AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2

Instytut Tele- i Radiotechniczny WARSZAWA Automat samoczynnego załączania rezerwy i przełączeń powrotnych (samopowrotu) AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 Instrukcja obsługi do wersji 7A1-H4-S3-L3-G7 do wersji 7A2-H4-S1-L1-G7 Aktualizacja: 2008-04-15 (wersja 3.0) WARSZAWA 2008

Zastrzega się prawo zmian w urządzeniu Instytut Tele- i Radiotechniczny Centrum Badawcze Systemów Teleinformatycznych i Aplikacji Sprzętowych (CA) Centrum Innowacji Automatyka i Miernictwo (C2) 03-450 Warszawa ul. Ratuszowa 11 tel./ faks: (48-22) 619 45 92 tel./ faks: (48-22) 619 73 14 e-mail: energetyka@itr.org.pl WWW: www.itr.org.pl 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

2 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 3 Spis treści 1. Informacje ogólne... 6 1.1. Przeznaczenie urządzenia... 6 1.2. Funkcje realizowane przez automat... 6 2. Interfejs uŝytkownika obsługa urządzenia... 7 2.1. UŜywane symbole, oznaczenia i rysunki... 7 2.2. Płyta czołowa urządzeń 7.A1/7.A2... 8 2.2.1. Klawiatura manipulacyjna urządzenia... 9 2.2.2. Wyświetlacz urządzenia...10 2.2.3. Sygnalizacja diodowa na płycie czołowej...10 2.3. Obsługa wprowadzanie i zmiana hasła...11 2.4. Obsługa wyświetlanie oraz zmiana aktualnej daty i godziny...12 2.5. Obsługa podgląd oraz edycja nastaw urządzenia...14 2.6. Obsługa przeglądanie dziennika zdarzeń...17 2.7. Obsługa odczyt pomiarów...18 2.8. Obsługa odczyt i kasowanie sygnalizacji...20 2.8.1. Odczyt stanów kontrolowanych łączników....20 2.8.2. Odczyt i kasowanie aktywnych blokad....21 2.8.3. Podgląd stanów i sterowanie automatykami...22 2.8.4. Podgląd stanów wejść i wyjść dwustanowych...22 2.9. Obsługa odczyt informacji o komunikacji oraz danych identyfikacyjnych urządzenia...23 2.9.1. Informacje o komunikacji...23 2.9.2. Identyfikacja urządzenia...25 2.10. Kalibracja torów napięciowych 7.A1...26 2.11. Ustawianie kontrastu wyświetlacza...27 3. Komunikacja...27 3.1. Modem światłowodowy...27 3.2. Modem RS-485 (połączenie 2-przewodowe/ 4-przewodowe)...27 3.3. Złącze RS-232 do współpracy z programem DELFiN...29 3.3.1. Zmiana widoku pola...33 4. Konserwacja i naprawy...35 5. Transport...35 6. Przechowywanie...35 7. Opis działania...35 7.1. Parametry konfiguracyjne...35 7.2. Automatyka SZR...36 7.3. Przełączenia powrotne (samopowrót)...37 7.4. Blokady...38 7.4.1. Blokady trwałe...38 7.4.2. Blokada przejściowa...38 7.4.3. Blokada prądowa (zwarciowa)...39 8. Załączniki...41 8.1. Formaty nastaw i inne oznaczenia uŝywane w instrukcji...43 8.1.1. Oznaczenia i symbole...43 8.1.2. Liczby...43 8.1.3. Monolisty...43 8.1.4. Multilisty...43 8.2. Parametry techniczne urządzenia...44 8.2.1. Dane ogólne...44 8.2.2. Obwody wejściowe...45 8.2.3. Obwody wyjściowe - stykowe...45 8.2.4. Zasilacz...45 8.2.5. Wytrzymałość elektryczna izolacji...46 8.2.6. Środowisko...46 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

4 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 8.2.7. Zegar...46 8.2.8. Stopień ochrony...46 8.2.9. Złącza...46 8.2.10. Złącza do komunikacji...46 8.2.11. Wymiary...46 8.2.12. Pomiary ruchowe...46 8.2.12.1. Dokładność pomiaru prądu...46 8.2.12.2. Dokładność pomiaru napięcia...46 8.2.13. Ustawienia łączy komunikacyjnych...47 8.3. Lista zdarzeń...48 8.4. Wymiary urządzenia MUPASZ 7.A1/7.A2...53 8.5. Gniazda przyłączeniowe urządzenia 7.A1/7.A2...54 8.6. Schematy przyłączeniowe urządzenia 7.A1/7.A2...57 Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 5 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

6 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 1. Informacje ogólne 1.1. Przeznaczenie urządzenia AUTOMAT SZR 7.A1/A2 przeznaczony jest do pracy w układach automatyki samoczynnego załączania rezerwy w rozdzielni średniego napięcia, wyposaŝonej w dwa niezaleŝne tory zasilające. Automat 7.A1 moŝe być zastosowany w prostych rozdzielnicach w których nie ma przekładników napięciowych, a pomiar napięć dokonywany jest w oparciu o informacje uzyskane z izolatorów reaktancyjnych. Pomiary prądów realizowane są w tym urządzeniu w oparciu o informacje uzyskane z cewek Rogowskiego. Automat 7.A2 współpracuje z typowymi przekładnikami napięciowymi i prądowymi. 1.2. Funkcje realizowane przez automat Zadaniem automatu jest w przypadku zaniku lub nadmiernego spadku napięcia, samoczynne przełączenie z zasilania podstawowego na rezerwowe i opcjonalnie po trwałym powrocie napięcia w torze, który zasilał szyny przed cyklem SZR, samoczynne przełączenie powrotne z zasilania rezerwowego na podstawowe. Przełączenia w cyklu SZR i Samopowrotu dokonywane są z przerwą w zasilaniu. Automat moŝna skonfigurować do pracy w układzie rezerwy: jawnej - w którym podstawowe zasilanie pełni tor 1 a rezerwę tor 2, lub w którym podstawowe zasilanie pełni tor 2 a rezerwę tor 1 ukrytej - w rozdzielni dwusekcyjnej z łącznikiem szyn. Automat wyposaŝony jest w wewnętrzną blokadę prądową, która w przypadku przepływu prądu zwarciowego, nie dopuszcza do załączenia źródła rezerwowego na nie wyłączone zwarcie. Działanie blokady zwarciowej jest moŝliwe pod warunkiem wyposaŝenia kaŝdego z torów zasilających w co najmniej po 2 czujniki prądowe (cewki) Rogowskiego (dla 7.A1) lub po dwa przekładniki prądowe (dla 7.A2). Układ rezerwy jawnej Układ rezerwy ukrytej T1 T2 T1 T2 W1o W1z I>> U1 SZR I2>> U2 W2z W2o W1o W1z I>> U1 SZR I2>> U2 W2z W2o + W1 otw. zam. otw. zam. + W2 + W1 otw. zam. WSz zam.ws + otw. zam. + W2 WS Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 7 2. Interfejs uŝytkownika obsługa urządzenia 2.1. UŜywane symbole, oznaczenia i rysunki Przy opisie interfejsu uŝytkownika i obsługi urządzenia uŝyto przedstawionych poniŝej symboli i znaków. Dodatkowo przedstawiono symbole i rysunki jakie mogą pojawić się na wyświetlaczu. Nr Symbole klawiatury Opis 1 - symbolizuje przycisk strzałka W GÓRĘ 2 - symbolizuje przycisk strzałka W DÓŁ 3 - symbolizuje przycisk strzałka W PRAWO 4 - symbolizuje przycisk strzałka W LEWO 5 AANNUULLUUJ J 6 WWYYBBI IEERRZZ 7 KKAASSUUJ J 8 I NNNNEE FF UUNNKKCCJ JEE 9 PPOOMMI IAARRYY 10 DD ZZI IEENNNNI IKK - symbolizuje przycisk ANULUJ - symbolizuje przycisk WYBIERZ - symbolizuje przycisk KASUJ - symbolizuje przycisk INNE FUNKCJE - symbolizuje przycisk POMIARY - symbolizuje przycisk DZIENNIK 11 AAKKTTYYWWNNOOŚŚĆĆ - symbolizuje przycisk AKTYWNOŚĆ Nr Symbole na wyświetlaczu Opis 1 - symbolizuje stan wejścia/ wyjścia dwustanowego WYSOKI/ NISKI 2 - symbol wyłącznika OTWARTY (pionowy) 3 - symbol wyłącznika ZAMKNIĘTY (pionowy) 4 - symbol wyłącznika AWARIA (pionowy) 5 - symbol wyłącznika OTWARTY (poziomy) 6 - symbol wyłącznika ZAMKNIĘTY (poziomy) 7 - symbol wyłącznika AWARIA (poziomy) 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

