KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 3.5.2017 r. COM(2017) 218 final Zalecenie DECYZJA RADY upoważniająca Komisję do rozpoczęcia negocjacji dotyczących umowy ze Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej określającej warunki jego wystąpienia z Unii Europejskiej PL PL
1. KONTEKST WNIOSKU Przyczyny i cele wniosku UZASADNIENIE Zgodnie z art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej każde państwo członkowskie może, zgodnie ze swoimi wymogami konstytucyjnymi, podjąć decyzję o wystąpieniu z Unii i jeśli podjęło taką decyzję, notyfikuje swój zamiar Radzie Europejskiej. W dniu 29 marca 2017 r. Zjednoczone Królestwo notyfikowało Radzie Europejskiej zamiar wystąpienia z Unii i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej. Artykuł 50 Traktatu o Unii Europejskiej stanowi, że w świetle wytycznych Rady Europejskiej Unia prowadzi negocjacje i zawiera z państwem, które chce wystąpić w Unii Europejskiej, umowę określającą warunki jego wystąpienia, uwzględniając ramy jego przyszłych stosunków z Unią. Należy przypomnieć, że dniem wejścia w życie umowy o wystąpieniu powinien być najpóźniej dzień 30 marca 2019 r., chyba że Rada Europejska, w porozumieniu ze Zjednoczonym Królestwem, podejmie jednomyślnie decyzję o przedłużeniu tego okresu zgodnie z art. 50 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej. W przeciwnym wypadku, w dniu 30 marca 2019 r. o godz. 00:00 (czasu obowiązującego w Brukseli) wszystkie Traktaty Unii i Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej przestają mieć zastosowanie do Zjednoczonego Królestwa Od dnia wystąpienia Zjednoczone Królestwo stanie się państwem trzecim. W tym samym dniu Traktaty przestają mieć zastosowanie do krajów i terytoriów zamorskich mających szczególne stosunki ze Zjednoczonym Królestwem 1 oraz do terytoriów europejskich, za których stosunki zewnętrzne Zjednoczone Królestwo ponosi odpowiedzialność, do których Traktaty mają zastosowanie na mocy art. 355 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Rada Europejska przyjęła wytyczne w dniu 29 kwietnia 2017 r. W świetle tych wytycznych zaproponowano w niniejszym zaleceniu, aby Rada upoważniła Komisję do rozpoczęcia negocjacji w sprawie umowy ze Zjednoczonym Królestwem określającej warunki jego wystąpienia z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej, wyznaczyła Komisję jako unijnego negocjatora i przedstawiła Komisji wytyczne negocjacyjne. Negocjacje będą prowadzone w świetle wytycznych Rady Europejskiej, zgodnie z wytycznymi negocjacyjnymi oraz przy uwzględnieniu rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 5 kwietnia 2017 r. Jak określono w wytycznych Rady Europejskiej w negocjacjach stosowane będzie podejście etapowe. Zamieszczone w załączniku zalecane wytyczne negocjacyjne obejmują pierwszy etap negocjacji, w którym w pierwszej kolejności będą rozpatrywane sprawy, które na tym etapie uznano za niezbędne, aby zapewnić dobrze zorganizowane wystąpienie. W toku negocjacji wytyczne negocjacyjne można w razie potrzeby zmieniać i uzupełniać w szczególności, aby odzwierciedlać ewolucję wytycznych Rady Europejskiej i obejmować kolejne etapy negocjacji. Umowa w sprawie przyszłych stosunków między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem może zostać zawarta dopiero wtedy, gdy Zjednoczone Królestwo stanie się państwem trzecim. Zgodnie z art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej konieczne jest jednak, aby 1 Wymienione w dwunastu ostatnich tiret załącznika II do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. PL 2 PL
umowa określającą warunki wystąpienia uwzględniała ramy przyszłych stosunków z Unią. Dlatego też z chwilą, gdy Rada Europejska zdecyduje, że osiągnięto wystarczające postępy w negocjacjach, aby przejść do następnego ich etapu, należy w drugim etapie negocjacji prowadzonych na mocy art. 50 określić ogólne porozumienie ze Zjednoczonym Królestwem w sprawie ram przyszłych stosunków. Ustalenie uregulowań przejściowych w ramach umowy o wystąpieniu, w tym rozwiązań pomostowych służących opracowaniu przewidywalnych ram przyszłych stosunków, w świetle osiąganych postępów, zależy od osiągnięcia porozumienia, co do ram przyszłych stosunków między Unią a Zjednoczonym Królestwem, które zostaną ustalone w drugim etapie negocjacji. W związku z tym obecne wytyczne negocjacyjne nie będą obejmowały kwestii, które mogą być częścią takich uregulowań przejściowych i które zostaną określone na późniejszym etapie. Podejście to umożliwi skuteczne wykorzystanie ograniczonego okresu, jaki przewidziano w art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej na zawarcie umowy. Zgodnie z wytycznymi Rady Europejskiej następujące podstawowe zasady będą miały jednakowe zastosowanie do