Załącznik do Zarządzenia nr 88 Prezydenta Olsztyna z dnia 12 marca 2013 r. INSTRUKCJA SPORZĄDZANIA, OBIEGU I KONTROLI JEDNOSTKOWYCH SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH ORAZ SPORZĄDZANIA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH ŁĄCZNYCH Rozdział I Przepisy ogólne 1. Instrukcja określa zasady sporządzania, obiegu i kontroli jednostkowych sprawozdań finansowych oraz sporządzania sprawozdań łącznych. 2. Ilekroć w instrukcji jest mowa o: 1) jednostce należy przez to rozumieć Urząd Miasta Olsztyna oraz jednostki organizacyjne Miasta Olsztyna nieposiadające osobowości prawnej, tj. jednostki budżetowe oraz zakłady budżetowe, 2) instrukcji należy przez to rozumieć instrukcję sporządzania, obiegu i kontroli jednostkowych sprawozdań finansowych oraz sporządzania sprawozdań finansowych łącznych. 3. Sprawozdawczość finansowa dzieli się na: 1) sprawozdania finansowe jednostkowe, 2) sprawozdanie finansowe łączne. 4. 1. Jednostkowe sprawozdania finansowe sporządzane są na podstawie ksiąg rachunkowych jednostki. 2. Sprawozdania finansowe łączne sporządzane są na podstawie jednostkowych sprawozdań finansowych z zachowaniem zasady dokonania wyłączeń wzajemnych rozliczeń między jednostkami. 3. Sprawozdania jednostkowe oraz łączne sprawozdania finansowe sporządza się w złotych i groszach. 5. Jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe sporządzają jednostkowe sprawozdania finansowe jednostkowe na obowiązujących formularzach zamieszczonych w załącznikach do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 stycznia 2012 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012 roku, poz. 121) składające się z: 1) bilansu jednostki budżetowej lub samorządowego zakładu budżetowego, 2) rachunku zysków i strat jednostki budżetowej lub samorządowego zakładu budżetowego (wariant porównawczy), 3) zestawienia zmian w funduszu jednostki budżetowej lub samorządowego zakładu budżetowego. 6. 1. Jednostki kontynuujące działalność sporządzają jednostkowe sprawozdania finansowe na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych tj. na dzień 31 grudnia. Pozostałe jednostki sporządzają jednostkowe sprawozdania finansowe na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości. Przy likwidacji jednostki konieczne jest wskazanie osób odpowiedzialnych za sporządzenie sprawozdań finansowych oraz poinformowanie o tym Wydziału Budżetu Urzędu Miasta Olsztyna. 2. Jednostkowe sprawozdania finansowe sporządza się i przekazuje do Wydziału Budżetu Urzędu Miasta Olsztyna (w sekretariacie, bez pośrednictwa Kancelarii Ogólnej), w terminie 3 miesięcy od dnia, na który zamyka się księgi rachunkowe. 3. Na dowód złożenia sprawozdania, osoba przyjmująca sprawozdanie umieszcza na jego oryginale oraz kopii przeznaczonej do przechowywania w aktach jednostki, pieczątkę o treści:
URZĄD MIASTA OLSZTYNA Wydział Budżetu Wpł. dnia Znak..zał.. 7. 1. Kierownicy jednostek są obowiązani do sporządzania jednostkowych sprawozdań finansowych rzetelnie i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym. 2. Kontroli formalno-rachunkowej jednostkowych sprawozdań finansowych dokonują wyznaczeni pracownicy Wydziału Budżetu Urzędu Miasta Olsztyna, na dowód czego przystawiają na sprawozdaniach pieczęć według wzoru: Sprawdzono pod względem formalnym i rachunkowym dnia. podpis. 3. Kontrola formalno-rachunkowa polega na sprawdzeniu w szczególności: 1) zastosowania właściwego druku sprawozdania, 2) sporządzenia sprawozdania w sposób czytelny i trwały, 3) poprawności wypełnienia sprawozdania w odpowiedniej szczegółowości, 4) kompletności sprawozdania, tj. czy zawiera wszystkie strony oraz czy wszystkie zostały wypełnione, 5) poprawności złożenia na każdym formularzu sprawozdania podpisów w miejscu oznaczonym przez właściwe osoby (główny księgowy i kierownik jednostki) oraz poprawności umieszczenia pieczątek z imieniem i nazwiskiem osób podpisujących, 6) poprawności umieszczenia na sprawozdaniu nazwy i adresu jednostki sprawozdawczej oraz jej numeru regon, 7) poprawności daty sporządzenia sprawozdania. Rozdział II Schemat i zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym 8. Jednostki sporządzają jednostkowe sprawozdania finansowe w oparciu o przepisy