-------------- MEDIACJA dla PRZEDSIĘBIORCY czyli mediacja gospodarcza w pytaniach i odpowiedziach 1 Spis treści: I. Czym jest mediacja? 2 II. Kim jest mediator? 2 III. Dlaczego nie sąd? zalety mediacji dla przedsiębiorcy 3 IV. Porównanie: mediacja, proces sądowy, a arbitraż 4 V. Jakie korzyści oferuje mediacja dla wierzyciela i dłużnika? 4 VI. Jakie sprawy nadają się do mediacji gospodarczej? 5 VII. W jakich branżach mediacja jest szczególnie wskazana? 5 VIII. Czy w mediacji jest miejsce dla prawnika? 6 IX. Jakie obowiązują reguły? zasady mediacji 6 X. Jak się przygotować? 7 XI. Jak przebiega mediacja? 8 XII. Jakie są koszty mediacji? 9 XIII. Jak zapobiegać sporom sądowym? 10
-------------- I. Czym jest mediacja? ~ Definicję mediacji można przedstawić następująco: jest to polubowna i pozasądowa metoda rozwiązywania sporów, w której neutralny i bezstronny mediator pomaga stronom we wzajemnej komunikacji, określeniu interesów oraz wypracowaniu obopólnie akceptowalnego porozumienia. ~ Mediacja w aspekcie prawnym, w sprawach cywilnych regulowana jest przepisami art. 10, 183 1 183 15 oraz 202 1 ustawy kodeks postępowania cywilnego. Prowadzi się ją w oparciu o umowę o mediację (zamiast / przed wszczęciem postępowania sądowego) albo na mocy postanowienia sądu o skierowaniu stron do mediacji (w trakcie postępowania sądowego). Wszczęcie mediacji przerywa bieg terminu przedawnienia. Z przebiegu mediacji mediator spisuje protokół. Mediację zakończoną porozumieniem wieńczy pisemna ugoda, którą sąd na wniosek którejkolwiek ze stron zatwierdza. Taka ugoda ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. 2 ~ Mediacja w aspekcie socjologicznym to dobrowolny proces, w którym skonfliktowane strony próbują osiągnąć porozumienie akceptowalne dla obu stron (innymi słowy mediacja oferuje polubowne zakończenie konfliktu, bez konieczności wdawania się w spór sądowy). Jedynym warunkiem jaki musi zostać spełniony, to dobra wola i zgoda obu stron na takie rozwiązanie. Mediator pełni rolę przewodnika dba o wzajemny szacunek, pozwala stronom nawiązać dialog, stwarza konstruktywną atmosferę spokoju, a także zapewnia wsparcie merytoryczne. ~ Mediacja w aspekcie biznesowym powinna być określona jako proces zarządzania negocjacjami, a mediator jest profesjonalnym menedżerem tych negocjacji. II. Kim jest mediator? ~ Mediator to osoba zaufania publicznego i pełni on ważną społecznie rolę w obrocie prawnym. Ważne jest, aby wzbudzał on u stron zaufanie i zapewniał poczucie bezpieczeństwa. W swojej misji mediator musi kierować się zasadami neutralności i życzliwości, a jego nadrzędnym celem jest pomoc w osiągnięciu przez zwaśnione strony satysfakcjonującego je porozumienia. Podobnie jak notariusz, mediator ma w swój zawód wpisany obowiązek bezstronności, bowiem w przeciwieństwie do adwokata, czy radcy prawnego, nigdy nie reprezentuje interesu klienta zawsze czuwa nad zachowaniem równowagi obu stron. Dobra znajomość prawa przez mediatora jest nieodzowna - powinien on nie tylko czuwać nad przebiegiem mediacji, ale też nad prawidłowością jej formalno-prawnej strony i wykonalnością podpisanej ugody. ~ Mediator: - jest strażnikiem procedury i wzajemnego szacunku, - jest profesjonalistą czuwa nad wykonalnością rozwiązań i wypracowywanej ugody, - pozostaje neutralny i bezstronny pomaga stronom osiągnąć porozumienie, - nie jest adwokatem nie reprezentuje interesów żadnej strony nie można go wynająć, - nie jest sędzią nie ocenia i nie wydaje werdyktu.