8 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 2.2. Płyta czołowa urządzeń 7.A1/7.A2 W zaleŝności od wersji urządzenia płyta czołowa róŝnić się moŝe oznaczeniem wersji. Widok płyty czołowej urządzenia AUTOMAT SZR 7.A1 przedstawiono na rysunku poniŝej. Rys.2.2.1. Widok płyty czołowej urządzenia 7.A1 Na płycie czołowej znajdują się: wyświetlacz graficzny 240x128 pikseli; klawiatura manipulacyjna urządzenia; zestaw diod sygnalizacyjnych LED; łącze serwisowe RS-232 do komunikacji z programem narzędziowym DELFiN. Uwaga: Opis wyświetlacza znajduje się w części dokumentu Wyświetlacz urządzenia. Uwaga: Opis klawiatury znajduje się w części dokumentu Klawiatura manipulacyjna urządzenia. Uwaga: Opis bloku diod sygnalizacyjnych znajduje się w części dokumentu Sygnalizacja diodowa na płycie czołowej. Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 9 2.2.1. Klawiatura manipulacyjna urządzenia Klawiatura manipulacyjna urządzenia jest wyposaŝona w 11 klawiszy nawigacyjnych i funkcyjnych. Klawisze nawigacyjne słuŝą do poruszania się po drzewie MENU na wyświetlaczu, a funkcyjne pełnią funkcję opisaną na przycisku. Wykaz przycisków i opis ich przeznaczenia Rys.2.2.1.1. Rozmieszczenie przycisków na klawiaturze urządzenia Nr Przyciski Opis 1 - przycisk nawigacyjny strzałka W GÓRE 2 - przycisk nawigacyjny strzałka W DÓŁ 3 - przycisk nawigacyjny strzałka W PRAWO 4 - przycisk nawigacyjny strzałka W LEWO 5 - przycisk nawigacyjny/ funkcyjny ANULUJ 6 - przycisk funkcyjny INNE FUNKCJE do sterowania kontrastem. (w miarę rozwoju urządzenia do tego klawisza będą przypisywane dodatkowe funkcje) 7 - przycisk funkcyjny KASUJ 8 - przycisk nawigacyjny/ funkcyjny WYBIERZ 9 - przycisk wywołujący okno pomiarów 10 - przycisk wywołujący okno dziennika zdarzeń 11 - przycisk aktywujący i dezaktywujący automat SZR 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

10 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi Uwaga: Przeznaczenie poszczególnych klawiszy funkcyjnych moŝe zaleŝeć od miejsca w drzewie MENU, w jakim uŝytkownik się znajduje. 2.2.2. Wyświetlacz urządzenia Urządzenia serii 7.xx wyposaŝone są w wyświetlacz graficzny z podświetleniem o rozdzielczości 240x128 pikseli. Na wyświetlaczu przedstawiany jest widok graficzny pola rozdzielczego oraz okna informacyjne, do których przechodzi się poruszając się po drzewie MENU przy pomocy klawiatury manipulacyjnej. 2.2.3. Sygnalizacja diodowa na płycie czołowej Oprócz wyświetlacza graficznego i klawiatury manipulacyjnej na płycie czołowej urządzenia znajduje się 7 diod sygnalizacyjnych LED w tym dwie dwukolorowe. Mają one za zadanie sygnalizować najwaŝniejsze stany pracy urządzenia, wynikłe z działania algorytmów lub sygnalizować zaistniałe sytuacje, np. ustawienie blokady, sygnalizację aktywności automatu, poziom mierzonych napięć. Rys.2.2.3.1. Widok diod sygnalizacyjnych na płycie czołowej urządzenia 7.A1/7.A2 Znaczenie diod sygnalizacyjnych urządzenia: Opis Kolor Znaczenie ZASILANIE zielony Sygnalizuje podanie prawidłowego napięcia zasilającego urządzenie. DOPŁYW 1 zielony Sygnalizuje prawidłowe napięcie dopływu 1 wartość wszystkich napięć międzyfazowych jest większa od napięcia dobrego (U d) DOPŁYW 1 Ŝółty Sygnalizuje obniŝone napięcie dopływu 1 wartość napięcia międzyfazowego jest mniejsza od napięcia dobrego (U d) a większa od napięcia rozruchu automatyki (U r). DOPŁYW 1 brak Sygnalizuje zanik napięcia dopływu 1 wartość napięcia międzyfazowego jest mniejsza od napięcia rozruchu automatyki (U r). DOPŁYW 2 zielony Sygnalizuje prawidłowe napięcie dopływu 2 wartość wszystkich napięć międzyfazowych jest większa od napięcia dobrego (U d) DOPŁYW 2 Ŝółty Sygnalizuje obniŝone napięcie dopływu 2 wartość napięcia międzyfazowego jest mniejsza od napięcia dobrego (U d) a większa od napięcia rozruchu automatyki (U r). DOPŁYW 2 brak Sygnalizuje zanik napięcia dopływu 2 wartość napięcia międzyfazowego jest mniejsza od napięcia rozruchu automatyki (U r). Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 11 AUTOMAT zielony Sygnalizuje aktywność automatu. SAMOPOWR. zielony Sygnalizuje aktywność automatyki samopowrotu. TRWAŁA czerwony Sygnalizuje trwałe zablokowanie automatu, blokada wymaga skasowania po ustąpieniu przyczyny wystąpienia. PRZEJŚCIOWA Ŝółty Sygnalizuje zablokowanie automatu zewnętrznym sygnałem blokada przejściowa. 2.3. Obsługa wprowadzanie i zmiana hasła Urządzenia serii 7.xx wymagają podania hasła w celu dokonania zmiany nastaw, daty i czasu lub wykonania poleceń kasujących sygnalizację blokady. Hasło ma postać czterech dowolnych cyfr. Wprowadzenie hasła powoduje zalogowanie do urządzenia operatora lokalnego. Operator lokalny zalogowany jest przez czas 60 s od momentu ostatniego naciśnięcia przycisku klawiatury. W czasie gdy zalogowany jest operator lokalny moŝliwe jest zapisywanie edycji nastaw, ustawianie daty i czasu lub wykonanie poleceń kasujących sygnalizację blokady. Ustawienie hasła na 0000 (nastawa fabryczna) powoduje, Ŝe hasło jest ignorowane. W sytuacji takiej naciśnięcie przycisku klawiatury powoduje od razu zalogowanie operatora lokalnego. Uwaga: Hasło fabrycznie ustawione jest na 0000, aby zabezpieczyć się przed niepowołanym dostępem do urządzenia uŝytkownik powinien zmienić hasło. Aby wprowadzić hasło naleŝy: w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz HASŁO; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; przy pomocy klawiszy strzałek, - zwiększenie lub zmniejszenie wartości cyfry oraz - przejście do kolejnej cyfry wprowadzić aktualne hasło; wprowadzone hasło zatwierdzić naciskając przycisk WWYYBBI IEERRZZ... Błędne wprowadzenie hasła powoduje wyświetlenie komunikatu Nie wykonane hasło moŝna wprowadzić ponownie. Aby wyjść z okna bez wprowadzania hasła naleŝy nacisnąć przycisk AANNUULLUUJ J... 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

