UWAGI Zbiór statystyczny handlu zagranicznego jest tzw. narastającym zbiorem otwartym, w którym każdy następny zbiór po okresie sprawozdawczym zawiera korekty odnoszące się do poprzednich miesięcy zbiór za wrzesień zawiera skorygowane dane za styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, oraz aktualnie opracowane dane za wrzesień. Zaliczanie dokumentów źródłowych do kolejnych okresów sprawozdawczych następuje na podstawie: daty odprawy celnej w przypadku zgłoszenia celnego, w przypadku deklaracji INTRASTAT okresem sprawozdawczym jest miesiąc kalendarzowy, w trakcie którego dokonano przywozu lub wywozu towarów. Termin składania comiesięcznych deklaracji INTRASTAT ustalony jest na okres nie dłuższy niż 10 dni licząc od daty zakończenia okresu sprawozdawczego, którego dotyczy deklaracja INTRASTAT, informacji pochodzących z alternatywnych żrodeł danych. Dane publikowane w ciągu roku należy traktować jako dane wstępne, aktualne tylko dla bieżącego okresu sprawozdawczego. Ostateczne rozliczenie zbioru na kolejne okresy sprawozdawcze w ciągu roku nastąpi po zamknięciu zbioru rocznego i wprowadzeniu wszystkich korekt. Niedokładności, które mogą pojawić się sumowaniu lub w saldach, wynikają z przyjętych zaokrągleń. NOTES Statistical data set of foreign trade is so called commulative and open data set, in which each subsequent data set after given reference period contains corrections refering to previous months of given reference year data set for September contains corrected data for January, February, March, April, May, June, July, August and current data for September. Inclusion of source documents in subsequent reference periods ensues on the basis of: Date of customs clearance as regards customs declaration, In case of INTRASTAT declaration, reference period is defined as calendar month, in the course of which commodities were subject to dispatch or arrival. Deadline for submission of monthly declarations is the 10th day of month following reference period, for which declaration is submitted. Information derived from alternative data sources on basis. Figures published in the course of the year should be taken as provisional data, valid for the current reporting period only. The final calculation of data set for subsequent reference periods of given year is available after closing of given yearly data set and implementation of all corrections. Inaccuracies in s or in trade balance figures may appear due to adopted rounding of numbers. PRZY PUBLIKOWANIU DANYCH GUS PROSIMY O PODANIE ŹRÓDŁA When publishing the CSO data please indicate the source
Opracowanie publikacji Preparation of the publication GUS, Departament Handlu i Usług CSO, Trade and Services Department kierujący supervisor Julita Kapsa Naczelnik Wydziału Handlu Zagranicznego Head of Foreign Trade Section zespół team Lidia Romaniec, Anna Gołąbek, Grażyna Kiljańska, Anna Swat, Andrzej Zasławski Okładka Cover Zakład Wydawnictw Statystycznych Statistical Publishing Establishment ISSN 1896 2076 Publikacja dostępna w Internecie Publication available on Internet
PRZEDMOWA Niniejsza publikacja prezentuje w szerokim zakresie wielkość i strukturę obrotów handlu zagranicznego w okresie trzech kwartałów 2016 r. Stanowi kontynuację wcześniej ukazujących się wydawnictw z tej serii w nieco zmienionej formie na skutek dostosowania zawartych w niej informacji do obowiązujących wymagań po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Dane zawarte w publikacji są danymi wstępnymi, aktualnymi tylko dla danego okresu sprawozdawczego. Każdy kolejny zbiór zawiera korekty danych wcześniej opublikowanych. Z chwilą wejścia Polski do UE, tj. od 1 maja 2004 r., dane o obrotach Polski z zagranicą oparte są na dwóch źródłach informacji: deklaracji INTRASTAT służącej do rejestracji obrotów wewnątrzwspólnotowych w ramach systemu INTRASTAT, zgłoszeniach celnych do rejestracji obrotów realizowanych z krajami trzecimi, tj. niebędącymi państwami członkowskimi UE, w ramach systemu EXTRASTAT. Dane otrzymane z połączenia obydwu równolegle działających systemów tworzą jednolity zbiór danych statystycznych o handlu zagranicznym, które stanowią przedmiot niniejszej publikacji. Metodologia badań statystycznych zgodna jest z metodologią opracowaną przez Departament Statystyki ONZ. W Uwagach ogólnych zamieszczono krótki opis metodologiczny statystyki handlu zagranicznego oraz informacje dotyczące stosowanych w badaniach statystycznych klasyfikacji towarowych, podziałów geograficznych i geopolitycznych. Publikacja zawiera, oprócz uwag ogólnych, analizę sytuacji w polskim handlu zagranicznym w okresie trzech kwartałów 2016 r. oraz część tabelaryczną. Prezentuje obroty towarowe Polski z zagranicą według grup krajów, krajów, ważniejszych towarów, jak również informacje na temat cen stałych i rozdysponowania eksportu i importu według Głównych Kategorii Ekonomicznych. We wszystkich tablicach wartości zostały przedstawione w złotych, w euro i w dolarach USA. Obroty handlu zagranicznego w podziale na grupy krajów prezentowane są według Nomenklatury Scalonej CN, SITC i PKWiU. Tablice towarowe przedstawione w ujęciu ilościowym i wartościowym zawierają dane według nomenklatury CN. Publikacja ukazuje się w okresach kwartalnych. Od 1994 r. wydawana jest w wersji polsko-angielskiej. Na stronie internetowej GUS dostępna jest Dziedzinowa Baza Wiedzy (DBW) - Handel Zagraniczny. Baza zawiera informacje od 2004 r. o handlu zagranicznym w podziale na kraje partnerskie oraz towary na najniższym poziomie agregacji, w oparciu o klasyfikacje towarowe stosowane w handlu zagranicznym. Ewa Adach-Stankiewicz Dyrektor Departamentu Handlu i Usług Warszawa, grudzień 2016 r.