-------------- III. Dlaczego nie sąd? zalety mediacji dla przedsiębiorcy Przedsiębiorcy zawsze poszukują optymalnych rozwiązań i takie właśnie może zaoferować im mediacja. W sytuacji wystąpienia sporu zbyt często myśli się szablonowo sąd zapominając, że istnieje przecież mediacja, która wykazuje wiele zalet w zestawieniu z postępowaniem sądowym. Oto najważniejsze 4 argumenty, które powinny przekonać każdego: -1- argument pełnej prywatności : ~ mediacja jest poufna: tajność jej przebiegu i wszystkich szczegółów ochronione są prawnie, a mediatora obowiązuje tajemnica zawodowa stanowi to całkowite przeciwieństwo posiedzeń sądowych, które z zasady są jawne (bardzo istotne dla np. tajemnic handlowych, reputacji zawodowej, czy wrażliwych spraw osobistych), ~ mediacja jest dyskretna: o fakcie jej prowadzenia wie bardzo mały krąg osób jest to szczególnie ważne w stosunkach gospodarczych, gdyż informacje o prowadzonych sporach sądowych często źle wpływają na wizerunek przedsiębiorcy. 3-2- argument dobrych relacji biznesowych : ~ mediacja jest przyjazna: spotkanie na neutralnym gruncie i osoba mediatora jako przewodnika procesu pomaga nie tylko wypracować ugodę ale również pozostać w zgodzie (szczególnie istotne dla partnerów biznesowych) co nigdy nie jest łatwe przy kontradyktoryjnym procesie, stresie związanym z przebywaniem na sali sądowej i nastawieniu całości procedury na zwycięstwo albo klęskę, ~ mediacja jest przejrzysta: strony mogą otwarcie się wypowiadać, a przebieg mediacji jest nieskomplikowany i całkowicie odformalizowany, dzięki czemu pojęcie taktyki procesowej nie rujnuje wzajemnego zaufania przedsiębiorców tak jak to ma miejsce w skomplikowanych procedurach sądowych. -3- argument oszczędności : ~ mediacja jest ekonomiczna: jej koszty są relatywnie niewielkie i łatwe do skalkulowania w przeciwieństwie do kosztów i wydatków sądowych (sama opłata sądowa w sprawach majątkowych wynosi 5% wartości przedmiotu sporu), ~ mediacja jest szybka: jej przebieg jest w pełni uzależniony od aktywności stron nie od przepełnionego terminarza sądowego, a posiedzenia mediacyjne nie odbywają się jedynie przedpołudniami (większość mediacji zakończonych ugodą umożliwia zakończenie sporu w czasie krótszym niż 1 miesiąc). -4- argument efektywności : ~ mediacja jest w pełni skuteczna: przerywa bieg terminów przedawnienia, a zakończona ugodą i zatwierdzona przez sąd ma moc równą ugodzie sądowej, co czyni z niej tytuł wykonawczy uprawniający do prowadzenia egzekucji (również Europejski Tytuł Egzekucyjny), ~ mediacja jest elastyczna: oferuje olbrzymią ilość nieszablonowych rozwiązań i pełną kontrolę stron nad jej przebiegiem (co nigdy nie będzie osiągalne przy rozwiązaniu sądowym), a przy tym pozwala na racjonalne planowanie działań i gospodarowanie posiadanymi zasobami.
