Przekształcenia obrazu 1. Korzystamy z narzędzi Wielokąt i Krzywa 2. Odbicia lustrzane i obroty obrazu 3. Zmieniamy rozmiar obrazu i pochylamy go Warto powtórzyć 1. Jakie figury geometryczne można narysować, korzystając z narzędzi programu Paint? 2. W jaki sposób rysuje się figury: z konturem i bez wypełnienia, bez konturu i z wypełnieniem, z konturem i wypełnieniem? 3. W jaki sposób rysuje się figurę wypełnioną kolorem pierwszego planu, a w jaki - kolorem tła? 4. W jaki sposób zapisuje się zmieniony rysunek w pliku pod tą samą nazwą? 5. W jaki sposób zapisuje się rysunek w pliku pod inną nazwą? Korzystamy z narzędzi Wielokąt i Krzywa - programie Paint możemy rysować dowolne wielokąty, korzystając z narzędzia lokąt. Rysowane wielokąty mogą mieć kontury różnej grubości i koloru, można ież zmieniać kolor wypełnienia. Przykład 1. Korzystanie z narzędzia Wielokąt 1. Kliknij narzędzie Wielokąt. 2. Ustaw kursor w miejscu, w którym ma znajdować się pierwszy wierzchołek wielokąta. 3. Przytrzymaj lewy przycisk myszy i przesuń kursor, rysując pierwszy bok wielokąta. 4. Ustaw kursor w miejscu, w którym powinien znajdować się kolejny wierzchołek. 5. Kliknij - program dorysuje bok wielokąta. 6. Powtórz kroki 4. i 5. kilka razy - zależnie od liczby boków wielokąta. 7. 'Kliknij dwa razy, aby zakończyć rysowanie. Wielokąt zostanie zamknięty. " Przekształcenia obrazu Temat 8. 83
Rys. 1. Wielokąty narysowane za pomocą narzędzia Wielokąt - ćwiczenie 1. trójkąty czworokąty pięciokąty!i Ćwiczenie 1. Rysujemy wielokąty 1. Odszukaj w Pomocy programu Paint dodatkowe informacje na temat narzędzia Wielokąt. 2. Narysuj wielokąty podobne do przedstawionych na rysunku 1. (trójkąty z konturem i wypełnieniem, czworokąty z konturem i bez wypełnienia, pięciokąty bez konturu i z wypełnieniem). Podpisz poszczególne wielokąty. 3. Zapisz plik pod nazwą wielokąty.bmp. Wskazówka: Jeśli w Windows XP i Vista wybierzemy rysowanie z wypełnieniem i bez konturu, to niezależnie od wybranego koloru, kontur jest rysowany na czarno. Po zakończeniu rysowania (dwukrotnym kliknięciu), wielokąt zostaje wypełniony wybranym kolorem, a kontur znika. W Windows 7 - wielokąt rysowany jest od razu bez konturu. W programie Paint możemy rysować linie krzywe, korzystając z narzędzia Krzywa. Grubość linii można wybrać ze wzorca. Każda narysowana krzywa może składać się z nie więcej niż dwóch łuków. Przykład 2. Korzystanie z narzędzia Krzywa 1. Kliknij narzędzie Krzywa. 2. Narysuj linię prostą. 3. Ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz umieścić łuk krzywej. Trzymając wciśnięty lewy przycisk myszy, przesuń kursor, aby dostosować wielkość i kształt łuku. 4. Puść przycisk myszy i powtórz krok 3. tv i 1 Uwaga: Jeśli w kroku 2. narysujemy linię i, nie zwalniając przycisku myszy, wrócimy do miejsca początkowego położenia kursora, a następnie wykonamy kroki 3. i 4, otrzymamy figurę przypominającą płatek kwiatu lub kroplę wody. tv + j... '..~,,~'(;;:~~1ii~.. 2 3 4 84 Rozdział II Praca z dokumentem komputerowym