rozporządzenia, o którym mowa w 5 oraz ustawę o rachunkowości, zgodnie z którą jednym z elementów sprawozdania finansowego jest informacja dodatkowa, obejmująca wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia. 9. Wprowadzenie do sprawozdania obejmuje: 1) nazwę i siedzibę, podstawowy przedmiot działalności jednostki, 2) wskazanie czasu trwania działalności jednostki, jeżeli jest ograniczony, 3) wskazanie okresu objętego sprawozdaniem finansowym, 4) opis przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny aktywów i pasywów (także amortyzacji), pomiaru wyniku finansowego i sposobu sporządzenia sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa o rachunkowości oraz ustawa o finansach publicznych pozostawia jednostce prawo wyboru, oraz przedstawienie przyczyn i skutków ich ewentualnych zmian w stosunku do roku poprzedniego, 5) propozycje co do sposobu podziału zysku lub pokrycia straty za rok obrotowy przez zakład budżetowy, 6) dla pozycji bilansu oraz rachunku zysków i strat, wyrażonych w walutach obcych - kursy przyjęte do ich wyceny, 7) w przypadku występowania niepewności co do możliwości kontynuowania działalności, opis tych niepewności oraz stwierdzenie, że taka niepewność występuje, informacja powinna zawierać również opis podejmowanych bądź planowanych przez jednostkę działań mających na celu eliminację niepewności, 8) informacje o przychodach, kosztach i wynikach działalności zaniechanej w roku obrotowym lub przewidzianej do zaniechania w roku następnym. Informacje, o których mowa należy przedstawić zgodnie z załącznikiem Nr 4.
10. Dodatkowo, na dowód potwierdzenia przedstawienia w sprawozdaniu w sposób jasny i rzetelny sytuacji majątkowej i wyniku finansowego, należy złożyć następujące dokumenty: 1) protokół z inwentaryzacji każdego rodzaju aktywów i pasywów jednostki wraz z podaniem sposobu jej przeprowadzenia zgodnie z załącznikiem Nr 5, 2) potwierdzenia sald wszystkich rachunków przez bank wraz z nazwami rachunków, 3) przyjęte zasady prezentacji danych w poszczególnych rodzajach sprawozdań finansowych, tj. salda jakich kont są ujmowane w poszczególnych wierszach/kolumnach sprawozdań, dodatkowo w rachunku zysków i strat przyporządkowanie w poszczególnych wierszach sprawozdania paragrafów klasyfikacji budżetowej przy wykorzystaniu obowiązujących formularzy sprawozdań finansowych, 4) specyfikację należności według stanu na początek i koniec roku (wobec wszystkich kontrahentów) zgodnie z załącznikiem Nr 6, 5) specyfikację zobowiązań według stanu na początek i koniec roku (wobec wszystkich kontrahentów) zgodnie z załącznikiem Nr 7, 6) specyfikację przychodów według stanu na koniec roku zgodnie z załącznikiem Nr 8, 7) wyjaśnienie przyczyn ewentualnych rozbieżności pomiędzy stanami należności i zobowiązań wykazanymi w sprawozdaniu finansowym oraz budżetowym. 11. Ponadto należy złożyć dodatkowe informacje i objaśnienia do bilansu, rachunku zysków i strat jednostki (wariant porównawczy), zestawienia zmian w funduszu jednostki, obejmujące: 1) szczegółowy zakres zmian wartości grup rodzajowych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji długoterminowych, zawierający stan tych aktywów na początek roku obrotowego, zwiększenia i zmniejszenia z tytułu: aktualizacji wartości, nabycia, przemieszczenia wewnętrznego oraz stan końcowy, a dla majątku amortyzowanego podobne przedstawienie stanów i tytułów zmian dotychczasowej amortyzacji lub umorzenia zgodnie z załącznikami Nr 9 i 9a, 2) wartość nieamortyzowanych lub nieumarzanych przez jednostkę środków trwałych, używanych na podstawie umów najmu, dzierżawy i innych umów, w tym z tytułu umów leasingu zgodnie z załącznikiem Nr 10, który powinien być zgodny z tabelą D. Uzupełniające dane o zobowiązaniach jednostek samorządu terytorialnego wynikających z zawartych umów, na okres dłuższy niż 6 miesięcy, o terminie płatności przypadającym w latach następnych w sprawozdaniu Rb-Z, 3) dane o stanie rezerw według celu ich utworzenia na początek roku obrotowego, zwiększeniach, wykorzystaniu, rozwiązaniu i stanie końcowym zgodnie z załącznikiem Nr 11, 4) dane o odpisach aktualizujących wartość należności, ze wskazaniem stanu na początek roku obrotowego, zwiększeniach, wykorzystaniu, rozwiązaniu