negocjacji w sprawie dobrze zorganizowanego wystąpienia, do wszelkich dyskusji wstępnych i przygotowawczych w sprawie ram przyszłych stosunków oraz do wszelkich uregulowań przejściowych: umowa ma być oparta na równowadze praw i obowiązków i zapewniać równe warunki działania; zachowanie integralności jednolitego rynku wyklucza udział oparty na podejściu sektorowym; państwo niebędące członkiem Unii, które nie ma takich samych obowiązków jak członek, nie może mieć takich samych praw ani czerpać takich samych korzyści jak członek; udział w jednolitym rynku wymaga akceptacji wszystkich czterech swobód; negocjacje ze Zjednoczonym Królestwem będą prowadzone w ramach jednego pakietu. zgodnie z zasadą, że nic nie jest uzgodnione, dopóki wszystko nie jest uzgodnione, poszczególne elementy nie mogą być ustalane oddzielnie. Podejście Unii do negocjacji będzie się charakteryzowało jednolitymi stanowiskami, które będą wyrażane wyłącznie za pośrednictwem kanałów określonych w wytycznych Rady Europejskiej i w wytycznych negocjacyjnych. W kwestiach dotyczących wystąpienia nie będzie oddzielnych negocjacji między poszczególnymi państwami członkowskimi a Zjednoczonym Królestwem; umowa będzie wyrażać poszanowanie dla autonomii Unii w zakresie podejmowania decyzji oraz dla roli Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Spójność z innymi politykami Unii Negocjacje i umowa na podstawie art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej będą w pełni zgodne z postanowieniami Traktatów i będą zachowywać integralność i autonomię porządku prawnego Unii. Będą one propagować wartości, cele i interesy Unii, jak również zapewniać spójność, skuteczność i ciągłość jej polityki oraz działań. Prawa podstawowe Zgodnie z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej Unia uznaje prawa, wolności i zasady określone w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, która ma taką samą moc prawną jak Traktaty. Ponadto prawa podstawowe, zagwarantowane w europejskiej Konwencji o ochronie PL 3 PL
praw człowieka i podstawowych wolności oraz wynikające z tradycji konstytucyjnych wspólnych państwom członkowskim, stanowią część prawa Unii jako zasady ogólne prawa. Unia będzie nadal w pełni przestrzegać i chronić wspomnianych praw, wolności i zasad, zarówno w procesie negocjacji ze Zjednoczonym Królestwem na mocy art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej, jak i po wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z Unii. 2. PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ Podstawa prawna Zjednoczone Królestwo notyfikowało zamiar wystąpienia z Unii Europejskiej. W związku z tym podstawę prawną prowadzenia negocjacji i zawarcia umowy o wystąpieniu stanowi art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej. Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 106 lit. a) Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej odnosi się także do Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej. Zgodnie z art. 218 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, do którego odnosi się art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej, Komisja przedstawia swoje zalecenia Radzie, która przyjmuje decyzję upoważniającą do rozpoczęcia negocjacji i mianuje negocjatora Unii. Proporcjonalność W niniejszym zaleceniu proponuje się, aby Rada upoważniła do rozpoczęcia negocjacji i wyznaczyła unijnego negocjatora, zgodnie z wymogami art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej w związku z art. 218 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Celem negocjacji na podstawie art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej będzie zagwarantowanie dobrze zorganizowanego wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii. Ze względu na to, że umowa w sprawie przyszłych stosunków między Unią a Zjednoczonym Królestwem może zostać zawarta dopiero wtedy, gdy Zjednoczone Królestwo stanie się państwem trzecim, negocjacje nie będą dotyczyły kwestii odnoszących się do ram przyszłych stosunków między UE a Zjednoczonym Królestwem, chyba że ramy te zostaną uwzględnione w negocjacjach. Wybór instrumentu Zgodnie z art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej należy wynegocjować ze Zjednoczonym Królestwem umowę określającą warunki jego wystąpienia z Unii Europejskiej. Art. 218 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowi, że Komisja ma przedstawić swoje zalecenia Radzie, która przyjmuje decyzję o wyznaczeniu unijnego negocjatora i upoważnieniu do rozpoczęcia negocjacji. Decyzja Rady jest właściwym instrumentem, aby Rada upoważniła Komisję w tej kwestii. 3. WPŁYW NA BUDŻET Niniejsze zalecenie, w którym proponuje się, aby Rada wyznaczyła unijnego negocjatora i upoważniła Komisję do rozpoczęcia negocjacji ze Zjednoczonym Królestwem, nie powinno mieć bezpośredniego wpływu na budżet, w zakresie, w jakim dotyczy procesu negocjacyjnego. Wpływ na budżet umowy zawartej na podstawie art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej, która będzie efektem tych negocjacji, zostanie określony, kiedy przedstawione zostaną odpowiednie wnioski dotyczące podpisania i zawarcia umowy. PL 4 PL