PREFACE The present publication contains broad range of data concerning volume and structure of foreign trade turnover in the three quarters of the year 2016. It is a continuation of edition series published in previous years by Central Statistical Office. Information in the present edition is adjusted to European Union requirements. The present publication comprises provisional information, which is up to date only for given reference period. Each subsequent data collection brings corrections of previously published data. Since 1 May 2004, as a result of Polish accession to the European Union, foreign trade statistics is based on two sources of information: - INTRASTAT declaration only for recording of arrivals and dispatches in the framework of intra UE trade, - customs declaration only for recording of Polish trade turnover with non member countries (co called third countries) in the framework of EXTRASTAT system. Data obtained from two parallel systems constitute homogenous set of statistical data on foreign trade turnover, which is the subject of the present publication. Methodology of statistical surveys is in compliance with UN methodology worked out by UN Statistics Division. Brief methodological description and information concerning classifications of commodities, geographical and geopolitical breakdowns used in foreign trade statistics is given in General Notes. The present publication contains also besides general notes - analysis of situation in Polish foreign trade in the three quarters of the year 2016 and part with tables. It provides information on foreign trade turnover in breakdown by groups of countries, countries, significant commodities, and data on fixed prices and distribution of export and import in breakdown by basic economic categories. In all tables values are calculated in PLN, EUR and USD. Foreign trade turnover in breakdown by groups of countries is presented in breakdown by following nomenclatures: Combined Nomenclature CN, SITC, and PKWiU. Tables on commodities in quantities and values contain data broken down by CN nomenclature. Publication is edited on quarterly basis. Since 1994 it has been published in bilingual, Polish-English version. On the CSO website is available Knowledge Database (DBW) - Foreign Trade. The database contains information from 2004 on foreign trade broken down by partner countries and goods at the lowest level of aggregation, based on the classifications of goods used in foreign trade. Ewa Adach-Stankiewicz Director of Trade and Services Department Warsaw, December 2016
SPIS TREŚCI Contents PRZEDMOWA... Preface UWAGI OGÓLNE... General Notes WYNIKI OBROTÓW HANDLU ZAGRANICZNEGO I IX 2016 R.... Results of foreign trade turnover I - IX 2016 TABLICE Tables 1. Obroty handlu zagranicznego... Foreign trade turnover 2. Obroty handlu zagranicznego z Unią Europejską... Foreign trade turnover with European Union 3. Obroty handlu zagranicznego z krajami Europy Środkowo Wschodniej... Foreign trade turnover with Central and East European Countries 4. Obroty handlu zagranicznego według sekcji SITC w okresie I - IX 2016 R... Foreign trade turnover by SITC sections in I IX 2016 5. Eksport według sekcji CN (A), sekcji SITC (B), sekcji PKWiU (C) i grup krajów w tys.zł, tys.euro, tys.dolarów USA... Exports by CN sections (A), SITC sections (B), CPA sections (C) and groups of countries in thous.zl, thous.euro, thous.usd 6. Import według sekcji CN (A), sekcji SITC (B), sekcji PKWiU (C) i grup krajów w tys.zł, tys.euro, tys.dolarów USA... Imports by CN sections (A), SITC sections (B), CPA sections (C) and groups of countries in thous.zl, thous.euro, thous.usd 7. Obroty handlu zagranicznego według ważniejszych krajów i kontynentów w tys. zł... Foreign trade turnover by major countries and by continents in thous.zl 8. Obroty handlu zagranicznego według ważniejszych krajów i kontynentów w tys.euro... Foreign trade turnover by major countries and by continents in thous.euro 9. Obroty handlu zagranicznego według ważniejszych krajów i kontynentów w tys.dol. USA... Foreign trade turnover by major countries and by continents in thous.usd 10. Struktura eksportu według krajów przeznaczenia... Structure of exports by countries of destination 11. Struktura importu według krajów pochodzenia... Structure of imports by countries of origin 12. Struktura importu według krajów wysyłki... Structure of imports by countries of dispatch 13. Eksport ważniejszych towarów w okresie I - IX 2016 R.... Exports of major commodities in I IX 2016 14. Import ważniejszych towarów w okresie I - IX 2016 R... Imports of major commodities in I IX 2016 15. Rozdysponowanie importu według kierunków przeznaczenia BEC (ceny bieżące)... Distribution of imports by direction of use BEC (current prices) 16. Wskaźniki rozdysponowania importu według kierunków przeznaczenia BEC... Indices of distribution of imports by direction of use BEC 3 7 15 21 23 25 27 35 45 55 61 67 73 74 75 76 108 139 141
6 17. Rozdysponowanie eksportu według Głównych Kategorii Ekonomicznych BEC (ceny bieżące)... Distribution of exports by Broad Economic Categories BEC (current prices) 18. Wskaźniki rozdysponowania eksportu według Głównych Kategorii Ekonomicznych BEC.. Indices of distribution of exports by Broad Economic Categories BEC 19. Rozdysponowanie importu według Głównych Kategorii Ekonomicznych BEC (ceny bieżące)... Distribution of imports by Broad Economic Categories BEC (current prices) 20. Wskaźniki rozdysponowania importu według Głównych Kategorii Ekonomicznych BEC... Indices of distribution of imports by Broad Economic Categories BEC 21. Wskaźniki cen oraz dynamika obrotów handlu zagranicznego według sekcji SITC (ceny stałe)... Price indices and dynamics of foreign trade turnover by SITC sections (constant prices) 22. Wskaźniki cen importu według PKWiU w okresie I - IX 2016 R... Price indices of imports according to PKWiU in I IX 2016 23. Wskaźniki cen eksportu według PKWiU w okresie I - IX 2016 R... Price indices of exports according to PKWiU in I IX 2016 143 145 147 149 151 152 154 Objaśnienia znaków umownych /Symbols kreska ( ) zjawisko nie występowało / magnitude zero, zero (0) zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5 / magnitude not zero, but less than 0,5 of a unit, kropka (.) zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych / data not available or not reliable, znak (x) wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe / not applicable, w tym oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy of which indicates that not all elements of the are given, z tego oznacza, że podaje się wszystkie składniki sumy of which indicates that all elements of the are given. Ważniejsze skróty / More important abbreixations UE Unia Europejska / EU European Union EFTA Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu / European Free Trade Association OECD Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju / Organization for Economic Cooperation and Development ONZ Organizacja Narodów Zjednoczonych / United Nations, SITC Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Handlu / Standard International Trade Classification, CN Nomenklatura Scalona CN / Combined Nomenclature, PKWiU Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług / Polish Classification of Products and SerIXces, BEC Klasyfikacja Towarowa Handlu Zagranicznego wg Głównych Kategorii Ekonomicznych / Classification by Broad Economic Categories, EUR euro / euro USD dolary USA / USD