i stanie na koniec roku obrotowego zgodnie z załącznikiem Nr 12, 5) podział zobowiązań długoterminowych według pozycji bilansu o pozostałym od dnia bilansowego, przewidywanym umową, okresie spłaty: a) do 1 roku, b) powyżej 1 roku do 3 lat, c) powyżej 3 lat do 5 lat, d) powyżej 5 lat, zgodnie z załącznikami Nr 13 i Nr 14, 6) wykaz czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych zgodnie z załącznikiem Nr 15, 7) wykaz grup zobowiązań zabezpieczonych na majątku jednostki (ze wskazaniem jego rodzaju) zgodnie z załącznikiem Nr 16, 8) zobowiązania warunkowe, w tym również udzielone przez jednostkę gwarancje i poręczenia, także wekslowe; odrębnie należy wykazać informacje dotyczące gwarancji i poręczeń wobec jednostek powiązanych zgodnie z załącznikiem Nr 17, 9) wysokość i wyjaśnienie przyczyn odpisów aktualizujących środki trwałe, środki trwałe w budowie oraz wartości niematerialne i prawne zgodnie z załącznikiem Nr 18, 10) wysokość odpisów aktualizujących wartość zapasów zgodnie z załącznikiem Nr 19, 11) poniesione w ostatnim roku i planowane na następny rok nakłady na niefinansowe aktywa trwałe; odrębnie należy wykazać poniesione i planowane nakłady na ochronę środowiska zgodnie z załącznikiem Nr 20, 12) informacje o zyskach i stratach nadzwyczajnych, z podziałem na losowe i pozostałe zgodnie z załącznikiem Nr 21,
13) rozliczenie głównych pozycji różniących podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od wyniku finansowego (zysku, straty) brutto przez zakład budżetowy zgodnie z załącznikiem Nr 22, 14) podatek dochodowy od wyniku na operacjach nadzwyczajnych w zakładzie budżetowym zgodnie z załącznikiem Nr 23, 15) informacje o znaczących zdarzeniach dotyczących lat ubiegłych ujętych w sprawozdaniu finansowym roku obrotowego, w tym o rodzaju popełnionego błędu oraz kwocie korekty zgodnie z załącznikiem Nr 24, 16) informacje o znaczących zdarzeniach, jakie nastąpiły po dniu bilansowym, a nieuwzględnionych w sprawozdaniu finansowym zgodnie z załącznikiem Nr 25, 17) informacje dotyczące przeciętnego w roku obrotowym zatrudnienia, z podziałem na grupy zawodowe zgodnie z załącznikami Nr 26 (dotyczy jednostek budżetowych i zakładów budżetowych), 18) informacje dotyczące przeciętnego w roku obrotowym zatrudnienia, z podziałem na grupy zawodowe zgodnie z załącznikami Nr 27 (dotyczy Urzędu Miasta Olsztyna). W przypadku gdy inne informacje niż wymienione wyżej mogłyby w istotny sposób wpłynąć na ocenę sytuacji majątkowej, finansowej oraz wynik finansowy jednostki, należy ujawnić te informacje zgodnie z załącznikiem Nr 28. 12. Dodatkowe informacje umożliwiające dokonanie wyłączeń wzajemnych rozliczeń, w tym m.in. wzajemnych rozliczeń należności i zobowiązań oraz innych rozrachunków o podobnym charakterze oraz wyniku finansowego ustalonego na operacjach dokonywanych pomiędzy jednostkami (po dokonaniu przez jednostki organizacyjne wzajemnych uzgodnień prawidłowości wykazywanych danych): 1) wykaz należności długoterminowych zgodnie z załącznikiem Nr 29, 2) wykaz należności krótkoterminowych z tytułu dostaw i usług zgodnie z załącznikiem Nr 30, 3) wykaz krótkoterminowych należności od budżetów zgodnie z załącznikiem Nr 31, 4) wykaz pozostałych krótkoterminowych należności zgodnie z załącznikiem Nr 32, 5) wykaz należności krótkoterminowych z tytułu rozliczeń środków na wydatki budżetowe i z tytułu dochodów budżetowych zgodnie z załącznikiem Nr 33, 6) wykaz zobowiązań długoterminowych zgodnie z załącznikiem Nr 34, 7) wykaz zobowiązań krótkoterminowych z tytułu dostaw i usług zgodnie z załącznikiem Nr 35, 8) wykaz krótkoterminowych zobowiązań wobec budżetów zgodnie z załącznikiem Nr 36, 9) wykaz pozostałych krótkoterminowych zobowiązań zgodnie z załącznikiem Nr 37, 10) wykaz zobowiązań krótkoterminowych z tytułu rozliczeń środków na wydatki budżetowe i z tytułu dochodów budżetowych zgodnie z załącznikiem Nr 38, 11) wykaz gruntów zgodnie z załącznikiem Nr 39, 12) wniesiony kapitał do spółki zgodnie z załącznikiem Nr 40 (dotyczy Urzędu Miasta Olsztyna), 13) wykaz nieodpłatnie otrzymanych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych (wartość nieumorzona) zgodnie z załącznikiem Nr 41, 14) wykaz nieodpłatnie przekazanych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych (wartość nieumorzona) zgodnie z załącznikiem Nr 42, 15) wykaz przychodów netto ze sprzedaży i zrównanych z nimi, pozostałych przychodów operacyjnych, przychodów finansowych, zysków nadzwyczajnych zgodnie z załącznikiem Nr 43, 16) wykaz kosztów działalności operacyjnej, pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych, strat nadzwyczajnych prezentowanych w kwocie netto (tj. bez podatku VAT) zgodnie z załącznikiem Nr 44. 13. Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 19 stycznia 2012 r., zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont( ) (Dz. U. z 2012 roku, poz. 121), wprowadzono konto pozabilansowe 976 Wzajemne rozliczenia między jednostkami. Konto 976 służy do ewidencji kwot wynikających ze wzajemnych rozliczeń między jednostkami w celu sporządzenia łącznego sprawozdania finansowego, podlegających wyłączeniu z tego sprawozdania. Ewidencję analityczną prowadzi się dla każdego przedmiotu wyłączeń oddzielnie: 1) dla należności i zobowiązań wzajemnych ewidencja analityczna obejmuje księgowania sald, oddzielnie należności i zobowiązań, według stanu na dzień 31.12 każdego roku, w podziale na jednostki objęte łącznym sprawozdaniem finansowym. Na stronie Wn konta 976 (w ewidencji analitycznej wzajemne należności) ujmuje się saldo należności od jednostek objętych łącznym sprawozdaniem finansowym. Na stronie Ma konta 976 (w ewidencji analitycznej wzajemne zobowiązania) ujmuje się saldo
zobowiązań wobec jednostek objętych łącznym sprawozdaniem finansowym. Obroty konta analitycznego 976 dotyczącego należności i zobowiązań, powinny być zgodne z sumą kwot wykazaną w załącznikach dotyczących należności i zobowiązań od Nr 29 do Nr 38, 2) dla kosztów i przychodów ewidencja analityczna obejmuje księgowania oddzielnie, narastająco kosztów i przychodów, w podziale na ich rodzaj, zgodny z pozycjami sprawozdania finansowego oraz w podziale na jednostki, objęte łącznym sprawozdaniem finansowym. Na stronie Wn konta 976 ujmuje się koszty netto, na stronie Ma ujmuje się przychody netto ze sprzedaży, pozostałe przychody operacyjne i finansowe. Obroty konta analitycznego 976 dotyczącego kosztów i przychodów, powinny być zgodne z sumą kwot wykazaną w załącznikach dotyczących przychodów i kosztów od Nr 43 do Nr 44, 3) dla nieodpłatnego otrzymania, przekazania środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych pomiędzy jednostkami, ewidencja analityczna dotyczy zmian w funduszu jednostki z tytułu przekazania do jednostek lub otrzymania od innych jednostek, objętych łącznym sprawozdaniem finansowym, środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, w wartości netto tych aktywów. Na stronie Wn konta 976 ujmuje się zmniejszenie funduszu jednostki z tytułu nieodpłatnego przekazania innym jednostkom środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (wartość nieumorzona), na stronie Ma ujmuje się zwiększenie funduszu jednostki z tytułu nieodpłatnego otrzymania od innych jednostek środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (wartość nieumorzona). Obroty konta analitycznego 976 dotyczącego zmniejszenia i zwiększenia funduszu, powinny być zgodne z sumą kwot wykazaną w załącznikach dotyczących zmniejszenia i zwiększenia funduszu tj. od Nr 41 do Nr 42. Specyfikację konta 976 należy złożyć zgodnie z załącznikiem Nr 45. 14. W przypadku rozbieżności pomiędzy sposobem księgowania i prowadzenia polityki rachunkowości w jednostce i instrukcją, jednostka powinna dołączyć odpowiednią informację w celu wskazania różnic. 15. Jednostka, u której nie wystąpiły zdarzenia dotyczące załączników od Nr 9 do Nr 45, nie powinna składać pustych formularzy. Należy złożyć pisemną informację wskazującą numery załączników zerowych. Rozdział III Instrukcja sporządzania i weryfikacji bilansu jednostkowego 16. Bilanse składane przez jednostki budżetowe i zakłady budżetowe powinny być sporządzone zgodnie z załącznikiem Nr 1 i w szczególności zweryfikowane według poniższych zasad: 1) bilans jednostkowy powinien być sporządzony na podstawie zestawienia obrotów i sald kont syntetycznych, w uzupełnieniu o zestawienia sald niektórych kont analitycznych, 2) dane