12 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi Aby zmienić hasło naleŝy: w pierwszej kolejności naleŝy podać stare hasło wykonując czynności opisane w przykładzie wprowadzania hasła (powyŝej); następnie ponownie przejść do okna Hasło ; przy pomocy klawiszy strzałek, - zwiększenie lub zmniejszenie wartości cyfry oraz - przejście do kolejnej cyfry, wprowadzić dwukrotnie nowe hasło; wprowadzone nowe hasło zatwierdzić naciskając przycisk WWYYBBI IEERRZZ... Błędne wprowadzenie nowego hasła powoduje wyświetlenie komunikatu Nie wykonane hasło moŝna wprowadzić ponownie. Aby wyjść z okna bez wprowadzania nowego hasła naleŝy nacisnąć przycisk AANNUULLUUJ J... 2.4. Obsługa wyświetlanie oraz zmiana aktualnej daty i godziny Urządzenia serii 7.xx mają wbudowany systemowy zegar czasu rzeczywistego. Jest on konieczny do prawidłowej pracy układów automatyk i sterowań oraz słuŝy do oznaczania chwil czasowych rejestrowanych w dzienniku zdarzeń. Poza tym dla uŝytkownika moŝe pełnić rolę informacyjną przedstawiając aktualną datę i godzinę. Aktualna godzina pokazywana jest na wyświetlaczu w oknie głównym MENU tak jak na rysunku poniŝej. Rys.2.4.1. Okno główne MENU (kursor na pozycji SYSTEM) Aby wyświetlić pełną informację o aktualnej dacie i godzinie naleŝy: Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 13 w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz SYSTEM; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; w oknie SYSTEM przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz Data/godz.; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; po wejściu do okna DATA/CZAS wyświetlona zostanie aktualna data i czas. Aby wyjść z okna naleŝy nacisnąć przycisk AANNUULLUUJ J lub przycisk strzałki ; ; Aby zmienić datę i godzinę naleŝy: wprowadzić hasło patrz rozdział Obsługa wprowadzanie i zmiana hasła wykonać operacje opisane w przykładzie wyświetlania pełnej informacji o aktualnej dacie i godzinie (powyŝej). w oknie Data/godz. przy pomocy klawiszy strzałek, - zwiększenie lub zmniejszenie wartości cyfry oraz - przejście do kolejnej cyfry, wprowadzić nową datę i godzinę; wprowadzoną datę i godzinę zatwierdzić naciskając przycisk WWYYBBI IEERRZZ... Aby wyjść z okna bez wprowadzania zmian naleŝy nacisnąć przycisk AANNUULLUUJ J... 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

14 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi Uwaga: MoŜliwość edycji daty i godziny w danej wersji urządzenia zaleŝy od wersji jego oprogramowania. 2.5. Obsługa podgląd oraz edycja nastaw urządzenia Urządzenia serii 7.xx mają moŝliwość podglądu i edycji nastaw zabezpieczeń, automatyk oraz innych parametrów konfiguracyjnych. Zapis edycji nastaw wymaga podania hasła patrz rozdział Obsługa wprowadzanie i zmiana hasła. W trakcie edycji nastaw dostępne są trzy polecenia. Okno poleceń edycji wywoływane jest w menu Nastawy (MENU Nastawy) poprzez naciśnięcie kombinacji klawiszy I NNNNEE FFUUNNKKCCJ JEE ++ WWYYBBI IEERRZZ... Polecenia te słuŝą do: zapisu edycji nastaw; Uwaga: Zatwierdzenie polecenia następuje po wybraniu pola TAK i naciśnięciu przycisku WWYYBBI IEERRZZ, przejście do kolejnego polecenia następuje po wybraniu pola NIE i naciśnięciu przycisku WWYYBBI IEERRZZ... usunięcia edycji wstawienia wartości fabrycznych określonego profilu do edycji. Sposób przeprowadzania edycji nastaw przedstawiony zostanie na przykładzie zmiany parametrów automatyki SZR. Przykład: Ustawić układ rezerwy ukrytej oraz napięcie rozruchu automatyki SZR (U r) na 0,8 U n. Sposób postępowania: Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 15 wprowadzić hasło patrz rozdział Obsługa wprowadzanie i zmiana hasła ; w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz Nastawy; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; w oknie NASTAWY przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz Konfiguracja ; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; w oknie KONFIGURACJA przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz Rezerwa ; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; w oknie KONFIGURACJA / REZERWA przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz Ukryta ; zaznaczyć wybraną opcję naciskając klawisz strzałki ; zatwierdzić zmianę naciskając przycisk WWYY- - BBI IEERRZZ; Uwaga: Parametr Działanie jest parametrem typu monolista cechujący się tym, Ŝe moŝliwe jest ustawienie tylko jednej z opcji. 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

16 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi w oknie KONFIGURACJA nacisnąć przycisk AANNUU- - LLUUJ J lub klawisz strzałki ; Uwaga: Zmieniony parametr dla odróŝnienia zaznaczany jest kursywą. w oknie NASTAWY przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz SZR ; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; w oknie SZR przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz Ur ; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; w oknie SZR / Ur [Un] przy pomocy klawiszy strzałek, - zwiększenie lub zmniejszenie wartości cyfry oraz - przejście do kolejnej cyfry, wprowadzić nową wartość; zatwierdzić zmianę naciskając przycisk WWYY- - BBI IEERRZZ; Uwaga: Wprowadzona wartość powinna mieścić się w podanych granicach, inna wartość nie zostanie przyjęta. Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 17 wywołać okno poleceń naciskając kombinację klawiszy I NNNNEE FF UUNNKKCCJ JEE ++ WWYYBBI IEERRZZ; ; Uwaga: Okno poleceń wywoływane jest równieŝ przy wyjściu z okna nastawy bez wcześniejszego zapisu lub usunięcia edycji. klawiszami strzałek, przejść do pola TAK ; zatwierdzić polecenie nacisnąć przycisk WWYY- - BBI IEERRZZ; edycja została zapisana; aby wyjść do głównego okna menu naleŝy naciskać przycisk AANNUULLUUJ J lub klawisz strzałki... 2.6. Obsługa przeglądanie dziennika zdarzeń Urządzenia serii 7.xx umoŝliwiają rejestrowanie komunikatów zdarzeń zaistniałych podczas pracy urządzenia. Pojawianie się zdarzeń w dzienniku wynika z działania algorytmów, automatyk, współpracy urządzenia z systemem nadrzędnym i innych. Inny podział zdarzeń to zdarzenia z parametrem: jednym lub dwoma i zdarzenia bez parametru. Parametry informują, np. o czasie opóźnienia działania algorytmu, o zarejestrowanym w czasie działania automatyki napięciu i innych. Uwaga: Lista moŝliwych do zarejestrowania zdarzeń wraz z objaśnieniem ich parametrów i przyczyną wystąpienia znajduje się w części dokumentu Lista zdarzeń. Uwaga: Lista zdefiniowanych w urządzeniu zdarzeń zaleŝy od wersji urządzenia i jego oprogramowania. Aby wyświetlić dziennik zdarzeń naleŝy: w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz DZIENNIK; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