-------------- IV. Porównanie: mediacja, proces sądowy, a arbitraż. MEDIACJA ARBITRAŻ POSTĘPOWANIE SĄDOWE średni czas trwania ~1 30 dni ~90 180 dni ~ 580 830 dni* kontrola tempa strony arbiter sąd kontrola przebiegu strony arbiter sąd kontrola rezultatu strony i mediator arbiter sąd komunikacja stron intensywna niewielka brak poufność / dyskrecja pełna / duża pełna / niewielka brak / brak koszty niskie średnie wysokie formalizm brak częściowy wysoki dalsza współpraca możliwa utrudniona bardzo trudna 4 * źródło: raport Doing Business 2012, Bank Światowy i IFC, s. 128 V. Jakie korzyści oferuje mediacja dla wierzyciela i dłużnika? ~ Zalety mediacji przedstawione w punkcie III są uniwersalne. W obrocie gospodarczym często sytuacje konfliktowe sprowadzają się do braku lub nieterminowej płatności zobowiązań pieniężnych. Warto wobec tego rozważyć, jakie korzyści oferuje mediacja obu stronom takiego właśnie klasycznego zatargu na linii wierzyciel dłużnik. Korzyści, jakie można wypracować polubownie można podzielić na dwie kategorie: (a) modyfikację sposobu spłaty długu i (b) możliwość dodatkowego zabezpieczenia interesów wierzyciela. Tytułem przykładu można podać następująco: Ad. (a) - rozłożenie wierzytelności na raty, - zmiana terminów płatności poszczególnych rat, - umorzenie (części) odsetek, - zaprzestanie naliczania kolejnych odsetek, - sprzedaż lub wynajem części majątku dłużnika, - konwersja części wierzytelności na udziały lub akcje, - umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie albo datio in solutum, itp. Ad. (b) - ustanowienie zastawu (także rejestrowego), - ustanowienie hipoteki (lub hipoteki morskiej), - przeniesienia hipoteki na opróżnione miejsce hipoteczne z wyższym pierwszeństwem, - poręczenie osoby trzeciej (lub osób trzecich), - wystawienie weksla, - itp. ~ Wszczęcie mediacji może ochronić przedsiębiorcę przed wieloma negatywnymi skutkami, z których część może zrujnować dobre imię jego firmy (np. wpisanie przedsiębiorcy do Krajowego Rejestru Dłużników BIG lub Rejestru Dłużników Niewypłacalnych KRS), a część doprowadzić wręcz do zakończenia jej działalności (np. wszczęcie postępowania upadłościowego i ogłoszenie upadłości). Mediacja pozwoli uniknąć utraty wiarygodności w oczach obecnych i potencjalnych partnerów biznesowych, a zakończenie jej ugodą może dać szanse na wyjście obronną ręką z trudności finansowych. Często okazuje się, że dotychczasowy wierzyciel, po sprawnie przeprowadzonych mediacjach, pozostanie w dalszym ciągu kontrahentem rzetelnego dłużnika.
-------------- VI. Jakie sprawy nadają się do mediacji gospodarczej? ~ Do mediacji skierować można wszystkie sprawy, w których dopuszczalne jest zawarcie ugody. Podstawowym warunkiem, który musi zostać spełniony jest zgoda obu stron na takie właśnie rozwiązanie, albowiem podstawową zasadą mediacji jest dobrowolność. Oto przykładowy katalog spraw, jakie mogą zostać poddane mediacji gospodarczej: - spory dotyczące zawierania, sposobu wykonania lub rozwiązywania umów handlowych, - spory dotyczące braku płatności lub terminowości zapłaty płatności ratalnych, - spory o odszkodowania umowne i pozaumowne, - spory o naruszenie praw autorskich lub patentowych, - spory dotyczące roszczeń wspólników / akcjonariuszy wobec spółki lub spółki wobec zarządu, - spory przy ustalaniu obowiązków w ramach umowy konsorcjum, - spory wewnątrz kadry zarządzającej, pomiędzy menedżerami, - spory wynikające podczas prowadzenia działalności centrów handlowych, - spory powstałe podczas fuzji, przejęć lub sprzedaży przedsiębiorstwa, - spory powstałe w wyniku prowadzenia spraw upadłościowych lub postępowań naprawczych. 