I Ćwiczenie 2. Rysujemy liść, korzystając z narzędzia Krzywa 1. Odszukaj w Pomocy programu Paint dodatkowe informacje na temat narzędzia Krzywa. 2. Narysuj liść podobny do przedstawionego na rysunku 2. 3. Zapisz plik pod nazwą liść.bmp. Rys. 2. Liść - ćwiczenie 2. Rys. 3. Kwiat - ćwiczenie 3. '- Ćwiczenie 4. Rysujemy pętelki, korzystając z narzędzia Krzywa 1. Narysuj pętelki podobne do pokazanych na rysunku 4. Omów sposób rysowania. 2. Zapisz plik pod nazwą pętelki.bmp. Rys. 4. Pętelki - ćwiczenie 4. 2. Odbicia lustrzane i obroty obrazu Program Paint umożliwia tworzenie odbicia lustrzanego całego rysunku bądź jego fragmentu. Odbicie zwane jest w programie Paint Przerzuceniem. Może być wykonane w poziomie lub w pionie. Rysunek bądź jego fragment można również obrócić w prawo o wybrany kąt: 90 0, 180 0, 270 0 W Windows 7 opcję obrotu o 270 0 w prawo zastępuje obrót o 90 w lewo - efekt obu przekształceń jest taki sam. Fragment rysunku, który chcemy odbić lub obrócić, należy wcześniej zaznaczyć. Jeśli tego nie zrobimy, zostanie przekształcony cały rysunek. 5a odbicie. odbicie lustrzane lustrzane w poziomie _.. w pionie o').'~."", -.- Rys. 5. oimct?ij'k~~ft~b;oty obrót o kąt 90 0 5 ~, r5 obrót ok,190' ':I 27~ obrót o kąt 180 0 It)-t-~ obrót o kąt 270 0 w prawo Przekształcenia obrazu Temat 8. 85
Przykład 3. Odbijanie lustrzane obrazu w poziomie 1. Zaznacz fragment rysunku, który chcesz odbić. 2. Skopiuj zaznaczony fragment, pamiętając o wyborze odpowiedniego rodzaju tła. 3. Wybierz opcję przerzucania i obracania obrazu. W otwartym oknie (rys. 6a) lub na rozwiniętej liście (rys. 6b) wybierz rodzaj przekształcenia: Przerzuć w poziomie. 4. Skopiowany fragment zostanie odpowiednio odbity (przerzucony). 5. Przeciągnij odbity fragment i połącz go we właściwy sposób z pierwszą częścią rysunku.... -.---1 2 'D -- ---- 1 ) 1 I,.,.,. ',, ', ',.. ',.J D :.! 3 o PIw1ućwpo.ziomie Pm:rzućwplonie Clbroćok~ 90' 1!l1" 270' Rys. 6a. Wybieranie rodzaju przerzucania lub obracania obrazu (Windows XP i Windows Vista) Rys. 6b. Wybieranie rodzaju przerzucania lub obracania obrazu (Windows 7) 4 Uwaga: Opcje przerzucania i obracania można znaleźć w menu (lub grupie) Obraz: - Przerzuć/Obróć (Windows XP i Windows Vista), - Obróć (Windows 7). Opcje te można również wybrać z menu kontekstowego po zaznaczeniu fragmentu rysunku. li Ćwiczenie 5. Wykonujemy odbicie lustrzane obrazu w poziomie 1. Narysuj serce z życzeniami dla mamy, podobne _ do przedstawionego na rysunku 7. Skorzystaj z przykładu 3....4.. Zapis;,: plik pod nazwą serce.bmp. ~.!':;:.?~....~~._~,. ;..t...;_.?-wi 'zowka: Skorzystaj z narzędzia Krzywa. Rys. 7. Serce z życzeniami dla mamy - ćwiczenie 5. 86 Rozdział II Praca z dokumentem komputerowym
(J Ćwiczenie 6. Obracamy obraz 1. Otwórz plik wlorek.bmp (CD). Korzystając z możliwości obracania obrazu i innych poznanych sposobów jego przetwarzania, ułóż wzór przedstawiony na rysunku 9. 2. Zapisz plik pod tą samą nazwą. Rys. 8. Gotowy element z pliku wzorek.bmp Rys. 9. Ułożony - ćwiczenie 6. wzór 3. Zmieniamy rozmiar obrazu i pochylamy go W programie Paint możemy zmieniać rozmiar całego obrazu lub jego fragmentu (rozciągać obraz) w poziomie lub w pionie. Możemy również pochylać obraz lub jego fragment w poziomie lub w pionie. Możliwa jest jednoczesna zmiana rozmiaru obrazu oraz jego pochylenie w obu tych kierunkach. Fragment rysunku, na którym chcemy wykonać wymienione operacje, należy wcześniej zaznaczyć. Jeśli tego nie zrobimy, zostanie przekształcony cały rysunek. Pochylanie obrazu w poziomie 1. Zaznacz fragment rysunku, który chcesz pochylić. 