UWAGI OGÓLNE 1. Począwszy od 1 maja 2004 r., tj. od momentu przystąpienia Polski do UE, system statystyki handlu zagranicznego obejmuje: system EXTRASTAT, tj. system statystyki obrotów towarowych Polski realizowany z tzw. krajami trzecimi, tj. niebędącymi państwami członkowskimi UE, system INTRASTAT, tj. system statystyki obrotów towarowych Polski realizowany pomiędzy państwami członkowskimi UE. Dane otrzymane z połączonych, działających równolegle systemów, tworzą wspólny, jednolity zbiór statystyki handlu zagranicznego, który jako spójna informacja o wymianie towarowej z zagranicą stanowi przedmiot niniejszej publikacji. 2. Podstawowym źródłem informacji, na którym opiera się statystyka handlu zagranicznego, jest: w systemie EXTRASTAT zgłoszenia celne, w systemie INTRASTAT deklaracje INTRASTAT, składane przez osoby zobowiązane, do zgłaszania przywozu i wywozu towarów. Ponadto, począwszy od 1 stycznia 2006 r. w statystyce handlu zagranicznego stosuje się alternatywne źródła danych. Odnoszą się one do rejestracji obrotów tzw. towarami specyficznymi i są wykorzystywane jako: a) pomocnicze, uzupełniające źródło informacji statystycznej, służącej do kontroli i uzupełnienia danych pochodzących ze zgłoszeń celnych oraz deklaracji INTRASTAT w przypadku obrotów takimi towarami, jak: * statki morskie dane uzyskane z Rejestrów Okrętowych Stałych prowadzonych przez Izby Morskie przy Sądach Okręgowych w Gdańsku i Szczecinie, * statki powietrzne dane uzyskane z Rejestrów Cywilnych Statków Powietrznych prowadzonych przez Urząd Lotnictwa Cywilnego, * produkty morskie, w tym kupno/sprzedaż ryb z burty dane zbierane przez Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, (Centrum Monitorowania Rybołówstwa w Gdyni) b) jedyne obowiązujące źródło danych, na których opiera się statystyka handlu zagranicznego, w przypadku obrotów takimi towarami, jak: * energia elektryczna i gaz ziemny. Dane pozyskiwane są ze sprawozdawczości statystycznej prowadzonej przez Ministerstwo Energii. badanie wskaźników cen eksportu i importu według klasyfikacji PKWiU na podstawie sprawozdania C-05 (tj. miesięcznego badania cen towarów faktycznie uzyskiwanych lub płaconych przez podmioty gospodarcze uczestniczące w polskim handlu zagranicznym). 3. Dane są rejestrowane, kontrolowane i korygowane oraz przetwarzane w systemach informatycznych Polskiej Administracji Celnej. 4. W statystyce handlu zagranicznego stosowana jest: metodologia Departamentu Statystyki ONZ, Nomenklatura Scalona CN (8 znaków), geonomenklatura opracowana przez Urząd Statystyczny Unii Europejskiej - Eurostat, oparta na standardzie ISO 3166. 5. Założenia metodologiczne badań statystycznych są jednolite dla obydwu systemów, poprzez posługiwanie się tymi samymi klasyfikacjami towarów i krajów, tymi samymi okresami sprawozdawczymi oraz tymi samymi zmiennymi, objętymi badaniem statystycznym. Różnice odnoszą się głównie do stron odpowiedzialnych za
8 zgłaszanie danych o dokonanych transakcjach handlowych, do zakresu zbieranych informacji oraz do obszaru opisywanego przez dane statystyczne. Statystyka handlu zagranicznego nie obejmuje swym zakresem m.in.: usług, z wyjątkiem towarów dostarczonych w celu uszlachetniania i po uszlachetnianiu, towarów będących przedmiotem tranzytu, towarów umieszczonych czasowo w składach celnych i w wolnych obszarach celnych (WOC), towarów dopuszczonych czasowo do obrotu, poza obrotem uszlachetniającym, środków płatniczych będących legalnymi środkami płatniczymi oraz papierów wartościowych, towarów przewożonych przez osoby korzystające z immunitetu dyplomatycznego, konsularnego lub podobnego, złota monetarnego. 6. Obroty handlu zagranicznego opracowywane są na podstawie danych pochodzących: ze zgłoszeń celnych, z deklaracji INTRASTAT Przywóz i Wywóz przesyłanych co miesiąc przez podmioty prowadzące handel towarami z krajami UE, do Izby Celnej w Szczecinie. Zobowiązane do składania deklaracji INTRASTAT są podmioty uczestniczące w obrocie towarowym z państwami członkowskimi Wspólnoty i zobowiązane do przekazywania informacji dla celów ewidencji i statystyki dotyczącej obrotu towarowego z państwami członkowskimi, zgodnie z przepisami wspólnotowymi regulującymi statystykę dotyczącą obrotu towarowego pomiędzy państwami członkowskimi Wspólnoty, przepisami o statystyce publicznej i ustawy Prawo celne, z alternatywnych źródeł danych stosowanych dla tzw. towarów specyficznych, z doszacowania wartości obrotów podmiotów realizujących wymianę towarową z krajami Unii Europejskiej, których obroty nie przekraczają wyznaczonych progów statystycznych i są zwolnione ze składania deklaracji INTRASTAT. 7. Poprawność deklaracji INTRASTAT zapewniona jest dzięki możliwości porównania danych z deklaracji INTRASTAT z danymi z deklaracji podatkowej VAT dotyczących wewnątrzwspólnotowych nabyć i dostaw. Rejestry podmiotów umożliwiają monitorowanie tych jednostek, które są zobowiązane do składania deklaracji INTRASTAT. Okresem sprawozdawczym jest miesiąc kalendarzowy, w trakcie którego dokonano przywozu lub wywozu towarów. Obowiązuje zasada, że deklarację INTRASTAT składa się tylko w tych państwach członkowskich, których fizycznie dotyczy przepływ towarów, tzn. państw członkowskich wywozu i przywozu. 8. W systemie INTRASTAT obowiązek sprawozdawczy jest uzależniony od wielkości obrotów realizowanych przez podmioty z krajami UE. Do tego celu służy system progów statystycznych. Wysokość progów jest ogłaszana przez Prezesa GUS. Objęcie obowiązkiem sprawozdawczym określane jest poprzez próg podstawowy, natomiast pełny zakres obowiązków sprawozdawczych określany jest poprzez próg szczegółowy. Progi są ustalane odrębnie dla przywozu oraz wywozu i aktualizowane co roku. W Polsce stosowany jest jako obowiązujący próg podstawowy i próg szczegółowy. W 2016 r. przyjęto następujące wartości progów statystycznych: * wartość progu podstawowego: dla wywozu 1,5 mln zł, a dla przywozu 3,0 mln zł, * wartość progu szczegółowego: dla wywozu 76,0 mln zł, a dla przywozu 42,0 mln zł. Podmioty, których wartość obrotów z krajami UE w roku poprzedzającym rok sprawozdawczy lub w danym roku sprawozdawczym przekroczyła wartość ustalonego progu podstawowego, zostają objęte obowiązkiem sprawozdawczym, tzn. są zobowiązane każdego miesiąca do dokonywania zgłoszeń INTRASTAT, wypełniając nie wszystkie pola na deklaracji. Przekroczenie wartości progu podstawowego w roku
