Stan zaawansowania prac dotyczących zamówienia na opracowanie i wdrożenie rdzenia systemu e Urząd. Andrzej Natuniewicz, Andrzej Perkowski Departament Geodezji i Kartografii Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie 1
Plan prezentacji Założenia koncepcyjne systemu Architektura systemu Warianty wdrożenia Stan prac Plany na przyszłość 2
Założenia koncepcyjne systemu Architektura zorientowana na usługi (SOA) Szyna usług (ESB) Standardowe usługi sieciowe Zastosowanie otwartych standardów Jawne specyfikacje Neutralność technologiczna Integracja z platformą epuap 3
Architektura zorientowana na usługi (SOA) Architektura zorientowana na usługi (ang. Service Oriented Architecture SOA) jest to koncepcja tworzenia systemów informatycznych, w której główny nacisk stawia się na definiowanie usług, które spełnią wymagania użytkownika. Pojęcie SOA obejmuje zestaw metod organizacyjnych i technicznych mający na celu lepsze powiązanie biznesowej strony organizacji z jej zasobami informatycznymi. Mianem usługi określa się każdy element oprogramowania, mogący działać niezależnie od innych oraz posiadający zdefiniowany interfejs, za pomocą którego udostępnia realizowane funkcje. Sposób działania każdej usługi jest w całości zdefiniowany przez interfejs ukrywający szczegóły implementacyjne - niewidoczne i nieistotne z punktu widzenia klientów. Dodatkowo, istnieje wspólne, dostępne dla wszystkich usług medium komunikacyjne, umożliwiające swobodny przepływ danych pomiędzy elementami platformy. Źródło Wikipedia 4
Architektura zorientowana na usługi (SOA) Architektura SOA jest sposobem budowania elastycznego, otwartego oraz wydajnego środowiska teleinformatycznego. Jest to metoda zapewnienia interoperacyjności technicznej administracji publicznej. Opierając sie na otwartych standardach systemy teleinformatyczne administracji publicznej będą w stanie w sposób bezpieczny i efektywny komunikować sie ze sobą bez uprzedniego kosztownego procesu wzajemnych dostosowań aplikacji używanych przez podmioty administracji publicznej. Uzyskanie interoperacyjności technicznej umożliwiłoby jednocześnie stworzenie modelu informacyjnego administracji publicznej, w którym dane będą spójne i oparte na źródłach referencyjnych. Zbudowanie środowiska teleinformatycznego w architekturze zorientowanej na usługi pozwoli również na uzyskanie niezależności administracji publicznej od dostawców aplikacji. 5
Architektura zorientowana na usługi (SOA) Wykorzystanie koncepcji SOA w budowie e-urzędu to zastosowanie rozwiązań pozwalających na włączenie się wszystkim lokalnym rozwiązaniom do systemu: szyna usług umożliwiająca zintegrowanie istniejących i przyszłych systemów i aplikacji powszechne stosowanie otwartych standardów SZYNA USŁUG (ESB) neutralność technologiczna i jawność używanych specyfikacji System 1 System 2...... System n 6
Szyna usług (ESB) Szyna usług (ang. Enterprise Service Bus ESB) jest rozproszonym rozwiązaniem integrującym systemy informatyczne organizacji. Adaptuje różnego typu zasoby informatyczne do jednolitego, zorientowanego usługowo modelu, opartego o wymianę komunikatów XML. Zapewnia komunikację pomiędzy zasobami przez niezawodne oprogramowanie pośredniczące w wymianie wiadomości. Informacje o ESB na podstawie opracowania na stronie firmy Touk (http://touk.pl). 7
Cechy ESB zaawansowany routing komunikatów ESB odpowiada za odnalezienie systemu realizującego konkretną usługę, ogranicza to liczbę integracji pomiędzy systemami i umożliwia swobodną, a zarazem uporządkowaną, modyfikację już istniejących usług, pozwala na dołączanie kolejnych usług udostępnianych przez poszczególne systemy. konwersja protokołów ESB zapewnia mechanizmy pozwalające na podłączanie usług według różnych protokołów, dzięki temu, udostępniając usługę, nie trzeba troszczyć się o sposób jej wywołania przez inne systemy. 8
Cechy ESB rejestr usług ESB przechowuje i udostępnia informację o dostępnych w ramach platformy usługach i ich interfejsach, ułatwia to projektowanie i rozwój funkcjonalności systemów, wspomaga ponowne wykorzystanie już istniejących zasobów. 9
Cechy ESB kontrola dostępu do usług ESB zapewnia jeden, spójny system zarządzania dostępem do usług, likwiduje to redundancję takiej funkcjonalności po stronie pozostałych systemów. centralny monitoring ESB umożliwia kontrolowanie w jednym miejscu prawidłowości działania wszystkich usług, co skutkuje szybszą reakcją na problemy, może zapewnić także informację o intensywności i sposobie wykorzystania różnych usług. 10
