ZNAJOMOŚĆ I WIEDZA NA TEMAT SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI BIZNESU WŚRÓD STUDENTÓW UCZELNI WYŻSZYCH WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO P R E Z E N TA C J A W Y N I K Ó W
Spis treści Informacje o badaniu Znajomość społecznej odpowiedzialności biznesu Zainteresowanie tematem CSR Kontakt z CSR Znajomość firm społecznie odpowiedzialnych Cechy dobrej firmy Konsument odpowiedzialny? Podsumowanie 2
Informacje o badaniu CEL BADANIA Głównym celem badania było określenie poziomu znajomości i wiedzy na temat społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) wśród studentów z województwa zachodniopomorskiego. METODOLOGIA Bezpośrednie wywiady kwestionariuszowe, PAPI PRÓBA N=400 Próba kwotowa uwzględniająca udział poszczególnych grup w populacji studentów z województwa zachodniopomorskiego. Płeć Rodzaj studiów (stacjonarne, niestacjonarne) Typ studiów (społeczno-ekonomiczny, inżynieryjno-techniczny, przyrodniczy) Rok studiów Typ szkoły (publiczna, niepubliczna) Prezentowane wyniki zostały przeważone do rzeczywistej struktury studentów w województwie zachodniopomorskim REALIZACJA 12.10-25.10.2012 LOKALIZACJA województwo zachodniopomorskie 3
6 Poziom znajomości
Znajomość pojęcia CSR N=400 Q3. Czy kiedykolwiek zetknął(ęła) się Pan(i) z pojęciem społeczna odpowiedzialność biznesu (ang. CSR - Corporate Social Responsibility)? 16% Znam Społeczno-ekonomiczne 17% Inżynieryjno-techniczne 14% Przyrodnicze 20% 84% Nie znam 7 Niski poziom znajomości pojęcia społeczna odpowiedzialność biznesu. Nieco wyższy wskaźnik (20%) znajomości uzyskano wśród studiujących na kierunkach przyrodniczych.
Skojarzenia z CSR N=400 Q8. Z czym kojarzy się Panu(i) pojęcie społeczna odpowiedzialność biznesu? ` ` ` CSR najmocniej kojarzy się z przestrzeganiem praw pracowniczych. 8
9 Zainteresowanie CSR
Zainteresowanie obszarami CSR Q18. Na jaki temat chciał(a)by Pan(i) uzyskać więcej informacji? n=176 zainteresowani informacjami o CSR 10 Większość badanych zainteresowanych problematyką CSR chciałaby uzyskać informacje oparte na konkretnych przykładach firm.
Potrzeba pogłębiania wiedzy na temat CSR Q17,19,20,22. Czy chciał(a)by Pan(i) dowiedzieć się więcej na temat biznesu odpowiedzialnego społecznie? Ogółem Społecznoekonomiczne Inżynieryjnotechniczne Przyrodnicze Zdecydowanie Raczej ogólnie 8% 36% 8% 41% 7% 32% 10% 22% przedmiot na uczelni 4% 23% 5% 28% 3% 16% 4% 17% specjalizacja na uczelni 4% 15% 6% 18% 2% 10% 17% studia 2% 10% podyplomowe 3% 13% 2% 5% 1% 9% Niski poziom zainteresowania tematyką związaną z CSR. Największe zainteresowanie wśród studentów kierunków społeczno-ekonomicznych. 11
12 Kontakt z CSR
Miejsca kontaktu z CSR n=66 znający CSR Q5. Gdzie spotkał(a) się Pan(i) z pojęciem społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR)? Q6. Powiedział(a) Pan(i), że spotkał(a) się z informacjami na temat społecznej odpowiedzialności biznesu w Internecie. Pamięta Pan(i) na jakich stronach były umieszczone te informacje? 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% w Internecie 51% n=33 na zajęciach (szkoła\uczelnia) w telewizji \ radiu w prasie słyszałem od znajomych z literatury fachowej podczas różnych konferencji \ wystąpień na uczelni na spotkaniu w sprawie podjęcia pracy zawodowej konferencjach \ wystąpieniach poza zajęciami na uczelni 6% 5% 3% 3% 2% 20% 42% 40% portale ogólnotematyczne 64% strony internetowe firm 29% instytucji pozarządowych \ stowarzyszeń, fundacji 16% portale społecznościowe 8% 13 Internet jest głównym źródłem informacji na temat CSR. Dwie piąte respondentów znających pojęcie CSR zetknęło się z koncepcją na zajęciach na uczelni.