9 poprzedzającym rok sprawozdawczy nakłada na podmiot obowiązek sprawozdawczy na cały następny rok, nawet w przypadku, gdy obroty te w roku sprawozdawczym będą niższe. Podmioty, które przekroczyły ustalony próg szczegółowy, wypełniają wszystkie pola na deklaracji INTRASTAT. Podmioty, których wartość przywozu lub wywozu nie przekroczyła ustalonego progu podstawowego, zwolnione są z obowiązku sprawozdawczego, a ich obroty w statystyce wewnątrzwspólnotowej są szacowane. Osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej nie są zobowiązane do wypełniania deklaracji INTRASTAT. 9. Dane dotyczące obrotów towarowych na poziomie 4 znaków Nomenklatury Scalonej CN w tablicach 13 i 14 oparte są wyłącznie na danych ze zgłoszeń celnych oraz deklaracji INTRASTAT. Są to dane rzeczywiste, bez doszacowań wielkości obrotów tych podmiotów, które zostały zwolnione z obowiązku sprawozdawczego (patrz pkt 8) lub tych, które nie dopełniły obowiązku sprawozdawczego w wymaganym terminie. 10. Wartość importu jest wykazana na warunkach cif port polski lub franco granica polska, tzn. łącznie z kosztami transportu i ubezpieczenia do granicy polskiej. Wartość eksportu jest podawana na bazie fob, tj. na warunkach franco granica lub fob port kraju dostawcy. 11. Przeliczenia z walut obcych na złote dokonuje się: a/ dla zgłoszeń celnych wg średniomiesięcznego kursu waluty obcej, wyliczonego i ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski, b/ dla deklaracji INTRASTAT wg kursu waluty ustalonego według zasad określonych dla celów podatku od towarów i usług albo zasad określonych dla celów związanych z cłem. 12. Obroty handlu zagranicznego przedstawiono wg następujących grup krajów: kraje OECD obejmują obroty z dawnymi krajami Unii Europejskiej (15 krajów) oraz z Czechami, Islandią, Norwegią, Słowacją, Szwajcarią, Turcją, Węgrami, Kanadą, Stanami Zjednoczonymi, Meksykiem, Japonią, Koreą Południową, Australią, Nową Zelandią, Chile, Słowenią, Izraelem i Estonią; kraje rozwinięte gospodarczo obejmują obroty z krajami: Unii Europejskiej, tj. z: Austrią, Belgią, Bułgarią, Chorwacją, Cyprem, Czechami, Danią, Estonią, Finlandią, Francją wraz z Monako i departamentami zamorskimi (Reunion, Gwadelupą, Martyniką, Gujaną Francuską), Grecją, Hiszpanią, Holandią, Irlandią, Litwą, Luksemburgiem, Łotwą, Maltą, Niemcami, Portugalią, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwecją, Węgrami, W. Brytanią, Włochami, w tym strefa euro: Austria, Belgia, Cypr, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Litwa, Łotwa, Malta, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Włochy, EFTA: z Islandią, Liechtensteinem, Norwegią wraz ze Svalbard i Jan Mayen, Szwajcarią, Stanami Zjednoczonymi, Kanadą, Republiką Południowej Afryki, Izraelem, Japonią, Australią i Nową Zelandią oraz pozostałymi (poza UE i EFTA) krajami przemysłowymi Europy Zachodniej, kraje rozwijające się gospodarczo obejmują obroty z krajami: Azji (oprócz Cypru), Afryki (oprócz Reunion), Ameryki Południowej i Środkowej (oprócz Gwadelupy, Gujany Francuskiej i Martyniki), Oceanii (oprócz określonych jako kraje rozwinięte gospodarczo), z krajami b. Jugosławii z wyjątkiem Słowenii i Chorwacji, z azjatyckimi republikami b. ZSRR, tj. z Armenią, Azerbejdżanem, Gruzją, Kazachstanem, Kirgistanem, Tadżykistanem, Turkmenistanem i Uzbekistanem, kraje Europy Środkowo Wschodniej obejmują obroty z: Albanią, Białorusią, Mołdawią, Rosją i Ukrainą,
10 kraje b. ZSRR obejmują obroty z: Armenią, Azerbejdżanem, Białorusią, Estonią, Gruzją, Kazachstanem, Kirgistanem, Litwą, Łotwą, Mołdawią, Rosją, Tadżykistanem, Turkmenistanem, Ukrainą i Uzbekistanem. 13. Dane prezentowane w tablicach dotyczące obrotów według grup krajów i krajów o ile nie zaznaczono inaczej prezentowane są: w eksporcie według kraju przeznaczenia, w imporcie według kraju pochodzenia. Za kraj przeznaczenia przyjmuje się kraj konsumpcji, tj. kraj, w którym towar zostanie ostatecznie zużyty lub poddany obróbce lub przetworzeniu. Za kraj pochodzenia uważa się kraj, w którym towar został wytworzony, obrobiony lub przerobiony i w tym stanie dotarł na terytorium Polski. W obrotach handlu zagranicznego prezentowane są również dane wg kraju wysyłki. Za kraj wysyłki uważa się kraj, w którym opuszczające go towary stały się przedmiotem wywozu do Polski jako kraju przeznaczenia towarów. Jeżeli państwo, z którego dokonano wysyłki towaru nie jest znane, wówczas za kraj wysyłki uważa się kraj zakupu, pochodzenia lub nabycia towarów. 14. Począwszy od 1 maja 2004 r. obroty towarowe w handlu zagranicznym prezentowane są według: 8 znakowej Nomenklatury Scalonej CN, bazującej na 6 znakowym Zharmonizowanym Systemie Oznaczania i Kodowania Towarów (HS), który został przyjęty jako wyjściowy układ klasyfikacyjny dla obrotów handlu międzynarodowego. Nomenklatura Scalona CN podlega corocznej weryfikacji. Zgodnie z uregulowaniami krajowymi i UE, w nomenklaturze CN został utworzony Dział 99 w celu uproszczenia sposobu deklarowania towarów w przypadku: towarów przeznaczonych na zaopatrzenie statków i samolotów, przywozu lub wywozu towarów przeznaczonych dla operatorów obsługujących instalacje morskie i towarów niezbędnych do działania silników, maszyn i innego sprzętu działających na tych instalacjach, transakcji handlowych poniżej bądź równych równowartości 200 euro. W sekcji XXI nomenklatury CN (Dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie i antyki) mieści się: dział 97 dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie i antyki, dział 98 kompletny zakład przemysłowy i dział 99 towary różne. 15. Dane o obrotach handlu zagranicznego według sekcji SITC prezentowane są na podstawie Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Handlu, opracowanej przez Departament Statystyki ONZ w 1950 r. i znowelizowanej w 2007 r. jako wersja 4. 16. Od 2010 r. dane prezentowane są według sekcji Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), która obejmuje zarówno usługi jak i towary. Struktura klasyfikacji oparta jest na Europejskiej Klasyfikacji Działalności (NACE), Klasyfikacji Produktów według Rodzajów Działalności (CPA) i Liście Produktów (PRODCOM). PKWiU jest klasyfikacją dziesięcioznakową, stanowiącą poprawioną i rozwiniętą wersję KWiU (klasyfikacja sześcioznakowa), która obowiązywała od 1994 r. wyłącznie w zakresie dotyczącym usług. 17. Klasyfikacja Towarowa Handlu Zagranicznego według Głównych Kategorii Ekonomicznych (BEC) jest klasyfikacją stosowaną w statystyce handlu zagranicznego do opracowania danych o kierunkach wykorzystania eksportu i importu. Ponadto klasyfikacja jest wykorzystywana jako narzędzie służące do przeliczania danych dotyczących handlu zagranicznego zagregowanych według klasyfikacji SITC na kategorie związane z przeznaczeniem końcowym, które mają znaczenie dla Systemu Rachunków Narodowych (System of National Accounts - SNA), a mianowicie na kategorie zbliżone do trzech podstawowych kierunków przeznaczenia towarów w SNA: dobra inwestycyjne, zużycie pośrednie i towary konsumpcyjne. W przybliżeniu podkategorie klasyfikacji BEC mogą być pogrupowane według tych trzech kierunków przeznaczenia towarów. Agregacja ta pozwala na spójne rozpatrywanie danych statystycznych dotyczących handlu zagranicznego z innymi danymi statystycznoekonomicznymi, takimi jak rachunki narodowe i dane statystyczne dotyczące przemysłu, służące do analiz krajowych, regionalnych lub na poziomie światowym.
