ 8 0,0 bd x bd x bd x 40 20.3 Farby i lakiery 84 0,0 7,8 2,7 68-5,6 195 1,7 30 20.4 Chemia gospodarcza 134 0,8 23,3-0,2 116 0,0 559-6,1 30 20.5 Chemikalia pozostałe 81 2,5 9,6 8,1 70 11,1 238 32,1 30 20.6 Włókna chemiczne 9 0,0 bd x bd x bd x 50 21 Farmaceutyki 107 5,9 bd x bd x bd x 40 2
22 Wyroby z gumy i tworzyw sztucznych 1.364 0,1 166 6,2 1.165 1,0 4,475 1,6 50 25.1 Wyroby z gumy 125 3,3 38,2 6,8 107 10,3 799 16,0 70 25.2 Wyroby z tworzyw 1.239-0,2 127,8 6,0 1.058 0,1 3.676-1,1 40 szt. A Wzrost/spadek wobec 2015 r., %; dotyczy podmiotów o zatrudnieniu pow. 9 osób; Źródło: Ministerstwo Rozwoju Wyniki branż przemysłu chemicznego w 2016 r. Finanse i ekonomia Tablica 2 PKD C Działy i grupy przemysłu PRZEMYSŁ PRZETW. KRAJU Przychody netto ze sprzedaży Koszt działalności operacyjnej Zysk ze sprzedaży Wydajność pracy na 1 zatrudn. Mln zł A Mln zł A Mln zł A Tys.zł A Rentowność obrotu brutto w % 1.159.287 3,9 1.088.545 3,5 69.169 13,2 613,1 1,2 6,2 20 Wyroby chemiczne 62.521 0,5 56.696 0,1 5.716 17,8 915-1,0 3
9,3 20.1 Chemikalia 33.255 0,7 30.060 0,8 3.156 9,1 122,9-2,3 10,0 20.15 Nawozy i zw. azotowe 8.532-10,8 7.975-8,9 678-27,6 910-11,4 8,4 20.2 Agrochemikalia /pestycydy/ bd x bd x bd x 581-6,3 7,7 20.3 Farby i lakiery 6.049 3,0 5.539 3,8 504-3,7 789 0,9 9,3 20.4 Chemia gospodarcza 14.365-7,6 12.769-9,9 1.705 51,6 636-5,2 11,4 20.5 Chemikalia pozostałe 7.873 14,2 7.417 13,6 292 24,8 920 14,5 3,6 20.6 Włókna chemiczne bd x bd x bd x 296-12,0 4,7 21 Farmaceutyki bd x bd x bd x 809 0,6 9,7 Wyroby z gumy 22 i tworzyw sztucznych 79.055 7,8 72.917 7,3 5.644 12,2 485 1,2 7,4 22.1 Wyroby z gumy 18.841 5,7 17.128 5,4 1.374 23,8 500-0,8 7,9 22.2 Wyroby z tworzyw szt. 60.214 8,5 55.789 7,9 4.270 8,9 480 1,8 7,2 A Wzrost/spadek wobec 2015 r., %; dotyczy podmiotów o zatrudnieniu pow. 9 osób; Źródło: Ministerstwo Rozwoju 4
Podmioty przemysłu chemicznego i pokrewne na Liście 500 Rzeczpospolitej za rok 2016 W końcu kwietnia br. w dzienniku Rzeczpospolita ukazała się po raz 19. Lista 500 - największych w 2016 r. zgłoszonych, podmiotów gospodarczych kraju z dziedziny przemysłu, handlu i bankowości. W rankingu tym znalazło się w tym roku 241 firm zagranicznych (maks. 280 w 2011 r.), 207 polskich prywatnych (223 w 2015 r.), 45 polskich państwowych (91 w 2005r.) oraz 7 komunalnych (maks. w 2016 r.). Sumaryczna wielkość przychodów wszystkich zamieszczonych firm wyniosła w minionym roku 1.387,1 mld zł, gdy w roku 2000 osiągnęła wartość 502 mld zł, a 10 lat później 1.160 mld zł. 5
Na omawianej ubiegłorocznej Liście, wśród 500. firm, znalazło się 25 podmiotów zaliczanych wg PKD do przemysłu chemicznego. Z listy tej dokonano wyciągu wszystkich firm chemicznych oraz niektórych pokrewnych zamieszczono je w tablicy 3. Podmioty przemysłu chemicznego na Liście 500 Rzeczpospolitej za rok 2016 Tablica 3 Miejsce r. 2016 Miejsce r. 2015 Przedsiębiorstwo Przychody ze sprzedaży w tys. zł Dynam. przych. do r. 2015 Zysk na działalności operacyjnej w tys.zł Inwestycje w tys. zł Zatrudnienie osób Wskaźnik rentowności brutto w % 6
