UWARUNKOWANIA PRAWNE Ustawa z dnia 21 kwietnia 2001 Prawo Ochrony Środowiska (t. jedn. Dz. U. 2006 Nr 129 poz. 902) Art. 13: Polityka ekologiczna państwa ma na celu stworzenie warunków niezbędnych do realizacji ochrony środowiska ; Art. 14 ust. 2: Politykę ekologiczną państwa przyjmuje się na 4 lata, z tym że przewidziane w niej działania w perspektywie obejmują kolejne 4 lata ; Art. 17 ust. 1: Organ wykonawczy województwa, powiatu i gminy, w celu realizacji polityki ekologicznej państwa sporządza odpowiednio wojewódzkie, powiatowe i gminne programy ochrony środowiska, uwzględniając, wymagania, o których mowa w art. 14 ; Art. 17 ust. 4: Organ wykonawczy województwa, powiatu i gminy zapewnia możliwość udziału społeczeństwa w postępowaniu, którego przedmiotem jest sporządzenie programu ochrony środowiska ; Art. 41. ust. 1. Organ administracji opracowujący projekt dokumentu lub wprowadzający zmiany do przyjętego już dokumentu, o którym mowa w art. 40 ust. 1, sporządza prognozę oddziaływania na środowisko.
PRZESŁANKI AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO (1) Obowiązujący Program Ochrony Środowiska dla województwa pomorskiego na lata 2003-2006 z perspektywą na lata 2007-2010 Sejmik Województwa Pomorskiego przyjął Uchwałą nr 153/XIII/03 z dnia 29 września 2003; We wrześniu 2007 roku upływa termin aktualizacji Programu wynikający z przepisów Ustawy POŚ Wśród przesłanek aktualizacji Programu są zmiany, jakie miały miejsce w otoczeniu prawnym, czynniki polityczne i gospodarcze, a także wnioski z realizacji w latach 2003-2006
PRZESŁANKI AKTUALIZACJI (2) 1 maja 2004 roku Rzeczpospolita Polska podpisała Traktat Akcesyjny do Unii Europejskiej, zobowiązując się do przestrzegania prawa wspólnotowego (axis communautaire) oraz zapisanych w nim okresów przejściowych; 18 lipca 2005 roku Uchwałą nr 587/XXXV/05 Sejmik Województwa Pomorskiego przyjął Strategię Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020. Opracowany został i zaakceptowany przez Komisję Europejską RPO dla województwa na lata 2007-2014. Ponadto w okresie 2003 2006 przyjęto w województwie dokumenty i strategie sektorowe; Sporządzono i opublikowano Raport o stanie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego (2006); Sporządzono i opublikowano Studium Ekofizjograficzne województwa pomorskiego (2006); W grudniu 2006 roku Rada Ministrów przyjęła dokument: Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy 2011 2014
PROCEDURA AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA (1) Prace nad aktualizacją Programu Ochrony Środowiska Województwa Pomorskiego Zarząd Województwa Pomorskiego rozpoczął 16 stycznia 2007 roku, przyjmując Uchwałę nr 27/13/07 w sprawie harmonogramu, zasad i trybu prac nad aktualizacją POŚ dla Województwa Pomorskiego. Dnia 23 stycznia 2007 Zarząd przyjął Uchwałę nr 41/15/07 w sprawie powołania zespołu zadaniowego ds. aktualizacji POŚ. W skład zespołu weszli pracownicy DROWOŚ UMWP oraz WBPP w Słupsku 20 marca 2007 Zarząd Województwa Pomorskiego podjął Uchwałę Nr 190/29/07 w sprawie współpracy przy aktualizacji. Efektem uchwały było powstanie Rady Konsultacyjnej, w której skład weszli przedstawiciele Wojewody Pomorskiego, jednostek administracji rządowej właściwych w sprawach środowiska, wybranych departamentów UMWP, WFOŚ, Miasta Gdańska oraz środowisk naukowych: Uniwersytetu i Politechniki. Radzie przewodniczył Wicemarszałek Leszek Czarnobaj. Rada odbyła 5 posiedzeń, które miały znaczący wpływ na powstający projekt; Dnia 3 lipca Uchwałą nr 548/50/07 Zarządu Województwa Pomorskiego projekt został skierowany do konsultacji społecznych.