GENERAL NOTES 1. Since 1 May 2004 (since the day of Polish accession to EU), Polish foreign trade statistics system comprises of parallel systems: EXTRASTAT system, which refers only to Polish trade turnover with third countries (EU non member countries), INTRASTAT system, which refers only to Polish intra EU trade (trade with other EU Member States). Data obtained from two linked and parallel systems constitute single, homogenous data set on foreign trade. This consolidated and cohesive information on foreign trade turnover is the subject of the present publication. 2. Basic sources of information supplying the system with data on foreign trade are: customs declaration, in case of EXTRASTAT system, INTRASTAT declaration, which serves for recording of arrivals and dispatches in the framework of intra EU trade. Furthermore, since 1 January 2006 in Polish foreign trade statistics alternative data sources are used. Alternative data sources apply to registration of specific movements of goods and are used for following purposes: a) additional, supplementary sources of statistical information, used of control purposes and for supplementing the data derived from customs declaration and INTRASTAT declarations concerning trade in following goods: * sea vessels data obtained from Polish Permanent Registers of Ships conducted by Maritime Chambers at Voivodship Courts in Gdańsk and Szczecin, * aircraft data obtained from Civil Aircraft register of Poland conducted by the Civil Aviation Office, * sea products, including purchase/sale of fishery which were the subject of trade transaction before being landed by sea going vessels data collected by the Ministry of Maritime Economy and Inland Navigation the Fishery Monitoring Center in Gdynia, b) sole admitted source of information, serving for a base for foreign trade statistics in case of turnover in following commodities: * electricity and natural gas, data concerning these products are obtained from the statistical surveys conducted by the Ministry of Energy. analysis of price indices in exports and imports according to Polish Classification of Products and Services (PKWiU) carried out on the basis of C-05 reports (i.e. monthly analysis of prices of goods actually received or paid by enterprises taking part in the external trade of Poland). 3. Data are registered, controlled, corrected and processed in IT Systems of the Polish Customs Administration. 4. Foreign trade statistics is based on: UN Department of statistic methodology, Combined Nomenclature CN (8-digit), geonomenclature prepared by the Statistical Office of the European Union Eurostat on the basis of ISO 3166 Standards. 5. Methodological foundations of statistical surveys are the same for both systems. This convergence is achieved through the usage of the same classifications of commodities and countries, similar reference periods and variables included in the survey.
12 Differences refer mainly to parties responsible for declaring of data concerning realized foreign trade transactions, scope of information and area described by statistical data. Following transactions are not included in foreign trade statistics: trade with services, excluding inward and outward processing, commodities in transit, commodities placed temporarily in customs warehouses and in duty free zone, commodities admitted to temporary (excluding inward and outward processing), means of payment and papers such as stocks, bonds, securities or shares, commodities for diplomatic institutions, monetary gold. 6. Foreign trade turnover is calculated on the basis of: customs declaration, INTRASTAT declarations for dispatch and arrival, which are transmitted to Custom Office in Szczecin every month. Obligation of submitting monthly declarations refers to companies trading with EU Member States and liable for providing of information for the purposes of statistics on intra- EU trade turnover on the legal basis of EU legislation, statistical law and customs law, data derived from alternative data sources in case of so-called specific movements of goods, estimations of trade values for parties trading with EU Member States whose turnover do not exceed the thresholds of statistical and are exempt from submitting the INTRASTAT declarations. 7. Correctness of INTRASTAT declarations is guaranteed through to the possibility of comparison of data obtained from INTRASTAT declarations with those originating from VAT declarations on intra Community acquisitions and deliveries. Registers of declaring parties allow monitoring those units, which are obliged to submit INTRASTAT declaration. Reference period is defined as calendar month, in which intra-eu dispatch or arrival takes place. General rule is that INTRASTAT declaration should be submitted only in those Member States, in case of which physical movement of goods across the border could be observed (e.g. Member State of dispatch and Member State of arrival). 8. In INTRASTAT system character and scope of reporting obligation depends on value of turnover realized by given companies with other EU Member Countries. Level of this obligation is determined by the system of statistical thresholds. Values of these thresholds are announced by the President of Central Statistical Office. Liability for reporting obligation is determined by basic threshold, whereas full scope of reporting obligation is determined by detailed threshold. Thresholds are calculated separately for dispatches and for arrivals and updated on the yearly basis. For the year 2016 following values of thresholds are obligatory: * basic threshold: for dispatches 1,5 mln PLN, for arrivals 3,0 mln PLN, * detailed threshold: for dispatches 76,0 mln PLN, for arrivals 42,0 mln PLN. Companies with intra EU trade turnover exceeding basic threshold (in current reference year or in year preceding given reference year) are subject to reporting obligation, e.g. are obliged to submit INTRASTAT declaration on monthly basis in simplified form. They do not have to fill in all boxes on the declaration. The fact of exceeding basic threshold in given year imposes on providers of statistical information reporting obligation for the whole next reference year, even if trade turnover is beneath the threshold in next reference year. Companies with intra EU trade turnover exceeding detailed threshold are obliged to provide full scope of data (e.g. fill in all boxes of INTRASTAT declaration).