CSR na uczelniach n=66 znający CSR Q7A. Czy na uczelni na której Pan(i) obecnie studiuje :? -organizowane są zajęcia poświęcone specjalnie tematyce społecznej odpowiedzialności w biznesie -mówi się o odpowiedzialności społecznej w biznesie na innych spotkaniach/zajęciach 14 Badani studenci rzadko mają kontakt z tematyką CSR na uczelniach. Co piąty badany student, który zna pojęcie CSR ma świadomość organizowanych zajęć poświęconych społecznej odpowiedzialności w biznesie. Jednocześnie są to osoby, które uczestniczyły w takich zajęciach.
Znajomość firm odpowiedzialnych społecznie 15
Znajomość firm odpowiedzialnych i nieodpowiedzialnych Pytanie zadane po podaniu definicji społecznej odpowiedzialności biznesu N=400 Q9. Czy zna Pan(i) firmę/y, która/e działa/działają zgodnie z zasadami społecznej odpowiedzialności biznesu? Czy może Pan(i) podać nazwę tej firmy? Firmy odpowiedzialne społecznie Firmy nieodpowiedzialne społecznie 3% 14% zna firmę (podano nazwę) zna firmę (nie podano nazwy) nie zna firmy 4% 18% zna firmę (podano nazwę) zna firmę (nie podano nazwy) nie zna firmy 83% 78% 16 Niska znajomość firm odpowiedzialnych jak i nieodpowiedzialnych społecznie.
Czy firmy w wystarczającym stopniu informują o działaniach CSR Q12. Czy Pana(i) zdaniem firmy w Polsce: N=400 Ogółem 68% 24% 8% społecznoekonomiczne 66% 27% 7% inżynieryjnotechniczne 68% 23% 9% przyrodnicze 80% 13% 7% zbyt mało mówią o realizowanych przez siebie działaniach odpowiedzialnych biznesowo w wystarczającym stopniu mówią o realizowanych przez siebie działaniach odpowiedzialnych biznesowo zbyt dużo mówią o realizowanych przez siebie działaniach odpowiedzialnych biznesowo 17 Według większości badanych studentów firmy zbyt słabo informują o prowadzonych przez siebie działaniach odpowiedzialnych biznesowo.
Powody prowadzonych działań CSR N=400 Q13. Jak Pan(i) uważa, dlaczego firmy decydują się na prowadzenie działalności biznesowej odpowiedzialnej społecznie? 18 Zdecydowana większość badanych uważa, że firmy prowadzą działalność społecznie odpowiedzialną z uwagi na wpływ tych działań na wizerunek firmy (element strategii marketingowej).
19 Cechy dobrej firmy
Cechy dobrej firmy, dobrego pracodawcy Q1. Proszę powiedzieć czym Pana(i) zdaniem powinna charakteryzować się dobra firma? Q2. Jakie cechy brał(a)by Pan(i) pod uwagę przy wyborze pracodawcy? Dobra firma Dobry pracodawca N=400 dobrze wynagradza 80% przestrzega praw pracowniczych 70% jest etyczna, uczciwa 66% przestrzega zasad bezpieczeństwa 55% współpracuje ze społecznością lokalną 23% uwzględnia środowisko 23% prowadzi działalność charytatywną 19% promuje postawy proekologiczne 17% oferuje dobre zarobki 79% oferuje rozwój 67% ma dobrą renomę 58% jest innowacyjny 18% rozwija się w sposób zrównoważony 14% jest prospołeczny 9% jest proekologiczny 7% 20 W opinii badanych dobra firma, dobry pracodawca, to organizacja dobrze wynagradzająca swoich pracowników. Aspekty prospołeczne, proekologiczne są mało istotne.
