PODPIS ELEKTRONICZNY W SYSTEMIE CELINA W NOWYM UJĘCIU Opracował : Kierownik Zmiany Janusz Bajsarowicz
Celem wdrożenia elektronicznego zgłoszenia celnego w Procedurach przywozowych jest odejście od papierowej formy zgłoszenia celnego i umożliwienie wykorzystania wyłącznie elektronicznej wersji zgłoszenia celnego. Obsługa zgłoszeń dokonywanych bez wykorzystania kodu identyfikacyjnego ( klucza do bezpiecznej transmisji danych ) będzie się dokonywała na zasadach dotychczasowych, w szczególności nadal będzie konieczne dodatkowe przedstawienie w organie celnym papierowej formy zgłoszenia. Zgłoszenia podpisane elektronicznie kluczem do bezpiecznej transmisji danych i przyjęte przez organ celny, skutkują wszystkimi aspektami prawnymi, jakie wiążą z tym faktem przepisy prawa celnego. Docelowo planowane jest wdrożenie nowego systemu elektronicznych zgłoszeń celnych w przywozie w nowym projekcie AIS w którym nie będzie już możliwości przedstawiania zgłoszeń celnych w formie papierowej.
Poświadczone zgłoszenie celne (PZC) Zastępuje zgłaszającemu poświadczoną przez organ celny papierową kartę 8 zgłoszenia celnego dokonywanego na formularzu SAD. Jest to dokument uznawany przez administrację skarbową w takim samym stopniu jak karta 8 SAD. PZC może zostać wydrukowane i wydane przez organ celny na pisemny wniosek zgłaszającego (wydruk z systemu ma postać formularza SAD), za który nie pobiera się opłaty skarbowej. Wnioskodawca może określić sposób odbioru poświadczonego wydruku (np. w siedzibie urzędu lub za pośrednictwem poczty). Należy przy tym pamiętać, iż jednym z założeń wdrożenia elektronicznego zgłoszenia celnego jest ograniczenie tylko do sytuacji niezbędnych nakładania na zgłaszającego lub osobę uprawnioną do korzystania z procedury celnej wymogu sporządzania zgłoszenia w formie papierowej lub uzyskiwania poświadczonego przez organ celny wydruku takiego zgłoszenia.
Przykład elektronicznej wersji SAD w formacie XML.
Powiadomienie o długu (POD) Elektroniczny dokument powiadomienia o wysokości kwoty wynikającej z długu celnego Zawiera: nr OGL zgłoszenia, nr i datę decyzji (o ile występuje), wypełnienie Pola 47 po uwzględnieniu zmian wynikających z decyzji (zsumowane wartości z pól 47 poszczególnych pozycji towarowych z uwzględnieniem podziału na typy opłat i metody płatności), oraz informację, iż warunkiem zwolnienia towaru jest uiszczenie (zabezpieczenie) należności przywozowych w kwocie uwzględniającej zmiany wynikające z decyzji. Datą powiadomienia zgłaszającego o kwocie wynikającej z długu celnego jest rejestrowana w systemie data, kiedy zgłaszający zalogował się na stronie. Jeżeli zgłaszający w terminie 96 godz. od wysłania wiadomości nie zalogował się na stronie celem zapoznania się z POD, to za datę skutecznego powiadomienia go o kwocie wynikającej z długu celnego przyjmuje się datę wysłania komunikatu z linkiem
Podstawowym sposobem zapewnienia integralności danych zawartych w elektronicznym zgłoszeniu celnym sporządzonym w formacie XML jest opatrywanie tych zgłoszeń kodem identyfikacyjnym. Podpis elektroniczny niekwalifikowany przy obsłudze zgłoszeń celnych pełni rolę kodu identyfikacyjnego, o którym mowa w art. 199 ust. 2 RWKC Elektroniczne zgłoszenie celne w procedurach przywozowych dokonuje się w systemie CELINA poprzez przesłanie pliku w formacie XML. Przekazanie elektronicznego zgłoszenia celnego następuje drogą elektroniczną poprzez serwis internetowy Celina Web Cel lub za pomocą poczty elektronicznej na adres pwk@celina.mofnet.gov.pl