PROCEDURA AKTUALIZACJI PROGRAMU (2) Od tego czasu: Została sporządzona prognoza oddziaływania na środowisko, w której zawarto wnioski i rekomendacje zmian; Ministerstwo Środowiska sformułowało uwagi i zaopiniowało pozytywnie projekt Programu; Od 01 do 21 sierpnia projekt był udostępniony na stronie internetowej województwa; 07 sierpnia miała miejsce publiczna prezentacja w Sali Herbowej, w której uczestniczyło kilkudziesięciu przedstawicieli, przede wszystkim organizacji pozarządowych; Wpłynęły 123 uwagi od 13 urzędów, instytucji, przedstawicieli nauki i organizacji pozarządowych, które zostały szczegółowo rozpatrzone i w miarę możliwości uwzględnione; Wojewoda Pomorski sformułował uwagi i zaopiniował pozytywnie projekt; Przedstawiany dziś projekt, wraz z opisem sposobu uwzględnienia złożonych uwag został zaakceptowany przez Zarząd Województwa na posiedzeniu w dniu 4 września;
Projekt PROGRAMU OCHRONY SRODOWISKA WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO na lata 2007-2010 (1) Cele Programu Ochrony Środowiska dla WP to: Realizacja polityki ekologicznej państwa w skali regionalnej; Wskazanie problemów, które samorząd województwa uznaje za najważniejsze oraz kierunków działań dla ich rozwiązywania; Stworzenie płaszczyzny integracji działań różnych administracji i podmiotów na rzecz ochrony i poprawy stanu środowiska regionu; Nakreślenie ramowej problematyki i sformułowanie wytycznych dla powstających programów powiatowych i gminnych.
AKTUALIZACJA POŚ WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Projekt POŚ WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO na lata 2007-2010 (2) Program Ochrony Środowiska nie jest prawem, jednak obowiązujące przepisy stanowią podstawę jego tworzenia i realizacji. Wskazując potrzebę i możliwości rozwiązywania problemów środowiska program przywołuje odpowiednie przepisy (legalizm); Jeżeli obowiązujące prawo jest nie dość skuteczne lub nie jest realizowane, Program wskazuje na te sytuacje i podkreśla potrzebę przełamania impasu lub bezradności (pragmatyzm); Program otwiera możliwości podejmowania w przyszłości działań, których potrzeba może pojawić się dopiero w trakcie realizacji programu oraz inspiruje powstawanie bytów, które podejmą się ich wykonania (kreatywność i otwartość);
Projekt PROGRAMU OCHRONY SRODOWISKA WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO na lata 2007-2010 (3) Konstrukcja projektu (1): Ramę projektu Programu Ochrony Środowiska stanowią 4 Cele Perspektywiczne, które swoje odniesienie znajdują w prawie wspólnotowym: VI Programie Działań na rzecz środowiska naturalnego; Cele perspektywiczne są jednocześnie Osiami Priorytetowymi dla 21 Celów Średniookresowych, znajdujących podstawę w Polityce Ekologicznej Państwa na lata 2007-10 z perspektywą 2011-14; W obrębie niektórych celów średniookresowych sformułowano Cele Priorytetowe (łącznie 7), których realizacja wynika bezpośrednio z postanowień Traktatu Akcesyjnego i ustalonych tam okresów przejściowych; Dla realizacji celów wszystkich szczebli projekt formułuje 176 działań i kierunków działań, za pomocą których będą realizowane cele. Znaczna część działań ma konkretne odniesienie regionalne;
Projekt PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO na lata 2007-2010 (4) Konstrukcja projektu (2): Projekt wskazuje konkretne narzędzia zarządzania, których zastosowanie posłuży skutecznej realizacji celów Programu; Projekt wskazuje na potrzebę systematycznego, a nie tylko doraźnego monitorowania postępów w realizacji Programu, przedstawia wstępną propozycję 47 wskaźników, a także organizacji zintegrowanej bazy danych regionalnych; Projekt formułuje najważniejsze wytyczne do tworzenia programów szczebla powiatowego;
Cele PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA województwa pomorskiego na lata 2007-2010 (1) Cele perspektywiczne POŚ dla województwa pomorskiego stanowią zgodne z Polityką Wspólnotową osie priorytetowe dla grup zagadnień: I. Środowisko dla zdrowia dalsza poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego II: Wzmocnienie systemu zarządzania środowiskiem oraz podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa; III: Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody; IV: Zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody i energii; AKTUALIZACJA POŚ WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO
Cele POŚ województwa pomorskiego na lata 2007-2010 (2) Pierwsza Oś Priorytetowa: Zdrowie środowiskowe Identyfikacja środowiskowych zagrożeń zdrowia, zahamowanie ich narastania oraz minimalizacja powodowanych skutków; Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu wód podziemnych i powierzchniowych, w tym wód przybrzeżnych; Poprawa warunków zdrowotnych poprzez spełnienie wymagań prawnych w zakresie jakości powietrza; Budowa systemu gospodarki odpadami, który w pełni realizuje zasadę zapobiegania i minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów, zapewnia wysoki stopień ich odzysku oraz bezpieczne dla środowiska unieszkodliwianie; Ochrona mieszkańców województwa i ich mienia przed zagrożeniami naturalnymi i skutkami katastrof naturalnych; Zmniejszanie ryzyka wystąpienia poważnej awarii z udziałem substancji niebezpiecznych, a w przypadku jej wystąpienia eliminacja i ograniczenie jej skutków dla mieszkańców i środowiska; Ochrona mieszkańców województwa przed hałasem zagrażającym zdrowiu lub jakości życia; Ochrona mieszkańców województwa przed szkodliwym oddziaływaniem pól elektromagnetycznych;
Cele POŚ województwa pomorskiego na lata 2007-2010 (3) II oś priorytetowa: Podstawy systemowe Wykształcenie u mieszkańców województwa pomorskiego postaw i nawyków proekologicznych oraz poczucia odpowiedzialności za stan środowiska; Rozwój świadomego uczestnictwa społecznego w podejmowaniu decyzji związanych z wykorzystaniem zasobów środowiska; Stworzenie skutecznego systemu prawnych, ekonomicznych i finansowych instrumentów polityki ekologicznej zapewniających efektywne realizowanie jej celów; Aktywizacja rynku dla działań na rzecz środowiska, zwiększenie roli ekoinnowacyjności w procesie rozwoju regionu;
Cele POŚ województwa pomorskiego na lata 2007-2010 (4) III oś priorytetowa: przyrodnicza Ochrona różnorodności biologicznej i krajobrazowej, powstrzymanie procesu jej utraty oraz poprawa spójności systemu obszarów chronionych ze szczególnym uwzględnieniem obszarów Natura 2000; Racjonalizacja wykorzystania zasobów wód podziemnych, ochrona głównych zbiorników wód podziemnych stanowiących ważne źródło zaopatrzenia ludności w wodę; Zwiększanie powierzchni i zasobów leśnych regionu oraz wzrost ich różnorodności biologicznej; Zachowanie wysokich walorów ekologicznych obszarów rolniczych; Zrównoważone użytkowanie zasobów kopalin, zminimalizowanie niekorzystnych skutków ich eksploatacji oraz eliminacja nielegalnego wydobycia;
Cele POŚ województwa pomorskiego na lata 2007-2010 (5) IV oś priorytetowa: gospodarcza Wzrost efektywności wykorzystania surowców ze szczególnym uwzględnieniem zasobów wodnych i surowców energetycznych wykorzystywanych w gospodarce; Promocja i wspieranie wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych; Zapobieganie i ograniczanie powstawania odpadów u źródła, a także zmniejszenie ich negatywnego oddziaływania na środowisko; Wdrażanie zrównoważonego zarządzania zasobami wodnymi w regionach wodnych, ograniczającego prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi i ochronę przed skutkami suszy;
Apel do społeczeństwa, skierowany 07 sierpnia podczas otwartego spotkania konsultacyjnego w Sali Herbowej: Mimo najlepszych starań, nie wszystkie problemy ekologiczne szczególnie społeczności lokalnych zyskały w projekcie należną rangę. Dlatego bardzo prosimy o wniesienie do 21 sierpnia 2007 uwag: Które, Państwa zdaniem, problemy i zagadnienia nie znalazły się w projekcie? Do których zagadnień przywiązano zbyt małe (duże?) znaczenie? Jakie, proponowane w projekcie, rozwiązania są niewłaściwe, być może są inne, bardziej pożyteczne w praktyce?
Dziękuję za uwagę! Zespół Wojewódzkiego Biura Planowania Przestrzennego w Słupsku