21 Konsument odpowiedzialny?
Skłonność do płacenia za produkt etyczny i tradycyjny Q15. Ile był(a)by Pan(i) gotowy(a) zapłacić za ten produkt? N=400 Badani zostali podzieleni na dwie grupy: jednej pokazano opis produktu tradycyjnego, a drugiej z przewagą wartości etycznych. Następnie poproszono respondentów o podanie ceny za jaką byliby skłonni kupić dany produkt. tradycyjny etyczny Sok owocowy Pojemność 1 litr Rodzaj opakowania standardowe opakowanie kartonowe Inne informacje wyprodukowano przez firmę posiadającą certyfikat Teraz Polska, firma współpracuje z producentami owoców z Polski Sok owocowy Pojemność 1 litr Rodzaj opakowania opakowanie z tworzyw biodegradowalnych Inne informacje wyprodukowano przez firmę posiadającą certyfikat Fairtrade (Sprawiedliwy Handel), firma współpracuje z lokalnymi producentami owoców, jest sponsorem Banków Żywności Średnia akceptowana cena 3,62 zł 3,64 zł 22
Cechy produktu brane pod uwagę w sytuacjach zakupowych Q16. Jakie cechy bierze Pan(i) pod uwagę kupując produkty codziennego użytku np. napoje/soki/herbata/kawa? N=400 cena 85% jakość produktu 54% skład produktu 49% marka 49% odznaki/certyfikaty 13% eko opakowanie 12% oznakowanie społeczne/ekologiczne 9% Znający CSR Nieznający CSR 62% 47% Badani studenci kupując produkty codziennego użytku zwracają uwagę głównie na cenę i nieco rzadziej na: jakość, skład i markę. Oznakowania społeczne/ekologiczne produktów są rzadko brane pod uwagę. 23
24 Podsumowanie
Podsumowanie i wnioski Niski poziom znajomości społecznej odpowiedzialności biznesu wśród studentów z województwa zachodniopomorskiego. Wynik (16%) jest zbieżny z uzyskanym w badaniu ogólnopolskim realizowanym przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu w 2009 roku. Społeczna Odpowiedzialność Biznesu kojarzy się badanym studentom głównie z przestrzeganiem praw pracowniczych. Tylko nieliczni (3%) studenci potrafili wskazać konkretną firmę, która działa zgodnie z zasadami CSR. 25
Podsumowanie i wnioski Z uwagi na niski poziom znajomości koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu, zainteresowanie tematem mogłoby wzrosnąć, gdyby w ramach komunikacji kierowanej do tej grupy pokazywano jak działa CSR w firmach, jakie daje efekty? Zapotrzebowanie badanych studentów na kształcenie z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu jest niewielkie (2-4% bardzo zainteresowanych, 10-15% raczej zainteresowanych). Głównymi kanałami kontaktu badanych studentów z koncepcją społecznej odpowiedzialności biznesu są portale ogólnotematyczne (w tym portale społecznościowe), rzadziej uczelnia na której studiują. 26
Podsumowanie i wnioski Priorytetem dla studentów jest znalezienie dobrze płatnej pracy. Pożądanymi cechami dobrego pracodawcy są przede wszystkim: dobre wynagradzanie pracowników, możliwość rozwoju zawodowego i renoma firmy. W tym świetle znaczenie społecznej odpowiedzialności biznesu zawęża się do kwestii wizerunkowych firma o dobrej renomie, to firma przyjazna pracownikom. Kwestie finansowe są również kluczowe w zachowaniach konsumenckich. Badanie potwierdza, że studenci są skłonni płacić tyle samo za produkt etyczny i tradycyjny, nawet jeśli są świadomi przewag tego pierwszego. Należy mieć nadzieję, że dzięki prowadzonej edukacji w środowisku studenckim w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu w przyszłości etyczny aspekt w sytuacjach konsumenckich, przed wyborem pracodawcy i po podjęciu pracy będzie odgrywał istotniejszą rolę niż obecnie. 27
Podsumowanie kierunki studiów Analizowane grupy studentów w świetle zebranych danych różnią się (nieznacznie) pod względem posiadanej wiedzy o społecznej odpowiedzialności biznesu jak również gotowości do pogłębiania informacji z tego zakresu. Co wiedzą? Komu i jakiej treści informacji dostarczyć, żeby poprawić stan wiedzy? Wybrane wskaźniki Kierunek społecznoekonomiczny Inżynieryjnotechniczny Przyrodniczy Znajomość pojęcia CSR 17% 14% 20% Główne skojarzenie z CSR Przestrzeganie praw pracowniczych Przestrzeganie praw pracowniczych Przestrzeganie praw pracowniczych Zapotrzebowanie na informacje o CSR 49% 39% 32% Zainteresowanie obszarami CSR Sposób w jaki firmy stosują zasady CSR Czym jest CSR Sposób w jaki firmy stosują zasady CSR Efekty realizowanych projektów CSR Czym jest CSR Sposób w jaki firmy stosują zasady CSR Jakimi są konsumentami? Cechy produktu brane pod uwagę w sytuacjach zakupowych Cena Jakość Cena Jakość Skład Cena Marka Jakość Skłonność do płacenia więcej za produkt etyczny Nie Nie Nie 28
Dziękuję za uwagę maciej.brysiak@millwardbrown.com 29