Uwarunkowania i wyzwania dla budowy farm wiatrowych Spojrzenie Grupy Kapitałowej PGE 2015-02-25
PLAN PREZENTACJI ENERGETYKA WIATROWA W GK PGE STRATEGIA GK PGE W SEGMENCIE ENERGETYKI WIATROWEJ W PERSPEKTYWIE DO 2020 ROKU UWARUNKOWANIA ROZWOJU ENERGETYKI WIATROWEJ UWARUNKOWANIA OPERACYJNE DLA ROZWOJU ENERGETYKI WIATROWEJ UWARUNKOWANIA REGULACYJNE DLA ENERGETYKI WIATROWEJ W KONTEKŚCIE NOWEJ USTAWY OZE ROZWÓJ ENERGETYKI WIATROWEJ W KONTEKŚCIE OTOCZENIA REGULACYJNEGO UWARUNKOWANIA STRATEGICZNE DLA ENERGETYKI WIATROWEJ PODSUMOWANIE UWARUNKOWAŃ ROZWOJU ENERGETYKI WIATROWEJ
ENEGETYKA WIATROWA W GK PGE Pierwszą dużą inwestycją na rynku energetyki wiatrowej GK PGE była Farma Wiatrowa Kamieńsk 30 MW, wybudowana w 2007 r. Istotne zwiększenie aktywów (131 MW) poprzez nabycie Dong i Iberdrola w 2013 r. Konsolidacja zasobów w ramach GK PGE i oddanie do użytkowania kolejnych 218 MW i w efekcie uzyskanie pozycji lidera na rynku na koniec 2015r. Dalszy rozwój portfela projektów wiatrowych onshore (753 MW) oraz offshore (1 046 MW). 3
STRATEGIA GK PGE W SEGMENCIE ENERGETYKI WIATROWEJ W PERSPEKTYWIE DO 2020 ROKU STRATEGIA GK PGE W SEGMENCIE WIATROWYM Strategia GK PGE na lata 2014-2020 zakłada dywersyfikację portfela wytwórczego poprzez realizację inwestycji zeroemisyjnych w modelach biznesowych zapewniających ekonomiczną przewidywalność Strategia zwiększenia mocy wytwórczych w segmencie wiatrowym GK PGE koncentruje się obecnie na realizacji inwestycji rzeczowych i zakłada zapewnienie dodatkowych 218 MW* nowych mocy do końca 2015 roku (nakłady na nowe moce na poziomie ok. 1,7 mld PLN do 2016 r., w tym budowa farm Lotnisko (90 MW), Resko (76 MW), Karwice (40 MW), Kisielice II (12 MW) oraz kontynuowanie rozwoju pozostałych projektów farm wiatrowych do etapu PnB) Wewnętrzny portfel wiatrowy GK PGE obejmuje projekty deweloperskie o łącznej mocy 753 MW z terminem uzyskania pozwolenia na użytkowanie przypadającym po planowanym wejściu w życie nowego systemu wsparcia, tj. po 1 stycznia 2016 r. i obecnie prowadzone są prace rozwojowe zgodnie z harmonogramem celem doprowadzenia do etapu pełnej gotowości do realizacji Strategia GK PGE zakłada możliwość realizacji dodatkowych inwestycji kapitałowych w segmencie wiatrowym, o ile inwestycje te będą miały uzasadnienie ekonomiczne i biznesowe Pozostali 29% Prokon 2% Terna Energy SA 2% Taiga Mistral 2% Enea 1% Udział w rynku poszczególnych inwestorów GDF Suez 3% Polenergia 5% Energa 4% RP Global 3% Pozostali 35% Prokon 1% Terna Energy SA 2% Taiga Mistral 2% RP Global 2% E.ON Energie Odnawialne 3% Vortex 3% Tauron 4% EDF Energies Nouvelles 3% Polenergia 4% E.ON Energie Odnawialne 4% RWE 4% 2014 Źródło: Strony internetowe Spółek, http://www.thewindpower.net/ EDP Renewables 10% PGE 8% Invenergy Wind Europe 7% RWE 5% Tauron 5% Vortex 5% EDF Energies Nouvelles 4% 2015 Źródło: Strony internetowe Spółek, informacje prasowe PGE 10% EDP Renewables 7% Invenergy Wind Europe 9% Energa 5% GDF Suez 4% Enea 3% 4
UWARUNKOWANIA ROZWOJU ENERGETYKI WIATROWEJ OPERACYJNE STRATEGICZNE UWARUNKOWANIA ŚRODOWISKOWE ZAPOTRZEBOWANIE NA OZE NASTAWIENIE SPOŁECZNE NOWY SYSTEM WSPARCIA UWARUNKOWANIA SIECI ELEKTROENERGETYCZNEJ STRATEGICZNY PLAN ROZWOJU PROJEKTÓW FARM WIATROWYCH POZOSTAŁE ASPEKTY REGULACYJNE PLANOWANIE PRZESTRZENNE KONKURENCYJNOŚĆ WZGLĘDEM INNYCH ŹRÓDEŁ 5