w % 1 1 PKN Orlen SA GK Płock 79.553.000-9,9 5.740.000 4.673.000 19.730 8,6 7 5 Grupa Lotos SA GK Gdańsk 20.931.090-7,8 1.015.217 1.285.501 4.777 7,6 33 21 Grupa Azoty SA GK Tarnów 8.955.690-10,7 375.150 bd bd bd 57 52 Boryszew SA GK Sochaczew 5.582.224-1,7 391.287 258.161 9.138 3,9 68 64 Michelin Polska SA Olsztyn 4.846.558 3,4 bd bd 4.272 bd 71 84 Synthos SA GK Oświęcim 4.755.000 17,2 256.000 186.000 2.613 7,1 84 78 GlaxoSmithKline Pharm. SA Poznań 4.110.809-7,2 164.130 103.833 663 4,4 95 99 CIECH SA GK Warszawa 3.455.335 5,6 594.136 480.370 3.870 18,1 103 89 Grupa Azoty Z.A. Puławy SA 3.347.604-12,2 270.292 bd bd 9,7 105 87 Bassel Orlen Polyolefins Sp, z o.o. Plock 3.218.456-17,4 bd bd 384 bd 137 122 Grupa Azoty Z.Chem Police SA 2.416.980-11,8 69.710 bd bd bd 145 134 Avon Operations Sp. z o.o. Garwolin 2.356.030-7,7 447.506 21.030 1.311 13,4 150 94 Anwil SA GK Włocławek 2.250.309-16,4 472.444 93.500 1.240 20,6 166 173 ZF Polpharma SA Starogard Gd. 1.975.746 6,5 bd bd 2.212 bd 195 180 F-ma Oponiarska Dębica SA 1.678.676-4,9 64.620 81.409 bd 3,1 270 274 PCC Rokita SA GK Brzeg Dolny 1.107.194 5,6 202.726 122.459 1.564 20,1 304 301 Sanok Ruber Company SA GK Sanok 930.250 3,0 104.936 42.485 2.867 14,6 307 ZF Adamed Ph. SA GK Ksawerów 921.000 10,7 bd 85.000 1.666 bd 7
352 CeDo Sp. z o.o. Kąty Wrocławskie 758.108 64,2 32.230 5.185 559 5,0 363 401 Drutex SA Bytów 733.347 18,2 82.320 56.290 2.700 12,5 387 380 Ergis SA GK Warszawa 696.226 3,1 24.389 bd bd 4,3 423 457 Grupa Oknoplast Sp. z o.o. Ochmanów 620.000 19,2 bd bd 1.500 bd 442 435 Fabryka Farb i Lakierów Śnieżka SA GK Warszawa 575.591 4,6 51.159 30.648 966 11,1 443 Takeda Pharma Sp. z o.o. W-wa 574.673 95,4 36.329 21.178 434 7,8 462 464 PCC Exol SA GK Brzeg Dolny 539.785 4,8 21.472 6.052 256 4,1 483 434 Air Products Sp. z o.o. W-wa 495.845-13,4 41.483 17.163 489 12,6 489 455 Sempertrans Bełchatów Sp. z o.o. Rogowiec 492.491-5,7 52.436 28.606 569 13,5 492 Z-dy Lentex SA GK Lubliniec 488.029 49,7 73.953 71.382 1.286 11,9 498 Procter & Gamble Operations Polska Sp. z o.o. Warszawa 470.883 7,8 90.091 bd 1.100 11,6 Uwaga: podmioty, zaliczane wg PKD, do przemysłu chemicznego zaznaczone pogrubioną czcionką; Analizując, nawet pobieżnie, sytuację firm chemicznych, które znalazły się na omawianej liście, warto odnotować m. in.: 8