wykazane przez jednostki w kolumnach Stan na początek roku powinny być zgodne z danymi, które zostały wykazane w kolumnach Stan na koniec roku w bilansie za rok poprzedzający rok sprawozdawczy, 3) suma aktywów na początek roku powinna być zgodna z sumą pasywów na początek roku oraz suma aktywów na koniec roku powinna być zgodna z sumą pasywów na koniec roku, 4) wartości środków trwałych wykazane w bilansie przez jednostki powinny być zgodne z załącznikiem Nr 9 Zmiany wartości grup rodzajowych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji długoterminowych oraz załącznikiem Nr 9a Zmiany wartości amortyzacji grup rodzajowych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych : a) pozycja Wartość środków trwałych na początek roku obrotowego pomniejszona o Wartość amortyzacji na początek roku obrotowego powinna być zgodna z wartością środków trwałych wykazaną w bilansie w kolumnie Stan na początek roku (w podziale na grupy rodzajowe środków trwałych), b) pozycja Wartość środków trwałych na koniec roku obrotowego pomniejszona o Wartość amortyzacji na koniec roku obrotowego powinna być zgodna z wartością środków trwałych wykazaną w bilansie w kolumnie Stan na koniec roku (w podziale na grupy rodzajowe środków trwałych), 5) należności krótkoterminowe wykazane w bilansie jednostki w pozycji Aktywa B.II Należności krótkoterminowe powinny być zgodne z załącznikiem Nr 6 Specyfikacja należności, które powinny
być również zgodne z należnościami wykazanymi w sprawozdaniu rocznym Rb-27S, Rb-34S, RB-N, Rb-30S oraz dotyczącymi ZFŚS, 6) podatek VAT przekazany przez jednostki budżetowe na rachunek Wydziału Budżetu UMO przy zerowaniu rachunków na koniec roku należy wykazać w pozycji Aktywa B.II.2. Należności od budżetów oraz Pasywa C.II.2. Zobowiązania wobec budżetów, który również należy wykazać w załączniku Nr 31 Należności od budżetów, 7) saldo konta 222 oraz konta 223 należy wykazać w bilansie jednostki budżetowej odpowiednio w pozycji Aktywa B.II.5 Rozliczenia z tytułu środków na wydatki budżetowe i z tytułu dochodów budżetowych lub w pozycji Pasywa C.II.7 Rozliczenia z tytułu środków na wydatki budżetowe i z tytułu dochodów budżetowych, które powinny być zgodne odpowiednio z załącznikami Nr 33 i 38, 8) stan środków pieniężnych wynikający z wyciągów bankowych lub potwierdzenia sald oraz stan środków w kasie powinien być zgodny z pozycją Aktywa B.III.1. Środki pieniężne w kasie oraz pozycją Aktywa B.III.2 Środki pieniężne na rachunkach bankowych, środki te powinny być również zgodne z danymi wykazanymi w sprawozdaniu RB-N za IV kwartał danego roku w pozycji N3.2 depozyty na żądanie (z wyjątkiem ZFŚS) oraz N.3.1 gotówka, 9) środki znajdujące się na rachunkach depozytowych jednostek, należy wykazać w pozycji Aktywa B.III.2. Środki pieniężne na rachunkach bankowych oraz w pozycji Pasywa C.II.6. Sumy obce, 10) nadwyżka środków obrotowych wykazana w bilansie zakładu budżetowego w pozycji Pasywa A.III. Nadwyżka środków obrotowych powinna być zgodna z wykonaniem wykazanym w sprawozdaniu rocznym Rb-30S w wierszu P 120 Wpłata do budżetu nadwyżki środków obrotowych, która również powinna być zgodna z załącznikiem Nr 36 Zobowiązania wobec budżetów, 11) zobowiązania krótkoterminowe wykazane w bilansie jednostki budżetowej w pozycji Pasywa C.II. Zobowiązania krótkoterminowe powinny być zgodne z załącznikiem Nr 7 Specyfikacja zobowiązań, które powinny być zgodne z zobowiązaniami wykazanymi w sprawozdaniu rocznym Rb-28S, Rb-34S oraz powiększone o nadpłaty wykazane w sprawozdaniu rocznym Rb-27S, 12) zakładowy fundusz świadczeń socjalnych wykazany w bilansie jednostki w pozycji Pasywa D.1 Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych powinien być zgodny z saldem wyciągu bankowego dotyczącego ZFŚS, powiększonego o ewentualne należności z tytułu udzielonych pożyczek z ZFŚS i pomniejszonego o ewentualne zobowiązania dotyczące podatku dochodowego dotyczącego ZFŚS, 13) wykazane wartości przez jednostki w pozycji B. w Informacjach uzupełniających istotnych dla oceny rzetelności i przejrzystości sytuacji finansowej i majątkowej : a) Umorzenie wartości niematerialnych i prawnych, b) Umorzenie środków trwałych, c) Umorzenie pozostałych środków