Przekazany do systemu CELINA dokument w formie pliku XML, przechodzi proces walidacji systemowej: Jeśli dokument jest poprawny pod względem formalnym i strukturalnym zostaje przyjęty do obsługi. Na adres e-mail podmiotu zostaje wysłany komunikat PWK1. Jeżeli dokument zawiera błędy to zgłoszenie zostaje automatycznie odrzucone. Informacja o odrzuceniu następuje poprzez przesłanie podmiotowi komunikatu PWK2. Przesłane zgłoszenie nie zostanie przyjęte, jeżeli: Upłynie termin 14 dni od zarejestrowania zgłoszenia (uzyskania systemowego numeru identyfikacyjnego) w urzędzie celnym, w czasie którego zgłaszający nie przedstawi dokumentów, których przedstawienie jest niezbędne lub nie przedstawi towarów (wysłany zostanie komunikat PWK4 - czynność materialno-techniczna skutkująca odmową przyjęcia zgłoszenia),
Przesłane zgłoszenie nie zostanie także przyjęte, jeżeli: Organ celny stwierdzi braki odnośnie kodów załączonych dokumentów niezbędnych do objęcia towaru wnioskowaną procedurą lub niespełnienie innych warunków formalnych, o których mowa w art. 21 ustawy - Prawo celne np. naruszenie właściwości miejscowej (wysłany zostanie komunikat PWK4 - czynność materialno-techniczna skutkująca odmową przyjęcia zgłoszenia), Przed upływem terminu 14 dni, jeżeli zachodzi taka potrzeba, np. na pisemny wniosek zgłaszającego (wysłany zostanie komunikat PWK4 czynność materialno-techniczna polegająca na anulowaniu zgłoszenia tj. usunięcia go z systemu).
Wprowadzenie elektronicznych zgłoszeń celnych miało na celu usprawnienie obsługi interesantów poprzez skrócenie czasu obsługi zgłoszenia od momentu przyjęcia zgłoszenia do czasu zwolnienia towaru. Zastosowanie dodatkowych systemów wspomagających zgłoszenia celne np. OSOZ spowodowało całkowite zlikwidowanie papierowej wersji zabezpieczenia. Jeżeli zgłoszenie celne zostało prawidłowo wypełnione, a dyspozytor zadecydował o odstąpieniu od weryfikacji zgłoszenia obsługa zgłoszenia od momentu przyjęcia do zwolnienia towaru wynosi około 10 minut. Jest to bardzo wielka zaleta elektronicznych zgłoszeń celnych. Skrócony czas obsługi zgłoszeń celnych powoduje, iż zmniejszają się koszty w związku z przywozem towarów. Dodatkową wielką zaletą elektronicznego zgłoszenia celnego jest fakt, iż takie zgłoszenie celne może zostać wysłane z każdego miejsca w kraju. Jest to czynność elektroniczna a nie materialna, która zwiększa zalety takiego zgłoszenia.
lustracja przedstawiająca schemat wysyłki zgłoszenia z dowolnego miejsca w Polsce. DOWOLNE MIEJSCE W POLSCE PODMIOT WYSYŁAJACY ZGOSZENIE Z WARSZAWY ODDZIAŁ CELNY W SZCZECINIE PODMIOT WYSYŁAJĄCY ZGŁOSZENIE Z POLIC W tym przypadku nie ma znaczenia skąd, z jakiego miejsca wysyłane jest zgłoszenie celne a jedynie ważne jest przedstawienie towaru w oddziale celnym do którego wysyłamy zgłoszenie.
W przypadku zastosowania papierowej wersji zgłoszenia podmiot musi przywieźć zgłoszenie celne wraz z odpowiednimi dokumentami wymaganymi z przepisów prawa oraz odebrać zgłoszenie celne w kasie po zakończeniu obsługi. Jest to czynność szczególnie kłopotliwa i czasochłonna. Utrudnia podmiotom gospodarczym szybką odprawę ( weryfikacja załączonych dokumentów do zgłoszenia oraz proces stemplowania załączników powoduje wydłużony czas obsługi ) towarów przez co wzrastają koszty związane z ich obsługą.