5 ~ Mediacja sprawdza się także w negocjacjach, w których nie ma pomiędzy stronami sporu. Nierzadko dochodzi w nich do impasu, którego pokonanie zdecydowanie ułatwia obiektywne spojrzenie zewnętrznego eksperta. Rozwiązanie takie oferuje mediacja w negocjacjach, a mediator jest właśnie takim ekspertem. VII. W jakich branżach mediacja jest szczególnie wskazana? ~ Mediacja jest dobrą opcją dla większości sporów biznesowych i możliwość jej wdrożenia zależy od konkretnego przypadku oraz nastawienia zaangażowanych stron. Istnieją branże i podmioty gospodarki, które są stworzone dla polubownych rozwiązań konfliktów, głównie w związku z przywiązywaniem w nich wagi do długoterminowych relacji biznesowych. Takimi są np.: - budownictwo (w szczególności działalność deweloperów i inwestycje wykonywane w trybie partnerstwa publiczno-prywatnego), - rynek nieruchomości (w szczególności działalność centrów handlowych i rynek najmu nieruchomości komercyjnych), - podmioty korporacyjne (w szczególności notowane na giełdzie papierów wartościowych, spółki kapitałowe o rozbudowanej strukturze). ~ Wspólnym mianownikiem powyższego zestawienia jest szczególne środowisko biznesowe, w jakim działają tacy przedsiębiorcy tu, jak nigdzie indziej, na pierwszym miejscu stawia pilne strzeżenie tajemnic handlowych, podtrzymywanie wysokiej motywacji pracowników i kontrahentów, podtrzymywanie harmonijnych relacji oraz dbałość o dobre imię firmy i w pełni skuteczne rozwiązania. Proces sądowy nie jest w stanie spełnić żadnego z tych warunków. ~ Warto również zauważyć, że mediacja doskonale wpisuje się w zyskującą coraz większą popularność koncepcję CSR (ang. Corporate Social Responsibility ), według której najwyższą wartością w biznesie nie jest zysk za wszelką cenę, ale stabilny i długotrwały rozwój przedsiębiorstwa w harmonii z otaczającymi je społecznością, środowiskiem i infrastrukturą.
-------------- VIII. Czy w mediacji jest miejsce dla prawnika? ~ Zdecydowanie tak, szczególnie w przypadku mediacji gospodarczej. Profesjonalny prawnik ma na uwadze interesy swojego mocodawcy nie wikła go w wyczerpujące spory sądowe, tylko stara się znaleźć najszybsze i optymalne pod kątem biznesowym rozwiązania konfliktów. Rola pełnomocnika w procesie mediacji jest nie do przecenienia. Przede wszystkim: - powinien on rzetelnie poinformować klienta o zasadach mediacji i roli mediatora w jej procesie (adwokaci i radcowie prawni zobowiązani są do informowania klientów o możliwości rozwiązania konfliktu za pomocą pozasądowych sposobów, w tym mediacji), - sugeruje klientowi wybór mediatora najlepszego dla konkretnej sprawy (z uwagi na jego specjalizację, doświadczenie, wiedzę i wykształcenie), - nawiązuje w imieniu klienta kontakt z mediatorem, uzgadnia postanowienia umowy o prowadzenie mediacji i dopilnowuje wszystkich technicznych oraz logistycznych szczegółów; - spoczywa na nim odpowiedzialne zadanie pomocy klientowi w precyzyjnym określeniu celów, rzeczywistych potrzeb i strategii negocjacji; rzetelne podejście do mediacji wymaga nakładu pracy i rozpatrzenia aspektów prawnych przyszłej ugody; - podczas posiedzeń mediacyjnych wspiera klienta w szerokim zakresie, przyczyniając się do usprawnienia przebiegu mediacji i osiągnięciu satysfakcjonującego porozumienia. ~ Każdą ze stron w procesie mediacji mogą wspierać także inni specjaliści z konkretnych dziedzin. Ich spojrzenie na sprawę i unikalna wiedza często okazują się bardzo pomocne. Nie ma tu żadnych obostrzeń, czy limitów decyduje jedynie zgoda stron. 6 IX. Jakie obowiązują reguły? - zasady mediacji Mediacją rządzą 3 naczelne zasady, które należy uznać za jej filary. Oto one: ZASADA DOBROWOLNOŚCI zgodnie z nią nie można zmusić żadnej ze stron do przystąpienia do mediacji wbrew jej woli; ponadto w każdym dowolnym momencie strona może z niej zrezygnować, gdyż fakt prowadzenia mediacji nie oznacza obowiązku zawarcia ugody; to pozwala na zachowanie przez strony kontroli nad procesem mediacji na każdym jego etapie. ZASADA POUFNOŚCI daje ona prawną gwarancję bezpieczeństwa, albowiem żadna ze stron nie może powoływać się w toku ewentualnego procesu sądowego na oświadczenia składane w mediacji; mediator z kolei związany jest tajemnicą zawodową, a przez to nie może być świadkiem w danej sprawie (chyba, że obie strony wyrażą na to zgodę). ZASADA NEUTRLANOŚCI I BEZSTRONNOŚCI stoją one na straży rzetelności mediatora; neutralność oznacza, że nie może on narzucać stronom swoich rozwiązań, ani też mieć własnego interesu w konkretnym rozwiązaniu; bezstronność z kolei oznacza, że mediator obowiązany jest równo traktować obie strony, a także dbać o zachowanie równowagi sił.