4. ELEMENTY FAKULTATYWNE Szczegółowe objaśnienia poszczególnych przepisów wniosku W art. 1 zalecanej decyzji Rady Rada upoważnia do rozpoczęcia negocjacji i wyznacza Komisję na unijnego negocjatora w przypadku umowy ze Zjednoczonym Królestwem, określającej warunki jego wystąpienia z Unii i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej. W art. 2 zalecanej decyzji Rady, Rada stwierdza, że negocjacje mają być prowadzone na podstawie wytycznych Rady Europejskiej i wytycznych negocjacyjnych określonych w załączniku. W zalecanym załączniku do decyzji Rady przedstawiono wytyczne negocjacyjne w odniesieniu do następujących kwestii: prawa obywatelskie; jednolite porozumienie finansowe dotyczące budżetu Unii i zakończenia członkostwa Zjednoczonego Królestwa w instytucjach lub organach ustanowionych na mocy Traktatów oraz uczestnictwa Zjednoczonego Królestwa w poszczególnych środkach i instrumentach związanych z politykami Unii; ustalenia dotyczące towarów wprowadzanych do obrotu i trwających procedur opartych na prawie Unii; ustalenia dotyczące innych kwestii administracyjnych dotyczących funkcjonowania Unii; zarządzanie umową. Publikacja decyzji i wytycznych negocjacyjnych określonych w załączniku Komisja zwraca się do Rady z wnioskiem o podanie do publicznej wiadomości decyzji upoważniającej do rozpoczęcia negocjacji dotyczących umowy ze Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej określającej warunki jego wystąpienia z Unii Europejskiej i wyznaczenia Komisji na unijnego negocjatora oraz wytycznych negocjacyjnych zawartych w załączniku do tej decyzji. PL 5 PL
Zalecenie DECYZJA RADY upoważniająca Komisję do rozpoczęcia negocjacji dotyczących umowy ze Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej określającej warunki jego wystąpienia z Unii Europejskiej RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając Traktaty, a w szczególności art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej, w związku z art. 218 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, uwzględniając wytyczne Rady Europejskiej z dnia 29 kwietnia 2017 r., uwzględniając zalecenie Komisji Europejskiej, a także mając na uwadze, co następuje: (1) W dniu 29 marca 2017 r. Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej notyfikowało Radzie Europejskiej zamiar wystąpienia z Unii Europejskiej. (2) W dniu 29 kwietnia 2017 r. Rada Europejska przyjęła wytyczne wyznaczające ramy negocjacji na mocy art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej i określające ogólne zasady, do których Unia będzie się stosować podczas negocjacji. (3) W świetle wytycznych Rady Europejskiej Unia powinna prowadzić negocjacje i zawrzeć ze Zjednoczonym Królestwem umowę określającą warunki jego wystąpienia, uwzględniając ramy jego przyszłych stosunków z Unią ( umowa o wystąpieniu ). (4) Traktaty przestają mieć zastosowanie do Zjednoczonego Królestwa od dnia wejścia w życie umowy o wystąpieniu lub, w przypadku jej braku, dwa lata po notyfikacji, chyba że Rada Europejska w porozumieniu ze Zjednoczonym Królestwem podejmie jednomyślnie decyzję o przedłużeniu tego okresu. (5) Należy zatem niezwłocznie rozpocząć negocjacje z myślą o zawarciu umowy o wystąpieniu. (6) W dniu 5 kwietnia 2017 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję przedstawiającą jego stanowisko dotyczące negocjacji w sprawie wystąpienia. (7) Komisja powinna zostać upoważniona do rozpoczęcia negocjacji dotyczących umowy w sprawie wystąpienia i wyznaczona na unijnego negocjatora. (8) Zgodnie z art. 106 lit. a) Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej odnosi się do Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej, PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ: Artykuł 1 Niniejszym upoważnia się Komisję do rozpoczęcia negocjacji, w imieniu Unii, dotyczących umowy ze Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej określającej warunki jego wystąpienia z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej, PL 6 PL
przy uwzględnieniu ram jego przyszłych stosunków z Unią, oraz wyznacza się ją na unijnego negocjatora. Artykuł 2 Negocjacje mają być prowadzone na podstawie wytycznych przyjętych przez Radę Europejską i zgodnie z wytycznymi negocjacyjnymi określonymi w załączniku. Niniejsza decyzja jest skierowana do Komisji. Sporządzono w Brukseli dnia [ ] r. Artykuł 3 W imieniu Rady Przewodniczący PL 7 PL