2. Wybierz opcję rozciągania i pochylania (Windows XP) lub zmiany rozmiaru obrazu (Windows Vista i Windows 7). W otwartym oknie w polu Pochylenie/W poziomie wpisz odpowiednią liczbę stopni, np. 45, i kliknij przycisk OK. 3. Zaznaczony fragment zostanie pochylony w prawo o podany kąt. Uwagi: Opcje rozciągania (zmiany rozmiaru) i pochylania można znaleźć w menu (lub grupie) Obraz: Rozciągnij/Pochyl (Windows XP), - Zmień rozmiar/pochyl (Windows Vista), - Zmień rozmiar (Windows 7). Opcje te można również wybrać z menu kontekstowego po zaznaczeniu fragmentu rysunku. W polu Pochylanie można wpisywać liczby całkowite. od -89 do 89. Wpisanie liczby dodatniej (bez znaku)... «~":.;;:;".,. powoduje pochylenie obrazu w prawo, a liczby ujemnej ~?;. ;:"~'!""~'h; Przykład 4. ~.'. (ze znakiem minus) - w lewo. Poci'ryłanie +--+.:::7 ~======2======~ 1,-------------.. ---- 'U 3 Przekształcenia obrazu Temat 8. 87
D Dl Ćwiczenie 7. Pochylamy obraz 1. Narysuj kwadrat i prostokąt. Kwadrat pochyl o kąt 30 w lewo, a prostokąt o kąt 60 w prawo. Wszystkie otrzymane figury nazywamy równoległobokami. 2. Wypełnij figury różnymi kolorami i zapisz plik pod nazwą równoległoboki.bmp. Rys. 10. Pola, do których wpisujemy liczby określające zmianę rozmiaru obrazu W tym samym oknie, w którym pochylamy obraz lub jego fragment, możemy zmienić też jego rozmiar. Jeśli chcemy zmienić wysokość obrazu (rozciągnąć obraz w pionie), w polu W pionie wpisujemy odpowiednią wartość procentową, na przykład 300. Wysokość zaznaczonego fragmentu zostanie zwiększona trzykrotnie. Jeśli w polach W pionie i W poziomie wpiszemy jednakowe wartości procentowe, na przykład 400, zaznaczony fragment zostanie czterokrotnie powiększony (w obu kierunkach). W polach zmiany rozmiaru można wpisywać liczby całkowite od 1 do 500. Wpisanie liczby równej 100 nie powoduje zmiany wielkości obrazu. Wpisanie liczby większej od 100 powoduje powiększenie obrazu, a mniejszej od 100 - zmniejszenie obrazu. Należy jednak wiedzieć, że taki sposób pomniejszania rysunku może prowadzić do utraty szczegółów. Jeśli ponownie powiększymy pomniejszony wcześniej fragment, nie będzie on już zgodny z oryginałem. I Ćwiczenie 8. Zwiększamy rozmiar obrazu w poziomie 1. Odszukaj w Pomocy programu Paint dodatkowe informacje na temat pochylania i zmiany rozmiaru obrazu. 2. Narysuj kabinę samochodu z naczepą (nie rysuj na razie kół w naczepie). Skopiuj rysunek dwa razy. W pierwszej kopii rozciągnij naczepę dwukrotnie, a w drugiej trzykrotnie. Dorysuj koła w każdym samochodzie, stosując metodę kopiowania (rys. 11.). Możesz narysować samochód według własnego pomysłu. 3. Zapisz plik pod nazwą samochody. bmp. Wskazówka: Jeśli w Windows 7 chcemy zmienić rozmiar tylko w poziomie, należy w oknie Zmiana rozmiaru i pochylanie odznaczyć opcję Zachowaj współczynnik proporcji. 200% 100%..~j;~">,l!if~~1<1>:CSamochody. e, CWlczenle 8. 300% 88 Rozdział II Praca z dokumentem komputerowym
