Możliwości prowadzenia działalności gospodarczej na pograniczu polskoczeskim odnawialne źródła energii, branża budowlana

Możliwości prowadzenia działalności gospodarczej na pograniczu polskoczeskim odnawialne źródła energii, branża budowlana

Projekt Přeshraniční kooperační síť pro rozvoj podnikání a trhu práce je spolufinancován z prostředků Evropské unie a státního rozpočtu v rámci Operačního programu přeshraniční spolupráce Česká republika Polská republika 2007-2013. Projekt Transgraniczna sieć współpracy na rzecz rozwoju przedsiębiorczości i rynku pracy jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska Rzeczpospolita Polska 2007-2013. Materiály použité při zpracování publikace pocházejí z webových stránek veřejných institucí. Informace obsažené v této publikaci nejsou poradenstvím, posudkem ani doporučením ve věci individuálních skutečných stavů spojených se zahajováním nebo provozováním podnikatelské činnosti, slouží pouze jak o všeobecná informace a pomoc při plánování investičních rozhodnutí. Materiały wykorzystane podczas opracowywania publikacji pochodzą ze stron internetowych instytucji publicznych. Informacje stanowiące część niniejszej publikacji nie stanowią doradztwa, opinii ani rekomendacji w zakresie indywidualnych stanów faktycznych związanych z podejmowaniem lub prowadzeniem działalności gospodarczej, lecz służą jedynie jako ogólna informacja i pomoc przy planowaniu decyzji inwestycyjnych. Opolska Fundacja Inicjatyw Międzynarodowych (www.ofim.pl). Opole, 2014 15. 2

1. Odnawialne źródła energii w Republice Czeskiej. Inwestycje związane z odnawialnymi źródłami energii są w Czechach wspierane w formie dotacji, gwarantowanych cen wykupu energii lub poprzez system tzw. zielonych bonusów. Wsparcie dla branży OZE w Czechach wyniosło w latach 2005-2011 ponad 54 miliardy koron (ok. 2 miliardy euro). Firmy zajmujące się produkcją elektryczności oraz energii cieplnej otrzymały w analogicznym okresie wsparcie w wysokości 4,2 mld. koron (ok. 150 mln. euro). Dotacje dla producentów energii elektrycznej z surowców wtórnych wyniosło ok. 0,6 miliarda koron (22,2 miliona euro). Całkowite wsparcie dla branży w Czechach wyniosło ok. 60 miliardów koron. Udział odnawialnych źródeł energii w całości produkcji energetycznej w Czechach wynosi ok. 6%. W latach 2009 i 2010 w Czechach miał miejsce tzw. boom na budowę elektrowni Fot. strona internetowa Urzędu Regulacji Energetyki najważniejszej czeskiej instytucji państwowej zajmującej się regulacją rynku energetycznego, http://www.eru.cz fotowoltaicznych. Zjawisko to spowodowało znaczny wzrost cen energii elektrycznej w tym kraju. W roku 2010 czeski rząd w reakcji na tzw. boom elektrowni słonecznych wprowadził tzw. podatek słoneczny w wysokości 26% ceny wykupu elektryczności z elektrowni słonecznych. W roku 2013 podatek słoneczny został obniżony do 10% i został ograniczony jedynie do elektrowni uruchomionych w roku 2010. Zasady wsparcia ze środków budżetu państwa dla producentów energii ze źródeł odnawialnych określa ustawa nr 165/2012 o wspieraniu odnawialnych źródeł energii (zákon č. 165/2012 Sb., o podporovaných zdrojích energie). 3

W Czechach istnieją dwa rodzaju wsparcia związanego z wykupem energii elektrycznej produkowanej za pomocą ogniw fotowoltaicznych: 1. Gwarantowana cena wykupu jest ustalana na okres 20 lat i ulega waloryzacji o ok. 2% rocznie. W tym przypadku odbiorcą produkowanej energii musi być jeden z głównych dystrybutorów energii w Czechach (ČEZ, E.ON, PRE). 2. Zielony bonus jest ustalany tylko na okres jednego roku. W tym przypadku chodzi o wsparcie finansowe dla produkcji energii elektrycznej, którą producent może wykorzystywać sam lub sprzedać innemu podmiotowi za dowolnie ustaloną cenę. Wysokość gwarantowanej ceny wykupu energii elektrycznej w Czechach (Kč/MWh, rok 2014) jest uzależniona od roku uruchomienia elektrowni. Wydajność źródła energii (kwh) 2005 2006-2007 2008 2009 2010 2011 2012 1/2013-6/2013 0-5 3 478 3 050 7 15 565 15 14 232 13 265 7 959 6 410 5-30 2 887 2 479 30-100 418 180 6 264 14 139 13 161 0 0 0 >100 5 837 6/2013-12/2013 2014 0 Wysokość tzw. zielonego bonusu (Kč/MWh, 2014) jest uzależniona od roku uruchomienia elektrowni. Wydajność źródła energii (kwh) 2005 2006-2007 2008 2009 2010 2011 2012 1/2013-6/2013 0-5 2 878 2 450 6 14 835 14 13 643 12 665 7 359 5 810 5-30 2 287 1 879 30-100 688 450 5 534 13 409 12 431 0 0 0 >100 5 107 6/2013-12/2013 2014 0 4