Przyjęcie zgłoszenia Na etapie weryfikacji merytorycznej zgłoszenie elektroniczne podlega tym samym regułom weryfikacyjnym, co zgłoszenie składane w formie pisemnej Jeżeli towar będący przedmiotem zgłoszenia celnego nie znajduje się jeszcze w miejscu jego deklarowanego przedstawienia (oddział celny, miejsce uznane lub wyznaczone) to zgłaszający w 2 części pola 1 powinien podać kod "D" wskazujący, że mamy do czynienia ze zgłoszeniem przed przedstawieniem towaru. Kod "A" deklarowany jest tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy zgłaszający ma pewność, że towar został już dostarczony do oddziału celnego, miejsca uznanego lub wyznaczonego.
W przypadku podjęcia decyzji o zastosowaniu wobec zgłoszenia dodatkowych czynności weryfikacyjnych np. kontrola towarów lub dokumentów albo żądania dodatkowych wyjaśnień, oświadczeń lub dokumentów, do podmiotu wysłany może być na adres e-mail zgłaszającego komunikat CLNR ( poprzez nadanie w systemie Celina odpowiedniej dyrektywy ). W zależności od postępów i wyników czynności weryfikacyjnych komunikat ten może być wysyłany kilka razy np. organ może zażądać kolejnego dokumentu lub po kontroli dokumentów wysłać komunikat CLNR o rewizji.
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> <CLNR xmlns="http://www.krakow.uc.gov.pl/celina/cln- XML/xsd/CLNRw2r0.xsd" EmailPodmiotu="zygfrydo2@gmail.com"> <DecyzjaOKontroli NrWlasny="09SAD0652" NrCelina="OGL/359000/00/000286/2009" Uwagi="proszę dostarczyć fakturę"> <UC UCZgloszenia="PL359000"/> <Podmiot TIN="PL6381094141"/> </DecyzjaOKontroli> </CLNR>
W przypadku stwierdzenia drobnych nieprawidłowości nie wpływających na kwotę długu celnego przed zwolnieniem towaru funkcjonariusz celny wysyła komunikat CLNR z Korektą zgłoszenia. Skorygowane przez funkcjonariusza zgłoszenie na podstawie art. 247 RWKC uznaje się za podstawę utworzenia PZC, a swój ewentualny sprzeciw przeciwko dokonanym korektom zgłaszający może wyrazić we wniosku składanym po zwolnieniu towarów, na podstawie art. 23 ust. 5 ustawy Prawo celne.
Po zakończeniu czynności weryfikacyjnych funkcjonariusz celny: - kieruje zgłoszenie na drogę postępowania celnego, celem wydania stosownej decyzji w przypadku, gdy stwierdzone nieprawidłowości mogą mieć wpływ na wysokość kwoty wynikającej z długu celnego lub na zastosowanie procedury, albo - nadaje zgłoszeniu status po kontroli w przypadku, gdy uzna zgłoszenie za prawidłowe, albo jeśli zgłaszający jest obecny w placówce celnej przeprowadza tryb Korekta zgłoszenia w obecności zgłaszającego (nieprawidłowości nie mające wpływu na dług celny)
Sprostowanie elektronicznego zgłoszenia celnego W odniesieniu do elektronicznego zgłoszenia celnego podobnie jak do papierowego zgłoszenia celnego sprostowanie zgłoszenia może być dokonane tylko w przypadkach przewidzianych przepisami prawa celnego, zgodnie z art. 65 WKC (zanim organ celny poinformował zgłaszającego o zamiarze przeprowadzenia kontroli towarów lub stwierdził nieprawidłowość danych zawartych w zgłoszeniu lub zwolnił towary) i art. 78 WKC.
Unieważnienie elektronicznego zgłoszenia celnego w systemie CELINA Unieważnienie elektronicznego zgłoszenia celnego może być dokonane tylko w przypadkach przewidzianych przepisami prawa celnego. Efektem zaakceptowania wniosku o unieważnienie jest nadanie dokumentowi, do którego odnosi się wniosek statusu Unieważniony. Na adres podany we wniosku wysyłany jest komunikat CLNW Odmowa unieważnienia zgłoszenia, podobnie jak unieważnienie zgłoszenia z urzędu, będzie załatwiana przez organ celny poprzez wydanie decyzji administracyjnej. Wydanie takiej decyzji spowoduje nadanie wnioskowi status Odrzucony. Na adres e-mail podany we wniosku będzie odsyłany komunikat CLNN.