Można również zmienić szerokość i wysokość całego obszaru do rysowania: chwytając i przeciągając wyróżnione punkty (uchwyty zmiany rozmiaru) znajdujące się w prawym dolnym rogu kartki lub na jej prawej i dolnej krawędzi lub korzystając z opcji menu Obraz/Atrybuty (Windows XP, Windows Vista) lub Właściwości (Windows 7), znajdującej się w menu ukrytym pod przyciskiem Ilr.. Rys. 12. Uchwyty zmiany rozmiaru obszaru do rysowania '- Ćwiczenie 9. Zmieniamy szerokość i wysokość obszaru do rysowania Zmień szerokość obszaru do rysowania na 30 cm, a wysokość na 21 cm. Warto zapamiętać ------ W programie Paint można wykonywać przekształcenia obrazu: odbijanie (przerzucanie) w poziomie lub w pionie, obracanie o wybrany kąt, pochylanie w poziomie lub w pionie, rozciąganie (zmiana rozmiaru) w poziomie lub w pionie. Pytania 1. W jaki sposób można w programie Paint narysować trójkąt? 2. Jakie może mieć zastosowania narzędzie Krzywa? 3. W jakim celu można zastosować odbicie lustrzane obrazu? Podaj przykład. 4. Jakie inne przekształcenia obrazu są możliwe w programie Paint? Podaj przykłady. Zadania 1. Otwórz plik koniczynka.bmp (CD). Korzystając z narysowanego fragmentu i poznanych metod przekształcania obrazu, narysuj czterolistną koniczynkę, podobną do przedstawionej na rysunku 13. Zapisz zmiany w pliku pod tą samą nazwą. 2. Otwórz plik liść.bmp utworzony w ćwiczeniu 2. Korzystając z poznanych metod przekształcania obrazu, narysu] liść kasztanowca. Zapisz........,.zmieniony rysunek w pliku pod nazwą liście.bmp. /MjtEd~P::::~ ;~,~~L~~~+"".ct Rys. 13. Koniczynkazadanie 1. Przekształcenia obrazu Temat 8. 89
Rys, 14, Figury utworzone z trójkąta - zadanie 3. Rys. 15. Biedronka - zadanie 4. Rys, 16, Mot y/- zadanie 5. Rys. 17. Ramka - zadanie 8. 3. Otwórz plik trójkąt.bmp (CD). Korzystając z gotowego trójkąta i poznanych metod przekształcania obrazu, utwórz figury podobne do przedstawionych na rysunku 14. Zapisz plik pod nazwą figury.bmp. 4. Korzystając z poznanych metod przekształcania obrazu, narysuj biedronkę podobną do przedstawionej na rysunku 15. Zapisz plik pod nazwą biedronka.bmp. 5. Korzystając z poznanych narzędzi i metod przekształcania obrazu, narysuj motyla podobnego do przedstawionego na rysunku 16. Zapisz plik pod nazwą moty/.bmp. Wskazówka: Skrzydła motyla na rys. 16. składaią się z kilku łuków rysowanych za pomocą narzędzia Krzywa. 6. Otwórz plik deszcz.bmp (CD). Narysuj krople deszczu różne] wielkości. Użyj koloru niebieskiego o różnym odcieniu, nasyceniu i jaskrawości. Zapisz plik pod tą samą nazwą, 7. Otwórz plik jezioro.bmp (CD). Korzystając z poznanych metod przekształcania obrazu, zmień obraz tak, aby uzyskać efekt odbijania się drzew, krzewów i kwiatów oraz słońca i chmur w powierzchni jeziora. Zapisz plik pod tą samą nazwą. 8. Otwórz plik ramka.bmp (CD). Korzystając z poznanych metod przekształcania obrazu, utwqrz ramkę podobną do pokazanej na rysunku 17. Zapisz plik pod tą samą nazwą. 9. Korzystając z narzędzia Krzywa, narysuj łabędzia podobneuo do pokazanego ~,\";' ::.~n~ys..18. Zapisz,rysunek w pliku.!" p-od nazwą łabędz.bmp. Rys. 18. Łabędź - zadanie 9. 90 Rozdział II Praca z dokumentem komputerowym