18 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi MENU DZIENNIK Rys.2.6.1. Okno główne MENU (kursor na pozycji DZIENNIK) W dzienniku moŝe być zarejestrowanych 100 ostatnich zdarzeń. Gdy w danym momencie zostało juŝ zarejestrowanych 100 zdarzeń, kaŝde nowe zdarzenia jest rejestrowane na pozycji nr 100, dotychczasowe zdarzenie nr 100 staje się zdarzeniem nr 99, a najstarsza o numerze 1 jest usuwane z dziennika. Zarejestrowane zdarzenie charakteryzuje: data i godzina zarejestrowania zdarzenia (z dokładnością do 0,01 s); tekst opisujący zdarzenie (w jednej lub w dwóch linijkach); opcjonalne parametry zdarzenia (jeden lub dwa); aktualny numer zdarzenia w dzienniku w odniesieniu do liczby wszystkich zarejestrowanych zdarzeń. Po wejściu do okna dziennika widoczne jest ostatnie zarejestrowana zdarzenie. KaŜde zdarzenie wyświetlane jest w osobnym oknie. Do okien tych przechodzi się klawiszami strzałek,. Klawiszem do zdarzeń o numerach malejących. Klawiszem od zdarzeń o numerach mniejszych do zdarzeń o numerach większych (maksymalnie 100). Przytrzymanie klawisza I NNNNEE FF UUNNKKCCJ JEE i naciśniecie strzałki góra lub dół powoduje przejście o 10 zdarzeń w stosunku do wyświetlanego. Rys.2.6.2. Okno przedstawiające zdarzenie w dzienniku Aby wyjść z okna wyświetlania zarejestrowanych zdarzeń do okna głównego MENU naleŝy: nacisnąć na klawiaturze przycisk strzałki ; lub nacisnąć na klawiaturze przycisk AANNUULLUUJ J. 2.7. Obsługa odczyt pomiarów Urządzenia serii 7.xx realizują szereg pomiarów wielkości charakteryzujących obsługiwane pole. Wartości tych pomiarów przedstawiane są na wyświetlaczu urządzenia, jak równieŝ udostępniane są dla programu DELFiN jak i dla systemu nadrzędnego. W zaleŝności od wersji oprogramowania urządzenia wyświetlanie pomiarów jest realizowane w dwóch opcjach. W opcji pierwszej wyświetlane są wszystkie pomiary zdefiniowane w urządzeniu w kilku oknach pomiarowych. W opcji drugiej wyświetlane pomiary podzielone są na grupy tworząc zestawy pomiarowe. Zestawy te mogą być sortowane tematycznie itp. zestaw pomiarów prądów, zestaw pomiarów napięć, zestaw pomiarów mocy lub temperatury, lub teŝ skonfigurowane są wedle preferencji uŝytkownika. Nie muszą wówczas zawierać wszystkich pomiarów zdefiniowanych do wyświetlania w urządzeniu, a tylko te, które są waŝne dla uŝytkownika. Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 19 Uwaga: To czy zestawy pomiarowe mogą być konfigurowane przez uŝytkownika jak równieŝ ilość zestawów pomiarowych oraz jakie pomiary są realizowane zaleŝy od wersji urządzenia i jego oprogramowania. Uwaga: Konfiguracja zestawów pomiarowych odbywa się przy pomocy programu narzędziowego DELFiN i dalszych informacji na temat sposobu konfiguracji naleŝy szukać w dokumentacji do tego programu. Aby wyświetlić pomiary realizowane przez urządzenie naleŝy: w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz POMIARY; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. Rys.2.7.1. Okno główne MENU (kursor na pozycji POMIARY) KaŜdy zestaw pomiarów wyświetla pomiary w pięciu oknach. W jednym oknie pomiarowym moŝe być wyświetlonych 7 wielkości pomiarowych. PoniewaŜ zestaw pomiarowy moŝe mieć zdefiniowane więcej niŝ 7 pomiarów, więc pozostałe pomiary wyświetlane są w kolejnych oknach pomiarowych. Do okien tych przechodzi się klawiszami strzałek,. Przechodzenie pomiędzy zestawami pomiarowymi odbywa się przy pomocy klawiszy strzałek,,,... W prawym górnym rogu podana jest informacja który zestaw pomiarowy oraz które okno jest widoczne. Dla pomiarów napięć międzyfazowych oraz prądów fazowych oprócz wartości liczbowej danego pomiaru podawana jest teŝ wartość procentowa tych pomiarów odniesiona do wartości nominału przekładników: napięciowego dla pomiaru napięć i prądowego dla pomiaru prądów. Wyświetlane w urządzeniu pomiary charakteryzują się pewnymi cechami, które określone są ich statusem. Status pomiaru określa jak daną wartość pomiarową urządzenie wyświetlić ma na wyświetlaczu. Sama wartość statusu nie jest bezpośrednio widoczna dla uŝytkownika, lecz określa, jakie dodatkowe symbole mogą pojawić się przy wielkości pomiarowej w przypadku, gdy wartość pomiaru jest poza zakresem, pomiar jest nie waŝny lub przybliŝony. Pomiar waŝny status mówiący o tym, Ŝe pomiar jest aktualny i zawiera się w zakresie pomiarowym danej wielkości. UŜytkownik w takim przypadku widzi na wyświetlaczu obok symbolu wielkości pomiarowej jej aktualną wartość bez Ŝadnych dodatkowych symboli i napisów; Rys.2.7.2. Okno pomiarowe wszystkie pomiary ze statusem waŝny 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

20 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi Aby wyjść z okien wyświetlania pomiarów do okna głównego MENU naleŝy: nacisnąć na klawiaturze przycisk AANNUULLUUJ J. Pomiar poza zakresem status mówiący o tym, Ŝe pomiar przekroczył maksymalną wartość, jaka moŝe być zmierzona i wyświetlona w urządzeniu. W takim przypadku obok wielkości pomiarowej wyświetli się znak przepełnienia - oraz widoczna będzie jej maksymalna zmierzona wartość; Pomiar przybliŝony status mówiący o tym, Ŝe wartość pomiaru jest wyświetlana w przybliŝeniu. W takim przypadku obok wielkości pomiarowej wyświetli się znak przybliŝenia - oraz wartość pomiaru tej wielkości. Pomiar nie mierzony status mówiący o tym, Ŝe pomiar danej wielkości jest nie mierzony. Przyczyną tego moŝe być aktualna konfiguracja nastaw która powoduje, Ŝe dana wielkość pomiarowa jest nieobsługiwana w danej chwili przez urządzenie. W takim przypadku obok wielkości pomiarowej wyświetli się napis - brak. 2.8. Obsługa odczyt i kasowanie sygnalizacji. Urządzenia serii 7.XX umoŝliwiają odczyt sygnalizacji aktualnie ustawionych blokad, stanów wejść/wyjść dwustanowych, stanów łączników oraz automatyk. Informacje te przedstawione są w grupie STANY. 2.8.1. Odczyt stanów kontrolowanych łączników. W urządzeniach serii 7.xx kontrolowane są stany łączników obsługiwanych przez urządzenie. Stany te przedstawiane są na wyświetlaczu urządzenia w sposób graficzny oraz tekstowy. Aby wyświetlić stany łączników obsługiwanych przez urządzenie naleŝy: w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz STANY; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; w oknie STANY przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz ŁĄCZNIKI; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. MENU STANY ŁĄCZNIKI Rys.2.8.1.1. Okno STANY. Rys. 2.8.1.2. Okno przedstawiające stany łączników obsługiwanych przez urządzenie. Aby wyjść z okien wyświetlania stanów łączników do okna głównego MENU naleŝy: nacisnąć x2 na klawiaturze przycisk AANNUULLUUJ J. Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 21 2.8.2. Odczyt i kasowanie aktywnych blokad. Na wyświetlaczu urządzeń serii 7.xx przedstawiane są aktualnie aktywne blokady. Blokady wynikające z działania algorytmów podzielone są na dwie grupy: blokady trwałe i blokady nietrwałe. Blokady trwałe moŝna usunąć tylko poleceniem usuń blokady przy pomocy odpowiedniego przycisku na klawiaturze urządzenia lub przy pomocy programu narzędziowego DELFiN lub systemu nadrzędnego. Aktywna blokada opisana jest na wyświetlaczu tekstem skróconym. Przy wyświetlanym tekście blokady trwałej znajduje się symbol. Maksymalnie w oknie moŝe być wyświetlonych 14 blokad. Wyświetlane są one w dwóch kolumnach po 7 wierszy. W przypadku, gdy w danej chwili nie są aktywne Ŝadne blokady, w oknie BLOKADY wyświetlany jest tekst BRAK. Uwaga: Szczegółowe informacje dotyczące blokad takie jak: znaczenie, pełny tekst opisujący i inne, znajdują się w rozdziale Blokady. Aby wyświetlić listę aktywnych blokad naleŝy: w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz STANY; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; w oknie STANY przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz BLOKADY ZAMY- KANIA; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. Na rysunku zaznaczono blokady trwałe. MENU STANY BLOKADY Rys.2.8.2.1. Okno przedstawiające listę aktywnych blokad Aby dezaktywować blokady nietrwałe naleŝy: nacisnąć na klawiaturze urządzenia przycisk KKAASSUUJ J ; potwierdzić zamiar usunięcia blokad; wprowadzić hasło patrz rozdział Obsługa wprowadzanie i zmiana hasła. Rys.2.8.2.2. Okno wywoływane przez naciśnięcie przycisku KKAASSUUJ J 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