UWARUNKOWANIA OPERACYJNE DLA ENERGETYKI WIATROWEJ UWARUNKOWANIA ŚRODOWISKOWE Brak jednolitego podejścia do zakresu i sposobu wykonania monitoringów przyrodniczych Brak jednolitego podejścia do interpretacji wyników monitoringów i analiz środowiskowych szczególnie w zakresie: Występowania gatunków chronionych ptaków i wykorzystania przez nie przestrzeni Aktywności nietoperzy Określenia cennych siedlisk i gatunków na które mogą oddziaływać EW Prognozowania hałasu i efektu migotania cienia Niewykonalne zapisy w decyzjach środowiskowych Brak jednolitego podejścia do definicji przedsięwzięcia (konieczność wskazania punktu przyłączenia w momencie składania wniosku) Konieczność prezentacji właściwie pełnej oceny OOŚ już na etapie Studium Uwarunkowań PLANOWANIE PRZESTRZENNE Problem finansowania studium i mpzp w gminie Przewlekłość procedur planistycznych Przykładowe prowadzone mpzp w gminach dla wybranych projektów FW: 20 MW od ok. 2,5 roku, 34 MW od ok. 5,5 lat, 39 MW od. ok 2,5 roku, Przewlekłość i zmienność regulacji dotyczących zmiany przeznaczenia gruntów Czas uzyskiwania zgody Ministra Rolnictwa dla wybranych projektów FW: 5,7 ha użytków klasy III 5 miesięcy, 0,7 ha użytków klasy III 6 miesięcy, 6
UWARUNKOWANIA OPERACYJNE DLA ENERGETYKI WIATROWEJ NASTAWIENIE SPOŁECZNE Władze samorządowe wspierające rozwój OZE są pod stałym pręgierzem społecznym i politycznym Wyraźna przewaga negatywnych informacji na temat energetyki wiatrowej trafiających do mieszkańców w ubiegłych latach przez Polskę przetoczyła się z zachodu na wschód olbrzymia fala negatywnej kampanii społecznej W tym samym czasie brak pozytywnej kampanii społecznej na poziomie krajowym czy regionalnym Brak przekazania społeczeństwu rzetelnego podsumowania dotychczasowych doświadczeń branży W elektrownie wiatrowe inwestuje mafia Stajemy się śmietniskiem Europy Praca elektrowni wiatrowych prowadzi m.in. do zaburzeń neurologicznych charakterystycznych dla rozległego zaburzenia mózgowia podobnego do objawów choroby Parkinsona, stwardnienia rozsianego i AIDS UWARUNKOWANIA SIECI ELEKTROENERGETYCZNEJ Duża liczba wydanych wirtualnych warunków przyłączenia i blokowanie projektów mających realne szanse na realizację Powolny proces umarzania wirtualnych warunków przyłączenia przez OSD i OSP. Brak odpowiedniej infrastruktury energetycznej zwłaszcza w północnej Polsce pozwalającej na wykorzystanie potencjału energetycznego regionu ( w tym off shore) Brak stabilności i ograniczona możliwość przewidywania produkcji z farm wiatrowych i jej korelacji względem faktycznego zapotrzebowania: Brak wystarczającego rozwoju projektów energetycznych o większym stopniu elastyczności produkcji Brak rozwiązań technicznych umożliwiających skuteczne i efektywne magazynowanie nadmiaru wytworzonej energii elektrycznej. 7
ZASIĘG PROJEKTU PO UWZGLĘDNIENIU OGRANICZEŃ OPERACYJNYCH podejście negatywne Wstępny projekt Aktualny projekt Planowana liczba turbin Zakładana moc Planowana liczba turbin Zakładana moc 52 156 MW 0 0 MW 8 8
ZASIĘG PROJEKTU PO UWZGLĘDNIENIU OGRANICZEŃ OPERACYJNYCH podejście pozytywne Wstępny projekt Aktualny projekt Planowana liczba turbin Zakładana moc Planowana liczba turbin Zakładana moc 26 52 MW 17 34 MW 9
UWARUNKOWANIA STRATEGICZNE DLA ENERGETYKI WIATROWEJ Polityka Energetyczna Polski do roku 2030 W związku z koniecznością realizacji zobowiązań przyjętych na forum UE, w tym przepisów wynikających z dyrektywy 2009/28/WE celem strategicznym Polski jest zwiększanie wykorzystania zasobów energii odnawialnej, tak aby udział tej energii w finalnym zużyciu energii brutto osiągnął w 2020 r. 15% W dniu 22 stycznia 2014 r. został opublikowany przez Komisję Europejską dokument Ramy polityki klimatycznej i energetycznej na lata 2020 2030, który określa nowe założenia polityki energetyczno klimatycznej Unii Europejskiej w perspektywie do 2030 r. W ocenie Komisji Europejskiej inwestycje w odnawialne źródła energii odgrywają kluczową role w procesie transformacji do budowy bardziej konkurencyjnego i