-------------- X. Jak się przygotować? ~ Dobre przygotowanie to klucz do sukcesu w mediacji. Następujące po sobie kroki można przedstawić (w pigułce) według następującego schematu: -0- -1- -2- -3- -4- -5- PRAWNIK CELE ALTERNATYWY DOKUMENTY STRATEGIA MEDIATOR 7-0- PRAWNIK - na wstępie trzeba zastanowić się, czy nie warto skorzystać z pomocy pełnomocnika (biorąc pod uwagę specyfikę i stopień zawiłości sprawy, a także potencjalne konsekwencje); korzystanie z pomocy prawnika, ułatwi i usprawni zarówno przygotowanie mediacji, jak i sam jej przebieg co opisano w pkt VIII (str. 6); -1- CELE - w sporach gospodarczych klasycznym wyborem jest postępowanie sądowe, arbitraż lub mediacja; które z nich jest najlepsza w danej sprawie? wyboru pomoże dokonać tabela z pkt IV (str. 4); żeby utwierdzić się, że wybór mediacji jest słuszny, należy określić cele, które pragnie się osiągnąć i potrzeby, które pragnie się zaspokoić; jeśli są wśród nich te wymienione w tabeli z pkt III (str. 3), to mediacja jest idealną metodą rozwiązania; -2- ALTERNATYWY - warto wziąć pod uwagę, co może się wydarzyć, jeśli nie dojdzie do porozumienia; w tym celu trzeba nakreślić optymistyczny i pesymistyczny scenariusz oraz zastanowić się, jakie są szanse na realizację każdego z nich; takie postępowanie umożliwi osadzenie mediacji w szerszym kontekście i zrozumienie, jak korzystne jest zawarcie ugody; -3- DOKUMENTY - przed mediacją należy zebrać całą, dostępną dokumentację, która może być pomocna w sprawie (głównie umowy handlowe, faktury, rachunki, jak również korespondencję, która miała miejsce po zaistnieniu sporu, itp.); to przede wszystkim dokumenty będą stanowiły o szansie na dochodzenie roszczeń albo obronę przed nimi; dla mediatora warto przygotować osobne pismo, którego celem będzie zapoznanie go ze sprawą (na wzór pozwu do sądu, jednak utrzymanego w bardziej neutralnym tonie); -4- STRATEGIA - przystępując do mediacji należy przemyśleć silne i słabe strony swojej sytuacji, sprecyzować swoje wstępne stanowisko, a nadto zwrócić uwagę na oczekiwania własne oraz (a nawet przede wszystkim) drugiej strony; korzystne jest rozważenie kilku potencjalnych opcji rozwiązań (w tym uwzględnić opcje poza-finansowe); takie wstępne propozycje będą stanowiły doskonały punkt wyjścia dla poszukiwania obopólnie akceptowalnej ugody; -5- MEDIATOR - wybór odpowiedniego mediatora to istotna sprawa, w tym celu warto kierować się takimi względami, jak: specjalizacja mediacyjna, doświadczenie, wykształcenie i reputacja; przy podejmowaniu decyzji warto się z nim skontaktować, co pozwoli uzyskać odpowiedzi na nurtujące pytania, wyjaśnić ewentualne wątpliwości, a także zainicjować samą mediację; ~ Plany są niczym. Planowanie jest wszystkim (Dwight D. Eisenhower)