trwałych, powinny być zgodne z wartościami na koniec roku obrotowego wykazanymi w załączniku Nr 9a Zmiany wartości amortyzacji grup rodzajowych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, 14) wykazane wartości przez jednostki w pozycji B. w Informacjach uzupełniających istotnych dla oceny rzetelności i przejrzystości sytuacji finansowej i majątkowej : a) Odpisy aktualizujące środki trwałe, b) Odpisy aktualizujące środki trwałe w budowie, c) Odpisy aktualizujące wartości niematerialne i prawne, powinny być zgodne z wartościami wykazanymi w załączniku Nr 18 Dane dotyczące odpisów aktualizujących środki trwałe, środki trwałe w budowie, wartości niematerialne i prawne, 15) wykazane wartości przez jednostki w pozycji B. w Informacjach uzupełniających istotnych dla oceny rzetelności i przejrzystości sytuacji finansowej i majątkowej : Odpisy aktualizujące należności, powinny być zgodne z wartościami wykazanymi w załączniku Nr 12 Dane o odpisach aktualizujących wartość należności na początek roku obrotowego, zwiększeniach, wykorzystaniu, rozwiązaniu i stanie na koniec roku obrotowego, 16) rozliczenia międzyokresowe wykazane w bilansie jednostki w pozycjach: Aktywa B.IV Rozliczenia międzyokresowe i Pasywa E. Rozliczenia międzyokresowe powinny być zgodne z załącznikiem Nr 15 Dane dotyczące czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych, 17) zobowiązania długoterminowe wykazane w bilansie jednostki w pozycji Pasywa C.I. Zobowiązania długoterminowe powinny być zgodne z załącznikami Nr 13 i Nr 14 Podział zobowiązań długoterminowych według pozycji bilansu o pozostałym od dnia bilansowego przewidywanym okresie spłaty do 1 roku, powyżej 1 roku do 3 lat, powyżej 3 lat do 5 lat, powyżej 5 lat, 18) rezerwy na zobowiązania wykazane w bilansie jednostki w pozycji Pasywa C.III. Rezerwy na zobowiązania powinny być zgodne z art. 35d i art. 39 ust. 2a ustawy o rachunkowości, w odniesieniu
do 9a rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych ( ) (Dz. U. Nr 22, poz.121), które powinny być zgodne z załącznikiem Nr 11 Dane o stanie rezerw według celu ich utworzenia na początek roku obrotowego, zwiększeniach, wykorzystaniu, rozwiązaniu i stanie na koniec roku obrotowego. Rozdział IV Instrukcja sporządzania i weryfikacji jednostkowego zestawienia zmian w funduszu 17. Zestawienia zmian w funduszu składane przez jednostki budżetowe i zakłady budżetowe powinny być sporządzone na podstawie ewidencji prowadzonej do konta 800 Fundusz jednostki zgodnie z załącznikiem Nr 2 i w szczególności zweryfikowane według poniższych zasad: 1) dane wykazane przez jednostki w kolumnach Stan na koniec roku poprzedniego powinny być zgodne z danymi, które zostały wykazane w kolumnach Stan na koniec roku bieżącego w zestawieniu zmian w funduszu za rok poprzedzający rok sprawozdawczy, 2) pozycja I. Fundusz jednostki na początek okresu (BO) kolumna Stan na koniec roku bieżącego wykazana przez jednostki, powinna być zgodna z pozycją II. Fundusz jednostki na koniec okresu (BZ) kolumna Stan na koniec roku poprzedniego, 3) pozycja I.1.1. Zysk bilansowy za rok ubiegły lub I.2.1. Strata za rok ubiegły kolumna Stan na koniec roku bieżącego wykazana przez jednostki, powinna być zgodna z pozycją z bilansu odpowiednio Pasywa A.II.1. Zysk netto kolumna Stan na początek roku lub Pasywa A.II.2 Strata netto kolumna Stan na początek roku, 4) w pozycji I.1.2. Zrealizowane wydatki budżetowe jednostki budżetowe wykazują wydatki budżetowe przeksięgowane pod datą sprawozdania, które powinny być zgodne z wydatkami wykonanymi wykazanymi w sprawozdaniu rocznym Rb-28S powiększonymi o wydatki wykonane wykazane w sprawozdaniu rocznym Rb-28NW (obroty konta 223 i 225), 5) w pozycji I.1.4. Środki na inwestycje jednostki budżetowe wykazują wydatki, które powinny być zgodne z wydatkami inwestycyjnymi wykazanymi w sprawozdaniu rocznym Rb-28S, Rb-28NW i Rb-34S, 6) w pozycji I.2.2. Zrealizowane dochody budżetowe jednostki budżetowe wykazują przeksięgowania zrealizowanych dochodów budżetowych na podstawie sprawozdań budżetowych, powinny one być zgodne z dochodami wykonanymi wykazanymi w rocznym sprawozdaniu Rb-27S powiększonymi o dochody wykonane wykazane w rocznym sprawozdaniu Rb-27ZZ (obroty konta 