ABC zaburzeń odżywiania Anoreksja nervosa Odmowa utrzymywania masy ciała na poziomie minimalnej masy prawidłowej dla wieku i wzrostu lub ponad tym poziomem. Nasilona obawa przed przyrostem masy ciała i przytyciem, nawet w przypadku niedostatecznej masy ciała. Zakłócenie sposobu przeżywana masy i kształtu własnego ciała, nadmierny wpływ masy ciała lub jej kształtu na samoocenę, albo zaprzeczenie powadze aktualnie niskiej masy ciała. U kobiet po rozpoczęciu miesiączkowania brak miesiączki. Spadek wagi, a u dzieci brak przybytku wagi prowadzący do masy ciała o co najmniej 15% poniżej prawidłowej lub oczekiwanej stosowanie do wieku, spadek wagi jako wynik celowego ograniczania tuczącego pożywienia Ocenianie siebie jako osoby otyłej oraz zaburzający strach przed przytyciem doprowadzające do narzucania sobie niskiego progu masy ciała. Obejmujące wiele układów zaburzenia endokrynne. Cały organizm wychudzenie lub wyniszczenie OUN zmiany: zaniki korowe, zanik istoty białej, powiększenie przestrzeni płynowych, trwałe deficyty neuropsychologiczne, apatia, trudności w koncentracji, depresja, napady padaczkowe Układ krążenie bradykardia, zaburzenia rytmu serca. Spadki ciśnienie tętniczego krwi, sinica Układ kostny osteopenia, osteoporoza, podatność na złamanie kości, zahamowanie wzrostu Układ mięśniowy osłabienie siły mięśniowej, skurcze i bóle mięśniowe, zaniki mięśni Narządy rozrodcze zahamowanie rozwoju psychoseksualnego, zanik miesiączki, zanik libido Układ dokrewny i metabolizm liczne zmiany hormonalne, zaburzenia elektrolitowe odwodnienie, hipercholesterolemia, hipoglikemia, odwodnienie, zaburzona regulacja temperatury ciała Układ krwiotwórczy anemia, hipoplazja szpiku
Układ pokarmowy bóle brzucha, wymioty, wzdęcia, zaparcia, przedłużone opróżnianie się żołądka, zaburzenia pasażu w przewodzie pokarmowym, zaburzone wskaźniki wątrobowe Skóra suchość skóry, łamliwość paznokci, zajady, wypadanie włosów Bulimia nervosa Nawracające epizody przejadania się, w czasie których w krótkim okresie spożywane są duże ilości pokarmu. Utrzymywanie się uporczywej koncentracji na jedzeniu i silne pragnienie lub poczucie przymusu jedzenia. Próby przeciwdziałania efektom tycia za pomocą jednej lub więcej z następujących metod: Prowokowanie wymiotów Prowokowanie wydalania stolca Kolejne okresy głodowania Stosowanie: leków obniżających łaknienie, preparatów tarczycy, leków moczopędnych Bagatelizowanie przez chorych na cukrzycę leczenia insuliną. Samo ocenianie siebie jako osoby otyłej oraz zaburzający strach przed przytyciem. Nawracające epizody objadania się charakteryzują się dwiema cechami: Jedzenie w wyodrębnionym okresie takiej ilości pożywienia, która zdecydowanie przekracza, to co większość ludzi zjadłaby w podobnym czasie w podobnych okolicznościach Poczucie braku kontroli nad jedzeniem w czasie takiego epizodu Nawracające, nieodpowiednie zachowania kompensacyjne podejmowane w celu zapobieżenia przyrostowi masy ciała, takie jak: samo prowokowanie wymiotów, nadużywanie leków czyszczących, moczopędnych, wlewów przeczyszczających lub innych leków, głodowanie lub nadmierne ćwiczenie fizyczne. Samoocena pod nadmiernym wpływem kształtu i masy ciała. Zakłócenie nie występuje wyłącznie podczas epizodów jadłowstrętu psychicznego. Metabolizm odwodnienie, zaburzenia elektrolitowe Układ krążenia zaburzenia rytmu serca, kardiomiopatia
