PROGRAM WYDARZEŃ EDUKACYJNYCH W RAMACH PROJEKTU SZLAK MODERNIZMU KRK OPOWIEŚCI BUDYNKÓW Organizatorzy: Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Partnerzy: Patronat medialny:
SZLAK MODERNIZMU KRK OPOWIEŚCI BUDYNKÓW Pomimo opinii historycznego ośrodka o średniowiecznych korzeniach, Kraków jest miastem nowoczesnym prezentującym kilka różnych, ważnych dla ubiegłego stulecia koncepcji przestrzennych. W XX wieku jego powierzchnia wzrosła ponad 60 razy stając się Przestrzenią kreacji i eksperymentu. Nieodległa przeszłość, długo skazana za zapomnienie i traktowana z niechęcią, warta jest przypomnienia. Stanowi nie tylko ważny rozdział naszej historii, ale przede wszystkim kluczowy element przestrzeni, w której żyjemy. Na Krakowski Szlak Modernizmu składają się: portal internetowy na temat architektury modernistycznej Krakowa oraz działania edukacyjne wykorzystujące jego zasoby. Na portalu znaleźć można m.in. przewodniki w formie elektronicznej, e-booki, mobilną aplikację, materiały edukacyjne, mapy, scenariusze lekcji, karty pracy dla uczniów, słownik architektury nowoczesnej dla dzieci i młodzieży. Zapraszamy użytkowników miasta do udziału w tworzeniu naszej opowieści o nowoczesnym Krakowie czekamy na Wasze reakcje, relacje, wspomnienia. PAŹDZIERNIK 15.10.2014 (środa), godz. 18:00 Inauguracja projektu Szlak Modernizmu KRK. Opowieści budynków Miejsce: Forum Przestrzenie, ul. Konopnickiej 28 Prowadzenie: Kacper Kępiński Zaprezentowana zostanie nowa strona internetowa projektu i jej możliwości, najważniejsze trasy i obiekty. Powiemy także, w jaki sposób będzie można się zaangażować w budowanie bazy wiedzy w ramach narzędzi interaktywnych na stronie oraz programu wydarzeń edukacyjnych. Bękarty architektury? Krakowski modernizm 1918 1989 wykład Prowadzenie: Michał Wiśniewski Trudny odbiór dziedzictwa nowoczesności sprawił, że wiele obiektów tworzących nowoczesny Kraków, pozostaje w cieniu historycznego miasta. Na wykładzie zostaną pokazane kamienie milowe krakowskiego modernizmu. Wiele z tych budynków, chociaż odegrało ważną rolę w rozwoju miasta i przez dekady służyło swym użytkownikom traktowanych jest z niechęcią i wstydem.
19.10.2014 (niedziela), godz. 11:00 Nowa Huta czyli socmodernistyczny spacer architektoniczny, Start: Blok Szwedzki, os. Szklane Domy 1 (od strony kościoła M.B. Częstochowskiej) Prowadzenie: Paweł Jagło Architektura modernizmu powojennego w Nowej Hucie nie jest znana szerszej publiczności. Modernizm w tym miejscu ustępuje, co zrozumiałe, pola zabudowie socrealistycznej. Nowohucki modernizm to przede wszystkim prototypowe budynki: bloki szwedzkie, blok eksperymentalny, czy słynny helikopter na os. Centrum D. Tutaj powstał pierwszy blok z wielkiej płyty w Krakowie. Na koniec spaceru przewidziana jest prezentacja archiwalnych fotografii z lat 1956 70, która zostanie pokazana w nowohuckim oddziale MHK. 23.10.2014 (czwartek) - 26.10.2014 (niedziela) Mówi-miasto wykład i otwarte terenowe warsztaty socjologiczne Miejsce: Fundacja Nowe Centrum, os. Słoneczne 14 Konieczna rezerwacja miejsc Podobno każdy Polak jest lekarzem i politykiem, mniej znany, jest fakt, że każdy jest także socjologiem miasta. Opisujemy i analizujemy nasze naturalne miejskie środowisko życia bardzo często, dokumentujemy codzienne miejskie życie, którego jesteśmy aktorami i obserwatorami. Celem warsztatów prowadzonych przez socjologów, jest dostarczenie uczestnikom narzędzi (zaczerpniętych z metodologii socjologii) świadomego opisu, a co za tym idzie świadomego oglądania i przeżywania przestrzeni miasta. Warsztaty mają być także międzypokoleniowym spotkaniem użytkowników przestrzeni, którzy na co dzień mijają się w niej, ale prawie nigdy się nie spotykają. 23.10.2014 (czwartek), godz. 18:00-19:00 Metody socjologiczne opisu miasta Prowadzenie: Jacek Gądecki 25.10.2014 (sobota), godz. 11:00-12:30 Warsztaty terenowe poznawanie miasta przy użyciu metod socjologicznych Prowadzenie: Anna Karwińska 26.10.2014 (niedziela), godz. 11:00-12:30 Podsumowanie warsztatów terenowych Prowadzenie: Anna Karwińska