222 i 224), 7) pozycja II. Fundusz jednostki na koniec okresu (BZ) w jednostkach powinna być zgodna z pozycją bilansu Pasywa A.I. Fundusz jednostki (odpowiednio stan na początek i koniec roku), 8) w jednostkach wynik finansowy netto za rok bieżący odpowiednio pozycja III.1. Zysk netto lub III.2. Strata netto powinna być zgodna z pozycją bilansu odpowiednio Pasywa A.II.1. Zysk netto lub Pasywa A.II.2 Strata netto, kolumna Stan na koniec roku, ponadto pozycja ta powinna być zgodna z pozycją w rachunku zysków i strat N. Zysk (strata) netto, 9) w zakładach budżetowych pozycja IV. Nadwyżka dochodów jednostek budżetowych, nadwyżka środków obrotowych samorządowych zakładów budżetowych powinna być zgodna z pozycją z bilansu Pasywa A.III Nadwyżka środków obrotowych oraz z pozycją w rachunku zysków i strat M. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty) oraz nadwyżki środków obrotowych, 10) pozycja V. Fundusz w jednostkach powinna być zgodna z pozycją bilansu Pasywa A. Fundusz (odpowiednio stan na początek i koniec roku). Rozdział V Instrukcja sporządzania i weryfikacji jednostkowego rachunku zysków i strat 18. Rachunki zysków i strat składane przez jednostki budżetowe i zakłady budżetowe powinny być sporządzone zgodnie z załącznikiem Nr 3 i w szczególności zweryfikowane według poniższych zasad: 1) dane wykazane przez jednostki w kolumnach Stan na koniec roku poprzedniego powinny być zgodne z danymi, które zostały wykazane w kolumnach Stan na koniec roku bieżącego w rachunku zysków i strat za rok poprzedzający rok sprawozdawczy,
2) w pozycji A.I. Przychody netto ze sprzedaży produktów wykazuje się obroty konta 700 Sprzedaż produktów i koszt ich wytworzenia. W pozycji tej wykazuje się przychody ze sprzedaży produktów w zakładach budżetowych oraz w oświatowych jednostkach budżetowych, jeżeli nie stanowią one dochodów budżetowych, np. jeżeli są odprowadzane przez oświatowe jednostki budżetowe na wydzielony rachunek dochodów a związane są z działalnością statutową, w tym również skapitalizowane odsetki bankowe wykazane w sprawozdaniach: Rb-30S, Rb-34S. Pozycja ta może wystąpić również w pozostałych jednostkach budżetowych, jeżeli występuje sprzedaż produktów związanych z działalnością statutową, a wpływy z tej sprzedaży są ujmowane na koncie 700, 3) w pozycji A.VI. Przychody z tytułu dochodów budżetowych jednostki budżetowe ujmują dochody budżetowe, ewidencjonowane na koncie 720 Przychody z tytułu dochodów budżetowych, związane bezpośrednio z podstawową działalnością jednostki, w szczególności dochodów, do których zalicza się między innymi podatki, składki, opłaty oraz skapitalizowane odsetki bankowe wykazane w sprawozdaniu Rb-27S, 4) w pozycji D.III. Inne przychody operacyjne jednostki wykazują inne przychody operacyjne między innymi takie jak: odpisane przedawnione zobowiązania, otrzymane odszkodowania, kary, nieodpłatnie otrzymane, w tym w drodze darowizny, aktywa umarzane jednorazowo, rzeczowe aktywa obrotowe, które ujmowane są na koncie 760 Pozostałe przychody operacyjne, 5) w pozycji E.II. Pozostałe koszty operacyjne jednostki budżetowe wykazują między innymi środki pieniężne z wydzielonego rachunku dochodów (kwoty wykazane w sprawozdaniu Rb-34S w 2400) zaewidencjonowane na koncie 761 Pozostałe koszty operacyjne. Takie rozwiązanie uzasadnia się tym, że rachunek dochodów wydzielonych nie jest podmiotem, zarówno w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości, jak i rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad rachunkowości, a likwidacja oznacza zaprzestanie gromadzenia środków na rachunku dochodów wydzielonych i dokonywania z niego wydatków. Oznacza to, że salda kosztów (w tym kwot ujętych w sprawozdaniu Rb-34S w 2400) i przychodów przenosi się na wynik finansowy z końcem roku obrotowego, 6) pozycja M. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty) oraz nadwyżki środków obrotowych powinna być zgodna z pozycją w zestawieniu zmian w funduszu IV. Nadwyżka dochodów jednostek budżetowych, nadwyżka środków obrotowych samorządowych zakładów budżetowych oraz z pozycją z bilansu Pasywa A.III Nadwyżka środków obrotowych (zarówno stan na początek jak i na koniec roku), 7) pozycja N. Zysk (strata) netto powinna być zgodna z pozycją bilansu odpowiednio Pasywa A.II.1. Zysk netto lub Pasywa A.II.2 Strata netto oraz z pozycją w zestawieniu zmian w funduszu III. Wynik finansowy netto za rok bieżący odpowiednio pozycja III.1. Zysk netto lub III.2. Strata netto (zarówno stan na początek jak i na koniec roku). Rozdział VI Instrukcja sporządzania łącznych sprawozdań finansowych 19. 