- 15 firm uzyskało w minionym roku wzrost przychodów ze sprzedaży; w 10. nastąpił spadek obrotów; natomiast wg miejsca na liście w porównaniu do poprzedniego 2015 r., aż 14 firm pogorszyło swoją pozycję, jedynie 6 podmiotów przesunęło się ku górze Listy; 5 firm nie było zgłoszone w roku poprzedzającym; - wśród firm chemicznych występujących na omawianej Liście, największe zyski wypracowały wg wielkości: Anwil Włocławek, Avon Garwolin, Boryszew Sochaczew oraz Grupa Azoty; największe nakłady inwestycyjne zrealizowały: Boryszew Sochaczew, Synthos Oświęcim, PCC Rokita Brzeg Dolny oraz GlaxoSmithKline Pharm. Poznań; wg wielkości zatrudnienia czołówkę stanowiły: Boryszew Sochaczew, Michelin Olsztyn, Ruber Sanok oraz Drutex Bytów. Wymienione w tym akapicie podmioty to te, które odpowiednie wielkości zgłosiły do Listy 500. W tegorocznej Liście 500, podobnie jak w poprzednich latach, poza głównym rankingiem (wg wielkości przychodów ze sprzedaży), z którego dokonano zaprezentowanego wyciągu firm chemicznych, zamieszczono również kilka dodatkowych zestawień przedsiębiorstw wg pozostałych kryteriów o niektórych z nich, w których szczególnie wystąpiły podmioty przemysłu chemicznego i pokrewnych, wspomniano poniżej: - Wśród największych eksporterów z Listy 500, na pozycji 5, figuruje Grupa Lotos SA GK Gdańsk z wartością wywozu 6.384,0 mln zł Czołowe miejsce na tej liście zajmuje KGHM Polska Miedź SA GK Lubin (14.125,0 mln zł). 9
- Największymi inwestorami z listy, na pozycji 4 figuruje PKN Orlen SA GK Płock z kwotą 4,673,0 mln zł oraz PGNiG SA GK Warszawa, na pozycji 7, z nakładami 3,003,0 mln.zł. Pierwsza na liście to PGE Polska Grupa Energetyczna z kwotą 7.935,0 mln.zł. - W gronie firm o największym zatrudnieniu, któremu przewodzi Poczta Polska /74,6 tys.osób/., dopiero na 14 pozycji znalazło się PGNiG W-wa z 25.271 pracownikami. - Wśród firm niefinansowych, które wpłaciły do budżetu Państwa największe kwoty podatków dochodowych znalazło się /na miejscach i z kwotami w mln.zł,/: 1. PKN Orlen Płock - 1.147,0; 2. PGNiG W-wa 861,0; 5. Grupa Lotos Gdańsk 564,2; 20. Synthos Oświęcim 79,0 oraz na 27. PERN Płock 60,8 mln.zł. Mimo, że wiele firm chemicznych i pokrewnych w minionym roku, wobec poprzedniego, zmniejszyło wielkości przychodów ze sprzedaży, o czym wspomniano wcześniej, na dodatkowej liście 50. podmiotów, które spośród 500. najbardziej poprawiły wypracowane w 2016 r. wyniki finansowe netto, znalazło się aż 9 przedsiębiorstw wymienionych na wstępie branż. Są to na miejscach i z kwotami zwiększonego zysku w mln.zł. : 3 PKN Orlen Płock 2.507,0; 6 Grupa Lotos Gdańsk 1.278,6; 12 Avon Garwolin 423,1; 15 Anwil Włocławek 288,6; 18 Ciech W wa - 248,1; 20 PGNiG W-wa 213,0; 30 PCC Rokita Brzeg Dolny 118,0; 33 Boryszew Sochaczew 107,5 i PERN Płock 62,1 mln.zł. Ciekawy wydaje się również, dokonany w oparciu o Listę 500, krajowy przegląd branż według wielkości udziału produkcji na eksport. Pierwsze miejsce w tego typu rankingu zajął przemysł 10
wyrobów z tworzyw sztucznych 81,9 %; na dalszych miejscach ulokowała się branża chemikaliów 43,2 %, natomiast na odległym produkcja paliw -19,7 % Podstawa Lista 500 Rzeczpospolitej z 26.04.2017 r. Opracował: Jerzy Paprocki ZG SITPChem Czerwiec 2017 r. 11