13 Companies beneath basic threshold do not have to submit INTRASTAT declarations. Foreign trade turnover of these companies is subject to estimation. Private persons, who do not run economic activity, are not obliged to submit INTRASTAT declarations. 9. Data on trade turnover of commodities, on the level of CN 4 digit, presented in tables 13 and 14 is based on data from customs declaration and INTRASTAT declaration only. These are real data, without estimations of values of trade realized by those parties which are released from reporting obligation and those which did not fulfilled their reporting obligation in required time (see point 8). 10. Value of imports is calculated on CIF Polish port or franco Polish frontier basis, e.g. including costs of freight and insurance to Polish frontier. Value of exports is calculated on FOB basis, e.g. franco Polish frontier or FOB country of consignor. 11. Conversion of value expressed in foreign currency into value in zlotys is made: for customs declaration on the basis of average monthly exchange rate of foreign currency calculated and announced by NPB (the National Bank of Poland), for INTRASTAT declaration on the basis of currency exchange rate specified according to the rules established for purposes of Value Added Tax or rules specified for customs purposes. 12. Foreign trade turnover is presented in breakdown by following groups of countries: OECD Countries comprise trade with EU Countries (EU 15), Czech Republic, Iceland, Norway, Slovakia, Switzerland, Turkey, Hungary, Canada, the United States, Mexico, Japan, South Korea, Australia, New Zealand, Chile, Slovenia, Israel and Estonia, Developed Countries comprise trade with: European Union Countries: Austria, Belgium, Bulgaria, Croatia, Cyprus, Czech Republic, Denmark, Estonia, Finland, France (including Monaco, Reunion, Guadeloupe, Martinique and French Guyana), Greece, Spain, Netherlands, Ireland, Lithuania, Luxembourg, Latvia, Malta, Germany, Portugal, Romania, Slovakia, Slovenia, Sweden, Hungary, the United Kingdom, Italy, of which eurozone: Austria, Belgium, Cyprus, Estonia, Finland, France, Greece, Spain, Netherlands, Ireland, Luxembourg, Lithuania, Latvia Malta, Germany, Portugal, Slovakia, Slovenia, Italy, EFTA: Iceland, Lichtenstein, Norway (including Svalbard and Jan Mayen) and Switzerland, the United States, Canada, South Africa, Israel, Japan, Australia, New Zealand and other industrial countries of Western Europe (not included in EU and EFTA) industrial countries of Western Europe. Developing Countries comprise trade with: Countries of Asia (excluding Cyprus), Africa (excluding Reunion), North and South America (excluding Guadeloupe, French Guyana and Martinique), Pacific Ocean (with exception of countries specified as developed), countries of former Yugoslavia (besides Slovenia and Croatia), former countries of Soviet Union e.g. Armenia, Azerbaijan, Georgia, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan and Uzbekistan, Central and East European Countries comprise trade with: Albania, Belarus, Moldova, Russia and Ukraine, Former Soviet Union Countries comprise trade with: Armenia, Azerbaijan, Estonia, Georgia, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Moldova, Russia, Tajikistan, Turkmenistan and Uzbekistan.
14 13. Data in tables broken down by countries or groups of countries are presented in breakdown by country of destination in exports and by country of origin in imports. Country of destination is the country in which goods will be consumed, e.g. goods will be subject to final consumption, processing or transformation. Country of origin is defined as the country in which goods were produced, processed or transformed and in this state entered the Polish territory. In turnover of foreign trade the statistical data are compiled according to the country of consignment as well. The country of consignment is the country in which commodities are the subject of dispatching to Poland which is considered as the country of destination. If the country of consignment is not known than the country of purchase, origin or acquisition of commodities is considered as the country of consignment. 14. Since 1 May 2004 foreign trade turnovers are compiled in breakdown by 8 digit Combined Nomenclature CN, which is based on 6 digit HS (Harmonized Commodity Description and Coding System) and constitutes basic commodity classification in foreign trade. CN is subject to yearly revisions. In accordance with UE and national regulations additional Chapter 99 has been created for the use in declaring goods in following situations: stores and provision of ships and aircraft, arrivals or dispatches of commodities with destination for operators of offshore installations and commodities necessary for the operation of engines, machines and other equipment of the offshore installation, transactions of value equal or less then 200 EUR. Section XXI (Works of art, collectors pieces and antiques) of Combined Nomenclature CN contains: Chapter 97 Works of art, collectors pieces and antiques, Chapter 98 Complete industrial plant and Chapter 99 Miscellaneous articles. 15. Data on foreign trade turnover in breakdown by SITC Sections are presented on the basis of International Trade Classification (SITC) published by UN Statistics Division in 1950 and amended in 2007 (revision 4). 16. Since 2010 data on foreign trade turnover are presented in breakdown by PKWiU headings on the basis of Polish Classification of Products and Services, which comprises goods and services. The structure of this classification is based on NACE classification (European Classification of Types of Activities), CPA (Classification of Products by Activity) and PRODCOM (List of Products). PKWiU is 10 digit adjusted version of KWiU (6 digit classification), which was in force since 1994 as regards classification of services. 17. Foreign Trade Commodity Classification by Basic Economic Categories (BEC) is a classification used in foreign trade statistics for providing information on export and import distribution directions. Furthermore, BEC classification is also used as a tool for conversion of foreign trade data aggregated by SITC classification to categories connected with final use of commodities which are significant for System of National Accounts and are close to three main directions of import distribution: capital goods, intermediate goods and consumer goods. Subcategories of BEC classification can be approximately aggregated to these three categories of commodity destination. This aggregation enables coherent analysis of statistical data concerning foreign trade together with other statistical data such as national accounts or data on industry on regional, national or international level.