2. Odnawialne źródła energii w Polsce. W Polsce odnawialne źródła energii zaspokajają około 4,2% zapotrzebowania na energię. Głównymi źródłami są: biomasa (2%), wiatr (1,4%) oraz hydroenergetyka (0,6%). Podstawowym aktem prawnym regulującym kwestię odnawialnych źródeł energii jest Prawo energetyczne. Polskie Prawo energetyczne definiuje odnawialne źródła energii jako źródła wykorzystujące w procesie przetwarzania energię wiatru, promieniowania słonecznego, geotermalną, fal, prądów i pływów morskich, spadku rzek oraz energię pozyskiwaną z biomasy, biogazu wysypiskowego, a także z biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu składowanych szczątek roślinnych i Fot. Strona internetowa Urzędu Regulacji Energetyki najważniejszej polskiej instytucji państwowej zajmującej się r egulacją rynku energetycznego, www.ure.gov.pl zwierzęcych. W Polsce istnieje obowiązek zakupu energii z odnawialnych źródeł energii. Nowa ustawa o Odnawialnych Źródłach Energii (OZE) zawiera nowy system wsparcia w postaci aukcji OZE (przetargów w formie aukcji holenderskich, w których wyłaniany jest inwestor otrzymujący wsparcie). Mechanizm wsparcia przedsiębiorców wytwarzających energię elektryczną w OZE jest dwukierunkowy i polega na obowiązkowym zakupie wytworzonej energii elektrycznej przez sprzedawcę z urzędu oraz wydawaniu przez Prezesa URE świadectw pochodzenia (OZE), które potwierdzają wytworzenie energii elektrycznej w źródle odnawialnym. Świadectwa te, w postaci Praw Majątkowych z nich wynikających, mogą być zbywane na Towarowej Giełdzie Energii, stanowiąc dodatkowe źródło przychodu dla podmiotów produkujących energię przyjazną środowisku. 5

3. Branża budowlana w Republice Czeskiej. Branża budowlana w Republice Czeskiej odnotowuje wzrost rzędu 2-3 % w stosunku rocznym. Największą koniunkturę dla branży budowlanej w Czechach odnotowano w ostatnich latach w roku 2008. W roku 2014 wartość tego sektora gospodarki w Czechach, w porównaniu z rekordowym rokiem 2008, była mniejsza o 22,2% Średnia liczba pracowników zatrudnionych w firmach budowlanych zatrudniających 50 lub więcej pracowników (dane z listopada 2014 r.) spadła o 3,3% w stosunku rocznym. Średnie, miesięczne wynagrodzenie brutto pracowników branży budowlanej w Czechach wzrosło pod koniec 2014 roku o 3,4% w porównaniu z rokiem poprzednim i wyniosło 34 218 koron czeskich (ok. 5100 zł.). Fot. Strona internetowa Związku Przedsiębiorców Budowlanych RCz największej, czeskiej organizacji branżowej skupiającej przedsiębiorców z branży budowlanej, www.sps.cz Sprawami budowlanymi w Czechach zajmują się tzw. urzędy budowlane umiejscowione instytucjonalnie w strukturach urzędów miejskich oraz gmin z rozszerzonymi kompetencjami. Organem odwoławczym od decyzji wydanych na szczeblu gminy jest również urząd krajski czyli odpowiednik polskiego urzędu marszałkowskiego. 6

