INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE INŻYNIER MECHATRONIK KOD 215202 Inżynier mechatronik to jeden z 2360 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 lipca 2010 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (t.j. DZ.U. z 2014 r. poz. 760). Mechatronik to inżynier poruszający się w dziedzinie nauki i techniki związanej z wytwarzaniem urządzeń, które stanowią synergiczną kombinację mechaniki precyzyjnej, elektronicznego sterowania, oraz systemowego myślenia przy projektowaniu produktów i procesów produkcyjnych. Mechatronika jest synergią różnych dziedzin techniki. Jest to nauka łącząca elementy trzech różnych obszarów wiedzy: mechaniki, elektroniki, informatyki. Obejmuje również szereg innych dyscyplin takich jak: inżynieria materiałowa, optyka, bioinżynieria Produkty z zastosowaniem mechatroniki charakteryzuje wielofunkcyjność, konfigurowalność, adaptacja do zmieniających się warunków oraz prosta obsługa. Mechatronika znajduje zastosowanie między innymi w: układach sterowania pojazdami, urządzeniach automatyki, obrabiarkach sterowanych numerycznie, aparaturze medycznej, robotach przemysłowych, zaawansowanym sprzęcie gospodarstwa domowego, nowoczesnych zabawkach. Wymagania kierowane względem mechatronika Kandydat na mechatronika powinien mieć szerokie zainteresowania z zakresu konstrukcji maszyn i urządzeń, informatyki i elektroniki. Ciekawość zasady działania wszelkich urządzeń technicznych, szczególnie z zakresu automatyki. Musi oczywiście także posiadać pewne uzdolnienia matematyczne oraz być kreatywny technicznie. Powinien być otwarty na wiedzę interdyscyplinarną - znać się na wielu dziedzinach: mechanice, elektronice, sterowaniu, oprogramowaniu. 1
Droga kształcenia Niezwykle dynamiczny rozwój mechatroniki w ostatnich latach wynikł z jej potraktowania jako wiedzy interdyscyplinarnej. Coraz częściej rozwój edukacji mechatronicznej idzie też w kierunku rozwoju oprogramowania matematycznego, jak pakiety obliczeń numerycznych, oprogramowanie obliczeń symbolicznych czy oprogramowanie do analizy i programowania systemów. Główny nacisk kładzie się na ścisłą współpracę mechaników, elektroników, informatyków, automatyków, metrologów i optyków. Rolą mechatroników jest integrowanie tych dziedzin. Programy kształcenia na tym kierunku są niemal na bieżąco modyfikowane. Powstawały ze stopniowego wzbogacania mechaniki precyzyjnej o takie dyscypliny jak: robotyka sensoryka, elektronika, informatyka, fotonika, mikromechanika, mikronika, technika mikroprocesorowa, automatyka, metrologia, a także o obszerne działy inżynierii biomedycznej i technik multimedialnych. Studiuje się w dwóch etapach - na 3,5 rocznych studiach inżynierskich (4 lata w przypadku studiów niestacjonarnych), a potem na 1,5 rocznych magisterskich. Z perspektywy rynku pracy Zdobyta podczas studiów wiedza umożliwi absolwentowi podjęcie pracy w ogólnie pojętym przemyśle elektromaszynowym, elektronicznym, zakładach przemysłu motoryzacyjnego i lotniczego. Po ukończeniu studiów absolwenci przygotowani są do wdrażania i eksploatacji urządzeń i systemów automatyki. Mogą też wdrażać i nadzorować eksploatację nowoczesnych, zautomatyzowanych i zrobotyzowanych procesów przemysłowych oraz nowoczesne urządzenia techniczne. Absolwenci mogą również pracować w serwisach dużych firm, a ponieważ jest to dziedzina ściśle związana z konkretnymi zastosowaniami, znajdują oni pracę praktycznie wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z wysoko zaawansowaną techniką. Przyszłością dla mechatroników jest również medycyna, gdzie następuje sukcesywne wdrażanie nowych urządzeń. Wynagrodzenie Zarobki mechatroników zależą od miejsca zatrudnienia, a także od tego, jakie projekty wykonują. Płaca etatowa np. w mechatronice medycznej to kilka tysięcy złotych. Za projekt nowego urządzenia mechatronik może jednak jednorazowo otrzymać kilkadziesiąt, a nawet kilkaset tysięcy złotych. 2
ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE INŻYNIER MECHATRONIK (215202) W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2010 2014 (I półrocze) Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem 2014 6 3 3 1 0 0 Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2013 16 1 15 0 2 0 2012 2 1 1 1 0 0 2011 2 2 0 0 0 0 2010 1 0 1 0 0 0 Z uwagi na znikomą liczbę rejestrujących się inżynierów mechatroników jako bezrobotnych w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko pomorskiego oraz brak ofert pracy dla tej grupy zawodowej w tychże urzędach trudno oceniać, czy zawód ten należy klasyfikować jako nadwyżkowy 1 lub deficytowy, czy też zrównoważony, zgodnie kryteriami przyjętymi w Monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Należy podkreślić, że praktycznie wszyscy absolwenci tego kierunku kształcenia w naszym Regionie znajdują zatrudnienie. Wg stanów na koniec okresów analizowanych przez urzędy pracy praktycznie nie ma bezrobotnych inżynierów mechatroników, zwłaszcza zaś absolwentów. 1 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. Informacja przygotowana na podstawie opracowania: Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie kujawsko-pomorskim. Publikacja przygotowywana w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raporty znajdują się na stronie internetowej WUP. 3
WYNIKI BADANIA PRACODAWCÓW 2 ORAZ ABSOLWENTÓW W badaniach ankietowych pracodawców przeprowadzonego w latach 2010-2014 kategoria inżynier mechatronik nie pojawia się wśród pracowników przewidywanych do zwolnienia jak i do zatrudnienia. Brak danych nt. badania losów absolwentów kierunku Mechatronika w naszym Regionie. ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE Poniższa informacja została przygotowana na podstawie przekazanych, na potrzeby prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat studentów roku akademickiego 2013/2014 oraz absolwentów roku akademickiego 2012/2013 Zawód inżyniera mechatronika można zdobyć studiując kierunek Mechatronika. W województwie kujawsko-pomorskim kształcenie na tym kierunku prowadzą dwie uczelnie. W roku akademickim 2012/2013 r. kierunek ten ukończyło w sumie 61 osób. Lp. Nazwa szkoły Wyszczególnienie Absolwenci roku akademickiego 2012/2013 1. UNIWERSYTET KAZIMERZA WIELKIEGO w BYDGOSZCZY ogółem 18 266 studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata (inżyniera) studia magisterskie 18 251 studia drugiego stopnia - 15 Studenci roku akademickiego 2013/2014 2. WYŻSZA SZKOŁA GOSPODARKI w BYDGOSZCZY WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO- POMORSKIE ogółem 43 309 studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata (inżyniera) studia magisterskie 32 260 studia drugiego stopnia 11 49 ogółem 61 575 50 511 studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badań zrealizowanych w latach 2010-2013 znajduje się na stronie internetowej WUP (www.wup.torun.pl) oraz Projektu (www.podlupa.wup.torun.pl). 4
studia magisterskie studia drugiego stopnia 11 64 Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego na swojej stronie internetowej http://www.nauka.gov.pl/standardy-ksztalcenia-/archiwum,1.html opublikowało standardy kształcenia dla poszczególnych kierunków studiów i poziomów kształcenia w tym dla kierunku mechatronika. PRZYDATNE LINKI http://www.mechatronika.eu/ http://www.uczelnie.info.pl/kierunki-studiow/94/mechatronika/ Opracował: Piotr Wełnicki doradca zawodowy WUP w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Akceptował: Janusz Bokser Toruń, 22.09. 2014 r. 5