22 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi Uwaga: Kasowanie blokad wykonywane jest tylko gdy automat jest aktywny (świeci dioda AUTOMAT). Aby wyjść z okna wyświetlania listy aktywnych blokad do okna głównego MENU naleŝy: nacisnąć na klawiaturze przycisk strzałki ; lub nacisnąć na klawiaturze przycisk ANULUJ. 2.8.3. Podgląd stanów i sterowanie automatykami W urządzeniach serii 7.xx wyświetlane są stany realizowanych automatyk. RozróŜniane są trzy rodzaje stanów: o Automatyka NIEAKTYWNA oznacza dezaktywowanie automatyki z nastaw; o Automatyka ODSTAWIONA oznacza tymczasowe odstawienie automatyki przyciskiem AKTYW- NOSĆ lub ustawienie blokady trwałej lub przejściowej, automatyka w nastawach jest aktywna ale jej działanie jest zablokowane; o Automatyka CZYNNA oznacza aktywność oraz prawidłową pracę automatyki. Aby wyświetlić stany automatyk realizowanych przez urządzenie naleŝy: w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz STANY; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; w oknie STANY przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz AUTOMATYKI; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. MENU STANY AUTOMATYKI Rys.2.8.3.1. Okno przedstawiające stany automatyk realizowanych przez urządzenie. Aby wyjść z okien wyświetlania stanów automatyk do okna głównego MENU naleŝy: nacisnąć x2 na klawiaturze przycisk ANULUJ. 2.8.4. Podgląd stanów wejść i wyjść dwustanowych Urządzenia serii 7.xx wyposaŝone są w wejścia i wyjścia dwustanowe wykorzystywane przy realizacji automatyk. Zasoby funkcjonalne urządzenia umoŝliwiają odczyt ich aktualnych stanów logicznych i ich symboliczne przedstawienie na wyświetlaczu. Symbolika stanu danego wejścia/ wyjścia polega na pokazaniu czy jest ono w stanie wysokim 1 czy teŝ niskim 0. Aby wyświetlić stany wejść i wyjść logicznych naleŝy: w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz STANY; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; w oknie STANY przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz WEJ- ŚCIA/WYJŚCIA nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. MENU STANY WEJŚCIA/WYJŚCIA Stan wysoki 1 wejścia/ wyjścia logicznego jest oznaczony na wyświetlaczu znakiem Stan niski 0 wejścia/ wyjścia logicznego jest oznaczony znakiem. Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 23 Rys.2.8.4.1. Okno przedstawiające stany wejść i wyjść dwustanowych Aby wyjść z okna wyświetlania stanów logicznych wejść/ wyjść do okna głównego MENU naleŝy: nacisnąć na klawiaturze przycisk strzałki ; lub nacisnąć na klawiaturze przycisk AANNUULLUUJ J. Uwaga: Przeznaczenie funkcjonalne wejść i wyjść dwustanowych w zaleŝności od aktywnego profilu przedstawione zostało w podrozdziale Gniazda przyłączeniowe urządzenia. 2.9. Obsługa odczyt informacji o komunikacji oraz danych identyfikacyjnych urządzenia Urządzenia serii 7.xx umoŝliwiają przedstawienie na wyświetlaczu informacji identyfikacyjnych dotyczących danego egzemplarza. Identyfikacja urządzenia obejmuje informacje dotyczące transmisji (interfejsu i protokołu komunikacyjnego) oraz zasobów sprzętowych i programowych danego urządzenia. 2.9.1. Informacje o komunikacji Informacje o komunikacji zawierają typowe dane charakteryzujące interfejs i protokół komunikacyjny i obejmują: typ interfejsu; typ protokołu transmisji; prędkość transmisji (wartość do edycji dla portu 1); długość pojedynczego znaku; bit parzystości (wartość do edycji dla portu 1); bit stopu (wartość do edycji dla portu 1); adres aktywnego portu komunikacyjnego (wartość do edycji dla portu 1); i są wyświetlane w oknie TRANSMISJA. Aby wyświetlić dane identyfikacyjne dotyczące transmisji dla portu 0 (RS 232) naleŝy: w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz SYSTEM; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. w oknie SYSTEM przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz TRANSMISJA; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; w oknie TRANSMISJA przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz PORT 0; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

24 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi MENU SYSTEM TRANSMISJA PORT 0 Rys.2.9.1. Okna przedstawiające informacje o komunikacji urządzenia dla portu 0 (RS 232) Aby wyświetlić dane identyfikacyjne dotyczące transmisji dla portu 1 (RS 485 lub ST) naleŝy: w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz SYSTEM; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. w oknie SYSTEM przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz TRANSMISJA; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki ; w oknie TRANSMISJA przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz PORT 1; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. MENU SYSTEM TRANSMISJA PORT 1 Rys.2.9.2. Okno przedstawiające informacje o komunikacji urządzenia dla portu 1 (RS 485 lub ST) Aby wyjść z okna informacyjnego TRANSMISJA naleŝy: nacisnąć na klawiaturze przycisk strzałki ; lub nacisnąć na klawiaturze przycisk AANNUULLUUJ J. Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 25 2.9.2. Identyfikacja urządzenia Identyfikacja urządzenia obejmuje: kodowaną w łańcuchu znaków ID informację 7 -H -S -L -G o wersji urządzenia, wersji sprzętowej i programowej oraz wersji bibliotek; numerze seryjnym urządzenia; liczbie losowej indywidualnej dla danego egzemplarza i jest wyświetlana w oknie IDENTYFIKACJA. Aby wyświetlić identyfikacyjne dotyczące zasobów urządzenia naleŝy: w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz SYSTEM; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. w oknie SYSTEM przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz IDENTYFIKA- CJA; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. MENU SYSTEM IDENTYFIKACJA Na rysunku poniŝej przedstawione są informacje o wersji urządzenia i tekst identyfikacyjny ID. Rys.2.9.3. Przykładowe okno przedstawiajŝe informacje o urządzeniu Aby wyjść z okna informacyjnego IDENTYFIKACJA naleŝy: nacisnąć na klawiaturze przycisk strzałki ; lub nacisnąć na klawiaturze przycisk AANNUULLUUJ J. Aby wyświetlić informacje teleadresowe naleŝy: w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz SYSTEM; nacisnąć przycisk WWEEJ JDDŹŹ lub klawisz strzałki. w oknie SYSTEM przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz IDENTYFIKA- CJA; nacisnąć przycisk WWEEJ JDDŹŹ lub klawisz strzałki ; w oknie IDENTYFIKACJA klawiszem strzałki przejść do okna 2/2. MENU SYSTEM IDENTYFIKACJA Rys.2.9.4. Okno przedstawiające informacje teleadresowe producenta Aby wyjść okna IDENTYFIKACJA naleŝy: nacisnąć na klawiaturze przycisk strzałki lub nacisnąć na klawiaturze przycisk AANNUULLUUJ J. 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