Zwolnienie towaru do procedury Zwolnienie towarów może przybrać 3 podstawowe warianty:
1. W sytuacjach, gdy zwolnienie towaru do procedury nie jest uzależnione od uprzedniego uiszczenia (zabezpieczenia) kwoty należności przywozowych, zwolnienie towarów następuje niezwłocznie po zakończeniu etapu weryfikacji merytorycznej zgłoszenia. Na adres e-mail zgłaszającego wysyłane są dwie wiadomości: - najpierw zawierająca adres (link) strony internetowej udostępniającej dokument Powiadomienie o Długu czyli POD - następnie zawierająca adres (link) strony internetowej udostępniającej dokument Poświadczone zgłoszenie celne czyli PZC
2. Zwolnienie towaru do procedury jest uzależnione od uprzedniego uiszczenia (zabezpieczenia) kwoty należności przywozowych, a zgłaszający jest użytkownikiem Ogólnopolskiego Systemu Obsługi Zabezpieczeń (OSOZ) i podaje w Polu 44 zgłoszenia kod 5DK5 wraz z następującymi po nim numerami Potwierdzenia złożenia zabezpieczenia i własnym kodem dostępu (GRN).
po zakończeniu etapu weryfikacji merytorycznej, gdy zgłoszenie jest w statusie po kontroli, system CELINA komunikuje się z systemem OSOZ automatyczne obciążenie salda zabezpieczenia wskazanego po kodzie 5DK5 system CELINA dokonuje automatycznego zwolnienia towaru do wnioskowanej procedury następuje wysyłka do zgłaszającego dwóch wiadomości e-mail: - najpierw zawierający link do strony internetowej udostępniającej dokument POD, - następnie zawierający link strony internetowej udostępniającej dokument PZC
3. Zwolnienie towaru do procedury jest uzależnione od uprzedniego uiszczenia (zabezpieczenia) kwoty należności przywozowych, a zgłaszający nie korzysta z zabezpieczenia w systemie OSOZ (zgłaszający nie podaje kodu dostępu GRN) Kwestie związane z zapłatą (zabezpieczeniem) należności przywozowych odbywają się za pośrednictwem systemu ZEFIR
a) przed zwolnieniem towaru zostaje wydana decyzja dotycząca kwoty wynikającej z długu celnego - zgłaszający towary jest jednocześnie przedstawiającym, to za datę powiadomienia o kwocie wynikającej z długu celnego, uznaje się datę, w jakiej została mu doręczona decyzja Do podmiotu generowane jest POD zawierające nr OGL i decyzji opłaty wynikające z pola 47 (po uwzględnieniu zmian wynikających z decyzji) - zgłaszający nie jest jednocześnie przedstawiającym generowane jest POD z danymi jak wyżej. Wysłanie POD nie zwalnia organu celnego od obowiązku doręczenia decyzji administracyjnej. Data zapoznania się z POD służy wyłącznie do określenia momentu powiadomienia o kwocie wynikającej z długu celnego.
b) przed zwolnieniem towarów nie została wydana decyzja dotycząca kwoty wynikającej z długu celnego: zgłaszający towary jest jednocześnie przedstawiającym: - ustnie informuje się zgłaszającego o konieczności zapłaty (zabezpieczenia) należności przywozowych, a za datę formalnego powiadomienia go o kwocie wynikającej z długu celnego uznaje się moment wygenerowania w systemie komunikatu POD. zgłaszający nie jest przedstawiającym towar : - organ celny wysyła do zgłaszającego POD
We wszystkich przypadkach opisanych w pkt 3 zwolnienie towaru do procedury następuje w systemie ręcznie, niezwłocznie po uzyskaniu przez funkcjonariusza informacji o dopełnieniu wszystkich wymaganych formalności finansowych związanych z konkretnym zgłoszeniem celnym. Jednocześnie organ celny wysyła do zgłaszającego wiadomość e-mail zawierającą adres (link) strony internetowej udostępniającej dokument PZC.
W pierwszej części omówiliśmy stan elektronicznych zgłoszeń celnych w przywozie z zastosowaniem klucza do bezpiecznej transmisji danych w systemie CELINA. Obecnie zostanie omówiony plan wdrożenia nowego systemu AIS oraz zakres współpracy systemu AIS z systemami już funkcjonującymi oraz zasady wdrożenia projektu Single Windows w oparciu platformę E Puap.