4. Branża budowlana w Polsce. Branża budowlana w Polsce rośnie obecnie o ok. 1% rocznie. Zastój na polskim rynku budowlanym spowodowany jest między innymi spadkiem ilości inwestycji współfinansowanych ze środków UE (źródła dofinansowania z okresu 2007-2013 uległy wyczerpaniu a nowe nabory projektów na okres 2014-20 nie zostały jeszcze ogłoszone). Po I połowie 2014 roku wartość produkcji budowlano montażowej była większa o ponad 50% w odniesieniu do analogicznego okresu roku 2013. Równie dobre tempo utrzymują budowle hydrotechniczne (49%) oraz obiekty z zakresu energetyki. Fot. Strona internetowa Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa, http://pzpb.com.pl Produkcja budowlano-montażowa w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 9 osób zwiększyła się o 5,5% r/r w okresie styczeń-wrzesień 2014 r. po spadku o 12,0% r/r w całym 2013 r. Zdaniem ekspertów rynek budowlany w Polsce wzrośnie w roku 2015 o ok. 6%. Motorami branży mają być inwestycje współfinansowane ze środków unijnych oraz budownictwo mieszkaniowe. Prognozowany na najbliższe lata dla Polski wzrost PKB na poziomie ok. 4 proc. oraz oczekiwane obniżenie poziomu długu publicznego do ok. 46 proc. w 2016 roku powinny znacznie zwiększyć skłonność sektora publicznego do inwestowania w infrastrukturę. Fot. Strona internetowa Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa, www.piib.org.pl 7

Prawo budowlane to najważniejsza polska ustawa z zakresu projektowania, budowy, nadzoru, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz zasad działania organów administracji publicznej w tym zakresie. Nowelizacja Prawa budowlanego, przygotowana przez resort i nfrastruktury i rozwoju upraszcza procedury administracyjne i przyspiesza uzyskiwanie zgód na użytkowanie. Proponowane zmiany zmniejszają obciążenia administracyjne inwestorów budowlanych i przyspieszają proces uzyskiwania zgody na budowę. Przygotowywana nowelizacja ustawy przewiduje zniesienie wymogu uzyskiwania decyzji o pozwoleniu na budowę w odniesieniu do domów jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane. W takich przypadkach konieczne będzie jedynie zgłoszenie budowy z projektem budowlanym i dołączenie dokumentów wymaganych w trybie pozwolenia na budowę dla tego budynku. Starosta będzie miał 30 dni na ewentualny sprzeciw. Fot. Strona internetowa Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, www.gunb.gov.pl Rozszerzono również także katalog obiektów budowlanych oddawanych do użytku na podstawie zawiadomienia o zakończeniu budowy. Skrócono także czas oczekiwania na tzw. "milczącą zgodę na użytkowanie" (brak sprzeciwu administracji) - z 21 do 14 dni - w przypadku obiektów oddawanych do użytkowania na podstawie zgłoszenia. Sprawami budowlanymi w Polsce zajmują się przede wszystkim starostwa powiatowe (powiatowe inspektoraty nadzoru budowlanego) oraz miasta na prawach powiatu. 8

5. Imprezy targowe branży turystycznej w Czechach. wrzesień styczeń FOR PASIV w Pradze. luty STŘECHY PRAHA STAVÍME - BYDLÍME w Hodoninie BYDLENÍ, NOVÉ PROJEKTY w Pradze marzec FOR HABITAT w Pradze STAVOTECH OLOMOUC kwiecień DSB w Brnie STAVÍME - BYDLÍME TEPLO ORLICKO, RYCHNOV NAD KNĚŽNOU w Rychnowie nad Kneznou FOR ARCH w Pradze. FOR WOOD w Pradze październik MODERNÍ DŮM A BYT PLZEŇ MORAVSKÁ DŘEVOSTAVBA OLOMOUC listopad STAVOTECH - MODERNÍ DŮM OLOMOUC grudzień EDEN 3000 w Brnie. IBF w Brnie maj FRÝDECKO-MÍSTECKÝ VELETRH we Frydku Mistku OPAVSKÝ VELETRH w Opawie 9