15 Wyniki obrotów handlu zagranicznego I IX 2016 r. W ciągu trzech kwartałów br. obserwowano wzrost obrotów handlu zagranicznego w skali roku szybszy po stronie eksportu niż importu. Zwiększała się wymiana z krajami rozwiniętymi, w tym z krajami UE i import z krajów rozwijających się oraz, począwszy od marca br., eksport do krajów Europy Środkowo-Wschodniej (w tym do Rosji). Dodatnie saldo uzyskiwane w obrotach ogółem było znacznie wyższe niż przed rokiem. Obroty według cen stałych wzrosły w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku. Wyższy niż rok wcześniej był wskaźnik terms of trade, dzięki korzystnie kształtującym się relacjom cenowym z krajami Europy Środkowo-Wschodniej. W porównaniu z trzema kwartałami ub. roku eksport zwiększył się o 5,8%, a import o 3,9%. Wymiana zamknęła się dodatnim saldem w wysokości 17945,4 mln zł (przed rokiem 6993,7 mln zł). Obroty wyrażone w euro zwiększyły się po stronie eksportu o 1,2%, a po stronie importu obniżyły się o 0,6%. Dodatnie saldo wyniosło 4134,2 mln EUR (w okresie styczeń wrzesień ub. roku 1668,7 mln EUR). W obrotach prezentowanych w dolarach USA odnotowano niewielki wzrost eksportu o 0,9%, natomiast import był o 1,0% niższy w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku. Dodatnie saldo ukształtowało się na poziomie 4628,1 mln USD (wobec 1907,4 mln USD po dziewięciu miesiącach ub. roku). Obroty w cenach stałych wzrosły w porównaniu z okresem trzech kwartałów ub. roku eksport o 5,8%, a import o 5,2%. Zwiększył się wolumen eksportu do krajów UE o 6,4% i do krajów Europy Środkowo-Wschodniej o 11,2%, natomiast obniżył się w obrotach z krajami rozwijającymi się o 3,7%. W imporcie odnotowano wzrost wolumenu towarów sprowadzanych ze wszystkich grup krajów: z krajów UE o 4,3%, z krajów Europy Środkowo-Wschodniej o 10,4% i z krajów rozwijających się o 5,9%. Ceny transakcyjne towarów eksportowanych (liczone w złotych) nie zmieniły się w stosunku do okresu styczeń wrzesień ub. roku, a towarów importowanych obniżyły się o 1,2%. Wskaźnik terms of trade w obrotach ogółem ukształtował się na poziomie 101,2 (wobec 100,3 w okresie trzech kwartałów ub. roku). W wymianie z krajami Europy Środkowo-Wschodniej wskaźnik terms of trade wyniósł 128,4 (w porównaniu ze 128,8 przed rokiem), z krajami UE 98,1 (wobec 99,3), a z krajami rozwijającymi się 101,1 (wobec 93,2 w analogicznym okresie ub. roku). Na poprawę uwarunkowań cenowych w obrotach z krajami Europy Środkowo-Wschodniej decydujący wpływ miał znaczny spadek cen importowanych paliw mineralnych, smarów i materiałów pochodnych o 28,1%. Obroty handlu zagranicznego kształtowały się następująco: I IX 2016 I IX Wyszczególnienie I IX 2015=100 2015 2016 w mln zł w mln EUR w mln USD zł EUR USD w odsetkach EKSPORT... 586321,2 134850,2 150441,3 105,8 101,2 100,9 100,0 100,0 Kraje rozwinięte... 506934,5 116611,7 130076,0 106,6 102,0 101,6 85,8 86,5 w tym Unia Europejska... 467650,1 107579,9 119996,1 106,1 101,5 101,1 79,5 79,8 w tym strefa euro... 332136,9 76403,5 85220,1 105,7 101,2 100,7 56,7 56,6 Kraje rozwijające się... 48143,4 11061,6 12352,0 96,6 92,3 92,5 9,0 8,2 Kraje Europy Śr.-Wsch.... 31243,3 7176,9 8013,3 109,0 104,0 104,2 5,2 5,3 IMPORT... 568375,8 130716,0 145813,2 103,9 99,4 99,0 100,0 100,0 Kraje rozwinięte... 387007,9 89015,3 99313,6 106,1 101,5 101,1 66,7 68,1 w tym Unia Europejska... 347771,0 79992,0 89248,4 106,0 101,4 101,0 59,9 61,2 w tym strefa euro... 278593,0 64082,9 71498,0 106,3 101,8 101,3 47,9 49,0 Kraje rozwijające się... 140262,8 32238,6 35951,6 105,1 100,6 100,3 24,4 24,7 Kraje Europy Śr.-Wsch.... 41105,1 9462,1 10548,0 84,2 80,5 80,2 8,9 7,2 SALDO... 17945,4 4134,2 4628,1 x x x x x Kraje rozwinięte... 119926,6 27596,4 30762,4 x x x x x w tym Unia Europejska... 119879,1 27587,9 30747,7 x x x x x w tym strefa euro... 53543,9 12320,6 13722,1 x x x x x Kraje rozwijające się... -92119,4-21177,0-23599,6 x x x x x Kraje Europy Śr.-Wsch.... -9861,8-2285,2-2534,7 x x x x x
16 W statystyce obrotów towarowych z Unią Europejską wykorzystywane jest również pojęcie kraju wysyłki, tj. kraju, z którego terytorium towary zostały wprowadzone na obszar Polski bez względu na kraj ich pochodzenia. Import według kraju wysyłki kształtował się następująco: Wyszczególnienie I IX 2016 w mln zł w mln EUR w mln USD I IX I IX 2015=100 2015 2016 zł EUR USD zł IMPORT... 568375,8 130716,0 145813,2 103,9 99,4 99,0 100,0 100,0 Kraje rozwinięte... 437276,6 100572,0 112199,8 105,8 101,2 100,8 75,5 77,0 w tym Unia Europejska... 411116,3 94556,3 105487,4 106,4 101,8 101,4 70,6 72,3 w tym strefa euro... 333092,0 76613,2 85468,2 106,2 101,7 101,2 57,3 58,6 Kraje rozwijające się... 88852,6 20419,1 22771,8 105,9 101,3 101,3 15,3 15,6 Kraje Europy Śr.-Wsch.... 42246,6 9724,9 10841,6 84,4 80,7 80,4 9,2 7,4 SALDO... 17945,4 4134,2 4628,1 x x x x x Kraje rozwinięte... 69657,9 16039,7 17876,2 x x x x x w tym Unia Europejska... 56533,8 13023,6 14508,7 x x x x x w tym strefa euro... -955,1-209,7-248,1 x x x x x Kraje rozwijające się... -40709,2-9357,5-10419,8 x x x x x Kraje Europy Śr.