26 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 2.10. Kalibracja torów napięciowych 7.A1 Aby zminimalizować błędy pomiaru napięcia z izolatorów reaktancyjnych spowodowanych m.in. rozrzutem pojemności poszczególnych izolatorów, w urządzeniu 7.A1 wprowadzono ręczną kalibrację torów napięciowych. Aby dokonać kalibracji toru napięciowego naleŝy: w podstawowym oknie MENU przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz SYSTEM; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. w oknie SYSTEM przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz KALIBRACJA; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. MENU SYSTEM KALIBRACJA Rys.2.10.1. Okno wyboru kalibracji określonego toru napięciowego. w oknie KALIBRACJA przesunąć na wyświetlaczu klawiszami strzałek, kursor na wiersz odpowiadający napięciu tego toru, który chcemy skalibrować; nacisnąć przycisk WWYYBBI IEERRZZ lub klawisz strzałki. w oknie kalibracji określonego toru, przy pomocy strzałek, zmienia się parametr Wsp. Nap. wyraŝony w procentach, jednocześnie korygując wartość mierzonego napięcia fazowego. Przykładowo dla wymuszanych napięć pierwotnych międzyfazowych równych 6000 V napięcie fazowe powinno wynosić 3464 V, jeŝeli w tym przypadku urządzenie mierzy inną wartość to naleŝ tak zmienić parametr Wsp. Nap. aby wartość mierzonego napięcia była równa ok. 3464 (z dokładnością 1%). Rys.2.10.2. Okno kalibracji napięcia fazowego U1 w torze zasilającym 1. Wprowadzona nowa wartość współczynnika zostaje automatycznie zapamiętana. Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 27 Aby wyjść okna KALIBRACJA naleŝy: nacisnąć na klawiaturze przycisk strzałki ; lub nacisnąć na klawiaturze przycisk AANNUULLUUJ J. Aby przywrócić fabryczne ustawienia współczynników napięcia naleŝy w oknie KALIBRACJA wybrać opcję Ustaw. Fabryczne. 2.11. Ustawianie kontrastu wyświetlacza PoniewaŜ urządzenia zabezpieczające montowane są w miejscach gdzie panują róŝne warunki oświetleniowe lub teŝ pod wpływem temperatury moŝe nastąpić zmniejszenie kontrastu pokazywanych widoków w stosunku do tła wyświetlacza. Dlatego teŝ przewidziano mechanizm regulacji kontrastu wyświetlacza. Aby zmienić kontrast wyświetlanych widoków naleŝy: na klawiaturze urządzenia przycisną i przytrzymać przycisk I NNNNEE FF UUNNKKCCJ JEE; trzymając cały czas przycisk INNNNEE I FF UUNNKKCCJ JEE naciskać klawisz strzałki lub w celu uzyskania czytelnego widoku na wyświetlaczu. 3. Komunikacja Urządzenia serii 7.xx mogą być wyposaŝone są w łącze światłowodowe lub RS-485 (dwu- lub czteroprzewodowe) umoŝliwiające połączenie z koncentratorem danych systemu nadrzędnego. Za pomocą tego łącza przekazywane są wszystkie informacje bieŝące o stanie pola, w którym jest zainstalowany sterownik, odbiera zdalne polecenia zamknięcia lub otwarcia wyłącznika. Operator systemu moŝe obserwować na monitorze schemat rozdzielni ze stanem poszczególnych łączników. W sposób zdalny moŝna teŝ zmieniać nastawy zabezpieczeń w poszczególnych urządzeniach, uaktywniać lub wyłączać automatyki, synchronizować zegary wewnętrzne z zegarem systemu, oglądać zawartości rejestratorów zdarzeń i zmieniać konfigurację urządzeń. W jednej sieci komunikacyjnej moŝe pracować do 247 urządzeń (z ograniczeniem do 32 na jednym łączu). Uwaga: Złącze serwisowe RS-232 nie jest izolowane galwanicznie. Uwaga: Parametry komunikacji dla protokołów MODBUS-RTU znajdują się w części dokumentu Parametry techniczne urządzenia. 3.1. Modem światłowodowy Schemat podłączenia urządzenia do systemu nadrzędnego przez modem światłowodowy przedstawiony jest w części dokumentu Gniazda przyłączeniowe urządzenia 3.2. Modem RS-485 (połączenie 2-przewodowe/ 4-przewodowe) W zaleŝności od miejsca podłączenia urządzenia w tworzonej sieci, stosuje się następujące typy łączenia: Typ I połoŝenie pośrednie bez opornika R T dopasowującego do impedancji falowej linii; Typ II połoŝenie skrajne z opornikiem R T dopasowującym do impedancji falowej linii. W urządzeniu powyŝsze typy połączeń realizowane są poprzez odpowiednie okablowanie 10-stykowego złącza WAGO typu 734-110. 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

28 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi W zaleŝności od usytuowania urządzenia w sieci RS-485 stosuje się następujące okablowanie złącza komunikacyjnego: Typ I (2-przewodowe) Rys.3.2.1. Pośrednie połoŝenie urządzenia w sieci komunikacyjnej 2-przewodowej Typ II (2-przewodowe) Rys.3.2.2. Skrajne połoŝenie urządzenia w sieci komunikacyjnej 2-przewodowej Istnieje równieŝ moŝliwość przyłączania urządzeń do sieci komunikacyjnej RS-485 4-przewodowej. W tym przypadku piny 2, 3, 4 złącza WAGO dotyczą kierunku nadawania, piny 5, 6, 7 kierunku odbioru danych przez urządzenie. Zalecenia dotyczące sposobu okablowania złącz komunikacyjnych urządzeń znajdujących się w róŝnych miejscach sieci komunikacyjnej pozostają takie same jak dla wersji 2-przewodowej. Typ I (4-przewodowe) Rys.3.2.3. Pośrednie połoŝenie urządzenia w sieci komunikacyjnej 4-przewodowej Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 29 Typ II (4-przewodowe) Rys.3.2.4. Skrajne połoŝenie urządzenia w sieci komunikacyjnej 4-przewodowej Zaleca się stosowanie ekranowanego kabla skrętkowego o impedancji charakterystycznej 120Ω i niskiej pojemności międzyprzewodowej z dodatkowym przewodem wyrównującym potencjały poszczególnych modułów transmisyjnych. Jeden z końców przewodu ekranującego naleŝy połączyć z potencjałem ochronnym systemu. 3.3. Złącze RS-232 do współpracy z programem DELFiN W oknie głównym aplikacji znajdują się: menu, z którego uŝytkownik moŝe uruchomić poszczególne funkcje systemu oraz pole tekstowe, w którym uŝytkownik dostaje niektóre informacje z systemu. W tytule okna znajduje się nazwa aplikacji oraz aktualnie zalogowany uŝytkownik w tym przypadku ADMIN. Rys.3.3.1. Okno główne aplikacji dla uŝytkownika ADMIN Rys.3.3.2. Okno główne aplikacji dla uŝytkownika SERVIS 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