Usługi sieciowe (Web Services) Usługa sieciowa (ang. web service) komponent programowy niezależny od platformy i implementacji, dostarczający określonej funkcjonalności. Usługi sieciowe udostępniają funkcjonalność użytkownikom zdalnym za pośrednictwem standardowego protokołu sieciowego. Protokołem stosowanym w większości przypadków jest protokół SOAP (Simple Object Access Protocol prosty protokół dostępu do obiektów). Interfejsy usług sieciowych mogą być opisane na tyle szczegółowo, by użytkownik mógł zbudować aplikację kliencką, komunikującą się z tymi usługami. Opis ten ma zazwyczaj postać dokumentu XML napisanego w języku WSDL (Web Services Description Language język opisu usług Web Service). Usługi sieciowe są rejestrowane, co umożliwia potencjalnym użytkownikom łatwe odnalezienie potrzebnych komponentów. Rejestracji usług dokonuje się z wykorzystaniem UDDI (Universal Discovery Description and Integration specyfikacja umożliwiająca opisanie usługi, przedstawienie tego opisu aplikacjom i odnalezienie usługi przez użytkowników). 11
Usługi sieciowe (Web Services) katalog usług USŁUGA odbiorca usług WYWOŁUJE dostawca usług 12
Usługi sieciowe (Web Services) Usługi sieciowe oparte na otwartych standardach stanowią narzędzie dla integracji systemów teleinformatycznych w oparciu o luźne powiązania elementów. Technologia ta, stanowiąca nową generację rozwiązań integracyjnych, pozwala na zbudowanie spójnego, elastycznego i zintegrowanego środowiska teleinformatycznego. Od wielu lat ta metoda integracji systemów rozwija się szybko w sektorze prywatnym i powoli staje się coraz bardziej popularna w sektorze publicznym. Komisja Europejska zarekomendowała w Europejskich Ramach Interoperacyjnosci zastosowanie usług sieciowych w administracji publicznej krajów członkowskich. Zastosowanie usług sieciowych pozwala na zbudowanie środowiska przygotowanego na komunikację zewnętrzną z dowolną aplikacją teleinformatyczną, pod warunkiem przestrzegania przez nią otwartych standardów interoperacyjności. 13
Warianty wdrożenia 14
15
16
Stan prac 17
Etap przygotowań umowy o partnerskiej współpracy z 2009 r. uchwała Zarządu Województwa Mazowieckiego 823/ 342/10 ws wyrażenia zgody na wszczęcie postępowania tryb postępowania dialog konkurencyjny udział przedstawiciela Partnerów projektu (KPWM, KWBPWM); 18
Dialog konkurencyjny (I) pięciu wykonawców identyfikacja gotowych rozwiązań poufność i konkurencyjność możliwość negocjowania wszystkich aspektów zamówienia krzyżowa identyfikacja zapisów ograniczających konkurencyjność wspólne formułowanie zapisów SIWZ i załączników (formularze, model płatności, projekt umowy itp.) 19
Dialog konkurencyjny (II) Kryteria wyboru oferty najkorzystniejszej cena 60 % serwis 10 % gwarancja 5 % prototyp 25 % 20
Wykonawcy (uczestnicy dialogu) Asseco Poland S.A. Comarch S.A. Comp S.A. + TiMSI Sp. z o. o. Siemens IT Solutions and Services Sp. z o.o. Sygnity S.A. 21
Kategoryzacja lokalizacji Typ A lokalizacje pilotażowe (5 typów) wdrożenie ESB, EZD / ESOD + procesy Typ B lokalizacje z wdrożeniem ESB EZD / ESOD + generator procesów Typ C lokalizacje pozostałe, ESB Udział właściwie umocowanych przedstawicieli partnerów we wdrożeniu w lokalizacjach pilotażowych. 22
Model wdrażania (propozycja) Czas ESB EZD 2 Wdrożenie w centrali Identyfikacja procesów biznesowych w lokalizacjach typu A Opracowanie standardowego ESOD (5 typów) na podstawie lokalizacji typu A 3 Wdrożenie w lokalizacjach typu A Wdrożenie w lokalizacjach typu A z implementacją procesów. Instruktaż przystanowiskowy w lokalizacjach typu A Stworzenie repozytorium procesów wraz z edytorem (generatorem) procesów. 7 Wdrożenie w lokalizacjach typu B Wdrożenie w lokalizacjach typu B bez implementacji procesów 9 Identyfikacja procesów z wykorzystaniem generatora procesów 11 Wdrożenie w lokalizacjach typu C Implementacja procesów w lokalizacjach typu B, na podstawie danych zapisanych w generatorze procesów 12 Odbiór dokumentacji Odbiór dokumentacji oraz rekomendacji rozwoju. 23
Transfer wiedzy Prezentacje systemu e-learning Wykorzystanie użytkowników kluczowych (liderów) Wsparcie i Help-desk Wykonawcy 24
Utrzymanie systemu Gwarancja 5-cio letnia 5-20 tys. godzin programistów na rozwój systemu Nadzór Wykonawcy / dostawców oprogramowania Help-desk Zasoby Departamentu Geodezji i Kartografii 25
Co dalej? Ankietyzacja Partnerów Opracowanie zapisów umowy / zasad gwarancji Przyjęcie uwag do ostatecznego SIWZ (obecnie 749 wymagań!) Zaproszenie do składania ofert Ocena ofert i wybór oferty najkorzystniejszej Odwołania?! Podpisanie umowy Realizacja (12 miesięcy od dnia podpisania umowy) 26
Zapraszamy do odwiedzania serwisów informacyjnych dotyczących projektów kluczowych: www.bazywiedzy.eu www.emazovia.eu 27
28