1. Sprawozdanie finansowe Miasta Olsztyna, oprócz bilansu z wykonania budżetu, składa się z: 1) łącznego bilansu obejmującego dane wynikające z bilansów samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, 2) łącznego rachunku zysków i strat obejmującego dane wynikające z rachunków zysków i strat samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, 3) łącznego zestawienia zmian w funduszu obejmującego dane wynikające z zestawień zmian w funduszu samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych. 2. Łączne sprawozdanie finansowe obejmuje jednostkowe sprawozdania finansowe powołanych do wykonywania zadań Miasta jednostek organizacyjnych: jednostek budżetowych i zakładów budżetowych wymienionych w Statucie Miasta oraz Urzędu Miasta Olsztyna. 3. Przy sporządzaniu łącznego sprawozdania finansowego dokonuje się wyłączeń wzajemnych rozliczeń między jednostkami. Wzajemne rozliczenia dotyczą wszystkich elementów sprawozdania finansowego, czyli bilansu, rachunku zysków i strat oraz zestawienia zmian w funduszu. 20. 1. Łączny bilans jest sumą bilansów jednostek budżetowych i zakładów budżetowych, po uwzględnieniu wyłączeń wzajemnych rozliczeń między tymi jednostkami. 2. W przypadku łącznego bilansu dokonuje się wyłączenia wzajemnych należności i zobowiązań obejmujących uzgodnione rozrachunki między jednostkami.
3. Zsumowane wartości wyłączeń poszczególnych pozycji bilansu wykazuje się w zestawieniu do łącznego bilansu: Suma wartości wyłączeń poszczególnych pozycji aktywów i pasywów oraz wartości aktywów i pasywów po wyłączeniach. 21. 1. Łączny rachunek zysków i strat jest sumą rachunków zysków i strat jednostek budżetowych i zakładów budżetowych, po uwzględnieniu wyłączeń wzajemnych rozliczeń między tymi jednostkami. 2. W przypadku łącznego rachunku zysków i strat dokonuje się wyłączenia wszystkich transakcji, dokonanych pomiędzy jednostkami budżetowymi oraz zakładami, dotyczących przychodów i kosztów. 3. Zsumowane wartości wyłączeń poszczególnych pozycji rachunku zysków i strat wykazuje się w zestawieniu do łącznego rachunku zysków i strat: Suma wartości wyłączeń poszczególnych pozycji przychodów i kosztów oraz wartości przychodów i kosztów po wyłączeniach. 22. 1. Łączne zestawienie zmian w funduszu obejmuje sumę danych liczbowych zawartych w zestawieniach zmian funduszu jednostek budżetowych i zakładów budżetowych, po dokonaniu odpowiednich wyłączeń. 2. W przypadku łącznego zestawienia zmian w funduszu dokonuje się wyłączenia kwoty zmniejszenia funduszu w pozycji Wartość sprzedanych i nieodpłatnie przekazanych środków trwałych i środków trwałych w budowie oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz zwiększenia funduszu w pozycji Nieodpłatnie otrzymane środki trwałe i środki trwałe w budowie oraz wartości niematerialne i prawne. 3. Zsumowane wartości wyłączeń poszczególnych pozycji zestawienia zmian w funduszu wykazuje się w zestawieniu do łącznego zestawienia zmian w funduszu: Suma wartości wyłączeń poszczególnych pozycji funduszu oraz wartości funduszu po wyłączeniach. 23. Do sprawozdania finansowego załączone zostają dodatkowe informacje o sytuacji finansowej poszczególnych jednostek budżetowych i zakładów budżetowych oraz Urzędu Miasta Olsztyna w postaci załączników wymienionych w niniejszym zarządzeniu tj. od Nr 9 do Nr 28. 24. Sprawozdanie finansowe Miasta Olsztyna podlega badaniu przez biegłego rewidenta, na podstawie art. 268 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 157 poz. 1240). 25. Sprawozdanie finansowe Miasta Olsztyna jest sporządzane w Wydziale Budżetu Urzędu Miasta Olsztyna, przekazywane, razem z opinią biegłego rewidenta, w terminie do 30 kwietnia do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Olsztynie i w terminie do 31 maja roku następującego po roku budżetowym Radzie Miasta Olsztyna celem zatwierdzenia.