30 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi Menu okna głównego składa się z następujących sekcji: Plik zawiera funkcje związane z zapisem, odczytem raportów, szablonów i zasobów a takŝe z drukowaniem. Edycja zawiera funkcje związane z kopiowaniem, i usuwaniem danych tekstowych. Zasoby zawiera funkcje związane z zarządzaniem oknami poszczególnych grup rejestrów. Narzędzia zawiera funkcje związane z komunikacją, logowaniem i zmianą hasła uŝytkownika. Ustaw zawiera funkcje związane z ustawianiem daty, czasu, testów, numeru seryjnego. Po wybraniu w oknie głównym programu NARZĘDZIA OPERATOR uŝytkownik ma moŝliwość zmiany praw dostępu do funkcji systemu, czyli zalogować się z innymi uprawnieniami. W polu nazwa uŝytkownika wpisuje się login, natomiast w polu hasło, wpisuje się hasło. W oknie tym znajduje się takŝe przycisk przy pomocy, którego moŝna bezpośrednio zalogować się jako USER. Rys.3.3.3. Okno logowania do systemu Po wybraniu w oknie głównym programu NARZĘDZIA KOMUNIKACJA zostanie wyświetlone okno komunikacji, w którym będą znajdywały się informacje dotyczące nastaw dla aktualnego portu, przez który następuje komunikacja ze sterownikiem, informacje dotyczące odczytywanych ramek oraz informacje dotyczące dostępnych portów. Rys.3.3.4. Okno KOMUNIKACJA. Po naciśnięciu przycisku w oknie KOMUNIKACJA uŝytkownik wywoła okno zmiany parametrów transmisji dla danego portu komunikacyjnego. Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 31 Rys.3.3.5. Okno ustawień parametrów transmisji dla danego portu komunikacyjnego. W oknie tym uŝytkownik moŝe zmienić parametry transmisji dla danego portu, a takŝe włączyć lub wyłączyć port. Po naciśnięciu przycisku w oknie KOMUNIKACJA zostanie uruchomiona funkcja nawiązywania łącznoście ze sterownikiem. NaleŜy nadmienić, Ŝe waŝną rolę odgrywa tutaj zalogowany uŝytkownik. JeŜeli uŝytkownikiem tym jest USER, system będzie poszukiwał sterownika na adresie podanym w oknie ustawień parametrów portu, natomiat jeŝeli uŝytkownikiem jest SERVIS, system nawiązuje łączność ze sterownikiem tylko na adresie 68. JeŜeli system nawiąze komunikacje ze sterownikiem, uŝytkownik zostanie poinformowany o tym poprzez umieszczenie w oknie komunikacji danych dotyczących sterownika. JeŜeli uŝytkownik dwukrotnie naciśnie na linie reprezentującą dany sterownik, system dokona identyfikacji szczegółowej sterownika. Następnie uŝytkownik zostanie poinformowany o zakończeniu tej funkcji systemu w postaci poniŝszego okna. Rys.3.3.6. Okno informujące o zakończeniu identyfikacji szczegółowej sterownika. Po naciśnięciu przez uŝytkownika przycisku [OK.] zostanie uruchomiona funkcja cyklicznego odczytu poszczególnych grup rejestrów. Po wybraniu w oknie głównym programu zostanie wyświetlone okno grupy rejestrów NASTAWY. ZASOBY NASTAWY 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

32 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi Rys.3.3.7. Okno grupy rejestrów Nastawy. W oknie tym uŝytkownik moŝe przeglądać dane na trzy sposoby: Wybierając przycisk dane przedstawiane są w sposób domyślny charakterystyczny dla danego typu parametru. Wybierając przycisk dane przedstawiają się w postaci dziesiętnej jest to liczba jednostek, którą zawiera dany rejestr. Wybierając przycisk dane przedstawiane są w postaci heksadecymalnej. UŜytkownik moŝe dokonać edycji danej nastawy (jeŝeli nastawa ta podlega edycji) po dwukrotnym naciśnięciu danej nastawy w oknie. Zostanie wtedy wyświetlone jedno z trzech poniŝej przedstawionych okien edycji. Rodzaj wyświetlonego okna edycyjnego zaleŝy od typu edytowanej nastawy. Rys.3.3.8. Okno edycji nastawy dla parametru typu całkowitego. Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 33 Rys.3.3.9. Okno edycji nastawa dla parametru typu multilista. Rys.3.3.10. Okno edycja nastawy dla parametru typu monolista. Za pomocą przycisku uŝytkownik moŝe wysłać edytowane nastawy do sterownika. JeŜeli polecenie wysłania nastaw zostanie przyjęte przez sterownik, uŝytkownik zostanie o tym powiadomiony odpowiednim komunikatem. Podobnie w przypadku, gdy sterownik nie przyjmie z jakiegoś powodu wysłanych z systemu nastaw. Ustawianie daty i czasu. Rys.3.3.11. Okno ustawiania daty i czasu. Za pomocą przycisku [Ustaw] uŝytkownik wysyła do sterownika, z którym jest aktualnie połączony polecenie ustawienia daty i czasu. Odpowiedzią sterownika jest komunikat poprawności wykonania polecenia. Za pomocą przycisku [Broadcast] system wyśle polecenie ustawienia daty i czasu do wszystkich urządzeń znajdujących się w danej sieci. Polecenie to nie informuje uŝytkownika o poprawności wykonania. 3.3.1. Zmiana widoku pola Zmiana widoku pola jest moŝliwa z poziomu programu Delfin zainstalowanego na komputerze PC. Sposób postępowania został opisany poniŝej. 1. Programem Delfin połączyć się z urządzeniem 2. Z górnego menu programu wybrać Ustaw a następnie Widok LCD 3. Po wykonaniu powyŝszego polecenia otwiera się okno edytora grafiki, z pozycji którego moŝna skonfigurować dowolny widok pola na dwa sposoby: Konfiguracja ręczna naciśnięcie przycisku Odczytaj (znajdującego się z prawej strony okna) powoduje sczytanie aktualnego widoku pola znajdującego się w urządzeniu. Po wykonaniu tej operacji 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

34 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi moŝna przy pomocy elementów graficznych dostępnych na górnym pasku menu skonfigurować własny widok pola. Wstawianie elementów naleŝy zaznaczyć wybrany element, który chcemy wstawić (poprzez naciśnięcie na nim lewego przycisku myszy) a następnie w miejscu siatki, w którym chcemy go umieścić nacisnąć lewy przycisk myszy. Usuwanie elementów naciśnięcie prawego przycisku myszy na elemencie, który chcemy usunąć powoduje rozwinięcie podręcznego menu z pozycji którego naleŝy wybrać opcję Usuń obiekt. Przesuwanie elementów po siatce - naleŝy nacisnąć i przytrzymać lewy przycisk myszy, trzymając wciśnięty przycisk moŝna wybrany element przesunąć w dowolne miejsce siatki. Po skonfigurowaniu własnego widoku pola moŝna go zapisać do pliku wybierając z górnego menu opcję Plik -> Zapisz lub moŝna go wysłać do urządzenia naciskając przycisk Wyślij (znajdujący się z prawej strony okna). Odczyt z pliku skonfigurowany i zapisany wcześniej widok pola moŝna odczytać z pliku wybierając z górnego menu opcję Plik -> Otwórz. Odczytany widok pola moŝna dalej konfigurować ręcznie albo bezpośrednio wysłać do urządzenia poprzez polecenie Wyślij. Aktualizacja: 2008-04-15

AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi 35 4. Konserwacja i naprawy MUPASZ 7.xx jest wyposaŝony w pamięć nastaw i zdarzeń podtrzymywaną bateryjnie. Bateria podtrzymująca nastawy i zdarzenia wystarcza na 10 lat pracy w urządzeniu podłączonym do napięcia zasilania. Przed upływem tego terminu urządzenie naleŝy przekazać do przeglądu, w którego zakres wchodzi wymiana baterii. W przypadku przechowywania urządzenia bez zasilania baterię naleŝy wymienić, przed upływem 5 lat od daty produkcji urządzenia. Naprawy i przeglądy mogą być dokonywane tylko przez producenta. W trakcie pracy urządzenia kontrolowane są waŝne napięcia wewnętrzne. Samokontroli podlega równieŝ pamięć zawierająca oprogramowanie i nastawy urządzenia. W przypadku wykrycia uszkodzenia, które mogłoby zagrozić bezpieczeństwu eksploatacji rozdzielnicy, następuje przerwanie jego pracy i rozwarcie styków przekaźnika wyjścia dwustanowego AL. Stan taki wymaga podjęcia działań serwisowych. 5. Transport Zaleca się transportowanie urządzenia w oryginalnym opakowaniu dostarczonym przez producenta. 6. Przechowywanie Urządzenie moŝe być składowany w temperaturze -25..70 C. 7. Opis działania 7.1. Parametry konfiguracyjne Wymagania i uwagi Nastawiony czas Tprzerwy musi być krótszy od czasu Tgr dopuszczalnego czasu cyklu przełączeń. Zakresy nastawcze Parametr Zakres Nastawy fabryczne Ib1 [A] 5..1000 A co 1 A 500 A Ib2 [A] 5..1000 A co 1 A 500 A Un [V] 6000..20000 V co 1 V 6000 V Rezerwa ukryta ukryta jawna w torze I jawna w torze II Timpuls zam. [s] 0,01..10,00 s co 0,01 s 1,00 s Timpuls otw. [s] 0,01..10,00 s co 0,01 s 1,00 s Tłącznika W1 [s] 0,01..5,00 s co 0,01 s 0,10 s Tłącznika W2 [s] 0,01..5,00 s co 0,01 s 0,10 s Tłącznika WS [s] 0,01..5,00 s co 0,01 s 0,10 s Tprzerwy [s] 0,00..60,00 s co 0,01 s 0,00 s Ib1 wartość prądu bazowego (znamionowego) toru 1; Ib2 wartość prądu bazowego (znamionowego) toru 2; Un wartość znamionowa napięcia sieci; Timpuls zam. czas trwania impulsu na zamknięcie wyłącznika (wspólny dla wszystkich wyłączników); Timpuls otw. czas trwania impulsu na otwarcie wyłącznika (wspólny dla wszystkich wyłączników); Tłącznika W1 czas własny wyłącznika toru 1 W1; Tłącznika W2 czas własny wyłącznika toru 2 W2; Tłącznika WS czas własny wyłącznika sprzęgła WS; Tprzerwy czas opóźnienia przełączeń poszczególnych wyłączników w cyklach SZR i SP. Opis działania: W urządzeniu kontrolowane są stany wyłączników. Dla rezerwy ukrytej są to wyłączniki torów zasilających (W1, W2) oraz wyłącznik sprzęgła (WS), dla rezerwy jawnej wyłączniki torów zasilających (W1, W2). Stan awarii wyłącznika występuje w momencie gdy oba wejścia dwustanowe określające połoŝenie wyłącznika były w stanie niskim lub wysokim przez czas dłuŝszy od T łącznika. Stan awarii powoduje ustawienie blokady 7A1_7A2_D_MANUAL3.pdf

36 AUTOMAT SZR 7.A1/7.A2 instrukcja obsługi trwałej *W1, *W2 lub *WS. Zmiany stanów wyłączników powodują odpowiednie wpisy do dziennika zdarzeń. Tprzerwy określa dodatkowe opóźnienie pomiędzy kolejnymi przełączeniami wyłączników w cyklu SZR i SP. NaleŜy zwrócić uwagę aby czas ten był krótszy od dopuszczalnego czasu cyklu przełączeń Tgr. Zdarzenia Wyłącznik W1 otwarty generowane w przypadku zmiany stanu wyłącznika toru 1 na otwarty ; Wyłącznik W1 zamknięty generowane w przypadku zmiany stanu wyłącznika toru 1 na zamknięty ; Wyłącznik W1 awaria generowane w przypadku zmiany stanu wyłącznika toru 1 na awaria ; Wyłącznik W2 otwarty generowane w przypadku zmiany stanu wyłącznika toru 2 na otwarty ; Wyłącznik W2 zamknięty generowane w przypadku zmiany stanu wyłącznika toru 2 na zamknięty ; Wyłącznik W2 awaria generowane w przypadku zmiany stanu wyłącznika toru 2 na awaria ; Wyłącznik WS otwarty generowane w przypadku zmiany stanu wyłącznika sprzęgła na otwarty ; Wyłącznik WS zamknięty generowane w przypadku zmiany stanu wyłącznika sprzęgła na zamknięty ; Wyłącznik WS awaria generowane w przypadku zmiany stanu wyłącznika sprzęgła na awaria. Blokady *W1 blokada ustawiana w stanie awarii wyłącznika toru 1; *W2 blokada ustawiana w stanie awarii wyłącznika toru 2; *WS blokada ustawiana w stanie awarii wyłącznika toru S; 7.2. Automatyka SZR Wymagania i uwagi Warunkiem działania automatyki jest jej aktywność i brak blokad; Nastawiony czas graniczny Tgr musi być większy od czasu przerwy Tprzerwy i sumy czasów własnych wyłączników uczestniczących w cyklu przełączeń. Zakresy nastawcze Parametr Zakres Nastawy fabryczne Kryterium rozruchu Wszystkie napięcia < Ur Min. jedno napięcie < Ur Min. jedno napięcie < Ur Ud [Un] 0,50..1,20 Un co 0,01 Un 1,00 Un Ur [Un] 0,10..1,00 Un co 0,01 Un 0,60 Un Tszr [s] 0,50..300,00 s co 0,01 s 1,00 s Tgr [s] 1,00..10,00 s co 0,01 s 2,00s Tszr opóźnienie cyklu SZR; Tgr dopuszczalny czas cyklu przełączeń; Ud - minimalna wartość napięć międzyprzewodowych w torze rezerwowym, zapewniająca cykl SZR; Ur - progowa wartość napięć międzyprzewodowych pobudzająca automatykę SZR. Opis działania: Parametr Kryterium rozruchu określona warunek rozpoczęcia przełączeń w cyklu SZR. Ustawienie wartości Wszystkie napięcia < Ur powoduje, Ŝe rozruch automatyki nastąpi po obniŝeniu się wszystkich napięć międzyprzewodowych poniŝej progu Ur. Ustawienie wartości Min. jedno napięcie < Ur powoduje, Ŝe rozruch automatyki nastąpi po obniŝeniu się przynajmniej jednego z napięć międzyprzewodowych poniŝej progu Ur. Zanik lub spadek napięć międzyprzewodowych w torze zasilającym, poniŝej nastawionego progu Ur, przy równoczesnej obecności w torze zasilania rezerwowego napięć międzyprzewodowych o wartości wyŝszej od Ud, powoduje po upływie czasu Tszr, otwarcie wyłącznika w torze aktualnie zasilającym szyny i po potwierdzeniu jego otwarcia: - w przypadku rezerwy jawnej, zamknięcie wyłącznika w torze rezerwy. - w przypadku rezerwy ukrytej, zamknięcie łącznika szyn.(sprzęgła) Do dziennika zapisywane są zdarzenia Zanik napięcia w torze 1 lub Zanik napięcia w torze 2. Niewielkie opóźnienie (Tszr) ma uchronić automat przed pobudzeniem podczas chwilowych zaników lub spadków napięć. JeŜeli działanie łączników nastąpiło zgodnie z opisanym algorytmem przed upływem nastawionego czasu granicznego Tgr, zapisywane jest zdarzenie SZR udany przełączenie na U1 lub SZR udany przełączenie na U2. Aktualizacja: 2008-04-15