Układ mięśniowy osłabienie siły mięśni, Skórcze i bóle mięśniowe Narządy rozrodcze- nieregularne miesiączki, zaburzenia płodności Układ pokarmowy próchnica zębów, bóle gardła, powiększenie ślinianek, zapalenie przełyku, zapalenie żołądka, perforacja żołądka Skóra skaleczenia grzbietowej powierzchni dłoni Jedzenie kompulsywne Jedzenie w zdecydowanie szybszym tempie niż normalnie. Objadanie się aż do momentu wywołania przykrych objawów gastrycznych. Pochłanianie dużej ilości pokarmów, które nie prowadzi do fizycznego uczucia najedzenia. Jedzenie głównie w samotności. Po jedzeniu niezadowolenie z siebie, poczucie winy wywołując depresyjny nastrój. Jedzenie w niedługim czasie zdecydowanie większej ilości pożywienie niż większość osób mogłaby zjeść. Brak kontroli nad ilością zjadanego pożywienia oraz sposobem jedzenia w trakcie epizodu. Występowanie epizodów przynajmniej dwa razy w tygodniu przez sześć miesięcy. Odczuwanie wyraźnego dyskomfortu pomiędzy epizodami. Głównymi skutkami są nadwaga i otyłość. Te choroby mogą prowadzić do następujących skutków somatycznych: Skutki wynikające z zaburzeń metabolicznym towarzyszących otyłości oraz będące następstwem nadmiernego otłuszczenia organizmu: Zespół metaboliczny, który oznacza zaburzenia w gospodarce węglowodanowej i lipidowej oraz nadciśnienie tętnicze Cukrzyca typu 2 Nadciśnienie tętnicze Zespół bezdechu sennego Skutki wynikające z obciążenia nadmierną masą ciała:
Koślawość kolan, płaskostopie Zmiany zwyrodnieniowe w układzie kostno- stawowym Permareksja Obsesyjna chęć utraty kilogramów. Występowanie u jednostki cech indywidualnych takich jak: niestabilność emocjonalna, zbyt niska samoocena, brak akceptacji swojego wyglądu, wysokie ambicje, złudzenie myślenie magiczne- jeśli stosujesz dietę masz poczucie kontroli nad swoim życiem, skłonności do perfekcjonizmu, brak dbałości o kontakty społeczne z powodu nadmiernego zainteresowania sprawami związanymi z odżywianiem, dieta i odżywianie jako główne tematy rozmów, podporządkowanie całego życia sprawom odżywiania, skrupulatne planowanie posiłków, nieustanne rozpoczynanie diety. Ciągle bycie na diecie zagraża naszemu zdrowi i życiu, powodując szereg chorób. Powoduje również: niedobór witamin, mikroelementów i anemię, może doprowadzić do anoreksji, ponadto destabilizuje życie rodzinne i towarzyskie. Bigoreksja Zbyt intensywne treningi. Zaburzone postrzeganie własnego ciała. Stosowanie rygorystycznych diet. Notoryczne mierzenie się, ważenie, porównywanie z innymi. Zażywanie sterydów, dążenie za wszelką cenę do uzyskania umięśnionej sylwetki. Unikanie kontaktów społecznych. Podporządkowanie całego życia sprawom związanym z treningami na siłowni. Zażywanie sterydów prowadzi do wielu groźnych chorób, m.in. raka wątroby, przerostu prostaty albo ginekomastii. Sterydy blokują wytwarzanie testosteronu, wskutek czego może prowadzić do obniżenia potencji i zaburzenia płodności. Dodatkowo są przyczyną: zwiększonej agresji, występowania trądziku, powiększenie się mostka, łysienia, impotencji, kurczenia się jąder. Zbyt intensywne treningi mogą prowadzić do ogólnego wycieńczenia organizmu.