-------------- XI. Jak przebiega mediacja? ~ Procedura mediacji z reguły wygląda następująco (zależy to od konkretnego mediatora): 0 1 PRZYGOTOWANIE DO MEDIACJI (zostało omówione na str. 7) WNIOSEK O PRZEPROWADZENIE MEDIACJI strony składają go wspólnie, albo składa go jedna strona z dodatkowym wnioskiem o nawiązanie kontaktu z drugą stroną i odebranie od niej zgody; ta faza trwa z reguły ok. 1 tygodnia; 8 2 UZGODNIENIA TECHNICZNE mediator uzgadnia ze stronami miejsce i terminy posiedzeń oraz swoje honorarium strony zapoznają mediatora ze sprawą, następuje pierwsza wymiana dokumentów i pism ta faza trwa z reguły ok. 1 tygodnia; 3 INDYWIDUALNE POSIEDZENIA WSTĘPNE (1 z każdą stroną) mediator przedstawia zasady mediacji; strona podpisuje umowę o prowadzenie mediacji; mediator wspólnie ze stroną buduje obraz sprawy, szkicuje problemy negocjacyjne, analizuje dostępne alternatywy i rozważa scenariusze możliwych porozumień; 4 5 6 7 WSPÓLNE POSIEDZENIA MEDIACYJNE (z reguły od 1 do 3) prowadzone są bez rygorystycznej procedury; ich częstotliwość, długość i ilość uzależnione są ściśle od indywidualnych potrzeb i woli stron; to w ich trakcie dochodzi do wypracowania obupólnie akceptowalnego porozumienia ZAKOŃCZENIE MEDIACJI następuje w przypadku zawarcia ugody albo rezygnacji którejkolwiek ze stron z mediacji; z odbytych posiedzeń mediator spisuje krótki protokół dokumentujący fakt prowadzenia mediacji, a jego odpisy doręcza stronom (i sądowi, jeśli była to mediacja sądowa); UGODA ZAWARTA PRZED MEDIATOREM w przypadku porozumienia, spisywana jest ugoda, którą mediator dołącza do protokołu; każda ze stron ma prawo zwrócić się do sądu z wnioskiem o jej zatwierdzenie, co nada jej szczególny charakter, w odróżnieniu do zwykłej ugody negocjacyjnej (pkt. 7); MOC PRAWNA UGODY MEDIACYJNEJ ugoda taka, po zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem; postanowienia ugody, które nadają się do wykonania w drodze egzekucji, otrzymują klauzulę wykonalności, a ugoda staje się w tym zakresie tytułem wykonawczym;
-------------- XII. Jakie są koszty mediacji? ~ Koszty mediacji mogą kształtować się rozmaicie, w zależności od tego, czy do mediacji skierował strony sąd, czy tez zgodziły się one na mediację umowną (przesądową). Poniższe informacje odnoszą się do podstawowych kosztów, bez uwzględnienia honorariów pełnomocników, biegłych, ewentualnych świadków itp. ~ Koszty mediacji ze skierowania sądu: - określone zostały w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 listopada 2005 roku w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu cywilnym; w sprawach majątkowych obecnie maksymalny koszt to 1.100,00 zł; - warto zwrócić uwagę na fakt, iż sąd zwróci stronie 3/4 wniesionej przez nią opłaty sądowej jeżeli zawarta zostanie ugoda przed mediatorem (art. 79 ust. 1 pkt 2 lit a) ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych); ~ Koszty mediacji umownej: - koszty mediacji uzależnione są od istoty sprawy oraz przedmiotu sporu i uzgadniane są indywidualnie z mediatorem, z reguły nie przekraczają one 1% wartości roszczenia (z reguły ponoszone są po połowie, czyli 0,5% od każdej strony); - jeżeli mediacja zakończy się brakiem ugody, to jej koszty wlicza się do niezbędnych kosztów procesu sądowego - w przypadku jego wszczęcia w ciągu 3 mieniący od dnia zakończenia mediacji [art. 98 1 2 k.p.c.]; oznacza to, że przegrywający proces będzie musiał zwrócić koszty mediacji poniesione przez stronę wygrywającą (do wysokości 1/4 części opłaty sądowej). 