zrównoważonego systemu energetycznego. Zgodnie z tym stanowiskiem KE określono cel polegający na wzroście udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych o 27% w całkowitym zużyciu energii dla całej Unii Europejskiej. Polityka Energetyczna Polski do roku 2030 Wzrost udziału OZE w końcowym zużyciu energii z 7.2% w 2007 do 15% w 2020 i 20% w 2030 Wsparcie dla produkcji urządzeń do wytwarzania energii z OZE Utrzymanie systemu wsparcia dla wytwarzania energii elektrycznej z OZE Stworzenie warunków dla rozwoju farm wiatrowych na morzu Bezpośrednie wsparcie dla budowy nowych instalacji wytwórczych i sieci dla OZE 10
Funkcjonujące farmy Projekty rozwojowe UWARUNKOWANIA REGULACYJNE DLA ENERGETYKI WIATROWEJ W KONTEKŚCIE NOWEJ USTAWY OZE KLUCZOWE PYTANIA DOTYCZĄCE FUNKCJONOWANIA SYSTEMU WSPARCIA W NA BAZIE NOWEJ USTAWY OZE Wyjaśnienia wymaga podejście w zakresie praktycznego funkcjonowania systemu wsparcia w okresie stand-still w przypadku wejścia w życie ustawy oraz konieczności jej notyfikacji Warunek zakwalifikowania się do obecnego systemu wsparcia (certyfikaty) w odniesieniu do wytworzenia pierwszej energii elektrycznej przed wejściem w życie systemu wsparcia (tj. 01/01/2016) Szacowane wartości oraz wolumeny planowane do uruchomienia w ramach pierwszych aukcji oraz prognoza docelowych wielkości aukcji, w tym również podział wolumenów i wartości w ramach poszczególnych koszyków aukcyjnych (tj. instalacje powyżej/poniżej 1MW; obecne instalacje vs nowe instalacje vs zmodernizowane) Planowane ceny referencyjne dla nowych instalacji w ramach pierwszych aukcji Brak przejrzystości zapisów dot. modernizacji - pojęcie modernizacji budzi wątpliwości na gruncie ustawy. W wielu przypadkach sporne może być, czy mamy do czynienia z modernizacją, remontem czy rozbudową instalacji Zapewnienie wsparcia dla projektów OZE realizowanych w etapach - w instalacji odnawialnego źródła energii, w których dokonano zwiększenia mocy zainstalowanej takiej instalacji nie w drodze jej modernizacji, lecz poprzez budowę i oddanie do eksploatacji nowych urządzeń służących wytwarzaniu energii i wyprowadzaniu mocy Brak długoterminowego harmonogramu aukcji zwiększa ryzyko inwestycyjne Funkcjonowanie systemu wsparcia OZE po 2021 roku IMPLIKACJE WYNIKAJĄCE Z USTAWY OZE NA STRATEGIĘ REALIZACJI PROJEKTÓW FARM WIATROWYCH Potwierdzenie obecnego reżimu prawnego dot. kontynuowania działalności w ramach systemu świadectw pochodzenia Analiza umów PPA/CPA pod kątem ryzyka wypowiedzenia umów przez druga stronę w wyniku zmiany systemu wsparcia Możliwość przejścia na system aukcyjny - czerwiec 2015 r. analizy dotyczące atrakcyjności przejścia na nowy system aukcyjny: porównanie cen wynikających z zawartych PPA/CPA z proponowanymi cenami referencyjnymi Analiza możliwości optymalizacji kosztowej i przychodowej projektu (dobór technologii) celem zwiększenia potencjału projektu pod kątem systemu aukcyjnego Analiza harmonogramu realizacji projektu pod kątem wcześniejszego oddania do użytkowania (celem wcześniejszego zakwalifikowania się do aukcji) Analiza możliwości pozyskania dofinansowania w ramach programów pomocowych Przygotowanie projektu do przejścia przez etap prekwalifikacji 11