LISTOPAD 6.11.2014 (czwartek), godz. 11:00 Piąta elewacja warsztat dla uczniów szkół podstawowych Miejsce: Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida, os. Górali 5 Prowadzenie: Anna Komorowska Warsztaty dla jednej klasy szkoły podstawowej. Konieczna rezerwacja miejsca (możliwość dostosowania godziny) Jedną z podstawowych cech budynków modernistycznych jest płaski dach z tarasem. Możliwości wykorzystania tej dodatkowej przestrzeni są ogromne od miejsc widokowych i rekreacyjnych (jak np. DH Jubilat) po ogrody dziecięce z sadzawką, ścianką wspinaczkową i pokoikami do zabawy. Przegląd krakowskich budynków z najbardziej charakterystycznymi dachami stanowić będzie inspirację dla działań projektowych, a efektem końcowym będą makiety przedstawiające najlepsze pomysły. 15.11.2014 (sobota), godz. 11:00 Prostokąt, prostokąt i kwadrat zakochaj się w prostocie modernizmu inspirująco-rozwojowy warsztat Miejsce: Dębnicki Ośrodek Kultury Tęcza, ul. Praska 52 Prowadzenie: Ludwika Ignatowicz Liczba miejsc ograniczona, konieczna rezerwacja. Uczestnicy warsztatu poznają dobre praktyki aktywizacji mieszkańców. Odpowiemy sobie na pytanie: jak dostrzegać piękno w najbliższej okolicy zamieszkania. Dowiemy się jak dbać o zabytki i pamięć miejsc. Jak zmieniać w prosty sposób miejsca zapomniane w oazy działania z mieszkańcami? Będziemy rozmawiać na temat ulotnych historii, które tworzą miasto i są nierozłącznym elementem architektury. 20.11.2014 (czwartek), godz. 11:00 Dom z metra warsztat dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych Miejsce: Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida, os. Górali 5 Prowadzenie: Anna Komorowska Warsztaty dla jednej klasy szkoły ponadgimnazjalnej. Konieczna rezerwacja miejsca (możliwość dostosowania godziny) Blok szwedzki, Falowiec, Superjednostka, Jamnik - czemu służą tasiemcowe bloki mieszkalne? Czy są lepsze od punktowców? Jak funkcjonowały w momencie powstania, a co zmieniło się
do dzisiejszych czasów? Zachować je, zburzyć czy rozbudowywać? Kilka przykładów modernistycznych budynków wielorodzinnych jest punktem wyjścia do rozważań o współczesnym życiu w mieście. Tworzymy listę zalet, a lista wad służy nam do stworzenia nowej, poprawionej wersji. Efektem pracy będą makiety ilustrujące pomysły uczestników na lepsze życie w mieście. 21.11.2014 (piątek), godz. 18:00 Modernizm pod ochronę wykład Miejsce: Forum Przestrzenie, ul. Konopnickiej 28 Prowadzenie: Grzegorz Piątek Modernizm był - przynajmniej w deklaracjach rewolucją w architekturze. Był to nie tylko przełom w ideologii czy kształtowaniu przestrzeni, ale też czas szybkiej adaptacji nowych rozwiązań technicznych i materiałowych. Dlatego gdy zaczynamy myśleć o ochronie modernizmu, doktryny konserwatorskie okazują się dziurawe, pojawiają się nowe pytania i dylematy. Chronić - tak, tylko jak? 29.11.2013 (sobota), godz. 11:00 Dom stu balkonów warsztat dla przedszkolaków Miejsce: Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida, os. Górali 5 Prowadzenie: Anna Komorowska Liczba miejsc ograniczona, konieczna rezerwacja. Główną inspiracją do działań jest Dom Stu Balkonów, znajdujący się przy ul. Retoryka w Krakowie. Na przykładzie tego i innych budynków modernistycznych tworzymy katalog elementów architektonicznych, który staje się podstawą do własnych kolaży domów stu okien, dachów, kolumn... GRUDZIEŃ 13.12.2014 (sobota), godz. 11:00-12:30 Mini modernizm warsztat modelarski dla dzieci w wieku 6-8 lat. Miejsce: Dębnicki Ośrodek Kultury Tęcza, ul. Praska 52 Prowadzenie: Jakub i Katarzyna Suszkowie, Atelier La Skala Liczba miejsc ograniczona, konieczna rezerwacja. Jak zbudować model i czemu służą makiety architektoniczne? Przyjdź i przekonaj się, czy robienie modeli jest proste. Wystarczą chęci, odrobina czasu i trochę cierpliwości aby stworzyć swój własny, miniaturowy obraz rzeczywistości.
