DO POMIARU I ANALIZY STRUKTURY GEOMETRYCZNEJ Tatiana MILLER, Krzysztof GAJDA 1 1 i W i wystar pomiaru i i obecnych na rynku europejskim w tej dziedzinie pomiarów dysponuje obecnie takimi systemami. Zakres zastosowania systemów zapreze wykonanych z makro i mikrostruktury geometrycznej powierzchni TOPO 01 oraz TOPO 02. Wyniki analiz i ramu Topografia, opracowanego w Instytucie Zaawansowanych Technologii Wytwarzania dla systemów TOPO oraz programu Altimap 3D Premium 6.2, z rodziny programów do analizy topografii powierzchni firmy Digital Surf z serii MountainsMap Products, stosowanych p -011 Kraków, tatiana.miller@ios.krakow.pl; krzysztof.gajda@ios.krakow.pl; aneta.letocha@ios.krakow.pl 239
k wykonywanie pomiarów przestrzennych powierzchni, nie tylko pojedynczych przekrojów. i zarówno dla pojedynczych przekrojów jak i dla pomiarów przestrzennych 3D. pod ostrzem pomiarowym, na zadanym w programie pomiarowym obszarze. Stosow odwzorowanie rzeczywistego. Zakres zastosowania jest tak izowany jest metodami z z pomiarowego po I ROZBUDOWANEGO OPROGRAMOWANIA Program analizy zawiera funkcje wymiarowania geometrii i mikrogeometrii zarysów z z 240
z po wymiarów konstrukcyjnych i porównanie wyników pomiarów z wymaganiami dokumentacji konstrukcyjnej. Prog normach PN-EN ISO 4287 [4], PN-EN ISO 13565-2 [6] oraz w normie ISO 25178-2 [7] analizy zgodnie z normami z grupy ISO 16610 [9,10] oraz wiele dodatkowych operacji eje algorytmy retuszu i ofilu lub powierzchni na czy analiza wykonana jest poprawnie, w sposób odpowiedni dla danej powierzchni. Czy na pewno zasadami metrologii? zarówno w trakcie doboru warunków wykonania pomiaru jak i podczas obliczania zawartych w normach PN-ISO 4288 [5] i ISO 25178-3 [8]. Obserwacja i porównanie w wykonane poprawnie. Sam wynik numeryczny nie daje takiej 241
arów wykonanych w celu 3 N 4 ) o W celu i policzono parametry. Porównaniu poddano zarówno powierzchnie nie poddane filtracji, aby zachowa i po filtracji. a) powierzchnia po frezowaniu b) powierzchnia po frezowaniu i nagniataniu remium 6.2 242
zastosowaniu kilku procesów. w dostosowaniu do nich konstruktor decyduje o wyborze odpowiedniego procesu powin nej i wizualizacji tych powierzchni. 2). Rys. 2. Preze 243
Funkcja kszta Parametry Pochylenia i krzywizny korelacyjna X X X Tarcie X X X X X X X X X X X X Pomiary i analiza geometrii wyrobów pozw w ym a z ometrii wyrobów podczas ustalania parametrów technologicznych procesów dla wprowadzanych do produkcji nowych produkcji. Rys. 3. Ekran programu Topografia z wymiarow 244
6. POMIARY STEREOMETRYCZNE 3D i wybranych przekrojach, charakterystycznych i istotnych dla mierzonej powierzchni. 245
7. POMIARY DLA POTRZEB TRYBOLOGII Wyniki analiz w w dziedzinie tribologii. Na podstawie analizy parametrów, wyznaczanych funkcji i technologicznych procesów owanie a w Rys. 5. Prz 246
8. PODSUMOWANIE pomiarowych, warunków i parametrów wykonywania pomiarów oraz analiz. geometrycznej powierzchni: w amplitudy, poprzez zas systemie pomiarowym, arów powierzchni, co dostarcza pomiarów, szeroki zakres analizy wyników pomiaró wyrobów, w eksploatacji, w postaci wykresów zarysów, powierzchni 3D, map warstwicowych, funkcji i z ze warunków pomiarów oraz w ocenie. programowe filtracje i cyfrowe przetwarzanie zmierzonych danych, które mog mierzonych powierzchni, niedostosowanie warunków pomiarowych pomiarów (szczególnie w pomiarach 2D), stosowanie standardowych nastaw, wyników. 247
LITERATURA [1] z zowskiej, Rzeszów 2003. [2] WIECZOROWSKI M., Wykorzystanie analizy topograficznej w powierzchni. [3] ZAWADA-TOMKIEWICZ A., toczenia z wykorzystaniem informacji o cechach stereometrycznych obrobionej powierzchni. [4] PN-ISO 4287: Struktura geometryczna powierzchni: metoda profilowa. Terminy, definicje i parametry struktury geometrycznej powierzchni. [5] PN-ISO 4288: Wymagania geometryczne wyrobów. Struktura geometryczna powierzchni. Zasady i [6] PN-EN ISO 13565-2: Specyfikacje geometrii wyrobów. Struktura geometryczna powierzchni. [7] ISO 25178-2: Geometrical product specifications (GPS) Surface texture: Areal. Part 2: Terms, definitions and surface texture parameters. [8] ISO 25178-:3 Geometrical product specifications (GPS) Surface texture: Areal. Part 3: Specyfication operators. [9] PN-EN ISO 16610-21: Geometrical product specifications (GPS) Filtration Part 21: Linear profile filters: Gaussian filters. [10] PN-EN ISO 16610-61 Geometrical product specifications (GPS) Filtration Part 61: Linear areal filters: Gaussian filters. 248