Rys. 19. Zdjęcie szyszki i przykładowy rysunek - zadanie 10. 10. Korzystając z narzędzia Krzywa oraz z możliwości kopiowania obrazu lub jego fragmentu, narysuj szyszkę podobną do pokazanej na rys. 19. Zapisz rysunek w pliku pod nazwą szyszka.bmp. 11. Narysuj niebo z chmurami podobne do pokazanego na rys. 20. Zapisz plik pod nazwą niebo.bmp. W pliku ptak.bmp (CD) jest narysowany jeden ptak. Korzystając z tego rysunku oraz z możliwości kopiowania i przekształcania obrazu, utwórz dziesięć innych ptaków w locie (przykład na rys. 21.). Skopiuj i wklej rysunki ptaków do rysunku zapisanego w pliku niebo.bmp. Zapisz rysunek z wklejonymi ptakami w pliku pod nazwą ptaki.bmp. 12. Otwórz plik ośmiokąty.bmp (CD). Wielokąt umieszczony w ramce został kilkakrotnie przekształcony. Jakie zastosowano rodzaje przekształceń? Podpisz odpowiednio rysunki. Zapisz plik pod tą samą nazwą. 13. Przygotuj dla koleżanki lub kolegi zadanie podobne do zadania 12. Narysuj dowolny wielokąt. Zapisz rysunek w pliku pod nazwą określającą liczbę boków narysowanego wielokąta. 14. Narysuj wiatrak podobny do pokazanego na rys. 22. Narysuj jedno skrzydło. Następnie, korzystając z możliwości przekształcania obrazu, utwórz trzy pozostałe skrzydła. Skrzydła powinny być umieszczone względem siebie pod kątem prostym. Zapisz rysunek w pliku pod nazwą wiatrak1.bmp. Rys. 20. Ptaki na niebie - zadanie 11. Rys. 21. Ptak po prawej stronie powstał e~ni~i1.u..~y.lenia w pozi~mie o kąt 60. prakazl8werstrony - zadante 11. Rys. 22. Wiatrak z XVIII w. (Śmigiel, woj. wielkopolskie). Skrzydła napędzane siłą wiatru poruszały urządzenia do przemiału zbóż na mąkę. Nazwa miejscowości Śmigiel pochodzi od słowa "śmigi", czyli "skrzydła wiatraka" - zadanie 14. Przekształcenia obrazu Temal8. 91
Rys. 24. Efekt odbijania w poziomie Rys. 23. Otwarta książka - zadanie 16. fragmentów zdjęcia - zadanie 17. Dla zainteresowanych 15. Narysuj ptaka według własnego pomysłu. Korzystając z rysunku ptaka oraz z możliwości kopiowania i przekształceń, utwórz kilka ptaków w locie. Zapisz rysunek w pliku pod nazwą ptaki w locie.bmp. 16. Otwórz plik książka.bmp (CD). Korzystając z narysowanej kartki książki i poznanych metod przekształcania obrazu, narysuj otwartą książkę (rys. 23.). Zapisz plik pod tą samą nazwą. 17. Otwórz plik palma.bmp (CD). Korzystając z poznanych metod przekształcania obrazu, wykonaj motyw podobny do przedstawionego na rysunku 24. Zapisz plik pod tą samą nazwą. 18. Narysuj wiatrak podobny do pokazanego na rys. 26. Skrzydła wiatraka są umieszczone względem siebie pod kątem 120. Zapisz rysunek w pliku pod nazwą wiatrak2.bmp. Wskazówka: Korzystając z możliwości przekształcania obrazu, możesz utworzyć najpierw konstrukcję skrzydeł wiatraka (rys. 25.). 19. Wykonaj z papieru wiatrak podobny do pokazanego na rys. 27. Zamocuj go na patyku, ołówku lub plastikowej rurce za pomocą pinezki lub małego gwoździka w taki sposób, by wiatrak mógł się obracać. Rys. 25. Schemat układu skrzydeł wiatraka Rys. 26. Wiatrćfk (Dania), który służy do produkcji energii elektrycznej wytwarzanej przez wiatr. Dania jest znana z takiej ;JJ) I.pdY.we4uflcjienergii 'erektrydl~y::;,' zadanie 18. Rys. 27. Przykładowy wiatrak (wykonany przez Autorkę) - zadanie 19. 92 Rozdział II Praca z dokumentem komputerowym