PROWADZĄCY Kacper Kępiński student architektury i urbanistyki na Politechnice Krakowskiej. Studiował także w Kopenhadze i Amsterdamie. Współzałożyciel i sekretarz zarządu Krakowskiego Stowarzyszenia Przestrzeń-Ludzie-Miasto, w ramach którego przeprowadził szereg projektów aktywizujących mieszkańców Krakowa w przestrzeni publicznej. Członek fundacji Instytut Architektury. Koordynator Krakowskiego Szlaku Modernizmu. dr Michał Wiśniewski absolwent historii sztuki i architektury, badacz związków nowoczesnej architektury i polityki w regionie Europy Środkowej. Pracownik Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i Międzynarodowego Centrum Kultury, stypendysta Fulbrighta. Autor licznych artykułów oraz monografii Ludwika Wojtyczki (2003) i Adolfa Szyszko- Bohusza (2013), wiodących architektów międzywojennego Krakowa. Członek zarządu fundacji Instytut Architektury. Paweł Jagło historyk, muzealnik, nowohucianin z osiedla Willowego przeszczepiony tutaj spoza Krakowa. Od ponad pięciu lat kierownik nowohuckiego oddziału Muzeum Historycznego Miasta Krakowa na osiedlu Słonecznym 16. Autor kilku wystaw oraz opracowań z zakresu historii Nowej Huty po 1949. Obecnie pracuje nad wystawą Forty austriackie w Nowej Hucie (2015). prof. dr hab. Anna Karwińska kierownik Katedry Socjologii Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Zajmuje się problematyką miasta od lat 1990. Brała udział w pracach nad aktualizacją planu Krakowa, przygotowywała ekspertyzy z zakresu funkcjonowania miasta, zasobów rozwojowych miasta. Ostatnio bierze udział w przygotowaniu aktualizacji Strategii Rozwoju Krakowa. Kieruje Uniwersytetem dziecięcym przy UEK. Jest autorką ponad 200 prac z zakresu socjologii. dr Jacek Gądecki absolwent Instytutu Socjologii UMK w Toruniu, obecnie pracuje jako adiunkt na Wydziale Humanistycznym Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Miłośnik Nowej Huty i niedoszły jej mieszkaniec. Zainteresowania badawcze: antropologia architektury, antropologia i socjologia miasta i architektura jako taka. Realizował badania dotyczące osiedli grodzonych w USA i Polsce. Anna Komorowska architektka krajobrazu, pedagożka, z zamiłowania publicystka, Michał Rokita architekt, z zamiłowania grafik, wspólnie prowadzą pracownię k., specjalizującą się w projektowaniu dla dzieci oraz edukacji architektonicznej. Projektują przestrzenie edukacyjne, ogrody przedszkolne i przyszkolne oraz tzw. naturalne place zabaw,
a także wnętrza i zabawki. Prowadzą warsztaty architektoniczne dla dzieci młodzieży oraz konsultacje w zakresie projektowania dla dzieci. www.pracowniak.pl Ludwika Ignatowicz socjolożka, animatorka. Absolwentka socjologii Collegium Civitas oraz pedagogiki na Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Aktywna członkini stowarzyszenia na rzecz poprawy środowiska mieszkalnego Odblokuj oraz fundacji na rzecz wspólnot lokalnych Na Miejscu. Angażuje się na rzecz włączania mieszkańców w procesy projektowania i zmieniania miasta dla ludzi. Prowadzi autorskie warsztaty dotyczące percepcji przestrzeni miejskiej. Grzegorz Piątek krytyk architektury i kurator, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Kurator wystaw m.in: w pawilonie polskim na XI Biennale Architektury w Wenecji Hotel Polonia. The Afterlife of Buildings, nagrodzonej Złotym Lwem za najlepszą ekspozycję narodową (z Jarosławem Trybusiem, 2008). Autor artykułów o architekturze, designie i mieście. Laureat Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za 2008 rok oraz dyplomu Ministra Spraw Zagranicznych za promocję Polski na świecie (2009). Współzałożyciel Centrum Architektury. Katarzyna i Jakub Suszkowie absolwenci Wydziały Architektury Politechniki Krakowskiej. Od 8 lat prowadzą wspólnie pracownię modelarską Atelier La Skala zajmującą się tworzeniem makiet architektonicznych i rękodzieła. Wykonali ponad 150 profesjonalnych modeli począwszy od wnętrz, przez prototypy, aż po modele całych osiedli i założeń urbanistycznych. Mówią o sobie: Nasze hobby stało się naszą pracą. Uwielbiamy pomniejszać rzeczywistość. PRAKTYCZNE INFO Rezerwacje miejsc na warsztaty: k.kepinski@instytutarchitektury.org info@instytutarchitektury.org telefonicznie: 519-611-556 (Dorota Jędruch), 607-653-807 (Kacper Kępiński) www.facebook.com/szlakmodernizmu www.instytutarchitektury.org www.facebook.com/architektury www.facebook.com/przestrzen Program wydarzeń może ulec zmianie.