9 ~ Oto przykładowe porównanie kosztów: wartość roszczenia = 100.000,00 zł MEDIACJA UMOWNA MEDIACJA ZE SKIEROWANIA SĄDU PROCES SĄDOWY opłata sądowa --- 5.000,00 zł 5.000,00 zł opłata mediacyjna 1.000,00 zł 1.000,00 zł --- ostateczna opłata zawarto nie zawarto 1.000,00 zł 5.000,00 zł (sądowa + mediacyjna) wynagrodzenie i zwrot kosztów biegłych zwrot kosztów świadków --- --- ugodę ugody 2.250,00 zł 6.000,00 zł? (>1.000,00 zł)? (>100,00 zł)? (>1.000,00 zł)? (>100,00 zł) wynagrodzenie pełnomocnika? >3.600,00 zł >3.600,00 zł PODSUMOWANIE KOSZTÓW NETTO 1.000,00 zł *(500 zł od strony +honorarium prawnika) od 2.250,00 zł do 6.000,00 zł (+honorarium prawnika) min. 5.000,00 zł (+honorarium prawnika) ~ Warto także pamiętać o tym, że koszty mediacji można dość dokładnie obliczyć przed podjęciem decyzji o przystąpieniu do niej. Ostatecznych kosztów generowanych przez proces sądowy nigdy nie można precyzyjnie skalkulować przed wdaniem się w spór:
-------------- XIII. Jak zapobiegać sporom sądowym? Morbum evitare quam curare facilius est (łac. lepiej zapobiegać, niż leczyć ) ~ Przed konfliktem sądowym można, a nawet należy zabezpieczyć się skutecznie już na etapie podpisywania umowy z kontrahentem. Środkiem służącym temu celowi jest tzw. klauzula mediacyjna, zgodnie z którą strony zobowiążą się do skorzystania z mediacji przed skierowaniem sprawy do sądu. Dzięki temu droga sądowa nie jest zamknięta, ale akcent zostanie położony na polubowne, szybkie i sprawne rozwiązanie sporu, co jest nie do przecenienia przy prowadzeniu działalności gospodarczej. 10 ~ Zaleca się, aby już na etapie komponowania klauzuli mediacyjnej uzgodnić osobę mediatora, co pozwoli oszczędzić sporów w tym zakresie. Najlepiej zdecydować się na stałego mediatora wpisanego na listę prowadzoną przez Prezesa danego Sądu Okręgowego, którego wykształcenie i specjalizacja pozwolą profesjonalnie prowadzić mediację gospodarczą. ~ Zgodnie z treścią art. 202 1 k.p.c. skuteczność klauzuli mediacyjnej rozciąga się również na postępowanie sądowe w tym zakresie, że w przypadku skierowania do sądu powództwa z pominięciem mediacji, sąd na zarzut pozwanego skieruje strony do mediacji (pod warunkiem zgłoszenia zarzutu przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy - czyli jako pierwszego oświadczenia strony w danej sprawie). ~ Oto przykładowa treść klauzuli mediacyjnej, którą można wkomponować w dowolną umowę: W przypadku zaistnienia pomiędzy i jakiegokolwiek sporu dotyczącego zawarcia, obowiązywania, wykładni lub sposobu wykonania niniejszej umowy, Strony zobowiązują się do zastosowania w pierwszej kolejności mediacji, przed wniesieniem sprawy do właściwego sądu. [Strony zgodnie wskazują - stałego mediatora sądowego jako mediatora właściwego dla prowadzenia przedmiotowej mediacji.] Jeżeli mediacja nie przyniesie satysfakcjonującego rozwiązania sporu, każda ze stron może wnieść sprawę do sądu powszechnego.