-Wsch.... -11003,3-2548,0-2828,3 x x x x x W strukturze geograficznej eksportu w porównaniu z okresem trzech kwartałów ub. roku zwiększył się udział krajów rozwiniętych (w tym krajów UE) i krajów Europy Środkowo-Wschodniej, natomiast obniżył się krajów rozwijających się. W imporcie wyższy był udział krajów rozwiniętych (w tym krajów UE) i krajów rozwijających się, a niższy krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Eksport do krajów Unii Europejskiej wzrósł o 6,1%, a import o 6,0%. Wyższe niż przed rokiem dodatnie saldo wymiany ukształtowało się na poziomie 119879,1 mln zł (po trzech kwartałach ub. roku 112868,6 mln zł). Obroty wyrażone w euro w eksporcie były o 1,5% wyższe niż przed rokiem, a w imporcie o 1,4%. Dodatnie saldo osiągnęło wartość 27587,9 mln EUR (po dziewięciu miesiącach ub. roku 27100,6 mln EUR). Eksport liczony w dolarach był wyższy o 1,1%, a import o 1,0%. Dodatnie saldo wyniosło 30747,7 mln USD (30414,8 mln USD w okresie styczeń wrzesień ub. roku). Eksport w obrotach z krajami Unii Europejskiej stanowił 79,8% wartości eksportu ogółem, a import 61,2% wartości importu ogółem, tj. odpowiednio o 0,3 p. proc. i o 1,3 p. proc. więcej niż przed rokiem. Wartość obrotów z Niemcami wzrosła w eksporcie o 6,8% do poziomu 160597,8 mln zł, a w imporcie o 8,0% do 134270,5 mln zł. Wymiana zamknęła się dodatnim saldem w wysokości 26327,3 mln zł wobec 26016,5 mln zł przed rokiem. Eksport wyrażony w euro wzrósł o 2,3%, a import o 3,4%. Dodatnie saldo wyniosło 6054,1 mln EUR podczas, gdy po trzech kwartałach ub. roku 6247,2 mln EUR. Udział Niemiec w obrotach ogółem zwiększył się w eksporcie o 0,3 p. proc. do 27,4% i w imporcie o 0,9 p. proc. do 23,6%. W wymianie z Niemcami wg grup towarowych SITC odnotowano wzrost zarówno eksportu, jak i importu samochodów osobowych oraz części i akcesoriów do pojazdów mechanicznych, a spadek spalinowych silników tłokowych i ich części. Na liście naszych najważniejszych partnerów handlowych kolejne pozycje po Niemczech zajmowały w eksporcie Czechy i W. Brytania (po 6,6%), Francja (5,6%), Włochy (4,9%), Holandia (4,3%), Szwecja (2,9%), Rosja (2,8%), Hiszpania (2,7%) i Węgry (2,6%), a w imporcie Chiny (12,0%), Rosja (5,8%), Włochy (5,3%), Francja (4,0%), Holandia (3,7%), Czechy (3,6%), Stany Zjednoczone (2,9%), Belgia (2,7%) i W. Brytania (2,6%). W porównaniu z trzema kwartałami ub. roku w eksporcie ogółem w największym stopniu wzrósł udział Niemiec (o 0,3 p. proc.). W imporcie ogółem najbardziej wzrósł udział Niemiec (o 0,9 p. proc.) oraz Chin (o 0,6 p. proc.), a obniżył się Rosji (o 1,8 p. proc.). W obrotach z krajami Europy Środkowo-Wschodniej eksport był o 9,0% większy niż przed rokiem (głównie wzrost wartości dostaw na Ukrainę i do Rosji), a import zmniejszył się o 15,8%. Ujemne
17 saldo wymiany znacznie się poprawiło z 20150,0 mln zł w okresie trzech kwartałów ub. roku do minus 9861,8 mln zł. Obroty liczone w euro w eksporcie były o 4,0% wyższe niż przed rokiem, a w imporcie obniżyły się o 19,5%. Ujemne saldo ukształtowało się na poziomie 2285,2 mln EUR wobec minus 4859,8 mln EUR po dziewięciu miesiącach ub. roku. Eksport w dolarach USA był wyższy o 4,2%, natomiast import zmniejszył się o 19,8%. Ujemne saldo wyniosło 2534,7 mln USD wobec minus 5457,7 mln USD przed rokiem. Udział krajów Europy Środkowo-Wschodniej w eksporcie ogółem wzrósł z 5,2% w okresie styczeń wrzesień ub. roku do 5,3%, natomiast udział w imporcie ogółem obniżył się odpowiednio z 8,9% do 7,2%. W obrotach z Rosją w porównaniu z trzema kwartałami ub. roku eksport zwiększył się o 5,0%, natomiast import był niższy o 20,7%, mimo to na liście naszych partnerów handlowych w eksporcie Rosja spadła z siódmego przed rokiem miejsca na ósme, a w imporcie pozostała na trzeciej pozycji. Ujemne saldo obrotów poprawiło się z 25636,0 mln zł po dziewięciu miesiącach ub. roku do minus 16265,0 mln zł. Prezentowana w euro wymiana z Rosją w eksporcie była nieznacznie o, 0,3% większa niż w okresie trzech kwartałów ub. roku, natomiast w imporcie obniżyła się o 24,1%. Ujemne saldo wyniosło 3756,0 mln EUR wobec minus 6180,4 mln EUR w analogicznym okresie ub. roku. Wartość obrotów wyrażonych w dolarach USA była w eksporcie wyższa o 0,3%, a w imporcie zmniejszyła się o 24,4%. Ujemne saldo ukształtowało się na poziomie 4179,1 mln USD wobec minus 6926,0 mln USD w przed rokiem. Udział Rosji w obrotach ogółem obniżył się w porównaniu z okresem styczeń wrzesień ub. roku: w eksporcie z 2,9% do 2,8%, a w imporcie z 7,6% do 5,8%. W obrotach z Rosją wg grup SITC wzrósł m.in. eksport części i akcesoriów do pojazdów mechanicznych, leków oraz statków, łodzi i konstrukcji pływających, natomiast obniżył się artykułów z papieru i tektury. W imporcie nadal zmniejszała się w stosunku do analogicznego okresu ub. roku wartość dostaw ropy naftowej (głównie na skutek spadku cen tego surowca), a jednocześnie dynamicznie rosła wartość importu przetworzonych olejów ropy naftowej. W obrotach ogółem prezentowanych wg nomenklatury SITC w porównaniu z okresem trzech kwartałów ub. roku w większości sekcji nastąpił wzrost zarówno eksportu, jak i importu największy w przypadku różnych wyrobów przemysłowych (m.in. mebli). Znaczący spadek wymiany odnotowano w sekcji paliw mineralnych, smarów i materiałów pochodnych. W strukturze towarowej obrotów przede wszystkim wzrósł udział różnych wyrobów przemysłowych, a obniżył się paliw mineralnych, smarów i materiałów pochodnych. Dynamika i struktura obrotów ogółem wg sekcji SITC kształtowały się następująco: Wyszczególnienie I IX 2016 I-IX 2015 I-IX 2016 w mln zł I-IX 2015 = 100 struktura w % EKSPORT... 586321,2 105,8 100,0 100,0 w tym: Żywność i zwierzęta żywe... 63604,9 106,7 10,8 10,9 Napoje i tytoń... 8617,1 91,2 1,7 1,5 Surowce niejadalne z wyjątkiem paliw... 12373,7 94,7 2,4 2,1 Paliwa mineralne, smary i materiały pochodne... 15016,7 80,0 3,4 2,6 Oleje, tłuszcze i woski zwierzęce i roślinne... 1711,3 111,9 0,3 0,3 Chemikalia i produkty pokrewne... 54096,6 109,5 8,9 9,2 Towary przemysłowe sklasyfikowane głównie wg surowca... 110314,0 102,8 19,4 18,8 Maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy... 223037,9 105,5 38,1 38,0 Różne wyroby przemysłowe... 96092,1 116,1 14,9 16,4 IMPORT... 568375,8 103,9 100,0 100,0 w tym: Żywność i zwierzęta żywe... 42763,1 108,4 7,2 7,5 Napoje i tytoń... 4192,0 106,1 0,7 0,7 Surowce niejadalne z wyjątkiem paliw... 17641,7 100,2 3,2 3,1 Paliwa mineralne, smary i materiały pochodne... 32875,8 80,1 7,5 5,8 Oleje, tłuszcze i woski zwierzęce i roślinne... 2360,8 122,1 0,4 0,4 Chemikalia i produkty pokrewne... 84981,0 109,3 14,2 15,0 Towary przemysłowe sklasyfikowane głównie wg surowca... 103992,9 107,6 17,7 18,3 Maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy... 201535,0 102,7 35,9 35,5 Różne wyroby przemysłowe... 71272,0 111,6 11,7 12,5