Syndrom nocnego jedzenia Pomijanie spożywania śniadań. Zjadanie po godzinie 19.00 ponad połowy dziennego pożywienia. Budzenie się ze snu w nocy po to, aby jeść przynajmniej raz zachowując świadomość tego faktu. Skutki Zaburzenie to z uwagi na swój przebieg jest źródłem znacznego stresu przewlekłego. Charakterystyczny sposób przyjmowania posiłków może stanowić niebezpieczeństwo dla zdrowia. Może też stanowić przyczynę: chronicznego zmęczenia, utraty kontroli podczas snu, poczucia winy, zaburzeń depresyjnych i lekowych. Wilczy apetyt na słodycze Rozładowanie negatywnych emocji przez niektóre osoby nadpobudliwe i niespokojne poprzez nagłe i nadmierne spożywanie słodyczy. Zaobserwowanie tego zaburzenia również u osób cierpiących na okresową depresję pojawiającą się jesienią i ustępującą wiosną, pochłanianie przez osoby dotknięte depresją ogromnych ilości słodyczy w celu złagodzenia jej objawów. Osoby cierpiące na wilczy apetyt na słodycze dostarczają organizmowi zbyt dużą ilość kalorii, co w efekcie prowadzi do przybierania na wadze w bardzo szybkim tempie. Dostarczany w nadmiarze cukier przyczynia się głównie do nadwagi, ale również jest źródłem wielu chorób układu pokarmowego, cukrzycy, próchnicy zębów. Ortoreksja Strach przed chorobami cywilizacyjnymi.
Chęć oprawienia stanu zdrowia lub zmniejszenia masy ciała. Zaangażowanie w akcje i kampanie prozdrowotne i proekologiczne. Duża aktywność fizyczna. Dążenie do zachowania idealnie szczupłej sylwetki. Poświęcanie dużej ilości czasu na odpowiednie przygotowanie żywności. Przywiązywanie ogromnej wagi do jakości posiłków, nie zważając na przyjemność płynącą z ich spożywania Obsesyjne zwracanie uwagi na skład produktów oraz techniki i sprzęt użyte do ich przygotowania. Spożywanie posiłków jako sytuacje rytualne. Występowania poczucia winy w momencie złamania narzuconych zasad. Izolacja od społeczeństwa. Z czasem zawężenie jadłospisu, co może prowadzić do anoreksji. Brak odpowiednich składników mineralnych powoduje osłabienie organizmu i jego nieprawidłowe funkcjonowanie. Symptomy ortoreksji obejmują sferę zarówno fizyczną, jak i psychiczną. Zaburzenie to w konsekwencji może prowadzić do: Znacznego obniżenia masy ciała Niedoborów minerałów i witamin Osteoporoza Ciężkiego niedożywienie organizmu Spadku odporności Osłabienie Kwasicy metabolicznej Zaburzeń lub zatrzymania miesiączkowania W skrajnych przypadkach może być nawet przyczyną śmierci. W sferze psychicznej można zaobserwować następujące konsekwencje: Częste wahania nastroju Silne poczucie winy Napady paniki w momentach odstępstw od założonego sposobu żywienia
Rezygnacja ze spotkań towarzyskich, co może prowadzić do poczucia osamotnienia. Telefony Zaufania Ogólnopolskiego Centrum Zaburzeń Odżywiania 782 035 513 (Plus) środa, czwartek 17:00 18:00 516 829 998 (Orange) środa, czwartek 17:00-18:00 884 049 575 ( Play) wtorek 20:30 21:30, niedziela 12:00-13:00 539 089 291 (T-mobile) piątek 19:00 20:00, sobota 17:00 18:00 Pomoc e-mile: kobieta@centrumzaburzeenodzywiania.pl ( rozmowa z kobietą) mezczyzna@centrumzaburzenodzywiania.pl ( rozmowa z mężczyzną)