5. Imprezy targowe branży turystycznej w Polsce. marzec NOWY DOM, NOWE MIESZKANIE - Targi Mieszkaniowe Warszawa luty Krakowska Giełda Domów i Mieszkań - Kraków NOWY DOM, NOWE MIESZKANIE - Targi Mieszkaniowe Warszawa NOWY DOM, NOWE MIESZKANIE - Targi Mieszkaniowe we Wrocławiu Targi Budownictwa i Wyposażenia Wnętrz Drzonków Targi Budownictwa, Instalacji i Wyposażenia Wnętrz Gliwice SILTERM-INSTAL - Salon Techniki Grzewczej i Instalacyjnej Sosnowiec SiBEx -Targi Budowlane Silesia Building Expo Sosnowiec SilesiaINTERIOR - Targi Wyposażenia Wnętrz Sosnowiec IZOLACJE - Targi Technologii Izolacyjnych Sosnowiec TeMD - Targi Mieszkaniowo - Developerskie Sosnowiec INTERBUD - Targi Budownictwa Łódź Salon Praktyki Dekarskiej Łódź NOWY DOM, NOWE MIESZKANIE - Targi Mieszkaniowe w Gdańsku BUDMA - Międzynarodowe Targi Budownictwa Poznań WinDoor-tech - Targi Maszyn i Komponentów do Produkcji Okien i Drzwi Poznań Budownictwo Sportowe, Rekreacyjne, Wellness i Spa Poznań Śląskie Targi Budowlane Opole OD DZIAŁKI PO DOM - Targi Budownictwa i Targi Mieszkaniowe w Toruniu INVEST-TOR - Kujawsko-Pomorskie Targi Inwestycyjne Toruń Inżynierskie Targi Pracy Kraków TARBUD - Targi Budownictwa i Wyposażenia Wnętrz Wrocław ENERGIA - Targi Energii Konwencjonalnej i Odnawialnej Szczecin BUD-GRYF - Targi Budowlane Szczecin TWÓJ DOM, TWOJE OTOCZENIE - Budownictwo, Ogrzewanie, Wnętrza. Jaworzno INVEST-BUD - Targi Inwestycyjne Bydgoszcz 10

kwiecień LUBDOM - Targi Budowlane Lublin Nowy Targ Tyskie Targi Budownictwa i Wyposażenia Wnętrz Tychy Targi Mieszkań i NIeruchomości Lublin DOM - Ogólnopolskie Targi Materiałów Budownictwa Mieszkaniowego Kielce DOM I OGRÓD - Targi Budownictwa, Giełda Ogrodnicza Koszalin DOM i OTOCZENIE - Budownictwo, Wnętrza, Salon Technik Grzewczych Nowy Sącz TARGI DOM I OGRÓD LESZNO Leszno NOWY DOM, NOWE MIESZKANIE - Targi Mieszkaniowe Warszawa WIOSNA - 43. Krakowskie Targi Budownictwa Kraków CTB Wiosna - Targi Budownictwa i Wyposażenia Wnętrz Częstochowa TWÓJ DOM - Międzynarodowe Targi Budownictwa i Wyposażenia Wnętrz Bielsko-Biała Targi Budowlane Warmia-Mazury EXPO Ostróda maj INTERMASZ - Międzynarodowe Targi Maszyn Budowlanych Poznań Podhalańskie Targi Budownictwa, Ogrzewania i Wyposażenia Wnętrz AUTOSTRADA-POLSKA - Międzynarodowe Targi Budownictwa Drogowego Kielce EXPO Katowice - Targi Budownictwa, Instalacji i Wnętrz Katowice Odnawialne Źródła Energii - Partnerskie Targi Przedsiębiorczości Konin Targi DIZAJN-BIZNES-KRAKÓW - Targi Dizajnu i Wzornictwa Kraków wrzesień 2015 NOWY DOM, NOWE MIESZKANIE - Jesienne Targi Mieszkaniowe, Warszawa NOWY DOM, NOWE MIESZKANIE - Targi Mieszkaniowe w Gdyni Gdynia EXPOBUD - Budownictwo, Wnętrza, Salon Technik Grzewczych Gliwice Aqua-Therm Warsaw - Międzynarodowe Targi Systemów Grzewczych Warszawa Warsaw Build - Międzynarodowe Targi Budowlane i Wnętrzarskie Warszawa RENEXPO Poland Międzynarodowe Targi Energii Odnawialnych Warszawa JESIEŃ - Międzynarodowe Targi Budownictwa i Wyposażenia Wnętrz Bielsko-Biała 11

październik WSZYSTKO DLA DOMU - Targi Wykończenia i Wyposażenia Wnętrz Szczecin NOWY DOM, NOWE MIESZKANIE - Targi Mieszkaniowe w Gdańsku Gdańsk listopad NOWY DOM, NOWE MIESZKANIE - Zimowe Targi Mieszkaniowe Warszawa EFE - Targi Efektywności Energetycznej Kraków Fot. pixabay, CC0 Public Domain 12

Projekt Přeshraniční kooperační síť pro rozvoj podnikání a trhu práce je spolufinancován z prostředků Evropské unie a státního rozpočtu v rámci Operačního programu přeshraniční spolupráce Česká republika Polská republika 2007-2013. Projekt Transgraniczna sieć współpracy na rzecz rozwoju przedsiębiorczości i rynku pracy jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska Rzeczpospolita Polska 2007-2013. 13