ROZWÓJ ENERGETYKI WIATROWEJ W KONTEKŚCIE OTOCZENIA REGULACYJNEGO Nazwa ustawy Ustawa Odległościowa Ustawa Krajobrazowa Nowelizacje ustawy o Planowaniu i Zagospodarowaniu Przestrzennym oraz ustawy Prawo Budowlane Nowelizacja ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych Zakres regulacji i zidentyfikowane ryzyko Znaczący i negatywny wpływ w zakresie energetyki wiatrowej poprzez wprowadzenie minimalnych odległości posadowienia turbin od obszarów leśnych i zabudowań (zarówno dla farm operujących jak i projektów) oraz zmianę metodologii wyliczania podatku od nieruchomości. Komisja Infrastruktury i Samorządu Terytorialnego rozpatrzyła sprawozdanie podkomisji i przegłosowała odrzucenie projektu ustawy w całości (nr druku: 758). W przypadku zmiany koalicji rządzącej potencjalnie możliwy powrót do idei projektu ustawy. Niekorzystny wpływ na energetykę wiatrową w zakresie nowych inwestycji, w szczególności poprzez wydłużenie procesu developmentu farm wiatrowych. W myśl zapisów projektu to samorządy wojewódzkie powinny przejąć od samorządu gminnego odpowiedzialność za kształtowanie ładu przestrzennego w regionach. Służyć temu mają nowe instrumenty prawne: audyt krajobrazowy oraz urbanistyczne zasady ochrony krajobrazu. Zapisy projektu mają wprowadzić ograniczenia dotyczące zabudowy i zasady lokalizacji obiektów stanowiących dominanty krajobrazowe, którymi mają być również elektrownie wiatrowe. W dniu 18 lutego 2015 r. odbyło się posiedzenie komisji nadzwyczajnej rozpatrującej przedmiotowy projekt zgodnie ze sprawozdaniem z tego posiedzenia, z projektu usunięte zostały zapisy dotyczące dominant krajobrazowych oraz urbanistycznych zasad ochrony krajobrazu, przy czym pozostałe ww. zapisy pozostają w mocy. Projekt ustawy oczekuje na 2 czytanie sejmowe (nr druku: 1525). Nowelizacja ma uzupełnić przepisy prawa w zakresie (i) oddziaływania elektrowni wiatrowych na środowisko, poprzez konieczność raportowania we wniosku o zmianę studium szczegółowych informacji o FW; (ii) bezpieczeństwa i nadzoru nad elektrowniami wiatrowymi, poprzez konieczność dołączenia do zawiadomienia o zakończeniu budowy decyzji zezwalającej na eksploatację urządzeń FW oraz poprzez zmianę kategorii obiektu budowlanego; (iii) doprecyzowania kwestii lokalizacyjnych, poprzez uszczegółowienie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego o obszary oddziaływania i ograniczenia zabudowy. Projekt ustawy przed pierwszym czytaniem sejmowym (nr druku: 2964). W zakresie nowych projektów wiatrowych regulacja wprowadzała ułatwienia w zabezpieczeniu terenów pod FW. Zgodnie z dotychczas obowiązującym prawem, aby przekształcić grunty rolne klas I-III na cele nierolnicze i nieleśne wymagana była każdorazowo zgoda ministra rolnictwa, utrudniając i przedłużając proces zabezpieczania praw do gruntów. Prezydent RP zawetował nowelizację ustawy, zgodnie z informacjami prasowymi większość sejmowa nie planuje odrzucenia weta. 12
WPŁYW USTAWY ODLEGŁOŚCIOWEJ NA REALIZACJĘ PROJEKTU 13
POSUMOWANIE UWARUNKOWAŃ ROZWOJU ENERGETYKI WIATROWEJ W minionych latach energetyka wiatrowa była najdynamiczniej rozwijającą się gałęzią OZE w Polsce i mimo występujących barier w realizacji inwestycji na koniec 2015 planowane jest osiągniecie 5380 MW w mocy zainstalowanej z czego 529 MW w GK PGE Trudność procesu developerskiego oraz przedłużająca się niepewność regulacyjna spowodowały spowolnienie dynamiki rozwoju segmentu i zmusiło część inwestorów do znacznego ograniczenia swojej aktywności lub wycofania się z rynku. Z punktu widzenia strategicznego rozwoju energetyki wiatrowej branża musi dążyć do podnoszenia efektywności wykorzystywanej technologii oraz optymalizacji realizacji projektów inwestycyjnych celem zapewnienia konkurencyjności z innymi źródłami wytwarzania energii. Z uwagi na występujące ograniczenia operacyjne w długo terminowej perspektywie większy potencjał rozwojowy istnieje w energetyce morskiej jednak jego wykorzystanie uzależnione jest od konieczności wydłużenia terminu na wznoszenia sztucznych wysp oraz uwzględnienie energetyki morskiej w obowiązującym systemie wsparcia. 14
Dziękuję za uwagę