W 2012 r. planowane jest wdrożenie nowego systemu dla zgłoszeń celnych w przywozie w ramach projektu AIS. Pierwszym etapem będzie wdrożenie zgłoszeń celnych w systemie AIS w procedurze dopuszczenia do wolnego obrotu. Mają być realizowane wszystkie zgłoszenia celne w procedurze dopuszczenia do wolnego obrotu włącznie ze zgłoszeniami które będą kończyć inne procedury celne rozpoczęte w systemie Celina. Nowy system AIS w kolejnym etapie będzie współpracował z funkcjonującym już systemem EMCS (np. w przypadku dopuszczenia towaru do wolnego obrotu z jednoczesnym wprowadzeniem na skład podatkowy proc. 4500 ). Dodatkowo pragnę podkreślić, iż Izba Celna w Szczecinie desygnowała do opracowania nowego systemu elektronicznych zgłodzeń celnych w przywozie AIS Kierownika Zmiany Janusza Bajsarowicz.
Kolejnym etapem wdrożenia systemu AIS będzie wprowadzenie elektronicznych zgłoszeń celnych dla pozostałych procedur celnych, włącznie z procedurą uproszczoną. Obecnie przyjmuje elektroniczne zgłoszenia celne z zastosowaniem klucza do bezpiecznej transmisji danych w wysokości około 65 % w stosunku do wszystkich zgłoszeń celnych realizowanych w systemie Celina. Pragnę podkreślić, iż jeszcze w lutym 2011 r. ilość elektronicznych zgłoszeń do wszystkich zgłoszeń realizowanych w systemie Celina wynosił do 5 %. Osiągniecie tak dobrych wyników na koniec roku 2011 to efekt cyklicznych szkoleń prowadzonych przez funkcjonariuszy celnych dla podmiotów gospodarczych z zakresu elektronicznych zgłoszeń celnych w systemie Celina.
Przedstawiam wyniki prac oddziałów celnych Izby Celnej w Szczecinie w celu osiągnięcia jak największej ilości elektronicznych zgłoszeń celnych z zastosowaniem klucza do bezpiecznej transmisji danych. ODDZIAŁ CELNY % ELEKTRONICZNYCH ZGŁOSZEŃ CELNYCH W PORÓWNANIU DO WSZYSTKICH ZGŁOSZEŃ CELNYCH W SYSTEMIE CELINA ODDZIAŁ CELNY W LUBIESZYNIE PL421090 98.90 % ODDZIAŁ CELNY NABRZEŻE ŁASZTOWNIA PL421030 65 % ODDZIAŁ CELNY SZCZECIN PL421010 46 %
Podczas prowadzonych szkoleń z zakresu stosowania elektronicznych zgłoszeń celnych w systemie Celina rozwiewano wszelkie wątpliwości powstające po stronie podmiotów gospodarczych. Zbierano wszystkie uwagi i zapytania zgłaszane przez podmioty gospodarcze a w przypadku stwierdzenia wad systemu zgłaszano błędy w systemie SEOZ Celina. Działania Oddziału Celnego Nabrzeże Łasztownia zmierzają do całkowitego upowszechnienia elektronicznych zgłoszeń celnych.
Chciałbym dodatkowo zwrócić uwagę na fakt, iż to został wytypowany do wdrożenia pilota Single Windows w 2012 r. Czynność wdrożenia pilota Single Windows już jest możliwa w tej chwili, ponieważ dzięki współpracy : Oddziału Celnego Nabrzeże Łasztownia, firmy DB Polska Sp. Z o.o. obsługującej terminal kontenerowy oraz instytucji takich jak Graniczny Lekarz Weterynarii, Wojewódzki Inspektorat Kontroli Jakości i Wojewódzkiego Inspektoratu Sanepidu uruchomiono specjalny podprogram dzięki któremu podmioty te mogą wpisywać wyniki swoich kontroli bezposrednio do programu portowego obsługi kontenerów AUTOSTORE.
Program portowy obsługi kontenerów AUTOSTORE został uznany za program w którym może być realizowany pilot projektu Single Windows ( jest to mini wersja usługi Single Windows potocznie nazywana Quasi Single Windows ). Jest to próba osiągnięcia jak najlepszych wyników obsługi klientów w Porcie Szczecin oraz wykazanie, iż Port w Szczecinie realizuje najnowsze programy elektroniczne, które wpływają bezpośrednio na najlepszą obsługę podmiotów gospodarczych.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